intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Một số ý kiến về tổ chức thực tập sư phạm ở trường Đại học Hùng Vương - tỉnh Phú Thọ

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

5
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày một số ý kiến về tổ chức thực tập sư phạm ở trường Đại học Hùng Vương - tỉnh Phú Thọ; Khái quát về công tác Thực tập sư phạm; Một số hình thức và biện pháp tổ chức thực tập sư phạm ở trường Đại học Hùng Vương.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Một số ý kiến về tổ chức thực tập sư phạm ở trường Đại học Hùng Vương - tỉnh Phú Thọ

  1. TT phát triển Nghiệp vụ sư phạm Công tác thực tập sư phạm ở các trường sư phạm MỘT SỐ Ý KIẾN VỀ TỔ CHỨC THỰC TẬP SƯ PHẠM Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG - TỈNH PHÚ THỌ Vũ Kim Tường Đại học Hùng Vương 1.Đặt vấn đề: Quá trình rèn nghề cho sinh viên trong nhà trường sư phạm được thực hiện bao gồm : Bộ môn Tâm lý- Giáo dục; Phương pháp giảng dạy bộ môn( giáo học pháp); Rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên và Tổ chức thực tập sư phạm. Thực tập sư phạm là đỉnh cao của quá trình rèn luyện nghề nghiệp ở nhà trường sư phạm. Đây là giai đoạn sinh viên được vận dụng những kiến thức, kỹ năng sư phạm một cách tổng hợp; được tiếp xúc với thực tiễn giáo dục phổ thông; được trực tiếp thực hiện những công việc giảng dạy và giáo dục của người thày giáo, thông qua đó hình thành tình cảm nghề nghiệp cho sinh viên. Việc tổ chức tốt công tác thực tập sư phạm sẽ góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo của nhà trường sư phạm. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay khi nền kinh tế thị trường đã và đang tác động mạnh mẽ tới mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có giáo dục thì các hình thức tổ chức thực tập sư phạm trước đây có nhiều ý kiến là không phù hợp . Chẳng hạn : Trước đây quy mô đào tạo vừa phải, thời gian đào tạo thống nhất, các trường có đủ điều kiện để cử giảng viên đi hướng dẫn sinh viên thực tập. Còn hiện nay, quy mô và các loại hình đào tạo ở các nhà trường sư phạm ngày càng được mở rộng, số lượng sinh viên ngày càng lớn, thời điểm đào tạo không đồng nhất, các nhà trường không đủ giảng viên để cử đi hướng dẫn sinh viên thực tập, do đó sinh viên gặp rất nhiều khó khăn và kết quả thực tập đánh giá chưa được chặt chẽ. Nhiều trường, kết quả thực tập của sinh rất cao không phản ánh đúng thực tế ( 100% khá- giỏi). Trường Đại học Hùng Vương được thành lập vào ngày 29/ 04/ 2003 theo quyết định số 81/ 2003/QĐ- ttg của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở trường Cao đẳng Sư phạm Phú Thọ. Một nhà trường có bề dày truyền thống hơn 40 năm về công tác đào tạo giáo viên. Trong quá trình đào tạo của mình, nhà trường rất chú trọng tổ chức công tác rèn nghề cho sinh viên, đặc biệt là tổ chức thực tập sư phạm và coi đây là biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo của mình. 2. Khái quát về công tác Thực tập sư phạm: 2.1 Khái niệm về TTSP. Thực tập: Là tập làm trong thực tế để áp dụng và củng cổ kiến thức lý thuyết, hình thành kỹ năng và phẩm chất nghề nghiệp . Ví dụ : Sinh viên trường Đại học Y khoa thực tập trong các bệnh viên, tập làm các công việc của hộ lý, y tá, y sỹ và bác sỹ như chăm sóc bệnh nhân, cho bệnh nhân uống thuốc, tiêm, khám bệnh...thông qua các hoạt động thực tế để 227
  2. TT phát triển Nghiệp vụ sư phạm Công tác thực tập sư phạm ở các trường sư phạm người sinh viên củng cổ kiến thức, hình thành kỹ năng và rèn luyện các phẩm chất nghề nghiệp. Thực tập sư phạm: Là một hoạt động vận dụng tri thức khoa học chuyên môn, kỹ năng sư phạm về giảng dạy và giáo dục học sinh vào thực tiễn nhà trường phổ thông . Thực tập sư phạm ở các nhà trường sư phạm thường chia làm hai giai đoạn: Thực tập 1 và thực tập 2. + Thực tập 1: ( Kiến tập sư phạm) thường tiến hành từ 2 đến 4 tuần cho sinh viên năm thứ 2 hệ CĐSP và năm thứ 3 hệ ĐHSP. Là giai đoạn tập cơ bản những kỹ năng sư phạm như: Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng trình bày bảng, kỹ năng tìm hiểu học sinh, kỹ năng lập kế hoạch, kỹ năng soạn giảng... trước khi sinh viên đi thực tập tốt nghiệp. Giai đoạn này đòi hỏi sinh viên phải tập đúng, chính xác các kỹ năng dạy học và giáo dục. + Thực tập 2: ( Thực tập tốt nghiệp) là giai đoạn luyện tập , củng cố và hoàn thiện các bước lên lớp cơ bản và vận dụng những kiến thức chuyên môn, những kỹ năng giảng dạy và giáo dục cơ bản vào từng bài học, từng tình huống giáo dục cụ thể. Thực tập 2 giúp cho sinh viên củng cố, hệ thống hoá, rèn luyện những kỹ năng, kỹ xảo và giải quyết độc lập những nhiệm vụ ngang tầm với yêu cầu đặt ra cho một giáo viên. 2.2 Nội dung TTSP: Trong quá trình TTSP, sinh viên thường tập luyện các nội dung: +Tìm hiểu thực tế giáo dục. + Thực tập công tác chủ nhiệm lớp. + Thực tập giảng dạy. + Viết báo cáo thu hoạch hoặc đề tài khoa học giáo dục: 2.3 Các hình thức tổ chức thực tập cho sinh viên : Việc tổ chức TTSP cho sinh viên hiện nay thường có hai hình thức : Tổ chức đoàn TTSP có giáo viên hướng dẫn và hình thức gửi thẳng sinh viên về các cơ sở giáo dục để thực tập. + Hình thức thứ nhất: Đây là hình thức tổ chức cho sinh viên đi thực tập có giáo viên có kinh nghiệm của trường sư phạm đi hướng dẫn làm trưởng đoàn. Hình thức này rất tiện cho công tác quản lý sinh viên. Mọi khó khăn của sinh viên trong quá trình thực tập được giải quyết kịp thời và là chỗ dựa tinh thần cho cả đoàn thực tập; là điều kiện tốt để xây dựng mối quan hệ giữa trường sư phạm và cơ sở giáo dục ... Tuy nhiên, hình thức trên đòi hỏi các trường sư phạm phải có đủ đội ngũ giáo viên và quy mô đào tạo vừa phải. Bởi vậy, trong giai đoạn hịên nay các trường sư phạm chủ yếu tổ chức cho sinh viên đi thực tập theo hình thức thứ hai. + Hình thức thứ hai: Đây là hình thức sinh viên được gửi thẳng về các trường phổ thông không có giảng viên của trường sư phạm cử đi hướng dẫn. Hình thức này có thể khắc phục được khó khăn của hình thức thứ nhất, song đòi hỏi sinh viên phải có ý thức tự giác, có khả năng tự quản và tinh thần trách nhiệm rất cao. Hình thức này là điều kiện để phát huy vai trò hoạt động độc lập, tự chủ và 228
  3. TT phát triển Nghiệp vụ sư phạm Công tác thực tập sư phạm ở các trường sư phạm sáng tạo của sinh viên trong quá trình thực tập. Nhưng đây cũng là hình thức thực tập mà sinh viên gặp rất nhiều khó khăn, nếu không được chuẩn tốt về mọi mặt trước khi đi thực tập. 3. Một số hình thức và biện pháp tổ chức thực tập sư phạm ở trường Đại học Hùng Vương. Để nâng cao chất lượng và hiệu quả thực tập sư phạm cho sinh viên, trường Đại học Hùng Vương đã làm tốt các công việc sau đây: 3.1 Tổ chức tốt công tác rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên. Tổ chức tốt công tác nghiệp vụ sư phạm chính là điều kiện để sinh thực tập một cách tích cực và hiệu quả. Trong quá trình tổ chức nghiệp vụ sư phạm, trường Đại học Hùng Vương thường tập trung giải quyết tốt các vấn đề: + Một là: Căn cứ vào phân phối chương trình của Bộ giáo dục & đào tạo và biên chế năm học của nhà trường để thực hiện chương trình rèn luyện nghiệp vụ. Cụ thể: - Rèn kỹ năng tìm hiểu đặc điểm tâm lý lứa tuổi( lứa tuổi trẻ mầm non cho ngành sư phạm mẫu giáo, lứa tuổi học sinh Tiểu học cho ngành sư phạm Tiểu học và lứa tuổi học sinh trung học cơ sở cho ngành sư phạm cấp 2). Được thực hiện từ năm thứ nhất đến khi học xong phân môn Tâm lý học. - Rèn kỹ năng tổ chức hoạt động dạy học: Thực hiện cho sinh viên sau khi học xong phần lý luận dạy học và phương pháp dạy học bộ môn( học xong kỳ III). - Rèn kỹ năng tổ chức hoạt động giáo dục: Thực hiện cho sinh viên sau khi học xong phần lý luận giáo dục( học kỳ IV). - Giai đoạn năm thứ 3 và năm thứ 4: Thực hiện rèn luyện kỹ năng sư phạm tổng hợp trên cơ sở hướng dẫn của giảng viên và sự tích cực của sinh viên. + Hai là: Việc rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên cần phải dựa vào đặc thù hoạt động của từng chuyên ngành đào tạo. Ví dụ : - Đối với các ban đào tạo giáo viên các môn xã hội và giáo viên Tiểu học ngoài việc rèn luyện các kỹ năng cơ bản chúng tôi còn đi sâu, chú trọng thêm việc rèn luyện kỹ năng: đọc diễn cảm, kể chuyện, ngâm thơ, viết chữ... - Đối với ban đào tạo giáo viên Mần non chúng tôi đi sâu vào rèn các kỹ năng: Tổ chức các loại trò chơi, trang trí lớp học... - Đối với ban đào tạo giáo viên dạy Mỹ thuật rèn chú trọng thâm nhập thực tế, kỹ năng quan sát, kỹ năng pha màu, kỹ năng phối cảnh... - Đối với ban đào tạo giáo viên Âm nhạc rèn luyện kỹ năng trình bày, biểu diễn một tác phẩm nghệ thuật... - Đối với ban đào tạo giáo viên dạy Ngoại ngữ rèn luyện kỹ năng đọc, nghe, nói, viết... - Đối với ban đào tạo giáo viên dạy Thể dục, thể thao rèn luyện khả năng di chuyển: Nhanh, mạnh, khéo, khoẻ và kỹ năng thi đấu các môn thể thao... + Ba là: Tổ chức Hội thi nghiệp vụ sư phạm thường xuyên. Trường Đại học Hùng Vương thường tổ chức cho sinh viên trước khi đi thực tập 1 và thực tập 2. Nội dung thi nghiệp vụ trước khi sinh viên đi thực tập 1 tập trung vào : ứng xử sư phạm, hiểu biết sư phạm, thi viết bảng, đọc diễn cảm và thi năng khiếu. Nội dung 229
  4. TT phát triển Nghiệp vụ sư phạm Công tác thực tập sư phạm ở các trường sư phạm thi nghiệp vụ cho sinh viên trước khi đi thực tập 2 tập trung vào: soạn giáo án và thi giảng. Thông qua hội thi nhà trường đánh giá và rút kinh nghiệm công tác rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên đồng thời kích thích, động viên phong trào sinh viên thi đua rèn luyện tay nghề và tạo điều kiện để sinh viên thực tập tốt. 3.2 Thống nhất kế hoạch thực tập từ trường sư phạm tới các cơ quan quản lý giáo dục và các cơ sở giáo dục nơi tiếp nhận sinh viên thực tập. Để tổ chức tốt công tác thực tập sư phạm, trường Đại học Hùng Vương hàng năm đã chủ động: - Mở hội nghị triển khai kế hoạch thực tập năm học với các đơn vị giáo dục ( Sở giáo dục & đào tạo, phòng giáo dục & đào tạo và lãnh đạo của các nhà trường phổ thông). - Lựa chọn một số đơn vị giáo dục có cơ sở vật chất tốt và đội ngũ giáo viên giầu kinh nghiệm giáo dục làm trường thực hành và địa điểm thực tập thường xuyên cho nhà trường. - Trước khi sinh viên đi thực tập sư phạm, Nhà trường cử cán bộ xuống từng trường phổ thông để thống nhất lại lần cuối về kế hoạch, nội dung, thời gian và cách đánh giá thực tập cho sinh viên. 3.3 Xây dựng hệ thống văn bản và hồ sơ hướng dẫn thực tập. Để giúp cho ban chỉ đạo, giáo viên hướng dẫn ở các trường và sinh viên thực tập thuận lợi, trường Đại học Hùng Vương chú trọng cụ thể hoá quy chế thực tập của Bộ giáo dục & đào tạo thành các văn bản hướng dẫn chi tiết như: - Các loại văn bản hướng dẫn về mục tiêu, yêu cầu, nội dung thực tập, nội dung và tiêu chí đánh giá, xếp loại thực tập. - Các loại văn bản qui định về trách nhiệm, nhiệm vụ và quyền lợi của: Ban chỉ đạo Đại học Hùng Vương, ban chỉ đạo thực tập cấp tỉnh, ban chỉ đạo các trường, giáo viên hướng dẫn, trưởng đoàn thực tập là sinh viên và từng sinh viên đi thực tập. - Các loại văn bản hướng dẫn sinh viên thực tập ( mẫu giáo án, mẫu kế hoạch chủ nhiệm, mẫu dự giờ, mẫu thu hoạch cá nhân...). - Các loại phiếu đánh giá thực tập ( phiếu đánh giá chủ nhiệm, phiếu đánh giá giảng dạy, phiếu nhận xét thực tập , mẫu bảng điểm tổng hợp thực tập, mẫu báo cáo tổng kết thực tập...). - Xây dựng và hoàn thiện 1 hệ thống văn bản về việc RLNVSP – TTSP cho từng ban, từng hệ đào tạo. 3.4 Công tác tổ chức thực tập. Để giúp sinh viên thực tập đạt kết quả tốt, trường Đại học Hùng Vương tập trung giải quyết các vấn đề: + Tổ chức và biên chế các đoàn thực tập: - Lựa chọn những sinh viên có ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm cao và có kết quả học tập tốt làm trưởng đoàn thực tập. - Việc phân đoàn thực tập, nhà trường rất chú trọng chất lượng và số lượng đồng đều của sinh viên giữa các đoàn thực tập. Ưu tiên cho những sinh viên có gia đình ở gần nơi thực tập để giảm thiểu khó khăn trong quá trình thực tập. 230
  5. TT phát triển Nghiệp vụ sư phạm Công tác thực tập sư phạm ở các trường sư phạm + Trước khi sinh viên đi thực tập được nhà trường phổ biến rõ mục đích, yêu cầu, nhiệm vụ, nội dung, kế hoạch, thời gian và địa điểm thực tập tới từng sinh viên. + Những địa điểm thực tập cách trường Đại học Hùng Vương quá 30 km được nhà trường tổ chức xe đưa, đón sinh viên. + Trong quá trình sinh viên thực tập, bộ phận phụ trách nghiệp vụ của trường thường xuyên liên lạc với các cơ sở thực tập để nắm bắt tình hình và giải quyết vướng mắc khi cần thiết. + Đối với giáo viên hướng dẫn thực tập phải lựa chọn những người xứng đáng là tấm gương mẫu mực về chuyên môn và đạo đức cho sinh viên noi theo. + Mọi kinh phí và cơ sở vật chất phục vụ cho thực tập đều được đáp ứng kịp thời. 3.5 Kiểm tra và đánh giá thực tập. Kiểm tra và đánh giá kết quả thực tập của sinh viên, trường Đại học Hùng Vương rất quan tâm và coi đó là một khâu trọng yếu của quá trình tổ chức thực tập. Kiểm tra và đánh giá thường xuyên sẽ giúp cho ban chỉ đạo thực tập nói chung và bộ phận phụ trách nghiệp vụ của trường nói riêng thấy được những ưu điểm và hạn chế của hoạt động này từ đó có nội dung và biện pháp điều chỉnh kịp thời. Nội dung kiểm tra, đánh giá tập trung vào : Việc chấp hành ý thức tổ chức kỷ luật của sinh viên trong quá trình thực tập; Kiểm tra nội dung thực tập giảng dạy, nội dung làm công tác chủ nhiệm, tiến độ thâm nhập thực tiễn giáo dục của sinh viên; Kiểm tra những điều kiện và tiến độ thực tập của sinh viên. Hình thức kiểm tra: Việc kiểm tra thực tập được tiến hành vào khoảng thời gian giữa đợt thực tập thông qua các hoạt động: Họp với ban chỉ đạo các trường nghe báo cáo và trao đổi kinh nghiệm; dự giờ của sinh viên; Gặp mặt với sinh viên. 3.6 Tổng kết thực tập. Sau mỗi đợt thực tập, trường Đại học Hùng Vương đều tiến hành tổng kết. Thành phần của Hội nghị tổng kết bao gồm: Ban chỉ đạo thực tập, lãnh đạo các phòng, khoa đào tạo có liên quan và các trưởng đoàn sinh viên. Trong Hội nghị các ý kiến thẳng thắn chỉ ra những ưu điểm và hạn chế của đợt thực tập cùng với những biện pháp khắc phục. Đây là Hội nghị rất quan trọng, thông qua nó việc tổ chức thực tập hàng năm được đổi mới và liên tục phát triển đáp ứng yêu cầu của thực tế của công tác thực tập hiện nay. 4. Những kết quả đạt được và bài học kinh nghiệm. 4.1 Kết quả đạt được. Sản phẩm đào tạo của trường Đại học Hùng Vương là những giáo viên ở các ngành học từ Mầm non, Tiểu học đến THCS đều có phẩm chất đạo đức, chính trị tốt và năng lực chuyên môn vững đáp ứng với yêu cầu phát triển của sự nghiệp giáo dục trên phạm vi cả nước và trên quê hương đất Tổ. Sinh viên sau khi tốt nghiệp đều có nghiệp vụ sư phạm, tay nghề vững vàng. Nhiều sinh viên ra trường sớm trở thành giáo viên dạy giỏi của huyện, tỉnh, được 231
  6. TT phát triển Nghiệp vụ sư phạm Công tác thực tập sư phạm ở các trường sư phạm sự tín nhiệm của nhân dân, của các cấp, các ngành trong và ngoài tỉnh. Sinh viên khoa ngoại ngữ tốt nghiệp xuất sắc, được sự đánh giá và kiểm tra lại của các chuyên gia nước ngoài, một số em đạt tiêu chuẩn cao và được giữ lại ở trường làm công tác giảng dạy. Sinh viên các khoa Nhạc, Hoạ, Thể dục đã gây được ấn tượng tốt đẹp trong nhà trường cũng như trong các phong trào văn nghệ, thể dục, thể thao trong và ngoài tỉnh. 4.2 Bài học kinh nghịêm. + Để tổ chức tốt hoạt động nghiệp vụ nói chung và thực tập sư phạm nói riêng cần có sự thống nhất từ lãnh đạo trường đến ban lãnh đạo các khoa, các giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn và các tổ chức đoàn thể trong trường. + Lựa chọn các giáo viên có năng lực điều khiển, tổ chức rèn luyện nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên. + Xây dựng một chương trình rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên phù hợp với điều kiện và đặc điểm của trường Đại học Hùng Vương vừa linh hoạt, sáng tạo và đúng với chương trình. + Chuẩn bị tốt các kỹ năng sư phạm cho sinh viên trước khi đi thực tập. Việc rèn luyện các kỹ năng sư phạm cho sinh viên theo phương châm chỉ đạo : Yếu khâu nào rèn khâu ấy, yếu kỹ năng nào rèn kỹ năng đó. Sinh viên chỉ rèn luyện kỹ năng nào đó trên cơ sở phải hiểu được nội dung, yêu cầu và phương pháp rèn luyện. + Tiến hành lựa chọn trường thực hành và thiết lập mối quan hệ vững chắc giữa trường sư phạm và các trường thực hành. Chúng tôi đã lựa chọn các trường thực hành có truyền thống giáo dục đào tạo chất lượng cao nằm gần nhà trường và hàng năm mở Hội nghị mời đại diện các trường thực hành để thống nhất triển khai, chỉ đạo quy trình rèn luyện nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên. + Cụ thể hoá hệ thống văn bản chỉ đạo và hướng dẫn thực tập rõ ràng, tỉ mỉ, đâỳ đủ và đúng với quy chế thực hành, thực tập do Bộ giáo dục & đào tạo ban hành . + Tổ chức tốt công tác thực tập sư phạm , có kế hoạch cụ thể, xây dựng mạng lưới các trường đưa sinh viên đi thực tập ổn định, phối hợp chặt chẽ giữa trường sư phạm và Sở giáo duc & đào tạo, phòng giáo dục & đào tạo và các trường phổ thông để chỉ đạo chặt chẽ cho sinh viên thực hiện các nhiệm vụ thực tập sư phạm. + Có cơ chế tài chính linh hoạt và đáp ứng kịp thời nhu cầu thực tế của thực tập. 232
  7. TT phát triển Nghiệp vụ sư phạm Công tác thực tập sư phạm ở các trường sư phạm Tài liệu tham khảo 1. Đảng cộng sản Việt Nam, nghị quyết Hội nghị lần 2 – BCHTư Đảng khoá VIII, NXB Chính trị quốc gia, 1996. 2. Hà Nhật Thăng, Lê Tiến Hùng, Tổ chức hoạt động giáo dục trong trường trung học, Tài liệu dùng trong các trường ĐHSP và CĐSP, Hà Nội 1995. 3. Chương trình rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên( Đào tạo giáo viên Cao đẳng sư phạm Tiểu học), Vụ giáo viên, Hà Nội, 1996. 4. Quy chế( theo quyết định số 36 .../2003/QĐ- BGD&ĐT ngày1/8/2003) thực hành, thực tập sư phạm áp dụng cho các trường Đại học, Cao đẳng đào tạo giáo viên phổ thông, mầm non trình độ cao đẳng hệ chính quy. 233
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
10=>1