Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp nhằm hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại trong hệ thống ngân hàng thương mại Lào

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:91

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu đề tài là tìm hiểu một cách hệ thống về tín dụng ngân hàng và rủi ro trong hoạt động tín dụng ngân hàng. Phân tích thực trạng hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại trong hệ thống ngân hàng thương mại Lào. Xác định nguyên nhân dẫn đến rủi ro trong hoạt động tín dụng trong thời gian qua, để từ đó đưa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại Lào trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp nhằm hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại trong hệ thống ngân hàng thương mại Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM VOLACHIT SOMPADITH MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TRONG HOẠTĐỘNG TÍN DỤNG CỦA CÁC NHTM TRONG HỆ THỐNG NHTM LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2006
MUÏC LUÏC Trang phuï bìa. trang Lôøi cam ñoan. i Muïc luïc. ii Danh muïc caùc töø vieát taét. vi Danh muïc caùc bieåu ñoà. vii Danh muïc caùc baûng. vii Lôøi môû ñaàu viii CHÖÔNG 1: TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG VAØ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI NHTM 1.1. Toång quan veà tín duïng ngaân haøng...............................................................1 1.1.1. Quaù trình ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng ..............1 1.1.2. Khaùi nieäm vaø baûn chaát TDNH ....................................................................2 1.1.3. Chöùc naêng cuûa tín duïng ngaân haøng .............................................................2 1.1.4. Vai troø cuûa tín duïng ngaân haøng ...................................................................4 1.1.5. Caùc hoaït ñoäng caáp tín duïng trong tín duïng ngaân haøng................................5 1.1.6. Phaân loaïi tín duïng ngaân haøng......................................................................6 1.1.7. Nguyeân lyù trong hoaït ñoäng tín duïng............................................................7 1.1.8. Quy trình tín duïng........................................................................................8 1.2. Nhöõng vaán ñeà veà ruûi ro tín duïng ...............................................................10 1.2.1. Khaùi nieäm ruûi ro tín duïng ..........................................................................10 1.2.2. Ñaëc ñieåm cuûa ruûi ro tín duïng.....................................................................11 1.2.3. Phaân loaïi ruûi ro tín duïng ............................................................................12 1.2.3.1. Phaân loaïi theo tính khaùch quan vaø chuû quan .......................................12 1.2.3.2. Phaân loaïi theo nguoàn goác hình thaønh...................................................12 1.2.3.2.1. Caên cöù vaøo ngöôøi cho vay....................................................................12 1.2.3.2.2. Caên cöù vaøo ngöôøi vay...........................................................................13 1.2.4. Nguyeân nhaân ruûi ro tín duïng......................................................................13 1.2.4.1. Nhöõng nguyeân nhaân thuoäc veà naêng löïc quaûn trò cuûa ngaân haøng .............13 1.2.4.2. Nguyeân nhaân thuoäc veà khaùch haøng .........................................................14 1
1.2.4.3. Nguyeân nhaân khaùch quan lieân quan ñeán moâi tröôøng hoaït ñoäng kinh doanh ............................................................................................................14 1.2.5. Haäu quaû cuûa ruûi ro tín duïng.......................................................................15 1.2.5.1. Ñoái vôùi ngaân haøng bò ruûi ro ..................................................................15 1.2.5.2. Ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng.................................................................15 1.2.5.3. Ñoái vôùi neàn kinh teá… ............................................................................15 1.2.5.4. Trong quan heä kinh teá ñoái ngoaïi ..........................................................16 1.2.6. Ñaùnh giaù ruûi ro tín duïng ............................................................................16 1.2.7. Caùc bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro ..............................................................18 1.2.7.1. Vaän duïng moät soá nguyeân taéc cô baûn cuûa uyû ban BASLE....................18 1.2.7.2. Phaân tích, ñaùnh giaù ruûi ro caùc döï aùn vay tröôùc khi löïa chon tín duïng..19 1.2.7.3. Ñònh möùc giôùi haïn caáp tín duïng ...........................................................20 1.2.7.4. Baûo ñaûm tieàn vay .................................................................................20 1.2.7.5. Kieåm tra tín duïng .................................................................................21 1.2.7.6. Phaân haïng tín duïng vaø döï phoøng toån thaát tín duïng ..............................21 1.2.7.7. Ña daïng hoùa danh muïc cho vay ...........................................................23 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG VEÀ HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG VAØ RUÛI RO TÍN DUÏNG CUÛA CAÙC NHTM TAÏI LAØO 2.1. Moät soá moác lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa neàn taøi chính tieàn teä – NHTM Laøo ................................................................................................24 2.2. Tình hình kinh teá – xaõ hoäi cuûa Laøo trong nhöõng naêm qua ........................30 2.3. Thöïc traïng veà hoaït ñoäng tín duïng vaø ruûi ro tín duïng cuûa caùc NHTM taïi Laøo ...........................................................................................34 2.3.1. Tình hình toå chöùc laïi vaø caûi tieán NHTMQD .............................................35 2.3.2. Ñaùnh giaù moâi tröôøng hoaït ñoäng kinh doanh trong nhöõng naêm gaàn ñaây ...37 2.3.3. Tình hình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM ......................................37 2.3.4. Thöïc traïng veà huy ñoäng voán .....................................................................39 2
2.3.5. Thöïc traïng hoaït ñoäng tín duïng cuûa HTNHTM Laøo ..................................41 2.3.5.1. Tín duïng theo ngaønh kinh teá… ..............................................................43 2.3.5.2. Tín duïng theo thaønh phaàn kinh teá…… ....................................................45 2.3.5.3. Tình hình nôï quaù haïn cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi .........................47 2.3.5.4. Nôï quaù haïn theo thaønh phaàn kinh teá ....................................................49 2.3.5.5. Nôï quaù haïn theo ngaønh kinh teá ............................................................49 2.4. Nguyeân nhaân phaùt sinh ruûi ro tín duïng taïi NHTM Laøo..…………………………….….52 2.4.1. Nguyeân nhaân khaùch quan………....................................................................52 2.4.1.1. Ruûi ro moâi tröôøng kinh teá khoâng oån ñònh.............................................52 2.4.1.2. Khung phaùp lyù chöa hoaøn chænh...........................................................54 2.4.1.3. Söï thanh tra, kieåm tra vaø giaùm saùt cuûa NHQG chöa hieäu quaû.............55 2.4.1.4. Chöa coù heä thoáng thoâng tin phoøng ngöøa ruûi ro ....................................56 2.4.2. Nguyeân nhaân chuû quan..............................................................................56 2.4.2.1. Nguyeân nhaân töø phía ngaân haøng ..........................................................56 2.4.2.2. Nguyeân nhaân töø phía khaùch haøng ........................................................59 CHÖÔNG 3: NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP PHOØNG NGÖØA RUÛI RO TÍN DUÏNG CUÛA CAÙC NHTM TRONG HEÄ THOÁNG NHTM LAØO 3.1.1. Muïc tieâu chieán löôïc phaùt trieån HTNHTML giai ñoaïn naêm 2006 -2010 … 61 3.2. Nhöõng bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro tín duïng cuûa HTNHNTL .................67 3.2.1. Caùc giaûi phaùp chung ..................................................................................67 3.2.2. Caùc kieán nghò ñoái vôùi NHQG ....................................................................68 3.2.3. Caùc giaûi phaùp taïi NHTM Laøo....................................................................71 Keát luaän ................................................................................................................76 Taøi lieäu tham khaûo ...............................................................................................77 Phuï luïc ..................................................................................................................78 DOANH MUÏC CAÙC TÖØ VIEÁT TAÉT ADB: Ngaân haøng phaùt trieån Chaâu AÙ (Asian Development Bank) 3
APB: Ngaân haøng khuyeán noâng (Agriculture Proâmtion Bank) BCEL: Ngaân haøng ngoaïi thöông Laøo (Banque Pour Le Commerce Exterieur Lao) CHDCNDL: Coâng hoøa daân chuû nhaân daân Laøo CHNHNN: Chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaïi CN: Coâng nghieäp DN: doanh nghieäp DNQD: Doanh nghieäp quoác doanh DNLD: Doanh nghieäp lieân doanh DNTN: Doanh nghieäp tö nhaân. HÑTD: Hôïp ñoàng tín duïng HTNHTM(L): Heä thoáng ngaân haøng thöông maïi (Laøo) HTX: Hôïp taùc xaõ IMF: Quyù tieàn teä quoác teá (Internation Monetary Fund) ICTB: Trung taâm thoâng tin cuûa ngaân haøng quoác gia Laøo – Information and Comminucation Technology of the Bank Center. LDB: Ngaân haøng phaùt trieån Laøo (Lao Development Bank) LVK: Lónh vöïc khaùc NH: Ngaân haøng NHTM: Ngaân haøng thöông maïi NHQG (L): Ngaân haøng quoác gia (Laøo) NHTMQD: Ngaân haøng thöông maïi quoác doanh NHLD & TN: Ngaân haøng lieân doanh vaø tö nhaân NN: Noâng nghieäp QÑ-NHNN: Quyeát ñònh – ngaân haøng nhaø nöôùc QH: Quoác hoäi SXKD: Saûn xuaát kinh doanh TCTD: Toå chöùc tín duïng TDNH: Tín duïng ngaân haøng TM & DV: Thöông maïi vaø dòch vuï VT & BCVT: Vaän taûi vaø böu chính vieãn thoâng. 4
DANH SAÙCH CAÙC BIEÅU ÑOÀ BIEÅU ÑOÀ 1: Laõi – loã trong naêm...........................................................................38 BIEÅU ÑOÀ 2: Tyû leä taêng tröôûng voán huy ñoäng cuûa HTNHTM Laøo ......................40 BIEÅU ÑOÀ 3: Tyû leä taêng tröôûng tín duïng cuûa HTNHTM Laøo ...............................42 BIEÅU ÑOÀ 4: Doanh soá tín duïng theo lónh vöïc kinh teá .........................................44 BIEÅU ÑOÀ 5: Tyû troïng tín duïng theo thaønh phaàn kinh teá......................................46 BIEÅU ÑOÀ 6: Tình hình nôï quaù haïn cuûa HTNHTM Laøo.......................................47 BIEÅU ÑOÀ 7: Tình hình nôï quaù haïn theo thaønh phaàn kinh teá ...............................49 BIEÅU ÑOÀ 8: Tyû troïng nôï quaù haïn theo ngaønh .....................................................50 DANH SAÙCH CAÙC BAÛNG Baûng 1: Tình hình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM Laøo ............................78 Baûng 2: Tình hình huy ñoäng voán cuûa HTNHTM Laøo ..........................................79 Baûng 3: Tình hình hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM Laøo.................................80 Baûng 4: Tình hình tín duïng theo lónh vöïc kinh teá…...............................................81 Baûng 5: Tình hình tín duïng theo thaønh phaàn kinh teá ............................................81 Baûng 6: Tình hình nôï quaù haïn cuûa HTNHTM Laøo ..............................................82 Baûng 7: Nôï quaù haïn theo thaønh phaàn kinh teá ......................................................83 Baûng 8: Nôï quaù haïn theo lónh vöïc kinh teá ...........................................................83 Lôøi môû ñaàu 5
1. Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi Trong xu theá toaøn caàu hoùa neàn kinh teá theá giôùi. Vieäc ñaát nöôùc chuùng ta ñaõ vaø ñang böôùc vaøo quaù trình hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi laø ñieàu taát yeáu khaùch quan. Khi hoäi nhaäp thì vieäc môû cöûa töï do hoùa taøi chính ngaân haøng laø phaûi nhöng quan troïng laø laøm theá naøo chuùng ta vöøa hoäi nhaäp vöøa ñöùng vöõng, ñaûm baûo ñöôïc söï phaùt trieån oån ñòn, coù theå taän duïng nhöõng maët tích cöïc vaø haïn cheá ñöôïc nhöõng maët tieâu cöïc cuûa quaù trình töï do hoùa taøi chính ngaân haøng. Ngaân haøng laø moät ñònh cheá taøi chính trung gian quan troïng, coù vai troø taïo nguoàn voán thoâng qua caùc hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng trong ñoù hoaït ñoäng tín duïng chieám tyû troïng lôùn vaø laø hoaït ñoäng mang laïi lôïi nhuaän cao nhaát cho ngaân haøng. Nhöng töø thöïc teá hoaït ñoäng naøy luoân luoân tieàm aån ruûi ro vaø chuùng ta thaáy ñöôïc nhöõng thieät haïi cuûa chuùng taùc ñoäng aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc noùi chung vaø söï toàn taïi phaùt trieån cuûa ngaân haøng, heä thoáng ngaân haøng noùi rieâng. Trong thôøi gian qua, hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp voâ cuøng to lôùn trong vieäc cung öùng nguoàn voán cho neàn kinh teá, nhöng tröôùc söï phaùt trieån kinh teá nhanh cuûa ñaát nöôùc ñoøi hoûi hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng phaûi ñöôïc caûi thieän hôn nöõa veà chaát vaø löôïng. Nhìn nhaän ñöôïc vai troø quan troïng cuûa heä thoáng ngaân haøng vaø moái ruûi ro ñoù thì Ñaûng vaø nhaø nöôùc chuùng ta ñaõ khoâng ngöøng coù nhöõng chuû tröông chính saùch nhaèm khaép phuùc nhöõng khoù khaên trong lónh vöïc ngaân haøng vaø noå baät nhaát laø chöông trình caûi caùch cô caáu, toå chöùc laïi heä thoáng ngaân haøng thöông maïi Laøo töø naêm 2000 cho ñeán nay noù ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû moät böôùc ñaõ taïo ñöôïc tieàn ñeà quan troïng cho söï phaùt trieån cuûa heä thoáng ngaân haøng noùi rieâng vaø quoác gia noùi chung. Töø nhöõng nguyeân nhaân treân, chuùng toâi ñaõ ñi tôùi quyeát ñònh löïa choïn ñeà taøi naøy ñeå thöïc hieän nguyeân cöùu. Vôùi tö caùch laø nhaø nghieân cöùu, chuùng toâi coù mong 6
muoán goùp söùc nhoû beù cuûa mình vaøo vieäc nghieân cöùu hoaït ñoäng tín duïng vaø ruûi ro tín duïng ñeå coù theå tìm ra nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro ñeå ñi ñeán tìm ra nhöõng bieän phaùp ngaên chaën vaø phoøng ngöøa ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng. Vôùi hy voïng vieäc nguyeân cöùu naøy seõ goùp phaàn laøm cho hoaït ñoäng ngaân haøng ñöôïc an toaøn hôn, naêng ñoäng saùng taïo hôn, hieäu quaû chaát löôïng hôn, phaùt trieån ñi leân cuøng vôùi söï phaùt trieån chung cuûa ñaát nöôùc. 2. Muïc ñích nghieân cöùu Tìm hieåu moät caùch heä thoáng veà tín duïng ngaân haøng vaø ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng. Phaân tích thöïc traïng hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM trong Heä thoáng NHTM Laøo. Xaùc ñònh nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng trong thôøi gian qua, ñeå töø ñoù ñöa ra moät soá giaûi phaùp vaø kieán nghò nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM Laøo trong thôøi gian tôùi. 3. Ñoái töôïng nghieân cöùu Nghieân cöùu lyù luaän tín duïng vaø ruûi ro tín duïng trong hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng, moâi tröôøng hoaït ñoäng kinh doanh ñaëc bieät laø hoaït ñoäng tín duïng ñeå tìm ra nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro tín duïng cuûa ngaân haøng. Töø nhöõng nguyeân nhaân ñoù tìm ra nhöõng giaûi phaùp nhaèm haïn cheá nhöõng thieät haïi coù theå xaûy ra do söï taùc ñoäng cuûa ruûi ro tín dung tôùi toàn taïi vaø phaùt trieån beàn vöõng cuûa ngaân haøng thöông maïi noùi rieâng vaø ñeå ñaûm baûo cho söï an toaøn cuûa toaøn beàn vöõng cho heä thoáng ngaân haøng thöông maïi Laøo noùi chung. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu Döïa vaøo lyù thuyeát chuyeân ngaønh taøi chính – tieàn teä ngaân haøng cuøng vôùi caùc phöông phaùp thoâng keâ, phaân tích, toång hôïp, ñoái chieáu, so saùnh vaø ñaùnh giaù teân cô sôû döõ lieäu thöïc teá, trao ñoåi kinh nghieäm cuûa caùc caùn boä taïi caùc ngaân haøng thöông maïi. 7
5. Keát caáu luaän vaên Chöông 1: Tín duïng ngaân haøng vaø ruûi ro tín duïng taïi ngaân haøng thöông maïi Chöông 2: Thöïc traïng veà hoaït ñoäng tín duïng vaø ruûi ro tín duïng cuûa caùc NHTM taïi Laøo. Chöông 3: Nhöõng bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro tín duïng cuûa caùc NHTM trong Heä thoáng NHTM Laøo. CHÖÔNG 1 TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG VAØ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI NHTM 8
1.3. Toång quan veà tín duïng ngaân haøng 1.3.1. Quaù trình ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng: Tín duïng ngaân haøng (TDNH) ra ñôøi vaø phaùt trieån theo nhu caàu phaùt trieån cuûa neàn kinh teá tö baûn chuû nghóa. TDNH ra ñôøi töø caùc nguoàn goác sau: Thöù nhaát, töø söï ra ñôøi cuûa caùc hieäp hoäi tín duïng. Caùc nhaø tö baûn coâng, thöông nghieäp khoâng theå tranh thuû ñöôïc nguoàn voán tín duïng naëng laõi töø caùc toå chöùc kinh doanh tieàn teä thôøi trung coå, ñaõ hôïp taùc vôùi nhau ñeå laäp neân caùc hieäp hoäi tín duïng vôùi muïc ñích hoã trôï nhau veà voán kinh doanh…. Sau ñoù caùc hieäp hoäi tín duïng naøy môû roäng phaïm vi hoaït ñoäng vaø trôû thaønh nhöõng ngaân haøng thöïc söï. Nhöõng ngaân haøng naøy ra ñôøi ôû Italya vaøo cuoái theá kyû 16 vaø ôû Haø Lan ñaàu TK17. Thöù hai, töø nhöõng caùc toå chöùc kinh doanh tieàn teä thôøi trung coå chuyeån höôùng kinh doanh cho phuø hôïp vôùi phöông thöùc saûn xuaát tö baûn chuû nghóa. Do söï ra ñôøi cuûa caùc hieäp hoäi toå chöùc tín duïng ñaõ laøm cho caùc toå chöùc kinh doanh tieàn teä bò maát ñi söï ñoäc quyeàn trong cho vay vaø ñeå caïnh tranh vôùi caùc hieäp hoäi tín duïng buoäc caùc toå chöùc naøy phaûi giaûm laõi suaát cho vay vaø daàn daàn hoï hoaït ñoäng nhö nhöõng nhaø ngaân haøng thöïc söï vaø trôû thaønh ngaân haøng cho vay. Thöù ba, do yeâu caàu veà thanh khoaûn cuûa nhöõng ngöôøi naém giöõ hoái phieáu, kyø phieáu (chuû yeáu laø coù kyø haïn), TDNH ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho mua, baùn chòu vaø löu thoâng thöông phieáu, kyø phieáu phaùt trieån. Nhôø ñoù coù TDNH, caùc thöông phieáu, kyø phieáu ñöôïc chieát khaáu deã daøng, ñöôïc chuyeån thaønh tieàn maët, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho kinh doanh, cho vieäc nhaän kyø phieáu laøm phöông tieän löu thoâng vaø thanh toaùn. Caùc kyø phieáu thöông nghieäp cuõng laø cô sôû ñeå caùc ngaân haøng phaùt haønh giaáy baïc ngaân haøng. 1.3.2. Khaùi nieäm vaø baûn chaát TDNH: 9
Tín duïng laø söï chuyeån nhöôïng taïm thôøi quyeàn sôû höõu moät löôïng giaù trò (tieàn teä hay hieän vaät) cuûa ngöôøi sôû höõu sang cho ngöôøi khaùc söû duïng vaø seõ hoaøn traû ngöôøi sôû höõu noù sau moät thôøi gian nhaát ñònh vôùi moät löôïng giaù trò lôùn hôn. Tín duïng laø moät quan heä vay möôïn taøi saûn (tieàn teä hoaëc haøng hoùa) ñöôïc döïa treân nguyeân taéc coù hoaøn traû caû voán laãn lôøi sau moät thôøi gian nhaát ñònh. Tín duïng laø moät phaïm truø cuûa kinh teá haøng hoùa, coù quaù trình ra ñôøi toàn taïi vaø phaùt trieån cuøng vôùi söï phaùt trieån kinh teá haøng hoùa. Trong ñoù caáp tín duïng laø vieäc toå chöùc thoûa thuaän ñeå khaùch haøng söû duïng moät khoaûn tieàn vôùi nguyeân taéc coù hoaøn traû baèng caùc nghieäp vuï cho vay, chieát khaâu, cho thueâ taøi chính, baûo laõnh ngaân haøng vaø caùc nghieäp vuï khaùc. Quan heä tín duïng duø vaän duïng ôû phöông thöùc saûn xuaát naøo, ñoái töôïng vay möôïn laø haøng hoùa hay tieàn teä thì tín duïng cuõng mang 3 ñaëc ñieåm cô baûn: - Chæ thay ñoåi quyeàn sôû duïng maø khoâng thay ñoåi quyeàn sôû höõu voán tín duïng. - Coù thôøi haïn tín duïng ñöôïc xaùc ñònh do thoûa thuaän giöõa ngöôøi cho vay vaø ngöôøi ñi vay. - Ngöôøi sôû höõu voán tín duïng ñöôïc nhaän moät phaàn thu nhaäp döôùi hình thöùc lôïi töùc. 1.3.3. Chöùc naêng cuûa tín duïng ngaân haøng: Trong neàn kinh teá haøng hoùa tín duïng ngaân haøng coù 3 chöùc naêng cô baûn sau: Moät laø, chöùc naêng taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä treân cô sôû coù hoaøn traû. - ÔÛ maët taäp trung voán teàn teä, nhôø coù söï hoaït ñoäng cuûa heä thoáng TDNH maø caùc nguoàn tieàn nhaøn roãi trong xaõ hoäi ñöôïc taäp trung laïi, bao goàm tieàn cuûa daân chuùng, doanh nghieäp vaø caùc toå chöùc ñoaøn theå xaõ hoäi…. 10
- ÔÛ maët phaân phoái laïi voán tieàn teä, ñoù laø söï chuyeån hoùa caùc nguoàn voán ñaõ taäp trung ñöôïc ñeå ñaùp öùng nhu caàu saûn xuaát löu thoâng haøng hoùa cuõng nhö nhu caàu tieâu duøng trong toaøn xaõ hoäi. Caû hai maët taäp trung vaø phaân phoái laïi voán ñeàu ñöôïc thöïc hieän theo nguyeân taéc hoaøn traû, vì vaäy TDNH coù öu theá roõ reät, noù kích thích maët taäp trung voán, noù thuùc ñaåy vieäc söû duïng voán coù hieäu quaû. Hai laø, chöùc naêng tieát kieäm tieàn maët vaø chi phí löu thoâng cho xaõ hoäi. - Hoaït ñoäng TDNH, taïo ñieàu kieän cho söï ra ñôøi cuûa caùc coâng cuï löu thoâng tín duïng nhö thöông phieáu, kyø phieáu ngaân haøng, caùc loaïi seùc, caùc phöông tieän thanh toaùn hieän ñaïi nhö theû tín duïng, theû thanh toaùn… cho pheùp thay theá moät soá löôïng lôùn tieàn maët löu haønh, giaûm bôùt caùc chi phí in tieàn, vaän chuyeån vaø baûo quaûn tieàn… - Vôùi söï hoaït ñoäng cuûa TDNH môû ra moät khaû naêng lôùn trong vieäc môû taøi khoaûn vaø giao dòch thanh toaùn thoâng qua ngaân haøng döôùi caùc hình thöùc chuyeån khoaûn hoaëc buø tröø cho nhau. Cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa TDNH cho pheùp giaûi quyeát nhanh choùng caùc moái quan heä kinh teá, vöøa thuùc ñaåy quaù trình aáy, taïo ñieàu kieän cho neàn kinh teá – xaõ hoäi phaùt trieån. - Nhôø hoaït ñoäng cuûa TDNH maø caùc nguoàn voán ñang naèm trong xaõ hoäi ñöôïc huy ñoäng ñeå söû duïng cho caùc nhu caàu saûn xuaát vaø löu thoâng haøng hoùa seõ coù taùc duïng taêng toác ñoä chu chuyeån voán trong phaïm vi toaøn xaõ hoäi. Ba laø, chöùc naêng phaûn aùnh vaø kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá. Söï vaän ñoäng cuûa voán TDNH phaàn lôùn laø söï vaän ñoäng gaén lieàn vôùi söï vaän ñoäng cuûa vaät tö, haøng hoùa, chi phí trong caùc xí nghieäp, toå chöùc kinh teá xaõ hoäi, vì vaäy qua ñoù TDNH khoâng nhöõng laø taám göông phaûn aùnh hoaït ñoäng kinh teá cuûa doanh nghieäp maø coøn thoâng qua ñoù thöïc hieän vieäc kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng aáy 11
nhaèm ngaên chaën caùc hieän töôïng tieâu cöïc laõng phí, vi phaïm phaùp luaät… trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp. 1.3.4. Vai troø cuûa tín duïng ngaân haøng: Moät laø, TDNH goùp phaàn thuùc ñaåy saûn xuaát löu thoâng haøng hoùa phaùt trieån. Do baûn chaát cuûa TDNH laø coù thôøi haïn vaø phaûi hoaøn traû vôùi moät giaù trò lôùn hôn voán tín duïng ban ñaàu. Ñieàu naøy buoäc ngöôøi vay (nhaø ñaàu tö) phaûi söû duïng voán tín duïng sao cho coù hieäu quaû nhaát nhö: löïa choïn ngaønh ngheà ñaàu tö, taêng naêng suaát lao ñoäng, caûi tieán kyõ thuaät coâng ngheä, giaûm chi phí, ñaåy nhanh vong quay cuûa voán…. Do ñoù ñöùng treân phaïm vi toaøn xaõ hoäi, TDNH laøm taêng hieäu suaát söû duïng voán ñoàng thôøi thuùc ñaåy saûn xuaát löu thoâng haøng hoùa phaùt trieån. Hai laø, TDNH goùp phaàn oån ñònh tieàn teä, oån ñònh giaù caû. Trong khi thöïc hieän chöùc naêng thöù nhaát laø taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä, TDNH ñaõ goùp phaàn laøm giaûm khoái löôïng tieàn löu haønh trong neàn kinh teá, ñaëc bieät laø tieàn maët trong tay caùc taàng lôùp daân cö, laøm giaûm aùp löïc laïm phaùt, nhôø vaäy goùp phaàn laøm oån ñònh tieàn teä. Maët khaùc, do cung öùng voán tín duïng cho neàn kinh teá, taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp hoaøn thaønh keá hoaïch saûn xuaát kinh doanh… laøm cho saûn xuaát kinh doanh ngaøy caøng phaùt trieån, saûn phaåm haøng hoùa dòch vuï laøm ra ngaøy caøng nhieàu, ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ngaøy caøng taêng cuûa xaõ hoäi, chính nhôø ñoù maø TDNH goùp phaàn laøm oån ñònh thò tröôøng giaù caû trong nöôùc…. Ba laø, TDNH goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng, taïo coâng aên vieäc laøm vaø oån ñònh traät töï xaõ hoäi. Moät maët, do TDNH taùc duïng thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån, saûn xuaát haøng hoùa dòch vuï ngaøy caøng gia taêng coù theå thoûa maõn nhu caàu ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng. Maët khaùc, do voán TDNH cung öùng ñaõ taïo ra khaû naêng trong vieäc khai thaùc caùc tieàm naêng saün coù trong xaõ hoäi veà taøi nguyeân thieân nhieân, veà lao 12
ñoäng… do ñoù coù theå thu huùt nhieàu löïc löôïng lao ñoäng xaõ hoäi ñeå taïo ra löïc löôïng saûn xuaát môùi ñeå thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. Moät xaõ hoäi phaùt trieån laønh maïnh, ñôøi soáng ñöôïc oån ñònh, ai cuõng coù coâng aên vieäc laøm…. ñoù laø tieàn ñeà quan troïng ñeå oån ñònh traät töï xaõ hoäi. Boán laø, TDNH coøn coù vai troø quan troïng ñeå môû roäng vaø phaùt trieån caùc moái quan heä kinh teá ñoái ngoaïi vaø môû roäng giao löu quoác teá. Söï phaùt trieån cuûa TDNH khoâng nhöõng ôû trong phaïm vi quoác noäi maø coøn môû roäng ra caû phaïm vi quoác teá, nhôø ñoù thuùc ñaåy môû roäng vaø phaùt trieån caùc quan heä kinh teá ñoái ngoaïi, nhaèm giuùp ñôõ vaø giaûi quyeát caùc nhu caàu laãn nhau trong quaù trình phaùt trieån ñi leân cuûa moãi nöôùc, laøm cho caùc nöôùc coù ñieàu kieän xích laïi gaàn nhau vaø cuøng nhau phaùt trieån. 1.3.5. Caùc hoaït ñoäng caáp tín duïng trong tín duïng ngaân haøng: - Cho vay: laø nghieäp vuï caáp tín duïng cuûa ngaân haøng thöông maïi theo ñoù ngaân haøng seõ cho khaùch haøng vay moät soá voán nhaát ñònh vôùi moät möùc laõi suaát vaø thôøi gian hoaøn traû nhaát ñònh. - Chieát khaáu thöông phieáu vaø caùc chöùng töø coù giaù: laø vieäc ngaân haøng mua caùc thöông phieáu vaø caùc chöùng töø coù giaù chöa ñeán haïn thanh toaùn cuûa khaùch haøng. Ngöôøi sôû höõu caùc chöùng töø naøy seõ baùn cho ngaân haøng seõ nhaän ñöôïc moät soá tieàn baèng meänh giaù tröø ñi lôïi töùc chieát khaáu do ngaân haøng quy ñònh. - Baûo laõnh: laø nghieäp vuï ngaân haøng ñöùng ra cam keát vôùi beân thöù ba laø seõ coù traùch nhieäm thanh toaùn cho beân thöù ba neáu nhö khaùch haøng (beân ñöôïc baûo laõnh) khoâng thöïc hieän ñuùng cam keát vôùi beân thöù ba. - Cho thueâ taøi chính: laø vieäc ngaân haøng ñöùng ra mua taøi saûn cuûa nhaø cung caáp ñeå cho thueâ ñoái vôùi ngöôøi coù nhu caàu söû duïng (ngöôøi ñi thueâ). Trong caùc hoaït ñoäng treân cho vay vaø chieát khaáu laø hai nghieäp vuï chuû yeáu 1.3.6. Phaân loaïi tín duïng: 13
Neáu caên cöù vaøo thôøi haïn cho vay, TDNH coù 2 hình thöùc: - Tín duïng ngaén haïn: laø loaïi tín duïng maø thôøi haïn cho vay ñeán 12 thaùng vaø ñöôïc söû duïng ñeå buø ñaép thieáu huït voán löu ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp vaø caùc nhu caàu chi tieâu ngaén haïn cuûa caùc caù nhaân. - Tín duïng trung daøi haïn: laø loaïi tín duïng maø thôøi haïn cho vay treân 12 thaùng vaø ñöôïc söû duïng ñeå ñaàu tö mua saém taøi saûn coá ñònh, caûi tieán hoaëc ñoåi môùi thieát bò, coâng ngheä. Neáu caên cöù vaøo tính chaát chuyeån voán: - Cho vay voán löu ñoäng: laø loaïi cho vay ñeå boå sung voán löu ñoäng cuûa khaùch haøng vay voán nhö cho vay mua nguyeân vaät lieäu, chi phí nhaân coâng, ñieän, nöôùc…. - Cho vay voán coá ñònh: laø loaïi cho vay mua saém taøi saûn coá ñònh hoaëc ñoåi môùi thieát bò coâng ngheä. Neáu caên cöù vaøo tính chaát ñaûm baûo. Coù 2 loaïi: - Cho vay baèng tín chaáp: laø loaïi cho vay khoâng coù taøi saûn thueá chaáp, caàm coá hoaëc baûo laõnh cuûa beân thöù ba, maø vieäc cho vay chuû yeáu döïa vaøo uy tín cuûa baûn thaân khaùch haøng. - Cho vay coù ñaûm baûo baèng taøi saûn (theá chaáp, caàm coá, baûo laõnh): laø loaïi cho vay döïa treân cô sôû caùc baûo ñaûm nhö theá chaáp, caàm coá hoaëc phaûi coù baûo laõnh cuûa beân thöù ba. Neáu caên cöù vaøo moái quan heä giöõa caùc chuû theå, coù 2 loaïi: - Cho vay tröïc tieáp: ngöôøi ñi vaø ngöôøi traû nôï laø moät chuû theå. - Cho vay giaùn tieáp: ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi traû nôï khaùc nhau. Neáu caên cöù vaøo phöông phaùp caáp tieàn vaø thu nôï: - Cho vay luaân chuyeån: laø loaïi cho vay nhaèm boå sung voán löu ñoäng cuûa caùc toå chöùc kinh teá. 14
- Cho vay töøng laàn: laø loaïi cho vay maø moãi laàn vay khaùch haøng vaø ngaân haøng phaûi kyù laïi hôïp ñoàng tín duïng. Neáu döïa vaøo muïc ñích söû duïng voán, coù hai loaïi: - Cho vay saûn xuaát kinh doanh, laø loaïi tín duïng cho vay hoã trôï voán cho vieäc saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp vaø caù theå. - Cho vay tieâu duøng, laø loaïi tín duïng sinh hoaït, cho vay ñeå mua haøng tieâu duøng. 1.3.7. Nguyeân lyù trong hoaït ñoäng tín duïng: - Hoaït ñoäng tín duïng döïa treân cô sôû nieàm tin: Trong quan heä tín duïng vôùi caùc TCTD, moãi khaùch haøng coù möùc ñoä tín nhieäm khaùc nhau phuï thuoäc vaøo möùc ñoä tin töôûng cuûa ngaân haøng ñoái vôùi khaû naêng vaø thieän chí traû nôï cuûa khaùch haøng. Khi möùc ñoä tín nhieäm cuûa TCTD ñoái vôùi khaùch haøng döôùi möùc coù theå chaáp nhaän ñöôïc thì TCTD seõ töø choái cho vay, hoaëc ñoàng yù thieát laäp quan heä tín duïng thì caên cöù möùc tín nhieäm, TCTD seõ xaùc ñònh caùc ñieàu kieän raøng buoäc töông öùng ñeå quaûn trò vaø haïn cheá ruûi ro. - Phaân taùn vaø löôïng hoùa ruûi ro: Hoaït ñoäng tín duïng luoân tieàm aån ruûi ro cao neân caùc TCTD phaûi tuaân thuû nguyeân lyù phaân taùn vaø löôïng hoùa ruûi ro baèng caùch ña daïng hoùa saûn phaåm, ñoái vôùi khaùch haøng vaø khu vöïc ñaàu tö. Caùc TCTD neân traùnh taäp trung voán tín duïng vaøo moät nhoùm khaùch haøng, moät ngaønh hoaëc moät lónh vöïc coù lieân quan vôùi nhau hoaëc cuøng moät ñòa ban hoaït ñoäng. - Phaân bieät ñoái vôùi khaùch haøng: Hoaït ñoäng tín duïng luoân xuaát hieän tình traïng thoâng tin baát caân xöùng, theå hieän khaùch haøng vay hieåu roõ ngaân haøng veà tình hình saûn xuaát kinh doanh, naêng löïc taøi chính, tính khaû thi cuûa döï aùn vaø khaû naêng hoaøn traû nôï. Nhaèm haïn cheá ruûi ro do thoâng tin baát caân xöùng, caàn quy ñònh caùc ñieàu kieän khaét khe hôn ñoái vôùi caùc khoaûn vay maø caùc TCTD khoâng thöïc söï chaéc chaén veà möùc ñoä ruûi ro. 15
- Hoaït ñoäng tín duïng döïa treân cô sôû khaû naêng kinh doanh cuûa NH: TCTD xaây döïng caùc saûn phaåm tín duïng ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng treân cô sôû khaû naêng vaø kinh nghieäm cuûa ngaân haøng, nhôø vaäy ngaân haøng coù ñieàu kieän chuyeân moân hoùa cao trong nghieäp vuï tín duïng töø ñoù giuùp caùc ngaân haøng quaûn trò ñöôïc ruûi ro. 1.3.8. Quy trình tín duïng: Quy trình cho vay laø trình töï thöïc hieän vieäc caáp tín duïng theo caùc nguyeân taéc thuû tuïc, ñoàng thôøi tuaân thuû caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø chính saùch cho vay cuûa ngaân haøng. Xaây döïng quy trình cho vay khoa hoïc seõ goùp phaàn ñaùng keå trong vieäc haïn cheá ruûi ro vaø naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa ngaân haøng. Quy trình cho vay bao goàm caùc giai ñoaïn cô baûn sau: Laäp hoà sô ñeà nghò caáp tín duïng: Hoà sô ñeà nghò caáp tín duïng phuï thuoäc vaøo caùc nhoùm khaùch haøng, loaïi cho vay, quy moâ tín duïng vaø möùc ñoä ruûi ro. Ñeå ngaân haøng coù caên cöù phaân tích vaø quyeát ñònh cho vay, hoà sô ñeà nghò caáp tín duïng phaûi cung caáp caùc thoâng tin caàn thieát bao goàm: taøi lieäu chöùng minh naêng löïc phaùp lyù cuûa khaùch haøng, taøi lieäu chöùng minh khaû naêng haáp thuï voán tín duïng vaø khaû naêng hoaøn traû voán tín duïng cuûa khaùch haøng, taøi lieäu lieân quan ñeán baûo ñaûm tín duïng. Phaân tích tín duïng: Phaân tích tín duïng laø phaân tích khaû naêng hieän taïi vaø quaù khöù veà naêng löïc taøi chính cuûa khaùch haøng, cuõng nhö khaû naêng hoaøn traû voán vay. Muïc tieâu phaân tích tín duïng laø xaùc ñònh nhöõng tình huoáng coù theå daãn ñeán ruûi ro cho ngaân haøng vaø tieân löôïng khaû naêng kieåm soaùt cuûa ngaân haøng veà caùc loaïi ruûi ro ñoù, cuõng nhö döï kieán caùc bieän phaùp phoøng ngöøa vaø haïn cheá nhöõng thieät haïi coù theå xaûy ra. Quyeát ñònh tín duïng vaø giaûi ngaân: 16
Quyeát ñònh tín duïng laø vieäc chaáp thuaän hay khoâng chaáp thuaän cho vay. Quyeát ñònh tín duïng cuûa ngaân haøng deã rôi vaøo moät trong hai sai laàm sau: Thöù nhaát, laø quyeát ñònh chaáp thuaän maø khaùch haøng laïi khoâng coù khaû naêng traû nôï, tröôøng hôïp naøy ngaân haøng coù theå bò giaûm lôïi nhuaän, thaäm chí maát voán. Thöù hai, laø quyeát ñònh khoâng chaáp thuaän maø khaùch haøng thöïc chaát coù khaû naêng hoaøn traû voán tín duïng ñuùng haïn, tröôøng hôïp naøy ngaân haøng maát cô hoäi taêng thu nhaäp vaø maát ñi moät khaùch haøng, cô hoäi môû roäng thò phaàn cuûa mình. Giaûi ngaân laø nghieäp vuï caáp tieàn cho khaùch haøng treân cô sôû möùc tín duïng ñaõ cam keát trong hôïp ñoàng. Giaûi ngaân phaûi ñaûm baûo nguyeân taéc vaän ñoäng cuûa voán tín duïng gaén lieàn vôùi vaän ñoàng haøng hoùa nghóa laø vieäc phaùt trieån vay phaûi coù haøng hoùa ñoái öùng, phuø hôïp vôùi muïc ñích vay cuûa hôïp ñoàng tín duïng. Giaùm saùt vaø thanh lyù tín duïng: Giai ñoaïn nay chuû yeáu goàm caùc noäi dung sau: - Giaùm saùt tín duïng: Vôi muïc tieâu laø kieåm tra vieäc thöïc hieän caùc ñieàu khoaûn ñaõ cam keát trong hôïp ñoàng tín duïng nhö: söû duïng voán ñuùng muïc ñích hay khoâng; kieåm soaùt möùc ñoä ruûi ro phaùt sinh trong quaù trình söû duïng voán tín duïng; theo doõi vieäc thöïc hieän caùc ñieàu khoaûn cuï theå ñaõ thoaû thuaän trong hôïp ñoàng, kòp thôøi phaùt hieän caùc vi phaïm ñeå coù nhöõng öùng xöû thích hôïp; theo doõi vaø ghi nhaän vieäc thöïc hieän quy trình tín duïng cuûa boä phaän hoaëc caù nhaân coù lieân quan taïi ngaân haøng. - Thu nô: NH thu nôï vaø theo doõi lòch traû nôï theo caùc noäi dung thoaû thuaän trong hôïp ñoàng. Caùc khoaûn tín duïng ñöôïc thu hoài ñaày ñuû khi ñaùo haïn caû nôï goác vaø laõi thì coi nhö nghóa vuï khaùch haøng ñöôïc thöïc hieän vaø ngaân haøng seõ laøm thuû tuïc thanh lyù tín duïng. - Taùi xeùt tín duïng vaø phaân haïng tín duïng: Muïc tieâu taùi xeùt tín duïng vaø phaân haïng tín duïng laø ñaùnh giaù chaát löôïng tín duïng, nhaèm phaùt hieän caùc ruûi ro 17
ñeå coù höôùng xöû lyù kòp thôøi, ñoàng thôøi coù nhaän ñònh ñuùng veà hieän traïng caáp tín duïng. - Xöû lyù nôï coù vaán ñeà: Nôï coù vaán ñeà laø nhöõng khoaûn tín duïng khoâng hoaøn traû ñuùng haïn, khoâng ñöôïc pheùp vaø khoâng ñuû ñieàu kieän ñeå ñöôïc gia haïn nôï. Ngaân haøng seõ chuyeån nôï quaù haïn vaø aùp duïng nhöõng bieän phaùp ñeå nhanh choùng thu hoài nôï. Ngaân haøng caàn quy ñònh moät quy trình xöû lyù cuï theå nhaèm haïn cheá ruûi ro theo hai höôùng: khai thaùc ñoái vôùi nhöõng khoaûn nôï coøn khaû naêng thu hoài vaø thanh lyù ñoái vôùi nhöõng khoaûn nôï khoâng coù khaû naêng thu hoài. 1.4. Nhöõng vaán ñeà veà ruûi ro tín duïng NHTM. 1.4.1. Khaùi nieäm ruûi ro tín duïng: Ruûi ro laø nhöõng bieán coá khoâng mong ñôïi khi xaûy ra daãn ñeán söï toån thaát veà taøi saûn cuûa ngaân haøng, giaûm suùt lôïi nhuaän thöïc teá so vôùi döï kieán hoaëc phaûi boû ra theâm moät khoaûn chi phí ñeå coù theå hoaøn thaønh ñöôïc moät nghieäp vuï taøi chính nhaát ñònh. Ruûi ro tín duïng laø ruûi ro gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng ngaân haøng, cho vay bao goàm ruûi ro vaø xaûy ra maát voán. Ruûi ro tín duïng khoâng chæ giôùi haïn ôû hoaït ñoäng cho vay maø coøn bao goàm nhieàu hoaït ñoäng mang tính chaát tín duïng khaùc cuûa ngaân haøng nhö: baûo laõnh cam keát, chaáp nhuaän taøi trôï thöông maïi, tín duïng thueâ mua, ñoàng taøi trôï…. Ruûi ro tín duïng phaùt sinh trong tröôøng hôïp ngaân haøng khoâng thu ñöôïc ñaày ñuû caû goác vaø laõi cuûa khoaûn vay, hoaëc vieäc thanh toaùn nôï goác vaø laõi khoâng ñuùng kyø haïn. Neáu taát caû caùc khoaûn ñaàu tö cuûa ngaân haøng ñöôïc thanh toaùn ñaày ñuû caû laõi vaø goác ñuùng haïn thì ngaân haøng khoâng chòu baát cöù ruûi ro tín duïng naøo. Trong tröôøng hôïp ngöôøi vay bò phaù saûn, thì vieäc thu hoài voán goác vaø laõi tín duïng ñaày ñuû laø khoâng chaéc chaén, do ñoù ngaân haøng coù theå gaëp ruûi ro tín duïng. 1.4.2. Ñaëc ñieåm cuûa ruûi ro tín duïng: 18
Ruûi ro tín duïng mang tính chaát giaùn tieáp. Ñaëc ñieåm naøy xuaát phaùt töø nguyeân nhaân laø trong quan heä tín duïng, ngaân haøng chuyeån giao quyeàn söû duïng voán cho khaùch haøng trong moät thôøi gian nhaát ñònh neân nhöõng thieät haïi, thaát thoaùt veà voán xaûy ra tröôùc heát laø trong quaù trình söû duïng voán cuûa khaùch haøng do ñoù ngaân haøng thöôøng bieát sau cuõng nhö khoâng ñaày ñuû vaø chính xaùc nhöõng khoù khaên, thaát baïi trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng coù theå gaây ra ruûi ro tín duïng. Ruûi ro tín duïng coù tính taát yeáu. Thoâng tin khoâng caân xöùng laø nguyeân nhaân khieán cho caùc nhaø kinh teá cuõng nhö caùc NHTM cho raèng kinh doanh ngaân haøng thöïc chaát laø quaûn lyù ruûi ro ôû möùc phuø hôïp vaø ñaït ñöôïc lôïi nhuaän töông öùng. Do khoâng theå coù ñöôïc thoâng tin caân xöùng veà vieäc söû duïng voán vay trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng ñi vay, neân baát cöù moät khoaûn cho vay naøo cuõng tieàm aån nhöõng nguy cô ruûi ro ñoái vôùi NHTM nhö khoâng thu hoài ñöôïc voán, thu hoài khoâng ñuùng haïn, khoâng ñaày ñuû. Ruûi ro tín duïng coù tính chaát ña daïng vaø phöùc taïp. Ñaëc ñieåm naøy cuõng laø heä quaû cuûa ñaëc ñieåm thöù nhaát vì moái lieân heä giaùn tieáp vôùi ruûi ro tín duïng khieán söï ña daïng vaø phöùc taïp cuûa ruûi ro tín duïng ñoái vôùi ngaân haøng caøng theå hieän roõ raøng hôn. Nhaän thöùc ñaëc ñieåm naøy, khi thöïc hieän phoøng ngöøa ruûi ro caàn aùp duïng ñoàng boä nhieàu bieän phaùp. 1.4.3. Phaân loaïi ruûi ro tín duïng: Trong hoaït ñoäng tín duïng, ruûi ro bieåu hieän döôùi nhieàu loaïi khaùc nhau do vaäy tuyø vaøo muïc tieâu nguyeân cöùu khaùc nhau ngöôøi ta aùp duïng caùch phaân loaïi khaùc nhau. Coù nhieàu caùch phaân loaïi nhö sau: 1.4.3.1. Phaân loaïi theo tính khaùch quan vaø chuû quan: - Ruûi ro khaùch quan: do nguyeân nhaân khaùch quan gaây ra nhö thieân tai, ñòch hoïa, ngöôøi vay bò cheát, maát tích khoâng coù ngöôøi thöøa keá hoaëc do caùc bieán 19