Luận văn Thạc sĩ Khoa học môi trường: Nghiên cứu phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng tại vườn quốc gia Bến En - Thanh Hóa

Luận văn này nghiên cứu về phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng tại Vườn Quốc gia Bến En, Thanh Hóa. Du lịch sinh thái ngày càng phổ biến nhưng việc khai thác du lịch có thể ảnh hưởng lớn đến môi trường và kinh tế-xã hội. Đề tài tập trung vào việc phát triển loại hình du lịch này nhằm góp phần phát triển kinh tế địa phương, đồng thời bảo tồn các giá trị tự nhiên và văn hóa, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Luận văn này hướng đến các nhà nghiên cứu, hoạch định chính sách, các cơ quan quản lý du lịch và bảo tồn (đặc biệt là Ban quản lý Vườn Quốc gia Bến En), chính quyền địa phương, và cộng đồng dân cư tại các khu vực có tiềm năng phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng. Nội dung của luận văn cung cấp cơ sở khoa học và các giải pháp thực tiễn nhằm định hướng phát triển du lịch bền vững, hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo tồn tài nguyên.

Nghiên cứu này tập trung vào việc phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng tại Vườn Quốc gia Bến En, Thanh Hóa. Mục tiêu chính là đánh giá tiềm năng và các yếu tố thúc đẩy cho loại hình du lịch này, phân tích thực trạng phát triển hiện tại, và đề xuất các giải pháp cụ thể làm cơ sở cho quy hoạch phát triển du lịch sinh thái trong tương lai. Vườn Quốc gia Bến En được xác định là một khu vực có tiềm năng lớn cho du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng nhờ sự đa dạng sinh học phong phú, các hệ sinh thái độc đáo, nhiều loài động thực vật quý hiếm được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam, cùng với nền văn hóa bản địa đặc sắc của các dân tộc thiểu số như Mường, Thái, Thổ. Các giá trị văn hóa này thể hiện qua trang phục, lễ hội, phong tục tập quán, làng nghề truyền thống và ẩm thực độc đáo. Tuy nhiên, thực trạng hoạt động du lịch tại Vườn Quốc gia Bến En hiện nay vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, thiếu tính bền vững. Cộng đồng địa phương chưa được hưởng lợi đầy đủ từ hoạt động du lịch, và công tác bảo tồn chưa thực sự hiệu quả. Sự tham gia của cộng đồng còn hạn chế và mang tính tự phát, dẫn đến lợi ích kinh tế không thường xuyên và bấp bênh theo mùa. Luận văn đề xuất các giải pháp toàn diện để phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng một cách bền vững. Các giải pháp này bao gồm việc xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, phân chia trách nhiệm rõ ràng giữa Ban quản lý Vườn Quốc gia và chính quyền địa phương, đồng thời tăng cường sự tham gia của cộng đồng. Cần đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật, cải thiện chất lượng dịch vụ, và đẩy mạnh công tác quảng bá du lịch. Đặc biệt, cần chú trọng đào tạo, nâng cao năng lực cho nhân viên và người dân địa phương về nghiệp vụ du lịch, đồng thời nâng cao nhận thức về bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa. Việc này sẽ giúp cộng đồng chủ động hơn trong việc quản lý và hưởng lợi từ du lịch, góp phần ổn định sinh kế và xóa đói giảm nghèo, đồng thời bảo vệ môi trường và văn hóa bản địa.