BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
TRÁCH NHIỆM CỦA CÔNG TY MẸ ĐỐI VỚI HÀNH VI
CỦA CÔNG TY CON
Ngành: Luật Kinh tế
HOÀNG THU HÀ
HOÀNG THU HÀ * TRÁCH NHIỆM CỦA CÔNG TY MẸ ĐỐI VỚI HÀNH VI CỦA CÔNG TY CON * 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
TRÁCH NHIỆM CỦA CÔNG TY MẸ ĐỐI VỚI HÀNH VI
CỦA CÔNG TY CON
Ngành: Luật Kinh tế
Mã số: 8380107
Họ và tên học viên: Hoàng Thu Hà
Người hướng dẫn: PGS., TS. Ngô Quốc Chiến
Hà Nội, năm 2022
LỜI CAM ĐOAN
Luận văn “Trách nhiệm của công ty mẹ đối với hành vi của công ty con” này là
công trình nghiên cứu của bản thân tôi trên cơ sở tham khảo và học hỏi từ nhiều nguồn
tư liệu khác nhau. Tôi xin cam đoan đã trích dẫn đầy đủ tất cả những nội dung nghiên
cứu, ý tưởng, quan điểm của người khác mà tôi sử dụng trong đề tài nghiên cứu của
mình.
Nếu có bất kỳ sự khiếu nại, khiếu kiện của tổ chức, cá nhân nào về việc nội dung
trong đề tài này là sản phẩm của sự sao chép không trung thực và vi phạm quyền sở
hữu trí tuệ của người khác, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm trước tổ chức, cá nhân
đó cũng như trước pháp luật.
Hà Nội, ngày 22 tháng 03 năm 2022
Tác giả
Hoàng Thu Hà
LỜI CẢM ƠN
Quá trình theo học chương trình Cao học Luật Kinh tế của Trường Đại học Ngoại
thương trong hơn một năm qua đã mang đến cho tôi thực sự nhiều kiến thức và kinh
nghiệm quý báu cho nghề nghiệp của bản thân. Cũng trong hơn một năm này, tôi đã
rất may mắn được gặp những giảng viên có hiểu biết sâu rộng, giàu kinh nghiệm
giảng dạy, lại vô cùng tận tụy và tâm huyết. Họ đã cho tôi một nguồn cảm hứng lớn
lao đối với việc học và thực hành những kiến thức pháp luật trong đời sống cá nhân
cũng như trong công việc. Tôi xin cảm ơn duyên lành đã cho tôi biết đến chương trình
Cao học này của Trường Đại học Ngoại thương.
Trong quá trình nghiên cứu và viết bài luận này, tôi vô cùng cảm kích sự hướng
dẫn, động viên và khích lệ của những thầy, cô phụ trách lớp Cao học Luật Kinh tế 4A
gồm cô Nguyễn Thị Thu Hằng đến từ Khoa Sau Đại học và thầy Nguyễn Ngọc Hà,
người bạn đồng môn Khối E K40 Kinh tế đối ngoại và cũng là người thầy của tôi đến
từ Khoa Luật, Trường Đại học Ngoại Thương. Tôi cũng cảm ơn những người bạn
đồng hành là những học viên trong lớp Cao học Luật Kinh tế 4A đã sát cánh, chia sẻ
với tôi ở những giai đoạn khó khăn trong quá trình nghiên cứu, động viên tôi cố gắng
mỗi ngày đặc biệt là khi vào giai đoạn cuối để hoàn thành nhiệm vụ, dù đáng lẽ với
vai trò là lớp trưởng tôi mới phải là người động viên các bạn mình.
Trên tất cả, tôi dành sự biết ơn chân thành và sâu sắc nhất đến thầy Ngô Quốc
Chiến, người đã khơi nguồn cảm hứng cho tôi, đã hướng dẫn tôi trong quá trình
nghiên cứu, đã nghiêm khắc với tôi từ nội dung đến hình thức của bài luận và đặc biệt
thấm thía là về tính cam kết trong thời hạn hoàn thành nhiệm vụ cuối cùng của chặng
đường cao học này. Mặc dù vậy, tôi tự thấy rằng mình đã không hoàn thành được
nhiệm vụ như sự mong đợi của thầy, và tôi biết ơn thầy thêm nữa về sự bao dung,
rộng lượng thầy đã dành cho tôi.
Cuối cùng, tôi xin dành lời cảm ơn không thể thiếu cho gia đình và đồng nghiệp
tại nơi công tác của tôi đã tạo điều kiện về mặt thời gian cũng như hỗ trợ về mặt tinh
thần cho tôi trong quá trình hoàn thành luận văn này.
Trân trọng cảm ơn vì tất cả.
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................... 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................................. 2
2.1. Các công trình nghiên cứu ở trong nước ........................................................................ 2
2.2. Các công trình nghiên cứu trên thế giới ......................................................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................. 7
3.1. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................................... 7
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................................... 7
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 8
5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 9
6. Kết cấu của đề tài ........................................................................................................ 10
CHƯƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TY VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA
CÔNG TY MẸ ................................................................................................................... 11
1.1. Lý thuyết về công ty và sự xuất hiện của nhóm công ty .......................................... 11
1.1.1. Tư cách pháp nhân và trách nhiệm hữu hạn .............................................................. 11
1.1.2. Trách nhiệm hữu hạn và ý nghĩa của trách nhiệm hữu hạn ....................................... 12
1.2. Nhóm công ty ............................................................................................................... 15
1.2.1. Sự xuất hiện của nhóm công ty .................................................................................. 15
1.2.2. Khái niệm và đặc điểm của nhóm công ty ................................................................. 16
1.2.3. Mối quan hệ giữa công ty mẹ và công ty con theo pháp luật một số quốc gia .......... 19
1.3. Trách nhiệm pháp lý phát sinh từ hành vi của công ty ........................................... 22
1.3.1. Khái niệm “trách nhiệm” và “trách nhiệm pháp lý” .................................................. 22
1.3.2. Trách nhiệm dân sự .................................................................................................... 23
1.3.3. Trách nhiệm hành chính ............................................................................................ 25
1.3.4. Trách nhiệm hình sự .................................................................................................. 26
1.4. Các quan điểm lý luận về trách nhiệm của công ty mẹ đối với hành vi của công ty
con… ................................................................................................................................... 30
1.4.1. Quan điểm ủng hộ cơ chế “vén màn công ty” ........................................................... 31
1.4.2. Quan điểm phản đối cơ chế “vén màn công ty” ........................................................ 33
1.5. Tính chất và cơ sở trách nhiệm của công ty mẹ ....................................................... 34
1.5.1. Tính chất trách nhiệm của công ty mẹ ....................................................................... 34
1.5.2. Cơ sở trách nhiệm của công ty mẹ ............................................................................. 36