intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Một số tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị các bệnh tim mạch

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

56
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bệnh Tim mạch đã và đang là bệnh thường gặp nhất ở các nước phát triển cũng như đang phát triển, là một trong những nhóm bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao. Hơn thế nữa, bệnh có nhiều biến chứng nặng nề không những ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân mà còn là gánh nặng cho xã hội và gia đình, chi phí cho chăm sóc và điều trị cũng rất tốn kém. Trong những nỗ lực không ngừng của cuộc chiến chống lại bệnh Tim mạch, các nước trên thế giới đã có...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Một số tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị các bệnh tim mạch

  1. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Mét sè tiÕn bé trong chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ c¸c bÖnh tim m¹ch (Some progresses in diagnosis and treatment of cardio - vascular diseases) NguyÔn L©n ViÖt*, Ph¹m M¹nh Hïng** Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi BÖnh Tim m¹ch ®· vµ ®ang lµ bÖnh th−êng gÆp thñ thuËt ®iÒu trÞ (vÝ dô nh− chôp ®éng m¹ch vµnh, nhÊt ë c¸c n−íc ph¸t triÓn còng nh− ®ang ph¸t triÓn, siªu ©m h−íng dÉn ®ãng lç th«ng liªn nhÜ...). Mét lµ mét trong nh÷ng nhãm bÖnh cã tû lÖ tö vong rÊt sè tiÕn bé trong chÈn ®o¸n bÖnh tim m¹ch ®−îc ®Ò cao. H¬n thÕ n÷a, bÖnh cã nhiÒu biÕn chøng nÆng nÒ cËp ®Õn nh÷ng n¨m gÇn ®©y lµ: kh«ng nh÷ng ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng cuéc sèng - Siªu ©m tim m¹ch: ®Æc biÖt lµ siªu ©m - cho bÖnh nh©n mµ cßn lµ g¸nh nÆng cho x· héi vµ gia Doppler tim, nhÊt lµ siªu ©m tim Doppler mµu ®×nh, chi phÝ cho ch¨m sãc vµ ®iÒu trÞ còng rÊt tèn ngµy cµng ®−îc øng dông réng r·i chóng gióp cho kÐm. Trong nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng cña cuéc kh«ng nh÷ng chØ x¸c ®Þnh ®−îc h×nh th¸i tim vµ chiÕn chèng l¹i bÖnh Tim m¹ch, c¸c n−íc trªn thÕ c¸c m¹ch m¸u mµ cßn gióp x¸c ®Þnh ®−îc tèc ®é giíi ®· cã nhiÒu chiÕn l−îc, chÝnh s¸ch ®ång bé trong dßng ch¶y qua c¸c cÊu tróc tim, m¹ch ®Ó x¸c ®Þnh viÖc phßng vµ chèng c¸c bÖnh tim m¹ch nh−: gi¸o ®−îc chªnh ¸p qua van, qua chç hÑp m¹ch, x¸c dôc søc kháe, cæ vò cho lèi sèng lµnh m¹nh vµ ®Æc ®Þnh c¸c lç th«ng, sù hë van, møc ®é hë van tim biÖt lµ nhiÒu biÖn ph¸p tiÕn bé kh«ng ngõng ®· ®−îc th«ng qua dßng phôt ng−îc trªn phæ Doppler hoÆc ¸p dông ®Ó ®iÒu trÞ nhiÒu bÖnh tim m¹ch, mang l¹i dßng mµu... Bªn c¹nh ®ã cßn gióp −íc tÝnh ®−îc ¸p cho bÖnh nh©n cuéc sèng víi chÊt l−îng cao h¬n vµ lùc ®éng m¹ch phæi... tuæi thä dµi h¬n. - Siªu ©m tim qua thùc qu¶n, lµ mét kü thuËt Chóng ta vui mõng ®−îc chøng kiÕn sù bïng næ cho phÐp nh×n râ cÊu tróc tim h¬n, gióp x¸c ®Þnh m¹nh mÏ vÒ khoa häc kü thuËt trong nh÷ng n¨m chÝnh x¸c h¬n mét sè chi tiÕt quan träng mµ siªu ©m võa qua. §Æc biÖt trong chuyªn ngµnh Tim m¹ch qua thµnh ngùc cã thÓ bá sãt nh− huyÕt khèi trong ®· cã nh÷ng tiÕn bé rÊt ®¸ng kÓ, gãp c¶i thiÖn tiªn buång tim, t¸ch thµnh ®éng m¹ch chñ, c¸c lç th«ng, l−îng bÖnh còng nh− n©ng cao h¬n n÷a chÊt l−îng c¸c r×a cßn l¹i cña lç th«ng liªn nhÜ ®Ó gióp Ých cho cuéc sèng ng−êi bÖnh vµ gi¶m t¶i g¸nh nÆng cho viÖc ®ãng lç th«ng liªn nhÜ qua da nÕu cã thÓ. x· héi vµ gia ®×nh. Sau ®©y chóng t«i xin ®iÓm qua - Siªu ©m tim g¾ng søc vµ siªu ©m tim víi mét sè tiÕn bé trong chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ c¸c bÖnh thuèc t¨ng co bãp c¬ tim gióp x¸c ®Þnh vïng c¬ Tim m¹ch nh÷ng n¨m gÇn ®©y. tim thiÕu m¸u trong bÖnh ®éng m¹ch vµnh (§MV) 1. Mét sè tiÕn bé trong chÈn ®o¸n h×nh hoÆc x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng sèng cña c¬ tim. ¶nh c¸c bÖnh tim m¹ch. - Siªu ©m tim trong lßng m¹ch (IVUS): qua ChÈn ®o¸n chÝnh x¸c bÖnh lu«n lµ nh÷ng ®ßi ®−êng èng th«ng ®−a ®Çu dß siªu ©m rÊt nhá vµo hái hµng ®Çu ®Ó gióp c¸c thÇy thuèc cã ®−îc quyÕt trong lßng m¹ch (th−êng lµ ®éng m¹ch vµnh) ®Ó gióp ®Þnh ®óng ®¾n trong h−íng ®iÒu trÞ cho bÖnh nh©n. x¸c ®Þnh râ cÊu tróc m¶ng x¬ v÷a thµnh m¹ch, ®−êng Trong mét sè tr−êng hîp, c¸c ph−¬ng tiÖn chÈn kÝnh lßng m¹ch vµ ®o¹n m¹ch lµnh ®Ó gióp can thiÖp ®o¸n h×nh ¶nh cßn gióp h−íng dÉn phèi hîp trong m¹ch vµnh hiÖu qu¶ h¬n (h×nh 1). * GS. TS. HiÖu tr−ëng Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi. ** ThS. Bé m«n Tim m¹ch - Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi. 1
  2. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 H×nh1: H×nh ¶nh siªu ©m trong lßng m¹ch vµnh qua c¸c giai ®o¹n v¬ v÷a - Siªu ©m tim trong buång tim: còng qua c¸c m¹ch m¸u, dÞ d¹ng m¹ch, ph×nh t¸ch m¹ch, thËm ®−êng èng th«ng ®−a ®Çu dß siªu ©m vµo trong c¸c chÝ c¶ hÖ thèng ®éng m¹ch vµnh. buång tim gióp x¸c ®Þnh râ h¬n cÊu tróc tim, ®Æc - Vai trß cña phãng x¹ ®å t−íi m¸u c¬ tim biÖt gióp cho ®Þnh h−íng trong ®iÒu trÞ chäc v¸ch (SPECT) còng rÊt quan träng trong tim m¹ch. BiÖn liªn nhÜ ®Ó nong van tim hoÆc trong lóc ®ãng th«ng ph¸p nµy gióp chÈn ®o¸n vïng thiÕu m¸u c¬ tim trong liªn nhÜ rÊt an toµn vµ hiÖu qu¶. bÖnh lý §MV vµ ®Æc biÖt gióp ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng phôc - BiÖn ph¸p ®o chªnh ¸p qua chç hÑp ®éng håi (kh¶ n¨ng sèng cßn) cña c¬ tim ®Ó gióp quyÕt ®Þnh m¹ch vµnh b»ng mét d©y dÉn (guide wire) cã g¾n cã ®iÒu trÞ t¸i t−íi m¸u §MV hay kh«ng. ®Çu dß nh¹y c¶m ¸p lùc hoÆc hiÖu øng Doppler 2. Mét sè tiÕn bé trong ®iÒu trÞ c¸c bÖnh tim gióp x¸c ®Þnh møc ®é hÑp §MV thùc tÕ hoÆc ®o m¹ch. ®−îc dù tr÷ vµnh (FFR) ®Ó quyÕt ®Þnh th¸i ®é ®iÒu NhiÒu tiÕn bé trong ®iÒu trÞ c¸c bÖnh tim m¹ch trÞ hîp lý nhÊt. trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· lµm thay ®æi h¼n - Ph−¬ng ph¸p chôp c¾t líp xo¾n èc thÕ hÖ quan ®iÓm vµ tiªn l−îng trong ®iÒu trÞ bÖnh tim míi cã thÓ gióp ®¸nh gi¸ ®−îc hÖ thèng ®éng m¹ch. Trong sè ®ã ph¶i kÓ ®Õn vai trß næi bËt cña m¹ch vµnh ®o¹n gÇn, ®Æc biÖt lµ møc ®é v«i hãa ngµnh Tim m¹ch häc can thiÖp, ®· gi¶i quyÕt ®−îc ®éng m¹ch vµnh mµ kh«ng ph¶i can thiÖp x©m kh¸ nhiÒu bÖnh lý tim m¹ch mµ tr−íc ®©y hoÆc nhËp (chôp §MV). ph¶i mæ hoÆc bã tay. - Ph−¬ng ph¸p chôp céng h−ëng tõ (MRI) trong 2.1. Cã kh¸ nhiÒu nh÷ng thö nghiÖm l©m sµng tim m¹ch ®· thùc sù lµ ph−¬ng ph¸p chÈn ®o¸n h×nh lín ®∙ lµm ph¸t triÓn hoÆc thay ®æi mét sè quan ¶nh ®éng rÊt cã ý nghÜa trong tim m¹ch. Víi nh÷ng ®iÓm trong ®iÒu trÞ néi khoa nhiÒu bÖnh tim m¹ch. m¸y thÕ hÖ míi, thêi gian chôp ng¾n h¬n, ®é ph©n - VÒ vai trß cña thuèc chÑn bªta giao c¶m gi¶i cao, tèc ®é xö lý h×nh ¶nh nhanh cho phÐp ®¸nh trong ®iÒu trÞ suy tim: tr−íc ®©y thuèc nµy th−êng gi¸ ®−îc chÝnh x¸c c¸c cÊu tróc tim, ®Æc biÖt lµ trong ®−îc coi lµ chèng chØ ®Þnh trong suy tim, nh−ng c¸c bÖnh tim bÈm sinh. Ph−¬ng ph¸p chôp m¹ch hiÖn nay mét sè thuèc trong nhãm nµy ®· ®−îc lùa céng h−ëng tõ (MRA) lµ ph−¬ng ph¸p kh«ng x©m chän ®Ó ®iÒu trÞ suy tim, ®Æc biÖt lµ nh÷ng bÖnh lÊn cã thÓ cho phÐp x¸c ®Þnh kh¸ chÝnh x¸c h×nh th¸i nh©n suy tim nÆng khã ®¸p øng víi c¸c biÖn ph¸p ®iÒu trÞ th«ng th−êng. 2
  3. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 - Thö nghiÖm PROGRESS ®· chøng minh vai Ých ®Æc biÖt ë nh÷ng bÖnh nh©n cã héi chøng m¹ch trß cña mét thuèc øc chÕ men chuyÓn (perindopril) vµnh cÊp, cã nguy c¬ cao vµ ®−îc can thiÖp. trong viÖc ng¨n ngõa ®−îc ®ét qôy thø ph¸t. - Can thiÖp ®éng m¹ch vµnh qua da (nong - C¸c thuèc nhãm Statin trong ®iÒu trÞ rèi vµ/hoÆc ®Æt Stent) §MV cã thÓ kh«ng cßn lµ vÊn lo¹n lipid m¸u ®· ®−îc chøng minh lµ lµm gi¶m ®Ò míi mÎ n÷a v× chóng ®· ®−îc thùc hiÖn mét c¸c biÕn cè tim m¹ch, gi¶m thËm chÝ tho¸i lui sù c¸ch th−êng quy vµ gãp phÇn c¶i thiÖn ®¸ng kÓ ph¸t triÓn cña m¶ng x¬ v÷a ®éng m¹ch vµnh. tiªn l−îng bÖnh còng nh− ph¸t triÓn mét ngµnh - C¸c thuèc chèng ng−ng kÕt tiÓu cÇu thÕ hÖ míi trong tim m¹ch. KÓ tõ khi Gruntzig (1978) lÇn míi (clopidogrel; c¸c thuèc øc chÕ thô thÓ GP ®Çu tiªn nong §MV qua ®−êng èng th«ng luån tõ IIb/IIIa) ®· gióp gi¶m tû lÖ c¸c biÕn cè tim m¹ch §M ®ïi, cho ®Õn nay, ph−¬ng ph¸p nµy ®· trë chÝnh ë nh÷ng bÖnh nh©n bÞ bÖnh ®éng m¹ch vµnh thµnh mét trong nh÷ng ph−¬ng ph¸p hµng ®Çu cÊp ®Æc biÖt lµ khi cÇn ph¶i can thiÖp §MV. trong ®iÒu trÞ bÖnh §MV. Tuy nhiªn, cïng víi thêi gian ®· cã nhiÒu tiÕn bé, c¶i tiÕn ®¸ng kÓ trong - C¸c thuèc heparin träng l−îng ph©n tö viÖc can thiÖp ®éng m¹ch vµnh víi nh÷ng thiÕt bÞ thÊp (LMWH) ®· ®−îc chøng minh vai trß tèt ngµy mét tinh vi, an toµn vµ hiÖu qu¶ h¬n. trong c¸c bÖnh lý ®éng m¹ch vµnh cÊp vµ trong phßng ngõa huyÕt khèi s©u tÜnh m¹ch chi d−íi. - ViÖc nong vµ ®Æt §MV truyÒn thèng ®· cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh nh− tû lÖ t¸i hÑp ®éng - Trong viÖc ®iÒu trÞ THA, bªn c¹nh c¸c m¹ch vµnh vÉn cßn cao (tíi 20 - 30%) sau can nhãm thuèc kinh ®iÓn, hiÖn nay c¸c thuèc øc chÕ thiÖp. Trong c¬ chÕ g©y t¸i hÑp th× quan träng nhÊt thô thÓ AT1 cña angiotensin II ngµy cµng ®−îc vÉn lµ hiÖn t−îng t¨ng sinh cña líp ¸o trong m¹ch nh¾c ®Õn víi viÖc b¶o vÖ chøc n¨ng thËn ë bÖnh m¸u (neointia hyperplasia). §Ó kh¾c phôc hiÖn nh©n tiÓu ®−êng cã suy thËn. t−îng nµy, ng−êi ta ®· ph¸t minh ra ph−¬ng ph¸p 2.2. TiÕn bé trong ®iÒu trÞ bÖnh ®éng m¹ch vµnh. phñ thuèc chèng ph©n bµo lªn Stent ®Ó ®Æt vµo Cã lÏ ®©y lµ bÖnh lý kh¸ phæ biÕn nªn còng cã trong §MV vµ ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ t¸i hÑp. HiÖn nhiÒu tiÕn bé nhÊt. nay Stent bäc thuèc Sirolimus (Stent Cypher) ®ang - Sù hiÓu biÕt vµ øng dông c¸c thuèc chèng ®−îc øng dông réng r·i ®Ó chèng t¸i hÑp §MV ng−ng kÕt tiÓu cÇu thÕ hÖ míi ®· gióp c¶i thiÖn ®¸ng (mét th¸ch thøc ®¸ng kÓ khi can thiÖp §MV). ViÖc kÓ tiªn l−îng bÖnh nh− ®· ®Ò cËp ë trªn. Vai trß cña ra ®êi Stent Cypher ®· gióp thÇy thuèc lµm chñ clopidogrel trong héi chøng m¹ch vµnh cÊp ®· ®−îc ®−îc nhiÒu t×nh huèng bÖnh §MV mµ tr−íc ®©y cã kh¼ng ®Þnh qua c¸c nghiªn cøu CURE vµ PCI - thÓ ph¶i phÉu thuËt hoÆc kh«ng can thiÖp ®−îc nh− CURE. Khi cho thuèc nµy ®· lµm gi¶m nguy c¬ ®Æt Stent cho bÖnh nh©n bÞ bÖnh §MV cã kÌm tiÓu t−¬ng ®èi tíi 30% so víi nhãm kh«ng ®−îc cho. C¸c ®−êng, bÖnh nhiÒu nh¸nh §MV, bÖnh mµ §MV thuèc øc chÕ thô thÓ GP IIb/IIIa lµ nh÷ng thuèc øc nhá, tæn th−¬ng §MV lan táa... chÕ ng−ng kÕt tiÓu cÇu ë giai ®o¹n cuèi ®· tá ra cã lîi H×nh 2: H×nh ¶nh ®Æt Stent ®éng m¹ch vµnh 3
  4. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Mét sè th¸ch thøc kh¸c trong can thiÖp §MV - ThiÕt bÞ c¾t gät m¶ng x¬ v÷a (DCA) vµ nh− huyÕt khèi, tæn th−¬ng cøng, v«i hãa, tæn gom l¹i ®Ó ®−a ra ngoµi, ®−îc dïng cho nh÷ng th−¬ng lç vµo §MV ®· cã nh÷ng tiÕn bé kü thuËt tr−êng hîp hÑp ë lç vµo §MV hoÆc m¶ng v÷a x¬ gi¶i quyÕt: qu¸ lín cÇn lÊy ra. - ViÖc dïng thiÕt bÞ lµm lo·ng vµ hót côc - Riªng trong lÜnh vùc lµm mæ cÇu nèi m¸u ®«ng trong lßng §MV (X sizer) gióp lµm §MV còng cã rÊt nhiÒu tiÕn bé. ViÖc ph¸t minh th«ng tho¸ng lßng §MV, ®Æc biÖt trong tr−êng hîp c¸ch mæ víi tim vÉn ®Ëp lµm gi¶m thêi gian hËu NMCT cÊp cã nhiÒu huyÕt khèi v× c¸c biÖn ph¸p phÉu, tr¸nh biÕn chøng liªn quan viÖc ch¹y m¸y nong hoÆc ®Æt Stent th«ng th−êng tá ra bÕ t¾c. tim phæi nh©n t¹o vµ kÑp ®éng m¹ch chñ. Bªn c¹nh ®ã, mæ víi kü thuËt x©m lÊn tèi thiÓu (mini - §èi víi nh÷ng tæn th−¬ng §MV cøng vµ invasive) vµ mæ b»ng robot lµ nh÷ng h−íng míi cã v«i hãa cã thÓ dïng thiÕt bÞ khoan ph¸ m¶ng x¬ nhiÒu høa hÑn trong phÉu thuËt §MV. ViÖc dïng v÷a (rotablator) ®Ó lµm réng lßng m¹ch. ThiÕt bÞ cÇu nèi b»ng ®éng m¹ch còng ®· gióp c¶i thiÖn nµy ®−îc quay víi vËn tèc rÊt lín (200000 ®¸ng kÓ thêi gian sèng cßn cña cÇu nèi. vßng/phót) lµm m¶ng x¬ v÷a bÞ bµo thµnh nh÷ng vi m¶nh tr«i theo dßng m¸u. H×nh 3: ThiÕt bÞ khoan ph¸ m¶ng x¬ v÷a §MV (Rotablator) 2.3. TiÕn bé trong ®iÒu trÞ c¸c bÖnh van tim - Mét t¸c gi¶ ng−êi Ph¸p (GS. Cribier) ®· Nh÷ng tiÕn bé næi bËt nhÊt ph¶i kÓ ®Õn trong ph¸t minh ra ph−¬ng ph¸p nong van hai l¸ b»ng bÖnh lý van tim lµ nh÷ng kü thuËt can thiÖp qua da. dông cô kim lo¹i qua da. Ph−¬ng ph¸p nµy cã lîi cho nh÷ng bÖnh nh©n cã van hai l¸ bÞ hÑp mµ van - Nong van hai l¸ b»ng bãng Inoue qua da kh¸ v«i vµ cøng. H¬n n÷a, dông cô kim lo¹i nµy cã ®· trë thµnh ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ®−îc lùa chän thÓ dïng l¹i nhiÒu lÇn ®−îc. hµng ®Çu cho bÖnh nh©n bÞ hÑp van hai l¸. B»ng qu¶ bãng ®Æc biÖt luån tõ tÜnh m¹ch ®ïi ph¶i lªn - Thay van ®éng m¹ch chñ vµ ®éng m¹ch nhÜ ph¶i xuyªn qua v¸ch liªn nhÜ ®Ó sang nhÜ tr¸i phæi qua da theo ®−êng èng th«ng tõ ®−êng m¹ch vµ thÊt tr¸i ®· gióp nong t¸ch réng hai mÐp van bÞ m¸u lín ë ®ïi ®−a lªn ®ang lµ vÊn ®Ò kh¸ thêi sù hÑp ë bÖnh nh©n HHL khÝt do thÊp. T¹i ViÖt Nam, hiÖn nay. Nhãm cña GS. Cribier còng ®· thùc hiÖn kü thuËt nµy ®· ®−îc ¸p dông kh¸ réng r·i. Riªng ®−îc trªn mét sè bÖnh nh©n ban ®Çu vµ cho kÕt qu¶ ë ViÖn Tim m¹ch, chóng t«i ®· tiÕn hµnh trªn gÇn rÊt ®¸ng khÝch lÖ. Tõ §M hoÆc TM ®ïi, van nh©n 3000 bÖnh nh©n víi kÕt qu¶ thu ®−îc rÊt tèt. t¹o (d¹ng Stent n»m trªn qu¶ bãng) ®−îc ®−a lªn qua ®−êng èng th«ng ®Õn vÞ trÝ yªu cÇu (van §M phæi hoÆc chñ), sau ®ã bãng cã g¾n van ®−îc b¬m 4
  5. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 c¨ng lªn ®Ó van tim cè ®Þnh t¹i chç vµ cho xÑp lªn ®Ó kÑp hai mÐp van trong tr−êng hîp hë van bãng ®Ó l¹i van t¹i vÞ trÝ cÇn ®Æt. §©y lµ mét h−íng hai l¸ nhiÒu. Còng cã t¸c gi¶ qua ®−êng èng th«ng ®iÒu trÞ rÊt kh¶ quan trong t−¬ng lai cho bÖnh nh©n ®−a mét thiÕt bÞ lªn ®Ó luån mét vßng van nh©n t¹o bÞ bÖnh van tim mµ kh«ng cÇn ph¶i mæ. quanh xoang vµnh lµm co nhá vßng van hai l¸ l¹i - Söa van hai l¸ qua ®−êng èng th«ng còng ®Ó cho ®ì hë van hai l¸. ®ang ®−îc thö nghiÖm. Qua èng th«ng ®−a thiÕt bÞ H×nh 4: Nong van hai l¸ b»ng bãng Inoue H×nh 5: Nong van hai l¸ b»ng dông cô kim lo¹i cña Cribier 2.4. TiÕn bé trong ®iÒu trÞ mét sè bÖnh tim c¸ch rÊt hiÖu qu¶, trong nhiÒu tr−êng hîp cã thÓ bÈm sinh. khái hoµn toµn. BÖnh tim bÈm sinh vÉn rÊt th−êng gÆp trong ®êi - §ãng th«ng liªn nhÜ b»ng dông cô sèng x· héi, tû lÖ m¾c trung b×nh bÖnh tim bÈm Amplatzer qua ®−êng èng th«ng: §©y lµ mét lo¹i sinh c¸c thÓ (theo thèng kª ë n−íc ngoµi) kho¶ng thiÕt bÞ ®Æc biÖt b»ng l−íi kim lo¹i Nitinol nhí 0,4% sè trÎ sinh ra. Chóng ta ch−a cã nh÷ng thèng h×nh, cã h×nh d¸ng hai dï ¸p vµo nhau vµ nèi víi kª chÝnh thøc, nh−ng −íc tÝnh cã thÓ cßn lín h¬n nhau bëi mét eo. Khi ®−a vµo th× dông cô ®· ®−îc sè trªn (do ®iÒu kiÖn kinh tÕ, x· héi, chiÕn tranh vµ thu vµo trong èng th«ng. Tõ tÜnh m¹ch ®ïi ph¶i c¸c chÊt ®éc « nhiÔm...). BÖnh tim bÈm sinh, tr−íc ®−a èng th«ng lªn qua lç TLN ®Ó sang nhÜ tr¸i. ®©y, th−êng ®Ó l¹i mét g¸nh nÆng c¶ vÒ thÓ chÊt, Qua ®ã ®Èy dï lªn vµ më c¸nh phÝa nhÜ tr¸i tr−íc tinh thÇn cho kh«ng nh÷ng bÖnh nh©n, gia ®×nh vµ sau ®ã kÐo l¹i m¾c v¸ch liªn nhÜ vµ më tiÕp c¸nh c¶ x· héi. Tuy vËy, víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cßn l¹i bªn nhÜ ph¶i ®Ó Ðp l¹i vµ ®· ®ãng kÝn v¸ch cña khoa häc kü thuËt, rÊt nhiÒu bÖnh tim bÈm sinh liªn nhÜ. Sau ®ã kiÓm tra vµ th¸o rêi dï ra b»ng ®· ®−îc ph¸t hiÖn kÞp thêi vµ ®−îc ch÷a trÞ mét c¸ch th¸o vÝt. Ph−¬ng ph¸p nµy gióp tr¸nh ®−îc cuéc mæ trªn tim hë mµ vÉn cho kÕt qu¶ t−¬ng tù 5
  6. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 nh− nhiÒu nghiªn cøu trªn thÕ giíi vµ ngay t¹i ViÖn Tim m¹ch ViÖt Nam ®· chøng minh. H×nh 6: Dông cô Amplatzer vµ ®ãng TLN qua ®−êng èng th«ng - §ãng èng ®éng m¹ch trong bÖnh cßn èng 2.5. Mét sè tiÕn bé trong ®iÒu trÞ rèi lo¹n nhÞp. ®éng m¹ch b»ng dông cô Amplatzer hoÆc b»ng Trong thùc hµnh bÖnh tim m¹ch, rèi lo¹n nhÞp coil còng gÇn gièng nguyªn t¾c trªn nh−ng dông tim cã lÏ lµ vÊn ®Ò phøc t¹p nhÊt. Ngµy nay, nh÷ng cô cã h×nh d¸ng kh¸c ®Ó phï hîp víi èng ®éng tiÕn bé kh«ng ngõng cña khoa häc kü thuËt ®· cho m¹ch. phÐp ®iÒu trÞ ®−îc triÖt ®Ó mét sè lo¹n nhÞp tim - §ãng lç th«ng liªn thÊt phÇn mµng b»ng nh−: tim nhanh trªn thÊt, cã cÇu nèi bÊt th−êng dông cô Amplatzer cã phøc t¹p h¬n vµ ®ang trong (WPW); tim nhanh thÊt... vµ ®Æc biÖt hiÖn nay giai ®o¹n thö nghiÖm. §©y còng lµ ph−¬ng ph¸p ®ang chó träng ®iÒu trÞ rung nhÜ. høa hÑn nhiÒu triÓn väng vµ mang l¹i lîi Ých ®¸ng - Th¨m dß ®iÖn sinh lý häc trong buång tim kÓ cho ng−êi bÖnh. T¹i ViÖn Tim m¹ch chóng t«i qua ®−êng èng th«ng cho phÐp x¸c ®Þnh b¶n chÊt còng ®· thµnh c«ng b−íc ®Çu trong viÖc ®ãng TLT cña rèi lo¹n nhÞp còng nh− cã thÓ ®Þnh vÞ ®−îc cho mét sè bÖnh nh©n. nh÷ng cÇu nèi bÊt th−êng vµ nh÷ng æ ngo¹i vÞ ®Ó - Mét sè bÖnh lý bÈm sinh kh¸c còng cã thÓ tõ ®ã quyÕt ®Þnh viÖc ®iÒu trÞ triÖt ®Ó bÖnh. ®−îc ®iÒu trÞ qua ®−êng èng th«ng kh¸ hiÖu qu¶ - Ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ lo¹n nhÞp b»ng sãng nh−: nong van ®éng m¹ch phæi bÞ hÑp qua da, nong Radio qua ®−êng èng th«ng (catheter ablation) lµ van ®éng m¹ch chñ bÞ hÑp qua da, nong hÑp eo ph−¬ng ph¸p hiÖn ®¹i, dïng n¨ng l−îng sãng cã ®éng m¹ch chñ, ®ãng mét sè lç dß bÊt th−êng cña tÇn sè radio ®Ó triÖt ph¸ ®−êng dÉn truyÒn phô g©y ®éng m¹ch vµnh hoÆc c¸c ®éng m¹ch kh¸c còng lo¹n nhÞp tim hoÆc æ ngo¹i vÞ. Ph−¬ng ph¸p nµy theo ®−êng èng th«ng mµ kh«ng cÇn ph¶i mæ... hiÖn nay ®ang ®−îc ¸p dông réng r·i ®Ó ®iÒu trÞ - §èi víi bÖnh c¬ tim ph× ®¹i t¾c nghÏn, mét sè lo¹n nhÞp phøc t¹p vµ tån t¹i mét c¸ch dai tr−íc ®©y th−êng ph¶i mæ khoÐt v¸ch liªn thÊt víi d¼ng. nhiÒu biÕn chøng phøc t¹p. Nay cã thÓ lµm máng - CÊy m¸y ph¸ rung tù ®éng trong buång v¸ch liªn thÊt b»ng c¸ch tiªm cån vµo nh¸nh ®éng tim (ICD) lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu ng¨n ngõa ®−îc m¹ch vµnh nu«i v¸ch liªn thÊt mét c¸ch chän läc ®ét tö ë nh÷ng ®èi t−îng cã nguy c¬ rung thÊt hoÆc qua ®−êng èng th«ng. Ph−¬ng ph¸p nµy rÊt Ýt x©m nhÞp nhanh thÊt ¸c tÝnh. lÊn h¬n mæ vµ cho kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan. 6
  7. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 2.6. Dïng tÕ bµo gèc trong ®iÒu trÞ mét sè cã thÓ sÏ t¹o ra nh÷ng thµnh phÇn c¬ quan chøc bÖnh tim m¹ch. n¨ng míi t−¬ng øng ®Ó bæ sung hoÆc thay thÕ cho nh÷ng c¬ quan ®· háng mµ kh«ng kh¾c phôc ®−îc, §©y thùc sù lµ vÊn ®Ò thêi sù vµ nãng báng hiÖn ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc bÖnh ®éng m¹ch vµnh. nay ®−îc quan t©m rÊt nhiÒu. C¬ s¬ lý luËn cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ dïng tÕ bµo nguån ®Ó biÖt hãa H×nh 7: H×nh ¶nh s¬ ®å tÕ bµo gèc t¸c ®éng lªn hÖ thèng §MV MÆc dï ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p trong ®iÒu trÞ 3. Chessa M, Carminati M, Cao QL, et al bÖnh §MV nh−ng cã tíi 10% bÖnh nh©n lµ kh«ng (2002); Transcatheter closure of congenital and thÓ ch÷a ®−îc. Do vËy, nÕu ta dïng tÕ bµo gèc ®−a acquired muscular ventricular septal defects using vµo §MV hoÆc c¬ tim ®Ó t¹o nªn nh÷ng m¹ch m¸u the Amplatzer device. J Invasive Cardiol; 14: 322 - t©n t¹o míi cã thÓ sÏ gi¶i quyÕt ®−îc tËn gèc vÒ c¬ 7. chÕ bÖnh tËt. §· cã nhiÒu nghiªn cøu ban ®Çu dïng 4. Bacha EA, Cao QL, Starr JP, Waight tÕ bµo gèc trong ®iÒu trÞ bÖnh §MV vµ cho kÕt qu¶ D, Ebeid MR, Hijazi ZM. (2004); Perventricular ban ®Çu rÊt ®¸ng khÝch lÖ. §©y thùc sù lµ mét device closure of muscular ventricular septal h−íng ®i quan träng trong t−¬ng lai cña ngµnh Tim defects on 1262 Holzer et al. JACC Vol. 43, No. 7. m¹ch. 5. Perry SB, Rome J, Keane JF, Baim DS, Tµi liÖu tham kh¶o Lock JE. (1992); Transcatheter closure of 1. Ph¹m M¹nh Hïng, NguyÔn Quang coronary artery fistulas. J Am Coll Cardiol 20; 205 TuÊn, NguyÔn L©n HiÕu vµ CS (2002). Nong van - 209. hai l¸ b»ng bãng Inoue trong diÒu trÞ bÖnh nh©n bÞ 6. Cribier A, Eltchaninoff H, Bash A, et al. hÑp van hai l¸: KÕt qu¶ sím vµ theo dâi trung h¹n. (2002); Percutaneous transcatheter implantation of T¹p chÝ Tim m¹ch häc ViÖt Nam. 32: 27 - 35. an aortic valve prosthesis for calcific aortic 2. Brandt RR, Neumann T, Neuzner J, stenosis. First human case description. Circulation; Rau M, Faude I, Hamm CW. (2002); 106: 3006 - 8. Transcatheter closure of atrial septal defect and 7. Boudjemline Y, Bonhoeffer P. (2003); patent foramen ovale in adult patients using the Percutaneous valve insertion. A new approach? Amplatzer occlusion device: no evidence for (letter). J Thorac Cardiovasc Surg; 125: 741 - 2. thrombus deposition with antiplatelet agents. J Am Soc Echocardiogr; 15: 1094 - 8. 7
  8. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 8. Nagueh SF, Lakkis NM, He ZX, 14. DeLago A, Papaleo R, Macina A, Middleton KJ, Killip D, Zoghbi WA, Quinones Chander R. (2000); Initial experience with MA, Roberts R, Verani MS, Kleiman NS, AngoJet mechanical thrombectomy in the Spencer WH III. (1998); Role of myocardial treatment of acute myocardial infarction. J Am contrast echocardiography during non - surgical Coll Cardiol;35;19A. septal reduction therapy for hypertrophic 15. PROGRESS Collaborative Group obstructive cardiomyopathy. J Am Coll Cardiol; (2001). Randomised trial of a perindopril - based 32: 225 - 229. blood - pressure - lowering regimen among 6105 9. Faber L, Seggewiss H, Gleichmann U. individuals with previous stroke or transient (1998); Percutaneous transluminal septal ischaemic attack. Lancet; 358: 1033 - 41. myocardial ablation in hypertrophic obstructive 16. PROGRESS Collaborative Group cardiomyopathy: results with respect to (2003). Effects of a perindopril - based blood intraprocedural myocardial contrast echo - pressure lowering regimen on disability and cardiography. Circulation; 98: 2415 - 2421. dependency in 6105 patients with cerebrovascular 10. Qin JX, Shiota T, Lever HM, Kapadia diseases. Stroke; 34: 2333 - 8. SR, Sitges M, Rubin DN, Bauer F, Greenberg 17. PROGRESS Collaborative Group NL, Agler DA, Drinko JK, et al (2001). Outcome (2002). Effects of a perindopril - based blood of patients with hypertrophic ob - structive pressure lowering regimen on cardiac outcomes cardiomyopathy after percutaneous translumi - nal among patients with cerebrovascular disease. Eur septal myocardial ablation and septal myectomy Heart J; 24: 475 - 84. surgery. J Am Coll Cardiol; 38: 1994 - 2000. 18. Hochedlinger, K., and Jaenisch, R. 11. Vom Dahl J, Silber S, Niccoli SE, et al (2003). Nuclear transplantation, embryonic stem (2000). Angioplasty versus rotational atherectomy cells, and the potential for cell therapy. N. Engl. J. for treatment of diffuse in - stent restenosis: Med. 349: 275 - 286. clinical and angiographic results from a 19. Evers, B. M., Weissman, I. L., Flake, A. randomized multicenter trial (ARTIST Study). J W., Tabar, V., and Weisel, R. D. (2003). Stem Am Coll Cardiol; 35 (Suppl A): 7A. cells in clinical practice. J. Am. Coll. Surg. 197: 12. Hoffmann R, Mintz GS, Kent KM, 458 - 478. Pichard AD, Satler LF, et al (1998). Comparative Perin EC, Silva GV. (2004); Stem cell therapy for early and nine - month results of rotational cardiac diseases. atherectomy, stents, and the combination of both Curr Opin Hematol. 2004 Nov;11 (6): 399 - 403. for calcified lesions in large coronary arteries. Am PMID: 15548994. J Cardiol; 81: 552 - 557. 13. Motwani JG, Raymond RE, Franco I, et al (2000). Effectiveness of rotational atherectomy of right coronary artery ostial stenosis. Am J Cardiol; 85: 563 - 567. 8
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1