intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Vận dụng phương pháp trò chơi phân vai cho học sinh lớp 1 trường tiểu học Hà Lộc II thị xã Phú Thọ

Chia sẻ: Hoang Thuy | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:98

230
lượt xem
40
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhân loại đang bước vào thế kỉ XXI, với sự bùng nổ thông tin và sự phát triển mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực nhờ công nghệ thông tin. Xã hội đang tiến dần đến “xã hội học tập”, con người vừa là mục đích vừa là mục tiêu – động lực của sự phát triển kinh tế – xã hội. Chính vì vậy mà đòi hỏi con người phải phát triển toàn diện – hài hoà – cân đối, đủ cả đức và tài. Đặc biệt trong giáo dục, thế giới đã và đang quan tâm...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Vận dụng phương pháp trò chơi phân vai cho học sinh lớp 1 trường tiểu học Hà Lộc II thị xã Phú Thọ

  1. II Luận văn Vận dụng phương pháp trò chơi phân vai cho học sinh lớp 1 trường tiểu học Hà Lộc II thị xã Phú Thọ
  2. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. PH N I: M U 1. Lý do ch n tài. Nhân lo i ang bư c vào th k XXI, v i s bùng n thông tin và s phát tri n m nh m trên t t c các lĩnh v c nh công ngh thông tin. Xã h i ang ti n dn n “xã h i h c t p”, con ngư i v a là m c ích v a là m c tiêu – ng l c c a s phát tri n kinh t – xã h i. Chính vì v y mà òi h i con ngư i ph i phát tri n toàn di n – hài hoà – cân i, c c và tài. c bi t trong giáo d c, th gi i ã và ang quan tâm n giáo d c – l y giáo d c là qu c sách hàng u và làm n n t ng c a t nư c. M i m t qu c gia u có nh ng khía c nh khác nhau, nhưng xu th chung c a th gi i là ào t o con ngư i có tri th c – k năng s ng, hay chính là con ngư i toàn di n. con ngư i có th t n t i, phát tri n và thích ng v i m i tình hu ng trong cu c s ng. N n giáo d c c a Vi t Nam cũng th c hi n vi c nâng cao n n giáo d c toàn di n cho th h tr , áp ng nhu c u h i nh p qu c t . Trong quá trình im i giáo d c Vi t Nam, ã c p t i nhi m v c a giáo d c là phát tri n con ngư i toàn di n v m i m t. c bi t giáo d c ti u h c – b c h c nh nh t và cũng là b c hc u tiên trong cu c i m i con ngư i, ã chú tr ng n vi c: giúp cho h c sinh hình thành nh ng cơ s ban u s phát tri n úng n – lâu dài v o c– trí tu – th m mĩ và các k năng cơ b n h c sinh ti p t c h c các b c ti p theo. Trong ó nh n m nh vào k năng: t tin – b o d n th hi n mình trư c h c sinh ti u h c. Quy t nh s 2994/Q – BGD T ngày 20-07-2010 c a B GD T ã ban hành và tri n khai cho giáo viên ư c t p hu n giáo d c k năng s ng trong m t s môn h c, và ho t ng giáo d c c a các c p h c, c bi t chú ý n b c ti u h c. Là b c h c nèn t ng, c n cung c p – rèn luy n – hình thành cho các em nh ng k năng cơ b n v o c – ti ng vi t – khoa h c và t nhiên xã h i. 1
  3. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. K năng s ng ư c hi u chính là kh năng làm ch b n thân c a m i ngư i, kh năng ng x v i ngư i khác – v i xã h i và kh năng ng phó tích c c v i các tình hu ng trong cu c s ng. Khi h c m u giáo, ho t ng ch y u c a các em là vui chơi. Các em ư c ti p xúc – s d ng các lo i chơi trư ng, và bi t cách chơi cùng b n cùng l p trong m t lo i trò chơi c th . Nhưng b c h c này, các em chưa ti p xúc v i tri th c c th mà ch là s nh n bi t các s v t – hiên tư ng ơn gi n qua mô hình chơi, ho c qua tranh nh và nh ng câu chuy n k c a cô giáo. Bư c sang b c ti u h c, các em ph i tr i qua nh ng bi n i to l n, b t u làm quen v i h c ư ng ti u h c, không còn xích u – c u trư t – g u bông – th tr ng – búp bê.. như m u giáo n a. Các em ph i làm quen v i trư ng m i – l p m i và b t u nh n tri th c m c sơ gi n – ơn gi n nh t, như: t p vi t, t p c, t p nghe, t p nói qua các môn h c cơ b n như: Ti ng Vi t, o c, Toán, Ti ng Anh. c bi t h c sinh l p 1 v a k t thúc b c h c m u giáo và bư c u chuy n sang b c ti u h c. Nhu c u vui chơi c a các em còn r t l n, nên các môn h c trư ng ti u h c c n ph i s d ng các phương pháp gi ng d y sinh ng – thu hút và lôi cu n các em. T o cho các em i u ki n thích nghi d n v i vi c h c t p và ti p nh n tri th c. Trong chương trình c a b GD ra cho b c ti u h c – c bi t là l p 1, có th k t h p gi a h c và chơi. Các môn h c c n k t h p v i các trò chơi c th , nh t là môn o c môn h c giúp các em hình thành các chu n m c o c – hành vi o c, ng th i hình thành k năng s ng cho các em ngay t ban u. Vi c t ch c các phương pháp trò chơi như: k chuy n phân vai nhân v t cho các em… trong môn o c và m t s môn khác, góp ph n th a mãn nhu c u vui chơi c a các em ang còn dư âm c a b c m u giáo. ng th i t o h ng thú cho các em trong h c t p – ti p nh n tri th c và thích n trư ng. Trong quá trình h c t p c a các em l p 1, các em r t thích gi ra chơi vui ùa v i b n cùng l p, nh ng trò mà tr ã chơi M u giáo. Tr t s p x p và chơi v i nhau, nhưng khi vào l p h c c bi t là có ngư i d gi thì các em t ra 2
  4. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. r t rè – e ng i – không mu n giơ tay phát bi u, lúng túng và thi u t tin khi ư c g i lên tr l i câu h i, nói l p b p không lưu loát. Vì v y mà d n n tình tr ng quên không nh mình nên nói nh ng gì. Các em thư ng ng i phát bi u trư c th y cô giáo l . Khi nhà trư ng t ch c m t s ho t ng như: văn ngh – th thao – ho t ng ngoài gi lên l p, thì s h c sinh tích c c – t nguy n tham gia là r t ít. a ph n các em các em không dám tham gia ho c ng i ng trư c nơi ông ngư i “b n bè – th y cô”. V y t i sao h c sinh ti u h c nói chung và c bi t là h c sinh l p 1 l i không th t tin b o d n th hi n mình như v y? Ph i chăng là do các em chưa ư c chu n b tâm lý và i u ki n hình thành và s n sàng th c hi n k năng s ng cơ b n ó. Các thói quen và k năng s ng c a m i con ngư i ư c rèn luy n và hình thành trong th i gian dài, và c n có các bi n pháp c th giúp tr hình thành k năng ó qua cá môn h c. Trò chơi phân vai là m t trong nh ng phương pháp giáo d c c a môn o c cho h c sinh ti u h c. ó là phương pháp ã có trong chương trình giáo d c c a B , yêu c u giáo viên c n xác nh ư c tên trò chơi. S d ng các câu chuy n v o c trong sách o c ho c sách k chuy n làm n i dung và phân vai cho các em ng vơi các nhân v t trong truy n. M i m t trò chơi ng v i m t câu chuy n riêng v o c, các em có cơ h i ti p xúc v i các tình hu ng x y ra trong cu c s ng và cách x lý tình hu ng ó. Trò chơi phân vai là m t phương pháp t ch c cho h c sinh th c hành “làm th ” m t s cách ng x nào ó trong m t tình hu ng gi nh. ây là phương pháp gi ng d y nh m giúp h c sinh suy nghĩ sâu s c v m t v n b ng cách t p trung vào m t s ki n c th mà em quan sát ư c. Vi c di n không ph i là ph n chính c a phương pháp này và hơn th i u quan tr ng nh t là s th o lu n di n ra sau ph n di n y. Trò chơi phân vai là m t phương pháp o c mang l i r t nhi u hi u qu trong quá trình hình thành k năng c a các em. Nhưng trên th c t các trư ng Ti u h c Vi t Nam th c hi n không ng u. Các trư ng ti u h c mi n núi – 3
  5. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. vùng sâu vùng xa do nghi p v c a giáo viên còn kém, cơ s v t ch t thi u th n không i u ki n cho các em th c hi n trò chơi này. Các trư ng Th tr n – Th xã – Thành th có cơ s v t ch t y , giáo viên có nghi p v cũng cao hơn, nhưng vi c th c hi n trò chơi phân vai cho các em chưa ư c quan tâm nhi u. V y nên m t ph n h c sinh thì r t t tin th hi n mình và thành công trong h c t p, còn l i a s các em nhút nhát và thi u t tin. D n n m t th c tr ng cho h c sinh Vi t Nam nói chung là r t rè – không b o d n trư c ám ông như hi n nay. c bi t là h c sinh nông thôn thì v n này càng h n ch . Hi n nay trò chơi tr em ngày càng a d ng và sinh ng, nhưng trò chơi phân vai là trò chơi t o h ng thú cho tr và áp ng nhu c u c a xã h i thu nh xung quanh tr : gia ình – hàng xóm. Bên c nh ó trò chơi phân vai còn là phương ti n tr th a mãn nhu c u làm ngư i l n, nhu c u tham gia vào xã h i c a ngư i l n trong khi kh năng c a tr l i không áp ng ư c nhu c u ó. M t trong nh ng phương ti n có th góp ph n hình thành k năng cho tr ó là ho t ng vui chơi. Nhi u nghiên c u ã ch ng minh vi c t ch c ho t ng vui chơi cho tr không ch hình thành kh năng chơi mà còn t n n t ng v ng ch c phát tri n nh ng k năng s ng ó. Cũng ã có nhi u nghiên c u g n ây ã ch ng minh r ng vi c t o cơ h i cho tr vui chơi nhi u hơn ngoài tr i s làm tr t tin – b o d n – năng ng và tích c c hơn. Rõ ràng là khi ư c ti p c n v i th gi i, khi ư c khám phá th gi i tr s vư t qua s nhút nhát c a mình. B ng nh ng kinh nghi m có ư c khi vui chơi ngoài tr i, tr s c m nh n th gi i xung quanh th t g n gũi và như m t ph n c a cu c s ng. Th c t cho th y vi c giáo d c tr ti u h c hi n nay trư ng cũng như nhà, các b c ph huynh và các th y cô giáo chưa th c s chú tr ng n vi c hình thành k năng s ng cho tr khi t ch c vui chơi cho tr . ó là nh ng i u áng ti c khi cơ h i c a các em b b qua, và nh ng y u t u tiên t n n móng cho vi c xác l p k năng s ng c a tr cũng chưa ư c quan tâm. Các trư ng ti u h c trong c nư c cũng chưa th c hi n vi c t ch c trò chơi phân vai cho tr 1 cách ph 4
  6. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. bi n. M t ph n do i u ki n v t ch t ph c v vi c h c t p c a các trư ng trong c nư c là khác nhau, ch t lư ng i ngũ giáo viên các vùng mi n trong c nư c cũng khác nhau. Vì v y mà trò chơi phân vai cho tr Ti u h c trong c nư c, c bi t là tr l p 1 chưa ư c t ch c thư ng xuyên và chưa có hi u qu cao trong vi c hình thành k năng s ng cho các em, quan tr ng nh t là k năng t tin – b o d n trư c ám ông. Vi c v n d ng trò chơi phân vai cho hoc sinh l p 1 giúp các em hình thành k năng t tin – b o d n trư c ám ông là m t v n vô cùng quan tr ng. Các em là th h tương lai c a t nư c sau này, và cũng là ch nhân tương lai ca t nư c. Ngay t khi còn bé các em ph i ư c giáo d c ào t o c n th n, vì n u các em không ư c giáo d c t t thì s nh hư ng t i tương lai c a các em m t cách sâu s c, và s gây h u qu không t t v các hành vi o c trong xã h i – c ng ng. giúp các em hình thành ư c các k năng s ng cơ b n – c bi t là k năng t tin, b o d n trư c ám ông, c n ph i có th i gian và nó là c m t quá trình rèn luy n thư ng xuyên – tích c c. Chúng ta ph i u n n n – rèn luy n ngay t u, t l p h c u tiên và b c h c u tiên trong quá trình h c t p c a con ngư i. H c t p và rèn luy n là quá trình liên t c di n ra trong cu c i m i chúng ta. K năng t tin b o d n trư c ám ông giúp các em h c sinh l p 1 thích nghi v i h c ư ng Ti u h c, ti p xúc d n v i sách v – ti p nh n tri th c m t cách tho i mái tích c c. th c hi n ư c nhi m v ó c n có nh ng phương pháp ho t ng th c ti n giúp tr hoàn thi n mình, c th là: thông qua trò chơi phân vai h c sinh l p 1 gi i quy t th c tr ng chung c a h c sinh Vi t Nam nói chung và b c Ti u h c nói riêng. gi i quy t v n này, chúng tôi nh ng ngư i giáo viên ti u h c tương lai ã m nh d n ch n tài: “V n d ng phương pháp trò chơi phân vai cho h c sinh l p 1 trư ng ti u h c Hà L c II th xã Phú Th ”, nh m hình thành k năng t tin – b o d n trư c ám ông” làm tài nghiên c u. 5
  7. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. 2. M c ích nghiên c u. V n d ng phương pháp trò chơi phân vai nh m hình thành k năng t tin – b o d n trư c ám ông cho h c sinh l p 1. 3. Khách th và i tư ng nghiên c u. Khách th : Ho t ng c a th y và trò trư ng ti u h c Hà L c II. Các phương pháp trò chơi phân vai i tư ng: Phương pháp trò chơi phân vai trong vi c hình thành k năng t tin – b o d n trư c ám ông. 4. Ph m vi nghiên c u. V n d ng trò chơi phân vai cho h c sinh l p 1 trư ng ti u h c Hà L c II - Th xã Phú Th . 5. Gi thuy t khoa h c. Hi n t i vi c v n d ng trò chơi phân vai trong các trư ng Ti u h c, c bi t là kh i l p 1 chưa ư c phát huy tích c c. Nên h c sinh l p 1 còn chưa th t s t tin – b o d n trư c ám ông. N u v n d ng hi u qu phương pháp trò chơi phân vai trong d y h c thì s góp ph n nâng cao thêm ch t lư ng cu vi c hình thành k năng t tin – b o d n trư c ám ông c a h c sinh l p 1 nói riêng và h c sinh ti u h c nói chung. 6. Nhi m v nghiên c u. 6.1. Tìm hi u cơ s lý lu n c a phương pháp trò chơi phân vai và k năng t tin - b o d n trư c ám ông. 6.2. Th c tr ng và vi c v n d ng c a phương pháp trò chơi phân vai và k năng t tin - b o d n trư c ám ông c a h c sinh l p 1 trư ng ti u h c Hà L c II. 6
  8. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. 6.3. Th nghi m phương pháp trò chơi phân vai trong quá trình d y và h c c a h c sinh l p 1. 7. Phương pháp nghiên c u. 7.1. Phương pháp nghiên c u lý lu n: Phân tích – t ng h p và h th ng hóa các tài li u liên quan. 7.2. Các phương pháp nghiên c u th c ti n. 7.2.1. Phương pháp i u tra: Thu th p s li u v th c tr ng v n d ng trò chơi phân vai trong d y h c l p 1, và vi c hình thành k năng t tin – b o d n trư c ám ông c a h c sinh l p 1. 7.2.2. Phương pháp nghiên c u s n ph m ho t ng: K t qu ki m tra sau khi k t thúc quá trình t ch c trò chơi phân vai. 7.2.3. Phương pháp th ng kê toán h c: Th ng kê các s liê thu th p ư c trong quá trình nghiên c u th c nghi m. 7.2.4. Phương pháp l y ý ki n chuyên gia (khi c n thi t) 7.2.5. Phương pháp quan sát và th nghi m: Áp d ng k t qu nghiên c u vào vi c d y ánh giá – i u ch nh và rút ra kinh nghi m. 7
  9. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. PH N II: N I DUNG NGHIÊN C U. CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N C A TÀI. 1.1. M t s v n v phương pháp trò chơi phân vai. 1.1.1.Khái ni m phương pháp trò chơi phân vai. 1.1.1.1. Khái ni m phương pháp. Theo t i n Ti ng Vi t ( do trung tâm t i n h c xu t b n năm 2007 ) nh nghĩa: “Phương pháp là cách th c nghiên c u, nhìn nh n các hi n tư ng c a t nhiên và i s ng xã h i”.[10. Tr 983]. Phương t c là “hư ng”, pháp là “phép”. Nghĩa là l l i và cách th c ph i theo ti n hành công tác v i k t qu cao nh t. Theo G.henghen (1770 – 1883) thì :“ Phương pháp là hình th c v n ng c a s v t ”. Ta có th hi u m i s v t u có b n ch t và ư c th hi n qua hình th c nh t nh. Hình th c không bao gi t n t i tách r i n i dung, chúng có phương pháp v n ng c a riêng mình.[11] V n d ng quan i m c a G.henghen vào d y h c : M i n i dung d y h c có m t phương pháp c thù, mang l i hi u qu nh t mà không th thay th b ng phương pháp khác. C.Mác(1818 – 1883) : “Phương pháp có tính c l p tương i v i n i dung s v t”. Theo ông thì ta có th tách m t cách tương i gi a nôi dung d y h c và phương pháp d y h c. Trình và hi u qu d y h c ư c quy nh b i phương pháp và phương ti n d y h c. [11]. Theo cu n “Giáo d c h c” c a Ph m Vi t Vư ng, NXB i h c Qu c gia Hà N i – 2001, nh nghĩa :“Phương pháp là h th ng nh ng hành ng t giác – 8
  10. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. liên ti p c a con ngư i nh m t t i k t qu ng v i m c ích ã ra”.[15.Tr123]. Trong d y h c thì: “ Phương pháp là h th ng nh ng hành ng có m c ích c a giáo viên nh m t ch c ho t ng nh n th c và th c hành cho h c sinh, m b o cho h c sinh lĩnh h i n i dung trí d c”. Trong lu t Giáo d c c a Vi t Nam, i u 24 ã ghi: Giáo d c Ti u h c ph i có phương pháp và phương pháp ph i phát huy tính tích c c – t giác – ch ng – sáng t o c a h c sinh. Ph i phù h p v i c i m c a t ng l p h c sinh và t ng môn h c. B i dư ng phương pháp t h c, rèn luy n k năng v n d ng ki n th c vào th c ti n. Tác ng n tình c m, em l i ni m vui h ng thú h c t p cho h c sinh.[15.Tr126]. T nh ng nh nghĩa trên, chúng tôi có th nh nghĩa phương pháp như sau: “Phương pháp chính là con ư ng, cách th c ti n hành m t vi c gì ó ”. Trong d y h c thì: ‘‘Phương pháp là nh ng con ư ng, cách th c ti n hành ho t ng d y h c’’. Và phương pháp trong d y h c là hình th c v n ng c a m t ho t ng c thù ‘‘ho t ng d y h c’’. 1.1.1.2. Khái ni m trò chơi. Trong cu n t i n Ti ng Vi t, do trung tâm t i n h c xu t b n năm 2007 nh nghĩa: “Trò chơi là ho t ng bày ra vui chơi, gi i trí ”.[10.Tr1284]. Trò : Là ho t ng di n ra trư c m t ngư i khác mua vui Chơi : Là ho t ng gi i trí ho c ngh ngơi, ch nh m m c ích cho vui mà thôi. – Trò chơi là m t thu t ng và mang hai nghĩa khác nhau tương i xa : + Nghĩa th nh t :“Trò chơi là chơi có lu t và có tính c nh tranh, thách th c v i ngư i tham gia ph i bi t quy t c, m c ích, k t qu và yêu c u”. 9
  11. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. + Nghĩa th hai : “Trò chơi là nh ng công vi c ư c t ch c và ti n hành dư i hình th c chơi ”. Trong l ch s phát tri n c a xã h i loài ngư i và l ch s phát tri n trò chơi, các nhà Tâm lý h c Xô Vi t trư c ây ã cho r ng :“Trò chơi là m t ngh thu t xu t hi n sau lao ng và là m t hi n tư ng mang tính ch t xã h i, là phương ti n chu n b cho a tr làm quen v i xã h i c a ngư i l n”. Theo N.K.Crupxkalia trong cu n ‘‘Trò chơi c a tr m u giáo, T p 6 – Tuy n t p sư ph m toàn t p’’. Bà ã ch ra :“Trò chơi là phương th c nh n bi t th gi i, là con ư ng d n d t tr i tìm chân lý”. Các công trình nghiên c u c a A.N.Leonchep, A.P.Uxova… thì: “Trò chơi là s n ph m sáng t o c a cá nhân thu n tuý dư i nh hư ng tr c ti p c a môi trư ng xung quanh”.[1.Tr62]. Trong cu n Tâm lý h c tr em M.1972 . Theo .V.Enconhin thì : “Trò chơi g n li n v i s phát tri n c a xã h i loài ngư i và s thay i v trí c a a tr trong các m i quan h xã h i”. Theo cu n Tuy n t p sư ph m toàn t p, T p 6: K. .Usinxki, nhà Giáo d c ngư i Nga ông cho r ng: “Trò chơi là m t ho t ng không nh m t o ra s n ph m (k t qu v t ch t) mà ch nh m th a mãn nhu c u ư c chơi c a a tr (k t qu tinh th n)”. Trong cu n “Giáo d c h c tr em, T p III, NXB HQG Hà N i – 1997’’ thì : “Trò chơi là m t ho t ng c l p – t do và t nguy n c a a tr ”.[1.Tr58]. Trò chơi c a tr không ph i là th t mà là gi v (gi v làm m t cái gì ó). Nhưng s gi v y c a tr l i mang tính ch t th t. Theo cách hi u chung c a m i ngư i thì: “Trò chơi là m t ho t ng thư ng dùng gi i trí và ôi khi cũng ư c s d ng như m t công c giáo d c”. Trò chơi còn là m t hình th c dư ng sinh c a ngư i l n tu i, giúp h thư giãn và vui v … 10
  12. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. Trong Giáo d c thì: “Trò chơi là m t phương pháp giáo d c th c hành hi u nghi m nh t i v i vi c hình thành nhân cách – trí d c c a tr em”. Tóm l i: “Trò chơi là m t ho t ng t nhiên và c n thi t nh m th a mãn nh ng nhu c u gi i trí a d ng c a con ngư i”. 1.1.1.3. Khái ni m trò chơi phân vai. Trong cu n T di n Ti ng Vi t c a Trung tâm t i n h c xu t b n năm 2007 nh nghĩa: ‘‘Phân vai là phân di n viên óng vai các nhân v t trong m t v di n ho c m t b phim’’.[10.Tr957]. “Trò chơi phân vai là ho t ng vui chơi gi i trí có s phân chia nhân v t tham gia trong trò chơi ”. Theo cu n Tâm lý h c tr em c a Nguy n Ánh Tuy t, NXBGD Hà N i 1999, ã nh nghĩa : “Trò chơi phân vai là mô hình c a nh ng quan h xã h i c a ngư i l n và phương ti n nh hư ng c a tr em và nh ng m i quan h y”.[12.Tr17]. Trò chơi phân vai là nh ng ho t ng c a ngư i l n mà a tr nh n th c ư c và ph n ánh vào trò chơi c a mình. Trò chơi phân vai là lo i trò chơi ph bi n mà tr em ph n ánh cu c s ng xung quanh r t a d ng v i các m ng hi n th c ư c ph n ánh vào trò chơi. óng vai là con ư ng tr xâm nh p vào th gi i xung quanh c a ngư i l n. Bách khoa toàn thư m cũng nh nghĩa: “Trò chơi phân vai (Role playing game – RPG) là m t nhóm l n các trò chơi, trong ó ngư i chơi hóa thân thành các nhân v t trong m t hoàn c nh hư c u”[11]. Ngư i chơi di n xu t b ng cách tư ng thu t b ng l i hay văn b n, ho c b ng cách ra quy t nh theo m t c u trúc ã ưc nh s n phát tri n nhân v t hay m t tình ti t các hành ng c a ngư i chơi có th ho c không tuân theo m t h th ng các quy nh và hư ng d n. Theo di n àn h tr gi ng d y và chăm sóc tr em thì: “Trò chơi phân vai là m t ho t ng t nhiên dành cho nh ng a tr thích thú v i môi trư ng xung 11
  13. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. quanh g n gũi c a chúng, con ngư i trong cu c s ng và i tư ng mà a tr ti p xúc h ng ngày”[16]. V i cách hi u chung nh t c a m i ngư i thì: ‘‘Trò chơi phân vai còn có tính tư ng trưng c áo, mô ph ng nh ng s vi c di n ra trong cu c s ng sinh ho t c a tr ’’. 1.1.1.4. Phân lo i các trò chơi. Có r t nhi u cách phân lo i trò chơi c a tr em trên th gi i nói chung và Vi t Nam nói riêng. - Phân lo i trò chơi theo ch c năng giáo d c và phát tri n g m 3 nhóm : + Nhóm 1 : G m các trò chơi nh m phát tri n rèn luy n các giác quan cho tr . + Nhóm 2 : G m các trò chơi vân ng, nh m phát tri n và t p luy n v n ng cho tr . + Nhóm 3 : G m các trò chơi h c t p nh m phát tri n trí tu cho tr . - Phân lo i trò chơi theo ch c năng, b n năng g m 2 nhóm : + Nhóm 1 : G m các trò chơi th c hành : Trò chơi nh n c m - trò chơi trí tu - trò chơi v n ng. + Nhóm 2 : G m các trò chơi theo b n năng : Trò chơi săn b n - trò chơi chi n tranh - trò chơi chăm sóc - trò chơi gia ình và xã h i - trò chơi b t chư c. - Phân lo i trò chơi theo ngu n g c, c u trúc chơi g m 3 nhóm : + Nhóm 1 : G m các trò chơi luy n t p dành cho tr dư i 2 tu i. + Nhóm 2 : G m các trò chơi kí hi u dành cho tr t 2 n 4 tu i . + Nhóm 3 : G m các trò chơi có quy t c (có lu t) dành cho tr t 4, 7. 12 tu i, ch y u là 7 n 12 tu i. - Phân lo i trò chơi c a n n giáo d c h c Liên Xô cũ g m 2 nhóm : 12
  14. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. + Nhóm 1 : Nhóm trò chơi sáng t o g m : - Trò chơi phân vai theo ch - Trò chơi l p ghép - xây d ng - Trò chơi óng k ch + Nhóm 2 : nhóm trò chơi có lu t g m : - Trò chơi h c t p. - Trò chơi v n ng. - Phân lo i trò chơi Vi t Nam chia làm 3 giai o n : + Giai o n 1 : Nh ng năm 60 g m 2 nhóm : Nhóm 1 : Trò chơi ph n ánh sinh ho t Nhóm 2 : Trò chơi v n ng g m : Trò chơi t do : V i d ng c th d c (g y, vòng) g n v i thao tác chơi. Trò chơi có lu t : L y t các trò chơi dân gian và b t chư c 1 s trò chơi c a nư c ngoài ( cư p quân, cư p c ..). + Giai o n 2 : Nh ng năm 70 g m 2 nhóm : Nhóm 1 : Trò chơi phân vai có ch . Nhóm 2 : Trò chơi v n ng (t p th - cá nhân) có ch . + Giai o n 3: T năm 80 t i hi n nay trò chơi ư c phân lo i theo cách phân lo i c a Liên Xô cũ g m 2 nhóm : Nhóm 1: Trò chơi sáng t o g m : - Trò chơi phân vai có ch . - Trò chơi óng k ch. 13
  15. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. - Trò chơi l p ghép - xây d ng. Nhóm 2: Trò chơi có lu t g m : - Trò chơi h c t p. - Trò chơi v n ng. Nhìn chung, thông qua các cách phân lo i trò chơi trên th gi i và Vi t Nam, chúng ta u b t g p ‘‘trò chơi phân vai’’. T ó giúp chúng ta có cơ s nghiên c u k lư ng - sâu s c hơn v ‘‘trò chơi phân vai’’ cho tr em. Và xây d ng phương pháp v trò chơi phân vai cho tr em trong quá trình d y h c. 1.1.1.5. M c ích c a trò chơi. M i ngư i khi tham gia vào b t c m t lo i hình trò chơi nào cũng u có nh ng m c ích c th . Và trò chơi em l i r t nhi u l i ích cho m i chúng ta trong cu c s ng hàng ngày. + V i ngư i l n tham gia vào trò chơi gi i trí, thư giãn, giúp cho u óc b t căng th ng sau nh ng gi làm vi c m t nh c. + V i tr em, chúng tham gia vào các trò chơi ngoài m c ích gi i trí thì trò chơi còn là m t nhu c u c n thi t cho s phát tri n trí – c – th - nhân cách con ngư i. Tr em còn coi trò chơi như là m t phương pháp giáo d c giúp tr rèn luy n và phát tri n toàn mĩ các giác quan chính, làm cho tr khéo léo hơn, trí tư ng tư ng tr nên phong phú hơn. ng th i khi tr bi t quan sát, ph n ng nhanh, bi t tôn tr ng k lu t t ó giúp tr oàn k t và thương yêu, giúp l n nhau. - Tham gia các trò chơi còn giúp tr tăng cư ng s c kh e, vì trò chơi thư ng ư c t ch c ngoài tr i, thiên nhiên thoáng ãng, không khí trong lành, k t h p s vn ng cơ b p như ch y nh y, kéo y, mang vác… - ng th i khi tr chơi s ư c t p luy n giác quan v i nh ng trò chơi : ph n ng nhanh, ghi nh , nhanh m t, thính tai, l tay, quan sát, t p trung tư tư ng…(b t m t b t dê). 14
  16. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. - Khi chơi trò chơi còn nh m luy n ý chí và ý th c cho tr : hăng say tranh ua giành chi n th ng, t ch , không r t rè, s hãi, ch p hành k lu t chơi, kiên nh n trong khi chơi, bi t sáng t o và linh ng. - Không ch v y trò chơi còn nh m luy n tính tình cho các em : các em tr nên vui v , sôi ng, rèn luy n tính ng i, bi t g n bó - oàn k t v i nhau giành chi n th ng, bi t phát tri n năng khi u t t, s can m, gan d , lòng v tha… - Trò chơi giáo d c tr bi t ý th c công dân, nh ng tr bi t t giác tôn tr ng lu t chơi khi l n lên cũng s t giác gi úng pháp lu t c a qu c gia và n u các em không t giác thì chúng ta ph i u n n n d n d n. - Tr có th thay i tr ng thái tâm lý khi chơi trò chơi ch ng h n như nh ng tr m c b nh tr m c m, căng th ng suy như c th n kinh… - Trong phương pháp giáo d c hi n i trò chơi không nh ng mang giá tr xã h i mà còn mang kh năng truy n t i m t lư ng ki n th c c a m t n i dung b ng các ho t ng c a tr . - Nư c B ã ng u v ti n b sư ph m, th y rõ s quan tr ng, l i ích c a trò chơi trong giáo d c và ã ưa môn trò chơi vào chương trình giáo d c qu c gia. - Kunkel nhà tâm lý h c ngư i Anh nói: ‘‘Trò chơi là m t phương ti n tái t o l i tâm lý n nh cho m t s em khó tính, d ngư i, vô tr t t … vì trong lúc chơi tr em không thu mình l i, chúng s vui v h n lên thích ho t ng hơn. Khi b khép vào lu t chơi tr s d n d n có tr t t k lu t’’. - Thông qua trò chơi các nhà giáo d c, các anh ch ph trách s hi u rõ hơn v tính tình c a t ng tr : ch m ch p, m nh b o, nhút nhát, ích k , v tha, nóng n y, im m, thông minh, khéo léo, v ng v , ng c ngh ch… Tóm l i trò chơi là m t phương ti n giáo d c và gi i trí, giúp cho cá nhân ư c rèn luy n và giúp t p th có ư c b u không khí vui v , oàn k t thân ái… 1.1.2. Vai trò và nh hư ng c a trò chơi phân vai n cu c s ng. 15
  17. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. Các chuyên gia trên th gi i u nh t trí r ng: ‘‘Trò chơi phân vai có m t vai trò quan tr ng trong s phát tri n c a tr ’’. - Angela Uchoa Branco t trư ng i h c Brasilia, Braxin nói: ‘‘T m quan tr ng c a trò chơi phân vai i v i s phát tri n c a tr là m t i u áng ghi nh n’’. - Arve gunnestaddax miêu t vi c chơi trò óng vai gi ng như là m t ‘‘l trình quý giá h c t p’’. - G n ây nh t theo Doris Berger tác gi cu n sách ‘‘The role of pretend play in children’s cognative development’’, thì vi c chơi trò chơi phân vai ư c cho là m t s phát tri n tăng t c c a lý thuy t trình bày mang tính trí tu , vi c gi i quy t v n , các k năng thương lư ng, m c tiêu tìm ki m, kh năng ngôn ng và xã h i cùng v i s phát tri n k năng nhà trư ng. - Trò chơi phân vai giúp tr h c làm ngư i, trong khi chơi tr làm quen v i xã h i c a ngư i l n h c h i cách ng x và giao ti p trong xã h i ngư i l n. ng th i cái ‘‘tôi’’ c a tr ư c hình thành. Tr phân bi t ư c mình v i ngư i khác, bi t óng vai ngư i khác và bi t hành ng tương ng v i vai mình m nh n. M t khác, trong khi chơi tr b t chư c hành ng c a ngư i l n, tr d n d n n m ư c m t s k năng lao ng ơn gi n, t ó có c m tình v i t ng ngh nghi p và giúp tr kính tr ng ngư i lao ng. Hay nói cách khác thì trò chơi phân vai chu n b cho tr n v i lao ng sau này. - Trò chơi phân vai giúp tr th a mãn nguy n v ng là s ng và ho t ng như ngư i l n. ng th i giúp tr hi u v quy n l i và nghĩa v c a m i ngư i trong xã h i và chính b n thân tr . - Trò chơi phân vai còn có vai trò quan tr ng trong s phát tri n tâm lý c a tr . 16
  18. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. + Trò chơi phân vai nh hư ng m nh m n s hình thành tính ch nh c a quá trình tâm lý. Trong khi chơi tr b t u hình thành chú ý và có ch nh, ghi nh có ch nh. Tr t p trung chú ý hơn và ghi nh ư c nhi u hơn. +Trò chơi phân vai còn giúp tr chuy n t tư duy bình di n bên ngoài (tư duy tr c quan, hành ng) n tư duy bình di n bên trong (tư duy tr c quan, hình tư ng). + nh hư ng r t l n n s phát tri n ngôn ng c a tr . Khi chơi òi h i mi a tr tham gia ph i có 1 trình giao ti p b ng ngôn ng nh t nh. di n t nguy n v ng, ý ki n c a mình. Vì v y, tr ph i phát tri n ngôn ng rõ ràng, m ch l c. Trò chơi phân vai là i u ki n kích thích phát tri n ngôn ng nhanh chóng. + Trò chơi phân vai còn có ý nghĩa quy t nh i v i s phát tri n trí tư ng tư ng. Tr s h c thay th các i tư ng này b ng các i tư ng khác. Năng l c này là cơ s c a s phát tri n óc tư ng tư ng. Trong trò chơi phân vai, tr bi t hi u ng m các i tư ng và các hành ng v i chúng. Bi t xây dư ng nh ng tình hu ng trong trí tư ng tư ng c a mình. Trong trư ng h p như th trò chơi có th di n r a bên trong. Trí tư ng tư ng c a tr càng phong phú thì trò chơi di n ra càng sôi n i h p d n. Trong qua trình chơi òi h i tr ph i luôn sáng t o ra các tình hu ng chơi m i và tư ng tư ng ra các hành ng, c ch , l i nói giao ti p xây d ng trò chơi. + M t khác trò chơi phân vai tác ng r t m nh n i s ng tình c m c a tr . Trong trò chơi tr có th có thái vui v hay bu n r u, t t c u ph thu c vào hoàn c nh ư c t o nên b i trí tư ng tư ng. Tr ã bi u hiên ư c tình ngư i, nh ng hành ng trong khi chơi giúp tr có i s ng tình c m ngày càng phong phú và sâu s c. + Khi chơi trò chơi phân vai cò giúp tr xây d ng s t tin – b o d n và làm ch ư c c m giác s hãi. Nh ng c tính này do n i dung c a trò chơi quy nh. 17
  19. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. Tr em ít có kh năng t ki m soát nh ng hành ng c a b n thân nhưng tr tư ng tư ng ra mình là 1 anh hùng – bác sĩ s em l i s c m nh ý chí cho tr quy t tâm th c hi n sau này. Giúp tr phát tri n s t tin vào b n thân và trư c m i ngư i. + Ph m ch t ý chí c a tr ư c hình thành trong trò chơi phân vai. Tr ph i i u ti t hành vi c a mình theo quan h gi a vai mình óng v i các vai khác sao cho phù h p v i quy t c trò chơi.T ó tr bi t i u ti t hành vi c a mình theo chu n m c xã h i thông qua vai mình óng. Bi t i u khi n hành vi c a mình b ng ý chí. + Gi i quy t ư c mâu thu n trong tâm lý c a tr ó là : Nguy n v ng mu n làm như ngư i l n nhưng kh năng thì còn quá non y u. Vì v y tr ph i th a mãn nguy n v ng này trong trò chơi phân vai, thông qua vai chơi và hành ng v i b n bè cùng chơi. Tr ti p thu kinh nghi m xã h i loài ngư i m ra m t ch ng ư ng m i phát tri n v ch t: ó là giai o n u tiên c a quá trình hình thành nhân cách – chu n b cho bư c phát tri n sau. + Nh có trò chơi phân vai tr coi mình như m t nhân v t c a i s ng xã h i, m nhi m m t ch c năng xã h i. A.X.Nacarenco vi t: ‘‘Trò chơi phân vai có m t nghĩa quan tr ng iv i tr . Ý nghĩa này ch ng khác gì ý nghĩa c a s ho t ng – s làm vi c – s ph c v i v i ngư i l n. a tr th hi n như th nào trong trò chơi thì sau này ph n l n trư ng h p nó cũng th hi n trong công vi c’’.[3.Tr30]. 1.1.3. Nh ng c trưng c a trò chơi phân vai. 1.1.3.1. Nh ng c i m c a ho t ng vui chơi c a tr ( c thù c a trò chơi phân vai). - Vui chơi là m t d ng ho t ng không mang tính ch t b t bu c. Vì vui chơi không ph i là ho t ng t o ra s n ph m và hành ng chơi không b t bu c ph i tuân theo m t phương th c ch t ch . Tr tham gia trò chơi hay không là do 18
  20. Lê Th Thanh Ngh - K7 Ti u h c A – Khoa GD Ti u h c & M m non Trư ng i h c Hùng Vương. s c h p d n c a trò chơi và tr không b ràng bu c b i nh ng th khác, ngay c k t qu c a s vui chơi ó. + Trò chơi phân vai mang tính t nguy n, sáng t o, t l p cao hơn m t s trò chơi khác. + Tr t nguy n tham gia vào các trò chơi, tr thích trò chơi nào thì chơi m t cách say mê trò chơi ó, có vui thì m i chơi và ã chơi thì ph i vui. ây là m t là mt c i m n i b t c a vui chơi. M i s b t bu c và cư ng b c ud n n vi c phá ho i trò chơi. Trò chơi mà không có ni m vui sư ng thì không còn là trò chơi n a. Trò chơi là m t ho t ng mang tính t l p c a tr . Tr bi u hi n rõ nh t ý th c làm ch , ho t ng h t mình, tích c c, c lâp, ch ng trong trò chơi. Ngư i l n g i ý và hư ng d n tr vui chơi sao chơi sao cho v a th a mãn yêu c u, h ng thú c a tr và t nh ng yêu c u giáo d c. Vui chơi mang tính ch t t nguy n bao nhiêu thì càng phát huy tr tính tích c c, ch ng và c l p, n y sinh nhi u sáng ki n b y nhiêu. Trong trò chơi òi h i ph i có s ph i h p gi a các thành viên v i nhau. Trò chơi là m t n i dung cơ b n tr t p h p l i thành nhóm, là ho t ng chung cơ b n c a tr . Trong ó nhi u m i quan h muôn màu, muôn v gi a tr ư c thi t l p nên m t cách r t t nhiên và nhân cách c a tr cũng ư c phát tri n và l n lên cùng b n bè. Nhà tâm lý h c cho r ng: ‘‘Nhóm chơi c a tr là m t trong nh ng cơ s xã h i u tiên c a con ngư i’’. Trò chơi c a tr bao gi cũng ph n ánh m t m t nào ó c a xã h i ngư i l n xung quanh mà ho t ng c a ngư i l n không mang tính ch t riêng l , c l p. S h p tác gi a nhi u ngư i trong m t c ng ng là c trưng c a xã h i loài ngư i. Vì vy ti n hành trò chơi mô ph ng l i i s ng xã h i, bu c tr ph i tham gia chơi cùng nhau, cùng ho t ng v i nhau nghĩa là ph i có b n bè cùng chơi. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2