Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Lập kế hoạch khởi sự cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam

Chia sẻ: Anh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:89

Thêm vào BST

Báo xấu

75
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn làm rõ một số vấn đề lý luận cơ bản về khởi nghiệp như khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ, các lý thuyết kinh tế liên quan đến khởi nghiệp; đề xuất những giải pháp đối với chính sách pháp luật của nhà nước, sự hỗ trợ của chính phủ đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhất là trong công tác khởi nghiệp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Lập kế hoạch khởi sự cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH HOAØNG ANH DUÕNG LAÄP KEÁ HOAÏCH KHÔÛI SÖÏ CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ VIEÄT NAM LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH - NAÊM 2008
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH HOAØNG ANH DUÕNG LAÄP KEÁ HOAÏCH KHÔÛI SÖÏ CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ VIEÄT NAM CHUYEÂN NGAØNH: QUAÛN TRÒ KINH DOANH MAÕ SOÁ: 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ GV HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC TS. PHAN THÒ MINH CHAÂU TP. HOÀ CHÍ MINH - NAÊM 2008
MUÏC LUÏC Phaàn môû ñaàu Trang Chöông I: CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT VEÀ KHÔÛI SÖÏ DOANH NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ 04 1.1 Toång quan veà doanh nghieäp vöøa vaø nhoû 04 1.1.1 Khaùi nieäm veà doanh nghieäp vöøa vaø nhoû 04 1.1.2 Tieâu chí phaân loaïi DNVVN 04 1.2 Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà khôûi nghieäp 05 1.2.1 Ngöôøi khôûi nghieäp 05 1.2.2 Ñaëc tröng cuûa khôûi nghieäp 05 1.3 Cô sôû lyù luaän cuûa khôûi nghieäp 06 1.3.1 Laäp baûn keá hoaïch kinh doanh 06 1.3.1.1 Keá hoaïch marketing 08 1.3.1.2 Quaù trình phaùt trieån saûn phaåm 11 1.3.1.3 Teân doanh nghieäp vaø thöông hieäu haøng hoaù, dòch vuï 11 1.3.1.4 Keá hoaïch ñònh vò doanh nghieäp 12 1.3.1.5 Keá hoaïch nhaân söï 13 1.3.1.6 Choïn loaïi hình doanh nghieäp 15 1.3.1.7 Cô caáu toå chöùc doanh nghieäp 16 1.3.1.8 Keá hoaïch taøi chính vaø keá toaùn 17 1.3.1.9 Keá hoaïch baùn haøng 18 1.3.2 Ñaêng kyù kinh doanh 20 1.3.2.1 Cô sôû phaùp lyù vaø thuû tuïc ÑKKD 20 1.3.2.2 Trình töï thuû tuïc ÑKKD 20 1.3.3 Kinh nghieäm veà khôûi nghieäp ôû moät soá nöôùc 21 Chöông II: THÖÏC TRAÏNG VEÀ DOANH NGHIEÄP VAØ THAØNH LAÄP DOANH NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ ÔÛ VIEÄT NAM TRONG GIAI ÑOAÏN HIEÄN NAY 26 2.1 Vai troø cuûa DNVVN trong neàn kinh teá quoác daân 26 2.1.1 Vai troø kinh teá 26 2.1.2 Vai troø xaõ hoäi 28 2.2 Thöïc traïng veà caùc DNVVN vaø hoaït ñoäng khôûi nghieäp caùc DNVVN ôû Vieät Nam giai ñoaïn hieän nay 28 2.2.1 Thoâng tin chung veà DNVVN 28 2.2.1.1 Soá löôïng DNVVN ôû Vieät Nam 28 2.2.1.2 Quy moâ cuûa caùc DNVVN ôû Vieät Nam hieän nay 28 2.2.1.3 Söï phaân boá cuûa caùc DNVVN ôû Vieät Nam hieän nay 30
2.2.1.4 Hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc DNVVN 31 2.2.1.5 Caùc DNVVN Vieät Nam chöa chuù troïng vaøo chaát löôïng 31 2.2.2 Thöïc traïng khôûi nghieäp 32 2.2.2.1 Thöïc traïng trong vieäc laäp keá hoaïch kinh doanh 32 2.2.2.2 Thöïc traïng quaûn lyù, hoaït ñoäng cuûa DN sau khi hoaït ñoäng 34 2.2.2.3 Ñaêng kyù kinh doanh, thuû tuïc vaø chính saùch hoã trôï 38 Chöông III: ÑEÀ XUAÁT MOÂ HÌNH KHÔÛI NGHIEÄP VAØ CAÙC KIEÁN NGHÒ VEÀ THUÛ TUÏC ÑKKD VAØ CHÍNH SAÙCH HOÃ TRÔÏ DNVVN ÔÛ VIEÄT NAM TRONG THÔØI GIAN TÔÙI 43 3.1 Moâ hình keá hoaïch kinh doanh ñeå khôûi nghieäp DNVVN ôû Vieät Nam trong giai ñoaïn hieän nay 43 3.1.1 Quan ñieåm phaùt trieån DNVVN 43 3.1.2 Laäp baûn keá hoaïch khôûi söï doanh nghieäp 44 3.1.2.1 Phaân tích thò tröôøng 45 3.1.2.2 Xaây döïng caùc saûn phaåm, dòch vuï 48 3.1.2.3 Phaân tích taøi chính 50 3.1.2.4 Keá hoaïch nhaân söï vaø toå chöùc doanh nghieäp 55 3.1.2.5 Caùc chieán löôïc thöïc hieän 59 3.1.2.6 Laäp baûng toùm taét khôûi söï doanh nghieäp 63 3.2 Laøm thuû tuïc thaønh laäp doanh nghieäp 63 3.3 Moät soá kieán nghò nhaèm taïo ñieàu kieän phaùt trieån caùc DNVVN 63 3.3.1 Kieán nghò veà phaùp luaät 63 3.3.2 Chính saùch veà taøi chính, tín duïng 64 3.3.3 Chính saùch thò tröôøng 66 Phaàn keát luaän 68 Taøi lieäu tham khaûo Phuï luïc
SÔ ÑOÀ, BAÛNG BIEÅU, COÂNG THÖÙC Trang SÔ ÑOÀ Sô ñoà 1.1: Moâi tröôøng marketing 10 Sô ñoà 3.1: Phaân khuùc, löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu 47 Sô ñoà 3.2: Quaù trình phaùt trieån saûn phaåm môùi 49 Sô ñoà 3.3: Tieán trình ñònh giaù baùn saûn phaåm 51 Sô ñoà 3.4: Hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc 56 Sô ñoà 3.5: Cô caáu toå chöùc doanh nghieäp ma traän 58 Sô ñoà 3.6: Cô caáu toå chöùc doanh nghieäp tröïc tuyeán 58 Sô ñoà 3.7: Cô cheá vaän haønh cuûa heä thoáng hoã trôï tín duïng 65 ÑOÀ THÒ Ñoà thò 1.1: Moái quan heä giöõa suaát sinh lôøi vaø ruûi ro 19 Ñoà thò 2.1: Soá löôïng DN ñang hoaït ñoäng ñeán 31/12 haøng naêm 29 Ñoà thò 2.2: Cô caáu voán cuûa DN ngoaøi quoác doanh 36 BAÛNG BIEÅU Baûng 2.1: Ñoùng goùp KVKT NQD ñeán giaù trò SX coâng nghieäp naêm 2006 27 Baûng 2.2: Cô caáu voán SX bình quaân haøng naêm cuûa KVTN so vôùi loaïi hình khaùc (%) 30 Baûng 2.3: Soá cô sôû KD phi noâng nghieäp phaân theo vuøng taïi thôøi ñieåm 32/12 haèng naêm 30 Baûng 2.4: Möùc laõi, loã cuûa caùc DN TP HCM naêm 2006 31 Baûng 3.1: Chi phí QC vaø baùn haøng döï tính coâng ty Minh Hieáu 60 COÂNG THÖÙC Coâng thöùc 1: Coâng thöùc quy trình Marketing 09
TÖØ VIEÁT TAÉT ASEAN- Toå chöùc caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ BCÑKT – Baûng caân ñoái keá toaùn BCKQHÑKD – Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh CMNN – Chöùng minh nhaân daân CT – Coâng thöùc DN – Doanh nghieäp DNNN – Doanh nghieäp nhaø nöôùc DNVVN – Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû DNTN – Doanh nghieäp tö nhaân ÑKKD – Ñaêng kyù kinh doanh ÑTNN – Ñaàu tö nöôùc ngoaøi FDI – Voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi GDP – Toång saûn phaåm quoác noäi G7 – Toå chöùc caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån KT – Kinh teá KV - Khu vöïc KVKT – Khu vöïc kinh teá NQD – Ngoaøi quoác doanh QBLTD – Quyõ baûo laõnh tín duïng SP- Saûn phaåm SX – Saûn xuaát SXKD – Saûn xuaát kinh doanh TLDN – Thaønh laäp doanh nghieäp VAT- Thueá giaù trò gia taêng VCCI – Phoøng coâng nghieäp vaø thöông maïi Vieät Nam WTO – Toå chöùc thöông maïi quoác teá
LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi. Trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi giai ñoaïn (2001-2010) Vieät Nam ñaõ ñaët ra muïc tieâu ñaày tham voïng cho taêng tröôûng kinh teá, taïo coâng aên vieäc laøm vaø xoaù ñoùi giaûm ngheøo. Caùc doanh nghieäp tö nhaân vöøa vaø nhoû seõ ñoùng moät vai troø quan troïng trong vieäc ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu naøy. Noù seõ cung caáp moät phaàn quan troïng caùc khoaûn ñaàu tö môùi, goùp phaàn vaøo taêng tröôûng nhanh xuaát khaåu vaø ñöôïc mong ñôïi seõ taïo ra phaàn lôùn vieäc laøm môùi, coù naêng suaát lao ñoäng vaø thu nhaäp cao, keå caû ôû vuøng noâng thoân. Caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû vì vaäy ñöôïc coi laø vaán ñeà soáng coøn neáu Vieät Nam muoán giöõ toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao nhö hieän nay. Thôøi gian qua, khu vöïc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh ñaõ ñaït ñöôïc moät böôùc tieán quan troïng caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng, nhöng vaãn coøn nhieàu haïn cheá caàn ñöôïc khaéc phuïc ñeå phaùt trieån maïnh vaø beàn vöõng. Ngoaøi nhöõng haïn cheá voán coù nhö thieáu voán, coâng ngheä laïc haäu, quaûn lyù yeáu keùm thì coøn toàn taïi maët haïn cheá laø khaâu khôûi söï doanh nghieäp. Khaâu naøy laø khaâu quan troïng khoâng ñöôïc ñaàu tö kyõ daãn ñeán doanh nghieäp khoâng phaùt trieån nhö mong muoán vaø coù theå daãn ñeán phaù saûn. Vieät Nam ñang trong thôøi kyø buøng noå kinh teá, ñaëc bieät laø kinh teá tö nhaân. Raát nhieàu baïn treû muoán laäp nghieäp vôùi caùc cô sôû kinh doanh rieâng nhöng laïi khoù khaên trong vieäc thaønh laäp, toå chöùc doanh nghieäp theo caùch khoa hoïc, caùc böôùc tieán haønh khaûo saùt, xaây döïng keá hoaïch kinh doanh ñeå haïn cheá thaáp nhaát ruûi ro. Nhieàu doanh nghieäp ñaõ hình thaønh nhöng hoaït ñoäng töï phaùt, khoâng coù hoaïch ñònh moät chieán löôïc phaùt trieån. Xuaát phaùt töø thöïc teá treân neân toâi choïn ñeà taøi “LAÄP KEÁ HOAÏCH KHÔÛI SÖÏ CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ VIEÄT NAM” 2. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi: - Laøm roõ moät soá vaán ñeà lyù luaän cô baûn veà khôûi nghieäp nhö khaùi nieäm doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, caùc lyù thuyeát kinh teá lieân quan ñeán khôûi nghieäp. - Phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng cuûa coâng taùc khôûi nghieäp caùc DNVVN ôû Vieät Nam thôøi gian qua vaø thöïc traïng veà chính saùch cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi khu vöïc DNVVN - Xaây döïng moät quy trình cho quaù trình khôûi nghieäp ñeå cho ngöôøi khôûi nghieäp coù cô sôû lyù thuyeát, naém ñöôïc caùc böôùc cuï theå trong quaù trình khôûi nghieäp. - Ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp ñoái vôùi chính saùch phaùp luaät cuûa nhaø nöôùc, söï hoã trôï cuûa Chính phuû ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, nhaát laø trong coâng taùc khôûi nghieäp. Page 1
3. Ñoái töôïng, phaïm vi nghieân cöùu. - Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø caùc DNVVN Vieät Nam trong coâng taùc khôûi nghieäp. Nhaát laø vieäc nghieân cöùu thò tröôøng, choïn lónh vöïc kinh doanh, laäp keá hoaïch kinh doanh, ñònh höôùng saûn phaåm, ñònh höôùng thò tröôøng... - Phaïm vi nghieân cöùu taäp trung vaøo caùc DNVVN, caùc cô sôû kinh doanh nhoû ôû Vieät Nam. 4. Phöông phaùp ngieân cöùu: Luaän vaên keát hôïp caùc phöông phaùp thoáng keâ- khaûo saùt, phaân tích- toång hôïp- so saùnh ñoái chöùng vaø coi troïng phöông phaùp ñuùc keát thöïc tieãn vaø nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm veà laäp nghieäp phuø hôïp vôùi Vieät Nam. Do ñeà taøi taäp trung vaøo vieäc thaønh laäp doanh nghieäp neân yeáu toá Marketing ñöôïc chuù troïng phaân tích, ñeà caäp. Treân nhöõng soá lieäu, baùo caùo phaân tích ñöa ra nhöõng nhaän ñònh veà xu höôùng phaùt trieån. 5. Toång quan veà caùc nghieân cöùu coù lieân quan. Moät soá nhöõng nghieân cöùu veà DNVVN ôû Vieät Nam nhö: - Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, Hieän traïng vaø nhöõng kieán nghò giaûi phaùp, Leâ Vieát Thaùi 5/2000. - Ñeà taøi nghieân cöùu khía caïnh phaùp lyù cuõng nhö caùc chính saùch taùc ñoäng ñeán doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, ñoåi môùi cô cheá vaø chính saùch hoã trôï phaùt trieån DNVVN Vieät Nam ñeán naêm 2005. Nguyeãn Cuùc 2001, ñeà taøi taäp trung phaân tích veà phaân loaïi DNVVN. - Ñeà taøi khôûi nghieäp cuûa taùc giaû Voõ Minh Sang 2005 chuû yeáu taäp trung phaân tích thöïc traïng quaûn lyù DNVVN…. Nhöng chöa ñeà caäp nhieàu ñeán trình töï cuõng nhö phöông phaùp khôûi döïng moät doanh nghieäp theo caùch khoa hoïc nhaát. Chính vì vaäy ñeà taøi naøy ra ñôøi giuùp ñi saâu vaøo xaây döïng moät quy trình khôûi nghieäp nhöõng DNVVN, nhöõng cô sôû kinh doanh nhoû. 6. Keát caáu cuûa luaän vaên. Ñeà taøi ñöôïc trình baøy thaønh 3 chöông, tröø phaàn môû ñaàu vaø phaàn keát luaän. CHÖÔNG I. Cô sôû lyù thuyeát veà khôûi söï doanh nghieäp vöøa vaø nhoû CHÖÔNG II. Thöïc traïng veà DNVVN vaø khôûi söï DNVVN ôû Vieät Nam trong giai ñoaïn hieän nay. CHUÔNG III. Moâ hình keá hoaïch khôûi nghieäp vaø moät soá kieán nghò veà thuû tuïc ÑKKD vaø chính saùch hoã trôï DNVVN ôû Vieät Nam Page 2
LÔØI CAÛM ÔN Trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi, vôùi tö caùch laø giaùo vieân höôùng daãn, TS. Phan Thò Minh Chaâu ñaõ taän tình höôùng daãn vaø ñaõ coù nhieàu yù kieán ñoùng goùp ñeå ñeà taøi ñi ñuùng höôùng vaø giaûi quyeát ñöôïc nhöõng vaán ñeà thieát thöïc. Qua ñaây, toâi xin traân troïng göûi lôøi caûm ôn ñeán TS. Phan Thò Minh Chaâu, ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn giuùp toâi hoaøn thaønh ñeà taøi luaän vaên toát nghieäp cao hoïc naøy. Trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi, toâi cuõng nhaän ñöôïc söï giuùp ñôõ veà nhöõng thoâng tin boå ích cuûa caùc caù nhaân, doanh nghieäp, ñaõ tham vaán vaø traû lôøi baûng hoûi ñieàu tra cho quaù trình nghieân cöùu. Qua ñaây, toâi xin chaân thaønh caûm ôn ñeán caùc Doanh nghieäp ñaõ tham gia traû lôøi baûng ñieàu tra, caùc caù nhaân ñaõ tham vaán, ñoùng goùp yù kieán, quyù ñoïc giaû. Ñeà taøi nghieân cöùu treân ñoái töôïng laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, vôùi söï phaân taùn, ña daïng vaø phöùc taïp cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu cuøng vôùi quy moâ raát nhoû cuûa cuoäc ñieàu tra, do ñoù, söï ñaùnh giaù cuõng chæ ñaït ñöôïc ôû möùc ñoä haïn heïp. Hôn nöõa, soá lieäu toång quan phuïc vuï cho ñeà taøi cuõng coù phaàn chöa thöïc söï môùi nhaát. Do vaäy, ñeà taøi coù theå coù nhöõng nhaän ñònh, ñaùnh giaù chöa phuø hôïp neân mong söï ñoùng goùp cuûa quyù Thaày coâ, Hoäi ñoàng phaûn bieän vaø quyù ñoïc giaû, nhaát laø caùc doanh nghieäp ñeå ñeà taøi hoaøn thieän hôn vaø tieáp tuïc ñöôïc phaùt trieån veà sau. Toâi xin cam ñoan luaän vaên naøy laø do toâi nghieân cöùu vaø thöïc hieän. Caùc soá lieäu trong ñeà taøi trung thöïc. Traân troïng Hoaøng Anh Duõng. Page 3
CHÖÔNG I. CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT VEÀ KHÔÛI SÖÏ DOANH NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ. 1.1 TOÅNG QUAN VEÀ VEÀ DOANH NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ. 1.1.1 Khaùi nieäm veà doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. Doanh nghieäp laø toå chöùc kinh teá coù teân rieâng, coù taøi saûn, coù truï sôû giao dòch oån ñònh ñöôïc ñaêng kyù kinh doanh theo quy ñònh cuûa phaùp luaät nhaèm muïc ñích thöïc hieän caùc hoaït ñoäng kinh doanh.1 Theo nghò ñònh 90/2001/NÑ- CP, doanh nghieäp vöøa vaø nhoû laø doanh nghieäp coù cô sôû saûn xuaát kinh doanh ñoäc laäp, ñaêng kyù kinh doanh theo phaùp luaät hieän haønh, coù voán ñaêng kyù kinh doanh khoâng quaù 10 tyû ñoàng vaø coù soá lao ñoäng thöôøng xuyeân trung bình haøng naêm khoâng quaù 300 lao ñoäng. Trong cuoán “caùch thöùc toå chöùc vaø vaän haønh caùc doanh nghieäp nhoû” Clifford M. Baumback ñöa ra ñònh nghóa “Doanh nghieäp nhoû laø moät doanh nghieäp ñöôïc quaûn lyù moät caùch chuû ñoäng bôûi caùc chuû nhaân cuûa noù, mang ñaëc tröng caù nhaân cao, phaïm vi hoaït ñoäng cuûa noù chuû yeáu taïi ñòa phöông, vaø chuû yeáu phuï thuoäc vaøo nguoàn voán ñòa phöông ñeå trang traûi taøi chính cho söï taêng tröôûng cuûa noù”ù. Ñaây laø nhöõng ñaëc tröng cô baûn laøm naûy sinh phaàn lôùn nhöõng khoù khaên vaø nhöõng nhu caàu ñaëc bieät cuûa DNVVN. 1.1.2 Tieâu chí phaân loaïi DNVVN. ÔÛ moãi nöôùc, do muïc tieâu phaùt trieån vaø ñieàu kieän khaùc nhau neân tieâu chí phaân loaïi cuõng khaùc nhau. Thoâng thöôøng coù hai nhoùm tieâu chí phoå bieán duøng ñeå phaân loaïi DNVVN: Tieâu chí ñònh tính vaø tieâu chí ñònh löôïng. 1.1.2.1 Nhoùm tieâu chí ñònh tính. Döïa treân ñaëc tính cô baûn cuûa DNVVN nhö: Chuyeân moân hoaù thaáp, ít ñaàu moái quaûn lyù, möùc ñoä phöùc taïp cuûa quaûn lyù thaáp. 1.1.2.2 Nhoùm tieâu chí ñònh löôïng. Nhoùm naøy söû duïng caùc tieâu chí nhö soá voán, soá lao ñoäng, giaù trò taøi saûn, doanh thu, lôïi nhuaän… 1.1.2.3 Tieâu chí veà soá lao ñoäng Tieâu chí veà soá lao ñoäng ñöôïc ña soá caùc nöôùc aùp duïng ñeå phaân loaïi DNVVN. Tuy nhieân, soá löôïng lao ñoäng ñeå phaân loaïi doanh nghieäp ôû moãi nöôùc coù moät tieâu chí khaùc nhau tuøy vaøo söï phaùt trieån quy moâ kinh teá cuûa töøng nöôùc. Ví duï nhö ôû Ñöùc, möùc quy ñònh coù theå dao ñoäng töø 200 ñeán 500 lao ñoäng tuøy theo töøng bang, töøng ngaønh ngheà khaùc nhau, ôû Vieät Nam laø döôùi 300 lao ñoäng. 1 Ñieàu 4, Luaät doanh nghieäp nöôùc CHXHCNVN Page 4
1.1.2.4 Tieâu chí veà voán Ở moät soá nöôùc tieâu chí veà voán ñöôïc ñöa vaøo nhö laø tieâu chí thöù 2 ñeå xaùc ñònh quy moâ cuûa doanh nghieäp. Tuøy theo moãi nöôùc coù nhöõng quy ñònh khaùc nhau. Tuy nhieân muïc tieâu chung vaãn laø nhaèm hoã trôï nhöõng doanh nghieäp maø vôùi soá voán ñoù khoâng coù khaû naêng trang traûi caùc chi phí ñaàu tö cô baûn vaø chi phí duy trì hoaït ñoäng bình thöôøng, vì vaäy doanh nghieäp ñöôïc hoã trôï khaéc phuïc nhöõng khoù khaên. 1.1.2.5 Tieâu chí veà doanh thu Tieâu chí naøy khoâng ñöôïc söû duïng phoå bieán vì vieäc xaùc ñònh noù phöùc taïp vaø phaïm vi cuûa doanh nghieäp trong töøng ngaønh cuõng raát khaùc nhau. Vì vaäy phaân loaïi theo tieâu chí naøy phöùc taïp maø ñoâi khi khoâng mang laïi hieäu quaû. Baûng toång hôïp tieâu chí phaân loaïi cuûa moät soá nöôùc. Xem phuï luïc 1.1 1.2 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ KHÔÛI NGHIEÄP. 1.2.1 Ngöôøi khôûi nghieäp Ngöôøi khôûi nghieäp ñöôïc hieåu laø ngöôøi coù can ñaûm chaáp nhaän thaùch thöùc, chaáp nhaän ruûi ro, boû voán hay huøn voán ñeå kinh doanh treân cô sôû daùm caïnh tranh vaø taïo ra giaù trò gia taêng cho xaõ hoäi. Baèng haønh ñoäng ñoù, ngöôøi khôûi nghieäp hy voïng laøm giaøu hoaëc chí ít cuõng töï chuû veà kinh teá. Tuy vaäy, cuõng baèng haønh ñoäng daùm chòu ruûi ro, ngöôøi khôûi nghieäp coù theå chòu keát cuïc phaù saûn, kinh doanh eøo uoät vôùi lôïi nhuaän thaáp hôn laõi suaát tín duïng… vaäy khôûi nghieäp coù xaùc suaát thaønh coâng vaø thaát baïi. Vieäc coâng nhaän toàn taïi khaû naêng thaát baïi maø vaãn daùm laøm laø tinh thaàn chuû ñaïo cuûa khôûi nghieäp. Tinh thaàn aáy theå hieän vaên hoaù cuûa doanh nghieäp vaø laø ñaëc tröng cuûa moãi doanh nghieäp sau naøy khi thaønh coâng. 1.2.2 Ñaëc tröng cuûa khôûi nghieäp Caùc cuoäc khaûo saùt cho thaáy nhöõng ngöôøi laäp nghieäp tìm kieám nhöõng thôøi cô ñeå taïo vaän meänh cho chính mình, Hoï luoân caûm thaáy haïnh phuùc maëc duø laøm vieäc nhieàu hôn, traùch nhieäm nhieàu hôn. Khi khôûi nghieäp hoï coù cô hoäi ñeå thöïc hieän nhöõng ñieàu maø khi ñi laøm thueâ hoï khoù coù ñöôïc, ñoù laø: - Laøm chuû trong coâng vieäc, coù cô hoäi thöïc hieän nhöõng sôû tröôøng trong kinh doanh. - Cô hoäi thu ñöôïc nhöõng khoaûn lôïi nhuaän lôùn, ñaàu tö vaøo nhöõng lónh vöïc yeâu thích. - Ñöôïc höôûng troïn veïn thaønh quaû lao ñoäng maø mình taïo ra Beân caïnh ñoù, coù raát nhieàu trôû ngaïi cho caùc nhaø doanh nghieäp, nhaát laø nhöõng ngöôøi khôûi nghieäp, vì khoâng chæ laøm troøn traùch nhieäm cuûa mình maø coøn lieân ñôùi tôùi nhieàu ngöôøi, chòu nhieàu traùch nhieäm tröôùc phaùp luaät, tröôùc ngöôøi lao ñoäng, lieân ñôùi vôùi xaõ hoäi…vaø phaûi löôøng tröôùc caùc ruûi ro coù theå xaûy ñeán Page 5
1.3 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ KHÔÛI NGHIEÄP KINH DOANH Khôûi nghieäp moät doanh nghieäp khoâng chæ ñôn thuaàn laø mang hoà sô ñeán cô quan ñaêng kyù kinh doanh maø coøn laø moät quaù trình phöùc taïp ñoøi hoûi coâng söùc vaø thôøi gian. Ñoù laø vieäc tìm hieåu moâi tröôøng maø nôi ñoù doanh nghieäp cuûa mình seõ kinh doanh, khi ñi vaøo hoaït ñoäng thì söùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp mình ñeán ñaâu. Ñeå coù theå xaùc ñònh ñöôïc ñieàu treân, ngoaøi kinh nghieäm cuûa ngöôøi khôûi nghieäp nhaát thieát phaûi coù cô sôû lyù thuyeát daãn ñöôøng ñeå khôûi nghieäp thaønh coâng. Coù raát nhieàu lyù thuyeát lieân quan ñeán khôûi döïng vaø toå chöùc quaûn trò moät doanh nghieäp nhö lyù thuyeát veà marketing, lyù thuyeát veà toå chöùc doanh nghieäp, lyù thuyeát veà quaûn trò taøi chính, nhaân söï... Chi tieát hôn coù taøi lieäu höôùng daãn khôûi söï doanh nghieäp cuûa VCCI vaø toå chöùc hôïp taùc kyõ thuaät Ñöùc GTZ, chöông trình ñaøo taïo khôûi döïng doanh nghieäp cuûa toå chöùc Businessedge vaø toâi nhaän thaáy lyù thuyeát khôûi nghieäp cuûa Businessedge laø ñaày ñuû vaø phuø hôïp vôùi thöïc tieãn neân toâi choïn noù laøm cô sôû lyù thuyeát cho ñeà taøi. Beân caïnh ñoù, öùng vôùi moãi böôùc cuûa lyù thuyeát treân, toâi keát hôïp vôùi lyù thuyeát cô baûn veà marketing, quaûn lyù döï aùn, quaûn trò taøi chính, quaûn trò nhaân söï... maø trong ñoù khoâng ñeà caäp ñeå laøm roõ hôn nhöõng yeâu caàu caàn laøm khi thaønh laäp doanh nghieäp. Lyù thuyeát treân goàm hai phaàn: • Phaàn 1. Laäp baûn keá hoaïch kinh doanh. Trong phaàn naøy goàm coù caùc böôùc laø: - Nghieân cöùu thò tröôøng ñeå xaùc ñònh nhu caàu thò tröôøng, moâi tröôøng kinh doanh - Ñònh vò saûn phaåm vaø phaùt trieån saûn phaåm - Ñaët teân doanh nghieäp vaø thöông hieäu haøng hoùa - Xaùc ñònh yeâu caàu veà ñòa ñieåm kinh doanh - Laäp keá hoaïch tuyeån duïng nhaân söï - Choïn loaïi hình doanh nghieäp vaø xaùc ñònh cô caáu toå chöùc doanh nghieäp - Xaùc ñònh nhu caàu taøi chính vaø nguoàn taøi chính - Laâp keá hoaïch baùn haøng vaø keânh phaân phoái. • Phaàn 2. Ñaêng kyù kinh doanh. Trong phaàn naøy trình baøy hoà sô vaø thuû tuïc ÑKKD hieän haønh, nhöng tuøy thuoäc töøng thôøi kyø coù söï khaùc nhau cuûa thuû tuïc ñaêng kyù kinh doanh. 1.3.1 Laäp baûn keá hoaïch kinh doanh a. Ñònh nghóa baûn keá hoaïch kinh doanh Baûn keá hoaïch kinh doanh laø moät baûn thaûo nhöõng böôùc ñi trong quaù trình thaønh laäp vaø quaûn lyù doanh nghieäp. Noù nhö moät böùc tranh trong ñoù ñaùnh giaù taát caû hoaït ñoäng vaø söï lôùn maïnh kinh teá cuûa doanh nghieäp, bao goàm vieäc moâ taû vaø phaân tích nhöõng vieãn caûnh trong töông lai. Page 6
Laäp keá hoaïch kinh doanh laø moät böôùc quan troïng ñoái vôùi ngöôøi khôûi nghieäp. Nhaø doanh nghieäp naøo cuõng caàn tieán haønh cho duø doanh nghieäp chuaån bò thaønh laäp laø loaïi hình naøo, quy moâ lôùn hay nhoû. Baûn keá hoaïch kinh doanh gioáng nhö chieác baûn ñoà ñoái vôùi ngöôøi ñi du lòch. Neáu khoâng coù moät baûn keá hoaïch kinh doanh toát, thì yù töôûng coù vó ñaïi ñeán maáy cuõng raát khoù thaønh coâng, thaäm chí coøn laø thaát baïi naëng neà. Moät keá hoaïch kinh doanh toát khoâng chæ giuùp bieán yù töôûng kinh doanh cuûa baïn thaønh hieän thöïc maø coøn giuùp baïn duy trì söï taäp trung sau moãi laàn thaønh coâng. Böôùc naøy raát hay bò boû qua vì ngöôøi khôûi nghieäp thöôøng hay noùng voäi vôùi yù töôûng cuûa mình. Theo Salomon, vò vua thoâng minh vaø giaøu coù nhaát theá gian thì “Keá hoaïch cuûa ngöôøi caàn maãn chaéc chaén seõ ñöa ñeán dö daät, nhöng moïi keû haáp taáp seõ gaëp phaûi söï thieáu thoán” (Chaâm ngoân 21 :5) b. Chöùc naêng cuûa baûn keá hoaïch kinh doanh + Baûn keá hoaïch kinh doanh tröôùc heát xaùc ñònh muïc tieâu cuûa ngöôøi khôûi nghieäp baèng caùch söû duïng nhöõng thoâng tin, soá lieäu phaân tích cuûa quaù trình nghieân cöùu thò tröôøng. + Noù cuõng laø moät coâng cuï höõu hieäu khi ñaøm phaùn thaønh laäp, vay voán, keâu goïi hôïp taùc kinh doanh… + Baûn keá hoaïch kinh doanh giuùp ngöôøi khôûi nghieäp tìm ñöôïc nhöõng ñieåm yeáu, thaäm chí laø nhöõng ñieàu bò boû soùt trong quaù trình thöïc hieän. + Baûn keá hoaïch kinh doanh cuõng laø moät phöông tieän ñeå thu thaäp nhöõng yù kieán chuyeân gia, nhöõng lôøi khuyeân boå ích ñeå boå sung cho quaù trình thaønh laäp doanh nghieäp. + Cho pheùp thieát laäp caùc muïc tieâu ñoäc laäp. Quyeát ñònh ñöôïc hình thaønh döïa treân nhöõng söï kieän xung quanh. Caùc söï kieän ñöôïc ban haønh khoâng chæ nhaèm muïc ñích phaûn öùng laïi tình hình, maø noù coøn höôùng tôùi vieäc kích thích moät yeáu toá naøo ñoù trong khi coâng ty hoaït ñoäng. “Quaûn lyù chöõa chaùy” ñöôïc thay theá baèng moät chuoãi caùc löïa choïn coù ñònh höôùng vaø coù yù thöùc. Caùc nhaø quaûn lyù baây giôø coù theå chuû ñoäng ñieàu haønh coâng vieäc thay vì bò xoâ ñaåy bôûi caùc yeáu toá beân ngoaøi. Ñoâi luùc vieäc leân keá hoaïch vaø khoâng leân keá hoaïch ñöôïc mieâu taû nhö “Tieân phong thöïc hieän” (naém quyeàn kieåm soaùt tình hình) vôùi “ Bò ñoäng phaûn öùng” (Ñoái phoù vôùi tình hình ñaõ xaûy ra). + Cung caáp moät tieâu chuaån ñaùnh giaù. Baûn keá hoaïch seõ ñem laïi cho ta moät coâng cuï naøo ñoù ñeå ñaùnh giaù , nhôø ñoù ta coù theå bieát raèng ta coù ñang thöïc thi ñuùng quyeát ñònh vaø höôùng tôùi nhöõng muïc tieâu ñaõ ñeà ra hay khoâng. + Chuyeån giaù trò thaønh haønh ñoäng. Page 7
Khi phaûi ñoái maët vôùi moät quyeát ñònh, baïn coù theå tham khaûo vôùi keá hoaïch tröôùc ñoù vaø xaùc ñònh xem quyeát ñònh naøo seõ giuùp baïn thöïc thi keá hoaïch moät caùch toát nhaát. Caùc quyeát ñònh döïa treân moät keá hoaïch cuï theå seõ gaén keát vôùi nhau vì söï thaêng tieán chung cuûa coâng ty hay moät muïc tieâu kinh doanh naøo ñoù. Vieäc leân keá hoaïch cuõng raát höõu ích trong caùc tình huoáng khaån caáp. Khi moät khoù khaên naûy sinh, nhöõng suy nghó veà keá hoaïch toång theå seõ giuùp baïn xaùc ñinh quyeát ñònh naøo ñöôïc ban haønh. Qua ñoù khoâng chæ giuùp baïn giaûi quyeát tình huoáng maø coøn giuùp baïn ñaåy nhanh tieán trình thöïc thi keá hoaïch toång theå sao cho hieäu quaû. Khoâng coù keá hoaïch, caùc quyeát ñònh trôû neân khoù khaên vaø coù theå maâu thuaãn nhau. + Khieán cho caùc nguoàn löïc chuaån bò ñöôïc gaén keát hôn theo moät traät töï oån ñònh. Ngaân quyõ, thôøi gian, coâng söùc, nguoàn nhaân löïc… trong coâng ty ñeàu coù giôùi haïn, baïn chæ coù theå phaùt huy toái ña söùc maïnh cuûa caùc nguoàn löïc naøy moät khi coù trong tay baûn keá hoaïch söû duïng chuùng. 1.3.1.1 Keá hoaïch Marketing. Marketing laø moät coâng cuï ñaàu tieân vaø quan troïng ñeå xaùc ñònh nhu caàu thò tröôøng veà moät saûn phaåm naøo ñoù, töø ñoù ñònh hình toå chöùc cho doanh nghieäp vaø söï phaùt trieån doanh nghieäp trong töông lai. Kieán thöùc Marketing giuùp ta nghieân cöùu thò tröôøng töø ñoù hình thaønh baûn keá hoaïch kinh doanh. a. Khaùi nieäm veà marketing. Marketing laø moät quy trình hoaïch ñònh vaø thöïc hieän quan ñieåm, giaù caû, chieâu thò vaø phaân phoái cuûa yù töôûng, haøng hoùa, dòch vuï nhaèm taïo ra nhöõng trao ñoåi thoûa maõn cho muïc tieâu cuûa caù nhaân, cuûa toå chöùc vaø cuûa xaõ hoäi. 2 Ñònh nghóa marketing vi moâ: Marketing vi moâ laø toaøn boä nhöõng hoaït ñoäng naøo ñoù cuûa doanh nghieäp höôùng vaøo vieäc hoaøn thaønh nhöõng muïc tieâu cuûa toå chöùc thoâng qua vieäc döï ñoaùn nhu caàu cuûa khaùch haøng vaø ñieàu khieån luoàng saûn phaåm, dòch vuï ñeán khaùch haøng nhaèm thoûa maõn toái ña nhu caàu cuûa hoï. 3 Marketing vó moâ laø moät quy trình nhaèm vaøo vieäc ñieàu khieån vaø ñieàu chænh luoàng saûn phaåm, dòch vuï töø nhaø saûn xuaát ñeán khaùch haøng, baèng caùch naøo ñoù tieáp caän ñöôïc cung vaø caàu cuûa thò tröôøng vaø phuø hôïp vôùi caùc muïc tieâu kinh teá, vaên hoùa, chính trò, phaùp luaät, coâng ngheä vaø moâi tröôøng sinh thaùi cuûa xaõ hoäi. 2 Quaûn trò marketing, GS Hoà Ñöùc Huøng, ÑH KT TPHCM 3 Nhö treân Page 8
Quy trình quaûn trò marketing caên baûn ñöôïc theå hieän baèng coâng thöùc: R+STP+MM+I+C * CT1. Coâng thöùc quy trình marketing. Trong ñoù: R laø nghieân cöùu moâi tröôøng marketing vaø nghieân cöùu thò tröôøng nhaèm nhaän daïng ñaày ñuû cô hoäi marketing. STP laø phaân khuùc thò tröôøng, löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu, ñònh vò saûn phaåm. MM laø hoaït ñoäng marketing hoãn hôïp bao goàm ñònh vò saûn phaåm, giaù caû, phaân phoái, chieâu thò. I laø toå chöùc thöïc hieän C laø kieåm tra caùc hoaït ñoäng marketing. Quy trình quaûn trò marketing coù theå bieåu dieãn baèng moâ hình 9P, bao goàm 9 noäi dung cô baûn cuûa marketing nhö sau: - Nghieân cöùu, phaân tích vaø tieân ñoaùn cô hoäi thò tröôøng (P1) - Phaân khuùc thò tröôøng (P2) -Löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu (P3) - Ñònh vò thöông hieäu (P4) - Xaây döïng thöông hieäu (P5) - Ñònh giaù thöông hieäu (P6) - Phaân phoái thöông hieäu (P7) - Chieâu thò thöông hieäu (P8) - Caùc hoaït ñoäng haäu maõi (P9) Caùc bieán soá coù theå kieåm soaùt ñöôïc maø moät coâng ty phoái hôïp chuùng nhaèm thoûa maõn cho moät nhoùm khaùch haøng muïc tieâu laø Saûn phaåm, Giaù caû, Phaân phoái, Chieâu thò. Boán yeáu toá naøy caàn ñöôïc pha troän vaøo nhau nhaèm ñaït cho ñöôïc moät marketing hoãn hôïp ñuùng. Saûn phaåm ôû ñaây laø xaùc ñònh nhöõng haøng hoùa, dòch vuï cho phuø hôïp, Xaùc ñònh giaù caû phuø hôïp vôùi thò tröôøng muïc tieâu, ñöa ñuùng saûn phaåm tôùi thò tröôøng muïc tieâu vaø phaûi coù phöông tieän truyeàn thoâng tôùi khaùch haøng moät caùch toát nhaát. b. Moâi tröôøng vaø cô hoäi marketing. Moâi tröôøng marketing laø taäp hôïp caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán khaû naêng thoûa maõn nhu caàu khaùch haøng, Moâi tröôøng marketing ñöôïc phaân chia ñeå nhaän daïng nhöõng aùp löïc aûnh höôûng leân noù. - Moâi tröôøng tröïc tieáp (Moâi tröôøng vi moâ) bao goàm baûn thaân coâng ty, khaùch haøng, ñoái thuû caïnh tranh, nhaø cung caáp, nhaø trung gian vaø coäng ñoàng. Page 9
- Moâi tröôøng beân ngoaøi (Moâi tröôøng vó moâ) thöôøng bao goàm nhöõng nhaân toá thuoäc veà: coâng ngheä, kinh teá vó moâ nhö laõi suaát, kinh teá toaøn caàu… moâi tröôøng phaùp luaät, moâi tröôøng vaên hoùa, xaõ hoäi… Sô ñoà 1.1 Moâi tröôøng Marketing Ñoái thuû Khaùch haøng Khaùch haøng Nhaø cung caáp Nhaø trung gian THOAÛ MAÕN Doanh nghieäp Coäng ñoàng Qua nghieân cöùu thò tröôøng, ngöôøi khôûi nghieäp taäp hôïp döõ lieäu, duøng ma traän SWOT. Ma traän SWOT laø moät ma traän goàm caùc yeáu toá phaân thaønh boán nhoùm, trong ñoù coù hai nhoùm yeáu toá beân trong laø ñieåm maïnh (S), ñieåm yeáu (W) vaø hai yeáu toá beân ngoaøi laø cô hoäi (O) vaø thaùch thöùc (T). Töø ma traän treân ta xaùc ñònh ñöôïc 4 vò trí cuûa doanh nghieäp ñoù laø: + (SO): Doanh nghieäp coù nhieàu ñieåm maïnh taän duïng nhöõng cô hoäi cuûa thò tröôøng. + (ST): Doanh nghieäp coù nhieàu ñieåm maïnh vaø thò tröôøng coù nguy cô ñe doaï, doanh nghieäp caàn phaûi laáy nhöõng ñieåm maïnh cuûa mình ñeå cheá ngöï nhöõng ñe doïa. + (WO): Doanh nghieäp vò theá yeáu nhöng coù cô hoäi cuõng caàn naém laáy ñeå phaùt trieån. + (WT): Doanh nghieäp vò theá yeáu maø laïi gaëp nhöõng ñe doaï thì aùp duïng chieán löôïc phoøng thuû. Phaân tích SWOT (ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø ñe doïa) ñeå xaùc ñònh caùc cô hoäi marketing doanh nghieäp caàn quan taâm thích ñaùng. Nhöõng cô hoäi khaùc nhau coù theå lieät keâ thaønh 4 cô hoäi cô baûn. + Cô hoäi “xaâm nhaäp thò tröôøng” laø cô hoäi ñöa saûn phaåm ra thò tröôøng. + Cô hoäi “Phaùt trieån thò tröôøng” gia taêng ñöôïc doanh soá baèng caùch baùn saûn phaåm hieän coù vaøo thò tröôøng môùi. + Cô hoäi “Phaùt trieån saûn phaåm” laø phaùt trieån saûn phaåm môùi cho thò tröôøng hieän coù. + Cô hoäi “Ña daïng hoùa” dòch chuyeån coâng ty vaøo lónh vöïc hoaït ñoäng khaùc. Khi ñaùnh giaù cô hoäi, coâng ty thöôøng ñaùnh giaù cô hoäi xaâm nhaäp thò tröôøng tröôùc tieân. Page 10
Ñaây cuõng laø vaán ñeà cô baûn nhaát phaûi laøm tröôùc tieân ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khôûi nghieäp. Cô hoäi xaâm nhaäp thò tröôøng laø ñieàu maø ngöôøi khôûi nghieäp phaûi nhaän ra tröôùc ngöôøi khaùc, nhö vaäy môùi mang laïi thaønh coâng cho doanh nghieäp. Döïa treân nguyeân taéc cuûa lyù thuyeát marketing ñeå ta nghieân cöùu thò tröôøng, töø döõ lieäu thu thaäp ñöôïc ta laäp baûn keá hoaïch kinh doanh tröôùc khi khôûi söï doanh nghieäp. 1.3.1.2 Quaù trình phaùt trieån saûn phaåm, dòch vuï. Saûn phaåm naøo cuõng coù chu kyø soáng rieâng cuûa noù vaø chu kyø naøy coù aûnh höôûng ñeán söï soáng coøn cuûa caû moät doanh nghieäp, vì vaäy khi phaùt trieån saûn phaåm caàn chuù yù ñeán chu kyø soáng cuûa saûn phaåm. Chu kyø soáng cuûa saûn phaåm coù theå chia thaønh 4 giai ñoaïn sau: - Giai ñoaïn tung saûn phaåm ra thò tröôøng: Trong giai ñoaïn naøy khaùch haøng ít, saûn löôïng thaáp, ít laõi hoaëc loã vaø ít ñoái thuû canh tranh. - Giai ñoaïn phaùt trieån saûn phaåm: Giai ñoaïn naøy saûn löôïng baùn taêng nhanh, caïnh tranh gia taêng vaø lôïi nhuaän lôùn. - Giai ñoaïn chín muoài: Giai ñoaïn naøy xuaát hieän nhieàu sp töông töï, doanh soá oån ñònh nhöng laõi coù theå thaáp. - Giai ñoaïn suy thoaùi: Giai ñoaïn naøy saûn löôïng baùn giaûm, toàn taïi moät soá khaùch haøng trung thaønh vaø laõi ôû möùc thaáp. Vieäc tung saûn phaåm môùi vaøo thò tröôøng ñuùng thôøi ñieåm seõ mang laïi cho doanh nghieäp laõi cao nhaát maø doanh nghieäp mong muoán. Khuynh höôùng cuûa tieâu duøng phuï thuoäc vaøo möùc soáng, söï thay ñoåi loái soáng, phong tuïc taäp quaùn… Trong boái caûnh nhu caàu tieâu duøng saûn phaåm coù nhieàu thay ñoåi, doanh nghieäp phaûi tìm caùch thích öùng ñeå thoûa maõn toát nhaát ñoøi hoûi cuûa khaùch haøng. Vieäc phaùt trieån saûn phaåm laø moät caùch thöùc laøm doanh nghieäp thích öùng vôùi thò tröôøng. 1.3.1.3 Teân doanh nghieäp vaø thöông hieäu haøng hoùa, dòch vuï a. Teân doanh nghieäp. Teân doanh nghieäp laø teân goïi cuûa doanh nghieäp trong ñaêng kyù kinh doanh, trong giao dòch vôùi khaùch haøng cuõng nhö cô quan nhaø nöôùc. Teân doanh nghieäp cuõng khaù quan troïng vì noù taïo ra aán töôïng ban ñaàu ñoái vôùi khaùch haøng, noù coù theå laøm taêng loøng tin ñoái vôùi ngöôøi tieâu duøng vôùi moät teân aán töôïng vaø phuø hôïp vôùi phaân khuùc thò tröôøng maø ta löïa choïn. Teân doanh nghieäp neân ngaén goïn, deã phaùt aâm vaø neân ñeå khaùch haøng deã lieân töôûng ñeán saûn phaåm maø doanh nghieäp ñoù saûn xuaát, kinh doanh. Page 11
b. Thöông hieäu. Theo Ambler. T vaø C. Styles thì Thöông hieäu laø “Moät taäp hôïp thuoäc tính cung caáp cho khaùch haøng muïc tieâu caùc giaù trò maø hoï ñoøi hoûi” 4 . Thöông hieäu theo quan ñieåm naøy cho raèng, saûn phaåm chæ laø moät thaønh phaàn cuûa thöông hieäu, chuû yeáu cung caáp lôïi ích, chöùc naêng cho khaùch haøng. Nhö vaäy caùc thaønh phaàn marketing hoãn hôïp (saûn phaåm, giaù caû, phaân phoái, chieâu thò) cuõng chæ laø caùc thaønh phaàn cuûa moät thöông hieäu. Lôïi ích cuûa vieäc xaây döïng vaø söû duïng thöông hieäu coù theå xem xeùt ôû hai khía caïnh: Khía caïnh khaùch haøng vaø khía caïnh doanh nghieäp- ngöôøi laøm marketing Moät thöông hieäu toát thuùc ñaåy vieäc mua saém nhanh ñoái vôùi khaùch haøng vaø giaûm bôùt ñöôïc thôøi gian vaø noã löïc baùn haøng cuûa doanh nghieäp. Coù 7 ñieàu kieän ñeå söû duïng thöông hieäu thaønh coâng: + Saûn phaåm ñöôïc nhaän daïng roõ raøng thoâng qua thöông hieäu hoaëc nhaõn hieäu. + Chaát löôïng saûn phaåm theå hieän giaù trò toát nhaát cho vieäc xaùc ñònh giaù vaø giöõ vöõng giaù. +Tính chaát phuø hôïp, phoå bieán vaø ñaùng tin caäy. Khi khaùch haøng khôûi ñaàu söû duïng nhaõn hieäu, hoï mong muoán tieáp tuïc söû duïng noù. + Löôïng caàu cao cho loaïi saûn phaåm chung. + Löôïng caàu cuûa saûn phaåm ñuû maïnh ñeå cho giaù thò tröôøng ñuû cao nhaèm taïo ñieàu kieän cho noã löïc xaây döïng thöông hieäu sinh lôïi. + Coù cô hoäi ñeå ñaït “Quy moâ kinh teá” neáu thöông hieäu thaønh coâng, chi phí seõ giaûm vaø lôïi nhuaän seõ taêng. + Coù ñieàu kieän veà vò trí thuaän lôïi treân quaày baùn hoaëc nôi tröng baøy saûn phaåm toát. Moät nhaõn hieäu toát coù 5 yeáu toá - Gôïi môû moät caùi gì ñoù veà ñaëc tính cuûa saûn phaåm. - Deã phaùt aâm, ñaùnh vaàn vaø deã nhôù. - Deã phaân bieät vôùi caùc nhaõn haøng khaùc. -Thích nghi vôùi saûn phaåm môùi ñeå coù theå theâm vaøo doøng saûn phaåm saün coù cuûa doanh nghieäp. - Phuø hôïp vôùi luaät leä ñeå coù theå ñaêng kyù ôû cô quan coù thaåm quyeàn.5 1.3.1.4 Keá hoaïch ñòa ñieåm ñaët doanh nghieäp. Ñònh vò doanh nghieäp raát quan troïng vì noù lieân quan ñeán nhieàu yeáu toá nhö tieâu duøng, vaän chuyeån, nhaát laø nhöõng coâng ty thöông maïi, dòch vuï hay cöûa haøng kinh doanh. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát maø caàn phaûi vaän chuyeån nguyeân vaät lieäu, haøng hoùa vôùi khoái löôïng lôùn thì caøng caàn phaûi chuù yù ñeán coâng taùc ñònh vò doanh 4 Hieäp hoäi Marketing Hoa Ky 5 Fundamentals of Marketing - McGraw-Hills Page 12
nghieäp vì vieäc yeáu keùm cuûa giao thoâng taïi Vieät Nam ñang laø moät nhaân toá taêng chi phí ñaàu vaøo ñaùng keå laøm taêng giaù thaønh vaø giaûm söùc caïnh tranh. Caùc nhaân toá lieân quan ñeán ñònh vò doanh nghieäp. + Caùc ñieàu kieän töï nhieân nhö: ñòa hình, ñòa chaát, khí haäu… + Caùc ñieàu kieän xaõ hoäi nhö: daân soá, trình ñoä, vaên hoùa, phong tuïc, toân giaùo… + Caùc nhaân toá kinh teá nhö: Gaàn thò tröôøng tieâu thuï, caùc doanh nghieäp dòch vuï, phuï trôï, nguoàn nguyeân lieäu, nguoàn nhaân coâng, ñieàu kieän vaän chuyeån… Coù nhieàu phöông phaùp ñònh vò doanh nghieäp nhöng ta xeùt hai phöông phaùp ñôn giaûn sau: a. Phöông phaùp cho ñieåm coù troïng soá. Caùc böôùc tieán haønh + Lieät keâ caùc yeáu toá quan troïng caàn xem xeùt, cho troïng soá theo möùc ñoä quan troïng + Xaây döïng thang ñieåm cho töøng yeáu toá. + Cho ñieåm caùc vò trí döï kieán, nhaân vôùi troïng soá. + Tính toång ñieåm vaø choïn vò trí coù toång soá ñieåm cao nhaát b. Phöông phaùp ñieåm hoøa voán. Caùc böôùc tieán haønh + Xaùc ñònh ñònh phí vaø bieán phí cuûa töøng vò trí ñònh löïa choïn + Treân cuøng moät ñoà thò, veõ ñöôøng toång chi phí cho töøng vò trí + Tìm saûn löôïng hoøa voán, ñoái chieáu saûn löôïng döï kieán saûn xuaát treân ñoà thò, choïn ñòa ñieåm töông öùng coù chi phí thaáp nhaát. 1.3.1.5 Keá hoaïch nhaân söï. a. Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà nguoàn nhaân löïc vaø quaûn trò nguoàn nhaân löïc. Lao ñoäng tham gia vaøo moïi quaù trình saûn xuaát vaø phaân phoái haøng hoùa, vì vaäy nguoàn nhaân löïc laø yeáu toá troïng taâm trong doanh nghieäp. Laøm theá naøo ñeå quaûn lyù hieäu quaû nguoàn nhaân löïc laø ñieàu raát khoù khaên vì moãi con ngöôøi laø söï toång hoøa cuûa caùc moái quan heä xaõ hoäi, moãi ngöôøi coù nhöõng tính caùch vaø lôïi ích khaùc, nhaát laø khaâu tuyeån choïn, toå chöùc ban ñaàu ñoái vôùi caùc doanh nghieäp treû. Trong vaán ñeà quaûn trò nhaân söï caàn phaûi xem xeùt hai vaán ñeà laø naêng löïc vaø ñoäng cô laøm vieäc cuûa nhaân vieân. - Nhöõng nhaân toá thuoäc veà naêng löïc : Laø nhöõng yeáu toá caàn coù ñeå ngöôøi lao ñoäng coù theå hoaøn thaønh coâng vieäc. Vaán ñeà naêng löïc lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc tuyeån choïn, boá trí ngöôøi cho phuø hôïp coâng vieäc, ñaùnh giaù hieäu quaû, huaán luyeän, ñaøo taïo. - Tuyeån duïng nhaân vieân: Laø thöïc hieän coâng vieäc thu huùt nhaân löïc cho doanh nghieäp. Noù ñöôïc xaây döïng treân cô sôû hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc vaø phaân tích coâng vieäc trong böôùc ñaàu cho thaønh laäp coâng ty. Keá hoaïch tuyeån duïng phaûi phuø hôïp vaø thöôøng ñöôïc ñònh hình bôûi nhöõng caâu hoûi sau: Page 13
+ Chuùng ta caàn bao nhieâu ngöôøi? + Chuùng ta caàn ngöôøi nhö theá naøo? + Khi naøo thì caàn ñeán hoï? - Ñaøo taïo nhaân vieân: Ñaøo taïo laø moät phöông tieän ñeå naâng cao khaû naêng laøm vieäc vaø chaát löôïng con ngöôøi. Huaán luyeän ñaøo taïo nhaèm giuùp nhaân vieân hieåu moät caùch chính thöùc caùc vaán ñeà lieân quan ñeán saûn xuaát kinh doanh vaø thaáy ñöôïc muïc tieâu cuûa doanh nghieäp, nhaát laø ñoái vôùi quaù trình thaønh laäp doanh nghieäp, coâng vieäc chöa ñöôïc ñònh hình roõ thì khaâu ñaøo taïo ñeå nhaân vieân bieát ñöôïc ñöôøng höôùng coâng vieäc laø ñieàu heát söùc quan troïng. Vieäc ñaøo taïo toát phaûi traû lôøi nhöõng caâu hoûi nhö: + Chuùng ta caàn nhöõng kyõ naêng vaø kieán thöùc naøo? + Hieän taïi, ngöôøi nhaân vieân ta caàn tuyeån caàn phaûi coù kyõ naêng gì ñeå tieán haønh coâng vieäc? + Caùc nhu caàu veà kyõ naêng trong töông lai cuûa doanh nghieäp laø gì? + Tieán haønh ñaøo taïo theá naøo seõ mang laïi keát quaû toát nhaát? Ñaøo taïo coù theå chia thaønh: + Ñaøo taïo cô baûn: Laø cung caáp cho nhaân vieân nhöõng kieán thöùc, kyõ naêng caàn thieát. + Ñaøo taïo tu nghieäp: Caäp nhaät vaø naâng caáp nhöõng kieán thöùc maø hoï ñaõ coù cho phuø hôïp vôùi tình hình thöïc taïi cuûa doanh nghieäp mình. + Ñaøo taïo boài döôõng: Naâng cao kieán thöùc vaø naêng löïc cho phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån. b. Hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc. Hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc laø moät quaù trình quaûn trò bao goàm vieäc phaân tích caùc nhu caàu nhaân söï cuûa moät toå chöùc döôùi nhöõng ñieàu kieän thay ñoåi sau ñoù trieån khai caùc chính saùch, bieän phaùp thöïc hieän ñeå ñaùp öùng nhu caàu ñoù. Hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc laø moät phaàn cuûa chieán löôïc nhaân söï vaø chieán löôïc kinh doanh cuûa coâng ty. Noù bieán ñoåi nhöõng muïc tieâu cuûa doanh nghieäp thaønh nhöõng döõ kieän veà nhaân löïc nhaèm ñaùp öùng söï hoaøn thaønh aáy. Hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc ñöôïc thöïc hieän qua caùc böôùc sau: - Phaân tích moâi tröôøng kinh doanh, xaùc ñònh muïc tieâu vaø chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp goàm: + Phaân tích moâi tröôøng laø cô sôû cho vieäc xaùc ñònh muïc tieâu, chieán löôïc cho doanh nghieäp noùi chung vaø hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc noùi rieâng. + Muïc tieâu laø tieâu ñích maø doanh nghieäp phaán ñaáu ñeå ñaït ñeán, laø ñònh höôùng cho vieäc soaïn thaûo caùc chieán löôïc. Töø muïc tieâu, chieán löôïc chung cuûa toaøn doanh nghieäp seõ coù caùc muïc tieâu chieán löôïc chöùc naêng trong ñoù coù chieán löôïc nhaân söï. Söï hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc döïa treân nhu caàu döï baùo veà: + Khoái löôïng coâng vieäc seõ thöïc hieän. Page 14