Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

BỘ NỘI VỤ -----/-----

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ----------/----------

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

NGUYẾN CHIẾN THẮNG

TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CỦA CÁC TỔ CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI - 2021

BỘ NỘI VỤ -----/-----

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ----------/----------

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

NGUYẾN CHIẾN THẮNG

TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CỦA CÁC TỔ CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

Chuyên ngành: QUẢN LÝ CÔNG

Mã ssố: 8 34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. NGUYỄN THỊ VÂN HÀ

HÀ NỘI - 2021

Lời cam đoan

Tôi xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của

cá nhân, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị

Vân Hà. Các số liệu, những kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn

này trung thực và chưa từng được công bố dưới bất cứ hình thức nào.

Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.

Học viên

Nguyễn Chiến Thắng

Lời cảm ơn

Lời đầu tiên, tôi xin được bày tỏ cảm ơn sâu sắc đến giáo viên hướng

dẫn khoa học TS. Nguyễn Thị Vân Hà đã tận tình hướng dẫn và đóng góp

nhiều ý kiến khoa học trong thời gian tôi thực hiện luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc

gia, Ban Quản lý đào tạo Sau Đại học, cùng toàn thể các thầy, cô giáo đã

nhiệt tình giảng dạy, trang bị cho tôi nhiều kiến thức quý báu trong suốt thời

gian qua.

Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, các cấp Lãnh đạo cơ quan Tổng

cục Thuế đã hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập

và quá trình nghiên cứu, tìm kiếm tài liệu.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới tất cả gia đình, bạn bè

và đồng nghiệp luôn là nguồn động viên quý báu cho tôi hoàn thành luận văn.

Trân trọng!

Học viên

Nguyễn Chiến Thắng

MỤC LỤC

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Mục lục

Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt

Danh mục các bảng

Danh mục các hình vẽ

MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC THỰC

HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI

VỚI HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CỦA TỔ

CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM .................................................. 9

1.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................ 9

1.2. Nội dung tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia

tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam ........................................................................................... 22

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam ................................................................ 29

1.4. Kinh nghiệm một số nước trong quản lý thuế giá trị gia tăng đối

với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào

Việt Nam .................................................................................................. 34

Chương 2 THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP

LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT

ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CUNG CẤP CỦA TỔ

CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM ................................................ 36

2.1. Khái quát chung về hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của

tổ chức nước ngoài vào Việt Nam ............................................................ 36

2.2. Pháp luật về thuế giá trị gia tăng và quản lý thuế đối với hoạt

động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam 38

2.3. Thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật quản lý thuế giá trị gia

tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam ........................................................................................... 44

2.4. Đánh giá về tổ chức thực hiện pháp luật quản lý thuế giá trị gia

tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam ........................................................................................... 56

2.5. Một số vấn đề đặt ra đối với công tác tổ chức thực hiện pháp luật

về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật

số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam.................................................. 63

Chương 3 QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG TỔ

CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA

TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ

CỦA TỔ CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM ................................ 68

3.1. Quan điểm tăng cường tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam ................................................................ 68

3.2. Giải pháp tăng cường tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam ................................................................ 72

KẾT LUẬN ........................................................................................ 87

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ ................. 90

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................ 91

Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt

CNTT Công nghệ thông tin

DV KTS Dịch vụ kỹ thuật số

GTGT Giá trị gia tăng

Danh mục các bảng

Bảng 2.1. Kết quả kê khai thuế nhà thầu đối với dịch vụ quảng cáo số…...50

Bảng 2.2: Tỷ lệ người dùng và tốc độ internet ở Việt Nam từ năm 2015 đến

năm 2018…….………………………………………………………………64

Danh mục các hình vẽ

Hình 1.1: Phân loại đối tượng kinh doanh trong thương mại điện

tử………………………………………………………………………..……..9

Hình 2.2: Cơ cấu tổ chức cơ quan Tổng cục Thuế……………………….….45

Hình 2.3: Hệ thống ứng dụng CNTT ngành thuế……...…………………….55

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn

Để hướng tới xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền, việc tổ

chức thực hiện pháp luật có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Một mặt, Nhà nước

có trách nhiệm tổ chức thực hiện pháp luật trong đời sống xã hội một cách

hiệu lực, hiệu quả. Mặt khác, bản thân Nhà nước cũng phải tuyệt đối tuân thủ

các quy định pháp luật trong quá trình tổ chức thực hiện pháp luật trong đời

sống xã hội.

Tại Việt Nam, Dịch vụ kỹ thuật số thường biết đến như: các phần mềm,

trò chơi được cung cấp trên các chợ điện tử của APP store, CH Play,…; xem

trực tuyến trên các ứng dụng Netflix, Apple TV, HBO, iQIYI TV…được cài

đặt trong các thiết bị điện tử thông minh như Smart TV, Smart phone, Tablet.

Nhờ vào sự phát triển của công nghệ thông tin, trong bối cảnh cách mạng

công nghiệp 4.0, người tiêu dùng Việt dùng có thể tìm kiếm được nhiều loại

hình giải trí để thỏa mãn cho các nhu cầu cá nhân của mình. Trong thời gian

các loại hình cung cấp DV KTS được biết đến với hiện tượng “Doanh thu ở

Việt Nam vài ngàn tỷ, Facebook, Google vẫn không đóng thuế”[21]. Điều

này đã và đang ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn thu ngân sách quốc gia và

gây mất bình đẳng trong hoạt động kinh doanh với các doanh nghiệp sản xuất

và cung cấp nội dung số trong nước.

Công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam trong

những năm qua đang tập trung vào mô hình cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài cho các DN vào Việt Nam nên công tác tác tổ chức thực hiện

pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ

chức nước ngoài cho cá nhân tại Việt Nam vẫn còn bỏ ngỏ nên dẫn dến hiện

tượng nêu trên. Sở dĩ có tình hình trên, trước hết là do tính pháp lý của các

quy định pháp luật hiện hành về thuế GTGT và quản lý thuế tại Việt Nam

chưa có tính đồng bộ về đối tượng quản lý, việc phối hợp giữa các cơ quan

quan lý nhà nước trong quản lý đối với DV KTS xuyên biên giới vào Việt

Nam gặp nhiều khó khăn trong phương thức và cách thức tổ chức thực hiện;

công tác tuyên truyền còn gặp nhiều bất cập do tổ chức nước ngoài không

hiện diện tại Việt Nam; các Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam

không hỗ trợ được nhiều trong việc thu thuế và trao đổi thông tin giữa hai

nước;... Chính vì vậy, việc tổ chức thực hiện pháp luật đối với hoạt động này

đã và đang gặp rất nhiều khó khăn với nhiều lý do cả khách quan và chủ quan.

Xuất phát từ thực tế đó, là công chức hiện đang công tác tại Ban Cải

cách và Hiện đại hóa thuộc Tổng cục Thuế và được giao phụ trách công việc

chuyên môn về nghiên cứu các nghiệp vụ quản lý thuế mới, trong đó có

thương mại điện tử, tôi nhận thấy: vấn đề tổ chức thực hiện pháp luật về quản

lý thuế GTGT đối với hoạt động này vẫn còn những hạn chế, bất cấp nên tôi

lựa chọn đề tài “Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia tăng

đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào

Việt Nam” cho Luận văn tốt nghiệp cao học của mình.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

Bên cạnh giáo trình cơ bản về thương mại điện tử mang tính lý thuyết

chung [15], một số nghiên cứu sau có liên quan:

- Đề tài nghiên cứu khoa học có: “Quản lý thuế đối với hoạt động kinh

doanh thương mại điện tử” (2016), đề tài cấp Bộ do Nguyễn Quang Tiến làm

chủ nhiệm; “Quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử – Kinh

nghiệm quốc tế và bài học đối với Việt Nam” (2012), đề tài cấp Tổng cục

Thuế do Nguyễn Chí Dũng làm chủ nhiệm; “Quản lý hoạt động sản xuất, kinh

doanh và khai thác Game: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam”,

(2017), đề tài cấp Tổng cục Thuế do Nguyễn Hoàng làm chủ nhiệm; “Thực

trạng quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam và đề

xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý thuế giai đoạn 2016-2020”

(2017) , đề tài cấp Tổng cục Thuế do Nguyễn Xuân Tú làm chủ nhiệm đề tài.

Qua nghiên cứu các tài liệu trên, có thể thấy những nội dung trọng tâm,

cơ bản được nhiều tác giả quan tâm và đã giải quyết như: tác giả Nguyễn Chí

Dũng (2012) đã đi sâu phân tích một số vấn đề phát sinh trong thực thi chính

sách thuế đối với hoạt động thương mại điện tử gồm: xác định loại thu nhập

trong các giao dịch thương mại điện tử liên quan đến sản phẩm số, việc xác

định địa điểm kinh doanh trong môi trường toàn cầu để thực hiện quyền đánh

thuế của mỗi quốc gia,… [6]. Nghiên cứu của Tác giả Nguyễn Xuân Tú

(2017), Nguyễn Hoàng (2017) đã có những đóng góp những phân tích về mô

hình kinh doanh trò chơi trực tuyến nuôi web “đen”, trốn thuế của các doanh

nghiệp nước ngoài cung cấp cho người dùng Việt Nam [11], [16]. Theo

Nguyễn Quang Tiến (2017) đã chỉ ra những nguyên nhân tác động đến hiệu

quả chính sách thuế và quản lý thuế đối với thương mại điện tử [13].

- Bài báo khoa học: “Thuế GTGT với xuất, nhập khẩu dịch vụ: Xu

hướng quốc tế và quá trình phát triển ở Việt Nam” (2012) của tác giả Phan

Đức Huy; “Quản lý thuế thương mại điện tử tại một số nước và kinh nghiệm

cho Việt Nam” (2018) của Lê Quang Thuận, Trần Thị Hà

Bên cạnh đó, tác giả Phan Đức Huy (2012) đưa ra nhận định đối với

dịch vụ do nước ngoài cung cấp cho cá nhân tiêu dùng ở Việt Nam, tuy rằng

phải chịu thuế GTGT theo Luật, song trên thực tế rất khó khả thi, do chưa có

cơ chế ràng buộc người tiêu dùng phải báo với cơ quan thuế giống như DN

phải khai báo, nộp thay thuế GTGT, trong khi việc thanh toán được thực hiện

qua mạng interner, nhất là đối với các sản phẩm âm nhạc, phim ảnh, sách điện

tử, phần mềm máy tính… [20]. Từ thực tiễn của Việt Nam, các tác giả Lê

Quang Thuận, Trần Thị Hà (2018) đưa ra một số bài học kinh nghiệm cho

Việt Nam như: cần sớm hoàn thiện khung pháp lý về thương mại điện tử và

sửa đổi Luật Quản lý thuế hướng tới mục tiêu tạo khung pháp lý để áp dụng

phổ biến quản lý thuế điện tử; hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy cơ quan thuế

(nhất là đối với thương mại điện tử); áp dụng khoa học kỹ thuật vào hoạt động

quản lý thuế thương mại điện tử; Cơ quan thuế tăng cường phối hợp với các

bộ ngành liên quan trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại

điện tử [22].

Có thể thấy, ở những công công trình nghiên cứu kể trên, các tác giả đã

nghiên cứu một cách tổng thể chung về quản lý thuế đối với hoạt động thương

mại điện tử trên thế giới và ở Việt Nam. Tuy nhiên, chưa có một đề tài nào đi

sâu nghiên cứu về công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT

đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam –

một loại dịch vụ cụ thể trong thương mại điện tử. Do đó, đề tài “Tổ chức

thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung

cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam” không trùng

lắp với các công trình nghiên cứu trước đó.

3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn

3.1. Mục đích

Đề xuất những giải pháp để tăng cường tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam.

3.2. Nhiệm vụ

i) Nghiên cứu, làm rõ lý luận công tác tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam.

ii) Đánh giá thực tiễn công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế GTGT đối với DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam.

iii) Đề xuất những giải pháp tăng cường tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam.

4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận văn

4.1. Đối tượng nghiên cứu:

Đối tượng nghiên cứu của luận văn là Tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam.

4.2. Phạm vi nghiên cứu:

- Về nội dung: luận văn nghiên cứu công tác tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài cho cá nhân tại Việt Nam (luận văn không đề cập đến tổ chức

thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV

KTS của tổ chức nước ngoài cho các khách hàng là doanh nghiệp và tổ chức

tại Việt Nam).

- Về không gian: luận văn nghiên cứu công tác tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam tại Tổng cục Thuế.

- Về thời gian: luận văn nghiên cứu công tác tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài cho các cá nhân tại Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2015 – 2019,

đây là giai đoạn tương ứng với các chính sách về thuế GTGT đang còn hiệu lực.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn

5.1. Phương pháp luận

Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ

nghĩa duy vật biện chứng;

5.2. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp thu thập và xử lý thông tin: luận văn thu thập các tài

liệu sơ cấp và tài liệu thứ cấp như các văn bản quy phạm pháp luật, các văn

bản hành chính của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế trả lời cho các vướng mắc

thực tiễn trong thời gian qua; các bài báo khoa học, các bài báo thời sự trong

nước và nước ngoài... có liên quan đến vấn đề này. Các tài liệu này được xử

lý thông tin để:

+ Tìm kiếm các căn cứ khoa học và số liệu minh chứng làm cơ sở cho

việc hình thành các luận điểm, luận cứ, luận chứng cả về mặt lý thuyết và

thực tiễn.

+ Đưa ra kết luận.

- Phương pháp phân tích: được sử dụng để phân tích các số liệu liên

quan đến công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam để thấy

những bất cập, vướng mắc trong công tác này.

- Phương pháp so sánh được sử dụng để đối chiếu các quy định trong

hệ thống pháp luật của Việt Nam với các quy định của một số quốc gia khác

về pháp luật thuế GTGT và quản lý thuế đối với DV KTS cung cấp xuyên

biên giới và các vấn đề khác liên quan, từ đó xem xét thực trạng của Việt

Nam và nêu đề xuất riêng.

- Phương pháp chuyên gia đựợc sử dụng để phỏng vấn một số chuyên

gia, nhà khoa học, cán bộ quản lý, viên chức ngành thuế, để hỏi ý kiến, nhận

xét và hỗ trợ cho luận văn trong quá trình thu thập tài liệu, nghiên cứu, xử lý

thông tin, viết báo cáo.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn

- Về mặt lý luận, luận văn góp phần bổ sung những vấn đề lý luận về tổ

chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp

DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam – một vấn đề còn mới và chưa

được nghiên cứu một cách có hệ thống ở Việt Nam.

- Về ý nghĩa thực tiễn: Những nhận định mang tính khái quát về thực

trạng công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài cho các cá nhân tại Việt Nam

của Tổng cục Thuế và những giải pháp mà tác giả đề xuất có giá trị tham

khảo đối với thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài cho các cá nhân tại

Việt Nam của Tổng cục Thuế.

7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn

gồm có 3 Chương:

Chương 1: Những vấn đề lý luận của tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số

của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam.

Chương 2: Thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá

trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam.

Chương 3: Quan điểm và giải pháp tăng cường tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ

thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam.

Chương 1

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP

LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT

ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CỦA TỔ CHỨC NƯỚC

NGOÀI VÀO VIỆT NAM

1.1. Một số khái niệm cơ bản

1.1.1. Dịch vụ kỹ thuật số và hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số

của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

1.1.1.1. Dịch vụ kỹ thuật số

Thuật ngữ “Dịch vụ kỹ thuật số” xuất hiện phổ biến trong thời gian

gần đây gắn liền với sự phát triển của của cách mạng công nghiệp 4.0 và đi

cùng với thời đại kinh tế số. Kể từ đó, trong lĩnh vực thương mại điện tử,

dịch vụ được phân chia thành 02 nhóm như được nêu trong Hình 1.1 gồm:

Hàng hóa

TMĐT

Dịch vụ KTS

Dịch vụ

Dịch vụ khác

DV KTS và dịch vụ khác:

Hình 1.1: Phân loại đối tượng kinh doanh trong thương mại điện tử

(Nguồn: tác giả)

Hiện tại, chưa có khái niệm thống nhất hay tiêu chí chuẩn mực để xác

định một dịch vụ trong thương mại điện tử là DV KTS. Do đó, khái niệm và

phạm vi của DV KTS có sự thay đổi tùy thuộc vào đặc điểm của mỗi quốc gia

. Chẳng hạn, trong Luật thuế hàng hóa, DV KTS của Mỹ có nêu [28]: “Các

sản phẩm kỹ thuật số, hàng hóa hoặc DV KTS, được định nghĩa là hàng hóa,

dịch vụ vô hình (phi vật lý) tồn tại ở định dạng điện tử hoặc kỹ thuật số.

Chúng được gửi đến khách hàng đầu cuối bằng điện tử, chẳng hạn như qua

email hoặc tải xuống trực tuyến”. Theo khái niệm này thì phạm vi DV KTS

của Mỹ bao gồm:

(i) Dịch vụ xử lý dữ liệu trực tuyến.

(ii) Tải về phần mềm.

(iii) Tải sách điện tử.

(iv) Tải nhạc, tệp âm thanh kỹ thuật số.

(v) Tải phim hoặc video kỹ thuật số.

(vi) Tải về các hàng hóa kỹ thuật số khác.

Theo hướng dẫn về thuế GTGT của Liên minh Châu Âu về thu thuế

DV KTS quy định các tiêu chí tạo nên một DV KTS [25]:“Một dịch vụ - trái

ngược với hàng hóa vật lý: (i) Dựa trên CNTT; (ii) Được cung cấp điện tử -

thông qua internet, cáp đồng hoặc cáp quang và vệ tinh; (iii) Việc cung cấp

hoàn toàn tự động – chỉ có sự can thiệp tối thiểu của con người” Theo đó,

DV KTS theo quy định của Liên minh Châu Âu được chia thành 5 loại như:

(i) Cung cấp video, âm nhạc, trò chơi, xổ số và các trò chơi may rủi

khác: Tải phim hoặc chương trình xuống máy tính để bàn, máy tính xách tay

và điện thoại; Chơi trực tuyến hoặc tải xuống các trò chơi, bao gồm cả người

chơi từ xa; Cung cấp âm nhạc, phim ảnh, cá cược, phát sóng; Nhạc chung,

nhạc chờ và âm nhạc.

(ii) Dịch vụ trang web: Dịch vụ trang Web hỗ trợ tự động; Bảo trì và hỗ

trợ tự động của các trang Web; Lưu trữ các Website; Các nhà cung cấp dịch

vụ Internet; Dịch vụ lưu trữ dữ liệu và thông tin trực tuyến.

(iii) Dịch vụ phần mềm:Các dịch vụ phần mềm được cung cấp qua

internet thông qua các bản tải xuống trên bản phân phối dựa trên đám mây;

Tải về trình điều khiển thiết bị ngoại vi như máy in, máy scan; Tải xuống

phần mềm phòng chống virus, bộ lọc tường lửa cho máy tính; Tải xuống các

gói phần mềm kế toán.

(iv) Cung cấp chương trình đào tạo từ xa: Chương trình học từ xa qua

mạng; Giáo trình bài tập của sinh viên học trực tuyến.

(v) Cung cấp văn bản, hình ảnh và cơ sở dữ liệu: Tải về các thiết kế;

Sách điện tử; Quảng cáo trực tuyến; Đăng ký vào các blog, tạp chí hoặc báo

trực tuyến; Phí thành viên cho các câu lạc bộ trực tuyến, tạp chí hoặc các

trang Web hẹn hò; Sàn giao dịch trực tuyến cho hàng hóa và dịch vụ; Tải

xuống các báo cáo, phân tích tài chính hoặc dữ liệu thị trường và các hướng

dẫn; Thao tác tính toán dữ liệu qua mạng Internet hoặc các mạng điện tử

khác.

Ở Malaysia, Luật thuế dịch vụ sửa đổi năm 2019 (có hiệu lực từ ngày 1

tháng 1 năm 2020) [27], DV KTS được Malaysia xác định là “là bất kỳ dịch

vụ nào được cung cấp hoặc đăng ký qua internet hoặc mạng điện tử khác và

không thể có được nếu không sử dụng CNTT và việc cung cấp dịch vụ về cơ

bản là tự động”. Phạm vi của DV KTS bao gồm:

(i) Bản quyền phần mềm trực tuyến.

(ii) Tường lửa.

(iii) Ứng dụng cho điện thoại và video game.

(iv) Công cụ tìm kiếm và mạng xã hội.

(v) Dịch vụ điện toán đám mây và dịch vụ lưu trữ web (website

hosting).

(vi) Quảng cáo trực tuyến.

(vi) Viễn thông trên nền tảng internet.

(vii) Dịch vụ đào tạo trực tuyến.

Như vậy, hiện nay giữa các nhà lập pháp của các nước trong phạm vi

xây dựng chính sách thuế vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau, chưa thống

nhất về phạm vi của DV KTS. Tuy nhiên, có thể thấy rằng khái niệm và phạm

vi các DV KTS cho dù được tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau nhưng chúng

đều có đặc điểm là tính vô hình, mọi hoạt động mua bán được thực hiện trên

môi trường mạng.

Từ các khái niệm như trên, theo tác giả, về nghĩa rộng, DV KTS được

hiểu là hoạt động cung cấp các sản phẩm phi vật lý từ các nhà cung cấp đến

NTD bằng phương thức điện tử trong môi trường mạng. Các bước tiến hành

giao dịch: đăng ký, thanh toán, giao hàng, dự trữ các sản phẩm phi vật lý đều

được thực hiện hoàn toàn tự động và chỉ có sự can thiệp tối thiểu của con

người.

Theo nghĩa hẹp, DV KTS là hoạt động cung cấp những sản phẩm nội

dung số trên môi trường mạng, được thực hiện hoàn toàn tự động – chỉ có sự

tham gia tối thiểu của con người.

Từ những cách hiểu như trên, trong phạm vi luận văn này, DV KTS được

hiểu là dịch vụ cung cấp tự động trên môi trường mạng và không thể thiếu nếu

không sử dụng CNTT, chỉ có sự can thiệp tối thiểu hoặc không có sự tham gia

của con người vào quá trình cung cấp dịch vụ .

Bên cạnh những đặc điểm chung với dịch vụ khác như: tính vô hình (sự

khác biệt so với hàng hóa); và tính không thể chuyển quyền sở hữu, DV KTS

có những đặc điểm riêng biệt là cơ sở để phân định nó với các dịch vụ khác

trong thương mại điện tử:

- Tính tách rời giữa quá trình cung cấp và sử dụng dịch vụ. Các DV

KTS là các dịch vụ được tạo ra dựa trên việc ứng dụng CNTT nhằm phục vụ

cho các nhu cầu nghe, nhìn, trao đổi thông tin ở hình thức kỹ thuật số. Việc

cung cấp các sản phẩm nội dung số. Do đó, quá trình cung cấp và sử dụng các

dịch vụ này hoàn toàn là độc lập.

- Tính đồng đều về chất lượng. Khác biệt với các dịch vụ khác, các DV

KTS thường được cung cấp cùng mức tiêu chuẩn cho người tiêu dùng. Chẳng

hạn, tất cả người tiêu dùng cùng xem trực tuyến 1 chương trình truyền hình

hay cùng nghe 1 bản nhạc thì chất lượng bản nhạc hay bộ phim đó đều như

nhau.

- Tính dự trữ được. Đặc điểm này xuất phát từ đặc tính tách rời giữa

cung cấp và sử dụng dịch vụ. Sau khi, người tiêu dùng mua các DV KTS đi

kèm với các sản phẩm nội dung số như file nhạc, file phim số, hay tài liệu thì

các sản phẩm nội dung này có thể được lưu trữ trong những bị điện tử như

máy tính, điện thoại hay ổ USB.

Xuất phát từ những đặc điểm đặc thù của DVKTS nên hoạt động cung

cấp DVKTS, đặc biệt là hoạt động cung cấp DVKTS của tổ chức nước ngoài

vào một quốc gia khác cũng có những điểm đặc thù đáng quan tâm.

1.1.1.2. Hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam

DV KTS có thể được cung cấp bởi các doanh nghiệp trong nước hoặc

các tổ chức nước ngoài hay con gọi là DV KTS xuyên biên giới. Trong đó,

hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam được hiểu

là “hoạt động cung ứng dịch vụ của tổ chức nước ngoài được thành lập và

hiện diện tại quốc gia/vùng lãnh thổ khác cho khách hàng cư trú tại Việt

Nam”. Khách hàng tại Việt Nam có thể là các cơ quan nhà nước, doanh

nghiệp, cá nhân kinh doanh, cá nhân tiêu dùng cư trú tại Việt Nam. Trong

luận văn này, tác giả tìm hiểu về hoạt động cung cấp DVKTS của tổ chức

nước ngoài cho cá nhân kinh doanh và cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam.

Hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam có

các đặc trưng sau:

- 100% thanh toán trong các giao dịch mua DV KTS là thanh toán

không dùng tiền mặt. Trong giao dịch mua DV KTS xuyên biên giới, các bên

tham gia vào giao dịch không phải gặp gỡ nhau trực tiếp để đàm phán ký kết,

không phát sinh quá trình vận chuyển qua công ty logistics hay quá trình cung

cấp dịch vụ từ bên thứ ba nên không thể áp dụng hình thức thanh toán tiền

COD (Cash on Delivery: thu tiền khi giao hành) để ủy quyền cho bên thứ 3

thu hộ tiền khi giao hàng hay hoàn thành việc cung cấp dịch vụ.

- Tính chắc chắn thu được tiền ngay sau khi hoàn thành việc cung cấp

DV KTS. Trong kinh doanh thương mại điện tử, hoạt động cung cấp hàng hóa

hay dịch vụ khác thường gặp không ít những khó khăn trong việc thu tiền khi

hàng hóa đã chuyển quyền sở hữu hay quyền sử dụng hàng hóa cho người

mua; hay việc cung cấp dịch vụ khác đã hoàn thành cho người mua. Nhưng

đối với hoạt động cung cấp DV KTS, nguyên tắc “tiền trao – cháo múc” được

áp dụng nên chỉ khi người bán nhận được thông báo chắc chắn đã thu được

tiền từ người mua thì khi đó người bán mới tiền hành cung cấp DV KTS cho

người mua.

- Tính không hoàn trả và không bồi hoàn. Phần lớn các DV KTS sau

khi mua từ người bán thì người mua không thể hoàn trả lại dịch vụ và nhận lại

tiền khi bạn cho rằng dịch vụ kỹ thuật đó số không đúng như quảng cáo giới

thiệu hoặc không còn muốn sử dụng DV KTS đó hoặc trẻ con ấn linh tinh

mua nhầm game. Chỉ có 1 số ít nhà cung cấp dịch vụ số cho phép hoàn trả

nhưng chỉ trong thời gian ngắn tính từ thời hạn thanh toán nhưng thủ tục và

thời hạn giải quyết rất phức tạp (chẳng hạn như Google store chỉ cho phép

hoàn trả sau 2g tính từ thời hạn thanh toán). Khi DV KTS được cung cấp bị

lỗi về nội dung hay không thể hoạt động sau một thời gian sử dụng, người

tiêu dùng chỉ có thể phản ánh đến nhà cung cấp hoặc nhà phát triển dịch vụ số

để chờ nhận được bản nâng cấp sửa lỗi hoặc nhận được những phản hồi về

cách khắc phục do lỗi từ thiết bị của người tiêu dùng gây ra.

- Người bán thường không xác định trách nhiệm phải thu các khoản

thuế và phí (không phải thuế thu nhập): Thường trong các điều khoản cung

cấp DV KTS trên ứng dụng (hay Chợ ứng dụng hay website cung cấp DV

KTS) của Nhà cung cấp, Người tiêu dùng phải có trách nhiệm tuân thủ các

Luật thuế hiện hành của Quốc gia nơi người tiêu dùng cư trú. Nghĩa là trách

nhiệm chịu và phải trả các khoản thuế và phí (không phải thuế thu nhập) đối

với các giao dịch mua DV KTS được xác định cho Người tiêu dùng. Tuy

nhiên, trong các điều khoản cung cấp DV KTS nói trên không ràng buộc trách

nhiệm phải thu của Nhà cung cấp

- Các tổ chức nước ngoài cung ứng DV KTS không thành lập và hiện

diện tại Việt Nam. Các hoạt động cung ứng DV KTS diễn ra trong môi trường

mạng hay diễn ra trong môi trường phi biên giới nên các chủ thể khi tham gia

vào giao dịch cung ứng DV KTS không cần phải di chuyển tới bất kỳ địa

điểm nào mà vẫn có thể tiến hành giao dịch điện tử. Do đó, các tổ chức nước

ngoài cung ứng DV KTS không thành lập và hiện diện tại Việt Nam mà vẫn

có thể kinh doanh và phát sinh thu nhập từ các tổ chức, cá nhận tại Việt Nam.

Như vậy, những đặc điểm của hoạt động cung cấp DVKTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam cho cá nhân tiêu dùng đặt ra những khó khăn đối

với tổ chức thực hiện pháp luật nói chung và tổ chức thực hiện pháp luật quản

lý thuế GTGT đối với hoạt động này nói riêng.

1.1.2. Thuế giá trị gia tăng và quản lý thuế

1.1.2.1. Thuế giá trị gia tăng

Theo quy định tại Điều 2, Luật thuế GTGT số 13/2008/QH12 ngày 03

tháng 6 năm 2008 định nghĩa “thuế giá trị gia tăng là thuế tính trên giá trị

tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu

thông đến tiêu dùng”[17].

Giáo trình Thuế - Học viện tài chính (NXB Tài chính – Năm 2014) đẫ

đưa ra một số đặc điểm cơ bản của thuế GTGT như sau:

- Thuế GTGT là sắc thuế tiêu dùng nhiều giai đoạn không trùng lắp.

Thuế GTGT đánh vào tất cả các giai đoạn của quá trình sản xuất, kinh doanh

nhưng chỉ tính trên phần giá trị tăng thêm của mỗi giai đoạn. Tổng số thuế thu

được của tất cả các giai doạn đúng bằng số thuế tính trên giá bán cho người

tiêu dùng cuối cùng.

GTGT là phần giá trị mới tạo ra trong quá trình sản xuất, kinh doanh.

Đại lượng này có thể được xác định bằng phương pháp cộng hoặc phương

pháp khấu trừ. Theo phương pháp cộng, GTGT là trị giá các yếu tố cấu thành

giá trị tăng thêm bao gồm tiền công và lợi nhuận. Theo phương pháp khấu trừ,

GTGT chính là khoản chênh lệch giữa tổng giá trị sản xuất và tiêu thụ trừ đi

tổng giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào tương ứng. Tổng GTGT ở tất cả các

giai đoạn luân chuyển đúng bằng giá bán sản phẩm ở giai đoạn cuối cùng. Do

vậy, việc thu thuế trên GTGT ở từng giai đoạn tương đương với số thuế tính

trên giá bán cho người tiêu dùng cuối cùng.

- Thuế GTGT có tính trung lập kinh tế. Thuế GTGT không phải là yếu

tố chi phí mà đơn thuần là yếu tộ cộng thêm ngoài giá bán của người cung cấp

hàng hóa, dịch vụ. Thuế GTGT không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi kết quả kinh

doanh của người nộp thuế, bởi quá trình tổ chức và phân chia các chu trình

kinh tế; sản phẩm được luân chuyển qua nhiều hay ít giai đoạn thì tổng số

thuế GTGT phải nộp của tất cả các giai đoạn không thay đổi.

- Thuế GTGT là một sắc thuế thuộc loại thuế gián thu. Đối tượng nộp

thuế GTGT là người cung ứng hàng hóa, dịch vụ, người chịu thuế là người

tiêu dùng cuối cùng. Thuế GTGT là một khoản tiền được cộng vào giá bán

hàng hóa, dịch vụ mà người mua phải trả khi mua hàng.

- Thuế GTGT có tính chất lũy thoái so với thu nhập. Thuế GTGT đánh

vào hàng hóa, dịch vụ là người phải trả khoản thuế đó, không phân biệt thu

nhập cao hay thấp đều phải trả số thuế như nhau. Như vậy, nếu so sánh giữa

số thuế phải trả so với thu nhập thì người nào có thu nhập cao hơn thì tỷ lệ

này thấp hơn và ngược lại.

- Thuế GTGT có tính lãnh thổ. Đối tượng chịu thuế là người tiêu dùng

trong phạm vi lãnh thổ quốc gia.

Những đặc điểm trên của thuế GTGT khiến cho hoạt động quản lý nhà

nước đối với loại thuế này có những điểm đặc thù nhất định.

1.1.2.2. Quản lý thuế

“Quản lý thuế có thể được hiểu là việc tổ chức thực thi pháp luật thuế

của Nhà nước, tức là, quản lý thuế được hiểu là hoạt động tác động và điều

hành họat động đóng thuế của người nộp thuế” [8, tr9].

Theo Giáo trình Quản lý thuế - Học viện tài chính (NXB Tài chính –

Năm 2010), quản lý thuế bao gồm các khía cạnh chủ yếu sau đây:

- Thứ nhất, chủ thể của quản lý thuế là Nhà nước, bao gồm cơ quan lập

pháp với vai trò là người nghiên cứu, xây dựng hệ thống pháp luật thuế; cơ

quan hành pháp với tư cách là người điều hành trực tiếp công tác thu và nộp

thuế; hệ thống các cơ quan chuyên môn giúp việc cho cơ quan hành pháp (cơ

quan thuế, cơ quan hải quan) thay mặt cho Nhà nước tổ chức và thực hiện thu

thuế.

- Thứ hai, đối tượng quản lý thuế là các tổ chức và cá nhân có nghĩa vụ

nộp thuế vào ngân sách nhà nước.

- Thứ ba, mục tiêu của quản lý thuế là huy động nguồn lực tài chính

tính từ các tổ chức và cá nhân trong xã hội cho Nhà nước thông qua việc ban

hành và tổ chức thi hành pháp luật thuế.

- Thứ tư, quản lý thuế là một hệ thống thống nhất giữa các CQQLNN

với nhau và giữa xây dựng chính sách thuế và tổ chức hành thu.

- Thứ năm, quá trình tác động, điều hành thu thuế gắn với quá trình

thực hiện các chức năng quản lý của Nhà nước và quá trình này phải tuân thủ

các quy luật khách quan.

Nội dung của quản lý thuế bao gồm: [18]:

- Đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế, ấn định thuế;

- Hoàn thuế, miễn thuế, giảm thuế, không thu thuế;

- Khoanh tiền thuế nợ, xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt; miễn

tiền chậm nộp, tiền phạt; không tính tiền chậm nộp; gia hạn nộp thuế; nộp dần

tiền thuế nợ.

- Quản lý thông tin người nộp thuế;

- Quản lý hóa đơn, chứng từ;

- Kiểm tra thuế, thanh tra thuế và thực hiện biện pháp phòng, chống,

ngăn chặn vi phạm pháp luật về thuế;

- Cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế;

- Xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế;

- Giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế;

- Tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuê.

1.1.3. Thực hiện pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật

1.1.3.1. Thực hiện pháp luật

Thực hiện pháp luật là giai đoạn sau khi tiến hành xây dựng pháp luật

là giai đoạn quan trọng không thể thiếu của cơ chế điều chỉnh pháp luật. Bởi

pháp luật chỉ có thể phát huy được vai trò và những giá trị của mình trong

việc điểu chỉnh các quan hệ xã hội, duy trì trật tự và tạo điều kiện cho xã hội

phát triển khi nó được tôn trọng và thực hiện đầy đủ, nghiêm minh trong cuộc

sống. Do vậy, vấn đề quan trọng không chỉ là ban hành nhiều luật mà thực

hiện pháp luật như thế nào trong thực tế

Thực hiện pháp luật là quá trình các tổ chức, cá nhân và các chủ thể

pháp luật khác khi gặp phải tình huống thực tế mà quy phạm pháp luật đã dự

liệu, trên cơ sở nhận thức của mình chuyển hóa một cách sáng tạo quy tắc xử

sự chung mà Nhà nước đã quy định vào tình huống cụ thể thông qua hành vi

thực tế hợp pháp của mình, nói cách khác những đòi hỏi, cấm đoán hay cho

phép của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân đã được biểu hiện thành các

hành vi thực tế thực hiện quyền, nghĩa vụ của các chủ thể pháp luật.

Thực hiện pháp luật là nghĩa vụ của các tổ chức và cá nhân, mọi tổ

chức và cá nhân trong xã hội đều phải nghiêm chỉnh thực hiện pháp luật. Đối

với Nhà nước thì thực hiện pháp luật là một trong những hình thực để thực

hiện các chức năng nhiệm vụ của Nhà nước, quản lý và bảo vệ xã hội, còn đối

với các tổ chức phi Nhà nước hoặc các cá nhân thì thực hiện pháp luật là hoạt

động sử dụng các quyền, tự do pháp lý và thi hành các nghĩa vụ pháp lý mà

pháp luật quy định cho họ.

Thực hiện pháp luật là quá trình các thành viên trong xã hội thực hiện

các hành vi xử sự theo yêu cầu của pháp luật dưới những hình thức và tính

chất thực hiện khác nhau nhưng cùng nhằm mục đích bảo đảm cho pháp luật

được thực hiện, tăng cường pháp chế trong đời sống trong nhà nước

[7.tr318].

1.1.3.2. Tổ chức thực hiện pháp luật

Khái niệm về tổ chức thực hiện pháp luật chưa được định nghĩa một

cách chính xác, cụ thể ngay cả đối với các từ điển chuyên ngành Luật, từ điển

giải thích thuật ngữ Luật. Do đó, cần hiểu khái niệm vể tổ chức thực hiện

pháp luật dưới hai phương diện sau:

- Phương diện thứ nhất là pháp luật trong trạng thái” tĩnh” hay pháp

luật trong các trang công báo. Pháp luật theo phương diện này còn được gọi là

pháp luật thực định. Theo Hiến pháp năm 2013, đây là các quy định trong các

văn bản quy phạm pháp luật, bao gồm: Hiến pháp, Luật, Nghị quyết của Quốc

Hội, pháp lệnh của Ủy ban thường vụ Quốc Hội; Lệnh, Quyết định của Chủ

tịch nước; các văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ; Bộ trưởng, thủ

trưởng cơ quan nganh bộ và chính quyền địa phương các cấp. Đây là pháp

luật được hình thành chủ yếu do hoạt động lập pháp của Quốc Hội và hoạt

động lập quy của hệ thống các quan hành pháp.

- Phương diện thứ hai của pháp luật là pháp luật trong trạng thái “động”

hay gọi là pháp luật trong hành động, pháp luật trong cuộc sống. Pháp luật

theo phương diện nay là sự tuân theo pháp luật của các chủ thể trong đời sống

Nhà nước và đời sống xã hội, được hình thành bằng hoạt động tổ chức thực

hiện pháp luật của các cơ quan, tổ chức và cá nhân có thẩm quyền. Giống như

phương diện thứ nhất, phương diện của pháp luật cũng được Hiến pháp quy

định. Theo đó, tổ chức thực hiện pháp luật là hoạt động không thể thiếu để

pháp luật chuyển từ trạng thái “tĩnh” sang trạng thái “động” làm cho pháp luật

không còn nằm trong các trang công báo mà đi vào cuộc sống.

Từ những phân tích trên có thể hiểu khái niệm tổ chức thực hiện pháp

luật là thẩm quyền hiến định có tính độc lập, chuyên trách của hệ thống các

cơ quan hành chính nhà nước.

Nội dung của tổ chức thực hiện pháp luật bao gồm một chuỗi các hoạt

động kế tiếp nhau, quan hệ phụ thuộc lẫn nhau, hoạt động trước là tiền đề, là

điều kiện tiên quyết định cho hoạt động sau. Nội dung tổ chức thực hiện pháp

luật bao gồm các hoạt động sau:

- Trước hết, ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện, xây dựng chương

trình và kế hoạch thực hiện văn bản quy phạm pháp luật;

- Hai là, phổ biến chương trình, kế hoạch thực hiện văn bản quy phạm

pháp luật và tuyên truyền, phổ biến nội dung và tinh thần cơ bản của văn bản

quy phạm pháp luật đến các đối tượng trực tiếp phải thi hành. Việc phổ biến

tinh thân và nội dung của văn bản quy phạm pháp luật bằng tài liệu được biên

soạn, bằng các phương tiện thông tin đại chúng, bằng việc phổ biến trực tiếp;

- Ba là, thường xuyên theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc tổ chức thực hiện

pháp luật đang tổ chức thực hiện để kịp thời xử lý những vi phạm và phát hiện

những lỗ hổng, những quy định pháp luật không phù hợp,…;

- Bốn là, sau một thời gian thực hiện văn bản quy phạm pháp luật, tiến

hành công tác sơ kết, tổng kết việc tổ chức văn bản quy phạm pháp luật đó;

- Năm là, trong quá trình tổ chức thực hiện pháp luật, phải theo dõi việc

thực hiện pháp luật để kịp thời phát hiện những khó khăn, bất hợp lý của việc

thực hiện văn bản quy phạm pháp luật để kiến nghị cơ quan có thẩm quyền

sửa, đổi, bổ sung;

- Sáu là, tổ chức thực hiện pháp luật tốt phải xây dựng lực lượng và cơ

sở vật chất vững mạnh để đảo bảo cho việc tổ chức thực hiện pháp luật.

Từ những phân tích ở trên, có thể rút ra được khái niệm về tổ chức thực

hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS

của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam như sau: Tổ chức thực hiện pháp luật

về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DVKTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam là hoạt động sắp xếp, định hướng một cách có tổ chức,

có ý thức, có mục đích, có kế hoạch và thường xuyên do cơ quan nhà nước có

thẩm quyền thực hiện làm cho pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam được triển khai

trong thực tiễn.

1.2. Nội dung tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia

tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam

1.2.1. Bộ máy tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia

tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam

Tổ chức thực hiện pháp luật và quản lý thuế GTGT đối với hoạt động

cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam là hoạt động có sự

tham gia của các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền tác động tới hoạt

động này nhằm đạt được mục đích thu đúng, thu đủ số thuế GTGT vào ngân

sách nhà nước. Do vậy, có thể nói tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này có định hướng, có chủ đích của các cơ quan

quản lý nhà nước như Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) và Bộ Công Thương, Bộ

Thông tin Truyền thông và các Bộ, ngành có liên quan khác.

 Bộ Tài chính là cơ quan chủ trì giúp Chính phủ thống nhất quản lý

nhà nước về quản lý thuế: [18]

- Ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành

văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế;

- Tổ chức việc thực hiện quản lý thuế theo quy định của Luật Quản lý

thuế và quy định khác của pháp luật có liên quan;

- Tổ chức kiểm tra, thanh tra việc thực hiện pháp luật về thuế và quy

định của pháp luật có liên quan;

- Xử lý vi phạm pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cao liên quan đến

việc thực hiện pháp luật về thuế có thẩm quyền;

- Tổ chức thực hiện hợp tác quốc tế về thuế;

 Tổng cục Thuế

Tổng cục Thuế là đơn vị trực thuộc Bộ Tài chính, được tổ chức theo hệ

thống dọc từ trung ương đến địa phương (gồm Cơ quan Tổng cục Thuế và 63

Cục Thuế địa phương), là cơ quan có thẩm quyền quản lý nhà nước về các

khoản thu nội địa trong phạm vi cả nước, bao gồm: thuế, phí, lệ phí các khoản

thu khác của ngân sách nhà nước; tổ chức quản lý thuế theo quy định của

pháp luật. Tổng cục Thuế có các nhiệm vụ và quyền hạn như sau [12]:

- Trình Bộ trưởng Bộ Tài chính để trình cấp có thẩm quyền xem xét các

dự thảo của các văn bản quy phạm pháp luật (như luật, dự thảo nghị quyết

của Quốc hội, dự án pháp lệnh, dự thảo nghị quyết của Ủy ban thường vụ

Quốc hội; dự thảo nghị định của Chính phủ; dự thảo Quyết định của Thủ

tướng Chính phủ về Quản lý thuế);

- Ban hành văn bản hướng dẫn chuyên môn, quy trình nghiệp vụ;

- Tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật;

- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của

Tổng cục Thuế.

- Tổ chức quản lý thuế theo quy định của pháp luật gồm: Hướng dẫn,

giải thích chính sách thuế của Nhà nước; tổ chức công tác hỗ trợ người nộp

thuế thực hiện nghĩa vụ nộp thuế theo quy định của pháp luật; Hướng dẫn, chỉ

đạo, kiểm tra, giám sát và tổ chức thực hiện quy trình nghiệp vụ về đăng ký

thuế, cấp mã số thuế, kê khai thuế, tính thuế, nộp thuế, hoàn thuế, khấu

trừ thuế, miễn thuế, xóa nợ tiền thuế, tiền phạt và các nghiệp vụ khác có liên

quan;…

- Được áp dụng các biện pháp hành chính để đảm bảo thực thi pháp luật

về thuế:

- Yêu cầu người nộp thuế cung cấp sổ kế toán, hóa đơn, chứng từ và hồ

sơ tài liệu khác có liên quan đến việc tính thuế, nộp thuế; yêu cầu tổ chức tín

dụng, các tổ chức và cá nhân khác có liên quan cung cấp tài liệu và phối hợp

với cơ quan thuế trong công tác quản lý thuế;

- Ấn định thuế, truy thu thuế; thực hiện các biện pháp cưỡng chế thi

hành quyết định hành chính thuế để thu tiền thuế nợ, tiền phạt vi phạm hành

chính thuế.

- Lập hồ sơ kiến nghị khởi tố các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về

thuế; thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng các trường

hợp vi phạm pháp luật thuế.

- Thanh tra chuyên ngành thuế; kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo;

xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định

của pháp luật đối với hành vi vi phạm pháp luật thuế; phòng, chống tham

nhũng, tiêu cực và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong việc sử dụng tài

sản, kinh phí được giao theo quy định của pháp luật.

- Thực hiện nhiệm vụ hợp tác quốc tế về lĩnh vực thuế theo phân công,

phân cấp của Bộ trưởng Bộ Tài chính và quy định của pháp luật.

 Bộ Công Thương [18]:

- Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan chức năng trong việc kết nối, cung

cấp thông tin liên quan để phối hợp với Bộ Tài chính trong quản lý thuế đối

với các tổ chức, cá nhân hoạt động thương mại điện tử, nhượng quyền thương

mại và các hoạt động liên quan;

- Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan chức năng phối hợp với cơ quan

quản lý thuế thực hiện quy định của pháp luật về kinh doanh hàng hóa, dịch

vụ thương mại trên thị trường và lĩnh vực khác theo quy định của pháp luật.

 Bộ Thông tin và Truyền thông [18]

- Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan chức năng phối hợp với cơ quan

Quản lý thuế để quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp, sử dụng dịch vụ

Internet, thông tin trên mạng, trò chơi điện tử trên mạng;

- Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan chức năng trong việc kết nối, cung

cấp thông tin liên quan với cơ quan quản lý thuế đối với tổ chức, cá nhân trực

tiếp tham gia hoặc có liên quan đến việc quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ

Internet, thông tin trên mạng, trò chơi điện tử trên mạng.

 Ngân hàng Nhà nước Việt Nam [18]

- Chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức tín dụng trong việc kết nối, cung cấp

thông tin với cơ quan quản lý thuế liên quan đến giao dịch qua ngân hàng của

tổ chức, cá nhân và phối hợp với cơ quan quản lý thuế thực hiện biện pháp

cưỡng chế theo quy định của Luật Quản lý thuế;

- Xây dựng và phát triển hệ thống thanh toán thương mại điện tử quốc

gia, các tiện ích tích hợp thanh toán điện tử để sử dụng rộng rãi cho các mô

hình thương mại điện tử;

- Thiết lập cơ chế quản lý, giám sát các giao dịch thanh toán hỗ trợ

công tác quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp dịch vụ xuyên biên giới

trong thương mại điện tử;.

 Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có trách nhiệm phối

hợp với Bộ Tài chính thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về Quản lý thuế

theo quy định của Chính phủ.

1.2.2. Xây dựng và ban hành các văn bản quản lý thuế giá trị gia

tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam

Xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo trong tổ chức

thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV

KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam là khâu đầu tiên trong để đưa các

quy định pháp luật trên các trang giấy vào thực tiễn cuộc sống. Công tác này

được xác định là vai trò và trách nhiệm của cơ quan chủ trì đã được Chính

phủ giao là Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế như đã nêu tại mục 1.2.1 và các cơ

quan thuế địa phương trong phạm vi quản lý của địa phương. Công tác này

nhằm triển khai thống nhất trong xử lý và chỉ đạo quyết liệt trong toàn ngành

thuế về tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động

này, đồng thời thể hiện vai trò đứng đầu và trách nhiệm của cơ quan cấp trên

là Bộ Tài chính hay Tổng cục Thuế, cũng như cơ quan thuế địa phương.

1.2.3. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quản lý thuế giá

trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam

Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam được xác định là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên trong việc nâng

cao kiến thức cho các chủ thể thực hiện pháp luật. Do đó, công tác này luôn

phải được quan tâm và đẩy mạnh thực hiện với nhiều hình thức phong phú, đa

dạng và đồng bộ và phù hợp với đối tượng quản lý là các tổ chức nước ngoài.

Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quản lý thuế GTGT

không chỉ nâng cao nghiệp vụ cho công chức làm công tác quản lý thuế

GTGT đối với các hoạt động này, mà còn nâng cao ý thức tuân thủ của của tổ

chức nước ngoài trong việc chấp hành tuân thủ pháp luật của Việt Nam và

bảo đảm nhận thức chung của xã hội trong việc bảo vệ nguồn thu của quốc

gia khi các tổ chức nước ngoài có ý định trốn tránh thuế đối với khoản thu

nhập phát sinh tại Việt Nam

1.2.4. Thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ

thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Thanh tra, kiếm tra được xác định là công cụ để bảo đảm hiệu lực hiệu

quả trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam. Công tác

thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động này được thực hiện theo kế hoạch hàng

năm hoặc trong những trường hợp đột xuất theo phản ánh của báo chí, đơn

thư tố cáo hoặc yêu cầu của cơ quan quản lý cấp trên. Qua đó, công tác thanh

tra, kiểm tra một mặt giúp cho chủ thể tổ chức thực hiện pháp luật phát hiện

và xử lý kịp thời những những sai phạm, gian lận, trốn thuế trong quá trình

thực hiện pháp luật về thuế GTGT của người nộp thuế, mặt khác phát hiện

những khó khăn, bất hợp lý của việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này để kiến nghị sửa đổi hoặc

bổ sung pháp luật có liên quan.

1.2.5. Hợp tác quốc tế trong quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt

động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Hợp tác quốc tế trong quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp

DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam được thực hiện trên cơ sở các

điều khoản trong Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và các

quốc gia/vùng lãnh thổ. Trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối

với hoạt động này, cơ quan thuế Việt Nam thường tiến hành trao đổi với cơ

quan thuế các quốc gia/vùng lãnh thổ trong việc xác thực sự hiện diện và

thành lập tổ chức nước ngoài tại các quốc gia/vùng lãnh thổ, xác minh các

khoản thu nhập phát sinh của tổ chức nước ngoài tại Việt Nam và phối hợp hỗ

trợ thu thuế đối với các khoản nợ thuế của tổ chức nước ngoài đối với thu

nhập phát sinh tại Việt Nam.

1.2.6. Xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ quản lý

thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam

Bảo đảm cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ quản lý thuế giá trị gia tăng đối

với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam đáp ứng theo các yêu cầu phát triển của Chính phủ điện tử trong thời đại

cách mamgj công nghiệp 4.0. Hoạt động này nhằm hỗ trợ, giúp cho người nộp

thuế, đặc biệt là các tổ chức nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam được

tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4 để tăng khả năng tự nguyện tuân

thủ của các tổ chức nước ngoài khi phát sinh thu nhập tại Việt Nam. Bên cạnh

đó, xây dựng cơ sở hạ tầng CNTT bên trong nội bộ cơ quan thuế để nâng cao

năng lực quản lý đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam trong việc truy lần, rà soát các giao dịch cung cấp DV KTS của

tổ chức nước ngoài bởi hoạt động này chủ yếu diễn ra trong môi trường mạng,

cũng như đáp ứng về khả năng kết nối, trao đổi thông tin giữa các bộ ngành

trong công tác phối hợp về quản lý thuế đối với hoạt động này.

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện pháp luật về quản

lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của

tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

1.3.1. Pháp luật về thuế giá trị gia tăng và quản lý thuế đối với hoạt

động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Mức độ hoàn thiện của pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam là yếu tố đầu

tiên và cũng là yếu tố tác động rất lớn đến quá trình tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này. Bởi các quy định pháp luật

về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này là cơ sở pháp lý, là tiền đề giúp

cho Tổng cục Thuế và các công chức thuế tuân thủ trong quá trình tổ chức

thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này. Khi pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này chưa được hoàn thiện

không chỉ khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện pháp luật mà còn ảnh

hưởng đến lòng tin của người nộp thuế vào pháp luật về thuế của Nhà nước.

Mặc khác, pháp luật mang tính phổ biến nên trong một số trường hợp có sự

thay đổi không kịp thời cùng với sự phát triển của các loại hình kinh doanh

trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra phát triển mạnh mẽ.

Chẳng hạn như: pháp luật về thuế GTGT chỉ quy định về tiêu dùng ở Việt

Nam nghĩa là mọi hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng trong lãnh thổ Việt Nam thuộc

đối tượng chịu thuế GTGT nhưng trong môi trường không gian mạng không

có ranh giới phân biệt giữa các quốc gia nên cần phải có những quy định như

thế nào về tiêu dùng tại Việt Nam trong môi trường không gian mạng.

Muốn vậy, để tăng cường tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này thì trong hoạt động xây dựng pháp luật về quản

lý thuế GTGT đối với hoạt động này cần xác định mục tiêu nhất định như:

Mở rộng cơ sở thuế; bảo đảm số thu ngân sách nhà nước và tạo thuận lợi

trong thủ tục hành chính về thuế đối với người nộp thuế. Do đó, hệ thống

pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này phải thật sự minh

bạch, đơn giản, dễ hiểu để người nộp thuế là các tổ chức nước ngoài có thể dễ

dàng tiếp cận, tìm hiểu được các quy định pháp luật và tự giác chấp hành

nghĩa vụ về thuế GTGT đối với hoạt động này. Tức là, từng quy định trong

pháp luật về thuế GTGT đối với hoạt động này phải rõ ràng, không mơ hồ,

không làm cho người nộp thuế là các tổ chức nước ngoài muốn hiểu thế nào

cũng được. Mỗi quy định phải được diễn đạt sao cho chỉ có thể được hiểu

theo một cách mà thôi. Các quy định về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động

này chỉ nên chứa đựng trong văn bản quy phạm pháp luật về thuế, tránh tình

trạng muốn thực hiện một quy định trong pháp luật về quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động này phải tham chiếu quá nhiều văn bản pháp luật khác nhau và

các văn bản quản lý hành chính khác. Đồng thời, pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này cần quy định đầy đủ về các điều kiện để bảo

đảm tổ chức thực thi trên thực tế và tôn trọng quyền con người.

Vì vậy, mức độ hoàn thiện của pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam ảnh

hưởng trực tiếp đến việc đạt được những mục đích xã hội mà vì chúng mà

Nhà nước phải ban hành pháp luật. Bên cạnh đó, quy định pháp luật về quản

lý thuế GTGT có chất lượng cao cho phép các chủ thể tổ chức thực hiện pháp

luật xem xét, đánh giá, xác định những hạn chế, bất cập của hệ thống pháp

luật thực định để từ đó có thể đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu quả tổ

chức thực hiện pháp luật, cũng như sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống

pháp luật về thuế hiện hành nhằm bảo đảm sự công bằng trong kinh doanh,

bảo đảm số thu ngân sách nhà nước và tạo thuận lợi trong thủ tục hành chính

về thuế đối với người nộp thuế là các tổ chức nước ngoài có hoạt động cung

cấp DV KTS vào Việt Nam.

1.3.2. Năng lực tổ chức thực hiện pháp luật của các chủ thể có thẩm

quyền

Năng lực tổ chức thực hiện pháp luật của cơ quan có thẩm quyền có thể

coi là yếu tố quyết định đến kết quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế GTGT đối với hoạt động này. Năng lực thực thi công vụ không chỉ bao

gồm các yếu tố như trình độ, kiến thức, kỹ năng, thái độ và hành vi ứng xử

mà còn bao hàm cả khả năng kết hợp hài hòa các yếu tố đó trong những điều

kiện hoàn cảnh cụ thể nhằm đặt được hiệu quả cao nhất.

Nếu như chủ thể có thẩm quyền có năng lực tổ chức thực hiện pháp luật

thì PL về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này được tuyên tuyền, phổ

biến rộng rãi tới người nộp thuế để nâng cao ý thức trách nhiệm tự khai, tự

nộp về thuế khi phát sinh nghĩa vụ. Đồng thời, nếu chủ thể có thẩm quyền có

năng lực theo dõi và đánh giá tốt tình hình tổ chức thực hiện pháp luật thì sẽ

cho ra được những thông số có ý nghĩa quan trọng trong quá trình xây dựng

luật điều chỉnh kịp thời các vấn đề phát sinh trong thực tiễn.

Ngược lại nếu như năng lực tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này của chủ thể quản lý nhà nước kém thì pháp luật

về quản lý thuế GTGT đối với lĩnh vực này chỉ ở trên trang giấy, là lời nói

suông; nguy cơ các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động này sẽ diễn ra thường xuyên hơn hoặc sẽ không được xử lý, không

kịp thời phòng ngừa và ngăn chặn. Hoặc năng lực của chủ thế quản lý nhà

nước kém cũng có thể dẫn đến việc đánh giá không kịp thời các văn bản pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với lĩnh vực này dẫn đến việc các văn bản đó

trở nên lỗi thời, không hợp lý hoặc chồng chéo, mâu thuẫn không được phản

ánh với các cơ quan có thẩm quyền để được sửa đổi kịp thời làm giảm hiệu

lực, hiệu quả của pháp luật, thậm chí còn làm biến dạng pháp luật trong quá

trình tổ chức thực hiện.

Như vậy, năng lực tổ chức thực hiện pháp luật của các chủ thể quản lý

nhà nước ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả và hiệu lực, hiệu quả của hoạt động

tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này.

1.3.3. Ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý thuế giá

trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam

Đây là yếu tố có ảnh hưởng rất quan trọng đến hiệu lực, hiệu quả tổ

chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp

DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam. Ứng dụng triệt để CNTT

trong quá trình đăng ký, kê khai, nộp thuế sẽ nâng cao hiệu suất công tác,

giảm thiểu chi phí quản lý hành chính nhà nước và doanh nghiệp – nhất là các

tổ chức nước ngoài không thành lập và hiện diện tại Việt Nam, đồng thời tạo

thuận lợi phát triển Chính phủ điện tử.

Bên cạnh đó, bản chất DV KTS là những sản phẩm có đặc tính vô hình

và hoạt động kinh doanh dịch vụ KTS của các tổ chức nước ngoài có thể giao

dịch tại bất kỳ đâu trên thế giới và tại bất kỳ thời điểm nào, miễn làcó mạng

với các thiết bị đầu cuối (như máy tính bảng, điện thoại thông minh, máy tính

xách tay). Do đó, áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật của CNTT vào

hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT trong hoạt động

này giúp chủ thể có thẩm quyền có thể truy lần, kiểm tra, giám sát đối chiếu

giữa nghĩa vụ kê khai, nộp thuế và thực tế phát sinh của tổ chức nước ngoài

cung cấp DV KTS vào Việt Nam, hoặc phát hiện những hoạt động kinh doanh

DV KTS vào Việt Nam không đăng ký, kê khai..

1.3.4. Ý thức thực hiện pháp luật của tổ chức nước ngoài cung cấp

dịch vụ kỹ thuật số vào Việt Nam

Ý thức pháp luật là nhân tố không thể thiếu trong đời sống pháp luật

của xã hội ở tất cả các giai đoạn phát triển của nó, nhất là từ khi xuất hiện nhà

nước pháp quyền. Ý thức pháp luật có vai trò quan trọng trong quá trình xây

dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật; đồng thời quyết định hiệu quả của

việc tổ chức thực hiện pháp luật, góp phần đưa pháp luật vào cuộc sống.

Ý thức pháp luật thể hiện ở trình độ nhận thức, hiểu biết về pháp

luật, tình cảm, thái độ của con người đối với pháp luật, thể hiện sự đánh giá

về tính hợp pháp hay không hợp pháp trong hành vi xử sự của con người,

trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan nhà nước và các tổ chức xã hội

dưới môi trường điều chỉnh của pháp luật. Qua đó, có thể thấy rằng ý thức

pháp luật là cơ sở, nền tảng, định hướng và điều tiết hoạt động thực hiện pháp

luật của các chủ thể; đồng thời là tiền đề để hình thành thói quen “sống và làm

việc theo pháp luật” trong xã hội.

Trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động

này, do đặc điểm tổ chức nước ngoài không thành lập và hiện diện tại Việt

Nam, hiệu quả của tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt

động này phụ thuộc rất nhiều vào mức độ tuân thủ tổ chức nước ngoài. Nếu

mức độ tuân thủ của tổ chức nước ngoài cao, việc yêu cầu nhà cung cấp đăng

ký, kê khai và nộp thuế đối với thu nhập phát sinh tại Việt Nam sẽ mang lại

hiệu quả thiết thực, tăng thu cho ngân sách nhà nước. Nếu mức độ tuân thủ

của tổ chức nước ngoài không cao, khi đó, cần phải có những biện pháp thay

thế như quy định về trách nhiệm khấu trừ và nộp thay của các tổ chức trong

nước chi trả tiền mua DV KTS như các ngân hàng thương mại hoặc các tổ

chức trung gian thanh toán.

1.3.5. Cơ chế phối hợp trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam giữa cơ quan hành chính nhà nước

Trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam, không chỉ có

hệ thống cơ quan thuế làm “chủ đạo” mà còn có sự “sát cánh” của các cơ

quan chức năng khác, đặc biệt là các Bộ và cơ quan ngang Bộ như: Bộ Thông

tin Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước… Các cơ quan này đều có chức năng,

nhiệm vụ riêng của mình và thông qua thực hiện các chức năng, nhiệm vụ đó,

các cơ quan có trách nhiệm hỗ trợ cho cơ quan thuế trong việc truy vết các

giao dịch DV KTS trong môi trường mạng; truy lần, xác định nguồn thu nhập

và ngăn chặn các giao dịch DV KTS trong trường hợp không tuân thủ nghĩa

vụ về thuế tại Việt Nam. Trong trường hợp, nếu như chỉ một mình cơ quan

thuế hoặc sự phối hợp không tốt giữa các cơ quan quản lý nhà nước thì cơ

quan thuế không thể có đủ nguồn lực, điều kiện và thẩm quyền để kiểm soát

các hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam.

Tiểu kết chương 1

Tại Chương 1, luận văn đã tập trung làm rõ một số khái niệm cơ bản

như DV KTS; hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam; thuế GTGT và quản lý thuế GTGT; thực hiện pháp luật và tổ chức thực

hiện pháp luật; tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam. Đồng

thời, tác giả đã phân tích các đặc điểm đặc thù của DVKTS, của hoạt động

cung cấp DVKTS của tổ chức nước ngoài vào VN, để trên cơ sở đó, phân tích

các luận cứ khoa học về các yếu tố tác động tới tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế đối với hoạt động này. Những nội dung tổng quan tổ chức thực

hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam là cơ sở để tác giả phân tích thực trạng và đánh giá công

tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này

tại Chương 2 của luận văn.

Chương 2

THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ

THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH

VỤ KỸ THUẬT SỐ CUNG CẤP CỦA TỔ CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO

VIỆT NAM

2.1. Khái quát chung về hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của

tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

2.1.1. Sự hình thành và phát triển của hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ

thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Mặc dù chưa có nghiên cứu chính xác về sự hình thành và phát triển

của hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam nhưng

có thể thấy hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

được hình thành và từ khi internet vào Việt Nam từ năm 1997. Ban đầu là các

sản phẩm sách, tài liệu dưới dạng số, người tiêu dùng Việt Nam có thể đăng

ký tài khoản truy cập, tìm kiếm, đặt mua và download tài liệu tại một trang

web nước ngoài. Các sản phẩm phần mềm, trò chơi điện tử trước đây được

lưu trữ trong ổ đĩa CD mua nhập khẩu về từ nước ngoài để cài đặt cho máy

tính, nay người tiêu dùng Việt Nam có thể tìm kiếm và mua trên mạng để

download và cài đặt trực tiếp vào máy tính. Đến khi chiếc điện thoại thông

mình đầu tiên xuất hiện vào năm 2007 của hãng công nghệ Apple, ứng dụng

App Store đã tiếp tục hình thành lên thị trường ứng dụng cho sản phẩm di

động như: trò chơi điện tử, ứng dụng nghe nhạc, xem phim, quảng cáo số..

Đến nay, hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam với nhiều phương thức kinh doanh, sản phẩm kinh doanh đa dạng đến từ

nhiều tổ chức nước ngoài được thành lập tại các quốc gia khác nhau đã đem

lại nhiều tiện ích hơn cho người tiêu dùng Việt Nam.

2.1.2. Một số loại dịch vụ kỹ thuật số phổ biến của tổ chức nước

ngoài cung cấp vào Việt Nam trong thời gian qua

Dịch vụ truyền hình xuyên biên giới cung cấp qua nền tảng Internet

(OTT) xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2016, nổi bật lên trong những nhà cung

cấp dịch vụ truyền hình xuyên biên giới OTT là Công ty Netflix, với ứng

dụng xem trực tuyến được cài đặt sẵn vào các smart tivi thế hệ mới. Netflix

cung cấp dịch vụ vào Việt Nam từ 2016 tới nay, hiện có khoảng 300.000 thuê

bao ở Việt Nam. Netflix thu mỗi thuê bao ít nhất 120 USD/năm, như vậy

doanh thu của Netflix ở Việt Nam mỗi năm cũng lên đến 30 triệu USD [24].

Bên cạnh đó, cũng phải kể đến một nhà cung cấp dịch vụ truyền hình xuyên

biên giới OTT như HBO Now, Iflix của Mỹ và We TV và IQIYI. Gần đây

tiếp tục xuất hiện những ứng dung Apple+ và Disney+….

Đối với thị trường game Việt Nam, từ năm 2015, Việt Nam được đánh

giá là thị trường game lớn nhất Đông Nam Á. Các cửa hàng game trực tuyến

xuyên biên giới trên PC như Steam, Origin, Ubisoft Store, Epic Game hay

trên di động như Apple Store, Google Play. Theo khảo sát sơ bộ của Cục phát

thanh truyền hình và thông tin điện tử trong năm 2020 thì doanh thu từ các

game phát hành xuyên biên giới được phát hành thông qua các cửa hàng game

trực tuyến nêu trên chiếm 30% doanh thu toàn thị trường game Việt Nam.

Tức là, nếu doanh thu chỉ riêng ngạch game mobile Việt Nam năm 2020 đạt

91 triệu USD thì doanh thu game xuyên biên giới sẽ chiếm hơn 30 triệu

USD[23]. Doanh thu này có được là nhờ nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã

hợp tác làm trung gian thanh toán cho các trò chơi không phép này.

Đối với thị trường nhạc số, phải kể đến Spotify, một Công ty được

thành lập năm 2008 và có trụ sở tại Thụy Điển và vào Việt Nam từ năm 2017.

Với lợi thế là ứng dụng được cài mặc định trong các thiết bị di động của nền

tảng Android, lợi thế về người dùng trên khắp thế giới, cũng như kho bài hát

có bản quyền đồ sộ lên đến trục triệu bài, Spotify cũng đang chiếm dần ưu thế

trong thị trường nhạc số tại Việt Nam.

2.2. Pháp luật về thuế giá trị gia tăng và quản lý thuế đối với hoạt

động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Hệ thống văn bản pháp luật quy định cụ thể về quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam bao

gồm:

- Luật thuế giá trị gia tăng năm 2013;

- Thông tư số 103/2014/TT-BTC ngày 06/08/2014 của Bộ Tài chính

hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ thuế áp dụng đối với tổ chức, cá nhân nước

ngoài kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập tại Việt Nam;

- Văn bản hợp nhất số 18/VBHN-BTC ngày 19/6/2018 của Bộ Tài

chính hướng dẫn hướng dẫn thi hành một số điều của Luật quản lý thuế; Luật

sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế và Nghị định

số 83/2013/NĐ-CP ngày 22/7/2013 của Chính phủ;

- Luật Quản lý thuế năm 2019;

- Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 của Chính

phủ quy định chi tiết một số điều của Luật quản lý Thuế.

Nội dung căn bản của thuế GTGT và quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam được quy định

trong các văn bản trên như sau:

2.2.1. Về thuế giá trị gia tăng

 Phạm vi/đối tượng áp dụng [1]

Phạm vi/đối tượng áp dụng là tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh

tại Việt Nam hoặc có thu nhập phát sinh tại Việt Nam gồm các đối tượng sau :

- Tổ chức nước ngoài kinh doanh có cơ sở thường trú tại Việt Nam

hoặc không có cơ sở thường trú tại Việt Nam; cá nhân nước ngoài kinh doanh

là đối tượng cư trú tại Việt Nam hoặc không là đối tượng cư trú tại Việt Nam

(sau đây gọi chung là nhà thầu nước ngoài, nhà thầu phụ nước ngoài) kinh

doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập phát sinh tại Việt Nam trên cơ sở hợp

đồng, thỏa thuận, hoặc cam kết giữa nhà thầu nước ngoài với tổ chức, cá nhân

Việt Nam hoặc giữa nhà thầu nước ngoài với nhà thầu phụ nước ngoài để thực

hiện một phần công việc của hợp đồng nhà thầu.

- Tổ chức, cá nhân nước ngoài thực hiện một phần hoặc toàn bộ hoạt

động kinh doanh phân phối hàng hóa, cung cấp dịch vụ tại Việt Nam trong đó

tổ chức, cá nhân nước ngoài vẫn là chủ sở hữu đối với hàng hóa giao cho tổ

chức Việt Nam hoặc chịu trách nhiệm về chi phí phân phối, quảng cáo, tiếp

thị, chất lượng dịch vụ, chất lượng hàng hóa giao cho tổ chức Việt Nam hoặc

ấn định giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ; bao gồm cả trường hợp

uỷ quyền hoặc thuê một số tổ chức Việt Nam thực hiện một phần dịch vụ

phân phối, dịch vụ khác

 Phạm vi/đối tượng không áp dụng [1]

- Tổ chức, cá nhân nước ngoài có thu nhập từ dịch vụ được cung cấp và

tiêu dùng ngoài Việt Nam;

- Tổ chức, cá nhân nước ngoài thực hiện cung cấp dịch vụ dưới đây cho

tổ chức, cá nhân Việt Nam mà các dịch vụ được thực hiện ở nước ngoài:

+ Sửa chữa phương tiện vận tải (tàu bay, động cơ tàu bay, phụ tùng tàu

bay, tàu biển), máy móc, thiết bị (kể cả đường cáp biển, thiết bị truyền dẫn),

có bao gồm hoặc không bao gồm vật tư, thiết bị thay thế kèm theo;

+ Quảng cáo, tiếp thị (trừ quảng cáo, tiếp thị trên internet);

+ Xúc tiến đầu tư và thương mại;

+ Môi giới: bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ ra nước ngoài;

+ Đào tạo (trừ đào tạo trực tuyến);

+ Chia cước (cước thanh toán) dịch vụ, viễn thông quốc tế giữa Việt

Nam với nước ngoài mà các dịch vụ này được thực hiện ở ngoài Việt Nam,

dịch vụ thuê đường truyền dẫn và băng tần vệ tinh của nước ngoài theo quy

định của Luật Viễn thông; Chia cước (cước thanh toán) dịch vụ bưu chính

quốc tế giữa Việt Nam với nước ngoài theo quy định của Luật Bưu chính, các

điều ước quốc tế về bưu chính mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

tham gia ký kết mà các dịch vụ này được thực hiện ở ngoài Việt Nam.

 Người nộp thuế [1]

Là tổ chức thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam, tổ chức

đăng ký hoạt động theo pháp luật Việt Nam, tổ chức khác các cá nhân sản

xuất kinh doanh mua dịch vụ hoặc trả thu nhập phát sinh tại Việt Nam trên cơ

sở hợp nhà thầu hoặc hợp đồng nhà thầu phụ, bao gồm:

Các tổ chức kinh doanh được thành lập theo Luật Doanh nghiệp, Luật

Đầu tư và Luật Hợp tác xã;

- Các tổ chức kinh tế của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã

hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, đơn vị vũ trang, tổ chức sự

nghiệp và các tổ chức khác;

- Nhà thầu dầu khí hoạt động theo Luật Dầu khí;

- Chi nhánh của công ty nước ngoài được phép hoạt động tại Việt Nam;

- Tổ chức nước ngoài hoặc đại diện của tổ chức nước ngoài được phép

hoạt động tại Việt Nam;

- Văn phòng bán vé, đại lý tại Việt Nam của hãng hàng không nước

ngoài có quyền vận chuyển đi, đến Việt Nam, trực tiếp vận chuyển hoặc liên

danh;

- Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ vận tải biển của hãng vận tải

biển nước ngoài; đại lý tại Việt Nam của hãng giao nhận kho vận, hãng

chuyển phát nước ngoài;

- Công ty chứng khoán, tổ chức phát hành chứng khoán, công ty quản

lý quỹ, ngân hàng thương mại nơi quỹ đầu tư chứng khoán hoặc tổ chức nước

ngoài mở tài khoản đầu tư chứng khoán;

- Các tổ chức khác ở Việt Nam;

- Các cá nhân sản xuất kinh doanh tại Việt Nam.

Người nộp thuế có trách nhiệm khấu trừ số thuế giá trị gia tăng, thuế

thu nhập doanh nghiệp trước khi thanh toán cho Nhà thầu nước ngoài, Nhà

thầu phụ nước ngoài.

 Phương pháp tính thuế [1]

Phương pháp tính thuế là phương pháp tỷ lệ tính trực tiếp trên GTGT.

Theo đó số thuế phải nộp được xác định bằng doanh thu tính thuế GTGT và

tỷ lệ % để tính thuế GTGT trên doanh thu.

= x Số thuế GTGT phải nộp Doanh thu tính thuế GTG Tỷ lệ % để tính thuế GTGT trên doanh thu

Trong đó:

- Doanh thu tính thuế GTGT là toàn bộ doanh thu do cung cấp dịch vụ,

dịch vụ gắn với hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế GTGT mà Nhà thầu nước

ngoài, Nhà thầu phụ nước ngoài nhận được, chưa trừ các khoản thuế phải nộp,

kể cả các khoản chi phí do Bên Việt Nam trả thay Nhà thầu nước ngoài, Nhà

thầu phụ nước ngoài (nếu có).

- Tỷ lệ % để tính thuế GTGT trên doanh thu đối với ngành dịch vụ là

5%.

2.2.2. Về quản lý thuế

 Đăng ký thuế:

Đối tượng đăng ký thuế đối với trường hợp mua DV KTS của tổ chức

nước ngoài gồm 3 nhóm đối tượng sau [5]:

- Nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam

có nghĩa vụ trực tiếp hoặc ủy quyền thực hiện đăng ký;

- Tổ chức, cá nhân kinh doanh ở Việt Nam mua dịch vụ của nhà cung

cấp ở nước ngoài.

- Ngân hàng thương mại;

Các đối tượng phải đăng ký thuế nộp hồ sơ đăng ký thuế tại Cơ quan

thuế nơi tổ chức, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đó có trụ sở hoặc tại Cơ

quan thuế quản lý trực tiếp tổ chức, cá nhân có trách nhiệm khấu trừ và nộp

thuế thay bằng phương thức nộp trực tiếp tại Cơ quan thuế hoặc gửi qua

đường bưu chính hoặc qua cổng giao dịch điện tử của ngành thuế.

 Kê khai thuế:

Khai thuế nhà thầu đối với trường hợp nộp thuế GTGT theo phương

pháp tính trực tiếp có thể khai theo lần phát sinh thanh toán tiền cho nhà thầu

nước ngoài (thời hạn kê khai chậm nhất là ngày thứ 10 kể từ ngày phát sinh

nghĩa vụ thuế) hoặc khai theo tháng trong trường hợp bên Việt Nam thanh

toán cho nhà thầu nước ngoài nhiều lần trong tháng (thời hạn kê khai chậm

nhất là ngày thứ 20 của tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ thuế). Người

nộp thuế nộp hồ sơ khai thuế tại Cơ quan thuế quản lý trực tiếp bằng phương

thức nộp trực tiếp tại Cơ quan thuế hoặc qua đường bưu chính hoặc qua cổng

giao dịch điện tử của ngành thuế [5].

 Nộp thuế:

Người nộp thuế có thể nộp thuế thông qua ngân hàng thương mại, tổ

chức tín dụng khác và tổ chức dịch vụ trung gian thanh toán với thời hạn nộp

thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế [5].

Có thể thấy, trong pháp luật về thuế GTGT các quy định nêu trên mới

chỉ quy định đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào

Việt Nam cho bên mua DV KTS là các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân kinh

doanh. Theo đó, bên mua là người nộp thuế sẽ phải kê khai nộp thuế thay cho

tổ chức nước ngoài cung cấp dịch vụ tại Việt Nam. Đối với hoạt động cung

cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam cho bên mua DV KTS là

cá nhân tiêu dùng, pháp luật về thuế GTGT chưa có quy định cụ thể. Trong

khi đó, pháp luật về quản lý thuế đã quy định tổ chức nước ngoài không thành

lập và hiện diện tại Việt Nam phát sinh thu nhập và kinh doanh tại Việt Nam

có nghĩa vụ đăng ký, kê khai và nộp thuế.

 Thanh tra thuế, kiểm tra thuế

Cơ quan thuế thực hiện kiểm tra thuế tại trụ sở Cơ quan thuế đối với

các hồ sơ kê khai thuế nhằm đánh giá tính đầy đỉ, chính xác các thông tin,

chứng từ trong hồ sơ thuế và sự tuân thủ pháp luật về thuế của người nộp

thuế. Bên cạnh đó Cơ quan thuế được thực hiện thanh tra kiểm tra thuế theo

kế hoạch hoặc theo kiến nghị của các cơ quan quản lý nhà nước hoặc khi phát

hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

2.3. Thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị

gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam

2.3.1. Về bộ máy tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị

gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam

2.3.1.1. Về tổ chức bộ máy Tổng cục Thuế

Trên cơ sở nhiệm vụ và quyền hạn của Tổng cục Thuế nêu trên, cơ cấu

tổ chức hiện tại của Tổng cục Thuế được nêu trong Hình 2.2 bao gồm 21 đơn

vị thuộc và trực thuộc. Trong đó: 15 đơn vị là các tổ chức hành chính giúp

Tổng cục Trưởng thực hiện chức năng quản lý nhà nước và công tác quản trị

nội bộ của Tổng cục Thuế và 02 đơn vị sự nghiệp và 04 đơn vị là các tổ chức

hành chính được thành lập theo Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính để

giúp Tổng cục Trưởng làm đầu mối triển khai thực hiện một số nhiệm vụ

quản lý khác trong toàn ngành.

Ban lãnh đạo Tổng cục Thuế

Vụ Tuyên truyền - Hỗ trợ NNT

Vụ Quản lý Kê khai và KTT

Vụ Thanh tra Kiểm tra Thuế

Vụ Quản lý nợ và CC nợ thuế

Văn phòng

Vụ Kiểm tra nội bộ

Vụ Tổ chức cán bộ

Vụ Tài vụ Quản trị

Vụ Chinh sách

Vụ Pháp chế

Vụ Quản lý doanh nghiệp lớn

Vụ Quản lý thuế DNNVV và HKD, CN cá nhân

Cục Công nghệ thông tin

Vụ Dự toán thu thuế

Vụ Hợp tác Quốc tế

Tạp chí Thuế

Trường nghiệp vụ Thuế

Ban Cải cách và Hiện đại hóa

Ban Quản lý rủi ro về thuế

Ban Quản lý dự án Hỗ trợ hiện đại hóa hệ thống thuế

Ban Quản lý DAĐT xây dựng chuyên ngành

Hình 2.2: Cơ cấu tổ chức Cơ quan Tổng cục Thuế

(website Tổng cục Thuế: www:gdt.gov.vn)

Theo đó, hiện nay, một số bộ phận tham mưu thuộc Tổng cục Thuế

phụ trách về công tác tổ chức thực hiện pháp luật về thuế quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam như:

- Vụ Chính sách chủ trì tham mưu cho Tổng cục Thuế về những văn

bản hướng dẫn, chỉ đạo, trong toàn ngành về pháp luật về quản lý thuế GTGT

đối với hoạt động này;

- Vụ Quản lý thuế Doanh nghiệp nhỏ và vừa và Hộ kinh doanh chủ trì

tham mưu cho Tổng cục Thuế về những văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, trong

toàn ngành về công tác quản lý thuế đối với những giao dịch thương mại điện

tử xuyên biên giới liên quan đến cá nhân là người cung cấp dịch vụ;

- Vụ Kê khai và Kế toán Thuế thực hiện công tác về quản lý nhà nước

trong đăng ký thuế, kê khai thuế và theo dõi tình hình thu nộp của người nộp

thuế phát sinh nghĩa vụ thuế;

- Vụ Thanh tra Kiểm tra Thuế thực hiện công tác thanh tra trên các lĩnh

vực được phân công quản lý của Tổng cục Thuế;

Việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động này được phân công, phân cấp rõ ràng theo chức năng và đối tượng

quản lý. Trong quá trình tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT

đối với hoạt động này các vụ/đơn vị thuộc Tổng cục Thuế thường xuyên phối

hợp theo chức năng nhiệm vụ được giao để tham mưu cho Tổng cục Thuế

hướng dẫn chỉ đạo tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động này trong toàn ngành.

2.3.1.2. Về phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước khác

Trong công tác tổ chức thực hiện pháp luật về thuế Quản lý thuế GTGT

đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài, công tác phối

hợp với các cơ quan quản lý nhà nước khác được thực hiện khi phát sinh

những vụ việc có tính chất phức tạp trên cơ sở quy định pháp luật về trao đổi

thông tin được quy định tại các thông tư liên tịch giữa Bộ Tài chính với các

cơ quan quản lý nhà nước khác như:

- Thông tư liên tịch số 198/2009/TTLT/BTC-BCT-BKH

ngày 09/10/2009 giữa Bộ Tài chính - Công Thương - Bộ Kế hoạch và Đầu tư

về việc hướng dẫn trao đổi, cung cấp thông tin liên quan đến người nộp thuế

trong lĩnh vực quản lý nhà nước về thuế, hải quan, đầu tư, thương mại và

công nghiệp.

- Thông tư liên tịch số 235/2009/TTLT/BTC-BGTVT-BTTTT ngày

14/12/2009 giữa Bộ Tài chính - Bộ Giao thông Vận tải - Bộ Thông tin Truyền

thông về việc hướng dẫn việc trao đổi, cung cấp thông tin hải quan, thông tin

về người nộp thuế trong lĩnh vực hải quan, thuế, giao thông, vận tải, thông tin

và truyền thông.

- Thông tư liên tịch số 239/2009/TTLT-BTC-VKSNDTC-TANDTC

ngày 21/12/2009 giữa Bộ Tài chính – Viện Kiểm soát nhân dân tối cao – Tòa

Án nhân dân tối cao về việc hướng dẫn thông báo, gửi, cung cấp thông tin, tài

liệu liên quan đến người phạm tội, cá nhân và tổ chức vi phạm.

- Thông tư liên tịch số 98/2010/TTLT-BTC-BNNPTNT-BYT ngày

08/07/2010 giữa Bộ Tài chính – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn –

Bộ Y Tế hướng dẫn thực hiện cung cấp, trao đổi thông tin liên quan đến

người nộp thuế, quản lý nhà nước về hải quan, nông nghiệp và y tế.

- Thông tư liên tịch số 102/2010/TTLT-BTC-NHNN ngày 14/07/2010

giữa Bộ Tài chính - Ngân hàng Nhà nước về việc hướng dẫn về việc trao đổi,

cung cấp thông tin giữa cơ quan quản lý thuế và các tổ chức tín dụng.

- Thông tư liên tịch số 146/2010/TTLT/BTC-BCA-BQP ngày

23/9/2010 giữa Bộ Tài chính - Bộ Công an - Bộ Quốc phòng về việc hướng

dẫn việc trao đổi, cung cấp thông tin hải quan, thông tin về người nộp thuế.

Vai trò, trách nhiệm của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và các cơ quan

quản lý nhà nước khác trong tổ chức thực hiện pháp luật về Quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này đã được pháp luật quy định rõ ràng và cụ thể để

bảo đảm tính hiệu lực hiệu quả hơn trong tổ chức thực hiện pháp luật về Quản

lý thuế GTGT đối với hoạt động này. Các Thông tư liên tịch nêu trên bước

đầu đã tạo khung pháp lý cần thiết cho cơ quan thuế phối hợp với các cơ quan

chức năng phục vụ cho tổ chức thực hiện pháp luật về Quản lý thuế GTGT

đối với hoạt động này và có một số kết quả nhất định như: Để thu thập nguồn

thu nhập của Netflix, Apple TV tại Việt Nam, Tổng cục Thuế có phối hợp với

Thanh tra giám sát ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước đề nghị cung cấp

thông tin dữ liệu liên quan đền tài khoản của cá nhân, tổ chức tại Việt Nam

thực hiện chuyển tiền cho các tổ chức nước ngoài như Netflix, Apple TV

[14]; để nắm bắt thông tin về công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh

doanh game của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam, Tổng cục Thuế có công

văn gửi Cục cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao của Bộ

Công An để trao đổi nắm bắt các thông tin về các tổ chức nước ngoài kinh

doanh tại Việt Nam,... Nhìn chung, các cơ quan quản lý nhà nước đã phối hợp

chặt chẽ với Tổng cục Thuế trong tổ chức thực hiện pháp luật về thuế quản lý

thuế GTGT đối với hoạt động. Tuy nhiên, việc tiếp nhận, giải quyết, cung cấp

các thông tin này đôi khi chưa kịp thời, chưa thực sự thông thoáng, chưa

thường xuyên, chưa phối hợp chặt chẽ, nhiều lúc còn thụ động, thiếu linh

hoạt, còn mang nặng tính chất hành chính. Vì vậy đã làm cho công tác phối

hợp giải quyết một số vụ việc bị chậm tiến độ, hiệu quả thấp, chưa đáp ứng

yều cầu quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này.

2.3.2. Về xây dựng và ban hành các văn bản quản lý trong việc tổ

chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động

cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Sau khi Thông tư số 103/2014/TT-BTC ngày 22/09/2014 của Bộ Tài

chính được ban hành, Tổng cục Thuế có những văn bản chỉ đạo, điều hành

liên quan đến một số mô hình kinh doanh cung cấp DV KTS vào Việt Nam

của tổ chức nước ngoài không thành lập tại Việt Nam, gồm:

- Đối với lĩnh vực kinh doanh dịch vụ vận tải, Tổng cục Thuế đã tham

mưu trình Bộ Tài chính đã ban hành công văn số 11828/BTC-CST ngày

24/8/2016 hướng dẫn về chính sách thuế và quản lý thuế liên quan đến hoạt

động kinh doanh của Công ty TNHH Uber B.V Hà Lan tại Việt Nam;

- Công văn số 384/TCT-TNCN của Tổng cục Thuế hướng dẫn về chính

sách thuế đối với các hoạt động hợp tác kinh doanh của Công ty Grab taxi;

- Đối với lĩnh vực thương mại điện tử; nói chung: Tổng cục Thuế đã

ban hành công văn số 2623/TCT-CS ngày 16/06/2017 gửi Cục trưởng Cục

Thuế các tỉnh , thành phố đề nghị: (i) đẩy mạnh tuyên truyển, phổ biến chính

sách thuế, kê khai nộp thuế đến tất cả người nộp thuế có hoạt động thương

mại điện tử; (ii) rà soát, đôn đốc người nộp thuế có hoạt động thương mại

điện tử; phải kể khai, nộp thuế theo quy định phù hợp với phân cấp quản lý

người nộp thuế tại địa phương; (iii) thực hiện thanh tra, kiểm tra theo quy

định đối với các doanh nghiệp có kinh doanh thương mại điện tử; nhằm đưa

công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử; vào nề nếp;

- Đối với lĩnh vực kinh doanh dịch vụ khách sạn: Tổng cục Thuế đã

tham mưu trình Bộ Tài chính ban hành Công văn số 848/BTC-TCT ngày

18/01/2017 hướng dẫn các Cục Thuế về chính sách thuế và quản lý thuế liên

quan đến hoạt động kinh doanh của dịch vụ đặt phòng trực tuyến. Theo đó,

đối với Công ty có trụ sở tại nước ngoài (NTNN) kinh doanh đặt phòng trực

tuyến tại Việt Nam theo hình thức trực tuyến và phát sinh thu nhập tại Việt

Nam sẽ áp dụng thuế theo tỷ lệ sau:

+ Tỷ lệ % để tính thuế GTGT trên doanh thu được hưởng là 5%;

+ Tỷ lệ % để tính thuế thu nhập doanh nghiệp trên doanh thu được

hưởng là 5%.

Có thể thấy, công tác chỉ đạo, điều hành tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

đã được Tổng cục Thuế triển khai quyết liệt, trách nhiệm và thường xuyên

thông qua việc ban hành đầy đủ các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tổ

chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam trong toàn ngành và đạt được kết quả như sau:

Trong giai đoạn 2016 – 2019, số thuế nhà thầu (GTGT, thu nhập doanh

nghiệp) thu được của ngành thuế đối với hoạt động quảng cáo số của tổ chức

nước ngoài cung cấp cho các doanh nghiệp, tổ chức tại Việt Nam là 1.299,11

tỷ đồng Việt Nam với số thu cụ thể trong giai đoạn 2016-2019 được nêu trong

Bảng 2.2 như sau:

Đơn vị tính: Tỷ đồng

Thuế nhà thầu thuế Tổng số Thuế nhà thầu Năm thu nhập doanh thuế thuế GTGT nghiệp

2016 46,86 25,28 21,58

2017 90,48 50,87 39,61

2018 151,77 85,98 65,79

2019 1.010 535 475

Bảng 2.1: Kết quả kê khai thuế nhà thầu đối với dịch vụ quảng cáo số

(Nguồn: Báo cáo Công tác quản lý thuế của ngành thuế đối với hoạt

động kinh doanh thương mại điện tử [14])

Bên cạnh đó, trên cơ sở tham mưu của Tổng cục Thuế trình Bộ Tài

chính đã ban hành công văn số 11828/BTC-CST ngày 24/8/2016 hướng dẫn

về chính sách thuế và quản lý thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh của

Công ty TNHH Uber B.V Hà Lan tại Việt Nam, Cục Thuế TP.Hồ Chí Minh

đã thực hiện truy thu của Công ty TNHH Uber B.V Hà Lan là 66,68 tỷ đồng

Việt Nam [14], trong đó truy thu về thuế là 51,48 tỷ đồng Việt Nam (gồm

thuế GTGT là 26,38 tỷ đồng Việt Nam, thuế thu nhập cá nhân là 14,6 tỷ đồng

Việt Nam và thuế thu nhập doanh nghiệp là 10,5 tỷ đồng Việt Nam); phạt về

hành vi kê khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp là 10,3 tỷ đồng Việt

Nam và tiền chậm nộp là 4,9 tỷ đồng Việt Nam.

Tuy nhiên, ngoài kết quả truy thu của Công ty TNHH Uber B.V Hà

Lan là kết quả truy thu duy nhất đến thời điểm hiện nay thu được từ hoạt động

cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam cho các cá nhân tiêu

dùng. Các kết quả thu còn lại của Tổng cục Thuế là thu từ hoạt động cung cấp

DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam cho các doanh nghiệp tổ

chức. Hiện nay, thu từ hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam cho cá nhân tiêu dùng và cá nhân hộ kinh doanh là chưa thu và

quản lý được vì những lý do sau: (i) đối với hoạt động cung cấp DV KTS của

tổ chức nước ngoài vào Việt Nam cho cá nhân tiêu dùng chưa có quy định

như đã nêu tại mục 2.2.1; (ii) đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam, mặc dù đã có quy định nhưng do các cá nhân

kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, không thực hiện quyết toán

cuối năm nên không có cơ sở rà soát yêu cầu các cá nhân kê khai và nộp thuế

thay cho nhà thầu nước ngoài.

2.3.3. Về tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong việc quản

lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam

Đây là nội dung quan trọng giúp cho việc tổ chức thực hiện pháp luật

về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam đạt được chất lượng và hiệu quả. Sau khi, Bộ Tài chính

ban hành Thông tư số 103/2014/TT-BTC ngày 22/09/2014, Tổng cục Thuế

ban hành Công văn số 4280/TCT-CS ngày 02/10/2014 để đề nghị các Cục

Thuế phổ biến thông báo cho cán bộ thuế và tuyên truyền tới người nộp thuế

trên địa bàn quản lý các nội dung mới của Thông tư số 103/2014/TT-BTC về

thuế nhà thầu. Đồng thời, Tổng cục Thuế đưa thông tin về Thông tư số

103/2014/TT-BTC ngày 22/09/2014 của Bộ Tài chính và Công văn số

4280/TCT-CS ngày 02/10/2014 lên trang thông tin điện tử ngành thuế để

người nộp thuế kịp thời nắm bắt các nội dung sửa đổi, bổ sung mới trong việc

tuân thủ pháp luật về thuế.

Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật quản lý thuế GTGT

đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

được quan tâm chú trọng thông qua việc thực hiện lồng ghép với các đợt tập

huấn pháp luật, chính sách khác mới ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung giới

thiệu; trong các lần tổ chức đối thoại hàng năm giữa Tổng cục Thuế với các

doanh nghiệp hoặc trong các bản tin thuế và cuộc sống được phát thứ hai

hàng tuần lúc 20g trên kênh truyền hình VTV1. Những hoạt động này trong

thời gian qua đã góp phần nâng cao nhận thức của tổ chức nước ngoài không

hiện diện và thành lập tại Việt Nam phát sinh thu nhập hoặc hoạt động kinh

doanh tại Việt Nam.

Tuy nhiên, cách thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn

chưa phù hợp và gắn với đặc điểm của tổ chức nước ngoài không hiện diện,

thành lập tại Việt Nam để tham dự các đợt phổ biến, tuyên truyền pháp luật

hoặc hội nghị đối thoại tại Việt Nam hay các chương trình tuyên truyền phát

sóng bằng tiếng Việt Nam cũng rất khó cho tổ chức nước ngoài này hiểu được

nội dung của những vấn đề phổ biến, tuyên truyền pháp luật.

Tóm lại, các phương thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật

truyền thống như hiện nay chỉ phù hợp đối với người nộp thuế thành lập và

hoạt động tại Việt Nam, đối với tổ chức nước ngoài này cần phải có những

cách thức triển khai mới để có thể nâng cao tính tuân thủ và nhận thức của tổ

chức nước ngoài này.

2.3.4. Về thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ

thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam.

Hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế được thực hiện theo các quy định

pháp luật về Quản lý thuế và thanh tra. Cơ quan thuế có thể tiến hành thanh

tra thuế, kiểm tra thuế tại trụ sở người nộp thuế hoặc kiểm tra hồ sơ kê khai

thuế tại Cơ quan thuế. Nhưng đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam có đặc điểm là tổ chức nước ngoài không hiện

diện và thành lập tại Việt Nam nên các biện pháp thực thi pháp luật này

không thể tác động đến tổ chức nước ngoài. Do đó, việc phát hiện, xử lý các

vi phạm về thuế như các hành vi không đăng ký, kê khai thuế trong thời gian

qua thường được thu thập thông qua các thông tin nghiệp vụ từ các nguồn:

phản ánh của phương tiện thông tin truyền thông; rà soát của công chức thuế

và phối hợp trao đổi thông tin với các cơ quan quản lý nhà nước như đã nêu

tại mục 2.3.1.

2.3.5. Vê hợp tác quốc tế trong quản lý thuế giá trị gia tăng đối với

hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam.

Hiện Việt Nam đã tham gia ký kết Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần với

hơn 80 quốc gia/vùng lãnh thổ. Tuy nhiên các Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần

liên quan đến giải quyết các tranh chấp về nghĩa vụ thuế đối với các khoản

thuế thu nhập trực thu như thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá

nhân của một người nộp thuế cư trú tại một quốc gia/vùng lãnh thổ nhưng

phát sinh và thuộc thẩm quyền đánh thuế theo nội luật của mỗi quốc gia/vũng

lãnh thổ hoặc của Việt Nam. Do đó, trong hợp tác quốc tế về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này thường bị từ chối cung cấp trao đổi thông tin

giữa cơ quan thuế Việt Nam và cơ quan thuế các quốc gia/vùng lãnh thổ vì

thuế GTGT không thuộc phạm vi điều chỉnh của Hiệp định tránh đánh thuế 2

lần được ký kết giữa Việt Nam và các quốc gia/vũng lãnh thổ. Bởi vậy, cơ sở

để hợp tác quốc tế trong quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này đang thiếu

những quy định, thảo thận pháp lý chung.

2.3.6. Về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ cho quản lý thuế

giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam

Hệ thống ứng dụng CNTT của ngành thuế được nêu trong Hình 2.3

gồm 4 nhóm chính, trong đó có 3 nhóm phục vụ cho hoạt động quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam như:

- Hệ thống ứng dụng hỗ trợ người nộp thuế Cổng thông tin Tổng cục

Thuế gồm các: Hệ thống khai/nộp Thuế online; Tra cứu thông tin hóa đơn; Hệ

thống phần mềm hỗ trợ kê khai; Các dịch vụ điện tử : Đăng ký thuế điện tử,

kê khai qua mạng, nộp thuế qua mạng, dịch vụ thuế điện tử;

- Hệ thống các ứng dụng hỗ trợ công tác quản lý thuế: được thiết kế

phục vụ theo các chức năng quản lý thuế cơ bản là: Tuyên truyền Hỗ trợ

người nộp thuế; Quản lý Kê khai và Kế toán Thuế; Quản lý thu nợ và cưỡng

chế nợ thuế; Thanh tra – Kiểm tra thuế;

- Hệ thống trao đổi thông tin với Cơ quan thuế: Hiện nay, ngành Thuế

là ngành có đầy đủ thông tin về doanh nghiệp và hộ kinh doanh đầy đủ và

được cập nhật kịp thời nhất trong số các Bộ, ngành. Các thông tin được chia

sẻ, kết nối với các Bộ, ngành như: Kết nối trao đổi thông tin Đăng ký doanh

nghiệp và truyền dữ liệu Báo cáo tài chính doanh nghiệp cho Bộ KH&ĐT;

Kết nối trao đổi thông tin doanh nghiệp cho Tổng cục Thống kê hỗ trợ công

tác điều tra thống kê; Kết nối, trao đổi thông tin với Bảo hiểm xã hội Việt

Nam hỗ trợ kiểm soát và phát triển thêm đối tượng phải đóng BHXH;…

Hình 2.3: Hệ thống ứng dụng CNTT ngành thuế

(website Tổng cục Thuế: www:gdt.gov.vn)

Hệ thống ứng dụng CNTT của ngành thuế như hiện nay đã phát huy tác

dụng trong việc giảm các thủ tục hành chính, thời gian xử lý các thủ tục hành

chính về thuế cho người nộp thuế và phát triển Chính phủ điện tử. Người nộp

thuế cho dù là tại Việt Nam hay tại nước ngoài, với máy tính kết nối mạng có

thể thực hiện được các thủ tục về đăng ký thuế, kê khai thuế và nộp thuế

24/24h. Bên cạnh đó, với hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung toàn ngành và hệ

thống trao đổi thông tin thường xuyên của cơ quan quản lý nhà nước khác với

cơ quan thuế đã giúp cho công tác điều hành, chỉ đạo của Tổng cục Thuế

trong quản lý thuế đối với hoạt động này được kịp thời, sát sao. Tuy nhiên, hệ

thống ứng dụng CNTT mới chỉ dừng lại kết nối từ các dữ liệu mang tính chủ

động từ người nộp thuế kê khai, đăng ký theo quy định hoặc các thông tin kết

nối từ các cơ quan quản lý nhà nước khác nắm được thường xuyên trên cơ sở

đối tượng quản lý khai báo, còn những thông tin rà soát để phát hiện ra những

tổ chức nước ngoài không thành lập và hiện diện tại Việt Nam phát sinh thu

nhập hoặc hoạt động kinh doanh tại Việt Nam thì gần như chưa có, các thông

tin này chủ yếu được thu thập qua phản ánh từ các thông tin báo chí truyền

thông.

2.4. Đánh giá tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia

tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam

2.4.1. Kết quả đạt được và nguyên nhân

2.4.1.1. Những kết quả đạt được

Có thể nói, trong những năm qua, công tác tổ chức thực hiện pháp luật

về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS vào Việt Nam đã

được triển khai, thực hiện khá đồng bộ và đạt được kết quả tích cực góp phần

tăng số thu và chống thất thu ngân sách nhà nước. Những kết quả đạt được

trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động

này, bao gồm:

Một là, các văn bản chỉ đạo điều hành ban hành kịp thời

Tổng cục Thuế đã chủ động, kịp thời bàn hành các văn bản chỉ đạo,

triển khai tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam trong toàn

ngành. Trên cơ sở đó, tạo điều kiện cho cơ quan thuế các địa phương chủ

động trong công tác quản lý thuế cũng như phối hợp triển khai thực hiện các

nhiệm vụ được giao đạt hiệu quả. Trên cơ sở tổng kết, đánh giá quá trình tổ

chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV KTS

của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam trong thời gian qua, Tổng cục Thuế đã

kịp thời tham mưu cho Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ trình Quốc hội thông

qua Luật Quản lý thuế năm 2019. Theo đó, Luật Quản lý thuế đã kịp thời bổ

sung quy định tổ chức nước ngoài hoạt động kinh doanh thương mại điện tử,

kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác có nghĩa vụ đăng ký

thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam. Đề xuất tham mưu này của Tổng cục

Thuế có tác dụng tích cực trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh

doanh thương mại điện tử nói chung và hoạt động cung cấp DV KTS của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam nói riêng để bảo vệ lợi ích và quyền đánh thuế

của Việt Nam; giải quyết những thách thức trong kinh tế số và bảo đảm công

bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế giữa các doanh nghiệp trong nước và

tổ chức nước ngoài trong bối cảnh phát triển hiện nay. Bên cạnh đó, việc

Tổng cục Thuế tham mưu quy định trong Luật Quản lý thuế năm 2019 về việc

Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về thủ tục hành chính tại cấp Thông tư giúp

cho Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế trong chủ động quản lý Nhà nước về hoạt

động kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác được thực hiện bởi

nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam.

Hai là, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được triển khai hiệu

quả

Công tác truyền thông, phổ biến pháp luật về quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động này được triển khai đa dạng, đồng bộ bằng nhiều hình thức; các

cơ quan truyền thông và đơn vị chủ trì được giao nhiệm vụ truyền thông (Vụ

Tuyên truyền – Hỗ trợ người nộp thuế) đã tích cực vào cuộc. Qua đó, nhận

thức pháp luật về thuế của của công chức thuế và người nộp thuế được nâng

cao; tính tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế trong việc thực hiện pháp

luật về thuế đối với hoạt động này đã có sự chuyển biến tích cực. Chẳng hạn,

có nhiều tổ chức nước ngoài xin làm việc với Tổng cục Thuế để hỏi nghĩa vụ

kê khai thuế tại Việt Nam trong thời gian như Uber, Netfilix, Amazon,..;

Ba là, hệ thống cơ sở hạ tầng CNTT đã đem lại hiệu quả trong công tác

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam

Trong những năm qua, ứng dụng CNTT đóng vai trò quan trọng trong

công tác quản lý thuế nói chung và quản lý thuế GTGT đối với hoạt động

cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam nói riêng. Tổng cục

Thuế đã triển khai việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung tại Tổng

cục Thuế để hỗ trợ cho việc khai thác, tra cứu các thông tin của người nộp

thuế và làm cơ sở để kết nối trao đổi thông tin với các đơn vị/ban ngành khác,

các tổ chức quốc tế, thu thập thông tin từ mạng xã hội, sử dụng công nghệ trí

tuệ nhân tạo trong việc xử lý thông tin để đưa ra các cảnh báo rủi ro, thông tin

về mức độ tuân thủ của người nộp thuế, nhất là người nộp thuế có những hoạt

động kinh doanh xuyên biên giới. Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế cũng đã đẩy

mạnh việc triển khai các ứng dụng CNTT hỗ trợ người nộp thuế trong hoạt

động giao dịch điện tử với Cơ quan thuế về đăng ký thuế, khai thuế và nộp

thuế.

2.4.1.2. Bài học rút ra

Từ những kết quả trên, bài học rút ra trong công tác tổ chức thực hiện

pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam như sau:

- Rất cần sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, kịp thời, quyết liệt của các cấp

Lãnh đạo; Sự đoàn kết nhất trí và quyết tâm, nỗ lực cố gắng của tập thể lãnh

đạo và cán bộ công chức toàn ngành Thuế để luôn bám sát các chủ trương,

chính sách cũng như các giải pháp quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này

trong việc bảo vệ và chống thất thu ngân sách nhà nước;

- Công chức trong Tổng cục Thuế nói riêng và toàn ngành thuế nói

chung luôn luôn có tinh thần nâng cao trình độ chuyên môn nghề nghiệp, ý

thức thực hiện pháp luật để nhạy bén hơn trong công tác, xử lý triệt để những

đối tượng có hành vi gian lận thuế, trốn thuế. Việc tăng cường về số lượng

cũng như nâng cao về chất lượng luôn là một trong những vấn đề quan tâm

hàng đầu của cơ quan Tổng cục thuế;

- Hệ thống cơ sở dữ liệu và ứng dụng CNTT phục vụ công tác quản lý

thuế nói chung và quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này nói riêng luôn

luôn phải được quan tâm, đầu tư thích đáng để phát huy tác dụng trong việc

giảm các thủ tục, thời gian xử lý các thủ tục hành chính về thuế cho người

nộp thuế, cũng như trong công tác quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này.

2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân

2.4.2.1. Những hạn chế

- Mặc dù, Tổng cục Thuế đã chủ động ban hành các văn bản hướng dẫn

chỉ đạo toàn ngành phạm vi thuộc thẩm quyền của mình và pháp luật về quản

lý thuế đã quy định trách nhiệm của tổ chức nước ngoài về nghĩa vụ đăng ký

thuế, khai thuế, nộp thuế nhưng pháp luật nhưng pháp luật về thuế GTGT và

Quản lý thuế vẫn còn những hạn chế sau:

+ Về xác định Người nộp thuế: trong hoạt động cung cấp DV KTS của

tổ chức nước ngoài vào Việt Nam cho cá nhân, hiện pháp luật về thuế GTGT

hiện chưa có quy định về trách nhiệm, nghĩa vụ nộp thuế đối với hoạt động

cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài cho cá nhân tiêu dùng tại Việt

Nam.

+ Đăng ký, kê khai, nộp thuế: Trong mô hình cung cấp DV KTS giữa

tổ chức nước ngoài với cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam, khi xác định người

nộp thuế là tổ chức nước ngoài cung cấp DV KTS cho người tiêu dùng tại

Việt Nam thì vướng mắc về xác định cơ quan quản lý trực tiếp để tổ chức

nước ngoài có thể thực hiện các thủ tục đăng ký thuế và kê khai thuế vì các tổ

chức nước ngoài không có trụ sở tại Việt Nam.

- Thứ hai, công tác điều hành chỉ đạo tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này hiện đang phân tán cho 1 số

Vụ/đơn vị thực hiện. Chẳng hạn: Việc hướng dẫn về chính sách như hiện nay

được giao Vụ Chính sách hay Vụ Doanh nghiệp vừa và nhỏ và Hộ kinh doanh

thực hiện. Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với hoạt động

này được giao cho Vụ Thanh tra Kiểm tra Thuế thực hiện. Điều này nảy sinh

những khó khăn trong quá trình phối hợp tổ chức thực hiện pháp luật từ ngay

trong nội bộ cơ quan Tổng cục Thuế.

- Thứ ba, đội ngũ nhân lực làm công tác tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này chưa đáp ứng được yêu cầu công

việc do hiện nay làm việc theo hình thức kiêm nhiệm.

- Thứ tư, công tác phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước về quản

lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam còn hạn chế, đặc biệt trong việc chia sẻ kịp thời, đầy đủ các thông tin do

các quy định về bảo mật thông tin trong các văn bản pháp luật chuyên ngành

khác như Luật tổ chức tín dụng, Luật an ninh mạng hoặc nhiều lúc còn thụ

động, thiếu linh hoạt, còn mang nặng tính chất hành chính hoặc do hệ thống

cơ sở hạ tầng CNTT để kết nối thông tin của mỗi bên là khác nhau nên việc

trao đổi thông tin phải thực hiện thủ công.

- Thứ năm, Mặc dù từ năm 2015, ngành Thuế đã triển khai hệ thống

quản lý thuế tích hợp (TMS) thay thế toàn bộ 16 ứng dụng hỗ trợ công tác

quản lý thuế đang triển khai tại Cục Thuế và các chi cục thuế cho phép quản

lý và lưu trữ tập trung thông tin quản lý tất cả các sắc thuế trên phạm vi toàn

quốc để đáp ứng các nghiệp vụ quản lý thuế tập trung như: đăng ký thuế, quản

lý hồ sơ, quản lý và xử lý kê khai/quyết toán thuế, kế toán thuế nội địa, quản

lý nợ, sổ sách, báo cáo phân tích, đánh giá. Tuy nhiên, đây mới chỉ là dữ liệu

“tĩnh” tại một thời điểm.

2.4.2.2. Nguyên nhân của hạn chế

* Nguyên nhân khách quan:

- Trong thực tế, do một số hoạt động này có đặc thù riêng và có tính

đan xen giữa các ngành. Chẳng hạn như: Trong dịch vụ kết nối vận tải của

ứng dụng Uber, khi Uber là một Công ty có trụ sở tại nước ngoài, hoạt động

kết nối vận tải giữa lái xe và cá nhân tại Việt Nam là hoạt động cung cấp DV

KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam. Dịch vụ này vừa mang bóng dáng

của hoạt động dịch vụ thương mại điện tử, vừa mang bóng dáng của hoạt

động vận tải nên và mỗi hoạt động ngành kinh tế có tỷ lệ thuế suất khác nhau

(nếu theo dịch vụ thì tỷ lệ % để tính thuế GTGT là 5%; nếu theo vận tải thì thì

tỷ lệ % để tính thuế GTGT là 3%). Do đó, ngành thuế gặp khó khăn trong việc

phân loại thu nhập khi xác định nghĩa vụ thuế của tổ chức nước ngoài cung

cấp DV KTS vào Việt Nam.

- Do các hình thức thanh toán đa dạng, phương thức hoạt động kinh

doanh được thực hiện trên mạng nên rất khó khăn cho cơ quan thuế trong việc

xác định tính chính xác doanh thu của tổ chức nước ngoài để nộp thuế, do các

giao dịch của họ chủ yếu thực hiện dựa trên văn bản điện tử. Do đó, việc quản

lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào sự tuân thủ của tổ chức nước ngoài.

- Rất khó kiểm tra, giám sát, thu thuế và áp dụng chế tài xử phạt vi

phạm hành chính đối với các tổ chức nước ngoài cung cấp DV KTS vào Việt

Nam do tổ chức nước ngoài không phải đặt văn phòng, chi nhánh tại Việt

Nam.

* Nguyên nhân chủ quan

- Pháp luật về thuế GTGT và quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp

DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam chưa đồng bộ, chưa theo kịp

với sự thay đổi của các mô hình kinh doanh. Thiếu tính đồng bộ giữa 2 quy

định pháp luật này dẫn đến việc tổ chức nước ngoài và cơ quan thuế lúng túng

khi gặp phải những vấn đề mới phát sinh từ thực tế vừa qua. Chẳng hạn như

Netflix muốn kê khai nghĩa vụ thuế GTGT tại Việt Nam khi họ thu tiền thuê

bao của người tiêu dùng tại Việt Nam, pháp luật về quản lý thuế đã quy định

việc họ có trách nhiệm phải thực hiện nghĩa vụ đăng ký thuế, khai thuế và nộp

thuế nhưng pháp luật về thuế GTGT chưa xác định Netflix là người nộp thuế.

- Chưa có đơn vị chuyên trách để quản lý thuế đối với hoạt động này,

mặc dù, quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV KTS vào Việt Nam có

mức độ phức tạp (ví dụ như quản lý thuế đối với hoạt động chuyển giá) và

theo thông lệ quốc tế thì nhiều nước đều thành lập các đơn vị/phòng chức

năng để quản lý thuế đối với các hoạt động này. Nhưng đến thời điểm hiện

nay, ngành Thuế vẫn chưa có bộ phận chuyên trách để quản lý thuế đối với

hoạt động thương mại điện tử nói chung và quản lý thuế đối với hoạt động

cung cấp DV KTS nói riêng.

- Đội ngũ công chức thuế phụ trách về quản lý thuế đối với hoạt động

cung cấp DV KTS vào Việt Nam chưa được đào tạo các kỹ năng, nghiệp vụ

chuyên sâu. Việc quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV KTS vào Việt

Nam chỉ được thực hiện dưới hình thức kiêm nhiệm nên kết quả công tác quản

lý thuế đối với hoạt động này đang còn bỏ ngỏ.

- Công tác phối hợp với các Bộ, các ngành chức năng chưa theo kịp yêu

cầu quản lý thuế đối với hoạt động này của Cơ quan thuế. Ngành thuế chưa

xây dựng được quy chế phối hợp cụ thể giữa các đơn vị thuộc các các Bộ,

ngành chức năng quản lý trực tiếp các thông tin cần trao đổi trong quản lý

thuế đối với hoạt động này.

- Hệ thống ứng dụng CNTT của ngành Thuế trong công tác tổ chức

thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động này chưa được đầu tư

nâng cấp kịp thời và đồng bộ, tương xứng với các mô hình hoạt động kinh

mới trong sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Do các hoạt động kinh tế luôn thay đổi việc triển khai tổ chức thực hiện

pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV KTS đối với tổ chức

nước ngoài trong thực tiễn sẽ khó tránh khỏi những vướng mắc, khó khăn

trong thực tiễn triển khai. Với những vướng mắc nêu trên, trong Chương 3

luận văn đề xuất những giải pháp để giải quyết đối với những vướng mắc này.

2.5. Một số vấn đề đặt ra đối với công tác tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ

thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Qua một số loại hình dịch vụ KTS của tổ chức nước ngoài cung cấp

vào Việt Nam nêu trên tại Việt Nam, cho thấy thị trường cung cấp DV KTS ở

Việt Nam có cơ hội rất lớn bởi dân số trẻ với tổng dân số xấp xỉ 95 triệu dân

trong đó có hơn 60% dân số dưới 35 tuổi [3] và thu nhập bình quân đang tăng

trưởng nhanh nên số lượng người dân dễ dàng sở hữu và sử dụng các thiết bị

thông minh (smart divices: - bao gồm: Smart phone, table, phablet, Smart TV)

có kết nối được internet ngày càng tăng. Bên cạnh đó, thế hệ trẻ Việt Nam

cũng là những người yêu công nghệ, việc sử dụng điện thoại và internet như

là một chuẩn mực đời sống hàng ngày của họ nên nhu cầu nội dung số là rất

lớn và không ngừng tăng trưởng. Số người dùng interner và hạ tầng mạng

ngày càng phát triển trong những năm vừa qua theo số liệu minh chứng tại

Bảng 2.1:

Chỉ tiêu 2015 2016 2017 2018 Đơn vị tính

lệ người sử % 54 54,19 58,14 70 Tỷ dụng Internet

% 27,3 47 Tỷ lệ hộ gia đình có kết nối internet

Mbit/s 1.677.775 3.716.027 6.500.965 7.796.531 Tổng băng thông kết nối Internet

Bit/s 35.694 79.659 122.235 122.458

Nguồn: Sách trắng Công nghệ thông tin và Truyền thông năm 2019 [4]

Tổng bang thông kết nối internet quốc tế/người sử dụng

Bảng 2.2: Tỷ lệ người dùng và tốc độ internet ở Việt Nam từ năm

2015 đến năm 2018

Cùng với đó là việc tham gia vào các tổ chức thương mại quốc tế làm

cho giao thương hàng hóa càng trở nên phong phú. Điều này giúp cho Việt

Nam là một thị trường tiềm năng về cung cấp DV KTS cho các tổ chức nước

ngoài hoạt động theo mô hình không hiện diện tại Việt Nam và cho các tổ

chức, doanh nghiệp thành lập tại Việt Nam.

Trước những cơ hội phát triển của thị trường DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam nêu trên đang đạt ra những thách thức trong công

tác tổ chức thực hiện pháp luật đối với hoạt động này nói chung như sau:

- Cơ chế quản lý nhà nước không theo kip nhịp phát triển nhanh của

hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam cho các

cá nhân. Chẳng hạn như đối với loại hình dịch vụ kết nối vận tải của Uber

trong thời gian, khi Uber là một Công ty có trụ sở tại nước ngoài, hoạt động

kết nối vận tải giữa lái xe và cá nhân tại Việt Nam vừa mang hình thức là hoạt

động dịch vụ thương mại điện tử, vừa mang hình thức là hoạt động vận tải

nên đã tạo ra không ít những tranh luận trong việc xác định cơ quan quản lý

nhà nước nào sẽ quản lý đối với hoạt động này và điều này cũng sẽ ảnh hưởng

đến việc xác định nghĩa vụ thuế suất thuế GTGT của tổ chức nước ngoài phải

nộp tại Việt Nam (nếu theo dịch vụ thì tỷ lệ % để tính thuế GTGT là 5%; nếu

theo vận tải thì thì tỷ lệ % để tính thuế GTGT là 3%).

cơ quan quản lý nhà nước khó áp đặt các quy định pháp lý như đối với các

- Tổ chức nước ngoài không thành lập, hiện diện tại Việt Nam nên các

doanh nghiệp trong nước để bắt các tổ chức nước ngoài thực hiện như: quy

định về quản lý mạng xã hội trong nước, quy định về biên tập, biên dịch và

quản lý nội dung đối với các chương trình truyền hình trực tuyến và các trò

chơi trực tuyến; quy định về lưu trữ và bảo mật dữ liệu,…

- Hoạt động cung cấp DV KTS diễn ra 24/24, trong môi trường không

gian mạng, sử dụng CNTT với rất nhiều hoạt động diễn ra trong ngày và khi

tổ chức nước ngoài không tự giác không tuân thủ các quy định tại Việt Nam

thì các cơ quan quản lý nhà nước rất khó chủ động và phối hợp trong việc phát

hiện các hoạt động kinh tế mới phát sinh để đưa vào diện quản lý. Trong khi

đó, người tiêu dùng rất ít quan tâm đến việc tổ chức nước ngoài này đã thực

hiện tuân thủ các quy định của Việt Nam hay chưa trước khi mua DV KTS.

Tiểu kết chương 2

Chương 2 của luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng công tác tổ

chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp

DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam. Trên cơ sở hệ thống hóa quy

định pháp luật về quản lý thuế GTGTđối với hoạt động cung cấp DV KTS của

tổ chức nước ngoài vào Việt Nam và những quy định pháp luật về thẩm

quyền của chủ thể tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam, tác giả phân

tích thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam trên 04 nội

dung chính là: (i) Bộ máy tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối với

hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam; (ii) Xây

dựng và ban hành các văn bản quản lý trong việc tổ chức thực hiện pháp luật

về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam; (iii) Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong

việc quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam; (iv) Thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động cung

cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam; (v) Về hợp tác quốc tế

trong quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam; (vi) Cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ cho quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam;

Từ việc phân tích thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam, tác giả đã đánh giá những kết quả đã đạt được, hạn chế và nguyên nhân

của những kết quả đạt được và những hạn chế. Trong đó, tác giả tập trung

phân tích làm rõ 03 nhóm hạn chế chính về thể chế chính sách; năng lực tổ

chức và ứng dụng CNTT, chỉ ra nguyên nhân chủ quan, khách quan của

những hạn chế. Đây là cơ sở để tác giả đề xuất các giải pháp bảo đảm tổ chức

thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV

KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam tai Chương 3 của luận văn.

Chương 3

QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN

PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI

HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CỦA TỔ CHỨC

NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM

3.1. Quan điểm tăng cường tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam

Như đã phân tích, hoạt động cung cấp DV KTS là một hoạt động kinh

tế phổ biến trong kinh tế số và trong sự phát triển cuộc cách mạng công nghệ

4.0. Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động

cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam là một nhiệm vụ khó

khăn, phức tạp đối với mọi quốc gia. Do vậy, các cơ quan nhà nước Việt

Nam, không chỉ Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế là chủ thể chính được Chính

phủ giao quản lý nhà nước về quản lý thuế, mà các cơ quan quản lý Nhà nước

khác có trách nhiệm phối hợp thực hiện trong công tác này như Bộ Truyền

thông Thông tin, Bộ Công an, Bộ Công thương,… cần nhận thức đúng tính

phức tạp, khó khăn và thống nhất quan điểm trong quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động này. Một mặt, đây là nhiệm vụ cần thực hiện nhằm đảm bảo quyền

đánh thuế hợp pháp của Việt Nam, thực hiện mục tiêu về nguồn thu cho ngân

sách nhà nước, duy trì môi trường kinh doanh công bằng và lành mạnh giữa

các doanh nghiệp. Mặt khác, việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này không được ảnh hưởng đến môi trường đầu tư,

ảnh hưởng đến các Hiệp định thương mại song phương/đa phương đã ký kết

hoặc những cam kết quốc tế mà Việt Nam đã gia nhập. Việc tổ chức thực hiện

pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động này cần được xem là một nhiệm

vụ thường xuyên, lâu dài; cần được đầu tư nguồn lực một cách xứng đáng,

trên cơ sở phối hợp đồng bộ nhiều giải pháp, nhiều lực lượng, bao gồm cả sự

phối hợp quốc tế cũng như sự cộng tác của chính các doanh nghiệp Việt Nam

trong hoạt động này. Do đó, quá trình tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào

Việt Nam, cần thống nhất quan điểm sau:

3.1.1. Các văn bản quy phạm pháp luật phải đồng bộ, rõ ràng, đảm

bảo tính hệ thống

Các văn bản quy phạm pháp luật đồng bộ, rõ ràng, bảo đảm tính hệ

thống là nền tảng của tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam. Do

đó, pháp luật về thuế GTGT và quản lý thuế cần phải bảo đảm các nguyên tắc

về xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Hệ thống pháp luật về

thuế GTGT và quản lý thuế đối với hoạt động này và hệ thống pháp luật

chuyên ngành đồng bộ và hoàn chỉnh có tác dụng: (i) tạo điều kiện cho tổ

chức nước ngoài được đơn giản hóa các thủ tục về thuế để bảo đảm chấp

hành tốt và tự nguyện tuân thủ pháp luật về thuế, song hành cung với các

nghĩa vụ khác trong pháp luật về chuyên ngành; (ii) làm gia tăng lợi ích chính

đáng của tổ chức nước ngoài, có thể làm giảm thiểu một cách tương đối động

cơ trốn/tránh thuế thông qua việc cung cấp lậu các DV KTS vào Việt Nam

như một kênh quan trọng của việc tối đa hóa lợi nhuận đối với tổ chức nước

ngoài; (iii) tạo ra hành lang thể chế, pháp lý lành mạnh cho giải pháp quản lý

thuế GTGT đối với hoạt động này.

3.1.2. Đáp ứng sự hài hòa giữa lợi ích Nhà nước, lợi ích của nhà

cung cấp nước ngoài và lợi ích người tiêu dùng Việt Nam

Đứng trên góc độ tổ chức nước ngoài, tiềm năng về quy mô và phát

triển về thị trường DV KTS tại Việt Nam luôn là mối quan tâm của các tổ

chức nước ngoài và mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận khiến các tổ chức nước

ngoài có thể tìm mọi cách để đạt được mục tiêu ấy thông qua việc khai báo

không đầy đủ hoặc không khai báo doanh thu DV KTS cung cấp tại Việt

Nam. Đứng trên góc độ quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này, bên cạnh

xây dựng một chính sách thuế hợp lý, hấp dẫn, công khai và minh bạch thì hệ

thống các giải pháp về quản lý thuế đó phải có tác dụng làm suy giảm động cơ

trốn, tránh thuế và không tự nguyện tuân thủ của các tổ chức nước ngoài.

Đứng trên góc độ người tiêu dùng Việt Nam, họ được tiếp cận với các DV

KTS có đầy đủ tính năng, có bản quyền và đa dạng để có nhiều lựa chọn trong

tiên dùng, cũng như luôn muốn số thuế GTGT trả cho các DV KTS qua tổ

chức nước ngoài này phải được nộp tại Việt Nam. Như vậy, vấn đề đặt ra ở

đây là các biện pháp tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động này phải được quy định như thế nào để không làm suy giảm

thông thương trong cung giao dịch DV KTS, phát sinh những DV KTS cung

cấp lậu vào Việt Nam và làm sao để cả tổ chức nước ngoài, Nhà nước và

người tiêu dùng Việt Nam đều có lợi thông qua việc đạt được mục tiêu của

mỗi bên. Vì vậy, việc xác lập và thực thi các tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này phải đặt trên quan điểm giải quyết

hài hòa các lợi ích nêu trên.

3.1.3. Rất cần sự phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước

Bởi tính chất và đặc điểm của hoạt động kinh doanh DVKTS xuyên

biên giới, quy định sửa đổi, bổ sung về chính sách thuế GTGT trong hoạt

động không đơn giản chỉ là vấn đề xác định quyền đánh thuế mà còn được

xem là một biện pháp bảo về bình đẳng trong cạnh tranh giữa các doanh

nghiệp trong nước và tổ chức nước ngoài. Tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này không chỉ là nhiệm vụ riêng của cơ

quan thuế mà còn là nhiệm vụ chung của nhiều cơ quan quản lý nhà nước liên

quan, kể cả người tiêu dùng Việt Nam – những người nộp thuế và được

hưởng thụ từ nguồn thuế quốc gia. Hiện nay, chưa có một nước nào trên thế

giới có thể kiểm soát tuyệt đối các DV KTS cung cấp xuyên biên giới mà chỉ

có thể hạn chế vấn đề này bằng việc hoàn thiện pháp luật và các biện pháp

quản lý trong phạm vi quốc gia của mình. Do vậy, tổ chức thực hiện pháp luật

về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này là một nhiệm vụ chính trị lâu

dài, bền bỉ trên cơ sở pháp lý và bằng chứng thuyết phục; việc phối hợp giữa

cơ quan quản lý nhà nước với cơ quan thuế trong quản lý thuế GTGT đối hoạt

động này là rất cần thiết, đảm bảo hài hòa, cân đối lợi ích quốc gia, lợi ích

doanh nghiệp, đảm bảo cạnh tranh bình đẳng.

3.1.4. Phù hợp với chuẩn mực, thông lệ quốc tế và phù hợp với điều

kiện thực tiễn và khả năng của Việt Nam

Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động

cung cấp DV KTS của tỏ chức nước ngoài vào Việt Nam vừa phù hợp với

chuẩn mực và thông lệ quốc tế đồng thời phải vừa phù hợp với điều kiện thực

tiễn và khả năng của Việt Nam. Sự phát triển của kinh tế số và cách mạng

công nghiệp 4.0 đang trở thành xu hướng phổ biến trên toàn cầu, là mối quan

tâm và thách thức hầu hết của Chính phủ trên thế giới. Nhìn chung, hiện nay

nguyên tắc quyền đánh thuế trong các giao dịch KTS thuộc về quốc gia nơi

người tiêu dùng cư trú và hiện diện được hầu hết các quốc gia chấp nhận.

Trên cơ sở đó, việc xây dựng pháp luật về thuế GTGT và Quản lý thuế đối

với hoạt động này cần tuân thủ 05 nguyên tắc khung về thuế đối với thương

mại điện tử [26], gồm:

+ Nguyên tắc trung lập: Chính sách thuế GTGT nên đảm bảo tính trung

lập và công bằng giữa các hình thức thương mại điện tử, và giữa thương mại

truyền thống với thương mại điện tử. Các quyết định kinh doanh nên được

thúc đẩy bởi kinh tế hơn là những đánh giá về thuế. Người nộp thuế trong

cùng tình huống tương tự tiến hành các giao dịch tương tự phải chịu cùng

mức thuế tương tự

+ Nguyên tắc hiệu quả: Chi phí tuân thủ đối với doanh nghiệp và chi

phí quản lý hành chính cho cơ quan thuế phải được giảm thiểu ở mức thấp

nhất có thể.

+ Nguyên tắc chắc chắn và đơn giản: Các quy định về thuế GTGT cần

phải rõ ràng và đơn giản dễ hiểu để người nộp thuế có thể lường trước các

công việc về thuế trước khi thực hiện giao dịch như nộp thuế ở đâu, khi nào

và tính thuế như thế nào.

+ Nguyên tắc hiệu lực và công bằng: Các quy định về thuế phải cho

xác định đúng số thuế ở đúng thời điểm. Khả năng tránh và trốn thuế nên

được giảm thiểu trong khi trong khi vẫn thực hiện các biện pháp quản lý thích

thích hợp tương tứng với mức độ rủi ro có liên quan.

+ Nguyên tắc linh hoạt: Các quy định về thuế GTGT đối với hoạt động

này phải linh hoạt và năng động để đảm bảo song hành với các thành tựu

công nghệ và thương mại.

3.2. Giải pháp tăng cường tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý

thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam

Để tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam có hiệu lực,

hiệu quả cần thực hiện đồng bộ các giải pháp về thể chế, con người và công

nghệ,… Trong phạm vi nghiên cứu của luận văn, tác giả đề xuất một số giải

pháp cơ bản sau:

3.2.1. Hoàn thiện pháp luật về thuế giá trị gia tăng và quản lý thuế

đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào

Việt Nam

Đề khắc phục những hạn chế về pháp luật thuế GTGT và quản lý thuế,

một số nội dung cần tính đến khi hoàn thiện pháp luật về thuế GTGT và quản

lý thuế của Việt Nam đối với DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam,

là:

3.2.1.1. Hoàn thiện pháp luật về thuế giá trị gia tăng

- Quy định về phạm vi các dịch vụ KTS chịu thuế được cung cấp từ tổ

chức nước ngoài cho cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam:

Pháp luật về thuế GTGT cần phải xác định phạm vi DV KTS thuộc

diện chịu thuế, không chịu thuế (được miễn thuế). Hiện nay, Luật thuế GTGT

chưa định nghĩa thế nào là DV KTS, đồng thời cũng chưa có danh mục riêng,

cụ thể phân loại DV KTS thuộc đối tượng chịu thuế. Vì vậy sẽ khó khăn trong

việc xác định nghĩa vụ thuế của các tổ chức nước ngoài cũng như khó khăn

trong việc xác định trách nhiệm của các bên có liên quan trong giao dịch cung

cấp DV KTS xuyên biên giới. Do đó cần có giải thích chung về thuật ngữ DV

KTS trong phạm vi pháp luật về thuế GTGT. Như đã nêu tại Chương I, DV

KTS có thể được hiểu là “dịch vụ cung cấp tự động trên môi trường mạng và

không thể thiếu nếu không sử dụng CNTT, chỉ có sự can thiệp tối thiểu hoặc

không có sự tham gia của con người vào quá trình cung cấp dịch vụ”.

Về phạm vi DV KTS thuộc đối tượng điều chỉnh của pháp luật về thuế

GTGT, trên cơ sở đó, pháp luật về thuế GTGT quy định danh mục hay phạm

vi các DV KTS bị điều chỉnh theo nguyên tắc “chọn - bỏ”. Chẳng hạn như:

Các DV không thuộc phạm vi điểu chỉnh của DV KTS như:

+ Sản phẩm phần mềm theo pháp luật về người nộp thuế.

+ Dịch vụ khám chữa bệnh từ xa.

+ Dịch vụ kết nối vận chuyển hay dịch vụ đặt phòng.

+ Dịch vụ tài chính của các các ngân hàng nước ngoài thu phí của

khách hàng là cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam.

…

Theo đó, Các DV không thuộc phạm vi điểu chỉnh của DV KTS này sẽ

được giao cho Bộ Tài chính phối hợp Bộ Thông tin truyền thông xác định

trong từng giai đoạn cụ thể.

- Quy định về nơi tiêu thụ thuộc phạm vi đánh thuế của Việt Nam theo

nguyên lý đánh thuế GTGT theo nguyên tắc điểm đến

Một vấn đề quan trọng khác cần phải được xem xét khi hoàn thiện pháp

luật về thuế GTGT đối với hoạt động này đó là việc xác định được “nơi tiêu

thụ” để xác định thẩm quyền đánh thuế của quốc gia/vùng lãnh thổ tiêu thụ

hàng hóa/dịch vụ đó. Nếu như trong DV KTS được cung cấp từ tổ chức nước

ngoài cho các doanh nghiệp, thẩm quyền đánh thuế của quốc gia/vùng lãnh

thổ được xem xét dựa vào địa điểm thành lập và hiện diện của doanh nghiệp.

Trong DV DV KTS được cung cấp từ tổ chức nước ngoài cho các cá nhân,

khi sự di chuyển của người tiêu dùng có thể tăng lên trong tương lai và nhất là

các DV KTS diễn ra trong môi trường mạng, Người tiêu thụ có thể thực hiện

mua các DV KTS từ các tổ chức nước ngoài trên một con tàu, trong xe hơi,

trên các phương tiện như điện thoại di động, máy tính bảng hoặc trong khi đi

nghỉ ở một khu vực pháp lý khác với nơi mà người tiêu thụ cư trú, điều này

dẫn đến, việc xác định “nơi tiêu thụ” trở nên hết sức khó khăn. Một cách tin

cậy nhất trong xác định “nơi tiêu thụ” trong DV KTS được cung cấp từ tổ

chức nước ngoài cho các cá nhân dựa vào vị trí của người mua (cá nhân) tại

thời điểm thực hiện mua DV KTS như: thông tin về địa chỉ cá nhân truy cập

trên môi trường mạng hay thông tin liên quan đến việc thanh toán…. Do đó,

chính sách thuế GTGT đối với hoạt động này cần phải quy định rõ “nơi tiêu

thụ” thuộc phạm vi pháp lý của Việt Nam để bảo vệ quyền đánh thuế của

mình trong DV KTS cung cấp xuyên biên giới theo mô hình doanh nghiệp

đến cá nhân. Các thông tin cơ bản có thể xác định nơi tiêu tiêu thụ tại Việt

Nam như: thanh toán được thực hiện thông qua ngân hàng/trung gian thanh

toán đặt tại Việt Nam; cá nhân đã sử dụng một địa chỉ IP của Việt Nam để

mua DV KTS; hoặc cá nhân đã sử dụng số điện thoại của Việt Nam để mua

DV KTS.

- Quy định về người nộp thuế là nhà cung cấp nước ngoài

Pháp luật thuế GTGT mới chỉ quy định trường hợp tổ chức nước ngoài

cung cấp DV KTS cho người mua tại Việt Nam thì bên mua (bao gồm các tổ

chức, cá nhân sản xuất kinh doanh) phải thực hiện khấu trừ nộp thay thuế cho

nhà cung cấp nước ngoài. Tuy nhiên, đối với hoạt động cung cấp DV KTS

của tổ chức nước ngoài cho cá nhân tại Việt Nam thì chưa có quy định về việc

ai sẽ là người nộp thuế. Một giải pháp mà các quốc gia trên thế giới gần đây

đang áp dụng là yêu cầu các tổ chức nước ngoài thu và nộp thuế đối với phần

thu nhập từ cung cấp DV KTS xuyên biên giới. Giải pháp phù hợp hiện nay

mà Việt Nam có thể áp dụng đối với hoạt động này, đó là cần phải quy định

bổ sung tổ chức nước ngoài không thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam sẽ là

người kê khai và nộp thuế đối với doanh thu mà tổ chức nước ngoài thu được

từ cung cấp DV KTS cho cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam.

- Quy định về cơ sở tính thuế và phương pháp tính thuế GTGT.

Do nhà cung cấp nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam nên phương

pháp tính thuế GTGT phù hợp là phương pháp tỷ lệ % tính thuế GTGT trên

doanh thu, trong đó doanh thu tính thuế là doanh thu chưa trừ các khoản thuế

thu được từ cung cấp DV KTS cho cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam đối với

từng loại DV KTS chịu thuế GTGT.

3.2.1.2. Hoàn thiện nội dung pháp luật về quản lý thuế

- Về đăng ký thuế:

Ngoài việc ủy quyền cho bên thứ ba đăng ký kê khai nộp thuế như quy

định tại Luật quản lý thuế số 38/2019/QH14, Cơ quan thuế cần tạo chức năng

đăng ký trực tuyến tại trang web của ngành thuế để tổ chức nước ngoài có thể

tự đăng ký kê khai nộp thuế với những thông tin đơn giản, không quá nhiều

thông tin bắt buộc. Chẳng hạn như:

+ Tên doanh nghiệp, bao gồm cả tên thương mại.

+ Tên và thông tin liên hệ của người có trách nhiệm làm việc với các cơ

quan quản lý thuế.

+ Mã bưu chính hoặc địa chỉ đăng ký và người liên hệ.

+ Số điện thoại của người liên hệ.

+ Địa chỉ điện tử của người liên hệ.

+ Trang web của các nhà cung cấp không liên kết mà thông qua đó các

doanh nghiệp được tiến hành các thẩm quyền về thuế.

+ Mã số thuế của nhà cung cấp tại quốc gia/vùng lãnh thổ thành lập và

hiện diện.

- Về kỳ kê khai thuế GTGT:

Tổ chức nước ngoài có thể kê khai theo quý, đối với những nhà cung

cấp phát sinh doanh thu lớn thì có thể đăng ký kê khai theo tháng.

- Vể tờ khai thuế GTGT

Tờ khai thuế GTGT cần đơn giản, dễ khai, dễ hiểu, giảm gánh nặng

tuân thủ cho các nhà cung cấp không cư trú ít thông tin hơn so với Nhà cung

cấp tại Việt Nam và áp dụng song ngữ tiếng Việt và tiếng Anh. Các thông tin

trên tờ khai dành cho nhà cung cấp không cư trú có thể được giới hạn trong

những thông tin như sau:

+ Mã số đăng ký thuế và tên của nhà cung cấp.

+ Kỳ tính thuế.

+ Loại tiền tệ và tỷ giá hối đoái nếu cần thiết.

+ Giá trị đóng thuế chịu mức thuế tiêu chuẩn.

+ Giá trị đóng thuế chịu mức thuế giảm trừ (nếu có).

+ Tổng số tiền thuế phải nộp.

- Về phương thức kê khai thuế:

Tổ chức nước ngoài có thể thực hiện hình thức kê khai thuế điện tử trên

trang thông tin điện tử của cơ quan thuế.

- Về phương thức nộp thuế:

Tổ chức nước ngoài có thể nộp thuế theo phương thức thanh toán điện

tử và xác định khoản thu nộp về Ngân sách Trung ương;

- Về hóa đơn:

Tổ chức nước ngoài có thể xem xét không áp dụng các quy định về hóa

đơn khi cung cấp DV KTS cho cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam, vì thực tế là

các cá nhân tiêu dùng sẽ không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào đã trả. Nếu

yêu cầu về hóa đơn, có thể xem xét cho phép hóa đơn được xuất dựa theo

quy định của các cơ quan có thẩm quyền nơi Nhà cung cấp cư trú, hoặc chấp

nhận các tài liệu thương mại được phát hành theo những mục đích như hóa

đơn điện tử.

- Về đồng tiền nộp thuế:

Tổ chức nước ngoài có thể nộp thuế bằng đồng Việt Nam hoặc bằng

đồng đôla Mỹ ;

Đây là giải pháp tiền đề cho việc tổ chức nước ngoài về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam.

3.2.2. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao đạo đức kinh

doanh của các tổ chức nước ngoài phát sinh thu nhập từ cung cấp dịch vụ

kỹ thuật số cho cá nhân tiêu dùng tại Việt Nam

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao đạo đức kinh doanh

của các tổ chức nước ngoài phát sinh thu nhập từ cung cấp DV KTS cho cá

nhân tiêu dùng tại Việt Nam, giúp cho chính bản thân các doanh nghiệp nhận

thức đầy đủ trách nhiệm và nghĩa vụ nộp thuế của mình cũng như hiểu rõ nội

dung của các quy định pháp luật về thuế nói chung và về cách xác định doanh

thu tại Việt Nam nói riêng một cách cập nhật. Mặt khác, thông qua công tác

tuyên truyền, việc sử dụng sức mạnh của công luận một cách đúng đắn và hợp

lý cũng có tác dụng ngăn chặn hay giảm thiểu các hành vi trốn thuế của các tổ

chức nước ngoài kinh doanh phát sinh thu nhập tại Việt Nam nhưng không

thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế, nhất là những doanh nghiệp coi trọng việc giữ

gìn hình ảnh và uy tín của mình trước công chúng. Để thực hiện việc này,

ngoài các kênh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, Tổng

cục Thuế nên sớm lập một trang thông tin điện tử riêng về chống gian lận

thương mại trong cung cấp dịch vụ số xuyên biên giới để tuyên truyền về hoạt

động này, đồng thời để mọi người có thể công khai chia sẻ, tìm hiểu khai thác

hoặc thông báo các nền tảng ứng dụng, website của các tổ chức nước ngoài

chưa thực hiện nghĩa vụ kê khai và đăng ký thuế tại Việt Nam… Biện pháp

truyền thông này là sử dụng áp lực từ trực tiếp người tiêu dùng trong việc

cùng đấu tranh bảo vệ lợi ích số thu của quốc gia.

3.2.3. Nâng cao năng lực tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức

nước ngoài cho cá nhân tiêu dung tại Việt Nam của Tổng cục Thuế

Như đã phân tích hiện nay, công tác tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam đang giao cho nhiều đầu mối thực hiện. Bên cạnh đó,

pháp luật về quản lý thuế cũng đã quy định bổ sung thêm nhiều biện pháp áp

dụng trong thanh tra thuế đối với trường hợp có dấu hiệu trốn thuế. Tuy

nhiên, cần phải có sự đầu tư nhiều hơn về hoàn thiện tổ chức bộ máy, cũng

như bổ sung về chức năng nhiệm vụ và đầu tư về nhân lực để đáp ứng yêu cầu

quản lý thực tiễn. Cụ thể là:

- Bổ sung chức năng điều tra thuế trong quản lý nhà nước đối với lĩnh

vực về thuế:

Trong bối cảnh kinh tế- xã hội hiện nay, cùng với sự phát triển của cách

mang công nghiệp 4.0 dựa trên nền tảng công nghệ số và tài nguyên số, nhiều

nhiều phương thức hoạt động kinh doanh mới dựa trên nền tảng CNTT ra đời

với nhiều đặc thù như: dữ liệu giao dịch từ đặt hàng đến thanh toán được thực

hiện trong môi trường mạng; tính an ninh bảo mật cao,… Do đó, các đối

tượng phạm tội về thuế dễ dàng xoá dấu vết, thay đổi các phương thức kết

nối, thay đổi địa chỉ kinh doanh thuận tiện. Bên cạnh đó, chính sách và cơ chế

quản lý về thuế cũng sẽ ngày càng được cải thiện cho phù hợp với môi trường

kinh doanh khởi nghiệp để tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ thể pháp luật

tiến hành hoạt động kinh doanh. Trong bối cảnh như vậy, không có chức năng

điều tra thì cơ quan thuế rất khó có những biện pháp thu thập được những dữ

liệu điện tử, dữ liệu cá nhân làm chứng cứ để chứng minh cho các hành vi

phạm tội.

Thực tiễn hiện nay, các biện pháp này chỉ được thực hiện khi chuyển

sang cơ quan công tra điều tra. Với thời gian và trình tự thủ tục như hiện nay

thì các đối tượng dễ dàng xoá bỏ dấu tích của hành vi phạm tội trong môi

trường mạng. Do vậy, ngành thuế rất cần thiết được giao bổ sung chức năng

điều tra cho cơ quan thuế để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả cho hoạt động của cơ

quan tổ chức thực hiện.

- Kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng chuyên môn cao tập trung tại

bộ phận quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam nói riêng và quản lý thuế đối với thương mại điện

tử nói chung

Hiện nay, do nhiệm vụ quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV

KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam được phân công cho nhiều vụ đơn

vị chức năng thuộc Tổng cục Thuế thực hiện nên tính chuyên môn chưa cao

và gặp khó khăn trong công tác phối hợp trong triển khai. Bên cạnh việc xem

xét báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ kiện toàn bộ máy của Vụ Thanh tra

Kiểm tra Thuế theo hướng chuyển đổi từ Vụ Thanh tra Kiểm tra Thuế sang

Thanh tra kiểm tra Tổng cục thuế theo mô hình Cục, trong đó có các phòng

chuyên môn về nghiệp vụ thì Tổng cục Thuế xem xét báo cáo Bộ Tài chính

giao công tác quản lý thuế đối với hoạt động này cho Thanh tra Tổng cục

Thuế thực hiện, đồng thời có thành lập phòng Quản lý thuế đối với thương

mại điện tử, cùng với một số phòng chức năng khác thuộc Thanh tra Tổng cục

Thuế. Thành lập bộ phận Quản lý thuế đối với thương mại điện tử nhằm giúp

nâng cao năng lực công tác quản lý theo hướng chuyên sâu và thu gọn đầu

mối trong công tác quản lý thuế đối với thương mại điện tử nói chung và quản

lý thuế đối với DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam nói riêng.

- Nâng cao năng lực công chức trong công tác quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Ngoài những hiểu biết kiến thức chung về pháp luật thuế và kiến thức

về quản lý Nhà nước, các công chức làm nhiệm vụ quản lý thuế GTGT đối

với hoạt động này phải am hiểu về CNTT, tiếng Anh để sử dụng và vận hành

thành thạo các kỹ năng này trong công việc được giao. Vì vậy, một trong

những giải pháp nhằm bào đảm năng lực tổ chức nước ngoài về quản lý thuế

đối với hoạt động này, cần phải nâng cao trình độ, chuyên môn, đạo đức nghề

nghệ cho đội ngũ công chức trong hoạt động này. Cụ thể:

+ Thường xuyên tập huấn nghiệp vụ và triển khai phổ biến các văn bản

mới liên quan đến lĩnh vực quản lý được giao;

+ Tổ chức các khóa học tập kinh nghiệm quản lý thuế GTGT đối với

hoạt động này tại các Hội thảo quốc tế do các tổ chức quốc tế chủ trì hoặc tại

một số cơ quan thuế trên thế giới có điều kiện tương đồng thông qua các quan

hệ hợp tác song phương, đa phương;

+ Mời các chuyên gia quốc tế có kinh nghiệm trong quản lý thuế đối

với đối với hoạt động này vào Việt Nam để trao đổi kinh nghiệm, triển khai

hợp tác trong một số lịch vực thanh tra kinh doanh xuyên quốc gia;

+ Bên cạnh việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cần đề cao

tinh thần và ý thức trách nhiệm của mỗi công chức trong việc bảo vệ cơ sở

thuế của quốc gia.

3.2.4. Xây dựng cơ chế phối hợp quản lý giữa các Bộ, ngành trong

việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt

động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Quản lý thuế trong hoạt động này là một hoạt động quản lý phức tạp

cần có sự tham gia của các cơ quan quản lý nhà nước. Để đảm bảo công tác

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này hiệu lực, hiệu quả, trên cơ sở pháp

luật quản lý thuế đã quy định về trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà

nước trong việc cung cấp thông tin phục vụ quản lý thuế, Tổng cục Thuế (Bộ

Tài chính) cần phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành để bảo đảm công tác quản

lý thuế GTGT đối với hoạt động này có hiệu lực, hiệu quả. Do đó, trên cơ sở

các thông tư liên tịch như hiện nay, Tổng cục Thuế cần xây dựng quy chế

phối hợp trao đổi thông tin với các đơn vị thuộc các Bộ, ngành liên quan

nhằm xác định các thông tin định danh cần trao đổi, phương thức, đầu mối

trao đổi, qua đó bảo đảm tính kịp thời trong công tác tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này. Cụ thể như sau:

- Xây dựng quy chế phối hợp cung cấp và trao đổi thông tin với Bộ

Công thương (đầu mối là Cục quản lý Thương mại Điện tử và Kinh tế số)

trong việc nắm bắt được các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh thương

mại điện tử nói chung và kinh doanh DV KTS nói riêng; các sàn giao dịch

thương mại điện tử theo quy định pháp luật về thương mại điện tử mà các tổ

chức, cá nhân này phải khai báo đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước.

- Xây dựng quy chế phối hợp cung cấp và trao đổi thông tin với Bộ

Thông tin và Truyền thông (đầu mối là Cục Phát thanh truyền hình và thông

tin điện tử) về hoạt động cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên

mạng, trò chơi điện tử trên mạng;

- Xây dựng quy chế phối hợp cung cấp trao đổi thông tin với Ngân

hàng Nhà nước Việt Nam (đầu mối là Thanh tra giám sát Ngân hàng) để chỉ

đạo, hướng dẫn các tổ chức tín dụng trong việc phối hợp với cơ quan quản

lý thuế thực hiện các biện pháp cưỡng chế theo quy định của pháp luật về

quản lý thuế; Xây dựng và phát triển hệ thống thanh toán thương mại điện tử

quốc gia, các tiện ích tích hợp thanh toán điện tử để sử dụng rộng rãi cho các

mô hình thương mại điện tử; Thiết lập cơ chế quản lý, giám sát các giao dịch

thanh toán hỗ trợ công tác quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp dịch vụ

xuyên biên giới;

- Xây dựng quy chế phối hợp cung cấp trao đổi thông tin với ngân hàng

thương mại về việc cung cấp thông tin về số hiệu tài khoản theo mã số thuế

của người nộp thuế khi mở tài khoản; Khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải

nộp theo quy định pháp luật về thuế của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài có

hoạt động kinh doanh thương mại điện tử có phát sinh thu nhập từ Việt Nam.

- Xây dựng quy chế phối hợp cung cấp trao đổi thông tin với Bộ Công

an (đầu mối là Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công

nghệ cao) để tăng cường đấu tranh, ngăn chặn, xử lý vi phạm trong kinh

doanh cung cấp DV KTS cung cấp cấp từ các tổ chức nước ngoài vào Việt

Nam không kê khai nghĩa vụ nộp thuế.

3.2.5. Mở rộng hợp tác quốc tế với cơ quan thuế các quốc gia/vùng

lãnh thổ hỗ trợ các biện pháp hành chính

Trong khi việc đơn giản hóa là yếu tố quan trọng để tăng cường sự

tuân thủ cho cơ chế đăng ký và tuân thủ đối với các tổ chức nước ngoài cung

cấp DV KTS tại Việt Nam. Bên cạnh những giải pháp hoàn thiện pháp luật,

tăng cường năng lực thực thi thuế cho các cơ quan thuế và công chức, đẩy

mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực quản lý thuế là giải pháp bảo đảm gián

tiếp và thực sự cần thiết trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này.

Tăng cường hợp tác quốc tế có thể tập trung vào việc trao đổi thông tin

và hỗ trợ thu thuế thông qua Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần với từng quốc

gia/vùng lãnh thổ. Bên cạnh đó, Việt Nam sớm ra nhập Hiệp định đa phương

về Hỗ trợ hành chính chung về thuế (hay còn gọi là MAC) đây sẽ là điều kiện

để hỗ trợ quản lý là một biện pháp quan trọng để bảo đảm sự tuân thủ nghĩa

vụ kê khai và nộp thuế của các NCCNN nhằm khắc phục những hạn chế trong

quy định về trao đội thông tin theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa

Việt Nam với từng quốc gia/vùng lãnh thổ. Biện pháp này cũng sẽ rất hữu ích

trong việc xác định các nhà cung cấp, xác nhận tình trạng của khách hàng,

theo dõi khối lượng cung cấp, và đảm bảo số lượng thuế thu được là chính

xác.

3.2.6 Đầu tư hệ thống công nghệ thông tin phục vụ tổ chức thực

hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp

dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

Đây là điều kiện vật chất không thể thiếu cho hoạt động tổ chức thực

hiện pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động này. Do đó, trong quá trình

thực hiện, hệ thống CNTT luôn luôn phải đáp ứng và bảo đảm để công tác tổ

chức thực hiện pháp luật mới có thể triển khai hiệu quả trên thực tế và bắt kịp

với xu hướng phá triển trên thế giới. Trước tiên, hệ thống ứng dụng CNTT

của ngành Thuế đòi hỏi phải tiếp tục nâng cấp, hoàn thiện trên cơ sở tích hợp

CSDL từ các Bộ ngành khác như NHNN (quản lý các giao dịch thanh toán

không dùng tiền mặt), Bộ Công An (cơ quan quản lý an ninh thông tin trên

không gian mạng) , Bộ Thông tin truyền thông (cơ quan quản lý tên miền).

Bên cạnh đó, để đáp ứng mục tiêu tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế

GTGT đối với hoạt động này trong thời gian tới, Tổng cục Thuế cần kho dữ

liệu lớn (Big Data) và áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo về người nộp thuế.

Do đó, Tổng cục Thuế cần bố trí kinh phí hàng năm để đầu tư mới hoặc nâng

cấp các thiết bị, ứng dụng hệ thống CNTT gắn liền với nền tảng trí tuệ nhân

tạo và dữ liệu lớn (Bigdata) để thu thập, phân tích cơ sở dữ liệu điện toán, sử

dụng phương pháp điều tra tội phạm kỹ thuật số; phục hồi các tệp tin bị xóa

trong máy tính công, đọc các file đặt mã, ... . Bảo đảm hạ tầng CNTT hiện đại

cho tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này

sẽ góp phần xây dựng nền tảng để thực thi chính sách thuế chặt chẽ, công

bằng và minh bạch và phòng ngừa trốn thuế hiệu quả.

Tiểu kết chương 3

Trên cơ sở đánh giá thực trạng công tác tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam tại cơ quan Tổng cục Thuế, tại Chương 3, tác giả đưa ra

một số giải pháp cơ bản sau: về hoàn thiện chính sách thuế GTGT và Quản lý

thuế cần bổ sung quy định về người nộp thuế là tổ chức nước ngoài, bổ sung

quy định về xác định phạm vi tiêu thụ tại Việt Nam, bổ sung quy định tỷ lệ

tính thuế trong phương pháp tính thuế theo phương pháp trực tiếp và đơn giản

hóa các thủ tục đăng ký, kê khai, nộp thuế; giải pháp đẩy mạnh công tác tuyên

truyền nhằm nâng cao đạo đức kinh doanh của tổ chức nước ngoài; nâng cao

năng lực tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động này

của Tổng cục Thuế; tăng cường công tác phối hợp quản lý giữa các Bộ, ngành

trong việc quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ

chức nước ngoài vào Việt Nam; tăng cường hợp tác quốc tế với cơ quan thuế

các quốc gia/vùng lãnh thổ và đầu tư hệ thống CNTT phục vụ công tác quản

lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài

vào Việt Nam.

KẾT LUẬN

Cùng với sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, hoạt động

cung cấp DV KTS của các tổ chức nước ngoài vào Việt Nam đang ngày càng

đa dạng về hình thức, đa dạng về sản phẩm cung cấp. Tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này có hiệu quả, hiệu lực để xác

định chính xác nghĩa vụ thuế của các tổ chức nước ngoài, đảm bảo môi

trường kinh doanh bình đẳng, cũng như bảo vệ lợi ích quốc gia và quyền đánh

thuế đối với các sản phẩm được tiêu dùng trên lãnh thổ của quốc gia là yêu

cầu đặt ra đối với cơ quan thuế Việt Nam.

Với mục tiêu nghiên cứu là tìm hiểu thực trạng tổ chức thực hiện pháp

luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam, từ đó đưa ra những giải pháp nhằm tăng cường

hiệu lực, hiệu quả của công tác này, trước hết, trong Chương 1 của luận văn,

tác giả đã hệ thống hóa các vấn đề cơ bản về tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam. Trên cơ sở những vấn đề tổng quan, tại Chương 2 của

luận văn, tác giả phân tích, đánh giá thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức

nước ngoài vào Việt Nam. Cụ thể, trên cơ sở phân tích các quy định pháp luật

về thuế GTGT, quản lý thuế, về trách nhiệm của các chủ thể tổ chức thực

hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động này và tình thực tiễn

thực hiện các quy định đó trên 4 nội dung, tác giả chỉ ra những kết quả đạt

được và bài học rút ra; những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế đó.

Các hạn chế tập trung vào vào các nội dung trong quy định pháp luật thuế

GTGT, quản lý thuế, trong tổ chức bộ máy, nguồn nhân lực, phối hợp tổ chức

và hạ tầng CNTT. Các hạn chế được chỉ ra xuất phát từ những nguyên nhân,

bao gồm sự thiếu đồng bộ trong pháp luật về thuế GTGT và quản lý thuế;

thiếu tập trung nguồn lực và công tác phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước

chưa linh hoạt mang nặng thủ tục hành chính; hệ thống CNTT chưa đáp ứng

yêu cầu quản lý.

Xuất phát từ những hạn chế trong về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam , tại Chương 3

của luận văn, tác giả nêu quan điểm và đưa ra (6) giải pháp tổ chức thực hiện

pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với đối với hoạt động cung cấp DV KTS

của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam, cụ thể là: (i) Hoàn thiện pháp luật về

quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước

ngoài vào Việt Nam; (ii) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao đạo

đức kinh doanh của các Tổ chức nước ngoài phát sinh thu nhập từ cá nhân

tiêu dùng tại Việt Nam; (iii) Nâng cao năng lực tổ chức của cơ quan Tổng cục

Thuế trong tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam; (iv) Xây dựng

cơ chế phối hợp công tác phối hợp quản lý giữa các Bộ, ngành trong việc tổ

chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt động cung cấp

DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam; (v) Mở rộng hợp tác quốc tế

với cơ quan thuế các quốc gia/vùng lãnh thổ hỗ trợ các biện pháp hành chính

(vi) Đầu tư hệ thống CNTT phục vụ công tác tổ chức thực hiện pháp luật về

quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào

Việt Nam .

Với việc phân tích một cách có hệ thống về công tác tổ chức thực hiện

pháp luật tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế GTGT đối với hoạt

động cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam, luận văn về

cơ bản đã đạt mục tiêu nghiên cứu đề ra. Tuy nhiên, một số vấn đề cần tiếp

tục nghiên cứu, làm rõ sau nghiên cứu này là: Về xác định tỷ lệ % thuế GTGT

trên doanh thu trong phương pháp tính trực tiếp áp dụng đối với hoạt động

cung cấp DV KTS của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam để bảo đảm công

bằng giữa các nghĩa vụ thuế của các doanh nghiệp trong nước; Xác định cơ

chế khấu trừ thuế hoặc hoàn thuế GTGT của tổ chức nước ngoài khi đối với

dịch vụ mua vào được sử dụng tại Việt Nam của tổ chức nước ngoài phục vụ

cho hoạt động cung cấp DV KTS vào Việt Nam./.

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ

1. Nguyễn Chiến Thắng – Nguyễn Tiến Kiên (2020), Hoàn thiện quy

định pháp luật về thuế giá trị gia tăng đối với dịch vụ kỹ thuật số cung cấp từ

tổ chức nước ngoài, Tạp chí Quản lý Nhà nước, số 301, trang 78 – 82.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

Tài liệu từ các văn bản quy phạm pháp luật, Báo cáo, Đề tài NCKH, Giáo

trình:

1. Bộ Tài chính (2018), Thông tư số 103/2014/TT-BTC ngày 06/08/2014 của

Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ thuế áp dụng đối với

tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu

nhập tại Việt Nam, Hà Nội.

2. Bộ Tài chính (2019), Văn bản hợp nhất số 67/VBHN-BTC ngày

19/12/2019 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Luật thuế giá trị

gia tăng và Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18 tháng 12 năm

2013 của Chính phỉ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một

số điều Luật thuế giá trị gia tăng, Hà Nội.

3. Bộ Thông tin và truyền thông (2018), Báo cáo phân tích hiện trạng ngành

công nghiệp nội dung số Việt Nam, Hà Nội.

4. Bộ Thông tin và truyền thông (2020), Sách trắng Công nghệ thông tin và

truyền thông, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông, Hà Nội

5. Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2020), Nghị định

số 126/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 của Chính phủ

quy định chi tiết một số điều của Luật quản lý Thuế, Hà Nội.

6. Nguyễn Chí Dũng (2012), Quản lý thuế đối với hoạt động Thương mại

điện tử – Kinh nghiệm quốc tế và bài học đối với Việt Nam”, Đề

tài NCKH cấp Tổng cục Thuế, Hà Nội.

7. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2016), Những vấn đề cơ bản về

hệ thống chính trị - Hành chính, Nhà xuất bản chính trị - Hành

chính, Hà Nội, tr 318

8. Học viện tài chính (2010), Giáo trình Quản lý thuế, Nhà xuất bản Tài

chính, Hà Nội.

9. Học viện tài chính (2014), Giáo trình Thuế, Nhà xuất bản Tài chính, Hà

Nội.

10. Học viện tài chính (2014), Giáo trình Thuế tiêu dùng, Nhà xuất bản Tài

chính, Hà Nội.

11. Nguyễn Hoàng (2017), Quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh và khai

thác Game: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam, Đề tài

nghiên cứu khoa học cấp Tổng cục Thuế, Hà Nội.

12. Thủ tướng Chính phủ (2018), Quyết định số 41/2018/QĐ-TTg ngày

25/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ quy định chức năng, nhiệm

vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Thuế thuộc Bộ Tài

chính.

13. Nguyễn Quang Tiến (2016), Giải pháp giải pháp hoàn thiện chính sách

và quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử, Đề tài nghiên

cứu khoa học cấp Bộ Tài chính, Hà Nội.

14. Tổng cục Thuế (2020), Báo cáo Công tác quản lý thuế của ngành thuế đối

với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, Hà Nội.

15. Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (2015), Giáo trình thương mại điện tử

cơ bản, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội.

16. Nguyễn Xuân Tú (2017), Thực trạng quản lý thuế đối với hoạt động

thương mại điện tử tại Việt Nam và đề xuất các giải pháp nâng

cao hiệu quả quản lý thuế giai đoạn 2016-2020, Đề tài nghiên cứu

khoa học cấp Tổng cục Thuế, Hà Nội.

17. Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa 14 (2019),

Luật số 38/2019/QH14 ngày 13 tháng 6 năm 2019 về Quản lý

Thuế, Hà Nội.

18. Văn phòng Quốc hội (2016), Văn bản hợp hợp số 01/VBHN-VPQG ngày

28/4/2016 của Văn phòng Quốc hội về Luật thuế giá trị gia tăng,

Hà Nội.

Tài liệu trên các tạp chí, báo điện tử:

19. Trịnh Hoàng – Lê Dung (2019), Quản lý thương mại điện tử xuyên biên

giới: Hãy học hỏi kinh nghiệm từ Quốc tế, Thời báo Kinh tế tế Sài

gòn Online, từ trang www.thesaigontimes.vn/293950/quan-ly-

thuong-mai-dien-tu-xuyen-bien-gioi-hay-hoc-hoi-kinh-nghiem-tu-

quoc-te.html, truy cập lúc 11g20 ngày 01/10/2020.

20. Phan Đức Huy (2012), Thuế GTGT với xuất, nhập khẩu dịch vụ: Xu

hướng quốc tế và quá trình phát triển ở Việt Nam, Tạp chí tài

chính điện tử, từ trang www.tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-trao-

doi/trao-doi-binh-luan/thue-gtgt-voi-xuat-nhap-khau-dich-vu-xu-

huong-quoc-te-va-qua-trinh-phat-trien-o-Viet-Nam, truy cập lúc

9g00 ngày 15/11/2020.

21. Thế Lâm (2019), Doanh thu ở Việt Nam vài ngàn tỉ, Facebook, Google

vẫn không đóng thuế, Báo Lao động điện tử , truy cập từ trang

https://laodong.vn/kinh-te/doanh-thu-o-viet-nam-vai-ngan-ti-

facebook-google-van-khong-dong-thue-741390.ldo, truy cập lúc

16g00 ngày 17/11/2020.

22. Lê Quang Thuận, Trần Thị Hà (2018), Quản lý thuế thương mại điện tử

tại một số nước và kinh nghiệm cho Việt Nam, Tạp chí tài chính

điện tử, từ trang www.tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-trao-

doi/nghien-cuu-dieu-tra/quan-ly-thue-thuong-mai-dien-tu-tai-mot-

so-nuoc-va-kinh-nghiem-cho-Viet-Nam-145776.html, truy cập lúc

16g00 ngày 20/12/202.

23. Hữu Tuấn (2020), Game lậu sắp hết thời hoành hành, Báo đầu tư điện tử,

https://baodautu.vn/game-lau-sap-het-thoi-hoanh-hanh-

d129618.html) truy cập lúc 17g ngày 16/12/2020.

24. Thanh xuân, Mai Phương (2020), Doanh thu hàng tỷ USD nhưng nộp thuế

nhỏ giọt, từ trang https://thanhnien.vn/tai-chinh-kinh-

doanh/doanh-thu-hang-ty-USD-nhung-nop-thue-nho-giot-

1296852.html, truy cập lúc 11g ngày 18/12/2020.

Tiếng Anh

25. European Commission (2018), Proposal for a Council Directive on the

commom system of a digital services tax on revenues resulting

from the provision of certaim digital services.

26. Organization for Economic Cooperation and Development - OECD

(2017), International VAT/GST Guidelines.

27. Royal Malaysia Customs Department (2019), Service Tax (Digital

Services) (Amendment) Regulations 2019.

28. Us Congres (2011), The digital goods and services Tax Fairness Act.

Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động cung cấp dịch vụ kỹ thuật số của tổ chức nước ngoài vào Việt Nam

TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CỦA CÁC TỔ CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM

TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP DỊCH VỤ KỸ THUẬT SỐ CỦA CÁC TỔ CHỨC NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM

MỤC LỤC

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Mục lục

Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt

Danh mục các bảng

Danh mục các hình vẽ

lý thuế đối với hoạt động này đang còn bỏ ngỏ.

pháp luật về quản lý thuế đối với hoạt động cung cấp DV KTS đối với tổ chức

nước ngoài trong thực tiễn sẽ khó tránh khỏi những vướng mắc, khó khăn

Có thể bạn quan tâm

Luận văn Thạc sĩ: Chế tạo và nghiên cứu tính chất điện, từ của vật liệu multiferroic Ba₀.₇Ca₀.₃TiO₃/ NiFe₂O₄

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu vật liệu biến hóa dạng chuỗi một chiều chế tạo từ kim loại đồng trên đế FR-4 hoạt động tại tần số MHz ứng dụng trong truyền năng lượng không dây

Luận văn Thạc sĩ: Đánh giá khả năng tác động tới môi trường biển của việc xả nước thải từ sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima sử dụng công cụ ERICA

Luận văn Thạc sĩ: Xây dựng mô hình đầu dò nơtron và gamma sử dụng nhấp nháy EJ-276 ghép nối với mảng nhân quang silicon

Luận văn Thạc sĩ: Đánh giá khả năng ảnh hưởng của bức xạ ion hóa đến sức khỏe cư dân khu vực mỏ đất hiếm Đông Pao, xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu

Luận văn Thạc sĩ: Sử dụng phương pháp nhiễu xạ neutron khảo sát cấu trúc tinh thể và pha trật tự từ trong vật liệu Pr2FeCrO6

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu phân lập, xác định cấu trúc và hoạt tính ức chế NO của các hợp chất thứ cấp từ chủng vi nấm biển Aspergillus sp. CL251

Luận văn Thạc sĩ: Phân tích một số hợp chất bisphenol thôi nhiễm từ bao bì nhựa lên một số mẫu thực phẩm nền tinh bột

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và đánh giá hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm của loài hoa mộc (Osmanthus fragrans (Thunb.) Lour.) ở Việt Nam

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và đánh giá tác dụng kháng viêm của loài côi Turpinia montana (Blume) Kurz

Luận văn Thạc sĩ: Tổng hợp và đặc trưng tính chất vật liệu composite có cấu trúc nano chitosan–cyclodextrin/TiO₂–Ag

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu chế tạo và khảo sát một số tính chất của màng phủ trên cơ sở nhựa epoxy gốc nước và khung cơ kim - ZIF

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu tổng hợp một số dẫn xuất napthoquinone chứa nguyên tố flo bằng phản ứng đa thành phần

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu điều chế vật liệu Bioglass và tổ hợp lai với polymer ALG-F127 định hướng ứng dụng trong điều trị nội nha

Luận văn Thạc sĩ: Khảo sát thành phần hóa học và hoạt tính ức chế enzyme α-glucosidase trên một số hợp chất phân lập từ thịt quả bình bát nước (Annona glabra L.).

Luận văn Thạc sĩ: Tổng hợp và đánh giá hoạt tính chống ung thư của hợp chất lai chứa khung tetrahydro-β-carboline và imidazo[1,5-a]pyridine

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu tổng hợp một số dẫn xuất của benzazole

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu chiết tách lignin từ vỏ sầu riêng Ri6 (Durio zibethinus Murr.) và tổng hợp vật liệu biocomposite định hướng ứng dụng trong bảo quản sau thu hoạch

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu tổng hợp hạt nano bạc phủ acid hyaluronic mang doxorubicin định hướng ứng dụng trong điều trị ung thư

Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và hoạt tính kháng viêm của loài rau dừa nước (Ludwigia adscendens)

Tài liêu mới

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng thuật toán thích nghi và học tăng cường cấu trúc Actor - Critic điều khiển bám quỹ đạo cho robot di động đa hướng mecanum

Luận án Tiến sĩ: Cơ cấu bệnh tim mạch và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc suy tim, rung nhĩ điều trị tại Bệnh viện Thống Nhất, thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng giải pháp đảm bảo an toàn thông tin cho quá trình học liên kết dựa trên mật mã

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Phát triển năng lực đánh giá công nghệ cho học sinh trong dạy học môn Công nghệ 11 ở trường trung học phổ thông

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phân loại chi cầu diệp – Bulbophyllum Thouars (Orchidaceae) ở vùng Tây Nguyên bằng phương pháp hình thái và phân tử

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm phân bố và dinh dưỡng của các loài lưỡng cư ở Vườn Quốc gia Bến En và Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa

Luận án Tiến sĩ: Tổng hợp luật dẫn và điều khiển cho một lớp tên lửa đối hải trên cơ sở ứng dụng mạng nơ ron và hệ mờ

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu tổng hợp hệ điều khiển góc Pitch tua bin gió trong điều kiện có nhiễu tác động

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hóa học lipid của hai loài san hô thủy tức Millepora dichotoma và Millepora platyphylla ở Việt Nam

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu kiểm soát phân phối công suất kéo trên cầu chủ động của ô tô con bằng ABS

Luận án Tiến sĩ: Ứng dụng phản ứng Domino vào tổng hợp các dẫn xuất Podophyllotoxin, Pyrimidine và đánh giá hoạt tính sinh học của các chất tổng hợp được

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và một số hoạt tính sinh học của cây chùm ngây (Moringa oleifera)

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và ứng dụng ức chế ăn mòn cho thép của cao chiết xuất từ cây Lộc vừng thuộc họ Lecythidaceae

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok