1. PH N M ĐU
1.1. Lý do ch n sáng ki n: ế
Trong ch ng trình Ti u h c xác đnh m c tiêu c a môn Ti ng Vi t b cươ ế
Ti u h c là: Hình thành và phát tri n h c sinh các k năng s d ng Ti ng Vi t, ế
(nghe, nói, đc ,vi t) đ h c t p và giao ti p trong các môi tr ng ho t đng c a ế ế ườ
l a tu i.
Thông qua vi c d y và h c Ti ng Vi t góp ph n rèn luy n thao tác t duy. ế ư
Cung c p cho h c sinh nh ng ki n th c s gi n v Ti ng Vi t và nh ng ế ơ ế
hi u bi t s gi n v xã h i, t nhiên, con ng i, v văn hoá văn h c Vi t Nam và ế ơ ườ
n c ngoài.ướ
B i d ng tình yêu Ti ng Vi t và hình thành thói quen gi gìn s trong sáng ưỡ ế
giàu đp c a Ti ng Vi t góp ph n hình thành nhân cách con ng i Vi t Nam xã ế ườ
h i ch nghĩa.
Phân môn T p đc trong Ti ng Vi t là m t trong nh ng phân môn quan ế
tr ng b i có đc t t thì m i h c t t Ti ng Vi t. Đc t t phân môn T p đc là ế
các em đc c ng c kh c sâu thêm nh ng tri th c, k năng h c t t nh ng phânượ
môn khác c a Ti ng Vi t và các môn h c khác. Ch c năng c a phân môn T p đc ế
là luy n đc: rèn cho h c sinh đc đúng, đc trôi ch y, ti n t i đc hay (đc di n ế
c m). Thông qua đc đúng, đc hay h c sinh c m th đc cái hay cái đp c a bài ượ
văn, bài th . Nó là chìa khoá đa các em vào kho tàng văn hoá, khoa h c, giúp cácơ ư
em nh n ra nh ng tinh hoa c a dân t c đang đc tàng tr trong sách v . M i bài ượ
t p đc là m t văn b n là m t b c tranh thu nh v hi n th c v c nh đp đt
n c, con ng i, xã h i...M t khác, th hi n đc tâm h n c a tác gi không chướ ườ ượ
có n i dung h p d n c a bài văn bài th mà còn ph thu c vào ng i đc tác ơ ườ
ph m đó. Tr c h t ng i đc ph i đc đúng, đc chính xác, đc trôi ch y, ti n ướ ế ườ ế
t i đc di n c m , đc theo vai thì m i di n t c m xúc, tình c m, thái đ c a tác
gi b c l qua t ng nhân v t trong tác ph m.
1
B i v y nâng cao năng l c đc cho h c sinh nh t là đc đúng, đc di n c m
là h t s c c n thi t đi v i giáo viên b c Ti u h c.ế ế
Hi n nay, vi c đc đúng văn b n là y u t quan tr ng giúp h c t t các môn ế
h c khác. Ti u h c, rèn đc là m t ho t đng quan tr ng nh t ngay t đu c p
h c. Rèn đc t t giúp h c sinh đc bài, làm bài s đt hi u qu cao. Đi v i h c
sinh l p 5, kĩ năng đc tr n, đc th m, đc l t đã đc nâng cao vì th giáo viên ơ ướ ượ ế
càng không nên ch quan, b qua vi c rèn đc đúng, đc hay cho các em. Đc t t là
đòn b y” giúp các em h c các môn h c khác. Đc đúng giúp các em hi u bi t, b i ế
d ng các em lòng yêu cái thi n và cái đp, d y cho các em bi t suy nghĩ m tưỡ ế
cách lôgic cũng nh bi t t duy có hình nh.ư ế ư
Trên th c t hi n nay, d y h c theo ph ng pháp mô hình tr ng h c m i ế ươ ườ
VNEN(M c I) đi v i vi c luy n đc nhi u giáo viên còn lúng túng không bi t ế
cách rèn đc cho h c sinh đc văn b n đúng và hay th i đi m nào c a các ho t
đng. Nhi u ti t d y khô khan, h c sinh t luy n đc trong nhóm mà vai trò c a ế
giáo viên có lúc còn m nh t trong vi c h tr . Nhi u em đc ng t ngh câu không
đúng làm cho nghĩa c a câu văn b l ch h ng, không đúng tr ng tâm. Ch t l ng ướ ượ
đc di n c m cũng b h n ch , vi c c m nh n văn h c cũng t đó mà khô khan, ế
thi u s tinh t . Xu t phát t th c t đó tôi đã vi t sáng ki n: ế ế ế ế ế " M t s bi n
phápd y h c nh m nâng cao ch t l ng môn T p đc l p 5 ượ tr ng Ti u ườ
h c" đ cùng chia s kinh nghi m v i các b n đng nghi p góp ph n nâng cao
ch t l ng d y và h c nh m đáp ng m c tiêu c a môn h c cũng nh m c tiêu ượ ư
chung giáo d c c p ti u h c.
1.2. Đi m m i c a sáng ki n: ế
Sáng ki n này không đi sâu vào m t ho t đng c th c a phân môn mà đaế ư
ra các gi i pháp c b n khi luy n đc cho h c sinh l p 5 có hi u qu . ơ
Sáng ki n này còn th hi n các bi n pháp t i u nh m đáp ng t t nh t d yế ư
h c theo ph ng pháp d y h c m i mà nhà tr ng đang th c hi n. ươ ườ
2
Sáng ki n đa ra các tình hu ng trong nh ng bài t p đc làm cho ti t t p đcế ư ế
tr nên linh đng, h c sinh ham h c h n. ơ
2. PH N N I DUNG
Qua nhi u nh ng năm nhà tr ng phân công gi ng d y l p 5 và qua d gi ườ
trao đi h c t p l n nhau và đc d h i gi ng c p tr ng, c p c m, huy n. Còn ượ ườ
b c l nhi u t n t i: Có nh ng h c sinh h c t i l p 5 đc v n ch a l u loát, ch a ư ư ư
hay, ng t ngh còn ch a đc chu n xác, nh n gi ng lên xu ng ch a phù h p. Các ư ượ ư
em ch a hi u và ch a khai tác h t n i dung, ngh thu t, ch a th y đc h t cáiư ư ế ư ượ ế
hay cái đp c a tác ph m. B i vì trình đ h c sinh không đng đu, ch a nghiên ư
c u k n i dung bài ch a c m nh n đc cái hay c a bài t p đc. ư ượ
M t khác, đa bàn c a tr ng còn b nh h ng c a ngôn ng đa ph ng ườ ưở ươ
nên h c sinh ph n l n còn đc sai, phát âm nh m l n d u h i v i d u ngã. Trong
các gi d y t p đc, vi c rèn đc cho h c sinh còn h n ch giáo viên ch a chú ý ế ư
rèn đc khi phát âm sai, khi ng t ngh ch a đúng. Trong vi c rèn đc di n c m ư
mang tính ch t hình th c, nhi u giáo viên còn lúng túng trong vi c h ng d n h c ướ
sinh rèn đc: đc thành ti ng, đc th m. Ng c l i, trong gi t p đc có giáo viên ế ượ
ch chú tr ng đn vi c tìm hi u n i dung bài, s l ng h c sinh đc đc trong ế ượ ượ
l p ít, ch a bi t lên gi ng, h gi ng khi nào, nh n gi ng nh ng t ng nào. ư ế
Nh t là khi đc l i các nhân v t ch a th hi n đc tính cách c a các nhân ư ượ
v t, qua đó gi d y ch a đt đc m c tiêu c a ti t h c. ư ượ ế
2. Th c tr ng c a vi c d y h c phân môn T p đc L p 5 tr ng tôi công ườ
tác.
2.1.1. Đi v i giáo viên:
3
M t s giáo viên đi m i ph ng pháp nh ng ch a m nh, rèn đc cho h c ươ ư ư
sinh còn r p khuôn, máy móc theo sách h ng d n nên gi h c còn khô khan, r i ướ
r c. Nhi u giáo viên th ng xuyên bám sách h ng d n, sách thi t k nên gi d y ườ ướ ế ế
th ng xa r i h c sinh. Giáo viên ch a th c s năng đng, sáng t o nên ch a mangườ ư ư
đn nh ng cái m i, cái hay trong cách d y đc nh m nâng cao ch t l ng d y h c.ế ượ
2.1.2. Đi v i h c sinh:
Qua th c t gi ng d y l p 5, qua tìm hi u v nh ng thu n l i và khó khăn ế
c a h c sinh l p 5 thông qua gi t p đc nói chung và h c sinh l p 5A mà tôi ch
nhi m và gi ng d y tôi th y các em kĩ năng đc y u, kh năng c m th văn h c ế
ch a cao, nhi u em không hi u đc n i dung bài đc qua tìm hi u bài. T đóư ượ
th ng kéo theo h c y u t t c các môn h c khác.ườ ế
Ngay t đu năm h c, tôi đã ti n hành kh o sát ch t l ng đc c a h c sinh ế ượ
l p 5A mà tôi gi ng d y (vào tháng 9/2018) nh sau: ư
T ng s
h c sinh
S em đc
ch a đt yư ªu
c u
S em đc đt
yêu c u
S em đc
đúng, rõ ràng
S em đc
di n c m t t
SL % SL % SL % SL %
32 7 21,9 12 37,5 9 28,1 4 12,5
T th c t và k t qu kh o sát trên, b n thân tôi đã v n d ng nh ng ph ng ế ế ươ
pháp đc tr ng c a môn h c, bám sát các chuyên đ c a c p trên đng th i linh ư
đng, sáng t o tìm ra nh ng ph ng pháp tích c c đ giúp các em đc t t t đó ươ
nâng cao ch t l ng các môn h c khác. ượ
2.2. Các bi n pháp th c hi n:
Qua nhi u nh ng năm gi ng d y T p đc l p 5, tôi đã rút ra kinh nghi m
c a b n thân qua t ng ti t d y; v n d ng linh ho t các hình th c, ph ng pháp ế ươ
gi ng d y phù h p v i đi t ng, tích c c phát huy ch đng sáng t o c a h c ượ
sinh và chú ý rèn k năng toàn di n cho h c sinh. Trong nh ng năm qua tôi đã đi sâu
4
vào đi u tra, nghiên c u và đ ra nh ng gi i pháp, bi n pháp h p lý sát th c v i
yêu c u c a b môn cũng nh đc đi m tình hình h c sinh c a nhà tr ng. ư ườ
2.2.1. Bi n pháp 1: M t s công vi c chu n b c a giáo viên và h c sinh
* Đi v i giáo viên
Tr c h t mu n rèn cho h c sinh đc thành ti ng đúng thì giáo viên ph i đcướ ế ế
đúng, đc hay (đc di n c m). Đ đt đc yêu c u trên thì giáo viên ph i rèn ượ
luy n b n thân mình đc đúng, đc hay. Không cho phép giáo viên d y T p đc mà
l i đc ch a chu n. Tr c khi so n bài giáo viên ph i đc bài nhi u l n, đc th ư ướ
hi n đc c m xúc c a tác gi khi vi t bài văn đó. Dành qu th i gian cho vi c ượ ế
so n bài và thi t k các ho t đng c th c a giáo viên, h c sinh t ng đo n c a ế ế
bài. Giáo viên ph i chú ý đn khâu rèn đc cho h c sinh, chú ý đn đi t ng h c ế ế ượ
sinh đc kém. Nh t là nh ng ti t luy n đc bu i hai. Giáo viên ph i nên s a, rèn ế
d t đi m cho h c sinh phát âm sai t ng c p ph âm mà em đó hay phát âm sai
ho c đc ch a đúng. ư
Tham kh o các tài liêu gi ng d y đ l a ch n n i dung, ph ng pháp, hình ươ
th c h c t p cho phù h p v i đi t ng c a h c sinh l p mình. ượ
S u t m đ dùng d y h c, tranh nh minh ho ph c v cho bài d y đ h c sinhư
h ng thú h c t p ti p thu bài sâu h n. ế ơ
* Đi v i các em h c sinh
Yêu c u h c sinh đc k tr c bài nhà, có đc tr c bài nhà h c sinh ướ ướ
m i bi t đc t nào khó đc, hay đc sai đ đn l p nghe giáo viên h ng d n ế ượ ế ướ
s a ch a.
H c sinh th ng xuyên rèn đc đúng b t k m t văn b n nào nói chung ườ
hay trong các bài t p đc nói riêng.
C n có s ham thích đc, có ý th c t đc. S u t m sách, báo, truy n đ ư
đc.
2.2.2. Bi n pháp 2: T o h ng thú cho h c sinh khi gi i thi u bài :
5