Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng hệ thống sản xuất tinh gọn (Kỹ thuật Lean) tại Công ty ESTec VINA

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:97

Thêm vào BST

Báo xấu

29
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài có cấu trúc gồm 3 chương trình bày cơ sở lý luận về hệ thống sản xuất tinh gọn - Kỹ thuật Lean; thực trạng về hệ thống sản xuất tại Công ty ESTec VINA thời gian qua; xây dựng hệ thống sản xuất tinh gọn tại Công ty ESTec VINA.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng hệ thống sản xuất tinh gọn (Kỹ thuật Lean) tại Công ty ESTec VINA

-I- BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH VOÕ CHÍ THANH XAÂY DÖÏNG “HEÄ THOÁNG SAÛN XUAÁT TINH GOÏN” (KYÕ THUAÄT LEAN) TAÏI COÂNG TY ESTec VINA. Chuyeân ngaønh: Quaûn Trò Kinh Doanh Maõ soá: 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc: PGS-TS. VUÕ COÂNG TUAÁN TP HOÀ CHÍ MINH – Naêm 2006
- II - MUÏC LUÏC MUÏC LUÏC .............................................................................................................. I CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ HEÄ THOÁNG SAÛN XUAÁT TINH GOÏN- KYÕ THUAÄT LEAN .......................................................................................................1 1.1 Ñònh nghóa veà Heä thoáng saûn xuaát tinh goïn (kyõ thuaät Lean) ............................1 1.2 Hieäu quaû kinh teá cuûa vieäc xaây döïng Heä thoáng saûn xuaát tinh goïn trong doanh nghieäp ...................................................................................................................15 1.3 Quy trình xaây döïng.........................................................................................17 1.4 Moät soá yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc xaây döïng Heä thoáng saûn xuaát tinh goïn trong doanh nghieäp:..............................................................................................19 CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG VEÀ HEÄ THOÁNG SAÛN XUAÁT TAÏI COÂNG TY ESTEC VINA THÔØI GIAN QUA.........................................................................20 2.1 Giới thiệu veà coâng ty ESTec VINA (ESTV) ..................................................20 2.2 Phaân tích thöïc traïng Heä thoáng saûn xuaát taïi Coâng ty ESTV thôøi gian qua......30 2.3 Ñaùnh giaù hieäu quaû hoïat ñoäng cuûa heä thoáng saûn xuaát taïi Coâng ty ESTVN thôøi gian qua: ...............................................................................................................36 CHÖÔNG 3 XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG SAÛN XUAÁT TINH GOÏN TAÏI COÂNG TY ESTV ....................................................................................................................42 3.1 Muïc tieâu xaây döïng Heä thoáng Saûn heä thoáng saûn xuaát tinh goïn (Kyõ thuaät Lean) taïi Coâng ty ESTV .................................................................................................42 3.2 Quan ñieåm xaây döïng Heä thoáng saûn xuaát Tinh goïn taïi Coâng ty ESTVN:.......44 3.3 Giaûi phaùp xaây döïng Heä thoáng saûn xuaát tinh goïn taïi Coâng ty ESTVN:..........44 3.4 Kieán nghò – Keát luaän:.....................................................................................74 KEÁT LUAÄN ..........................................................................................................78 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ....................................................................................80 DANH MUÏC CAÙC BAÛNG .................................................................................. III DANH MUÏC CAÙC HÌNH VEÕ ÑOÀ THÒ .................................................................V
- III - DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Baûng 1: Danh saùch thieát bò phuïc vuï saûn xuaát.............................................23 Baûng 2: Danh saùch thieát bò Ño löôøng- thöû nghieäm ....................................25 Baûng 3: Naêng suaát chuyeàn J50-BC1............................................................33 Baûng 4: Naêng suaát trung bình naêm 2005:Chuyeàn S10,J50 cuûa Saûn phaåm Sony.................................................................................................................35 Baûng 5: Naêng suaát trung bình naêm 2005: Chuyeàn S10,J40 cuûa Saûn phaåm Harman...........................................................................................................36 Baûng 6: Soá löôïng khieáu naïi Khaùch haøng 2004-07/2006 .............................36 Baûng 7: Chi phí traû cho Coâng ty Meï ESTec Haøn Quoác Naêm 2005.........37 Baûng 8: Tình hình saûn xuaát - Chaát löôïng töø thaùng 01/2006- 07/2006.......37 Baûng 9: Soá laàn giao haøng treã........................................................................38 Baûng 10: Phaân loaïi ñoä tuoåi nhaân vieân .........................................................39 Baûng 11: Phaân loaïi Trình ñoä nhaân vieân ......................................................39 Baûng 12: Ñaùnh giaù caùc yeáu toá noäi boä ..........................................................40 Baûng 13: Muïc tieâu chi tieát Coâng ty Naêm 2006 ...........................................43 Baûng 14: Chuyeàn BC-1 .................................................................................45 Baûng 15: Naêng suaát Chuyeàn J50 - BC-1- Ngaøy 11-02-06 ...........................45 Baûng 16: Naêng suaát chuyeàn S10-BC1..........................................................47 Baûng 17: Chuyeàn Harman............................................................................48 Baûng 18: Naêng suaát Chuyeàn J50 ñaõ ñöôïc ñieàu chænh ................................53 Baûng 19: Naêng suaát Chuyeàn keát hôïp (lyù thuyeát) .......................................54 Baûng 20: Ñeà nghò caûi tieán - Naêng suaát chuyeàn S20....................................55 Baûng 21: Naêng suaát chuyeàn S20–Caûi tieán laàn 1........................................57 Baûng 22: Naêng suaát chuyeàn S20- Caûi tieán laàn 2........................................60
- IV - Baûng 23: Naêng suaát chuyeàn S20 - Caûi tieán laàn 3.......................................61 Baûng 24: So saùnh keát quaû Tröôùc vaø sau caûi tieán chuyeàn BC1 .................63 Baûng 25: Naêng suaát chuyeàn S10 -Speaker Harman .................................64 Baûng 26: Naêng suaát chuyeàn S10- Thöïc hieän Caûi tieán...............................67 Baûng 27: So saùnh Chuyeàn S10 tröôùc vaø sau caûi tieán .................................69 Baûng 28: Hieäu quaû sau caûi tieán BC - 1 .......................................................70 Baûng 29: Hieäu quaû sau Caûi tieán HARMAN...............................................71 Baûng 30: Baûng ñieàu chænh Höôùng daãn coâng vieäc – Sau caûi tieán ..............71 Baûng 31: Baûng Hoaït ñoäng saûn xuaát BC1- thaùng 2-3-4/2006 .....................72 Baûng 32: Ñieàu chænh chi tieát BC – 1 (Saûn phaåm/giôø) ...............................73
-V- DANH MUÏC CAÙC HÌNH VEÕ ÑOÀ THÒ Hình 1: Heä thoáng saûn xuaát......................................................................................2 Hình 2: Sô ñoà Kyõ thuaät Saûnxuaát tinh goïn ..............................................................3 Hình 3: Vaán ñeà toàn kho Trong saûn xuaát .................................................................6 Hình 4: Quy trình aùp duïng Kyõ thuaät saûn xuaát tinh goïn ........................................16 Hình 5: Saûn phaåm ESTV ......................................................................................21 Hình 6: Chieán löôïc- Nhieäm vuï Naêm 2006 ...........................................................22 Hình 7 : Tyû leä saûn löôïng cuûa Caùc Coâng ty Trong Taäp Ñoaøn Naêm 2005 .............29 Hình 8: Hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø Phaùt trieån........................................................30 Hình 9: Khoûang caùch vaän chuyeån giöõa 02 chuyeàn saûn xuaát ................................34 Hình 11: Thôøi gian cuûa caùc coâng ñoïan saûn xuaát Chuyeàn J50 -BC1....................46 Hình 12: Thôøi gian cuûa caùc coâng ñoïan saûn xuaát Chuyeàn S10 -BC1 ....................47 Hình 13 : Keá hoaïch thöïc hieän...............................................................................49 Hình 14: Chuyeàn Keát hôïp J50, S10 Thaønh chuyeàn S20- Chuyeàn BC1................52 Hình 15: Chuyeàn Keát hôïp J40, S10 Thaønh chuyeàn S10- Chuyeàn Harman ..........53 Hình 16: Thôøi gian caùc coâng ñoïan saûn xuaát Chuyeàn J50 ñaõ ñöôïc ñieàu chænh .....53 Hình 17: Thôøi gian cuûa caùc coâng ñoïan saûn xuaát Chuyeàn keát hôïp .......................55 Hình 18: Thôøi gian cuûa caùc coâng ñoïan saûn xuaát Chuyeàn S20-Ñeà nghò Caûi tieán .57 Hình 19: Thôøi gian cuûa caùc coâng ñoïan saûn xuaát chuyeàn S20- Caûi tieán laàn 1 ......58 Hình 20: Caân baèng chuyeàn S20- Caûi tieán laàn 2 ...................................................61 Hình 21: Caân baèng chuyeàn S20- Caûi tieán laàn 3 ...................................................63 Hình 22: Thôøi gian caùc coâng ñoïan chuyeàn S10 - Ngaøy:30.3.2006......................66 Hình 23: Thôøi gian caùc coâng ñoïan chuyeàn S10 - Ngaøy:30.3.2006......................66 Hình 24: Thôøi gian caùc coâng ñoïan chuyeàn S10 – Sau caûi tieán ...........................69 Hình 25: Saûn löôïng caùc coâng ñoïan chuyeàn S10- Sau caûi tieán ............................69 Hình 26: Moâ hình cuûa Coâng ty NewZealan .........................................................76
-1- CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ HEÄ THOÁNG SAÛN XUAÁT TINH GOÏN- KYÕ THUAÄT LEAN 1.1 Ñònh nghóa veà Heä thoáng saûn xuaát tinh goïn (kyõ thuaät Lean) Kyõ thuaät Lean taäp trung loaïi boû taát caû nhöõng laõng phí trong quaù trình saûn xuaát. Khoa thöïc nghieäm thieát keá Heä thoáng saûn xuaát cuûa Tröôøng Ñaïi Hoïc Massachusetts (Myõ) ñaõ ñöa ra ñònh nghóa như sau: “Kyõ thuaät Lean laø söï taäp trung vaøo vieäc loaïi boû nhöõng laõng phí taïi moïi khu vöïc cuûa saûn xuaát bao goàm: Nhöõng moái lieân heä vôùi khaùch haøng, Thieát keá saûn phaåm, heä thoáng phaân phoái vaø hoaït ñoäng quaûn lyù cuûa nhaø maùy. Muïc tieâu cuûa kyõ thuaät Lean laø keát hôïp nguoàn nhaân löïc ít, hieäu quaû, giaûm thieåu toàn kho, giaûm thieåu thôøi gian phaùt trieån saûn phaåm, ít khoâng gian thöøa ñeå deã daøng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa khaùch haøng trong khi vaãn saûn xuaát ra saûn phaåm coù chaát löôïng toát trong vieäc söû duïng hieäu quaû nhöõng nguoàn löïc haïn cheá cuûa doanh nghieäp.” 1.1.1 Muïc tieâu Saûn xuaát ñöôïc thöïc hieän baèng söï keát hôïp vaø quaûn lyù tinh teá caùc yeáu toá nhaân söï, trang thieát bò, nguyeân vaät lieäu vaø phöông phaùp. Nhieàu chi tieát lieân quan ñeán nhaân söï vì haàu heát caùc quy trình laép raùp vaø ñoùng goùi ñöôïc thöïc hieän baèng tay. Caùc boä phaän chính cuûa quaù trình saûn xuaát laïi coù lieân quan ñeán maùy moùc thieát bò vì caùc boä phaän naøy ñöôïc gia coâng xöû lyù trong moät daây chuyeàn töï ñoäng vôùi nhieàu maùy moùc thieát bò hieän ñaïi. Ñoái vôùi caùc Coâng ty laép raùp thieát bò vaø caùc coâng ty töông töï khaùc coù chi phí ñôn vò cuûa nguyeân vaät lieäu thoâ cao, naêng suaát vaø tyû leä pheá phaåm laø nhöõng ñieåm quan troïng caàn chuù yù.
-2- Nhöõng vaán ñeà coù theå khaùc nhau tuyø theo töøng loaïi hình doanh nghieäp hay tình huoáng, tuy nhieân nhöõng phöông phaùp giaûi quyeát vaán ñeà cô baûn ñeàu nhö nhau. Nhaân söï vaø Thôøi Maùy moùc gian giao Chaát Nguyeân haøng Saûn löôïng vaät lieäu Phöông phaùp phaåm (Caùc tieâu chuaån coâng vieäc) Chi phí P: Plan- Keá hoaïch Quaûn lyù D: Do- Thöïc hieän C: Check - Kieåm tra Phaûn hoài A: Action – Khaéc phuïc A P C D Hình 1: Heä thoáng saûn xuaát Veà cô baûn, kyõ thuaät Lean ñöôïc söû duïng ñeå caûi tieán hoaït ñoäng cuûa moät coâng ty. Caûi tieán luoân laø muïc tieâu quan troïng nhaát cuûa baát kyø coâng ty naøo. Thaäm chí neáu caûi tieán dieãn ra chaäm hôn moät ngaøy hay moät giôø, moät coâng ty coù theå seõ bò boû laïi phía sau. Phöông phaùp toát nhaát hoâm nay coù theå khoâng phuø hôïp cho ngaøy mai. Caùc coâng ty khoâng theå töï maõn vôùi nhöõng coâng ngheä hieän coù cuûa hoï. Coâng ty phaûi luoân tìm kieám nhöõng phöông phaùp caûi tieán vaø döï baùo caùc vaán ñeà. Chìa khoùa ñeå nhaän ra moät vaán ñeà laø so saùnh. Taát caû caùc doanh nghieäp ñaùnh giaù döïa treân keát quaû haøng ngaøy hay laâu hôn. Tuy nhieân, caùc keát quaû cuûa moät söï so saùnh phuï thuoäc vaøo ñoái töôïng so saùnh.
-3- Xaùc ñònh vaán ñeà xuaát phaùt töø vieäc ghi nhaän söï khaùc bieät giöõa hai coâng ty caïnh tranh nhau. Coâng ty coù keát quaû thaáp hôn coù moät söï maát maùt veà lôïi nhuaän. Söï maát maùt naøy phaûi ñöôïc söûa chöõa. Caùc phöông phaùp naâng cao naêng suaát baèng kyõ thuaät Lean LEAN Naâng cao naêng suaát baèng caùch loaïi boû Nghieân cöùu thôøi gian Phaân tích quaù trình Caân baèng chuyeàn laõng phí (7 wastes) Nghieân cöùu thao taùc Moät soá coâng cuï thöïc hieän: Nghieân cöùu söï chaäm treã Phaân tích quaù trình (process analyse) 7 loaïi laõng phí Nghieân cöùu thôøi gian (time 5S study) Nghieân cöùu thao taùc (motion study) Nghieân cöùu söï chaäm treã (delay study) Phaân tích daây chuyeàn saûn xuaát (LOB) Hình 2: Sô ñoà Kyõ thuaät Saûnxuaát tinh goïn 1.1.2 Baûy loaïi laõng phí trong saûn xuaát: 1.1.2. 1 Laõng phí do saûn xuaát thöøa (thieáu): Saûn xuaát thöøa laø saûn xuaát quaù löôïng yeâu caàu cuûa khaùch haøng. Vaø haäu quaû cuûa saûn xuaát thöøa laø: Toàn kho nhieàu Nguy cô loãi thôøi cao hôn Söûa chöõa nhieàu hôn neáu coù vaán ñeà veà chaát löôïng. Nguyeân vaät lieäu, saûn phaåm xuoáng caáp. Phaùt sinh coâng vieäc giaáy tôø.
-4- Caùch giaûi quyeát: Taêng ñoä chính xaùc cuûa döï baùo. Taêng cöôøng trao ñoåi thoâng tin Taêng khaû naêng linh hoaït. Ñaøo taïo toát hôn. 1.1.2.2 Laõng phí do thôøi gian chôø ñôïi (do chaäm treã): Chaäm treã bình thöôøng vaø baát thöôøng. Nguyeân nhaân: Hoaïch ñònh, toå chöùc keùm Khoâng ñöôïc ñaøo taïo hôïp ly. Thieáu kieåm tra, löôøi nhaùc Thieáu kyû luaät. Caùch giaûi quyeát: Nhaän thöùc, taïo söï roõ raøng. Xem laïi moïi söï chaäm treã. Chuyeån chaäm treã baát thöôøng thaønh bình thöôøng. Giaûm caû hai loaïi chaäm treã. 1.1.2.3 Laõng phí khi vaän chuyeån. Vaän chuyeån hoaëc di chuyeån moät caùch khoâng caàn thieát. Xöû lyù laëp laïi. Ví duï: Nguyeân lieäu ñeå ôû moät nôi xa chuyeàn saûn xuaát. Haäu quaû: Phaûi chæ cho ngöôøi vaän chuyeån choã laáy nguyeân lieäu Phaûi toán theâm choã ñeå nguyeân lieäu Phaûi toán theâm nhaân löïc, maùy moùc ñeå vaän chuyeån Caùch giaûi quyeát:
-5- Caûi tieán caùch boá trí Caûi tieán phöông thöùc vaän chuyeån. Caûi tieán caùch toå chöùc quaûn lyù coâng vieäc, nôi saûn xuaát. Phoái hôïp qui trình toát hôn. 1.1.2.4 Laõng phí trong quaù trình cheá taïo. Naûy sinh töø chính phöông phaùp cheá taïo, toàn taïi trong quaù trình vaø thieát keá saûn phaåm. Caùch giaûi quyeát: Xem xeùt laïi caùc saûn phaåm bò loaïi. Söûa ñoåi saûn phaåm vaø/hoaëc thieát keá laïi quy trình Naâng cao chaát löôïng cung caáp. Kieåm tra qui trình Ñaøo taïo Cô khí hoùa, töï ñoäng hoùa. 1.1.2.5 Laõng phí kho (baùn thaønh phaåm). •Nhö ñaõ noùi trong saûn xuaát thöøa, toàn kho quaù nhieàu keùo theo nhöõng chi phí ñeå vaän chuyeån vaø baûo quaûn. Toàn kho nhieàu, taêng chi phí saûn phaåm, taêng khaû naêng loãi thôøi. Vöôït an toaøn phoøng chaùy, chöõa chaùy. Toán maët baèng, xöû lyù theâm, laõi suaát, coâng vieäc giaáy tôø nhieàu. Vaän chuyeån nhieàu hôn Caùch giaûi quyeát: Nhaän thöùc roõ veà laõng phí Caûi tieán luoàng thoâng tin Ñaøo taïo Hoaïch ñònh hieäu quaû. •Toàn kho quaù nhieàu laøm cho khoù phaùt hieän caùc vaán ñeà trong saûn xuaát
-6- aåm N ph gu ye h aøn ân Th lie Toàn kho nhö nöôùc trong bieån, che äu giaáu caùc vaán ñeà trong saûn xuaát Thieáu Keá hoaïch Chuyeàn choå ñeå toài Caùc vaán ñeà khoâng chaát löôïng caân ñoái Vaán ñeà veà Maùy hö Chuaån bò Nhaø cung caáp thoâng tin khoâng ñuùng heïn laâu Vaän chuyeån Vaéng laâu Hình 3: Vaán ñeà toàn kho Trong saûn xuaát 1.1.2.6 Laõng phí thao taùc: Caùc ñoäng taùc khoâng caàn thieát -> khoâng taêng giaù trò saûn phaåm -> laõng phí. Caùch giaûi quyeát: Caûi tieán caùch boá trí nôi saûn xuaát Toå chöùc nhaø xöôûng vaø quaûn lyù coâng vieäc toát. Duøng thieát bò gaù laép vaø coá ñònh Töï ñoäng hoùa Giaûm thôøi gian di chuyeån cuûa coâng nhaân. •Thao taùc trong coâng vieäc maø khoâng taïo theâm giaù trò cho saûn phaåm phaûi ñöôïc giaûm thieåu caøng nhieàu caøng toát. 1.1.2.7 Laõng phí do chaát löôïng saûn phaåm keùm: •Khi moät coâng ñoaïn naøo ñoù laøm ra saûn phaåm bò hö, coâng nhaân ôû nhöõng coâng ñoaïn sau phaûi chôø ñôïi do khoâng coù chi tieát ñeå laøm, vaø vì vaäy laøm taêng theâm giaù thaønh vaø keùo daøi thôøi gian taïo ra saûn phaåm ñaây laø laõng phí,
-7- Hôn nöõa, neáu haøng hö söûa ñöôïc thì phaûi toán chi phí ñeå söûa, hay neáu khoâng söûa ñöôïc thì phaûi bò loaïi boû. Neáu moät saûn phaåm hö ñöôïc phaùt hieän ôû cuoái chuyeàn, phaûi caàn coù ngöôøi thaùo chi tieát bò hö ra, thay chi tieát bò hö baèng moät chi tieát môùi, roài thì laïi toán theâm ngöôøi ñeå raùp laïi Saûn phaåm chaát löôïng thaáp, khuyeát taät laõng phí Sai soùt saûn phaåm gaây ra giao haøng bò chaäm treã. Caùch giaûi quyeát Phaûi xaùc ñònh ñöôïc nguyeân nhaân Phaân coâng traùch nhieäm söûa chöõa. Saûn xuaát vôùi dung sai nhoû 1.1.3 Moät soá coâng cuï thöïc hieän vieäc naâng cao naêng suaát: 1.1.3. 1 Phaân tích quaù trình (process analyse) – Caùc böôùc cuûa quaù trình saûn xuaát cuûa moät nhaø maùy phaûi ñöôïc kieåm tra. Caùc thuû tuïc vaø quaù trình naøy ñöôïc theå hieän baèng caùc kyù hieäu rieâng bieät ñeå laøm noåi baät nhöõng khieám khuyeát hieän taïi vaø coù ñöôïc nhöõng yù töôûng caûi tieán. 1.1.3.1.1 Phaân loaïi quaù trình vaø muïc ñích: a. Moät soá quaù trình cô baûn sau: - Quaù trình kyõ thuaät : Xaûy ra khi hình daïng cuûa moät nguyeân vaät lieäu hay baùn thaønh phaåm bò thay ñoåi theo höôùng thaønh phaåm. Noäi dung cuûa quaù trình naøy laø thay ñoåi chaát löôïng, hình daïng, maøu saéc, laép raùp thaùo dôøi. - Quaù trình vaän chuyeån: Haøng hoùa ñöôïc chaát leân, vaän chuyeån, ñöa xuoáng, chuyeån töø nôi naøy sang nôi khaùc. - Quaù trình kieåm tra: Chaát löôïng hay soá löôïng haøng hoùa ñöôïc ñaùnh giaù. - Quaù trình ñang tieáp tuïc: quaù trình ñöôïc giaû ñònh laø ñang tieáp tuïc dieãn ra khi baùn thaønh phaåm ñaõ ngöøng gia coâng laïi hay ñang löu kho. Quaù trình tieáp dieãn
-8- naøy aûnh höôûng tôùi thôøi gian saûn xuaát tuyø möùc ñoä xöû lyù khaùc nhau giöõa caùc quaù trình rieâng leû. Vò trí ngöng gia coâng cuûa baùn thaønh phaåm theo keá hoaïch laø löu kho, ngöôïc laïi laø ñang naèm trong quaù trình. b. Tuyø theo töøng loaïi muïc ñích, choïn moät trong nhöõng phöông phaùp sau: - Löu ñoà quaù trình duøng ñeå phaân tích caùc quaù trình kyõ thuaät. - Sô ñoà daây chuyeàn duøng ñeå phaân tích caùc quaù trình laép raùp. - Phaân tích quaù trình söû duïng ñeå phaân tích caùc quaù trình töông töï. - Löu ñoà duøng ñeå phaân tích löu ñoà. 1.1.3.1.2 Söû duïng caùc phöông phaùp treân ñeå thöïc hieän caùc quaù trình sau: - Laøm saùng toû caáu truùc quaù trình vaø quan heä giöõa caùc quaù trình. - Phaùt hieän boä phaän khoâng caàn thieát ñeå caûi tieán ñoái töôïng nghieân cöùu. - Phaùt hieän vaán ñeà theo töøng loaïi vaø chuoãi caùc quaù trình ñeå caûi tieán ñoái töôïng nghieân cöùu. 1.1.3.1.3 Phaân tích quaù trình nhaèm nhöõng muïc tieâu chính sau: - Hieåu caáu truùc cuûa heä thoáng quaù trình. - Giaûm thôøi gian saûn xuaát. - Giaûm soá löôïng coâng vieäc treân quaù trình. - Giaûm giôø coâng. - Caûi tieán boá trí maët baèng. 1.1.3.2 Nghieân cöùu thôøi gian (time study) Ñaây laø phöông phaùp phaân tích aùp duïng ñeå chia nhoû coâng vieäc thaønh caùc yeáu toá (ñôn vò) vaø duøng thôøi gian laøm thang ño ñeå ñaùnh giaù coâng vieäc. 1.1.3.2.1 Muïc tieâu cuûa nghieân cöùu thôøi gian: - Hieåu bieát moät caùch ñònh löôïng veà thôøi gian coâng vieäc. Taïo ra hình maãu cho coâng vieäc hieän taïi ñeå hieåu veà maët ñònh löôïng thôøi gian coâng vieäc. Töø ñoù ruùt ra nhöõng ñieåm caûi tieán caàn thieát.
-9- - Kieåm tra taát caû caùc döõ kieän. Laøm saùng toû vaø phaân tích caáu truùc coâng vieäc hieän taïi ñeå ngaên ngöøa vieäc caûi tieán thôøi gian saûn xuaát baèng caùch boû böôùc cuûa quaù trình. - Phaùt hieän caùc laõng phí vaø laø böôùc ñaàu tieân ñeå caûi tieán. Böôùc ñaàu tieân laø tìm kieám laõng phí vaø caûi tieán quaù trình coâng vieäc. - Baát chaáp caùc muïc tieâu caûi tieán, coâng vieäc phaûi ñöôïc theo doõi veà thôøi gian ñeå löôïng hoùa caùc ñieàu kieän hieän taïi. 1.1.3.2.2 Caùc böôùc cô baûn trong nghieân cöùu thôøi gian: - Chia nhoû coâng vieäc: Chia nhoû coâng vieäc thaønh nhöõng ñôn vò. Sau ñoù xem xeùt nhöõng coâng vieäc naøo seõ khoâng laëp laïi. Nhöõng vieäc laëp laïi seõ tham khaûo nhöõng quan saùt tröôùc. - Quan saùt: Ño thôøi gian moãi ñôn vò coâng vieäc duøng phöông phaùp baám giôø ñeå ño thôøi gian. Neáu coâng vieäc laëp laïi ta coù theå laáy giaù trò trung bình cuûa 10 – 15 laàn ño lieân tuïc. - Nghieân cöùu quan saùt: Saép xeáp laïi döõ lieäu quan saùt vaø moâ hình hoùa caùc böôùc coâng vieäc vaø giaù trò thôøi gian. - Nghieân cöùu yù töôûng caûi tieán: ñeå phaân tích coâng vieäc hieän taïi, caàn coù moät thaùi ñoä nghi vaán. Khoâng ñöôïc coù ñònh kieán khi thu thaäp nhöõng yù töôûng caûi tieán quaù trình. Coù nhieàu quan ñieåm vaø caùch suy nghó cuøng toàn taïi. 1.1.3.3 ECRS (boán nguyeân taéc caûi tieán) - Suy nghó vieäc loaïi boû – Elimination- E-. nghó xem lieäu coù theå loaïi boû moät coâng vieäc. Neáu coù theå loaïi boû, thì keát quaû caûi tieán laø roõ raøng. yù töôûng naøy caàn öu tieân hôn caùc yù töôûng khaùc. - Suy nghó veà vieäc keát hôïp vaø taùch rôøi quaù trình – Combine –C-. toå chöùc laïi caùc coâng vieäc khoâng theå loaïi boû baèng phöông phaùp ñôn giaûn nhaát coù theå maø khoâng coù ñònh kieán sai leäch veà coâng vieäc ñoù.
- 10 - - Suy nghó veà vieäc thay theá vaø luaân phieân coâng vieäc- Rearrange-R-. nghieân cöùu khi naøo baét ñaàu moät coâng vieäc, caùc böôùc naøo ñöôïc duøng, vaø laøm theá naøo ñeå laøm cho coâng vieäc deã daøng hôn. - Suy nghó veà vieäc ñôn giaûn hoùa moät coâng vieäc – Simpllify- S. nghó veà phöông phaùp caûi tieán baèng caùch ñôn giaûn hoùa coâng vieäc. Ví duï ruùt ngaén khoaûng caùch hay giaûm troïng löôïng saûn phaåm. 5W1H (ñaët caâu hoûi) - Vì caùi gì (taïi sao): laøm roõ keát quaû, muïc tieâu hay lyù do. Sau ñoù kieåm tra (Kieåm tra) (Ñoái töôïng) (Quan ñieåm caûi tieán) What (caùi gì) ñoái töôïng, phaïm vi nghieân loaïi boû chuyeån ñoäng khoâng cöùu caàn thieát E Who (ai) coâng nhaân vaø thieát bò maùy Keát hôïp hay thay ñoåi coâng moùc nhaân When (khi naøo) Thôøi gian caàn thieát, thôøi gian Keát hôïp hay thay ñoåi thôøi CR ñaëc bieät, chu kyø gian, trình töï Where (ôû ñaâu) Ñòa ñieåm, höôùng, loä trình Keát hôïp hay thay ñoåi vò trí How (nhö theá Phöông tieän, phöông phaùp Ñôn giaûn hoùa hay thay ñoåi S naøo) phöông phaùp. 1.1.3.4 Caùc nguyeân taéc tieát kieäm trong chuyeån ñoäng Nguyeân taéc 1: Giaûm soá löôïng thao taùc 1. Soá löôïng chuyeån ñoäng phaûi nhoû. 2. Loaïi boû vieäc naém giöõ moät chi tieát do ñaõ saùng cheá ra moät coâng cuï naém giöõ. 3. Söû duïng naïp lieäu töï ñoäng vaø ñoát noùng töï ñoäng moät caùch coù hieäu quaû. 4. Giaûm soá löôïng chuyeån ñoäng baèng caùch keát hôïp caùc coâng cuï ña naêng hay duøng thuøng chöùa nguyeân vaät lieäu chi tieát coù theå laáy ñöôïc deã daøng. 5. Keát hôïp nhieàu chuyeån ñoäng vaøo moät chuyeån ñoäng. 6. Taùi saép xeáp caùc chuyeån ñoäng ñeå loaïi boû chuyeån ñoäng khoâng caàn thieát. 7. Söû duïng caùc taùc ñoäng baèng chaân ñeå giaûm caùc thao taùc baèng tay. Nguyeân taéc 2: Keát hôïp söû duïng caû hai tay
- 11 - 1. Baét ñaàu vaø keát thuùc coâng vieäc baèng hai tay neáu coù theå 2. Chuyeån ñoäng hai tay theo höôùng ngöôïc nhau moät caùch ñoái xöùng. 3. Duøng nhieàu coâng cuï naém giöõ vaø baøn ñaïp ôû möùc coù theå. Nguyeân taéc 3: Giaûm phaïm vi chuyeån ñoäng cuûa thao taùc 1. Giôùi haïn phaïm vi di chuyeån ôû möùc coù theå. 2. Giaûm soá löôïng chuyeån ñoäng xoaén gaáp vaø gaáp khuùc cô theå. 3. Giaûm phaïm vi chuyeån ñoäng cuûa caùnh tay. Thao taùc chæ neân söû duïng caúng tay, coå vaø ngoùn tay. 4. Ñaët saûn phaåm ñaõ xöû lyù vaø coâng cuï nôi coù theå deã daøng laáy ñöôïc khi vöôn daøi tay. Khoaûng laøm vieäc cuï theå cuûa coâng nhaân phaûi ñöôïc ghi nhaän. Nguyeân taéc 4: Taïo söï thuaän lôïi trong chuyeån ñoäng 1. Taän duïng quaùn tính, troïng löïc, löïc töï nhieân neáu coù theå 2. Moät thieát bò vaän chuyeån ñôn giaûn thöôøng giuùp vaän chuyeån caùc chi tieát naëng neà. 3. Taïo caùc chuoâi naém cuûa thieát bò vaø coâng cuï thaønh nhöõng hình daùng deã naém. 4. Chuyeån ñoäng theo nhöõng ñöôøng chuyeån ñoäng töï nhieân toát hôn laø nhöõng chuyeån ñoäng ziczac vaø chuyeån ñoäng tuyeán tính vôùi nhöõng khuùc ngoaët gaáp. 5. Trong coâng vieäc ñoøi hoûi söï chính xaùc, neân duøng nhöõng coâng cuï ñôn giaûn ñeå ñaûm baûo ñöôøng chuyeån ñoäng khoâng ñoåi. 6. Moät ít saùng kieán coù theå giaûm bôùt khoù khaên veà chuyeån ñoäng. 7. Traùnh nhöõng tö theá khoâng töï nhieân. Luoân ôû trong vò trí thuaän lôïi khi laøm vieäc. 8. Aùnh saùng ñaày ñuû cho coâng vieäc ñeå naâng cao hieäu naêng. 9. Thoâng thoaùng, nhieät ñoä vaø ñoä aåm thích hôïp seõ giaûm meät moûi.
- 12 - 10. An toaøn, saép xeáp toát, trang phuïc lao ñoäng thích hôïp seõ baûo veä toát coâng nhaân vaø naâng cao hieäu naêng trong coâng vieäc. 1.1.3.5 Nghieân cöùu söï chaäm treã (delay study) Laø phöông phaùp duøng ñeå tính tyû leä thôøi gian cuûa moät coâng nhaân, coâng vieäc hay tình traïng thieát bò trong moät khoaûng thôøi gian cuï theå. Muïc tieâu: 1. Ñeå löôïng hoùa thieät haïi vaø cuï theå hoùa muïc tieâu caûi tieán. 2. Ñeå naém baét khaû naêng toång quan veà caûi tieán naêng suaát. 3. Ñeå bieát moät caùch toång theå veà giaù trò thôøi gian cuûa moãi coâng vieäc hay traïng thaùi. 1.1.3.6 Phaân tích daây chuyeàn saûn xuaát (LOB) Laø hình thöùc coâng vieäc thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau: • Coâng vieäc ñöôïc chia nhoû trong nhieàu quaù trình khaùc nhau. • Caùc quaù trình ñöôïc thöïc hieän ñoäc laäp vaø song song nhau. • Doøng saûn phaåm di chuyeån theo moät toác ñoä khoâng ñoåi. • Thaønh phaåm ñöôïc saûn xuaát theo nhöõng khoaûng thôøi gian coá ñònh. Ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa daây chuyeàn. Ñieåm maïnh: 1. Tieát kieäm lao ñoäng vaän chuyeån a. Saûn phaåm töï chuyeån ñi. b. Loä trình ñôn giaûn c. Khoaûng caùch ngaén. 2. Deã daøng quaûn lyù a. Quaûn lyù coâng vieäc: Toác ñoä daây chuyeàn thuùc ñaåy toác ñoä coâng vieäc. b. Quaûn lyù saûn löôïng hoaøn thaønh: Thoâng thöôøng chæ caàn quaûn lyù soá löôïng ñaàu vaøo vaø ra ôû quaù trình cuoái cuøng.
- 13 - c. Giaûi quyeát truïc traëc: moät sai soùt laäp töùc ñöôïc phaùt hieän khi chuyeàn döøng laïi. 3. Deã daøng naém baét coâng vieäc: Coâng vieäc trong moãi quaù trình ñôn giaûn vì ñaõ ñöôïc phaân chia a. Coù theå deã daøng söû duïng coâng nhaân thôøi vuï vaø tính linh hoaït cao veà naêng löïc saûn xuaát. b. Coâng vieäc quaù trình ñôn giaûn thuùc ñaåy töï ñoäng hoùa. 4. Löôïng baùn thaønh phaåm nhoû Vì caùc quaù trình xaûy ra ñoàng boä, khoâng coù baùn thaønh phaåm giöõa caùc quaù trình. a. Vì vieäc chôø ñôïi quaù trình khaùc khoâng xaûy ra, thôøi gian saûn xuaát ñöôïc ruùt ngaén. b. Nhaø maùy nhoû khi so vôùi saûn löôïng saûn xuaát. Ñieåm yeáu: 1. Khi coù truïc traëc treân moät quaù trình coù theå aûnh höôûng toaøn boä daây chuyeàn ngay laäp töùc. Quaûn lyù coâng vieäc, thieát bò vaø cung caáp nguyeân vaät lieäu oån ñònh laø nhöõng ñieåm quan troïng trong vaän haønh daây chuyeàn. 2. Phaân chia coâng vieäc khoâng caân baèng seõ gaây thieät haïi veà lao ñoäng. 3. Thieát bò vaø nhaân vieân coù khuynh höôùng bò coá ñònh vaø söï linh hoaït keùm khi ñieàu kieän thay ñoåi. Do ñoù daây chuyeàn phaûi ñöôïc caûi tieán ñeå coù hieäu naêng cao trong saûn xuaát nhieàu loaïi saûn phaåm vôùi soá löôïng nhoû. 1.1.3.7 Phaân tích daây chuyeàn 1. Theá naøo laø phaân tích daây chuyeàn? - Laø phöông phaùp phaân tích trong ñoù: a. Coâng vieäc ñöôïc phaân boå cho töøng quaù trình ñöôïc theå hieän trong moät sô ñoà phaân boå. b. Thieät haïi veà thôøi gian khi so saùnh vôùi chu kyø ñöôïc xaùc ñònh roõ raøng.
- 14 - c. Caùc ñoái töôïng caûi tieán coù theå ñöôïc xaùc ñònh khaùch quan. 2. Thôøi gian chu kyø laø gì? Laø khoaûng thôøi gian caàn thieát ñeå saûn xuaát ra moät thaønh phaåm. Thôøi gian chu kyø laø chu kyø trong ñoù ñeå moãi coâng vieäc cuûa quaù trình laëp laïi moät laàn. Khoaûng thôøi gian naøy ñöôïc xaùc ñònh baèng saûn löôïng saûn xuaát yeâu caàu vaø ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: • Toác ñoä doøng saûn phaåm treân chuyeàn. • Söï phaân chia coâng vieäc trong moãi daây chuyeàn. 3. Laøm theá naøo ñeå tính thôøi gian chu kyø? Saûn phaåm hoaøn taát trong khoaûng thôøi gian chu kyø. Thôøi gian chu kyø ñeå coù moät löôïng saûn xuaát caàn thieát trong thôøi gian vaän haønh cuï theå coù theå tính theo coâng thöùc sau: Thoi gian van hanh day chuyen Thoi gian chu ky = (1) Khoi luong san xuat Neáu coù pheá phaåm trong saûn xuaát, soá löôïng thaät söï phaûi ñöôïc tính nhö sau: Luong san xuat = Luong san xuat yeu cau (2) ty le chinh pham Thôøi gian vaän haønh daây chuyeàn ñöôïc tính baèng caùch tröø cho thôøi gian khoâng vaän haønh trong ñoù daây chuyeàn bò ngöng laïi vì caùc tình huoáng nhö caùc cuoäc hoïp buoåi saùng hay chuaån bò coâng vieäc. Thoi gian van hanh day chuyen=thoi gian lam viec – thoi gian khong van hanh (3) Töø coâng thöùc (1), (2), vaø (3): thoi gian lam viec − thoi gian khong van hanh thoi gian chu ky = luong san xuat yeu cau / ty le san pham khong phe pham Hay coøn goïi laø thôøi gian chu kyø muïc tieâu (Target cycle time – TCT).
- 15 - 1.1.3.8 Caân baèng chuyeàn laø gì? Laø söï caân baèng löôïng coâng vieäc phaân boå cho quaù trình taïo ra daây chuyeàn. Moät daây chuyeàn coù hieäu naêng cao ñoàng nghóa vôùi moät daây chuyeàn trong traïng thaùi caân baèng. Thöôùc ño ñeå ñaùnh giaù söï caân baèng cuûa moät daây chuyeàn laø hieäu naêng saép xeáp hay tyû leä thieät hai caân baèng. Hieäu naêng saép xeáp ñöôïc tính nhö sau: Hieu nang sap xep = ∑ (luong cong viec trong moi qua trinh) x100% TCT x So nhan vien Thiet hai can bang = (100 – Hieu nang sap xep) (%) Thieät haïi caân baèng coù theå laø söï chôø ñôïi cuûa coâng nhaân. Trong thöïc teá söï thieät haïi naøy khoâng theå thaáy roõ cho ñeán khi sô ñoà phaân boå ñöôïc veõ vì coâng vieäc ñöôïc thöïc hieän theo toác ñoä daây chuyeàn. 1.2 Hieäu quaû kinh teá cuûa vieäc xaây döïng Heä thoáng saûn xuaát tinh goïn trong doanh nghieäp AÙp duïng Kyõ thuaät saûn xuaát tinh goïn cho moät soá doanh nghieäp cho thaáy hoï ñaõ coù lôïi trong nhöõng phöông dieän sau: 1. Naêng suaát treân ñaàu ngöôøi taêng leân a. Ngöôøi lao ñoäng khoâng laõng phí coâng söùc cho nhöõng coâng vieäc khoâng laøm taêng giaù trò saûn phaåm b. Moâi tröôøng laøm vieäc oån ñònh vaø coù theå tieân ñoaùn ñöôïc 2. Ñaûm baûo chaát löôïng toát hôn: Maùy moùc duïng cuï ñöôïc thieát keá ñeå ngaên chaën, chöù khoâng phaûi ñeå phaùt hieän phế phẩm hoặc khuyết tật 3. Linh hoaït hôn: Ñaùp öùng nhanh hôn khi khaùch haøng thay ñoåi yeâu caàu 4. Giaûm giaù thaønh Kyõ thuaät saûn xuaát tinh goïn ñöôïc söû duïng roäng raõi trong caùc ngaønh coâng nghieäp thieân veà laép raùp hoaëc coù quy trình nhaân coâng laëp ñi laëp laïi. Trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp naøy, tính hieäu quaû vaø khaû naêng chuù taâm vaøo chi tieát cuûa coâng