Một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong soạn thảo văn bản pháp luật
lượt xem 11
download
Một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong soạn thảo văn bản pháp luật Các luật này đều xác định việc truy cứu trách nhiệm hình sự những hành vi cần phòng, chống trong những trường hợp nhất định là cần thiết nhưng không quy định cụ thể tội danh cũng như khung hình phạt cho việc truy cứu trách
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong soạn thảo văn bản pháp luật
- nghiªn cøu - trao ®æi mét sè vÊn ®Ò vÒ lÝ luËn vµ thùc tiÔn trong so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt PGS.TS. Lª Hång H¹nh * M ét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña ®−êng lèi ®æi míi m §¹i héi §¶ng lÇn thø VI khëi x−íng l chÝnh x¸c v rÊt cÇn ph¶i ®−îc ®Þnh l−îng trong nh÷ng tr−êng hîp cã thÓ, gi¶m bít c¸c gi¶i thÝch b»ng v¨n b¶n kh¸c v× ®iÒu viÖc x©y dùng nh n−íc ph¸p quyÒn. Nh ®ã dÔ t¹o ra nh÷ng c¸ch hiÓu kh¸c nhau. n−íc ph¸p quyÒn nÕu gi¶i nghÜa mét c¸ch Nh÷ng yªu cÇu m viÖc x©y dùng nh ng¾n gän l nh n−íc trong ®ã mäi ho¹t n−íc ph¸p quyÒn ®Æt ra ®èi víi viÖc so¹n ®éng cña c¸c c¬ quan nh n−íc ®Òu ph¶i th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt cã thÓ ®−îc ®¸p ®Æt trong khu«n khæ cña ph¸p luËt trªn øng ®Çy ®ñ bëi quy tr×nh v kÜ thuËt so¹n tinh thÇn th−îng t«n ph¸p luËt, nh n−íc th¶o khoa häc. §Ó v¨n b¶n ph¸p luËt thùc trong ®ã quan hÖ gi÷a c«ng d©n víi c«ng sù cã gi¸ trÞ thùc tÕ v tÝnh kh¶ thi cao, d©n, c«ng d©n víi c¸c c¬ quan nh n−íc quy tr×nh v kÜ thuËt so¹n th¶o v¨n b¶n ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh b»ng ph¸p luËt. ph¸p luËt ®ã cÇn ph¶i tháa m n nh÷ng §iÒu n y cã nghÜa l mét trong nh÷ng yÕu tè sau: tiÒn ®Ò c¬ b¶n cña nh n−íc ph¸p quyÒn - S¸ng kiÕn ph¸p luËt ph¶i xuÊt ph¸t tõ l cã hÖ thèng ph¸p luËt ho n chØnh, râ thùc tiÔn cña cuéc sèng. NÕu ng−êi ®−a r ng v minh b¹ch. ChÝnh v× lÝ do nªu ra s¸ng kiÕn x©y dùng v¨n b¶n ph¸p luËt trªn, ho¹t ®éng so¹n th¶o ph¸p luËt rÊt xuÊt ph¸t tõ ý muèn chñ quan cña m×nh, cÇn ®−îc chó träng ho n thiÖn trong giai kh«ng c¨n cø v o thùc tiÔn th× v¨n b¶n ®o¹n hiÖn nay. XÐt d−íi gãc ®é lÝ luËn, ph¸p luËt ®−îc ban h nh sau n y sÏ quy tr×nh so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt cÇn kh«ng mang tÝnh thùc tiÔn v trong ®a sè ph¶i ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái sau: c¸c tr−êng hîp chóng chØ ®ãng vai l - C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ph¶i thÓ hiÖn nh÷ng “vËt tr−ng b y”. Muèn tr¸nh ®−îc lîi Ých to n côc, lîi Ých tæng thÓ ngay c¶ ®iÒu n y th× cÇn cã c¬ chÕ ®¸nh gi¸ s¸ng khi chóng ®−îc so¹n th¶o bëi c¸c bé, kiÕn ph¸p luËt ®Ó qua ®ã x¸c ®Þnh nhu ng nh; cÇu thùc sù ®èi víi v¨n b¶n ph¸p luËt sÏ - TÊt c¶ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ph¶i t¹o ban h nh; th nh hÖ thèng, tøc l chØnh thÓ cã mèi - ViÖc so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt liªn hÖ néi t¹i h÷u c¬, kh«ng m©u thuÉn, ph¶i do nhãm c¸c chuyªn gia ®éc lËp chång chÐo, lo¹i bá hay v« hiÖu hãa lÉn thùc hiÖn v kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i l nhau; ng−êi ®−a ra s¸ng kiÕn ph¸p luËt tiÕn - C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ph¶i ®−îc h nh so¹n th¶o, nhÊt l trong tr−êng hîp c«ng bè c«ng khai, ®−îc phæ biÕn ®Õn tËn v¨n b¶n do mét bé, mét tæ chøc khëi c¸c ®èi t−îng ph¶i thùc hiÖn chóng; x−íng. TÝnh ®éc lËp cña viÖc so¹n th¶o - C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ph¶i ®−îc ®¶m b¶o cho v¨n b¶n ph¸p luËt ®−îc ban hiÓu v thùc hiÖn thèng nhÊt; h nh kh«ng mang dÊu Ên côc bé, chØ - C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ph¶i râ r ng, * Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 20 - T¹p chÝ luËt häc
- nghiªn cøu - trao ®æi ph¶n ¸nh lîi Ých côc bé cña mét ng nh. t− hoÆc lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. YÕu tè TÝnh ®éc lËp cña viÖc so¹n th¶o thÓ hiÖn chuyªn m«n ph¸p lÝ gióp cho viÖc chuyÓn c¶ vÒ mÆt tæ chøc cña ban so¹n th¶o lÉn hãa c¸c yªu cÇu cña chuyªn m«n kÜ thuËt vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n cña nh÷ng th nh sang ng«n ng÷ ph¸p lÝ, tøc l biÕn chóng viªn cña ban n y. VÒ mÆt tæ chøc, ban th nh nh÷ng c¸ch xö sù cña c¸c tæ chøc so¹n th¶o cÇn ®−îc th nh lËp ë Quèc héi v c¸ nh©n trong x héi; ®èi víi viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n luËt hoÆc ë - ViÖc th¶o luËn c¸c dù th¶o v¨n b¶n Bé t− ph¸p ®èi víi nghÞ ®Þnh cña ChÝnh ph¸p luËt cÇn ®−îc tiÕn h nh mét c¸ch phñ. C¸c ban so¹n th¶o sÏ ®−îc th nh lËp d©n chñ. Nh÷ng ý kiÕn th¶o luËn xung m th nh viªn cña nã l nh÷ng chuyªn quanh dù th¶o v¨n b¶n cÇn ®−îc chuyÓn gia thÝch hîp. Ban so¹n th¶o n y kh«ng ®Õn ban so¹n th¶o ®éc lËp ®Ó xö lÝ. Trong n»m trong sù chØ ®¹o, qu¶n lÝ trùc tiÕp ®a sè c¸c tr−êng hîp, dù th¶o v¨n b¶n cÇn cña bÊt cø bé n o cã liªn quan ®Õn v¨n ®−îc th¶o luËn réng r i trong c«ng chóng b¶n ®ang ®−îc tiÕn h nh dù th¶o. Ph¶i coi víi ph¹m vi v ®èi t−îng tr−ng cÇu kh¸c c¸c ng nh, c¸c tæ chøc liªn quan n y l nhau tïy theo tÝnh chÊt quan träng cña nh÷ng ng−êi ph¶n biÖn dù th¶o v¨n b¶n. v¨n b¶n ®ang dù th¶o. Kinh nghiÖm ë DÜ nhiªn, c¸c chuyªn gia tõ nh÷ng bé, mét sè n−íc cho thÊy, bªn c¹nh sù th¶o ng nh hoÆc tæ chøc cã liªn quan cã thÓ cö luËn c«ng khai, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn hoÆc giíi thiÖu c¸c chuyªn gia tham gia nhÊt ®Þnh, bªn c¹nh dù th¶o chÝnh thøc, ban so¹n th¶o. Ban so¹n th¶o l nh÷ng ng−êi ta th−êng cã ph−¬ng ¸n ®èi s¸nh ban ad hoc cã sø mÖnh l t¹o ra ®−îc dù ®−îc chuÈn bÞ bëi mét tr−êng ®¹i häc th¶o v¨n b¶n cÇn thiÕt ®Ó tr×nh cho c¬ hoÆc mét viÖn nghiªn cøu cã n¨ng lùc v quan ban h nh. VÒ mÆt chuyªn m«n, cã uy tÝn. nh÷ng th nh viªn cña ban so¹n th¶o ph¶i Trªn c¬ së nh÷ng nhËn thøc lÝ luËn l nh÷ng chuyªn gia ®Çu ® n vÒ ph¸p luËt trªn, chóng t«i ®−a ra mét sè ph©n tÝch v v lÜnh vùc chuyªn m«n kÜ thuËt liªn b×nh luËn khoa häc d−íi ®©y vÒ ho¹t ®éng quan. Khi cã nh÷ng chuyªn gia cã b¶n so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt ë n−íc ta trªn lÜnh chuyªn m«n cao th× tÝnh ®éc lËp cña hai b×nh diÖn: Quy tr×nh so¹n th¶o v kÜ viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n sÏ ®−îc ®¶m b¶o thuËt so¹n th¶o. tèt h¬n. Trong thùc tÕ, nhiÒu v¨n b¶n a. VÒ quy tr×nh so¹n th¶o ph¸p luËt ®−îc x©y dùng v ban h nh HiÖn t¹i, quy tr×nh so¹n th¶o v¨n b¶n thiÕu sù tham gia cña c¸c chuyªn gia giái quy ph¹m ph¸p luËt ®−îc quy ®Þnh kh¸ cô nªn tõ néi dung ®Õn kÜ thuËt lËp ph¸p ®Òu thÓ t¹i LuËt ban h nh v¨n b¶n quy ph¹m cã nh÷ng h¹n chÕ. Nhãm chuyªn gia ph¸p luËt. LuËt n y ® cã hiÖu lùc v ph¸t ®−îc giao nhiÖm vô so¹n th¶o v¨n b¶n huy t¸c dông kh¸ tèt trong thùc tiÔn. Theo ph¶i kÕt hîp gi÷a c¸c yªu cÇu vÒ tr×nh ®é chóng t«i, LuËt ban h nh v¨n b¶n quy ph¸p luËt, tr×nh ®é chuyªn m«n, kÜ thuËt ph¹m ph¸p luËt ® gãp phÇn æn ®Þnh v liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò m v¨n b¶n t¹o ra nÒn nÕp tèt trong ho¹t ®éng so¹n ph¸p luËt sÏ ban h nh ®Þnh ®iÒu chØnh. th¶o v¨n b¶n cña Nh n−íc ta hiÖn nay. YÕu tè chuyªn m«n kÜ thuËt trong nhãm Tuy nhiªn, vÒ quy tr×nh so¹n th¶o còng so¹n th¶o gióp x¸c ®Þnh c¸c ®ßi hái cña cßn cã mét v i vÊn ®Ò m theo suy nghÜ cuéc sèng ®Æt ra cho lÜnh vùc chuyªn cña chóng t«i cÇn ®−îc thay ®æi. m«n cô thÓ, ch¼ng h¹n nh− lÜnh vùc ®Çu - VÉn cßn tån t¹i t×nh tr¹ng luËt liªn T¹p chÝ luËt häc - 21
- nghiªn cøu - trao ®æi quan ®Õn ng nh n o do ng nh ®ã so¹n sèng do ph¶i chê nghÞ ®Þnh h−íng dÉn v th¶o. §©y l vÊn ®Ò ®¸ng ®−îc quan t©m t−¬ng tù nh− vËy l nghÞ ®Þnh chê th«ng v× quy tr×nh so¹n th¶o nh− vËy khã ®¶m t−. Mét ®iÓm n÷a l v¨n b¶n h−íng dÉn b¶o ®−îc tÝnh kh¸ch quan, trung lËp cña kh«ng ph¶i lóc n o còng t×m ra nh÷ng v¨n b¶n ®−îc so¹n th¶o. Thùc tÕ cho thÊy, ®iÓm cô thÓ ®Ó h−íng dÉn m l sao chÐp ngo¹i trõ mét sè sè Ýt c¸c v¨n b¶n ph¸p l¹i nhiÒu néi dung cña v¨n b¶n cÇn h−íng luËt do Bé t− ph¸p so¹n th¶o nh− Bé luËt dÉn. VÝ dô, Th«ng t− sè 12-BKH/QLKT d©n sù (BLDS), Bé luËt h×nh sù (BLHS) ng y 27/8/1997 h−íng dÉn mét sè ®iÒu th× phÇn lín c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®Òu do cña Quy chÕ ®Çu t− theo ph−¬ng thøc nh÷ng ng nh liªn quan so¹n th¶o. DÊu Ên BOT ban h nh theo NghÞ ®Þnh sè 77/CP ng nh, lîi Ých riªng cña ng nh ®−îc thÓ ng y 18/6/1997 lÆp l¹i rÊt nhiÒu néi dung hiÖn kh¸ râ trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cña NghÞ ®Þnh n y. T×nh tr¹ng nh− vËy cã ®−îc so¹n th¶o. MÆc dï c¸c dù th¶o v¨n thÓ thÊy ë nhiÒu v¨n b¶n kh¸c. Kh«ng Ýt b¶n ®Òu ®−îc thÈm ®Þnh bëi Bé t− ph¸p tr−êng hîp v¨n b¶n h−íng dÉn v« hiÖu song trong thùc tÕ viÖc thÈm ®Þnh trong hãa v¨n b¶n m chóng t×m c¸ch h−íng nhiÒu tr−êng hîp còng kh«ng mang l¹i dÉn thùc hiÖn. ChÝnh quy tr×nh n y ® t¹o ®−îc kÕt qu¶ mong muèn. MÆt kh¸c, c¬ ra xung quanh v¨n b¶n ph¸p luËt hÖ c¸c quan chñ tr× so¹n th¶o kh«ng ph¶i lóc n o v¨n b¶n vÖ tinh m sù chuyÓn ®éng cña còng mong muèn dù th¶o v¨n b¶n do chóng cã khi l lÖch t©m (v¨n b¶n cÇn m×nh so¹n th¶o ®−îc thÈm ®Þnh kÜ vÒ néi h−íng dÉn). Bé luËt lao ®éng ra ®êi n¨m dung. §iÒu n y thÓ hiÖn râ ë ph¶n øng 1995 song m i ®Õn nhiÒu n¨m sau vÉn cña mét sè c¬ quan chñ tr× so¹n th¶o ®èi cßn chê nghÞ ®Þnh h−íng dÉn ®Ó thùc hiÖn víi kÕt qu¶ thÈm ®Þnh hoÆc ë sù h¹n chÕ trong cuéc sèng. Xung quanh Bé luËt lao thêi gian thÈm ®Þnh. NhiÒu dù th¶o v¨n ®éng ® cã tíi gÇn 20 nghÞ ®Þnh h−íng b¶n göi tíi c¬ quan thÈm ®Þnh chØ tr−íc dÉn v h ng chôc c¸c th«ng t− h−íng dÉn v i ng y cÇn ph¶i tr×nh theo kÕ ho¹ch x©y cña c¸c ng nh. dùng v¨n b¶n. Nh÷ng v¨n b¶n ®−îc göi - C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®−îc ban thÈm ®Þnh nh− vËy ch¾c ch¾n sÏ khã ®−îc h nh trong nh÷ng n¨m võa qua Ýt t×m thÈm ®Þnh ®Çy ®ñ. c¸ch chuyÓn hãa nh÷ng nhu cÇu cuéc - ViÖc so¹n th¶o c¸c v¨n b¶n ph¸p sèng th nh quy t¾c xö sù cña c«ng d©n luËt ë n−íc ta hay sö dông c¬ chÕ “ph©n m chñ yÕu luËt hãa c¸c chÝnh s¸ch, chia tr¸ch nhiÖm” kh«ng th nh v¨n, tøc l ®−êng lèi. Ph¸p luËt hãa chÝnh s¸ch, th−êng ®Ó nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ l¹i cho c¸c ®−êng lèi cña §¶ng l ®iÒu hÕt søc cÇn c¬ quan thùc hiÖn h−íng dÉn. LuËt th× do thiÕt v× ®ã chÝnh l linh hån cña ph¸p ChÝnh phñ h−íng dÉn thùc hiÖn, cßn nghÞ luËt. Tuy nhiªn, nÕu dõng l¹i ë ®ã th× c¸c ®Þnh cña ChÝnh phñ th× do c¸c bé h−íng v¨n b¶n ph¸p luËt míi chØ l m ®−îc dÉn thùc hiÖn. Thùc tr¹ng n y rÊt phæ nhiÖm vô kh¼ng ®Þnh ®−êng lèi, chÝnh biÕn trong ho¹t ®éng ban h nh v¨n b¶n s¸ch cña §¶ng v Nh n−íc trong nh÷ng ph¸p luËt ë n−íc ta. ChÝnh ph−¬ng thøc h×nh thøc v¨n b¶n ph¸p luËt thÝch hîp. so¹n th¶o v¨n b¶n nh− thÕ ® l m cho hÖ VÊn ®Ò quan träng l ph¶i t¹o ra ®−îc c¸c thèng ph¸p luËt trë nªn cång kÒnh v khã quy t¾c xö sù ®Ó biÕn nh÷ng môc tiªu ®Æt ¸p dông. NhiÒu v¨n b¶n luËt ph¶i mÊt ra trong ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®ã th nh h ng n¨m míi ®−îc triÓn khai v o cuéc h nh vi xö sù cña c¸ nh©n v tæ chøc. 22 - T¹p chÝ luËt häc
- nghiªn cøu - trao ®æi Trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt hiÖn h nh, Ph¶i kh¼ng ®Þnh ch¾c ch¾n r»ng néi ngo¹i trõ BLHS v BLDS, chóng ta t×m dung cña v¨n b¶n sÏ kh«ng thÓ ®−îc thÊy rÊt Ýt c¸c quy ph¹m ph¸p luËt ®−îc chuyÓn t¶i ®óng nÕu c¸ch thÓ hiÖn chóng l−îng hãa cô thÓ v cã thÓ ¸p dông ngay. kh«ng chÝnh x¸c, kh«ng khoa häc. D−íi - ChÕ ®é thñ tr−ëng, c¬ chÕ qu¶n lÝ ®©y l mét sè sai sãt phæ biÕn trong so¹n h nh chÝnh vÉn ®−îc duy tr× kh¸ chÆt chÏ th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt m trong thùc tÕ trong so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt. NhiÒu ® t¹o ra kho¶ng c¸ch gi÷a lÝ luËn v thùc c¬ quan chñ tr× so¹n th¶o v¨n b¶n kh«ng tiÔn cña ho¹t ®éng so¹n th¶o v¨n b¶n chó träng tíi yÕu tè kÜ thuËt, chuyªn m«n ph¸p luËt. cña c«ng viÖc n y nªn ® sö dông c¸c + Sö dông kh«ng chÝnh x¸c thêi hiÖn biÖn ph¸p h nh chÝnh ®Ó ®iÒu h nh viÖc t¹i, qu¸ khø v t−¬ng lai khi thÓ hiÖn néi so¹n th¶o v¨n b¶n. C¸c nh chuyªn m«n dung v¨n b¶n. trong nhiÒu tr−êng hîp kh«ng d¸m nªu ý C¸c h nh vi cña chñ thÓ ph¸p luËt x¶y kiÕn riªng cña m×nh v× sî tr¸i ý thñ ra ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau. C¸c quy tr−ëng, tr¸i ý ng−êi ®ang chñ tr× c«ng ph¹m ph¸p ph¸p luËt phÇn lín chØ ¸p viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n. ViÖc ph©n c«ng dông ®èi víi c¸c h nh vi x¶y ra sau khi nhiÖm vô cô thÓ cña c¸c ban so¹n th¶o quy ph¹m ph¸p luËt ®−îc ban h nh trõ rÊt còng mang nÆng tÝnh chÊt h nh chÝnh chø Ýt nh÷ng quy ph¹m cã hiÖu lùc håi tè. V× ch−a chó ý v o viÖc lùa chän chuyªn gia. vËy, khi diÔn ®¹t quy ph¹m ph¸p luËt cÇn C¸c c¬ quan chñ tr× so¹n th¶o v¨n b¶n Ýt chó ý ®Õn viÖc x¸c ®Þnh thêi ®iÓm h nh vi chó ý tíi chÝnh s¸ch më cöa víi c¸c x¶y ra. §iÒu n y ®ßi hái ng−êi so¹n th¶o chuyªn gia, víi c¸c c¬ quan tæ chøc kh¸c, ph¶i sö dông ®óng c¸c thêi qu¸ khø, hiÖn tøc l thùc hiÖn chÝnh s¸ch “®èi ngo¹i cëi t¹i, t−¬ng lai. Kh«ng Ýt c¸c v¨n b¶n kh«ng më” trong viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n. chó ý ®Õn vÊn ®Ò n y nªn dÔ dÉn ®Õn sù b. VÒ kÜ thuËt so¹n th¶o hiÓu sai v ¸p dông sai c¸c quy ®Þnh ®−îc C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cÇn ®−îc so¹n ban h nh. Trong mét sè v¨n b¶n ph¸p luËt th¶o b»ng ng«n ng÷ cã ®é chÝnh x¸c tèi ®−îc ban h nh, yÕu tè kÜ thuËt n y kh«ng ®a nÕu ch−a thÓ ®¹t ®−îc giíi h¹n tuyÖt ®−îc chó ý. ®èi. Sù chÝnh x¸c cña ng«n ng÷, sù chÝnh + Sù thiÕu chÝnh x¸c vÒ v¨n ph¹m v x¸c trong viÖc diÔn ®¹t c¸c quy ph¹m thuËt ng÷ còng l vÊn ®Ò m nhiÒu v¨n ph¸p luËt cã ý nghÜa hÕt søc to lín ®èi víi b¶n ph¸p luËt hay gÆp ph¶i. C¸ch diÔn ®¹t hiÖu qu¶ v tÝnh kh¶ thi cña v¨n b¶n ph¸p mét quy ph¹m ph¸p luËt ph¶i ®¶m b¶o ®é luËt ®−îc ban h nh. ChÝnh v× vËy, viÖc chÝnh x¸c vÒ v¨n ph¹m v thuËt ng÷. so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt cÇn ®−îc chó Trong v¨n b¶n ph¸p luËt th× møc ®é thÓ ý kh«ng chØ ë vÊn ®Ò thÈm quyÒn, vÊn ®Ò hiÖn tÝnh nghiªm kh¾c trong ®ßi hái cña thñ tôc ban h nh m c¶ vÒ c¸ch diÔn ®¹t. ph¸p luËt ®èi víi chñ thÓ kh«ng ®ång Kh«ng Ýt c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®−îc ban nhÊt trong c¸c tr−êng hîp kh¸c nhau. CÇn h nh tr−íc ®©y m¾c sai sãt vÒ c¸ch diÔn x¸c ®Þnh møc ®é nghiªm kh¾c cña quy ®¹t, vÒ ®é chÝnh x¸c, râ r ng. Thùc tÕ n y ®Þnh ph¸p luËt v t×m c¸ch thÓ hiÖn nã ® l m cho nhiÒu ng−êi nghÜ r»ng c¸c nh mét c¸ch chÝnh x¸c trong diÔn ®¹t. Mét so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt cè l m phøc sè kh«ng nhá c¸c v¨n b¶n ® sö dông c¸c t¹p vÊn ®Ò, nhÊt l c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn tõ "ph¶i", "cã quyÒn", "®−îc phÐp", ë mét sè bé, ng nh. "nªn", "cÇn" kh«ng phï hîp víi møc ®é T¹p chÝ luËt häc - 23
- nghiªn cøu - trao ®æi nghiªm kh¾c cña quy ®Þnh. VÝ dô, §iÒu 3 hiÓu thèng nhÊt cho nh÷ng ng−êi sÏ thùc cña NghÞ ®Þnh 59/CP ng y 3/10/1996 quy hiÖn hoÆc ¸p dông chóng. Ch−a nãi ®Õn ®Þnh: “Doanh nghiÖp nh n−íc míi th nh c¸c thuËt ng÷ míi, ngay c¶ thuËt ng÷ cæ lËp ®−îc c¬ quan nh n−íc cã thÈm ®−îc dïng còng ® g©y nhiÒu khã kh¨n quyÒn ®Çu t− to n bé hoÆc mét phÇn vèn cho viÖc hiÓu, tu©n thñ v ¸p dông ph¸p ®iÒu lÖ ban ®Çu nh−ng kh«ng thÊp h¬n luËt. Qua thêi gian d i hÖ thèng ph¸p luËt tæng møc vèn ph¸p ®Þnh cña c¸c ng nh n−íc ta míi b¾t ®Çu sö dông l¹i c¸c thuËt nghÒ m doanh nghiÖp kinh doanh.” NÕu ng÷ cæ nh− "c¸o tÞ", "b i n¹i", "tèng hiÓu theo quy ®Þnh n y th× c¬ quan nh ®¹t"... Muèn sö dông c¸c thuËt ng÷ cæ n−íc cã thÈm quyÒn cã quyÒn chø kh«ng hay thuËt ng÷ míi s¸ng t¹o th× Ýt nhÊt cã nghÜa vô cÊp vèn. Tuy nhiªn, theo to n ph¶i t¹o ®−îc c¸ch hiÓu thèng nhÊt vÒ thuËt ng÷ ®ã. NÕu kh«ng tu©n thñ yªu cÇu bé néi dung cña LuËt doanh nghiÖp nh n y th× v¨n b¶n so¹n th¶o sÏ khã hiÓu, n−íc th× ®©y l nghÜa vô cña cña c¬ quan khã ®−îc ¸p dông thèng nhÊt. VÝ dô, kh¸i nh n−íc cã thÈm quyÒn. §iÒu n y cã niÖm "chøng th−" ®−îc sö dông trong nghÜa l nÕu quyÕt ®Þnh th nh lËp doanh NghÞ ®Þnh Sè 17/H§BT ng y 16/1/1990 nghiÖp nh n−íc th× c¬ quan cã thÈm l kh¸i niÖm míi m ng−êi so¹n th¶o ®−a quyÒn cã nghÜa vô ®Çu t− to n bé hoÆc ra. Kh¸i niÖm n y ch−a cã c¸ch hiÓu mét phÇn vèn ®iÒu lÖ ban ®Çu nh−ng thèng nhÊt. Kh¸i niÖm n y liÖu cã kh¸c kh«ng thÊp h¬n tæng møc vèn ph¸p ®Þnh víi kh¸i niÖm "x¸c nhËn" hay "c«ng cña c¸c ng nh nghÒ m doanh nghiÖp chøng" kh«ng? kinh doanh. - Khi trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ® + TÝnh phæ biÕn cña thuËt ng÷ ph¸p lÝ cã c¸c thuËt ng÷ ph¸p lÝ chÝnh thøc th× ®−îc dïng trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt tuyÖt ®èi ph¶i sö dông chóng ®óng víi còng l ®iÓm ®¸ng l−u ý, nhÊt l trong néi h m vèn cã cña chóng. NhiÒu ng−êi qu¸ tr×nh so¹n th¶o v¨n b¶n cña c¸c c¬ khi so¹n th¶o mét sè v¨n b¶n h−íng dÉn quan nh n−íc ®Þa ph−¬ng. Sö dông thuËt vÒ c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o hîp ®ång vÉn ng÷ chÝnh thèng trong v¨n b¶n ph¸p luËt dïng kh¸i niÖm "®Ó ®−¬ng", "khÕ −íc" l mét ®ßi hái hÕt søc quan träng cã kh¶ trong lóc BLDS v nhiÒu v¨n b¶n hiÖn n¨ng ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c, hiÖu lùc h nh kh¸c ® dïng "hîp ®ång", "thÕ cao cña v¨n b¶n so¹n th¶o. TÝnh phæ biÕn chÊp". cña thuËt ng÷ ph¸p lÝ ®ßi hái : - Ph¶i tu©n thñ néi h m cña kh¸i niÖm - ThuËt ng÷ ®−a v o v¨n b¶n ph¶i l cÇn sö dông v ®Æt chóng ®óng v o v¨n thuËt ng÷ ® ®−îc dïng trong c¸c v¨n b¶n c¶nh cña quy ®Þnh cÇn so¹n th¶o. VÝ dô: ph¸p luËt hay ®−îc dïng phæ biÕn trong Kh¸i niÖm "ng−êi n−íc ngo i" v "ng−êi luËt häc. Ph¸p luËt ®−îc ban h nh l ®Ó ViÖt Nam ®Þnh c− ë n−íc ngo i" kh«ng cho to n thÓ th nh viªn trong x héi hiÓu, ph¶i l kh¸i niÖm cïng néi h m. Ng−êi tu©n thñ hoÆc ¸p dông. V× vËy, viÖc ng−êi n−íc ngo i l ng−êi mang quèc tÞch quèc so¹n th¶o ®−a v o c¸c v¨n b¶n nh÷ng gia kh¸c. Ng−êi n−íc ngo i cã thÓ l thuËt ng÷ m m×nh míi s¸ng t¹o ra, ch−a ng−êi ViÖt Nam nÕu hä mang quèc tÞch tõng ®−îc sö dông trong c¸c v¨n b¶n n−íc kh¸c song ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ph¸p luËt tr−íc ®ã hoÆc ch−a ®−îc c«ng ë n−íc ngo i vÉn l ng−êi ViÖt Nam nÕu nhËn réng r i sÏ kh«ng t¹o ®−îc c¸ch hä kh«ng tõ bá quèc tÞch ViÖt Nam ®Ó 24 - T¹p chÝ luËt häc
- nghiªn cøu - trao ®æi gia nhËp quèc tÞch n−íc kh¸c. ChÝnh v× ®iÒu n y l¹i ho n to n kh«ng thÝch hîp vËy viÖc dïng kh¸i niÖm "ng−êi n−íc trong v¨n b¶n ph¸p luËt. ViÖc sö dông ngo i" ®Ó chØ c¶ ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ph−¬ng ng÷ kh«ng t¹o ra ®−îc c¸ch hiÓu ë n−íc ngo i l kh«ng chÝnh x¸c v cã thèng nhÊt c¸c quy ®Þnh cÇn ban h nh. thÓ l m ph¸t sinh nhiÒu vÊn ®Ò ph¸p lÝ Ch¼ng h¹n, “mét chôc” trong c¸ch hiÓu ë phøc t¹p. §iÓm 5.5 cña Th«ng t− sè 01- c¸c tØnh phÝa Nam v c¸c tØnh phÝa B¾c cã NH5/TT ng y 28/4/1995 l vÝ dô cho viÖc sù kh¸c nhau lín. dïng kh«ng ®óng thuËt ng÷ ph¸p lÝ: “V¨n + ThuËt ng÷ ph¸p lÝ cã gi¸ trÞ rÊt lín phßng ®¹i diÖn ph¶i ®¨ng kÝ víi ñy ban ®èi víi viÖc ®¹t môc ®Ých v tÝnh chÝnh nh©n d©n tØnh, th nh phè n¬i ®ãng trô së x¸c cña c¸c quy ®Þnh cÇn so¹n th¶o. ViÖc vÒ sè ng−êi n−íc ngo i l m viÖc t¹i v¨n lùa chän thuËt ng÷ ph¶i tr¶i qua sù c©n phßng ®¹i diÖn (bao gåm ng−êi n−íc nh¾c kÜ c ng cña ng−êi so¹n th¶o. Ch¼ng h¹n, kh«ng thÓ dïng kh¸i niÖm "hËu qu¶ ngo i v ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ë n−íc ph¸p lÝ" ®Ó chØ "phÝ tæn nguyªn vËt liÖu", ngo i) theo sè l−îng quy ®Þnh t¹i giÊy "tiÒn ph¹t", "tiÒn båi th−êng thiÖt h¹i" phÐp”. ThuËt ng÷ "c«ng d©n" v "c¸ (§iÒu 19 Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ). nh©n" còng hay bÞ thay thÕ cho nhau mét HËu qu¶ ph¸p lÝ chÝnh l tr¸ch nhiÖm, c¸ch thiÕu chÝnh x¸c trong c¸c v¨n b¶n nghÜa vô cña c¸c bªn ®èi víi nh÷ng phÝ ph¸p luËt. ThuËt ng÷ "c«ng d©n", "c¸ tæn, nh÷ng thiÖt h¹i ®ã chø kh«ng ph¶i nh©n" th−êng ®−îc dïng ®Ó chØ ®èi t−îng b¶n th©n chóng. ¸p dông cña quy ®Þnh ph¸p luËt. Trong Khi chän v sö dông c¸c thuËt ng÷, kÓ nhiÒu tr−êng hîp, néi dung cña to n bé c¶ thuËt ng÷ ph¸p lÝ lÉn thuËt ng÷ th«ng v¨n b¶n m©u thuÉn víi ph¹m vi ®èi t−îng. th−êng, ng−êi so¹n th¶o nªn ®Æt cho m×nh VÝ dô, khi quy ®Þnh c¸c ®èi t−îng chÞu sù nh÷ng c©u hái mang tÝnh kÜ thuËt sau: ¸p dông lo¹i thuÕ nhÊt ®Þnh th× ng−êi - C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt hay c¸c b¶n so¹n th¶o sö dông thuËt ng÷ “tÊt c¶ c«ng ¸n tr−íc ®©y ® khi n o sö dông thuËt ng÷ d©n, tæ chøc”. Tuy nhiªn, néi dung cña n y ch−a? v¨n b¶n l¹i liªn quan nhiÒu ®Õn c¶ ng−êi - C¸c thuËt ng÷ n y hiÖn nay ®−îc sö n−íc ngo i, ph¸p nh©n n−íc ngo i. Trong dông phæ biÕn kh«ng? tr−êng hîp ®ã, nÕu ng−êi so¹n th¶o sö - C¸ch hiÓu c¸c thuËt ng÷ n y cã dông kh¸i niÖm "c¸ nh©n" th× ph¹m vi ®èi thèng nhÊt kh«ng? t−îng ®−îc më réng v bao h m h¬n. - Ph¸p luËt hay thùc tÕ cã yªu cÇu sö + Sö dông tiÕng ViÖt chuÈn, kh«ng sö dông c¸c thuËt ng÷ n y theo c¸ch duy dông ph−¬ng ng÷ trong thÓ hiÖn c¸c quy nhÊt kh«ng? ®Þnh cña ph¸p luËt. Trong v¨n cña nhiÒu - C¸c thuËt ng÷ n y cã ph¶i l d¹ng ®Þa ph−¬ng chóng ta thÊy cã nhiÒu ph−¬ng ng÷ kh«ng? ph−¬ng ng÷. Ng−êi so¹n th¶o v¨n b¶n + Sö dông ®óng kÜ thuËt viÖn dÉn. bªn c¹nh viÖc sö dông chÝnh x¸c c¸c ViÖn dÉn nh÷ng quy ®Þnh ë trong thuËt ng÷ ph¸p lÝ, cÇn ph¶i sö dông ng«n cïng v¨n b¶n hay tõ c¸c v¨n b¶n kh¸c ®Ó ng÷ tiÕng ViÖt chÝnh thèng. Ch¼ng h¹n, so¹n th¶o v¨n b¶n l viÖc l m cÇn thiÕt. ng−êi so¹n th¶o v¨n b¶n ph¶i dïng “rÏ §©y l mét trong nh÷ng c¸ch cã hiÖu qu¶ tr¸i” thay cho “quÑo tr¸i”. Trong b¸o chÝ, ®−îc dïng ®Ó lo¹i bá sù chång chÐo, m©u v¨n häc viÖc sö dông ph−¬ng ng÷ cã thÓ thuÉn gi÷a c¸c v¨n b¶n ®Ó ®¶m b¶o sù l m cho t¸c phÈm sinh ®éng h¬n song thèng nhÊt cña ph¸p luËt. Tuy nhiªn, viÖc T¹p chÝ luËt häc - 25
- nghiªn cøu - trao ®æi sö dông kÜ thuËt viÖn dÉn kh«ng ®óng cã h−íng dÉn cña ng nh l quan träng h¬n, thÓ dÉn tíi nh÷ng hËu qu¶ kh«ng tèt nh− ®¸ng chó ý h¬n. viÖc ¸p dông sai ph¸p luËt, t×nh tr¹ng mÊt + Dïng c©u v¨n d i, khã hiÓu còng l thêi gian t×m kiÕm quy ph¹m ®−îc viÖn nh−îc ®iÓm phæ biÕn cña v¨n b¶n ph¸p dÉn ®Ó ¸p dông. Mét trong nh÷ng yªu cÇu luËt, nhÊt l v¨n b¶n d−íi luËt ®−îc so¹n tr−íc hÕt cña viÖn dÉn l ph¶i chØ râ quy th¶o trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. C©u v¨n ®Þnh ®−îc viÖn dÉn. NÕu chØ viÖn dÉn quy d i cã thÓ g©y sù khã hiÓu v dÔ mÊt ®i ®Þnh ë mét v¨n b¶n kh¸c th× chØ râ quy tÝnh chÝnh x¸c. NhiÒu ng−êi cho r»ng ®Þnh ®ã chø kh«ng nªn viÖn dÉn tíi to n ph¸p luËt n−íc ta th−êng hay ®−îc diÔn bé v¨n b¶n v ng−êi ¸p dông ph¶i tù t×m ®¹t d i dßng v khã hiÓu. §¸nh gi¸ n y kiÕm. C¸ch viÖn dÉn sau ®©y trong BLDS cã c¬ së v lÝ do chÝnh l trong nhiÒu v¨n cã thÓ ®−îc coi l mét vÝ dô. §iÒu 637 b¶n, ng−êi so¹n th¶o ® dïng c©u qu¸ d i. BLDS khi quy ®Þnh vÒ thõa kÕ quyÒn sö Quy ®Þnh sau ®©y trong Th«ng t− sè 01- dông ®Êt ® viÖn dÉn ®Õn PhÇn V cña NH5/TT ng y 28/4/1995 cã thÓ ®−îc coi BLDS. PhÇn V n y gåm 5 ch−¬ng v 54 l mét vÝ dô: “V¨n phßng ®¹i diÖn ph¶i ®iÒu gåm c¸c ®iÒu tõ §iÒu 590 ®Õn §iÒu ®¨ng kÝ víi ñy ban nh©n d©n tØnh, th nh 644. SÏ chÝnh x¸c v dÔ ¸p dông h¬n nÕu phè n¬i ®ãng trô së vÒ sè ng−êi n−íc §iÒu 637 chØ viÖn dÉn ®Õn ch−¬ng VI ngo i l m viÖc t¹i v¨n phßng ®¹i diÖn phÇn V cña BLDS. C¸c ch−¬ng cßn l¹i (bao gåm ng−êi n−íc ngo i v ng−êi ViÖt cña phÇn V BLDS kh«ng liªn quan ®Õn Nam ®Þnh c− ë n−íc ngo i) theo sè l−îng viÖc thõa kÕ quyÒn sö dông ®Êt. quy ®Þnh t¹i giÊy phÐp; sè ng−êi ViÖt Mét yªu cÇu kh¸c cña viÖc viÖn dÉn l Nam l m viÖc t¹i v¨n phßng ®¹i diÖn v ®¶m b¶o tÝnh phï hîp vÒ ®èi t−îng ®iÒu cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi chØnh cña quy ®Þnh viÖn dÉn v quy ®Þnh cho nh÷ng ng−êi l m viÖc t¹i v¨n phßng ®−îc viÖn dÉn. Quy ph¹m xö ph¹t h nh ®¹i diÖn thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô nép chÝnh kh«ng thÓ viÖn dÉn ®Õn h×nh ph¹t thuÕ thu nhËp theo luËt ®Þnh.” Quy ®Þnh ®−îc quy ®Þnh trong BLHS. n y cã thÓ ®−îc diÔn ®¹t chÝnh x¸c h¬n Mét trong nh÷ng ®iÓm kh«ng chÝnh m vÉn kh«ng l m thay ®æi néi dung cña x¸c th−êng gÆp trong viÖc so¹n th¶o v¨n nã b»ng c¸c c©u ng¾n sau: b¶n ph¸p luËt l sù viÖn dÉn phñ ®Þnh. “V¨n phßng ®¹i diÖn ph¶i: GÇn nh− l thø “mèt” trong so¹n th¶o v¨n - §¨ng kÝ víi ñy ban nh©n d©n tØnh, b¶n l nh so¹n th¶o th−êng sö dông sù th nh phè n¬i ®Æt trô së, sè l−îng ng−êi viÖn dÉn phñ ®Þnh: "TÊt c¶ c¸c quy ®Þnh l m viÖc t¹i v¨n phßng, bao gåm c¶ ng−êi tr−íc ®©y tr¸i víi v¨n b¶n n y ®Òu bÞ b i n−íc ngo i ®−îc quy ®Þnh t¹i giÊy phÐp bá". KiÓu viÖn dÉn n y ® kh«ng ®óng v× v ng−êi ViÖt Nam. nã v« hiÖu hãa nhiÒu quy ®Þnh ph¸p luËt, - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nh÷ng vi ph¹m nguyªn t¾c ph¸p chÕ. Quy ®Þnh ng−êi l m viÖc t¹i v¨n phßng ®¹i diÖn nh− vËy trong th«ng t− cña bé, c¬ quan thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ thu nhËp theo ngang bé l m sao cã thÓ hñy bá c¸c quy luËt ®Þnh.” ®Þnh trong c¸c nghÞ ®Þnh chø ch−a nãi Trªn thùc tÕ, chóng ta rót quy ®Þnh ®Õn luËt v ph¸p lÖnh. KiÓu viÖn dÉn n y n y tõ 96 ch÷ xuèng cßn 69 ch÷ tøc l rÊt nguy hiÓm trong ho n c¶nh m c¸c c¬ gi¶m gÇn 1/3 m néi dung cña quy ®Þnh quan nh n−íc cña ta th−êng coi v¨n b¶n kh«ng thay ®æi. 26 - T¹p chÝ luËt häc
- nghiªn cøu - trao ®æi Cã nh÷ng lÝ do sau ®©y khiÕn chóng ta quy ®Þnh nªu trªn, thuËt ng÷ "v¨n b¶n" v nªn tr¸nh c¸c c©u d i. Thø nhÊt, vÒ b¶n "t i liÖu" l thuËt ng÷ ®ång nghÜa. MÆt chÊt, c¸c quy ®Þnh ph¸p lÝ vèn ® khã kh¸c, quy ®Þnh n y cè liÖt kª c¸c ®èi hiÓu. V× vËy, viÖc diÔn ®¹t c¸c quy ®Þnh t−îng song kh«ng thÓ liÖt kª hÕt nªn møc ph¸p lÝ b»ng nh÷ng c©u v¨n d i c ng l m ®é kh¸i qu¸t cña nã kh«ng cao. §Þnh cho chóng trë nªn khã hiÓu h¬n; thø hai, nghÜa cña BLDS vÒ hîp ®ång cã møc ®é ng−êi so¹n th¶o khi dïng c¸c c©u d i kh¸i qu¸t v chÝnh x¸c cao h¬n: “Hîp th−êng vi ph¹m c¸c quy t¾c ng÷ ph¸p mét ®ång d©n sù l sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c c¸ch v« thøc; thø ba, nh÷ng ®èi t−îng m bªn nh»m x¸c lËp, thay ®æi hoÆc chÊm c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt h−íng tíi phÇn døt c¸c quyÒn v nghÜa vô d©n sù” (§iÒu lín kh«ng ph¶i l c¸c luËt gia hay nh÷ng 394 BLDS). TÝnh chÊt kh¸i qu¸t cña §iÒu ®èi t−îng cã tr×nh ®é am hiÓu s©u vÒ ph¸p 394 BLDS thÓ hiÖn ë chç nã kh«ng liÖt luËt. V× vËy, c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ®−îc kª, kh«ng dïng c¸c côm tõ ®ång nghÜa ®Ó thÓ hiÖn c ng ng¾n gän th× c ng cã hiÖu miªu t¶ kh¸i niÖm ph¸p lÝ m chØ kh¸i qu¶ cao vÒ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn tõ phÝa ®èi qu¸t b¶n chÊt cña kh¸i niÖm. t−îng. §iÒu 9 Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt + Sù trïng lÆp còng l nh−îc ®iÓm c¸c tranh chÊp lao ®éng còng cã thÓ rót th−êng thÊy trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt. ng¾n h¬n b»ng c¸ch tiÕp cËn nh− vËy. Chóng ta dÔ t×m thÊy trong v¨n b¶n ph¸p §iÒu luËt n y quy ®Þnh nh− sau: "B¶n ¸n, luËt hiÖn h nh c¸c côm tõ sau ®©y: "T¨ng quyÕt ®Þnh vÒ vô ¸n lao ®éng cña to ¸n c−êng thóc ®Èy", "kh¼ng ®Þnh l¹i mét lÇn ® cã hiÖu lùc ph¸p luËt ph¶i ®−îc c¸c c¬ n÷a", "v« hiÖu v kh«ng cã gi¸ trÞ ph¸p quan nh n−íc, tæ chøc chÝnh trÞ x héi, lÝ"... Trong thùc tÕ, nhiÒu nh so¹n th¶o tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc x héi, ®¬n vÞ vò mang v¨n nãi v o trong c¸c v¨n b¶n ph¸p trang nh©n d©n v mäi c¸ nh©n t«n träng; luËt. ChÝnh v× thÕ m mét sè v¨n b¶n ng−êi lao ®éng, tËp thÓ lao ®éng, ng−êi ph¸p luËt chøa ®ùng nh÷ng c©u v¨n Ýt sö dông lao ®éng v c¸c c¬ quan tæ chøc, nghÜa nh−ng l¾m tõ. LÝ do chÝnh l do ®¬n vÞ cã nghÜa vô chÊp h nh b¶n ¸n, nh÷ng ng−êi so¹n th¶o kh«ng chó ý ®Ó quyÕt ®Þnh cña to ¸n ph¶i nghiªm chØnh tr¸nh lÆp l¹i nh÷ng kh¸i niÖm cïng néi chÊp h nh”. Quy ®Þnh n y cña §iÒu 9 h m. VÝ dô: “Hîp ®ång kinh tÕ l sù tho¶ Ph¸p lÖnh cã thÓ ®−îc diÔn ®¹t nh− sau thuËn b»ng v¨n b¶n, t i liÖu giao dÞch m néi dung kh«ng hÒ bÞ thay ®æi : “B¶n gi÷a c¸c bªn kÝ kÕt vÒ viÖc thùc hiÖn c«ng ¸n, quyÕt ®Þnh cña to ¸n ph¶i ®−îc chÊp viÖc s¶n xuÊt, trao ®æi h ng ho¸, dÞch vô, h nh nghiªm chØnh bëi c¸c ®−¬ng sù v nghiªn cøu, øng dông tiÕn bé khoa häc kÜ ph¶i ®−îc t«n träng bëi mäi tæ chøc, c¬ thuËt v c¸c tho¶ thuËn kh¸c nh»m môc quan v c¸ nh©n”. NÕu diÔn ®¹t theo c¸ch ®Ých kinh doanh víi sù quy ®Þnh râ r ng n y th× chóng ta rót gän quy ®Þnh ®−îc quyÒn v nghÜa vô cña mçi bªn ®Ó x©y diÔn ®¹t b»ng 88 ch÷ xuèng cßn 31 ch÷. dùng v thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña m×nh” Quy ®Þnh ®−îc rót gän n y kh«ng liÖt kª (§iÒu 1 Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ). NÕu c¸c ®èi t−îng ph¶i thô ¸n v c¸c ®èi biÕt c¸ch tr¸nh lÆp l¹i c¸c thuËt ng÷ cã t−îng cã nghÜa vô ph¶i t«n träng b¶n ¸n, cïng néi dung sÏ rót ng¾n ®−îc h×nh thøc quyÕt ®Þnh cña to ¸n m ®−a ra nh÷ng thÓ hiÖn quy ph¹m ph¸p luËt l m cho nã kh¸i niÖm cã néi h m lín h¬n, bao qu¸t trë nªn chÝnh x¸c v dÔ hiÓu h¬n. Trong h¬n. Ch¼ng h¹n, kh¸i niÖm "mäi tæ chøc T¹p chÝ luËt häc - 27
- nghiªn cøu - trao ®æi c¸ nh©n" cã thÓ bao h m hÕt c¸c chñ thÓ dung vÉn kh«ng thay ®æi. cña ph¸p luËt, kÓ c¸c nh÷ng tæ chøc, c¸ T−¬ng tù nh− vËy, chóng ta cã thÓ nãi nh©n n−íc ngo i. ChÝnh v× lÝ do ®ã, ph¹m vÒ §iÒu 83 Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt vi hiÖu lùc vÒ chñ thÓ cña quy ®Þnh n y c¸c tranh chÊp lao ®éng. §iÒu 83 n y réng h¬n nhiÒu so víi b¶n th©n quy ®Þnh ®−îc diÔn ®¹t nh− sau: “ViÖc ho gi¶i tù cña §iÒu 9 Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt nguyÖn gi÷a tËp thÓ lao ®éng v ng−êi sö c¸c tranh chÊp lao ®éng. Cã thÓ nhËn thÊy dông lao ®éng ®−îc −u tiªn gi¶i quyÕt r»ng trong c¸ch diÔn ®¹t quy ®Þnh n y, tr−íc khi to ¸n ra quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt chóng ta sö dông thÓ bÞ ®éng. Nh×n cuéc ®×nh c«ng”. Chóng ta thö thay mét chung, trong so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt, v i tõ ë quy ®Þnh n y b»ng nh÷ng tõ ®ång ng−êi ta th−êng sö dông thÓ chñ ®éng bëi nghÜa kh¸c v so s¸nh tÝnh chÝnh x¸c gi÷a v× nã dÔ hiÓu h¬n. Tuy nhiªn, trong c¸ch diÔn ®¹t n y víi c¸ch diÔn ®¹t cña nh÷ng tr−êng hîp nhÊt ®Þnh, ®Ó gi¶m sù §iÒu 83: “ViÖc tù nguyÖn hßa gi¶i gi÷a trïng lÆp chóng ta cã thÓ sö dông thÓ bÞ tËp thÓ lao ®éng v ng−êi sö dông lao ®éng. ®éng ®−îc tßa ¸n −u tiªn xem xÐt tr−íc Sù trïng lÆp sÏ l m cho quy ®Þnh ph¸p khi ra quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt ®×nh c«ng”. luËt trë nªn d i dßng, khã hiÓu. Quy ®Þnh Theo t«i, thuËt ng÷ "xem xÐt" v gi¶i sau ®©y l mét vÝ dô: “§èi víi h ng hãa, quyÕt ë trong chõng mùc nhÊt ®Þnh cã néi dÞch vô kinh doanh cã ®iÒu kiÖn, c¸c tæ dung t−¬ng ®ång. Tuy nhiªn, trong v¨n chøc hoÆc c¸ nh©n kh«ng ®−îc phÐp kinh c¶nh cña to n bé néi dung Ph¸p lÖnh th× doanh m kinh doanh hoÆc ®−îc phÐp viÖc sö dông thuËt ng÷ "xem xÐt" sÏ kinh doanh m trong qu¸ tr×nh kinh chÝnh x¸c h¬n. doanh kh«ng th−êng xuyªn ®¶m b¶o c¸c Nh÷ng vÊn ®Ò m chóng t«i ®Ò cËp ®iÒu kiÖn quy ®Þnh cho lo¹i h ng ho¸, trªn ho n to n mang tÝnh chÊt l c¸c kiÕn dÞch vô ®ã ®Òu coi l h nh vi kinh doanh gi¶i v ®Ò xuÊt khoa häc. Quy tr×nh v kÜ tr¸i phÐp, tïy theo møc ®é vi ph¹m sÏ bÞ xö lÝ h nh chÝnh hoÆc bÞ truy cøu tr¸ch thuËt so¹n th¶o v¨n b¶n ph¸p luËt l vÊn nhiÖm h×nh sù theo quy ®Þnh cña ph¸p ®Ò phøc t¹p v khã ai cã thÓ t¹o ra khu«n luËt hiÖn h nh” (§iÒu 15 NghÞ ®Þnh mÉu duy nhÊt ®óng. Tuy nhiªn, tÝnh chÝnh 36/CP ng y 5 th¸ng 1 n¨m 1995 cña x¸c, khoa häc cña viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n ChÝnh phñ). Quy ®Þnh n y ®−îc diÔn ®¹t qu¸ d i, nhiÒu chç trïng lÆp cã thÓ tr¸nh. ph¸p luËt bao giê còng l vÊn ®Ò bøc Tr−íc hÕt cÇn tr¸nh côm tõ kinh doanh, xóc./. h ng ho¸, dÞch vô ®−îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn v sau ®ã cã thÓ rót ng¾n ®o¹n v¨n n y nh− sau: “ViÖc kinh doanh nh÷ng h ng ho¸, dÞch vô cã ®iÒu kiÖn khi kh«ng ®−îc phÐp hoÆc kh«ng ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu quy ®Þnh ®èi víi h ng hãa dÞch vô ®ã ®Òu bÞ coi l h nh vi kinh doanh tr¸i phÐp v cã thÓ bÞ xö lÝ h nh chÝnh hoÆc truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù tuú theo møc ®é vi ph¹m". Nh− vËy, quy ®Þnh n y cã thÓ rót ng¾n tõ 90 ch÷ xuèng cßn 62 ch÷ m néi 28 - T¹p chÝ luËt häc
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài: " MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN XUNG QUANH VIỆC THỰC HIỆN CÔNG BẰNG XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY "
14 p | 289 | 54
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về kết hôn trái pháp luật trong tình hình xã hội hiện nay
19 p | 404 | 33
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động thanh tra, giám sát của thanh tra ngân hàng Nhà nước tại Hà Nội
20 p | 159 | 23
-
Toán tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về những loại người đồng phạm trong luật hình sự Việt Nam
13 p | 161 | 14
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hình sự - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
112 p | 29 | 10
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Kháng nghị phúc thẩm các vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Tĩnh, một số vấn đề lý luận và thực tiễn
101 p | 46 | 9
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về những loại người đồng phạm trong luật hình sự Việt Nam
116 p | 25 | 8
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Kháng nghị phúc thẩm các vụ án hình sự của viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Tĩnh, một số vấn đề lý luận và thực tiễn
26 p | 91 | 8
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về bảo vệ các quyền con người bằng pháp luật hình sự Việt Nam
120 p | 35 | 7
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Pháp luật quốc tế về chống khủng bố một số vấn đề lý luận và thực tiễn
127 p | 36 | 7
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Giám đốc thẩm – Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
99 p | 30 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Chế định phạm nhiều tội trong luật hình sự Việt Nam - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
121 p | 20 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Dấu hiệu "Đã bị xử lý hành chính" trong pháp luật hình sự Việt Nam - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
187 p | 27 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát trong giai đoạn điều tra các vụ án hình sự trên địa bàn thành phố Hải Phòng - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
132 p | 26 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Phổ biến, giáo dục pháp luật cho công chức cấp xã - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
90 p | 23 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn thi hành án phạt tù ở Việt Nam
123 p | 24 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về phạm tội nhiều lần theo luật hình sự Việt Nam
91 p | 24 | 4
-
Toán tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Chức năng, nhiệm vụ của viện kiểm sát trong giai đoạn điều tra các vụ án hình sự trên địa bàn thành phố Hải Phòng - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
13 p | 75 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn