Dien dan<br />
<br />
<br />
Mot so van de xung quanh<br />
viec san xuat, suT dung<br />
<br />
<br />
PHUNG HA, DO THANH HA, NGU^^^<br />
BisPbenol A<br />
Cue Hoa chat, Bo Cong fhddng<br />
<br />
<br />
1. TONG QUAN VE BISPHENOL A<br />
Bisphenol A dffpc td'ng hpp tff hai hoa chift la phenol<br />
va acetone, sff dung axit hydrochloric lam chift xiic tae vao<br />
nam 1905. Bisphenol A cd cdng thffc hda hpc C15H1602,<br />
cd hai nhdm ehffe phenol, thffdng dffpc viet tat la BPA.<br />
BPA tdn tai d dang chat bdt hoac tinh the mau trang,<br />
nhiet dp ndng ehay 158-158 dd C, ap suat bde hdi<br />
0,2mmHg (d 170 dd C). Khdng b'en vffng khi tiep xiic vdi<br />
eae chift nhff aceton, amoniae, benzen, chloroform,<br />
methanol, toluen, xylen, axit sunfuric dam dac... U'ng dung<br />
quan trpng nhat eiia BPA la chift khdi d'au de tdng hpp<br />
nhffa polycarbonate. Chat deo polycarbonate cd nhffng<br />
dac tfnh ffu viet nhff sffc chiu nhiet, chiu Iffc va dac biet la<br />
tinh quang hpc nen nhanh chdng dffpc thffPng mai hda,<br />
dffpc dffa vao san xua't fan dau tien tai My vao nam 1957<br />
va tai chau Au vao nam 1958. Vao nhffng nam d'au eiia BPA ddi vdi sffc khoe eon ngffdi, thi the gidi bat d'au quan tam<br />
nhffng nam 60 eua the ky trffdc, BPA da ed mat trong hang eu the va ro ret hdn tdi anh hffdng eua BPA ddi vdi sffc khoe<br />
loat san pham cdng nghiep nhff cac thiet bi quang hpc, eon ngffdi va mdi trffdng. Rieng trong thap ky vffa qua, theo<br />
thiet bi y te, eae dung cu thi nghiem, cac loai hop va chai thd'ng ke ehffa day dii, ed khoang 130 edng trinh nghien cffu<br />
diing cho che bien thffc pham,... BPA eung la monomer cO v'e BAP, cac nghien cffu d'eu di den ket luan cho rang, hda chift<br />
ban de tdng hpp epoxy, dffpc sff dung nhff keo va sOn nay gay nen nhffng tae hai nghiem trpng cho sffc khde nhff<br />
epoxy. Sdn epoxy dffpc sff dung nhi'eu do cd kha nang<br />
ung thff vu, beo phi, day thi sdm va eae rdi loan khae. Nghien<br />
chdng lao hda, chdng thiim, chdng an mdn va cd cac tfnh<br />
cffu do dai hpe Cincinnati (UC) thffc hien eho thify, bisphenol A<br />
nang cP, ly tdt. Ngoai ra, nhffa PVC cung cd the ehffa mdt<br />
(BPA) ffe che hormone thiet yeu adiponeetin, hormone nay chiu<br />
Iffpng nhat dinh BPA trong thanh phan chat hoa deo vdi<br />
traeh nhiem di'eu ehinh dd nhay cam insulin trong ed the, ddng<br />
vai trd la chift chdng oxy boa.<br />
thdi lam tang nguy cd mac hdi chffng chuyen hda. Ket qua<br />
BPA ngay cang dffpc sff dung rdng rai, vao nhffng nam nghien cffu cho thify, cd sff lien he giffa BPA vdi cac benh tim<br />
1980, san Iffpng ciia BPA quy md toan cau mdi dat 1 trieu mach, ung thff vii, beo phi, rdi loan ndi tiet trong giai doan d'au<br />
ta'n/nam, nam 2009 da dat mffc mffc 2,2 trieu tan/nam, rieng day thi... Nam 2009, Hdi Ndi tiet tuyen bd v'e mdi quan tam<br />
tai My mffc tieu thu BPA nam 2003 la 856 nghin tan, 72% sd lien quan tdi sff phdi nhiem eiia eon ngffdi ddi vdi BPA. Nam<br />
Iffpng diing de san xuat nhffa polycarbonate va 21% diing 2007, Vien Qude gia v'e sffc khoe eiia My xac dinh cd mdt mdi<br />
eho nhffa epoxy. Theo thdng ke, khoang 5% BPA dffpc sff lien quan nao dify giffa sff phat trien ciia nao thai nhi eung nhff<br />
dung trong cae san phiim cd tiep xuc vdi thffc pham. eiia tre nhd vdi tae dung ciia BPA. Nam 2008, Chffdng trinh<br />
ddc hpc qude gia eiia My eung bay td mdi quan ngai v'e nhffng<br />
2. CAC DANH GIA VA TRANH LUAN VE anh hffdng tieu cffc eua BPA ddi vdi sff phat trie'n eua nao va<br />
ANH Hl/ONG CUA BPA DOI VO^I SLfC KHOE tfnh each eiia tre, eung nhff mdi lien quan khdng the bd qua ve<br />
CON NGLfd^I VA MOI TRl/OfNG viee tang ty le tre chet yeu, giam can nang eua tre mdi sinh.<br />
Ngay tff nam 1930, ngffdi ta da ed nhffng quan ngai Cae bao cao nam 2008 va nam 2009 d'eu cho thay, BPA ed anh<br />
bffdc d'au khi cho rang, BPA ed the se anh hffdng den he hffdng nhat dinh den tre beo phi va he than kinh.<br />
than kinh eiia eon ngffdi, tuy nhien ehi tff nam 2008, sau Tuy nhien, eung ed nhffng nghien cffu eho rang, BPA an<br />
khi ehinh phii mdt sd nffdc thdng bao v'e anh hffdng eiia toan khi dffpc diing trong eae loai dd hop thffc pham, ke ca<br />
<br />
<br />
26 KHOA HOC & CONG NGHf (56 5-3/2011)<br />
Dien dai]<br />
<br />
binh sffa tre em. Tru'dc day, cae nha san xuift BPA cd thdi mdt tin tdt lanh eho cac dng bd, ba me tai chau Au, hp ed<br />
gian dai cam doan rang "BPA khdng phai la tae nhan gay the yen tam tff giffa nam 2011, trong cac chai sffa tre em<br />
ung thff eho con ngffdi". Hdi ddng cdng nghiep hoa chat se khdng ehffa BPA.<br />
chau Au edn tuyen bd, "cd nhffng chffng cff khoa hpc khdng Cac nffdc EU se dat ra ngoai vdng phap luat viee san<br />
the chdi cai rang, BPA la an toan cho tat ca moi muc dich xua't cac chai sffa tff polycarbonat bat d'au tff thang 3 nam<br />
sff dung" (2002). 2011, viec cifm nhap khau va kinh doanh se bat dau tff<br />
Cae thi nghiem v'e anh hffdng ciia BPA tren ddng vat da thang 6 nam 2011. Ong John Dalli cung ndi them "quyet<br />
cho mdt sd ket qua va nhan xet nhff sau: BPA cd the lam dinh tren la ket qua eiia nhi'eu thang dd'i thoai va trao doi<br />
bien ddi kich thffde, khdi lu'png ciia mdt sd cd quan nhff quan diem ciia cac cd quan thanh tra. Cue Quan ly an toan<br />
gan, than, manh trang, tff cung, bdng dai. BPA lam giam thffc pha'm chau Au, cac qudc gia thanh vien EU va khu vffc<br />
kha nang sinh san, giam sd Iffpng con de ra, khd'i Iffpng sP cdng nghiep".<br />
sinh eiia con non. BPA anh hffdng den qua sff phan ly ciia Tuy nhien can Iffu y, vao thdi diem hien nay, lenh cifm<br />
cap nhiem sap the trong giam phan ciia cac te bao trffng tren chi lien quan de'n sff dung BPA trong chai sffa. Hdi<br />
trong budng trffng. Cac nha khoa hoc va nhi'eu td chffc nhffng ngffdi tieu dung chau Au bay td sff iing hd ddi vdi<br />
nghien cffu da xep BPA vao nhdm cac chiit gay bien dd'i ndi lenh cifm sff dung BPA trong chai sffa tre em.<br />
tiet. Viec tiep xiic thffdng xuyen vdi chift Bisphenol-A (BPA) Canada la nffdc d'au tien tren the gidi tuyen bd BPA la<br />
trong thdi ky mang thai cd the gay nen nhffng khuyet tat mdt chat ddc hai, bift chap vao thdi diem nhffng tranh cai<br />
sinh ly vTnh vien ddi vdi the he sau. Mdt nhdm nghien cffu cdn ehffa nga ngu v'e hda chift nay va bat chap sff phan ddi<br />
ciia My da tien hanh thi nghiem tren chudt, ket qua cho ciia nganh cdng nghiep hda chift. Tru'dc dd, nam 2008<br />
thify, khi eho chudt dang mang thai tiep xiic vdi BPA trong Canada eung da cam sff dung BPA trong qu'an ao tre em<br />
thdi gian dai, chudt con dffpc sinh ra xuat hien rat nhi'eu sau khi phat hien hda chat nay cd anh hffdng den sff phat<br />
da'u hieu bat thffdng v'e sinh ly trong giai doan trffdng trien than kinh qua cac thff nghiem tren ddng vat. Chinh<br />
thanh. phii Canada da xep BPA vao danh sach nhdm chat ddc hai<br />
BPA cd the tim thay trong Idp Idt ciia vd hdp, trong nhffa (Bd Mdi trffdng Canada da chinh thffc dffa vao danh sach tff<br />
polycarbonat, trong giay chiu nhiet (hoa ddn, ve xem thang 9 nam 2010).<br />
phim,...), trong giify diing de copy khdng ehffa carbon, Trffdc mdi nghi ngai v'e anh hffdng ciia BPA ddi vdi he<br />
trong sdn tren cP sd nhffa epoxy. BPA cd the thdi nhiem khi than kinh va cac anh hffdng tieu cffc khae nhau ddi vdi tre<br />
bao bi dffpc dun ndng, dffdc lam sach bang cac chat tay sd sinh, WHO tuyen bd se td chffc mpt hdi nghi tff van v'e<br />
rffa manh hoac tiep xuc vdi thffc an hoac dd udng cd tinh anh hffdng cua BPA ddi vdi sffc khoe con ngffdi vao nam<br />
axit. 2010.<br />
Cue An toan thffc pham Australia va New Zealand<br />
3. N H Q N G PHAN LfNG KHAC NHAU khuyen cao cae dng bd, ba me cd the sff dung cac binh sffa<br />
DOI VOfi BPA bang thuy tinh neu hp cam thay lo ngai v'e anh hffdng cua<br />
Theo thdng bao ciia Hdi ddng di'eu hanh EU ngay 25 BPA.<br />
thang 11 nam 20110, EU se cam sff dung hpp chat hffu cd Dan Mach: thang 5 nam 2009, Nghi vien Oan Mach da<br />
Bisphenol A (BPA) trong eae chai nhffa diing eho tre em tff thdng qua dff luat cam sff dung BPA trong nhffa cua chai<br />
nam 2011, viec eifm sff dung dffpc iing hd bdi ph'an Idn sffa tre em. Tff thang 3 nam 2010, Bd Yte Oan Mach da ban<br />
ehinh phu cac nffdc thanh vien trong EU. Ong John Dalli, hanh mdt lenh ciim tam thdi sff dung BPA trong chai sffa tre<br />
Thanh tra vien eiia EU eho rang "Cd kha nhi'eu sff nghi ngd em.<br />
xuii't phat tff cac nghien cffu mdi day cho thay, BPA cd the Bi: Thang 3 nam 2010, Thffpng nghi sy Philippe Mahoux<br />
anh hffdng den sff phat trien, kha nang mien dich ciia khd'i da trinh bay mdt dff luat v'e viec cifm sff dung BPA trong<br />
u bffdu". Quyet djnh nay theo phan tich danh gia, that sff la nhffa tiep xiic vdi thffc pham.<br />
Phap: Thang 3 nam 2010, thffpng vien d'e xuat viec cam<br />
sff dung BPA trong chai sffa tre em, tuy nhien cdn chd qudc<br />
hdi thdng qua.<br />
Ha Lan: Cue Thffc pham va An toan ngffdi tieu diing Ha<br />
Lan cdng bd mdt tai lieu cho rang, chai sffa tre em thai ra<br />
mdt Iffpng BPA khdng the do dffpc, do vay cac chai sffa tren<br />
cd the sff dung mdt each an toan.<br />
Nhat Ban: Tff nam 1998 den nam 2003, cd mdt chffdng<br />
trinh thay the nhffa epoxy cd ehffa BPA bang nhffa polyeth-<br />
ylene terephthalate (PET) khdng ehffa BPA trong rat nhi'eu<br />
san pham. Cac nha khoa hpe Nhat Ban da phat hien ra<br />
Iffpng BPA trong hdp thffc phii'm, trong hop dffng dd udng<br />
va trong mau ngffdi thude nhdm nghien cffu.<br />
My: Thang 9 nam 2008, Chffdng trinh ddc hpc qudc gia<br />
cua My cdng bd mdt bao cao cho rang, cd mdt sd mdi lien<br />
quan ciia BPA vdi tre sO sinh. FDA dam bao vdi ngffdi tieu<br />
<br />
(S4 5-3/2011) -« KHOA HOC * CONG NGHf 27<br />
Dien dan<br />
<br />
dung "ham Iffpng BPA hien thdi la an toan khi sff dung". khdng ehffa BPA (BPA free hoac khdng ehffa BPA). Gia ca<br />
Quyet dinh nay eiia FDA da gay tranh eai trong gidi khoa giao ddng rift khae nhau, tff 15.000 ddng/binh den 150.000<br />
hpe, mdt hdi thao quy tu nhi'eu nha khoa hpe tff eae trffdng ddng/binh, thffdng thffdng d mffc 30.000 den 50.000<br />
dai hpe d My da yeu c'au FDA phai xem lai ket luan. Cae nha ddng/binh. Cho den nay, Viet Nam eung ehffa cd quy dinh<br />
khoa hpc Lang va David Melzer da chi trich bao cao tren vi nao ve tieu ehuii'n an toan eua chiit BPA. Bd Y te chi kiem<br />
eho rang, ket qua danh gia dffa tren phffdng phap nghien duyet mffc dp thdi nhiem ciia hoa chift, trong dd ed BPA tff<br />
cffu cu. Thang 3 nam 2009, Cdng ty Sunoco da tff chdi ban bao bi bang chat deo ra thffc pham, chff khdng quan ly ve<br />
BPA eho nhffng edng ty sff dung BPA trong thffc phiim va chift Iffdng eiia bao bi.<br />
trong cae thiing hoac binh ehffa nffdc cho tre dffdi 3 tudi. Khi sff dung binh sffa, eae ba me va ngffdi sff dung can<br />
Odng thdi, 6 edng ty Idn eiia My da quyet dinh khdng ban Iffu y mdt sd diem sau: Chpn sff dung loai nhffa polypropy-<br />
ra thi trffdng cac binh sffa ed ehffa BPA. Thang 3 nam 2009, lene (PP) thay the nhffa polycarbonate hoac diing dd thuy<br />
mdt sd thffpng nghi sy da trinh bay dff luat cam sff dung tinh, sanh sff de dffng dd an, eung nhff binh sffa eho con<br />
BPA. Thang 5 nam 2009, bang Minnesota va bang Chicago udng. Vdi dd nhffa, nen sff dung d nhiet dp thdng thffdng,<br />
da quyet dinh eae san pham diing cho tre em cd ehffa BPA tranh viec dffng thffc an d nhiet dd eao, han che tdi da viec<br />
se bi cam sff dung tff ngay 01 thang 01 nam 2010. Cung vao diing dd nhffa trong Id vi sdng. Khdng nen cho tre nhd chdi<br />
thang 5 nam 2009, Td Bffu dien Oasinhton da phe phan mdt dd chdi bang chat deo va nhffa, han che diing niim vii gia.<br />
sd nha san xuat cung nhff mdt sd khaeh hang Idn eiia cac Tranh mua nhffng san pha'm khdng ro xua't xff, khdng ghi<br />
edng ty tren v'e viec thffc hien ke hoach van ddng hanh lang, loai vilt lieu diing de san xuat.<br />
nham vd hieu hoa lenh cam sff dung BPA eiia mdt sd chfnh Odi vdi cac cd quan quan ly: Trffdc nhffng ket qua<br />
quy'en lien bang. nghien cffu ve tae hai eiia BPA ddi vdi sffc khoe tre em va<br />
dac biet trffdc nhffng ddng thai eiia EU va mdt sd qudc gia<br />
4. VIEC QUAN LY BPA TAI NLfOfC TA khae v'e viec cam sff dung BPA trong eae binh sffa, eae cd<br />
Tai nffdc ta, binh sffa cd nhi'eu ngudn khae nhau, tff san quan quan ly nen xay dffng Id trinh de trong thdi gian sdm<br />
pham Nano Silver ciia Han Qudc, Nhat Ban, Anh, My (Dr nhat, loai ban chat nay trong qua trinh san xuat, khdng cho<br />
Brown's, MAM), Offc (Nuk), Thuy Sy (Medela) tdi binh sffa nhap khau nhffng san pha'm nhffa, trffdc mat la cae binh<br />
tre em nhan hieu Trung Qudc, trong dd cd san pham de sffa cd ehffa BPA.«;«<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
NGHIEN CU'U VA PHAT TRIEN SAU KHUNG HOANG TAI CHINH:...<br />
(Tiep theo trang 23)<br />
<br />
ddng thdi vdi xay dffng cd che ro rang ve chuyen giao cdng - Tang cffdng thdng tin chfnh sach mdi cho doanh<br />
nghe, trich lap quy va chi cho hoat dpng KH&CN, tao sff chii nghiep, to chffc hpp ly hdn viec cung cap thdng tin cdng<br />
ddng cao cho to chffc KH&CN va doanh nghiep cdng nghiep nghe de ddng dao doanh nghiep cd di'eu kien tiep can; td<br />
trong thffc hien nhiem vu lien quan den R&D. chffc cac hiep hdi nganh ngh'e nham chia se bi quyet cdng<br />
Tff vai trd doanh nghiep la ngffdi ehii ddng trong ddi mdi nghe va bao ve bi quyet edng nghe ndi bd;<br />
cdng nghe va san pham, doanh nghiep khdng chi dffa ra - Odi vdi thi trffdng cdng nghe, e'en dac biet chii y thffc<br />
yeu c'au, trffc tie'p tien hanh viec ddi mdi, ma quan trpng la hien chfnh sach thuc day phat trien nhu c'au, phat trien<br />
thu nhan thdng tin, xac dinh t'am nhin chien Iffpc cdng nghe ngudn cung ffng va thiic day phat trien dieh vu xuc tien giao<br />
de xay dffng ke hoach kinh doanh, dinh hffdng canh tranh dich mua ban. Tren cd sd nhap va lam chii cdng nghe, van<br />
phat trie'n lau dai. Phan tich chinh sach anh hffdng tdi ffng de quan trpng la tffng bffdc nang eao nang Iffc cdng nghe<br />
dung edng nghe va boat ddng sang tao ciia doanh nghiep, ndi sinh va tang cffdng khuyen khich boat ddng chuyen giao<br />
cac nha nghien cffu nffdc ta da ed nhffng khuyen nghi tap trong nffdc; phat trien he thdng trung gian tff van va mdi<br />
trung vao: gidi cdng nghe.<br />
- Xay dffng va thffc thi chie'n Iffpc hd trp doanh nghiep, Oe thuc day doanh nghiep dd'i mdi, nang cao trinh dp<br />
nhat la DNNW ddi mdi va nang cao nang lffe canh tranh hdi cdng nghe trong giai doan tdi, gidi nghien cffu cho rang, cd<br />
nhap. Chie'n Iffpc dffpc hinh thanh se la nen tang cho viec quan quan ly nha nffdc can tap trung giai quyet nhffng bat<br />
xac dinh muc tieu ffu tien, cO che hd trp va bd trf ngudn Iffc cap v'e ehinh sach tap trung tren eae mat:<br />
hpp ly eho doanh nghiep ddi mdi edng nghe va eung la cd - Tao mdi trffdng thuan Ipi eho boat ddng R&D va ddi<br />
sd de doanh nghiep ed 6dqc tam nhin dai han eho ddi mdi mdi cdng nghe doanh nghiep; ed eP che thieh hpp va giai<br />
va phat trien b'en vffng; phap hffu hieu de thiic day ehuye'n giao ket qua nghien cffu<br />
- Tiep tuc ddi mdi chinh sach hd trp doanh nghiep vao thffc tien san xuat kinh doanh;<br />
nghien cffu dd'i mdi cdng nghe; sdm dd'i mdi thii tue de xuat, - Khae phue sff chdng cheo, ehffa ddng bd, thieu minh<br />
tuyen chpn, tham dinh danh gia nghiem thu cac d'e tai dff bach, khd tiep can trong cae ehinh sach hd trp, ffu dai, tai<br />
an ho trp... phu hpp vdi dac thii doanh nghiep theo hffdng chfnh va tao lap nhffng kenh hffu hieu giup doanh nghiep<br />
cdng khai, minh bach hda viee sff dung va sff dung hieu qua huy ddng dffpc ngudn vdn eho boat ddng R&D va ddi mdi<br />
cac ngudn Iffc ciia Nha nffdc; edng nghe.