VIN HÀN LÂM KHOA HC XÃ HI VIT NAM
HC VIN KHOA HC XÃ HI
NGUYN TH KIM TIN
QUYN CỦA NGƯỜI ĐNG TÍNH THEO PHÁP LUT
VIT NAM HIN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUT HC
NGUYN TH KIM TIN NGÀNH: LUT HIN PHÁP VÀ LUT HÀNH CHÍNH KHÓA VIII NĂM 2017
VIN HÀN LÂM KHOA HC XÃ HI VIT NAM
HC VIN KHOA HC XÃ HI
NGUYN TH KIM TIN
QUYN CỦA NGƯỜI ĐỒNG TÍNH THEO PHÁP
LUT VIT NAM HIN NAY
Chuyên ngành: Lut Hiến pháp và Lut hành chính
Mã s: 8.38.01.02
NGƯỜI HƯỚNG DN KHOA HC
TS. NGUYN LINH GIANG
HÀ NI - 2019
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Những năm gn đây, nhng người đồng tính công khai tình cm, t chc
đám cưới, sng chung hay nhp quc tch ca nhng quc gia tha nhn kết
hôn đng giới để kết hôn không còn mt vấn đ mi m. Tuy hội đã ci
m hơn với những người đồng tính nhưng thực tế h vn còn chu đng s
thit thòi, s thị, đối x bt công trong các quan h hi. Bi l chưa có
s pháp phù hp ghi nhn bảo đảm các quyn ca người đồng tính.
Không do h không được nhng quyn đáng được . đồng tính
không phi bnh th cha tr, và người đồng tính cũng không quyn
la chọn được gii tính, càng không th thay đổi xu hưng tình dc ca mình.
Vy nên, những người đồng tính cần được hi nhìn nhn, tha nhn, bo
v, cần được đối x bình đẳng, được t do sống đúng với con ngưi tht
ca mình vì mọi người sinh ra đều bình đng, rng tạo hóa đã ban cho họ
nhng quyn tt yếu bt kh xâm phạm, trong đó quyền được sng,
quyền được t do và mưu cầu hnh phúc [40].
Năm 2001, t khi Lan tr thành nước đầu tiên hp pháp hóa hôn
nhân đồng tính cho phép các cặp đồng tính quyn kết hôn, ly hôn
nhn con nuôi tphong trào đòi quyền con ngưi của người đồng tính ngày
mt ph biến. Cho đến nay, phong trào này không du hiu dng li thế
gii, trong đó Vit Nam mt trong vấn đề gây nhiu tranh cãi liên
quan đến lĩnh vực quyền con người. Tính đến tháng 06/2019, Trung Hoa Dân
Quc (hay còn gọi Đài Loan) đã hp pháp hóa hôn nhân đồng gii vào
ngày 24 tháng 5 năm 2019 tr thành quốc gia châu Á đầu tiên - quc gia
th 29 hp pháp hóa hôn nhân đồng gii. Vit Nam cũng đang trong quá trình
xây dng, bo v, thúc đẩy các quyền con người bng vic tham gia các công
2
ước quc tế v quyền con người, quy định v quyn con người nói chung
quyn của người đồng tính nói riêng đã đưc ghi nhận trong các văn bn quy
phm pháp lut như Hiến pháp, B lut Dân s, B lut nh s, B lut Lao
động, luật Hôn nhân Gia đình... Tuy nhiên, các quy định này còn chưa phù
hp vi quy lut vận động phát trin ca hi trong nước cũng như quá
trình hi nhp quc tế. pháp luật đã có tính ci m trong việc đảm bo các
quyền con người nhưng trên thc tế vn không th đảm bảo được hết các
quyn ca những người đồng tính. Thc tin các quan h hi phát sinh
những năm gần đây cho thấy các nhu cu v mong mun kết hôn, tình trng
phân biệt đối x còn ph biến, nhiu quan h mi phát sinh cn phải được
điu chnh. vy, vic xây dng cơ sở pháp cùng quan trng cn
thiết nhm đảm bo và thc thi các quyn của người đồng tính.
nhng do trên, tác gi đã chọn đề tài quyn của người đồng tính
theo pháp lut Vit Nam hin naylàm đề tài luận văn thạc của mình vi
mc đích nghiên cứu nhng vấn đề lun thc tin v quyn của người
đồng tính, t đó chỉ ra nhng bt cp hn chế đối với quy định ca pháp
lut v quyn ca nhóm người này để đưa ra các giải pháp sửa đổi, b sung,
bo v quyn của người đồng tính phù hp vi thc tin hội trong nước
nhân quyn quc tế.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Hiện nay đã nhiều công trình nghiên cu khoa học liên quan đến
quyn của người đng tính. Tc tiên phi k đến nhng công trình nghiên
cứu liên quan đến quyn con người to tiền đề cho vic nghiên cu quyn ca
người đồng tính như: Giáo trình Quyền con ngưi ca GS.TS Võ Khánh Vinh
xut bản năm 2011; Sách chuyên khảo chế bảo đảm bo v quyn con
người ca GS.TS Khánh Vinh xut bản năm 2011; Giáo trình lun
pháp lut v quyền con ngưi ca Khoa Lut, Đại hc Quc gia Ni xut
3
bản năm 2009; Giáo trình Gii thiu v các văn kiện quc tế v quyn con
người ca Trung tâm Nghiên cu Quyền con người Quyn công dân ca
Khoa Lut, Đại hc Quc gia Hà Ni năm 2011.
V các ng trình nghiên cu v quyn của người đồng tính thì chúng ta
phi k đến các bài nghiên cu tiêu biu đó là: Pháp lut ca mt s quc gia
trên thế gii v quyn của người đồng tính ca tác gi Trương Hồng Quang;
Quyền con người được sống theo đúng giới tính ca mình ca tác gi Cao
Minh;
V các bài báo, sách báo cáo nghiên cu v quyn của người đồng
tính, song tính, chuyn gii: Pháp lut quc t v quyền con người đồng
tính, song tính, chuyn gii”, Sách chuyên kho tìm hiu quyn của ngưi
đồng tính, song tính, chuyn gii liên gii tính Vit Nam ca tác gi
Trương Hồng Quang; Báo cáo v tình hình quyền con người của người đồng
tính, song tính chuyn gii (“LGBT”) tại Vit Nam (tháng 1-2 năm 2014)
ca vin nghiên cu Kinh tế, Xã hi và Môi trường; Tiếp cn da trên quyn
trong vic xây dng, thc hin pháp lut v quyn của người đồng tính, song
tính chuyn gii (LGBT) Vit Nam của tác gi Trương Hồng Quang
trong Hi tho khoa hc Tiếp cn da trên quyn: lun, thc tin trên thế
gii Vit Namdo Khoa lut (ĐHQG Nội) t chc ti Ni ngày
18/11/2015.
V các luận văn thạc sĩ nghiên cu quyn của người đồng tính thì các
công trình như: Luận văn ThS. Luật Quyn ca người đồng tính, song tính,
chuyn gii trong Pháp lut dân s Vit Nam ca tác gi Lê Th Thùy Dung;
Quyền của người đồng tnh: L luận và thực tiễn”- Luận văn thạc sĩ luật hc
ca tác gi Nguyn Th Minh Tâm; Quyn của người đồng tính, song tính
chuyn gii: pháp lut thc tin trên thế gii Vit Nam ca tác gi
Thanh Tùng và Luận văn Thạc sĩ của tác gi Vũ Thị Ngc Anh v Hoàn thin