GI¸O DÔC
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
Một số biện pháp nâng cao kĩ năng đọc
cho học sinh lớp 4
Lĩnh vực : Tiếng Việt
Cấp : Tiểu học
Năm học: 2016 – 2017
MÃ SKKN
Một số biện pháp nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh lớp 4
1/19
MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU
2
1. Lí do chọn đề tài
2
2. Mục đích nghiên cứu
3
3. Đối tượng nghiên cứu
3
4. Phương pháp nghiên cứu
3
5. Phạm vi nghiên cứu
3
6. Thời gian nghiên cứu
3
B. PHẦN NỘI DUNG
4
I.Cơ sở lí luận
4
1. Mục tiêu dạy Tập đọc trong chương trình Tiếng Việt 4
4
2. Nội dung chương trình dạy Tập đọc lớp 4
4
3. Đặc điểm tâm lí của học sinh Tiểu học
4
II. Cơ sở thực tiễn
5
III.Một số biện pháp nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh lớp 4
6
3.1 Chuẩn bị kĩ giáo án
6
3.2 Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài trước ở nhà
8
3.3Hướng dẫn học sinh nâng cao kĩ năng đọc trong giờ Tập đọc
9
3.4 Luyện đọc trong các giờ học khác
16
3.5 Giáo viên tích cực bồi dưỡng chuyên môn để dạy đọc tốt
17
IV.Kết quả thu được
17
4.1Đối với học sinh
17
4.2Đối với giáo viên
17
C. KẾT LUẬN
18
Kết luận và khuyến nghị
18
Một số biện pháp nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh lớp 4
2/19
A.PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
Luận điểm chủ nghĩa Mác- Lê- Nin cho rằng: “Ngôn ngữ là phương tiện
giao tiếp quan trọng nhất của loài người”.Ngôn ngữ không chỉ là phương tiện
giao tiếp quan trọng nhất mà còn là phương tiện đặc trưng cho loài người.
Không có ngôn ngữ, con người- xã hội không tồn tại và phát triển. Vì vậy
nhiệm vụ quan trọng nhất trong nhà trường Tiểu học là phát triển ngôn ngữ cho
học sinh, đặt nền móng cho sự phát triển về mọi mặt cho học sinh.
Thế hệ trẻ là những người chủ nhân tương lai của đất nước. Bởi thế, mục
tiêu của giáo dục Tiểu học là hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho
sự phát triển đúng đắn, lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất và các kĩ năng cơ
bản để học tiếp trung học hoặc tham gia lao động ở gia đình và xã hội.
Tiếng Việt trong chương trình tiểu học gồm nhiều phân môn như: Tập đọc,
Luyện từ và câu, Chính tả, Kể chuyện, Tập làm văn. Trong đó, Tập đọc là phân
môn có vai trò quan trọng. Bởi vì Tập đọc là phân môn mang tính chất tổng hợp
có nhiệm vụ trau dồi kiến thức về Tiếng Việt cho học sinh như phát âm, từ ngữ
tạo kiến thức bước đầu về văn học, về bố cục, hình ảnh, hình thành những kiến
thức về đời sống và giáo dục tính thẩm mĩ cho học sinh nhằm phát triển những
nền tảng cơ bản cho nhân cách của con người. Mục đích của việc dạy Tập đọc ở
tiểu học là nhằm hình thành những kĩ năng hoạt động giao tiếp ngôn ngữ cho
học sinh. Nhiệm vụ quan trọng nhất của việc dạy Tập đọc là hình thành năng
lực đọc cho học sinh như đọc đúng, đọc nhanh, đọc hiểu và đọc diễn cảm. Việc
rèn cho học sinh có kĩ năng đọc diễn cảm là khâu rất quan trọng. Bởi vì có đọc
diễn cảm tốt thì học sinh mới cảm nhận được cái hay, cái đẹp của ngôn ngữ,
cảm nhận được nét đẹp về nội dung, hình thức của bài văn, bài thơ…Đồng thời
tạo điều kiện cho học sinh học tốt các môn học khác. Học sinh biết sử dụng
ngôn ngữ để thông tin, giao tiếp, tiếp thu những kiến thức của các phân môn và
môn học khác như: Chính tả, Kể chuyện, Luyện từ và câu, Đạo đức…Từ đó
giáo dục học sinh tình yêu quê hương, đất nước, con người.
Tập đọc là phân môn không thể thiếu được trong nội dung chương trình
môn Tiếng Việt nói riêng hay chương trình Tiểu học nói chung. Từ lớp 1, 2, 3
các em được hình thành và phát triển kĩ năng đọc trơn. Lên lớp 4 đòi hỏi các em
phải tăng cường tốc độ đọc, đọc lướt để chọn thông tin nhanh, bước đầu biết đọc
diễn cảm, hiểu ý nghĩa của bài và phát hiện một vài giá trị nghệ thuật trong các
bài văn, thơ… Do đó, các em gặp phải không ít khó khăn khi đọc. Nguyên nhân
có thể là do khả năng hiểu văn bản, khả năng phát âm… song có một số nguyên
nhân xuất phát từ chính giáo viên. Bởi chính giáo viên là người hướng dẫn.
Là một giáo viên dạy lớp 4 tôi băn khoăn vì những vấn đề đó.
Vì vậy tôi quyết định tìm hiểu thực trạng và áp dụng một số giải pháp cho
quá trình dạy học của mình. Đó cũng là lí do tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp
nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh lớp 4”
Một số biện pháp nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh lớp 4
3/19
2. Mục đích nghiên cứu:
Nhằm nâng cao hiệu quả trong giờ dạy họcTiếng Việt nói chung và dạy
học phân môn Tập đọc lớp 4 nói riêng.
Đưa ra một số biện pháp để giúp học sinh nâng cao kĩ năng đọc.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Đề tài này tôi đã nghiên cứu và thực hiện tại lớp 4 do tôi phụ trách giảng
dạy và chủ nhiệm.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Khi thực hiện nghiên cứu đề tài này, tôi đã kết hợp sử dụng các phương
pháp sau:
- Phương pháp phân tích, tổng hợp lí thuyết: Tôi sử dụng phương pháp tổng hợp
lí thuyết để nghiên cứu các vấn đề lí luận liên quan đến việc rèn kĩ năng đọc cho
học sinh.
- Phương pháp quan sát: Tôi tiến hành quan sát học sinh và giáo viên trong quá
trình dạy tập đọc để thu thập thông tin nhằm bổ sung cho các phương pháp trên
- Phương pháp trò chuyện: Tôi tiến hành trò chuyện với giáo viên, học sinh khối
4 trường tôi để thu thập thông tin bổ sung cho các phương pháp trên.
- Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm: Tôi tiến hành tổng kết, rút kinh
nghiệm những kết quả thu được trong quá trình thực nghiệm.
5. Phạm vi nghiên cứu:
- Sách và các tài liệu giáo khoa, sách giáo viên, thiết kế bài giảng, tài liệu liên
quan đến Tiếng Việt.
- Các biện pháp để hướng dẫn học sinh nâng cao kĩ năng đọc theo hướng phát
huy tích cực
-Thực trạng học Tập đọc của học sinh lớp tôi.
- Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên.
6. Thời gian nghiên cứu:
- Từ tháng 9 năm 2016 đến tháng 3 năm 2017
Một số biện pháp nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh lớp 4
4/19
B.PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lí luận:
1. Mục tiêu dạy Tập đọc trong chương trình Tiếng Việt 4:
Phân môn Tập đọc giúp học sinh:
- Củng cố,phát triển kĩ năng đọc trơn, đọc thầm đã được hình thành ở lớp 1, 2, 3;
tăng cường tốc độ đọc, biết đọc lướt để chọn thông tin nhanh; bước đầu biết đọc
diễn cảm.
- Phát triển kĩ năng đọc hiểu ở mức cao hơn: nắm và vận dụng một số khái niệm
như đề tài, cốt truyện, nhân vật, tính cách… để hiểu ý nghĩa của bài và phát hiện
một vài giá trị nghệ thuật trong các bài văn, thơ
- Mở rộng vốn hiểu biết về tự nhiên, xã hội và con người để góp phần hình thành
nhân cách của con người mới.
2. Nội dung chương trình Tập đọc lớp 4:
Chương trình Tập đọc lớp 4 được thiết kế với chủ điểm phong phú, bài đọc
đa dạng, gồm 62 bài tập đọc thuộc các loại hình văn bản nghệ thuật, báo chí,
khoa học, trong đó có 45 bài văn xuôi, 1 vở kịch, 17 bài thơ(có hai bài thơ ngắn
được dạy trong cùng một tiết)
Nếu như ở lớp dưới, chủ điểm học tập được xoay quanh những lĩnh vực rất
gần gũi với học sinh như gia đình, trường học, tự nhiên và xã hội thì ở lớp 4, chủ
điểm là những vấn đề đời sống của con người như tính cách, đạo đức, năng lực,
sở thích… cụ thể như sau:
Học kì I
Học kì II
-Thương người như thể thương thân
(Lòng nhân ái- tuần 1->3)
-Người ta là hoa đất
(Năng lực, tài trí- tuần 19-> 21)
-Măng mọc thẳng
(Trung thực, tự trọng – tuần 4-> 6)
-Vẻ đẹp muôn màu
(Óc thẩm mĩ – tuần 22-> 24)
-Trên đôi cánh ước mơ
(Ước mơ – tuần 7->9)
-Những người quả cảm
(Lòng dũng cảm – tuần 25 -> 27)
-Có chí thì nên
(Nghị lực – tuần 11->13)
-Khám phá thế giới
(Du lịch, thám hiểm – tuần 29 -> 31)
-Tiếng sáo diều
(Vui chơi – tuần 14->17)
-Tình yêu cuộc sống
(Lạc quan, yêu đời - tuần 32 -> 34)
Tuần 10,18, 28, 35 dành cho ôn tập giữa và cuối kì I, kì II.
Thời lượng dành cho môn Tiếng Việt là 8 tiết/ tuần thì phân môn Tập đọc
đã chiếm 2 tiết/tuần.
3.Đặc điểm tâm lí của học sinh tiểu học:
Học sinh tiểu học hồn nhiên, ngây thơ, trong sáng, hiếu động, tò mò, thích
hoạt động, khám phá, tự làm việc theo hứng thú của mình. Thầy cô là hình
tượng mẫu mực nhất được trẻ tôn sung nhất, mọi điều trẻ đều nhất nhất nghe
theo, sự phát triển nhân cách của học sinh Tiểu học phụ thuộc phần lớn vào quá
trình dạy học và giáo dục của thầy cô trong nhà trường.
Đọc, viết có được là nhờ tập đọc. Dạy Tập đọc đặc biệt là dạy cho học sinh
đọc đúng, chính xác và hiểu được văn bản, đòi hỏi người thầy phải có phương
