VJE Tạp chí Giáo dục, Số 450 (Kì 2 - 3/2019), tr 9-14; 19<br />
<br />
<br />
<br />
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC<br />
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH<br />
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br />
Nguyễn Văn Hiếu - Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh<br />
<br />
Ngày nhận bài: 20/01/2019; ngày sửa chữa: 01/02/2019; ngày duyệt đăng: 20/02/2019.<br />
Abstract: In this article, we present the theoretical and practical basis, from which, propose some<br />
measures to manage teaching activities in the direction of student competency development in<br />
secondary schools in Ho Chi Minh City. Research results are not only meaningful for the study<br />
area but can also be applied to other localities with similar conditions in all the country.<br />
Keywords: Measures, teaching activities, competency development, secondary schools.<br />
<br />
1. Mở đầu đang trong giai đoạn “chuyển mình” dần dần để “thích<br />
Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 về đổi ứng” với sự thay đổi về cách tiếp cận nên vẫn còn gặp<br />
mới căn bản, toàn diện GD-ĐT đã nêu 9 nhiệm vụ và giải nhiều khó khăn, hạn chế. Chính vì vậy, bài viết này đề<br />
pháp, trong đó có: “... Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng xuất một số biện pháp quản lí HĐDH theo định hướng<br />
bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi phát triển năng lực (PTNL) HS ở các trường trung học<br />
cơ sở TP. Hồ Chí Minh, giúp cho các nhà quản lí vận<br />
trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học... Đổi<br />
dụng một cách linh hoạt vào điều kiện của từng trường<br />
mới căn bản công tác quản lí giáo dục, đào tạo, bảo đảm<br />
trên địa bàn Thành phố.<br />
dân chủ, thống nhất; tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã<br />
hội của các cơ sở giáo dục, đào tạo; coi trọng quản lí chất 2. Nội dung nghiên cứu<br />
lượng” [1]. Thực hiện nghị quyết này, Bộ GD-ĐT đã triển 2.1. Căn cứ đề xuất biện pháp<br />
khai và công bố Chương trình giáo dục phổ thông - Các văn bản pháp quy: Căn cứ Luật Giáo dục 2015<br />
- Chương trình tổng thể vào ngày 26/12/2018 [2]. Theo được sửa đổi bổ sung năm 2009; Nghị quyết số<br />
đó, chương trình tiếp cận theo hướng phát triển phẩm 29-NQ/TW; Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.<br />
chất và năng lực học sinh (HS), do đó mọi hoạt động dạy Hồ Chí Minh lần thứ X, nhiệm kì 2015-2020; Nghị quyết<br />
học (HĐDH) ở trường phổ thông đều phải chuyển sang số 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội; Quyết<br />
cách tiếp cận này; điều đó đồng nghĩa với việc quản lí định số 404/QĐ-TTg ngày 27/3/2015 của Thủ tướng<br />
HĐDH của hiệu trưởng các trưởng cũng phải có những Chính phủ; Chương trình giáo dục phổ thông - Chương<br />
biện pháp đổi mới để đáp ứng yêu cầu mới. Nghị quyết trình tổng thể của Bộ GD-ĐT; Chiến lược phát triển giáo<br />
Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh lần thứ X, dục 2011-2020…<br />
nhiệm kì 2015-2020 cũng đã đưa ra 12 nhiệm vụ và giải - Định hướng lí luận: Căn cứ lí luận quản lí, lí luận<br />
pháp chủ yếu, trong đó có nhiệm vụ: “Đổi mới mạnh mẽ về HĐDH theo định hướng PTNL HS, chúng tôi nhận<br />
phương pháp giảng dạy và học tập theo hướng hiện đại, thấy, để nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và chất<br />
đáp ứng chuẩn giáo dục khu vực và quốc tế; phát triển lượng quản lí HĐDH theo định hướng PTNL HS nói<br />
tốt nhất năng lực sáng tạo của HS, coi trọng thực hành, riêng, hiệu trưởng không phải chỉ cần nắm vững các lí<br />
thực tế; chú trọng giáo dục lối sống, nhân cách, đạo đức, luận về quản lí nhà trường mà quan trọng hơn cả là phải<br />
lí tưởng và truyền thống cách mạng, ý chí kiên cường xây biết vận dụng những lí luận ấy vào thực tiễn đơn vị mình<br />
dựng và bảo vệ Tổ quốc...” [3]. quản lí, phải dám nghĩ, dám làm và biết đề ra các biện<br />
Như vậy, thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW và pháp quản lí phù hợp, khả thi.<br />
triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới, TP. - Thực trạng quản lí HĐDH theo định hướng PTNL<br />
Hồ Chí Minh đã đưa vào Nghị quyết Đại hội đại biểu HS ở các trường trung học cơ sở TP. Hồ Chí Minh:<br />
Đảng bộ Thành phố những nhiệm vụ và giải pháp cụ + Về mặt nhận thức: Vẫn còn một bộ phận không<br />
thể hướng tới thay đổi trong HĐDH. Để thực hiện nhỏ cán bộ quản lí chưa nhận thức đúng đắn về tầm quan<br />
thành công Chương trình giáo dục phổ thông mới, trọng của công tác quản lí HĐDH theo định hướng PTNL<br />
công tác quản lí giáo dục, đặc biệt là quản lí HĐDH HS, ít chú ý nâng cao năng lực quản lí bằng khoa học<br />
có ý nghĩa quan trọng. Tuy nhiên, công tác này trong quản lí và khoa học giáo dục. Vì thế, trong quản lí còn<br />
cả nước nói chung, TP. Hồ Chí Minh nói riêng vẫn còn dựa vào kinh nghiệm là chính.<br />
<br />
9 Email: nvhieu06@yahoo.com<br />
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 450 (Kì 2 - 3/2019), tr 9-14; 19<br />
<br />
<br />
+ Về mặt quản lí HĐDH: Qua nghiên cứu và tổng 2.2.1.2. Nội dung và cách thức tổ chức thực hiện<br />
kết thực tiễn, chúng tôi nhận thấy, trình độ và năng lực Trước hết, hiệu trưởng - người đứng đầu nhà trường<br />
điều hành, quản lí của CBQL trường trung học cơ sở ở phải không ngừng học tập, nghiên cứu các chủ trương<br />
TP. Hồ Chí Minh còn nhiều bất cập, hẫng hụt về nhiều chính sách của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, đặc biệt là<br />
mặt. Cụ thể: Đa số hiệu trưởng làm việc dựa theo kinh Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Hội nghị<br />
nghiệm cá nhân, chưa coi trọng công tác dự báo, xây lần thứ 8 Ban chấp hành Trung ương Đảng (khoá XI) về<br />
dựng chiến lược và kế hoạch hành động, do đó thường đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT; Nghị quyết số<br />
rơi vào sự vụ, tình thế; kiến thức về pháp luật, tổ chức bộ 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội về “đổi<br />
máy và tài chính còn hạn chế, do đó còn nhiều lúng túng mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông,<br />
trong thực thi trách nhiệm và thẩm quyền; chỉ đạo hoạt góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào<br />
động giáo dục còn thiếu tính hệ thống, đôi khi xa rời thực tạo”; Quyết định số 404/QĐ-TTg ngày 27/3/2015 của<br />
tế, kém khả năng phối hợp; hệ thống các văn bản pháp Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt “Đề án đổi mới<br />
quy cho quản lí còn thiếu và không kịp thời. Một số tổ chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”,<br />
trưởng chuyên môn quản lí kế hoạch dạy học, quản lí Chương trình giáo dục phổ thông - Chương trình tổng thể<br />
sinh hoạt chuyên môn, yêu cầu giáo viên (GV) lập kế của Bộ GD-ĐT, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ<br />
hoạch và duyệt kế hoạch chưa linh hoạt, sáng tạo, đôi khi TP. Hồ Chí Minh lần thứ X, nhiệm kì 2015-2020... Trên<br />
còn nặng về hình thức và thủ tục hành chính; quản lí đổi cơ sở này, hiệu trưởng phân tích hệ thống các mục tiêu<br />
quản lí của nhà trường, trong đó có mục tiêu quản lí<br />
mới phương pháp dạy học (PPDH), tổ chức dạy học theo<br />
HĐDH theo định hướng PTNL HS trong giai đoạn đổi<br />
định hướng PTNL HS còn mang tính hình thức; việc<br />
mới hiện nay.<br />
quản lí sinh hoạt tổ chuyên môn, dự giờ và rút kinh<br />
nghiệm chưa thật sự đi vào chiều sâu, do đó chất lượng Nhận thức được chính xác vị trí, vai trò của HĐDH<br />
dạy học chưa đáp ứng được yêu cầu mới; việc hướng dẫn theo định hướng PTNL HS, hiệu trưởng cần có hình thức<br />
và tổ chức tập huấn cho GV tiếp cận các PPDH mới theo phù hợp để nâng cao nhận thức trong toàn đội ngũ cán<br />
định hướng PTNL HS chưa được chủ động thực hiện mà bộ quản lí, GV, nhân viên của trường về tầm quan trọng<br />
chủ yếu dựa vào các lớp tập huấn, bồi dưỡng do Sở, của HĐDH theo định hướng PTNL HS đối với việc thực<br />
hiện các nhiệm vụ chính trị của nhà trường, đặc biệt với<br />
Phòng GD-ĐT tổ chức; tính chuyên nghiệp chưa cao,<br />
việc thực hiện các nhiệm vụ của ngành Giáo dục trong<br />
khả năng chỉ đạo và tổ chức thực hiện các văn bản quy<br />
giai đoạn mới hướng tới việc phát triển phẩm chất và<br />
phạm pháp luật chưa tốt. Một số cán bộ quản lí còn có tư<br />
năng lực của người học. Cụ thể:<br />
tưởng ỷ lại, thiếu chủ động, trông chờ vào sự chỉ việc,<br />
hướng dẫn của cấp trên dẫn đến chậm trễ trong việc giải - Ban Giám hiệu nhà trường thường xuyên tuyên<br />
quyết các vấn đề tại cơ sở. truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của đội ngũ cán<br />
bộ quản lí, GV về vai trò, vị trí quan trọng của HĐDH<br />
2.2. Một số biện pháp quản lí hoạt động dạy học theo theo định hướng PTNL HS trong nhà trường, chỉ đạo các<br />
định hướng phát triển năng lực học sinh ở các trường đơn vị trong trường tổ chức tốt các hội nghị cấp tổ, hội<br />
trung học cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh nghị công chức, viên chức hằng năm, giao chỉ tiêu phấn<br />
2.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí và giáo đấu cho từng lớp và thực hiện kí kết giữa hiệu trưởng với<br />
viên về hoạt động dạy học theo định hướng phát triển GV về từng mặt phấn đấu cụ thể để từ đó GV có những<br />
năng lực học sinh ở các trường trung học cơ sở định hướng và nhận thức rõ về HĐDH theo định hướng<br />
2.2.1.1. Mục đích của biện pháp PTNL HS.<br />
- Giúp đội ngũ cán bộ quản lí, GV và HS trong - Hiệu trưởng xác định HĐDH theo định hướng<br />
các trường trung học cơ sở có nhận thức đầy đủ hơn PTNL HS là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong<br />
về vai trò, tầm quan trọng của HĐDH theo định năm học, nhiệm vụ chính trị của nhà trường; thường<br />
hướng PTNL HS. xuyên thông qua các hoạt động giáo dục tập thể, toàn<br />
- Tạo ra sự đồng tâm, nhất trí, đoàn kết phấn đấu của trường, họp hội đồng trường, sinh hoạt tổ chuyên môn,<br />
cả đội ngũ cán bộ quản lí, GV và HS trong các nhà các đợt bồi dưỡng chuyên môn, hội thảo..., đặc biệt là<br />
trường. Từ đó, giúp họ thay đổi trong nhận thức và hành định kì tổ chức các cuộc họp với các GV để kiểm tra, chỉ<br />
động, điều chỉnh mọi hoạt động, đặc biệt là HĐDH theo đạo triển khai các HĐDH theo định hướng PTNL HS bên<br />
tiếp cận PTNL HS để nâng cao chất lượng dạy học và cạnh các hoạt động khác trong nhà trường để cán bộ quản<br />
giáo dục của nhà trường đáp ứng được yêu cầu đổi mới lí, GV toàn trường chú ý thực hiện tốt HĐDH; cung cấp<br />
hiện nay. những tài liệu cần thiết mà mỗi GV cần phải nắm được<br />
<br />
10<br />
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 450 (Kì 2 - 3/2019), tr 9-14; 19<br />
<br />
<br />
như: chỉ thị, nghị quyết của cấp trên, mục tiêu cấp học, 2.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp<br />
chương trình giảng dạy các môn học, kế hoạch năm học Xây dựng được đội ngũ GV có phẩm chất và năng<br />
của trường, cùng các văn bản hướng dẫn có liên quan để lực tốt, yêu nghề, có tinh thần trách nhiệm cao trong việc<br />
từ đó GV hiểu rõ được cách làm, thấy rõ được vai trò đào tạo thế hệ trẻ, thường xuyên phấn đấu để trở thành<br />
trách nhiệm của mình. GV giỏi toàn diện đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo<br />
- Hiệu trưởng chỉ đạo các bộ phận tổ chức tốt các dục hiện nay.<br />
chuyên đề đội trong năm học, các hội thảo về chương 2.2.2.2. Nội dung và cách thức tổ chức thực hiện<br />
trình giáo dục, rèn luyện kĩ năng sống cho HS ngoài các Năng lực tổ chức dạy học của GV hết sức quan trọng.<br />
chủ đề theo quy định của cấp trên như: “Phòng chống ma GV là nhân tố quyết định đến chất lượng và sự thành<br />
túy và các tệ nạn xã hội trong học đường”, “Phòng chống công của đổi mới giáo dục. Nếu năng lực tổ chức dạy học<br />
tác hại của thuốc lá”, “Phòng tránh lạm dụng game”, các của GV kém thì HĐDH theo định hướng PTNL HS<br />
chuyên đề giáo dục về giới cho HS…, cùng các hoạt không thể đạt được mục tiêu đặt ra. Do đó, hiệu trưởng<br />
động trải nghiệm sáng tạo giúp cho HS được tham gia, cần chỉ đạo các bộ phận thực hiện tốt các công việc sau:<br />
được thể hiện bản thân và học tập qua từng hoạt động.<br />
- Hiệu trưởng chủ động phối hợp với các trường đào<br />
Từ đó, giúp HS hiểu rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của học<br />
tạo sư phạm, phòng GD-ĐT để tổ chức các chuyên đề,<br />
tập theo định hướng PTNL HS.<br />
hội thảo tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn cho đội<br />
- Bên cạnh đó, hiệu trưởng nhà trường cũng cần quan ngũ GV. Hằng năm, hiệu trưởng xây dựng kế hoạch đào<br />
tâm đến việc nâng cao nhận thức của phụ huynh HS về tạo, bồi dưỡng cử các GV đi học nâng cao trình độ<br />
HĐDH theo định hướng PTNL HS, giúp họ thấy được chuyên môn, trình độ chính trị. Tạo điều kiện về thời<br />
vai trò quan trọng của mình trong việc phối hợp với GV gian, kinh phí, tài liệu cho GV tham gia học tập. Thực<br />
để giáo dục con em mình thông qua một số hình thức như hiện nghiêm túc việc học bồi dưỡng thường xuyên tại<br />
tuyên truyền trong các cuộc họp phụ huynh, mời phụ đơn vị, Ban Giám hiệu thường xuyên kiểm tra, ghi nhận,<br />
huynh tham dự các buổi chuyên đề, hội giảng về HĐDH đánh giá việc học tập của từng GV để có những điều<br />
theo định hướng PTNL HS, gửi tới phụ huynh một số các chỉnh phù hợp; thực hiện tốt việc sinh hoạt chuyên môn,<br />
văn bản quan trọng của nhà trường liên quan đến HĐDH khuyến khích các cá nhân mạnh dạn trao đổi giải pháp,<br />
theo định hướng PTNL HS,... cách thức tổ chức lớp học, PPDH hiệu quả để giúp mọi<br />
- Chỉ đạo bộ phận phụ trách treo các khẩu hiệu tuyên người học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ<br />
truyền và các hình ảnh về HĐDH theo định hướng PTNL lẫn nhau.<br />
HS tại phòng GV và các vị trí dễ quan sát trong nhà - Ban Giám hiệu tích cực dự giờ, góp ý tiết dạy nhằm<br />
trường nhằm động viên, khuyến khích GV và HS tích giúp GV nhận rõ mục đích, nội dung và các hình thức tổ<br />
cực dạy và học theo định hướng PTNL HS. chức tiết học hiệu quả theo tinh thần đổi mới, thực hiện<br />
2.2.1.3. Điều kiện để thực hiện biện pháp đổi mới PPDH, xây dựng đề kiểm tra, đánh giá theo<br />
- Hiệu trưởng cần có ý thức thường trực, đi đầu và hướng PTNL cho HS trong tập thể GV nhà trường.<br />
hành động đổi mới trong quản lí theo định hướng - Hàng năm, hiệu trưởng thực hiện việc điều tra cơ<br />
“chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến bản về chất lượng đội ngũ GV, nhu cầu học tập của cán<br />
thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất bộ, GV, nhân viên để từ đó xây dựng kế hoạch đào tạo,<br />
người học”. bồi dưỡng nhằm phát triển chất lượng nguồn nhân lực tại<br />
- Đội ngũ cán bộ quản lí mà đứng đầu là hiệu trưởng đơn vị, tìm ra các nguyên nhân của hạn chế, yếu kém để<br />
phải nâng cao tinh thần trách nhiệm, thường xuyên tìm khắc phục.<br />
kiếm tích luỹ các nguồn tài liệu, khai thác các thông tin - Sắp xếp lại đội ngũ GV thật hợp lí dựa theo năng<br />
có liên quan đến công tác quản lí HĐDH theo định hướng lực chuyên môn. Thống kê trình độ, năng lực đội ngũ GV<br />
PTNL HS. để tham mưu với Phòng Nội vụ quận/huyện có kế hoạch<br />
- Mỗi GV phải nhận thức sâu sắc công việc quan luân chuyển GV giữa các trường để điều hòa chất lượng<br />
trọng của mình là làm sao tạo được những điều kiện giảng dạy giữa các trường trong quận một cách đồng đều<br />
thuận lợi nhất để mỗi HS mình có thể phát triển hết khả giúp theo dõi và giúp đỡ những GV còn yếu về năng lực<br />
năng vốn có của bản thân, hình thành được những tính tổ chức dạy học từng bước tự tin nâng cao chất lượng<br />
cách thói quen như mục tiêu chương trình giáo dục phổ giảng dạy của bản thân.<br />
thông đã đề ra. - Tham mưu tích cực với UBND quận/huyện tuyển<br />
2.2.2. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học cho đủ số GV dạy các môn, đặc biệt là các môn quan trọng<br />
đội ngũ giáo viên trung học cơ sở cho HĐDH theo định hướng PTNL HS (tin học, ngoại<br />
<br />
11<br />
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 450 (Kì 2 - 3/2019), tr 9-14; 19<br />
<br />
<br />
ngữ…); tham mưu cho việc xây dựng cơ chế tuyển chọn 2.2.3.2. Nội dung và cách thức tổ chức thực hiện<br />
GV căn cứ vào trình độ, năng lực giảng dạy, phẩm chất - Hiệu trưởng cần tổ chức cho GV nghiên cứu học tập<br />
nghề nghiệp. Ưu tiên tuyển chọn các GV có trình độ trên các văn bản hướng dẫn của Bộ, Sở GD-ĐT về đổi mới<br />
chuẩn, tốt nghiệp loại giỏi để dần thay thế đội ngũ GV PPDH theo định hướng PTNL HS. Từ việc nắm vững<br />
lớn tuổi, năng lực tổ chức dạy học hạn chế. các định hướng đó, mỗi GV phải căn cứ vào điều kiện,<br />
- Điều động, tạo điều kiện cho GV đi học chuyên môn hoàn cảnh cụ thể của lớp học mình để lựa chọn PPDH<br />
nghiệp vụ hàng năm sao cho mọi GV đều có cơ hội học phù hợp nhằm giúp mỗi HS thu nhận được kiến thức<br />
tập nâng cao trình độ chuyên môn và khả năng cống hiến bằng sự cố gắng vừa sức và bằng cách thức thích hợp với<br />
cho sự nghiệp giáo dục. Quan trọng hơn là tạo điều kiện từng đối tượng HS, biết vận dụng kiến thức vừa học vào<br />
cho GV tự học, tự bồi dưỡng: Thường xuyên liên hệ cho giải quyết các tình huống trong thực tiễn và qua các hoạt<br />
GV tham dự các chuyên đề dạy học tích cực tại các động trải nghiệm sáng tạo, HS được củng cố kiến thức,<br />
trường trong và ngoài quận/huyện để GV được học hỏi thể hiện hiểu biết, tình cảm bản thân hướng tới sự phát<br />
lẫn nhau, năng lực dạy học được nâng cao. triển tối ưu nhất cho năng lực của từng em theo từng<br />
nhóm hoạt động trải nghiệm khác nhau.<br />
- Tăng cường công tác dự giờ, kiểm tra, đánh giá (đặc<br />
biệt là đột xuất) để nắm tình hình dạy học; góp ý, điều chỉnh - Hiệu trưởng cần chỉ đạo hoạt động sinh hoạt tổ chuyên<br />
kịp thời cho GV về chuyên môn, nghiệp vụ, cách làm việc môn thật hiệu quả sao cho có sự góp ý, rút kinh nghiệm thật<br />
khoa học và sự tác động kịp thời đến năng lực HS. kĩ sau mỗi tiết thao giảng, từ đó thống nhất cách thức, PPDH<br />
đặc trưng cho từng môn, tiết dạy. Chỉ đạo GV thực hiện<br />
- Xây dựng tổ chuyên môn hoạt động có nền nếp, sinh giảng dạy theo hướng phân hóa đối tượng HS, đưa ra những<br />
hoạt đều đặn hàng tháng, để GV bàn bạc, thảo luận, trao yêu cầu phù hợp với năng lực từng em trong mỗi hoạt động,<br />
đổi những khó khăn, vướng mắc trong quá trình dạy học, từ đó theo dõi, giúp đỡ các em tiến bộ.<br />
từ đó đề ra các biện pháp, thống nhất cách giải quyết các<br />
- Hiệu trưởng cần tạo điều kiện về cơ sở vật chất và<br />
khó khăn, vướng mắc đó một cách tốt nhất dựa theo đặc phương tiện dạy học hiện đại để GV có thể sử dụng hiệu<br />
điểm, tình hình cụ thể của từng lớp. quả thiết bị dạy học vào từng tiết dạy giúp HS hào hứng<br />
- Xác định rõ trọng tâm của HĐDH theo định hướng học tập, từ đó nâng cao dần chất lượng giờ học.<br />
PTNL HS là đổi mới PPDH, tập trung vào việc phát huy - Hiệu trưởng cần nghiên cứu kĩ thực trạng trường<br />
năng lực sáng tạo, năng lực vận dụng tri thức của HS vào mình về đặc điểm đội ngũ GV, đối tượng HS, từ đó xây<br />
thực tiễn cuộc sống. dựng kế hoạch đổi mới PPDH, thành lập Ban chỉ đạo đổi<br />
2.2.2.3. Điều kiện thực hiện mới PPDH bao gồm Ban Giám hiệu, các tổ trưởng<br />
- Hiệu trưởng phải luôn tiên phong trong quá trình tự chuyên môn và GV cốt cán có kinh nghiệm sử dụng<br />
học để nâng cao năng lực chuyên môn và năng lực quản PPDH hiệu quả, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng<br />
lí của bản thân; phải có tầm nhìn, có tâm và có tài, cân thành viên và cùng chuẩn bị tâm thế và điều kiện tốt nhất<br />
nhắc phù hợp để ra quyết định quản lí đúng đắn. cho việc sẵn sàng đổi mới PPDH. Ban chỉ đạo đổi mới<br />
PPDH cùng nhau xây dựng một tiết dạy mẫu theo định<br />
- Để thực hiện tốt kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng thì nhà hướng PTNL HS, chọn GV và HS thực hiện tiết dạy mẫu<br />
trường cần có sự hỗ trợ về kinh phí, thời gian, cơ sở vật chất này cho GV toàn trường dự, sau đó tổ chức họp rút kinh<br />
phục vụ công tác bồi dưỡng; có chế độ khen thưởng hợp lí nghiệm tiết dạy và đưa ra những định hướng chung,<br />
để động viên, khuyến khích mọi cá nhân nỗ lực học tập. thống nhất chung trong việc thực hiện đổi mới PPDH;<br />
2.2.3. Tăng cường chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học sau đó, thực hiện đại trà việc đổi mới PPDH theo định<br />
theo định hướng phát triển năng lực học sinh hướng PTNL HS ở tất cả các bộ môn và tổ khối. Yêu cầu<br />
2.2.3.1. Mục tiêu của biện pháp lúc đầu là mỗi GV phải đăng kí một tiết dạy tốt có vận<br />
dụng việc đổi mới PPDH theo định hướng PTNL HS, sau<br />
- Giúp cho GV luôn luôn tìm tòi những PPDH tích đó từng bước nâng lên hai rồi ba tiết. Ban chỉ đạo cần<br />
cực hướng tới PTNL HS. thực hiện dự giờ nghiêm túc, chú ý rút kinh nghiệm sau<br />
- Nhằm tạo điều kiện để HS được học tập một cách mỗi tiết dạy, động viên, khuyến khích sự cố gắng của<br />
chủ động, tích cực, biết cách vận dụng kiến thức đã học từng GV trong mỗi hoạt động có tiến bộ dù nhỏ nhất, góp<br />
vào những tình huống thực tiễn một cách linh hoạt, từ đó ý giúp đỡ GV còn hạn chế trong cách thức tổ chức, vận<br />
phát triển tư duy, năng lực vốn có của HS; khơi dậy ở HS dụng PPDH. Cuối cùng, cần kiểm tra, đánh giá, rút kinh<br />
ước mơ, hình thành thái độ học tập đúng đắn và ý chí nghiệm. Sau mỗi học kì hoặc cuối năm học, Ban chỉ đạo<br />
vươn lên vượt mọi khó khăn trong học tập. nên tổng kết đánh giá kết quả đạt được, thực hiện khen<br />
<br />
12<br />
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 450 (Kì 2 - 3/2019), tr 9-14; 19<br />
<br />
<br />
thưởng đối với các cá nhân có sự tiến bộ và cố gắng trong nâng cao hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn, từ đó góp<br />
việc đổi mới PPDH, nhắc nhở, phê bình những cá nhân phần nâng cao chất lượng giáo dục trung học cơ sở.<br />
chưa thật sự cố gắng; tổ chức trao đổi kinh nghiệm với - Nhằm thu thập thông tin về tình hình chất lượng, nội<br />
các trường bạn và tiếp tục duy trì, củng cố việc đổi mới dung và tổ chức HĐDH theo định hướng PTNL HS trên<br />
PPDH qua các năm tiếp theo. thực tế có phù hợp với kế hoạch đặt ra không để phát hiện<br />
- Hiệu trưởng chỉ đạo thực hiện đổi mới PPDH, áp kịp thời các sai lệch và đưa ra các điều chỉnh kịp thời.<br />
dụng các PPDH tích cực phải được triển khai và tiến hành<br />
một cách đồng bộ trong các tổ chuyên môn và từng GV - Nhằm phát hiện các mối liên hệ ngược về bản<br />
trong nhà trường. Hằng năm, hiệu trưởng cần rà soát lại thân và các quyết định quản lí dạy học có phù hợp<br />
trình độ, năng lực của GV, phân công GV giảng dạy cho không để điều chỉnh, nâng cao tính khả thi của quyết<br />
phù hợp, thực hiện nghiêm túc kế hoạch dạy học. Trên cơ định. Từ đó, tác động đến hành vi của GV nhằm nâng<br />
sở bồi dưỡng GV về đổi mới PPDH theo định hướng cao tinh thần trách nhiệm của nhà giáo đáp ứng yêu<br />
PTNL HS, hiệu trưởng chỉ đạo GV thực hiện đổi mới triệt cầu đổi mới giáo dục.<br />
để trong từng tiết dạy, từng bài học và từng môn học; đưa 2.2.4.2. Nội dung và cách thức tổ chức thực hiện<br />
các PPDH tích cực vào vận dụng phù hợp với thực tế từng - Hiệu trưởng tăng cường kiểm tra việc thực hiện quy<br />
lớp cùng với các hình thức học tập tích cực như học cá chế chuyên môn bằng cách: + Xây dựng và thực hiện có<br />
nhân, học theo nhóm, dạy học cả lớp, dạy học ngoài lớp… hiệu quả kế hoạch kiểm tra GV theo quy định mà Bộ, Sở,<br />
nhằm phát huy tối đa tính tích cực, chủ động của HS; chỉ Phòng GD-ĐT đề ra. Thực hiện tốt hướng dẫn sau kiểm<br />
đạo GV phát huy hiệu quả việc sử dụng đồ dùng, trang tra, phát huy triệt để hiệu quả công tác tự kiểm tra của<br />
thiết bị dạy học trong các tiết học, tận dụng tối đa đồ dùng hiệu trưởng, đẩy mạnh kiểm tra đột xuất theo chuyên đề;<br />
được cấp phát. Chủ động và tích cực làm đồ dùng dạy học + Xây dựng và hoàn chỉnh các tiêu chí đánh giá giờ dạy<br />
phục vụ cho bài dạy; phát động phong trào thi đua làm đồ theo định hướng PTNL HS sao cho hợp lí, khoa học và<br />
dùng dạy học, thành lập câu lạc bộ trong nhà trường nhằm dân chủ; + Kiện toàn đội ngũ làm công tác kiểm tra giáo<br />
thu hút HS cùng tham gia làm đồ dùng dạy học với GV; dục (phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn). Thường<br />
khuyến khích soạn bài, giảng dạy bằng giáo án điện tử, tích xuyên bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp<br />
cực ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học. Ban vụ, chính trị cho đội ngũ này; + Tăng cường công tác<br />
Giám hiệu, tổ chuyên môn tăng cường dự giờ, thăm lớp kiểm tra tập trung vào việc thực hiện chương trình, kế<br />
dưới nhiều hình thức để nắm được thực trạng đổi mới hoạch của GV, của tổ chuyên môn dưới các hình thức:<br />
PPDH của GV. Tổ chức rút kinh nghiệm giờ dạy của GV toàn diện, chuyên đề, đột xuất. Đặc biệt, tăng cường kiểm<br />
đảm bảo tính khoa học, chính xác, đặc biệt về PPDH, sử tra đột xuất để kịp thời phát hiện ra các sai phạm trong<br />
dụng đồ dùng dạy học, làm tốt công tác tư vấn cho GV… HĐDH; + Phân công cụ thể nhiệm vụ cho các cá nhân,<br />
2.2.3.3. Điều kiện thực hiện bộ phận trong tổ kiểm tra; quy định rõ ràng các loại hồ<br />
- Hiệu trưởng phải giao quyền chủ động cho Ban chỉ sơ chuyên môn, cách thức, tiêu chí đánh giá trong kiểm<br />
đạo trong việc xây dựng kế hoạch đổi mới PPDH, tạo các tra ngay từ đầu năm học; + Chỉ đạo thống nhất các tổ,<br />
điều kiện về cơ sở vật chất, phương tiện dạy học hiện đại nhóm chuyên môn về kế hoạch dạy học, cách thức báo<br />
và cả nguồn lực cho việc thực hiện đổi mới PPDH. cáo, duy trì dự giờ, thao giảng, chuyên đề để nâng cao<br />
- Hiệu trưởng cần động viên, khích lệ và có chế độ năng lực giảng dạy cho GV; + Ban Giám hiệu tích cực<br />
đãi ngộ để tạo động lực cho tập thể đội ngũ GV có sự tham gia các cuộc họp tổ khối theo đúng quy định<br />
quyết tâm thực hiện đổi mới PPDH theo định hướng (2 lần/tuần) để có những góp ý, điều chỉnh cho việc thực<br />
PTNL HS. hiện kế hoạch của từng tổ khối. Chú ý việc sinh hoạt tổ<br />
- Đội ngũ GV phải có ý thức vươn lên, sáng tạo, tự khối cần hướng vào việc nghiên cứu mục tiêu bài học, thảo<br />
giác tiếp cận nhanh trong việc đổi mới PPDH theo định luận các phương phương dạy học hiệu quả cho các bài dạy<br />
hướng PTNL HS. trong hai tuần tới, những lưu ý chung của phân môn, của<br />
chương trình… sao cho việc giảng dạy trong tổ khối thống<br />
2.2.4. Tăng cường quản lí việc thực hiện chương trình, nhất, đồng đều và đạt được mục tiêu bài học. Hiệu trưởng<br />
kế hoạch dạy học của giáo viên và tổ chuyên môn chú ý tổ khối trong việc giúp đỡ các GV trẻ, mới ra trường;<br />
2.2.4.1. Mục tiêu của biện pháp chú trọng xây dựng, bồi dưỡng những nhân tố tích cực<br />
- Giúp cho HĐDH trong nhà trường đi vào nền nếp, trong mỗi tổ khối để tạo nguồn kế cận, tiến cử và đề bạt<br />
thực hiện đúng theo phân phối chương trình, đảm bảo với cấp trên việc bổ nhiệm các cá nhân nổi trội để làm động<br />
không có sự cắt xén hay giãn tiết mà vẫn có hướng mở lực phấn đấu như một kết quả xứng đáng với nỗ lực, cống<br />
trong việc linh động phù hợp với thực tế trình độ của HS, hiến cho tập thể, cho ngành Giáo dục.<br />
<br />
13<br />
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 450 (Kì 2 - 3/2019), tr 9-14; 19<br />
<br />
<br />
- Hiệu trưởng tổ chức các hội thảo, chuyên đề, hội thi dạy học theo danh mục thiết bị dạy học tối thiểu của Bộ<br />
nhằm chia sẻ về kinh nghiệm giảng dạy, PPDH hiệu quả, GD-ĐT quy định, bổ sung thường xuyên những thiết bị<br />
đưa ra những tháo gỡ cho việc dạy học các môn học, tiết đồ dùng bị hỏng, tăng cường đầu tư trang thiết bị dạy học<br />
học mà nhiều GV còn băn khoăn, thắc mắc; thường hiện đại (máy chiếu đa năng, bảng tương tác) cho nhà<br />
xuyên tổ chức hội thi GV giỏi, GV chủ nhiệm giỏi cấp trường; phát động và duy trì hiệu quả phong trào thi đua<br />
trường nhằm lựa chọn ra các nhân tố nổi trội tuyên làm đồ dùng dạy học của GV để bổ sung thêm nguồn đồ<br />
dương, khen thưởng và đẩy mạnh phong trào thi đua dạy dùng dạy học cho việc giảng dạy đạt hiệu quả. Công tác<br />
tốt - học tốt tại trường. xã hội hóa giáo dục cần được đẩy mạnh nhằm huy động<br />
2.2.4.3. Điều kiện thực hiện mọi nguồn lực trong và ngoài nhà trường, các tổ chức, cá<br />
- Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng phải xây dựng kế nhân có lòng hảo tâm đóng góp xây dựng nhà trường<br />
hoạch năm, kế hoạch chuyên môn trường thật cụ thể, từ ngày một khang trang hơn.<br />
đó cố gắng phát huy hết tác dụng của tổ khối trong việc - Phân công quản lí việc bảo quản, tu bổ cơ sở vật chất<br />
thực hiện các kế hoạch đã đặt ra; tránh việc sinh hoạt tổ và đồ dùng dạy học cho phó hiệu trưởng phụ trách hành<br />
khối chỉ là chiếu lệ không đi vào thực chất, không hướng chính - bán trú và nhân viên thư viện - thiết bị; thường<br />
vào việc giải quyết các khó khăn trong giảng dạy của xuyên kiểm tra việc mua sắm, sửa chữa cơ sở vật chất, thiết<br />
từng GV. bị dạy học hàng tháng và theo định kì hàng năm.<br />
- Hiệu trưởng phải lựa chọn các tổ trưởng chuyên - Hiệu trưởng chủ động bố trí kinh phí trang bị máy<br />
môn là những người có uy tín, phẩm chất và năng lực tốt, tính, máy chiếu, hòa mạng Internet… phục vụ cho công<br />
nhiệt tình công tác; đồng thời phải tạo điều kiện tối ưu về tác quản lí, chỉ đạo: thông tin, báo cáo qua mạng, xây<br />
cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và cả tài chính cho các tổ dựng trang web nhà trường. Ban Giám hiệu chủ động học<br />
chuyên môn hoạt động một cách hiệu quả nhất. tập, nâng cao trình độ sử dụng công nghệ thông tin, sử<br />
- Mọi hoạt động kiểm tra phải hướng đến mục tiêu dụng các phần mềm quản lí HS, phần mềm ra đề kiểm<br />
nhằm giúp đỡ GV thực hiện tốt hơn nhiệm vụ bản thân, tra, quản lí hồ sơ GV…<br />
tránh gây tâm lí căng thẳng cho GV khi thực hiện kiểm tra. - Tạo điều kiện trang bị đầy đủ các phương tiện dạy<br />
học hiện đại cho GV từ nhiều nguồn (tham mưu, xã hội<br />
2.2.5. Tăng cường xây dựng, sử dụng cơ sở vật chất,<br />
hóa…). Tổ chức tập huấn cho GV cách thức sử dụng các<br />
trang thiết bị dạy học; khai thác hiệu quả công nghệ<br />
thiết bị dạy học, cách soạn giảng trên các phần mềm bổ trợ<br />
thông tin trong quản lí hoạt động dạy học<br />
PowerPoint, active... để tạo ra các tiết dạy hào hứng, sôi<br />
2.2.5.1. Mục tiêu của biện pháp động, cuốn hút HS tích cực học tập. Tổ chức các kì thi thiết<br />
- Tạo điều kiện quan trọng cho việc đổi mới và nâng kế bài giảng hay thi GV dạy giỏi để khuyến khích việc ứng<br />
cao chất lượng dạy học, góp phần PTNL HS theo đúng dụng công nghệ thông tin của GV. Xây dựng các kho tư<br />
định hướng đổi mới giáo dục hiện nay và thực hiện tốt liệu bài giảng tại trường để GV cùng sử dụng và thường<br />
nguyên lí giáo dục của Đảng và Nhà nước “Học đi đôi xuyên kiểm tra, rút kinh nghiệm việc vận dụng công nghệ<br />
với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, nhà thông tin trong giảng dạy của GV. Xây dựng đội ngũ GV<br />
trường gắn liền với xã hội”. nòng cốt về công nghệ thông tin để triển khai và đẩy mạnh<br />
- Tạo điều kiện đẩy mạnh hoạt động học tập của HS việc ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường.<br />
trên cơ sở tự giác, tự khám phá kiến thức, thông qua hoạt 2.2.5.3. Điều kiện thực hiện<br />
động thực hành, thí nghiệm, trải nghiệm sáng tạo và giúp<br />
GV thực hiện tốt việc đổi mới PPDH trên cơ sở của sự - Hiệu trưởng phải có đủ uy tín, có khả năng tham<br />
đồng bộ, hệ thống và chất lượng cao của cơ sở vật chất, mưu, thuyết phục sự ủng hộ của chính quyền địa phương<br />
thiết bị dạy học. HS được tiếp cận với nhiều đồ dùng trực và các lực lượng xã hội trong việc đầu tư cơ sở vật chất<br />
quan hiệu quả và các trang thiết bị dạy học hiện đại để có của nhà trường.<br />
cơ hội học thông qua các hoạt động, được quan sát, tìm - Khi sử dụng các nguồn tài chính, hiệu trưởng phải<br />
tòi, phát hiện, tự khám phá kiến thức qua sự hướng dẫn, công khai, minh bạch, đúng mục đích, đúng chế độ chính<br />
giúp đỡ của GV. sách và tiết kiệm; có đủ hồ sơ, sổ sách thu, chi đầy đủ rõ<br />
2.2.5.2. Nội dung và cách thức tổ chức thực hiện ràng, đúng quy định tài chính.<br />
- Hiệu trưởng cần tham mưu với phòng GD-ĐT cũng - Cán bộ, GV, nhân viên nhà trường phải có nhận<br />
như cấp ủy chính quyền địa phương trong việc tập trung thức đúng đắn về vai trò của cơ sở vật chất, thiết bị dạy<br />
các nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học học trong HĐDH, từ đó có ý thức sử dụng và bảo quản<br />
cho nhà trường. Bên cạnh đó, hiệu trưởng cũng tham cơ sở vật chất, thiết bị dạy học một cách hợp lí.<br />
mưu với phòng GD-ĐT để cung cấp đầy đủ trang thiết bị (Xem tiếp trang 19)<br />
<br />
14<br />
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 450 (Kì 2 - 3/2019), tr 15-19<br />
<br />
<br />
được huy động các nguồn lực từ xã hội thông qua vay tín MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÍ...<br />
dụng trong nước và nước ngoài, để bổ sung nguồn vốn cho (Tiếp theo trang 14)<br />
phát triển GD-ĐT, xây dựng cơ sở vật chất...<br />
3. Kết luận<br />
Từ những vấn đề trên, có thể khẳng định, cuộc 3. Kết luận<br />
CMCN 4.0 ra đời là xu hướng tất yếu của thời đại. Nó Thực tế cho thấy, không có biện pháp nào là “vạn<br />
đặt ra cho các cơ sở giáo dục đại học ở nước ta nói chung, năng” mà thông thường, để giải quyết một nhiệm vụ, một<br />
các TCĐ nói riêng phải vận động không ngừng. Theo vấn đề cụ thể, phải vận dụng, phối hợp nhiều biện pháp.<br />
đó, các nhà trường muốn nâng cao được chất lượng đào Trong các biện pháp nêu trên, biện pháp 1 có ý nghĩa<br />
tạo nhằm đáp ứng thiết thực với nhu cầu của NNL mà thị định hướng, đóng vai trò nền tảng cho việc thực hiện các<br />
trường lao động đang cần trong bối cảnh này thì cần phải biện pháp khác vì chỉ có nhận thức đúng thì mới có hành<br />
tranh thủ mọi tiềm năng vốn có của mình; biết khai thác động đúng; biện pháp 2 có tính hạt nhân, đóng vai trò<br />
tối ưu những giá trị mà cuộc cách mạng đem lại, nhất là then chốt, quyết định đến chất lượng HĐDH; các biện<br />
những thành tựu về lĩnh vực công nghệ thông tin, số hóa pháp 3, 4, 5 có vai trò quan trọng, tạo điều kiện, hỗ trợ<br />
vào trong đào tạo; từng bước đưa những kiến thức, yêu HĐDH, để các nhà quản lí phát huy sức mạnh tổng hợp<br />
cầu mà xu hướng của cuộc cách mạng đang hiện hữu để trong quản lí HĐDH theo định hướng PTNL HS trong<br />
đưa vào trong chương trình, nội dung đào tạo... thì mới bối cảnh hiện nay.<br />
đảm bảo cho các nhà trường tồn tại và ngày càng phát<br />
triển, đáp ứng tốt với nhu cầu của thực tiễn đặt ra.<br />
Tài liệu tham khảo<br />
[1] Ban Chấp hành Trung ương (2013). Nghị quyết số<br />
Tài liệu tham khảo<br />
29-NQ/TW ngày 04/11/2013 về đổi mới căn bản,<br />
[1] Ban Chấp hành Trung ương (2013). Nghị quyết số toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công<br />
29-NQ/TW ngày 04/11/2013 về đổi mới căn bản, nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị<br />
toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập<br />
nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị quốc tế.<br />
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập [2] Bộ GD-ĐT (2018). Chương trình giáo dục phổ<br />
quốc tế.<br />
thông - Chương trình tổng thể (Ban hành kèm theo<br />
[2] Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018<br />
đại biểu toàn quốc lần thứ XII. NXB Chính trị Quốc của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT).<br />
gia - Sự thật.<br />
[3] Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh (2015).<br />
[3] Nguyễn Hồng Minh (2017). Cuộc cách mạng công<br />
Nghị quyết đại hội Đại biểu Đảng bộ Thành phố Hồ<br />
nghiệp 4.0 và những vấn đề đặt ra đối với hệ thống<br />
Chí Minh lần thứ X nhiệm kì 2015 -2020.<br />
giáo dục nghề nghiệp. Tạp chí Lao động và Xã hội,<br />
số tháng 2/2017. [4] Trần Trung Dũng (2016). Quản lí hoạt động dạy học<br />
[4] Nguyễn Viết Thảo (2017). Cách mạng công nghiệp ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát<br />
lần thứ tư. Tạp chí Lí luận chính trị, số 5/2017. triển năng lực học sinh. Luận án tiến sĩ Khoa học<br />
[5] Phan Chí Thành (2018). Cách mạng công nghiệp Giáo dục, Trường Đại học Vinh.<br />
4.0 - Xu thế phát triển của giáo dục trực tuyến. Tạp [5] Đỗ Thị Thanh Thuỷ (chủ biên) - Nguyễn Thành<br />
chí Giáo dục, số 421, tr 43-46; 19. Vinh - Hà Thế Truyền - Nguyễn Thị Tuyết Hạnh<br />
[6] Thủ tướng Chính phủ (2012). Chiến lược phát triển (2017). Quản lí hoạt động dạy học trong trường phổ<br />
giáo dục 2011-2020 (Ban hành kèm theo Quyết định thông. NXB Giáo dục Việt Nam.<br />
số 711/QĐ-TTg ngày 13/6/2012). [6] Hoàng Anh Tuấn (2017). Quản lí hoạt động dạy học<br />
[7] Phạm Ngọc Trang (2018). Cách mạng công nghiệp của các trường trung học cơ sở huyện Vĩnh Thạnh,<br />
4.0 - Thực tiễn và thách thức đặt ra đối với các thành phố Cần Thơ. Tạp chí Giáo dục và Xã hội, số<br />
trường đại học và đội ngũ giảng viên trẻ. Tạp chí 76 (137) - tháng 7/2017, tr 113-115.<br />
Giáo dục, số đặc biệt, kì 2 tháng 5, tr 90-93. [7] Phạm Thị Mai Loan (2016). Một số giải pháp nâng<br />
[8] Nguyễn Thị Thanh Tùng - Ngô Văn Tuần (2018). cao chất lượng dạy học môn Ngữ văn trung học cơ<br />
Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đại học Việt sở tại thành phố Hải Phòng theo tiếp cận phát triển<br />
Nam đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công năng lực người học. Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt<br />
nghiệp 4.0. Tạp chí Giáo dục, số 426, tr 1-4. tháng 5, tr 168-172; 167.<br />
<br />
19<br />