Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp nhằm củng cố & mở rộng thị trường bột mì của Tổng công ty Lương thực miền Nam

Chia sẻ: Tri Tâm | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:66

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngời phần mở đầu và kết luận, nội dung đề tài trình bày trong 3 chương: Tổng quan về thị trường & thị trường bột mì Việt Nam; thực trạng phát triển thị trường bột mì của TCT lương thực miền Nam; một số giải pháp nhằm củng cố & mở rộng thị trường bột mì của TCT lương thực miền Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp nhằm củng cố & mở rộng thị trường bột mì của Tổng công ty Lương thực miền Nam

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO ÑAÏI HOÏC QUOÁC GIA THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ ---------- NGUYEÃN THÒ TUÙY LAN MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM CUÛNG COÁ & MÔÛ ROÄNG THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ CUÛA TOÅNG COÂNG TY LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM ----------------------------------- LUAÄN AÙN THAÏC SÓ KINH TEÁ Chuyeân ngaønh : Quaûn Trò Kinh Doanh Maõ ngaønh : 5.02.05 Höôùng daãn khoa hoïc : TS. Nguyeãn Vaên Chieån . TP. HOÀ CHÍ MINH -1-
MUÏC LUÏC PHAÀN MÔÛ ÑAÀU MUÏC LUÏC CHÖÔNG I – TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRÖÔØNG & THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ VIEÄT NAM ……………………………………………………………. 1 1.1/ LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ THÒ TRÖÔØNG VAØ MÔÛ ROÄNG THÒ TRÖÔØNG… 1 1.1.1/ Moät soá khaùi nieäm caên baûn ……………..…………………….……… 1 1.1.1.1 Khaùi nieäm veà thò tröôøng ………….……….……………………… 1 1.1.1.2 Khaùi nieäm veà môû roäng thò tröôøng ………………………………... 1 1.1.2/ Cô sôû caùc giaûi phaùp ñeå môû roäng thò tröôøng ………………………… 2 1.1.3/ Vai troø cuûa vieäc môû roäng thò tröôøng trong hoaït ñoäng cuûa Doanh nghieäp ………………………………………………………………………… 4 1.2/ TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ VIEÄTNAM ………………… 5 1.2.1/ Khaùi quaùt veà saûn phaåm boät mì ………………………………………. 5 1.2.2/ Cung caàu cuûa thò tröôøng boät mì ……………………………………… 6 1.2.2.1/ Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán caàu boät mì ………………………… 7 1.2.2.2/ Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán cung boät mì ……………………….. 8 1.2.3/ Toå chöùc tieâu thuï cuûa ngaønh saûn xuaát boät mì Vieät Nam …………… 9 CHÖÔNG II – THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM ……………………………………………….. 11 2.1/ TIEÀM NAÊNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH SAÛN XUAÁT BOÄT MÌ CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM ………...……………………………………. 11 2.1.1/ Tieàm naêng veà cô sôû vaät chaát kyõ thuaät ………………………………. 11 2.1.2/ Tieàm naêng veà voán, con ngöôøi ………………………………………… 13 2.1.3/ Tieàm naêng veà vò trí ñòa lyù …………………………………………….. 14 2.2/ ÑOÙNG GOÙP CUÛA NGAØNH SAÛN XUAÁT BOÄT MÌ TRONG SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM ……….……………………. 15 2.3/ TÌNH HÌNH SAÛN XUAÁT VAØ TIEÂU THUÏ BOÄT MÌ CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM ……………………………………………………………… 16 2.3.1/ Tình hình saûn xuaát boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam ……… 16 2.3.1.1/ Tình hình nguyeân lieäu phuïc vuï saûn xuaát ………………………… 16 a/ Nguoàn nguyeân lieäu …………………………………………………… 16 -2-
b/ Coâng taùc nhaäp khaåu nguyeân lieäu …………………………………….. 17 c/ Coâng taùc tieáp nhaän, toàn tröõ vaø baûo quaûn nguyeân lieäu ………………. 18 2.3.1.2/ Tình hình saûn xuaát ……………………………………………….. 20 a/ Tình hình vaän haønh, khai thaùc maùy moùc thieát bò ……………………. 20 b/ Coâng ngheä saûn xuaát………………………………………………….. 21 2.3.2/ Tình hình tieâu thuï boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam ……….. 22 2.3.2.1/ Saûn phaåm boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam ……………… 22 2.3.2.2/ Tình hình tieâu thuï boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam vaø so saùnh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh …………………………………… 23 a/ Thò tröôøng tieâu thuï trong nöôùc ………………………………………. 23 b/ Thò tröôøng xuaát khaåu boät mì …………………………………………. 32 2.4/ PHAÂN TÍCH, ÑAÙNH GIAÙ NHÖÕNG NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN VIEÄC CUÛNG COÁ VAØ MÔÛ ROÄNG THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ CUÛA TOÅNG COÂNG TY LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM…………………………………………………… 33 2.4.1/ Ñaùnh giaù veà tình hình nhaäp khaåu nguyeân lieäu ………………….. 33 2.4.1.1/ Coâng taùc nhaäp khaåu nguyeân lieäu ………………………………… 33 2.4.1.2/ Coâng taùc tieáp nhaän nguyeân lieäu ………………………………….. 34 2.4.2/ Ñaùnh giaù veà tình hình saûn xuaát.……………………………………….. 34 2.4.2.1/ Veà maùy moùc thieát bò ………………………………………………. 34 2.4.2.2/ Veà coâng ngheä – saûn xuaát …………………………………………. 34 2.4.2.3/ Veà baûo quaûn toàn tröõ nguyeân lieäu, thaønh phaåm…………………… 35 2.4.3/ Ñaùnh giaù coâng taùc thò tröôøng cuûa caùc coâng ty thaønh vieân.………… 35 2.4.3.1/ Tình hình nghieân cöùu thò tröôøng cuûa caùc coâng ty thaønh vieân…… 35 2.4.3.2/ Ñaùnh gía tình hình thöïc hieän Marketing – Mix vôùi tö caùch laø moät phöông phaùp ñeå môû roäng thò tröôøng boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam … 36 a/ Chieán löôïc saûn phaåm ………………………………………………… 36 b/ Chieán löôïc giaù ………………………………………………………… 37 c/ Ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän phaân phoái saûn phaåm ……………………….. 37 d/ Ñaùnh giaù veà chính saùch yeåm trôï ……………………………………… 38 2.4.3.3/ Ñaùnh giaù tình hình tieâu thuï boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam ……………………………………………………….. 38 a./ Thò tröôøng trong nöôùc ……………………………………………….. 38 b./ Thò tröôøng xuaát khaåu ………………………………………………… 40 CHÖÔNG III – MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM CUÛNG COÁ & MÔÛ ROÄNG THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM ……………………. 41 3.1/ CAÙC QUAN ÑIEÅM, MUÏC TIEÂU LAØM CAÊN CÖÙÑEÀ RA GIAÛI PHAÙP….. 41 3.1.1/ Caùc quan ñieåm …………………………………………………………. 41 3.1.2/ Muïc tieâu ………………………………………………………………… 42 3.2/ CAÙC GIAÛI PHAÙP CUÏ THEÅ ÑEÅ CUÛNG COÁ VAØ MÔÛ ROÄNG THÒ TRÖÔØNG SAÛN PHAÅM BOÄT MÌ CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM ……….……… 43 -3-
3.2.1/ Nhoùm giaûi phaùp veà thò tröôøng …………………………………………. 43 3.2.1.1/ Caàn toå chöùc boä phaän nghieân cöùu thò tröôøng taïi caùc Coâng ty thaønh vieân ……………………………………………......... 43 3.2.1.2/ Giaûi phaùp veà thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm……………………….. 44 a./ Giaûi phaùp cho thò tröôøng nhaø maùy saûn xuaát duøng nguyeân lieäu boät mì …………………………………………………. 45 b./ Giaûi phaùp cho thò tröôøng ñaïi lyù phaân phoái saûn phaåm boät mì………... 46 3.2.2/ Nhoùm giaûi phaùp veà saûn phaåm, dòch vuï ……………………………….. 46 3.2.2.1/ Giaûi phaùp saûn xuaát theo yeâu caàu ñaëc tröng cuûa khaùch haøng …… 46 3.2.2.2/ Giaûi phaùp phaùt trieån saûn phaåm môùi: Boät mì laøm nguyeân lieäu cho ngaønh saûn xuaát thöùc aên nuoâi toâm …………………………………………. 49 3.2.2.3/ Giaûi phaùp phaùt trieån saûn phaåm môùi: Saûn xuaát boät baép…………... 50 3.2.3/ Nhoùm giaûi phaùp veà chi phí …………………………………………….. 52 3.2.3.1/ Giaûi phaùp mua luùa ñoùn ñaàu……………………………………….. 52 3.2.3.2/ Ñaàu tö heä thoáng huùt luùa xaù vaøøo kho nguyeân lieäu…………………. 54 3.2.3.3/ Ñaàu tö heä thoáng baêng caøo, baêng taûi ñeå ñöa luùa xaù vaøo phaân xöôûng saûn xuaát ……………………………………………………….. 56 3.2.3.4/ Giaûi phaùp môû toång kho, vaän chuyeån boät mì baèng xaø lan xuoáng Caàn Thô ……………………………………………………… 57 3.3/ MOÄT SOÁ KIEÁN NGHÒ ……….………………………………………………. 59 PHAÀN KEÁT LUAÄN ………………………………………………………………… 60 DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO DANH MUÏC CAÙC PHUÏ LUÏC -4-
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1/ Lyù do choïn ñeà taøi Boät mì laø ngaønh löông thöïc quan troïng, saûn phaåm boät mì ñöôïc söû duïng ñeå cheá bieán caùc loaïi thöïc phaåm aên nhanh nhö mì aên lieàn, baùnh mì, baùnh ngoït; caùc loaïi thöïc phaåm cao caáp nhö baùnh hoäp, baùnh snack, boâng lan; Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, do aûnh höôûng cuûa quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc hình thaønh taùc phong laøm vieäc coâng nghieäp ñaõ laøm taêng nhu caàu veà thöùc aên nhanh, beân caïnh ñoù möùc soáng xaõ hoäi ñöôïc naâng cao laøm cho nhu caàu veà quaø baùnh trong caùc dòp leã hoäi, tieäc tuøng cuõng taêng theo. Söï phaùt trieån cuûa ngaønh nuoâi troàng thuûy haûi saûn ñaõ môû ta moät höôùng nghieân cöùu saûn xuaát saûn phaåm môùi- boät mì duøng laøm nguyeân lieäu saûn xuaát thöùc aên nuoâi toâm- moät thò tröôøng ñaày tieàm naêng cho ngaønh saûn xuaát boät mì. Töø naêm 1997 ñeán nay, vôùi chuû tröông môû cöûa neàn kinh teá, ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo nöôùc ta taêng nhanh beân caïnh vieäc khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc, haøng loaït caùc nhaø maùy boät mì ra ñôøi vôùi nhieàu hình thöùc ñaàu tö nhö 100% voán nöôùc ngoaøi, lieân doanh, tö nhaân ñaõ taïo ra moät moâi tröôøng kinh doanh môùi naêng ñoäng hôn. Vieäc caáp giaáp pheùp saûn xuaát boät mì khoâng theo qui hoaïch cuûa moät soá cô quan chöùc naêng cuûa Nhaø nöôùc ta ñaõ laøm cho toác ñoä taêng cung veà boät mì vöôït quaù xa toác ñoä taêng cuûa caàu veà boät mì, chính vì theá cuoäc chieán caïnh tranh giaønh giaät thò phaàn cuûa gaàn 30 nhaø maùy saûn xuaát boät mì lôùn nhoû treân caû nöôùc noùi chung, vaø cuûa 3 nhaø maùy trong TCT Löông thöïc Mieàn Nam noùi rieâng ngaøy caøng dieãn ra gay gaét hôn, khoác lieät hôn, laøm aûnh höôûng ñeán tyû suaát lôïi nhuaän cuõng nhö hieäu quaû kinh teá cuûa toaøn ngaønh. Tröôùc ñaây TCT Löông thöïc Mieàn Nam ñaõ töøng laø nhaø saûn xuaát vaø cung öùng gaàn nhö ñoäc quyeàn saûn phaåm boät mì treân phaïm vi toaøn quoác nhöng töø khi coù caïnh tranh, thò tröôøng boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn nam ñaõ vaø ñang bò ñang maát daàn, caùc ñoái thuû caïnh tranh ngaøy caøng chieám öu theá. Ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån -5-
trong moät moâi tröôøng caïnh tranh gay gaét nhö vaäy, caàn phaûi ñaùnh giaù laïi mình tìm ra ñieåm maïnh, ñieåm yeáu so vôùi ñoái thuû caïnh tranh, phaûi phaân tích thò tröôøng ñeå tìm ra cô hoäi hay moái ñe doïa ñeå töø ñoù coù theå ñöa ra caùc ñoái saùch nhaém cuûng coá hay môû roäng thò tröôøng tieâu thuï boät mì cuûa mình, neáu khoâng ngaønh saûn xuaát boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam seõ bò caùc ñoái thuû caïnh tranh ñaùnh baät ra khoûi cuoäc chieán. Theá nhöng, hieän nay TCT Löông thöïc Mieàn Nam chöa thaáy ñöôïc nguy cô bò ñaøo thaûi aáy, chöa coù moät ñoái saùch daøi haïn naøo nhaèm cuûng coá vaø môû roäng thò tröôøng boät mì cuûa mình. Tröôùc thöïc traïng ñoù, toâi choïn ñeà taøi “Moät soá giaûi phaùp nhaèm cuûng coá vaø môû roäng thò tröôøng boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam” treân cô sôû phaân tích caùc lôïi theá caïnh tranh rieâng coù cuûa 3 nhaø maùy boät mì trong TCT Löông thöïc Mieàn Nam veà voán, qui moâ saûn xuaát, kinh nghieäm, khaû naêng kyõ thuaät, coâng ngheä, thöông hieäu ñeå töø ñoù ñöa ra moät soá giaûi phaùp nhaèm goùp phaàn cuûng coá vaø môû roäng thò tröôøng boät bì cuõng nhö goùp phaàn giöõ vöõng vò theá ñaàu ngaønh vaø naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam. 2/ Muïc ñích vaø nhieäm vuï nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Giuùp cho TCT Löông thöïc Mieàn Nam • Ñaùnh giaù roõ hôn veà noäi löïc cuûa mình. • Ñaùnh giaù roõ hôn veà ñoái thuû caïnh tranh. • Thaáy ñöôïc nhöõng cô hoäi cuõng nhö nhöõng ñe doïa töø moâi tröôøng beân ngoaøi coâng ty Treân cô sôû phaân tích ñeå ñeà ra moät soá giaûi phaùp nhaèm cuûng coá vaø môû roäng thò tröôøng boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam trong khoaûng thôøi gian töø nay ñeán naêm 2010 3/ Ñoái töôïng vaø giôùi haïn cuûa ñeà taøi Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø caùc nhaø maùy saûn xuaát boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam. Ñaây laø moät lónh vöïc khaù roäng vaø lieân quan ñeán nhieàu -6-
vaán ñeà khaùc nhau, neân phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi chæ taäp trung nghieân cöùu caùc vaán ñeà lieân quan ñeán thò tröôøng boät mì maø cuï theå laø ñi saâu phaân tích, ñaùnh giaù caùc vaán ñeà lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh boät mì treân toaøn quoác. 4/ Phöông phaùp nghieân cöùu Ñeå phaân tích vaø laøm roõ nhöõng noäi dung cuûa ñeà taøi, luaän vaên ñaõ söû duïng nhieàu phöông phaùp toång hôïp nhö thoáng keâ- toaùn, phöông phaùp logic vaø lòch söû, phöông phaùp heä thoáng, so saùnh, ñoái chieáu. 5/ Noäi dung keát caáu cuûa luaän aùn Luaän aùn goàm 60 trang, 16 baûng bieåu, 2 sô ñoà, 11 phuï luïc & ñoà thò. Ngoaøi Phaàn Môû Ñaàu, Phaàn Keát Luaän vaø Danh muïc Taøi lieäu tham khaûo, noäi dung keát caáu cuûa luaän aùn bao goàm 3 Chöông. Chöông 1: Toång quan veà thò tröôøng vaø thò tröôøng boät mì Vieät Nam Chöông 2: Thöïc traïng phaùt trieån thò tröôøng boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp nhaèm cuûng coá & môû roäng thò tröôøng boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam Nguoàn soá lieäu ñöôïc söû duïng trong luaän aùn : qua soá lieäu thoáng keâ ngaønh, qua ñieàu tra thöïc teá taïi moät soá doanh nghieäp saûn xuaát & kinh doanh boät mì, caùc baùo caùo, toång hôïp cuûa caùc Nhaø maùy, TCT Löông thöïc Mieàn Nam. -7-
CHÖÔNG I TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRÖÔØNG & THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ VIEÄT NAM 1.1/ LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ THÒ TRÖÔØNG VAØ MÔÛ ROÄNG THÒ TRÖÔØNG 1.1.1/ Moät soá khaùi nieäm caên baûn: 1.1.1.1 Khaùi nieäm veà thò tröôøng : Khaùi nieäm thò tröôøng coù nhieàu nghóa khaùc nhau tuøy theo caùch tieáp caän. Theo quan ñieåm caùc nhaø kinh teá thì “Thò tröôøng laø moät söï saép xeáp qua ñoù ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn moät loaïi saûn phaåm töông taùc vôùi nhau ñeå quyeát ñònh giaù caû vaø saûn löôïng”. Theo quan ñieåm cuûa caùc nhaø Markting thì “Thò tröôøng bao goàm caùc caù nhaân hay toå chöùc, thích thuù vaø mong muoán mua moät saûn phaåm cuï theå naøo ñoù coù theå nhaän ñöôïc nhöõng lôïi ích thoûa maõn moät nhu caàu, öôùc muoán cuï theå vaø coù khaû naêng ñeå tham gia trao ñoåi naøy”. Nhö vaäy coù theå hieåu, thò tröôøng laø bieåu hieän cuûa quaù trình maø trong ñoù theå hieän caùc quyeát ñònh cuûa ngöôøi tieâu duøng veà saûn phaåm vaø dòch vuï cuõng nhö caùc quyeát ñònh cuûa caùc doanh nghieäp veà soá löôïng, chaát löôïng, maãu maõ, bao bì cuûa saûn phaåm, ñoù laø nhöõng moái quan heä giöõa toång soá cung vaø toång soá caàu, vôùi cô caáu cung caàu cuûa töøng loaïi saûn phaåm cuï theå. 1.1.1.2 Khaùi nieäm veà môû roäng thò tröôøng: Laø vieäc khai thaùc toái ña khaû naêng tieâu thuï saûn phaåm cuûa caùc ñoái töôïng khaùch haøng trong töøng thôøi kyø, nhaèm luoân chieám ñöôïc thi phaàn lôùn nhaát treân caùc phaân khuùc thò tröôøng muïc tieâu. 1.1.2/ Cô sôû caùc giaûi phaùp ñeå môû roäng thò tröôøng Nhöõng giaûi phaùp ñeå môû roäng thò tröôøng ñöôïc thieát keá caên baûn döïa treân ba quan ñieåm caïnh tranh chính cuûa Michael E. Porter laø: chi phí thaáp, khaùc bieät hoùa saûn phaåm/ dòch vuï vaø taäp trung troïng ñieåm. -8-
Phöông caùch daãn ñaàu chi phí thaáp : Coâng ty ñeà ra muïc tieâu trôû thaønh nhaø saûn xuaát coù chi phí thaáp trong ngaønh ñang kinh doanh, moät nhaø saûn xuaát coù chi phí thaáp phaûi tìm kieám vaø khai thaùc taát caû moïi nguoàn löïc coù thuaän lôïi veà chi phí. Neáu moät doanh nghieäp coù theå ñaït ñöôïc vaø duy trì moät möùc chi phí thaâùp noùi chung, khi ñoù noù seõ trôû thaønh moät doanh nghieäp coù hieäu quaû kinh doanh treân trung bình vôùi ñieàu kieän laø doanh nghieäp coù theå khoáng cheá giaù caû ôû möùc trung bình hoaëc gaàn vôùi möùc trung bình ngaønh. Phöông caùch chi phí thaáp coù nhöõng ñieåm thuaän lôïi sau: Thöù nhaát: Vì coâng ty saûn xuaát ra saûn phaåm vaø dòch vuï vôùi chi phí thaáp, coâng ty coù theå ñònh giaù baùn thaáp hôn so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh maø vaãn coù theå coù ñöôïc möùc lôïi nhuaän ngang baèng vôùi caùc coâng ty khaùc. Taát nhieân, khi caùc ñoái thuû haï giaù baùn baèng vôùi möùc giaù maø coâng ty ñaët ra, thì vôùi lôïi theá möùc giaù thaønh thaáp, coâng ty seõ coù möùc lôïi nhuaän cao hôn. Thöù hai: Neáu cuoäc chieán tranh giaùcaû xaûy ra (thöôøng xaûy ra ôû giai ñoaïn baûo hoaø trong chu kyø soáng cuûa saûn phaåm). Coâng ty hoaït ñoäng vôùi chi phí thaáp seõ coù lôïi theá laø caàm cöï toát hôn so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Phöông caùch khaùc bieät hoùa saûn phaåm hoaëc dòch vuï: Neáu taïo ñöôïc lôïi theá caïnh tranh khaùc bieät hôn haún ñoái thuû, Doanh nghieäp coù theå ñònh giaù saûn phaåm cao hôn giaù thoâng thöôøng, gia taêng doanh soá nhôø thu huùt ñöôïc khaùch haøng thích nhaõn hieäu coù ñaëc tröng noåi baät, xaây döïng löïc löôïng khaùch haøng trung thaønh vôùi nhaõn hieäu, coù theå gia taêng lôïi nhuaän khi möùc cheânh leäch giaù caû saûn phaåm lôùn hôn möùc taêng chi phí ñeå taïo söï khaùc bieät. Tuy nhieân, vieäc thöïc thi phöông caùch naøy seõ bò thaát baïi khi khaùch haøng khoâng coi troïng tính khaùc bieät cuûa nhaõn hieäu so vôùi nhaõn caïnh tranh khaùc hoaëc söï khaùc bieät quaù ñôn giaûn, deã bò ñoái thuû caïnh tranh baét chöôùc. Chính vì theá Doanh nghieäp caàn xem xeùt kyõ caùc chuû ñeà ñeå taïo söï khaùc bieät coù tính beàn vöõng so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh treân cô sôû döïa vaøo nhöõng öu theá rieâng coù cuûa mình nhö chaát löôïng, thöông hieäu, tính naêng, dòch vuï. -9-
Phöông caùch chi phí thaáp hôïp lyù keát hôïp vôùi taïo söï khaùc bieät caùc yeáu toá ñaàu ra: Theo quan ñieåm naøy, Doanh nghieäp seõ cung caáp cho khaùch haøng nhöõng giaù trò vöôït troäi so vôùi gía caû saûn phaåm baèng caùch ñaùp öùng toát nhaát caùc mong muoán cuûa khaùch haøng vôùi caùc thuoäc tính cuûa saûn phaåm nhö chaát löôïng cao, dòch vuï toát, caùc ñaëc tröng noåi baät vôùi möùc giaù caû hôïp lyù nhaát. Phöông caùch troïng taâm hoùa: Doanh nghieäp coù theå taäp trung söï chuù yù cuûa mình vaøo moät phaân khuùc heïp nhö khu vöïc ñòa lyù, saûn phaåm hay ñoái töôïng khaùch haøng, nôi maø ñoái thuû caïnh tranh chöa coù hay chöa ñaùp öùng toát nhu caàu vaø mong muoán cuûa khaùch haøng vôùi muïc tieâu laø döïa vaøo lôïi theá veà chi phí hoaëc lôïi theá veà khaùc bieät hoùa saûn phaåm/ dòch vuï cao hoaëc caû hai ñeå phuïc vuï khaùch khaøng toát hôn ñoái thuû caïnh tranh treân nhöõng phaân khuùc thò tröôøng naøy. Muoán löïa choïn caùc giaûi phaùp môû roäng thò tröôøng thích hôïp, Doanh nghieäp caàn phaûi caên cöù vaøo muïc tieâu vaø caùc nguoàn löïc cuï theå cuûa mình ñeå choïn löïa phöông thöùc thích hôïp trong caùc phöông caùch chung noùi treân nhaèm taïo lôïi theá caïnh tranh treân thò tröôøng muïc tieâu. Moái lieân heä giöõa söï löïa choïn phöông caùch môû roäng thò tröôøng vaø hai yeáu toá lôïi theá caïnh tranh vaø phaïm vi caïnh tranh nhö sau: Baûng 1.1 : Ba loaïi chieán löôïc chung LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH Thò tröôøng Roäng CHI PHÍ THAÁP KHAÙC BIEÄT HOÙA Phaïm vi caïnh tranh TAÄP TRUNG Thò tröôøng Heïp Nguoàn: Chieán löôïc caïnh tranh- Michael E. Porter trang 80 1.1.3/ Vai troø cuûa vieäc môû roäng thò tröôøng trong hoaït ñoäng cuûa Doanh nghieäp Vieäc môû roäng thò tröôøng trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa moät doanh nghieäp mang laïi nhöõng öu theá sau: -10-
Ñoái vôùi saûn xuaát: Vieäc môû roäng thò tröôøng taïo neân öu theá veà qui moâ nhö: Coù nhieàu khaû naêng gia taêng thò phaàn , thò phaàn caøng lôùn thì caøng coù nhieàu khaû naêng thu hoài voán ñaàu tö, thò phaàn ñem ñeán thuaän lôïi giaûm chi phí theo qui moâ vaø deã phaùt trieån söï trung thaønh cuûa ngöôøi tieâu duøng vôùi nhaõn hieäu saûn phaåm. Ñoái vôùi doanh soá, lôïi nhuaän: Vieäc giaûm chi phí theo qui moâ ñaõ giuùp cho Doanh nghieäp coù theå baùn vôùi giaù ngang baèng giaù cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh maø vaãn coù lôïi nhuaän nhieàu hôn, hoaëc coù theå ñònh giaù thaáp hôn ñoái thuû caïnh tranh ñeå gia taêng doanh soá laøm cho lôïi nhuaän treân töøng ñôn vò saûn phaåm coù theå baèng nhöng toång lôïi nhuaän laïi taêng hôn. Ñoái vôùi vieäc caûi toå doanh nghieäp: Vieäc môû roäng thò tröôøng ñaõ thuùc eùp doanh nghieäp phaûi töï caûi toå, ñoåi môùi, taùi laäp laïi caáu truùc doanh nhieäp nhaèm ñaùp öùng nhu caàu taêng qui moâ saûn xuaát, môû roäng thò tröôøng, ñoàng thôøi cuõng laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå doanh nghieäp toàn taïi vaø phaùt trieån trong moâi tröôøng luoân bieán ñoäng cuûa thôøi ñaïi ngaøy nay. Ñoái vôùi caïnh tranh: Vieäc môû roäng thò tröôøng ñaõ taïo neân aùp löïc cho caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi, vaø laøm cho caùc ñoái thuû tieàm aån phaûi caân nhaéc khi thaâm nhaäp thò tröôøng. 1.2/ TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ VIEÄTNAM 1.2.1/ Khaùi quaùt veà saûn phaåm boät mì Saûn phaåm boät mì taïi thò tröôøng Vieät Nam chuû yeáu ñöôïc chia ra laøm caùc daïng nhö sau: - Boät mì laøm nguyeân lieäu cho saûn xuaát baùnh mì. - Boät mì laøm nguyeân lieäu cho saûn xuaát caùc loaïi baùnh keïo. - Boät mì laøm nguyeân lieäu saûn xuaát thöùc aên nhanh daïng sôïi nhö mì aên lieàn, mì sôïi, nui… Nhìn chung, vôùi nguyeân lieäu saûn xuaát laø boät mì, ngöôøi ta coù theå saûn xuaát ra caùc daïng thöïc phaåm aên nhanh, öu ñieåm laø tyû leä ñaïm cao, deã naáu nöôùng, giaù caû -11-
chaáp nhaän ñöôïc vaø thôøi gian boû ra cho böõa aên raát ít, phuø hôïp vôùi moâi tröôøng laøm vieäc, hoïc taäp trong xaõ hoäi hieän nay. Saûn phaåm boät mì ñöôïc saûn xuaát theo moät qui trình coâng ngheä xay xaùt, töø luùa mì, ngöôøi ta phaûi “gia aåm” cho haït luùa ñaït ñöôïc ñoä aåm nhaát ñònh, sau ñoù ñöôïc ñöa qua moät heä thoáng nghieàn, saøng vaø ly taâm phöùc taïp ñeå taùch voû, phoâi luùa mì thaønh caùm, coøn nhaân luùa mì thaønh boät mì. Ñaëc tính cuûa töøng loaïi boät mì phuï thuoäc vaøo ñaëc tính cuûa luùa mì ñöa vaøo quaù trình xay xaùt, vaø ngöôøi ta coù theå phaân bieät caùc loaïi boät mì theo ñaëc tính kyõ thuaät nhö ñoä ñaïm (protein) hoaëc ñoä keát dính (gluten) cuûa noù. ÔÛ Vieät Nam ta khoâng troàng ñöôïc luùa mì, neân 100% nguyeân lieäu luùa ñeå saûn xuaát boät mì ñeàu phaûi nhaäp khaåu, nguoàn nhaäp khaåu chính töø caùc nöôùc UÙc, Myõ (ñeå saûn xuaát boät baùnh mì, baùnh ngoït, baùnh bao), Aán Ñoä, Trung Quoác (ñeå saûn xuaát boät laøm mì aên lieàn, baùnh xoáp); Vì vaäy, chaát löôïng, giaù caû boät mì saûn xuaát trong nöôùc phuï thuoäc khaù nhieàu vaøo nguoàn luùa nguyeân lieäu, ngoaøi ra caùc khoaûn chi phí xaêng daàu, tình hình chieán tranh taïi caùc khu vöïc treân theá giôùi cuõng laøm aûnh höôûng ñeán giaù caû nguoàn nguyeân lieäu boät mì cuûa Vieät Nam. Baûng 1.2: Saûn löôïng luùa mì nhaäp khaåu bình quaân haøng naêm trong giai ñoaïn (2000-2003) Stt Nguoàn luùa mì nhaäp khaåu chuû yeáu Soá löôïng (taán/naêm) 1 Luùa mì Uùc 580,000 2 Luùa mì Aán Ñoä 280,000 3 Luùa mì Trung Quoác 215,000 4 Luùa mì Myõ 32,000 Toång coäng 1,107,000 Nguoàn: Soá lieäu thoáng keâ ngaønh saûn xuaát boät mì- Boä Noâng nghieäp & PTNT 1.2.2/ Cung caàu cuûa thò tröôøng boät mì: Toång cung veà boät mì: laø toaøn boä löôïng boät mì do caùc doanh nghieäp trong nöôùc saûn xuaát ra vaø löôïng boät mì ñöôïc nhaäp khaåu cung öùng treân thò tröôøng trong thôøi gian moät naêm. -12-
Sau naêm 1975, caû nöôùc chæ coù nhaø maùy boät mì Bình Ñoâng, coâng suaát 600taán/ngaøy (vaø naâng leân 950 taán/ngaøy vaøo nhöõng naêm 1990), trong khi ñoù nhu caàu tieâu thuï boät mì trong nöôùc töông ñoái lôùn, neân phaàn lôùn laø phaûi nhaäp khaåu boät mì. Ñaàu nhöõng naêm 2000, chính phuû quyeát ñònh ñaàu tö theâm hai nhaø maùy, moät ôû Caùi Laân vaø moät ôû Ñaø Naüng. Ñaây cuõng chính laø thôøi gian maø caùc ñòa phöông trong toaøn quoác “ñua nhau”, taïo cô cheáù thoâng thoaùng, keâu goïi, thu huùt ñaàu tö…Chính phuû cuõng ñoàng thôøi thöïc hieän vieäc naâng caáp giaáy pheùp ñaàu tö cho caùc tænh, thaønh, caùc khu coâng nghieäp. Chính vì theá maø chæ trong moät thôøi gian ngaén, haøng loaït döï aùn xaây döïng nhaø maùy boät mì ñöôïc caáp giaáy pheùp, hoaït ñoäng. Ñeán nay ñaõ coù gaàn 30 nhaø maùy boät mì treân caû nöôùc. Coâng suaát khoaûng 1,5 - 2trieäu taán/naêm. Saûn löôïng boät mì nhaäp khaåu cuõng vì theá maø giaûm daàn theo caùc naêm, hieän nay löôïng boät mì nhaäp khaåu haøng naêm raát thaáp, chæ khoaûng 36 nghìn taán/naêm, chieám tyû leä khoaûng 4,5% toång cung boät mì. Coù theå nhaän thaáy, saûn xuaát boät mì trong nöôùc ñaõ gaàn nhö ñaùp öùng ñöôïc heát caùc nhu caàu söû duïng boät mì trong nöôùc, chæ coøn moät löôïng boät mì raát nhoû ñöôïc nhaäp khaåu, chuû yeáu ñeå ñaùp öùng moät soá nhu caàu rieâng bieät. Theo soá lieäu thoáng keâ, löôïng boät mì ñöôïc nhaäp khaåu qua caùc naêm nhö sau: Baûng 1.3: Saûn löôïng boät mì nhaäp khaåu Naêm 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Saûn löôïng(nghìn taán) 254,2 296 151,6 271 150 86,7 65,6 61.6 51 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ Toång caàu veà boät mì : laø toaøn boä löôïng boät mì maø nguôøi mua muoán mua trong moät naêm. Hieän nay, nhu caàu tieâu thuï boät mì nöôùc ta khoaûng 800.000 ñeán 1.000.000 taán/naêm. Nhö vaäy, vôùi khaû naêng saûn xuaát boät mì trong nöôùc khoaûng 1,5 - 2 trieäu taán/naêm, ñaõ vöôït quaù xa caàu veà boät mì. Theo döï baùo cuûa caùc nhaø kinh teá thì toác ñoä taêng tröôûng boät mì cuûa Vieät Nam laø 10%/naêm. Vôùi toác ñoä taêng tröôûng nhö -13-
vaäy thì trong khoaûng thôøi gian 7 ñeán 10 naêm nöõa nhu caàu veà boät mì môùi baèng vôùi khaû naêng cung öùng boäät mì cuûa caùc nhaø maùy hieän nay. 1.2.2.1/ Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán caàu boät mì Thò tröôøng saûn phaåm boät mì laø thò tröôøng saûn phaåm coâng nghieäp, caàu cuûa saûn phaåm coâng nghieäp laø caàu ñaàu vaøo phaùt sinh töø caàu ñaàu ra, do ñoù caùc ñaëc tröng cuûa noù laø keùm co giaõn, giao ñoäng theo caàu ñaàu ra cuûa caùc saûn phaåm söû duïng nguyeân lieäu boät mì nhö mì aên lieàn, baùnh mì, baùnh ngoït. Caàu veà boät mì chòu aûnh höôûng cuûa moät soá nhaân toá nhö: - Heä thoáng luaät phaùp vaø chính saùch cuûa Nhaø nöôùc: Chính saùch khuyeán thích, baûo hoä xuaát khaåu cuûa Nhaø nöôùc ôû moät soá maët haøng nhö thuûy haûi saûn, haøng tieâu duøng nhö gaïo, mì goùi,…ñaõ laøm cho cung veà saûn phaåm sau boät mì taêng, keùo theo caàu veà boät mì cuõng taêng. - Tính thôøi vuï trong tieâu thuï saûn phaåm boät mì cuõng aûnh höôûng ñeán caàu, nhaát laø vaø caùc dòp Leã, Teát, vuï muøa thu hoaïch luùa gaïo. - Tieán trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaõ mang laïi moät phong caùch laøm vieäc môùi, moät loái soáng môùi ñoøi hoûi con ngöôøi phaûi taän duïng thôøi gian ñeå laøm vieäc, vaø ñieàu naøy cuõng aûnh höôûng ñeán caàu boät mì khi caùc loaïi thöùc aên nhanh ñöôïc cheá bieán töø boät mì ngaøy caøng ña daïng, phong phuù hôn, dinh döôõng vaø hôïp khaåu vò hôn. - Ñôøi soáng xaõ hoäi ngaøy caøng ñöôïc naâng cao, daãn ñeán nhu caàu xaõ giao taêng do ñoù nhu caàu veà baùnh, keïo cho quaø caùp cuõng taêng theo vaø aûnh höôûng ñeán caàu boät mì. 1.2.2.2/ Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán cung boät mì Cung veà boät mì laø toaøn boä khoái löôïng boät mì hieän ñang coù hoaëc seõ ñöôïc ñöa ra baùn treân thò tröôøng trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñònh, cung veà boät mì chiïu aûnh höôûng cuûa nhieàu nhaân toá khaùc nhau. Thöù nhaát: Laø qui moâ vaø soá löôïng cuûa caùc doanh nghieäp saûn xuaát boät mì. -14-
Thöù hai: Laø coâng ngheä saûn xuaát. Noù aûnh höôûng ñeán cung treân caû ba khía caïnh: chaát löôïng, soá löôïng vaø chu kyø cung öùng. Vôùi coâng ngheä laïc haäu thì chaát löôïng boät mì seõ keùm, soá löôïng nhoû vaø chu kyø saûn xuaát daøi, ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø khaû naêng ñaùp öùng cuûa cung thaáp. Ngöôïc laïi, neáu coâng ngheä saûn xuaát hieän ñaïi thì chaát löôïng boät mì saûn xuaát seõ toát, coâng suaát lôùn vaø chu kyø saûn xuaát seõ ñöôïc ruùt ngaén, töø ñoù laøm cho giaù thaønh haï, khaû naêng ñaùp öùng cuûa cung cao. Hieän nay, TCT Löông thöïc Mieàn Nam laø doanh nghieäp coù coâng ngheä saûn xuaát tieân tieán, qui moâ saûn xuaát lôùn nhaát nöôùc. Thöù ba: Laø nguoàn nguyeân lieäu. Khí haäu Vieät Nam khoâng thích hôïp ñeå troàng luùa mì, laø nguoàn nguyeân lieäu ñeå saûn xuaát boät mì, maø toaøn boä nguyeân lieäu luùa mì ñeàu ñöôïc nhaäp töø UÙc, Myõ, Aán Ñoä, Trung Quoác; Vì theá, vieäc saûn xuaát boät mì thieáu tính chuû ñoäng, thieáu tính oån ñònh veà soá löôïng cuõng nhö chaát löôïng. Thöù tö: Laø heä thoáng luaät phaùp vaø chính saùch cuûa Nhaø nöôùc. Luaät phaùp vaø chính saùch cuûa Vieät Nam coù aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán thò tröôøng boät mì noùi chung, cung caàu veà boät mì noùi rieâng. Nhaø nöôùc taêng thueá nhaäp khaåu luùa mì töø 0% leân 5% töø naêm 2000 ñaõ laøm cho giaù thaønh boät mì taêng leân ñaùng keå, töø ñoù laøm cho giaù cuûa saûn phaåm sau boät mì cuõng taêng goùp phaàn laøm taêng giaù caû thò tröôøng, aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán khaû naêng tieâu thuï boät mì. Ngoaøi ra, vieäc Chính Phuû thöïc hieän vieäc phaân caáp caáp pheùp ñaàu tö cho caùc Tænh, Thaønh, Khu Coâng nghieäp ñaõ laøm cho haøng loaït döï aùn xaây döïng nhaø maùy boät mì ñöôïc caáp pheùp trong thôøi gian ngaén, vaø ñeán nay ñaõ coù khoaûng 30 nhaø maùy saûn xuaát boät mì treân caû nöôùc, vôùi coâng suaát leân ñeán 1,5 ñeán 2 trieäu taán/ naêm, ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân laøm cung vöôït quaù caàu, töø ñoù laøm giaûm hieäu quaû ñaàu tö cuûa caùc coâng ty, nhaø maùy do söû duïng khoâng heát coâng suaát vaø cuõng laøm cho tình hình caïnh tranh treân thò tröôøng boät mì gay gaét hôn. Moâi tröôøng chính trò cuõng aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán thò tröôøng boät mì, truôùc khi Myõ boû caám vaän, vieäc nhaäp luùa mì töø Myõ cuõng nhö vieäc xuaát saûn phaåm sau boät mì sang thò tröôøng naøy gaëp raát nhieàu trôû ngaïi, aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán -15-
saûn xuaát kinh doanh ngaønh boät mì. Vì theá oån ñònh chính trò laø ñieàu kieän ñaûm baûo cho söï gia taêng saûn xuaát . 1.2.3/ Toå chöùc tieâu thuï cuûa ngaønh saûn xuaát boät mì Vieät Nam Vôùi ñaëc ñieåm laø ngaønh saûn xuaát ra saûn phaåm coâng nghieäp, neân nhöõng chính saùch veà marketing, baùn haøng theo phöông thöùc B2B (Busniess to Busniess), vieäc toå chöùc tieâu thuï saûn phaåm cuûa caùc nhaø saûn xuaát, kinh doanh boät mì hieän nay chuû yeáu taäp trung vaøo hai maïng löôùi tieâu thuï sau: - Maïng löôùi ñaïi lyù (khaùch haøng ñaïi lyù): Cho ñeán nay, taïi Vieät Nam ñaõ hình thaønh moät maïng löôùi ñaïi lyù boät mì roäng khaép treân toaøn quoác, vôùi kinh nghieäm vaø quan heä saâu vôùi caùc nhaø saûn xuaát söû duïng nguyeân lieäu boät mì vôùi qui moâ nhoû trong khu vöïc cuûa mình. Vôùi maïng löôùi ñaïi lyù, nhaø saûn xuaát boät mì coù theå deã daøng ñöa saûn phaåm cuûa mình ra thò tröôøng nhöng ñaây laø moät ñoái töôïng khaùch haøng raát nhaïy caûm veà giaù, chính saùch baùn haøng, khuyeán maõi, vaø caùc ñaïi lyù thöôøng khoâng trung thaønh vôùi moät nhaõn hieäu naøo, maø muïc tieâu kinh doanh cuûa hoï laø lôïi nhuaän. Thoâng thöôøng caùc nhaø saûn xuaát nhoû chæ coù theå söû duïng caùc nhaõn hieäu maø ñaïi lyù cung caáp vì hieän nay haàu heát caùc nhaø maùy saûn xuaát boät mì ñeàu raát haïn cheá trong vieäc baùn haøng tröïc tieáp cho khaùch haøng laø caùc nhaø saûn xuaát qui moâ nhoû do khoù khaên trong vieäc quaûn lyù coâng nôï, giao haøng. - Maïng löôùi tieâu thuï tröïc tieáp ñeán khaùch haøng laø caùc nhaø saûn xuaát söû duïng nguyeân lieäu boät mì coù qui moâ lôùn (khaùch haøng nhaø maùy): Khaùch haøng nhaø maùy coù nhu caàu söû duïng boät mì laøm nguyeân lieäu saûn xuaát thöôøng xuyeân luoân coù xu höôùng mua tröïc tieáp töø caùc nhaø maùy saûn xuaát boät mì vì nhaø maùy coù theå ñaûm baûo ñuùng chaát löôïng nhaõn hieäu, khaû naêng cung öùng oån ñònh. Ngoaøi giaù caû, chaát löôïng cô baûn vaø tieán ñoä giao haøng, ñoái töôïng naøy coøn ñaëc bieät quan taâm ñeán caùc tieâu chuaån kyõ thuaät cuûa saûn phaåm boät mì, vì theá neáu saûn phaåm naøo ñöôïc hoï chaáp nhaän khi ñaùp öùng ñöôïc nhöõng yeâu caàu neâu treân thì hoï seõ laø khaùch haøng trung thaønh vôùi nhaõn hieäu ñoù. -16-
CHÖÔNG II THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG BOÄT MÌ CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM 2.1/ TIEÀM NAÊNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH SAÛN XUAÁT BOÄT MÌ CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM TCT Löông thöïc Mieàn Nam laø moät doanh nghieäp Nhaø Nöôùc, vôùi 29 ñôn vò thaønh vieân töø Ñaø Naüng ñeán Caø Mau coù toång voán Nhaø nöôùc ñeán naêm 2003 laø 1.094 tyû ñoàng, ñöôïc Nhaø Nöôùc, Boä Noâng nghieäp & Phaùt Trieån Noâng Thoân giao nhieäm vuï saûn xuaát, kinh doanh maët haøng noâng saûn, löông thöïc, thöïc phaåm cheá bieán vöøa giaûi quyeát vaán ñeà löông thöïc quoác gia, vöøa thöïc hieän muïc tieâu xuaát khaåu löông thöïc, thöïc phaåm. Vôùi 3 coâng ty saûn xuaát vaø kinh doanh boät mì goàm Coâng ty Boät mì Bình Ñoâng, Coâng ty Boät mì Bình An (TP. HCM) vaø coâng ty Boät mì Vieät-YÙ (Ñaø Naüng), TCT ñaõ ñaàu tö ñuùng möùc cho ngaønh boät mì veà voán, maùy moùc thieát bò, ñoäi nguõ caùn boä, nhaân vieân nhieàu kinh nghieäm, coù kieán thöùc vaø ñöôïc ñaøo taïo baøi baûn vaø do vaäy ñaõ taïo cho caùc coâng ty boät mì thaønh vieân moät noäi löïc ñuû ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån, nhöng vieäc tìm ra con ñöôøng ñi cho mình trong boái caûnh thò tröôøng boät mì caïnh tranh nhö hieän nay laø moät vieäc laøm heát söùc nan giaûi. 2.1.1/ Tieàm naêng veà cô sôû vaät chaát kyõ thuaät Sau ngaøy Mieàn Nam hoaøn toaøn giaûi phoùng, TCT Löông thöïc Mieàn Nam ñaõ cung öùng gaàn nhö ñoäc quyeàn saûn phaåm boät mì treân toaøn quoác vôùi khaû naêng cung öùng cuûa 2 nhaø maùy boät mì ñoù laø coâng ty boät mì Bình Ñoâng vaø Bình An. Töø naêm 2002 TCT Löông thöïc Mieàn Nam ñaõ ñaàu tö xaây döïng theâm moät nhaø maùy saûn xuaát vaø kinh doanh boät mì Vieät –Y Ùtaïi Ñaø Naüng. Ñeán nay, vôùi nhieàu laàn naâng caáp, môû roäng cô sôû vaät chaát, kyõ thuaät, ba nhaø maùy boät mì ñaõ giuùp cho TCT trôû thaønh nhaø saûn xuaát coù khaû naêng cung öùng boät mì lôùn nhaát Vieät Nam vôùi caùc tieàm löïc sau: -17-
Ba nhaø maùy boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam coù maùy moùc thieát bò vaø coâng ngheä saûn xuaát khaù hieän ñaïi, rieâng coâng ty boät mì Bình Ñoâng môùi ñöôïc trang bò moät daây chuyeàn coâng ngheä xay xaùt boät mì haøng ñaàu theá giôùi cuûa Buhler- Thuïy Só. Toång coâng suaát thieát keá cuûa ba nhaø maùy leân ñeán 1.650 taán luùa nguyeân lieäu/ngaøy töông ñöông saûn löôïng khoaûng 335.000 taán boät/ naêm (vôùi tyû leä thu hoài bình quaân laø 71%), tuy nhieân hieän nay ba nhaø maùy chæ môùi khai thaùc khoaûng 66 % coâng suaát thieát keá. Heä thoáng kho baõi ñeå chöùa vaø baûo quaûn nguyeân lieäu, thaønh phaåm taïi caùc Coâng ty boät mì thaønh vieân laø raát lôùn, khoaûng 73.000 m2 trong ñoù Boät mì Bình Ñoâng coù 40.000 m2, Boät mì Bình An laø 20.000 m2 vaø Boät mì Ñaø Naüng laø 13.000 m2, ñöôïc thieát keá phuø hôïp vôùi yeâu caàu toàn tröõ, baûo quaûn thöïc phaåm noùi chung vaø nguyeân lieäu, thaønh phaåm boät mì noùi rieâng. Ñaây cuõng laø moät lôïi theá cho TCT Löông thöïc Mieàn Nam döï tröõ nguyeân lieäu vôùi soá löôïng lôùn trong tröôøng hôïp caàn thieát khi coù bieán ñoäng veà nguyeân lieäu treân theá giôùi. Vôùi maùy moùc thieát bò vaø coâng ngheä hieän ñaïi, TCT Löông thöïc Mieàn Nam ñaõ saûn xuaát ra saûn phaåm boät mì coù chaát löôïng cao vaø raát ña daïng, ñaùp öùng ñöôïc taát caû caùc yeâu caàu veà muïc ñích söû duïng boät mì nhö saûn xuaát baùnh mì, mì sôïi, baùnh ngoït, mì aên lieàn treân thò tröôøng. Baûng 2.1: Tình hình kho baõi vaø khaû naêng khai thaùc maùy moùc thieát bò cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam Chæ tieâu MS Giaù trò Ghi chuù 2 Heä thoáng kho (m ) 1 72,937 Luùa mì söû duïng (taán) / naêm 2 311,667 Boät mì saûn xuaát (taán) / naêm 3 220,000 Tyû leä thu hoài 4 71% MS3 / MS2 Coâng suaát thieát keá (taán 5 1,650 luùa/ngaøy) Saûn löôïng saûn xuaát theo thieát 6 335,435 MS5 x 6 (ngaøy saûn xuaát /tuaàn) keá (taán boät/naêm) x 4 (tuaàn) x 12 (thaùng) x MS4 Coâng suaát khai thaùc thöïc teá 7 66% MS3 / MS6 Nguoàn: Phoøng Kyõ thuaät & QL Ñaàu tö- TCT Löông thöïc Mieàn Nam -18-
2.1.2/ Tieàm naêng veà voán, con ngöôøi Veà voán: Baèng vieäc kinh doanh laâu naêm vaø uy tín cuûa mình trong nhieàu lónh vöïc ñaëc bieät laø xuaát nhaäp khaåu löông thöïc, TCT Löông thöïc Mieàn Nam ñaõ coù quan heä toát vôùi heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam, ñaëc bieät laø Ngaân haøng Ngoaïi thöông vaø Ngaân haøng Noâng nghieäp & Phaùt trieån Noâng Thoân. Do ñoù, TCT ñaõ coù nhieàu lôïi theá veà voán trong vieäc vay voán, beân caïnh vieäc söû duïng hieäu quaû nguoàn voán töï coù, lôïi theá naøy khoâng phaûi baát kyø moät doanh nghieäp naøo cuõng coù theå coù ñöôïc, ñieàu naøy giuùp cho caùc Coâng ty boät mì cuûa TCT coù ñieàu kieän mua nguyeân lieäu nhaäp khaåu vôùi soá löôïng lôùn duøng cho caû 3 Nhaø maùy ñeå coù ñöôïc giaù nguyeân lieäu toát nhaát. Veà con ngöôøi: 3 Coâng ty boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam coù khoaûng 600 lao ñoäng thöôøng xuyeân, ña soá ñaõ coù kinh nghieäm, kieán thöùc trong lónh vöïc xay xaùt boät mì, ñoàng thôøi TCT luoân chuû ñoäng lieân heä vôùi caùc Hieäp hoäi luùa mì treân theá giôùi ñeå göûi ngöôøi ñi hoïc caùc chuyeân ngaønh xay xaùt, cheá bieán boät mì vaø caùc saûn phaåm sau boät mì, baûo quaûn luùa. Ngoaøi ra, löïc löôïng lao ñoäng cuûa ngaønh saûn xuaát boät mì TCT Löông thöïc Mieàn Nam luoân ñöôïc quan taâm ñaøo taïo chuyeân moân ngaén haïn nhö marketing, KCS, quaûn lyù chuyeân moân nghieäp vuï, caùc chöông trình ñaøo taïo, naâng cao tay ngheà, thi naâng baäc vaø kyõ naêng söûa chöõa thieát bò… Rieâng Coâng ty boät mì Ñaø Naüng ñöôïc thaønh laäp töø naêm 2002 vaø trong quaù trình xaây döïng nhaø maùy, TCT cuõng ñaõ chuaån bò cho ñoäi nguõ caùn boä, nhaân vieân ñöôïc trang bò caùc kieán thöùc vaø hoïc taäp kinh nghieäm trong chuyeân moân saûn xuaát boät mì taïi hai nhaø maùy boät mì Bình Ñoâng vaø Bình An, thôøi gian ñaàu khi ñöa Coâng ty boät mì Ñaø Naüng vaøo hoaït ñoäng, TCT ñaõ ñieàu caùc caùn boä quaûn lyù vaø kyõ thuaät töø hai Coâng ty Bình Ñoâng vaø Bình An ra ñeå hoã trôï Coâng ty boät mì Ñaø Naüng trong 6 thaùng ñeå oån ñònh saûn xuaát, cô cheá quaûn lyù, thò tröôøng taïo ñieàu kieän cho Coâng ty boät mì Vieät-YÙ, Ñaø Naüng coù theå hoaït ñoäng ñoäc laäp vaø coù hieäu quaû. -19-
2.1.3/ Tieàm naêng veà vò trí ñòa lyù Trong ba Coâng ty saûn xuaát vaø kinh doanh boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam, coù hai Coâng ty taïi TP. Hoà Chí Minh laø Coâng ty boät mì Bình Ñoâng vaø Coâng ty boät mì Bình An coù vò trí ñòa lyù thuaän lôïi trong vieäc toå chöùc vaän chuyeån nguyeân lieäu vaø phaân phoái thaønh phaåm. Do naèm caïnh bôø soâng lôùn neân xaø lan chôû luùa nguyeân lieäu coù theå caëp saùt nhaø maùy, raát thuaän lôïi cho vieäc tieáp nhaän luùa nguyeân lieäu, phaân phoái haøng ñi caùc thò tröôøng xa baèng ñöôøng thuûy. Taát caû caùc coâng ty boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam ñeàu naèm trong caùc trung taâm thaønh phoá lôùn laø TP.HCM vaø TP. Ñaø Naüng, laø nôi taäp trung caùc caûng lôùn, thuaän lôïi cho vieäc nhaäp khaåu luùa nguyeân lieäu; coù ñieàu kieän tieáp caän vôùi caùc thoâng tin khoa hoïc kyõ thuaät cuõng nhö vieäc söû duïng caùc dòch vuï veà taøi chính ngaân haøng; ñöôïc höôûng caùc lôïi ích töø vieäc phaùt trieån cô sôû haï taàng ñeå coù theå coù ñieàu kieän toát hôn trong vieäc toå chöùc saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm. Haøng naêm, vôùi löôïng luùa nguyeân lieäu nhaäp khaåu lôùn (khoaûng 300.000 taán) thì vieäc khai thaùc toát tieàm naêng veà vò trí ñòa lyù cuûa caùc coâng ty boät mì thaønh vieân seõ goùp phaàn laøm giaûm ñaùng keå chi phí saûn xuaát, chi phí löu thoâng vaø naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam treân thò tröôøng boät mì. 2.2/ VAI TROØ CUÛA NGAØNH SAÛN XUAÁT BOÄT MÌ TRONG SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA TCT LÖÔNG THÖÏC MIEÀN NAM Ngaønh boät mì luoân laø moät ngaønh kinh doanh quan troïng cuûa TCT vôùi saûn löôïng baùn ra haøng naêm khoaûng 215.000 – 220.000 taán, ñöùng thöù ba sau caùc ngaønh kinh doanh gaïo (2.450.000 taán/naêm) vaø phaân boùn (375.000 taán/naêm); ñoàng thôøi saûn xuaát & kinh doanh boät mì cuõng laø ngaønh ñem laïi lôïi nhuaän cao cho TCT Löông thöïc Mieàn Nam (bình quaân 40 tyû ñoàng/naêm), goùp phaàn giaûi quyeát vieäc laøm, noäp ngaân saùch vaø ñoùng goùp cho söï phaùt trieån chung cuûa Ngaønh. Tính ñeán naêm 2003, ba coâng ty boät mì cuûa TCT Löông thöïc Mieàn Nam luoân naèm trong soá 18 treân 29 Coâng ty thaønh vieân coù laõi, vôùi möùc lôïi nhuaän chieám gaàn treân 50% toång lôïi nhuaän cuûa nhoùm coâng ty naøy. Ngaønh boät mì cuûa TCT -20-