Một vài nét về tình hình xây dựng văn hóa doanh nghiệp ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay trong bối cảnh toàn cầu hóa

TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 33 (58) - Thaùng 10/2017<br /> <br /> <br /> <br /> Một vài nét về tình hình xây dựng văn hóa<br /> doanh nghiệp ở Thành phố Hồ Chí Minh<br /> hiện nay trong bối cảnh toàn cầu hóa<br /> <br /> Some features of the building of corporate culture in Ho Chi Minh City<br /> in the context of globalization<br /> <br /> ThS.NCS. Mai Trọng An Vinh,<br /> Công ty TNHH Thương mại – Dịch vụ An Trung<br /> <br /> Mai Trong An Vinh, M.BA. Ph.D. student,<br /> An Trung Trading – Service Co., Ltd<br /> <br /> <br /> Tóm tắt<br /> Vấn đề “văn hóa doanh nghiệp” đã và đang trở thành đề tài được các doanh nghiệp ở thành phố Hồ Chí<br /> Minh quan tâm và nghiên cứu, nhằm nâng cao khả năng thích ứng với hội nhập và nâng cao khả năng<br /> cạnh tranh cho doanh nghiệp mình trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay. Là thành phố năng động nhất<br /> trên cả nước về nhiều lĩnh vực trong đó có lĩnh vực kinh tế như thành phố Hồ Chí Minh thì việc tăng<br /> cường xây dựng văn hóa doanh nghiệp càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Với bài nghiên cứu này<br /> tác giả mong muốn làm rõ một số khái niệm về văn hóa doanh nghiệp và sự cần thiết của việc xây dựng<br /> văn hóa doanh nghiệp; Tìm hiểu một vài nét về tình hình xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh<br /> toàn cầu hóa hiện nay ở thành phố Hồ Chí Minh, từ đó tác giả đề xuất một số định hướng giải pháp.<br /> Từ khóa: toàn cầu hóa, văn hóa doanh nghiệp, bối cảnh toàn cầu hóa.<br /> "Corporate culture" has become a matter of concern to Ho Chi Minh City-based enterprises with a view<br /> to improving their competitiveness and adaptation to the integration in the context of globalization.<br /> Based in HCM City, the most dynamic city in in many fields, especially the economic one, all<br /> enterprises place importance on the building of corporate culture. In this article, the author clarifies<br /> some of the concepts of corporate culture and the need for building corporate culture, finding out some<br /> features of the building of corporate culture in the context of globalization in Ho Chi Minh City from<br /> which a number of solutions are proposed.<br /> Keywords: globalization, corporate culture, globalization context.<br /> <br /> <br /> 1. Một số khái niệm về văn hóa bại. Văn hóa doanh nghiệp đã và đang là<br /> doanh nghiệp đề tài được các doanh nghiệp và các nhà<br /> Khái niệm về văn hóa doanh nghiệp. nghiên cứu quan tâm hơn bao giờ hết.<br /> Trong phát triển doanh nghiệp, yếu tố Ngày nay khái niệm về văn hóa doanh<br /> văn hóa doanh nghiệp được xem là vấn đề nghiệp được các nhà nghiên cứu đưa ra<br /> cốt lõi mang tính sống còn có thể đưa tương đối nhiều, mỗi khái niệm ít nhiều<br /> doanh nghiệp đi đến thành công hoặc thất cũng có sự khác nhau tùy theo góc độ<br /> <br /> 163<br /> M T VÀI NÉT VỀ TÌNH HÌNH XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHI P Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH…<br /> <br /> <br /> nghiên cứu của mỗi nhà nghiên cứu. Có thể thành hành động cụ thể, từ đó theo năm<br /> kể ra một số khái niệm tiêu biểu như: Theo tháng sẽ hình thành nên bản sắc văn hóa rất<br /> Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO): “Văn riêng có tính chất chiến lược cho doanh<br /> hóa doanh nghiệp là sự trộn lẫn đặc biệt nghiệp mình.<br /> các giá trị, các tiêu chuẩn, thói quen và  Trong bối cảnh toàn cầu hóa như<br /> truyền thống, những thái độ ứng xử và lễ hiện nay, ở một số trường hợp nhất định<br /> nghi mà toàn bộ chúng là duy nhất đối với văn hóa doanh nghiệp có thể bị xem như là<br /> một tổ chức đã biết” (8). Còn đối với một rào cản làm cản trở sự thay đổi để phát<br /> Nguyễn Mạnh Quân thì văn hóa doanh triển của doanh nghiệp nhằm phù hợp hơn<br /> nghiệp: “Là một hệ thống các ý nghĩa, giá với môi trường kinh doanh mới. Chính vì<br /> trị, niềm tin chủ đạo, nhận thức và phương thế văn hóa doanh nghiệp đôi khi còn là sự<br /> pháp tư duy được mọi thành viên của một cản trở cho việc liên doanh hay xác nhập<br /> tổ chức cùng đồng thuận và có ảnh hưởng giữa các doanh nghiệp với nhau vì sự khác<br /> ở phạm vi rộng đến cách thức hành động biệt về bản sắc văn hóa đã và đang tồn tại<br /> của các thành viên” (10). Dương Thị Liễu trong mỗi doanh nghiệp.<br /> cho rằng:“Văn hóa doanh nghiệp là một hệ 2. Sự cần thiết phải xây dựng văn<br /> thống các giá trị, các chuẩn mực, các quan hóa doanh nghiệp trong thời đại toàn<br /> niệm và hành vi của doanh nghiệp, chi cầu hóa ngày nay<br /> phối hoạt động của mọi thành viên trong Vấn đề tiếp thu có chọn lọc tinh hoa<br /> doanh nghiệp và tạo nên bản sắc kinh văn hoá nhân loại bên cạnh việc xây dựng<br /> doanh riêng của doanh nghiệp” (8). nền văn hóa doanh nghiệp Việt Nam có<br /> Các hướng tiếp cận về văn hóa doanh bản sắc riêng luôn là chủ trương của Đảng<br /> nghiệp nêu trên tuy ít nhiều đều có sự khác và nhà nước ta đặc biệt quan tâm, xem đó<br /> nhau. Nhưng xét tổng thể chúng đều chú như là nhiệm vụ trọng tâm trong thời đại<br /> trọng đến ba yếu tố chính: mới, thời đại hội nhập như hiện nay. Văn<br /> - Văn hóa doanh nghiệp là một hệ hóa doanh nghiệp quyết định sự tồn tại lâu<br /> thống bao gồm các giá trị được doanh dài của doanh nghiệp. Có thể nói rằng văn<br /> nghiệp lựa chọn để xây dựng văn hóa cho hóa doanh nghiệp là tài sản của doanh<br /> doanh nghiệp của mình. Thông qua đó tạo nghiệp. Trên tinh thần đó, xây dựng văn<br /> nên sự khác biệt giữa doanh nghiệp này và hóa doanh nghiệp là điều kiện tiên quyết, là<br /> các doanh nghiệp khác. nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghĩa mang tính<br /> - Các giá trị văn hóa mà doanh nghiệp chiến lược cho các doanh nghiệp Việt Nam<br /> đã lựa chọn để xây dựng văn hóa doanh nói chung và các doanh nghiệp ở thành phố<br /> nghiệp cho mình giúp các thành viên trong Hồ Chí Minh nói riêng trong tiến trình hội<br /> doanh nghiệp nhận thức được sứ mệnh, nhập với thế giới bên ngoài. Xây dựng văn<br /> niềm tin về doanh nghiệp một cách nhất hóa doanh nghiệp còn có tác dụng nâng<br /> quán, từ đó tạo nên khối thống nhất cho toàn cao khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp<br /> thể lãnh đạo và nhân viên của doanh nghiệp. theo yêu cầu phát triển kinh tế đất nước<br /> - Văn hóa doanh nghiệp là công cụ hỗ trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. Việc<br /> trợ nhằm giúp cho các thành viên trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp phải có<br /> doanh nghiệp chuyển biến từ nhận thức các những chiến lược khôn ngoan, lựa chọn<br /> giá trị văn hóa của doanh nghiệp mình sáng suốt dựa trên cơ sở văn hóa của Việt<br /> <br /> 164<br />  MAI TRỌNG AN VINH<br /> <br /> <br /> Nam kết hợp với tinh hoa của nhân loại Thành phố Hồ Chí Minh là nơi thu hút vốn<br /> nhằm sáng tạo ra văn hóa doanh nghiệp đầu tư nước ngoài mạnh nhất cả nước, kể<br /> tiên tiến phù hợp với bản sắc văn hóa Việt từ khi Luật đầu tư được ban hành. Số dự án<br /> Nam. Văn hóa doanh nghiệp là một công đầu tư vào thành phố chiếm khoảng 1/3<br /> cụ quan trọng không thể thiếu trong phát tổng số dự án đầu tư nước ngoài trên cả<br /> triển doanh nghiệp, bất kể doanh nghiệp đó nước. Việc hình thành các hệ thống giao<br /> ở quy mô nào. Có thể khẳng định rằng thông như đường Xuyên Á, đường Đông<br /> không thể quản lý điều hành một doanh Tây… sẽ tạo điều kiện cho kinh tế thành<br /> nghiệp phát triển vững mạnh mà không sử phố tăng trưởng mạnh mẽ (8). Tại hội nghị<br /> dụng công cụ văn hóa doanh nghiệp. Văn “Gặp gỡ Lãnh đạo Thành phố và doanh<br /> hóa doanh nghiệp tạo nên sự gắn kết giữa nghiệp về kế hoạch thực hiện Nghị Quyết<br /> các thành viên trong doanh nghiệp và tạo 35/NQ-CP của Chính phủ” được tổ chức<br /> dựng bản sắc riêng cho doanh nghiệp mình, ngày 3/7/2016 tại TP.HCM. Lãnh đạo Ủy<br /> xây dựng niềm tin, tạo động lực phấn đấu ban Nhân dân TP.HCM cho biết sẽ phấn<br /> cho các thành viên trong doanh nghiệp và đấu có khoảng 500.000 doanh nghiệp vào<br /> giúp học có ý muốn tự nguyện gắn bó lâu năm 2020 (6). Hiện nay, thành phố Hồ Chí<br /> dài với doanh nghiệp. Bên cạnh đó Văn Minh có khoảng 270.000 doanh nghiệp đã<br /> hóa doanh nghiệp giúp tạo nên sự khác biệt được đăng ký hoạt động trong mọi lĩnh<br /> giữa các doanh nghiệp với nhau, tạo dựng vực. Cơ cấu các doanh nghiệp của thành<br /> niềm tin vững chắc từ phía đối tác, xây phố Hồ Chí Minh hiện nay là: Khu vực nhà<br /> dựng nên hình ảnh tốt đẹp cho doanh nước chiếm khoảng 33,3%, doanh nghiệp<br /> nghiệp, qua đó tạo ra sức mạnh cạnh tranh ngoài quốc doanh chiếm khoảng 44,6%,<br /> cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát phần còn lại là khu vực có vốn đầu tư nước<br /> triển bền vững trước sự cạnh tranh ngày ngoài (8). Trong số đó các doanh nghiệp<br /> càng khốc liệt từ các doanh nghiệp đối thủ hoạt động trong lĩnh vực kinh tế, dịch vụ<br /> đến từ nhiều nền văn hóa khác nhau trong chiếm tỷ trọng cao nhất, khoảng 51,1%,<br /> bối cảnh toàn cầu hóa. phần còn lại lĩnh vực công nghiệp và xây<br /> 3. Một số vấn đề về tình hình xây dựng dựng chiếm khoảng 47,7%, lĩnh vực nông<br /> văn hóa doanh nghiệp ở Thành phố nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chiếm<br /> Hồ Chí Minh hiện nay trong bối cảnh khoảng 1,2% (8).<br /> toàn cầu hóa Chiều ngày 15/10/2017, tại thành phố<br /> Thành phố Hồ Chí Minh là một trong Hồ Chí Minh, Hiệp hội Phát triển Văn hóa<br /> 5 thành phố trực thuộc Trung ương của doanh nghiệp Việt Nam phối hợp với Hội<br /> Việt Nam. Về mặt hành chính, thành phố nữ doanh nhân TP. Hồ Chí Minh tổ chức<br /> được chia thành 19 quận và 5 huyện. Tổng diễn đàn “Văn hóa doanh nghiệp - Nền<br /> diện tích khoảng 2.095,06 km² và 12 triệu tảng để phát triển bền vững” có phó Thủ<br /> dân (8), nằm trong vùng kinh tế trọng điểm tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa<br /> phía Nam, là trung tâm kinh tế của cả Bình đến tham dự. Một trong số những nội<br /> nước. Đây là nơi có hoạt động kinh tế năng dung chính của diễn đàn đề cập đến vấn đề<br /> động nhất, dẫn đầu cả nước về tốc độ tăng Tính hội nhập quốc tế ảnh hưởng vào văn<br /> trưởng kinh tế, tạo ra mức đóng góp GDP hóa doanh nghiệp ở Việt Nam và Tăng tính<br /> (tổng sản phẩm nội địa) lớn cho cả nước. cạnh tranh lành mạnh cho doanh nghiệp<br /> <br /> 165<br /> M T VÀI NÉT VỀ TÌNH HÌNH XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHI P Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH…<br /> <br /> <br /> Việt Nam bằng văn hóa doanh nghiệp… Thành Phong, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân<br /> Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng thành phố Hồ Chí Minh khẳng định chính<br /> Trương Hòa Bình đánh giá cao sự đóng quyền Thành phố cam kết đồng hành cùng<br /> góp của các doanh nghiệp trong quá trình doanh nghiệp, nhằm tháo gỡ các rào cản,<br /> phát triển đất nước và nhấn mạnh văn hóa khó khăn tạo điều kiện cho doanh nghiệp<br /> là nền tảng cốt lõi của một quốc gia, một phát triển. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi<br /> dân tộc và văn hóa doanh nghiệp không chỉ nhất có thể để các doanh nghiệp phát triển<br /> tạo nên linh hồn của doanh nghiệp mà còn vững mạnh với nhận thức rằng sự phát triển<br /> là tài sản của một quốc gia. Tại thành phố của doanh nghiệp cũng chính là sự phát<br /> Hồ Chí Minh hiện nay vẫn còn xảy ra triển vững mạnh của thành phố. Thông qua<br /> nhiều vụ vi phạm pháp luật trong lĩnh vực các hoạt động đó sẽ giúp các doanh nghiệp<br /> kinh doanh như kinh doanh hàng giả, hàng xây dưng Văn hóa doanh nghiệp tốt hơn.<br /> nhái... vì thế gây trở ngại rất nhiều cho các Trong kế hoạch phát triển dài hạn, thành<br /> doanh nghiệp kinh doanh chân chính luôn phố Hồ Chí Minh sẽ đẩy mạnh phát triển<br /> quan tâm đến xây dựng văn hóa doanh kinh tế dựa trên sự đổi mới sáng tạo, tăng<br /> nghiệp. Phó Thủ tướng yêu cầu các doanh hàm lượng tri thức ngày càng cao, công<br /> nghiệp cần nổ lực, phấn đấu hơn nữa để nghệ ngày càng hiện đại để đạt được hiệu<br /> xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối quả năng suất cao. Kiên quyết không đánh<br /> cảnh toàn cầu như hiện nay vì đó là một đổi môi trường lấy kinh tế (1). Cũng tại hội<br /> trong những yếu tố quyết định sự thắng lợi nghị, ông Chu Tiến Dũng Chủ tịch Hiệp hội<br /> của doanh nghiệp trên trường quốc tế. Phó Doanh nghiệp thành phố Hồ Chí Minh<br /> Thủ tướng cũng khẳng định rằng Chính mong muốn các sở, ngành thành phố Hồ<br /> phủ cam kết luôn đồng hành cùng doanh Chí Minh quan tâm, đồng hành cùng doanh<br /> nghiệp, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nghiệp nhiều hơn nữa trong việc hỗ trợ,<br /> doanh nghiệp phát triển trong thời kỳ hội tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, để<br /> nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng. doanh nghiệp phát triển ngày càng vững<br /> Đặc biệt trong khuôn khổ sự kiện đã diễn mạnh trong hoạt động sản xuất, kinh doanh,<br /> ra lễ công bố: Bộ tiêu chí đánh giá văn hóa thông qua đó giúp các doanh nghiệp nâng<br /> doanh nghiệp Việt Nam; Quy chế tôn vinh cao năng lực cạnh tranh, xây dựng thương<br /> “Doanh nghiệp văn hóa tiêu biểu” và ra hiệu thành công (1). Những đề xuất của ông<br /> mắt Ban tổ chức cuộc vận động xây dựng Chu Tiến Dũng là vô cùng cần thiết vì<br /> Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam. những yếu tố đó tác động trực tiếp đến việc<br /> Tại Hội nghị gặp gỡ giữa lãnh đạo xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Bởi lẽ việc<br /> thành phố Hồ Chí Minh và các doanh xây dựng Văn hóa doanh nghiệp có thành<br /> nghiệp, được tổ chức ngày 7/3/2017 tại công được hay không thì cần phải có sự<br /> thành phố Hồ Chí Minh, các đại diện doanh chung tay góp sức của các cơ quan quản lý<br /> nghiệp đã nhận định việc thực hiện các cam Nhà nước. Vì có những vấn đề vượt quá<br /> kết của các Hiệp định thương mại tự do thế khả năng của doanh nghiệp và hiệp hội<br /> hệ mới mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng doanh nghiệp.<br /> đặt ra rất nhiều những khó khăn, thách thức Văn hóa doanh nghiệp bao gồm tất cả<br /> cho doanh nghiệp (1). Đại diện lãnh đạo các yếu tố như: Văn hóa kinh doanh, triết<br /> thành phố Hồ Chí Minh, ông Nguyễn lý kinh doanh, kế hoạch chiến lược kinh<br /> <br /> 166<br />  MAI TRỌNG AN VINH<br /> <br /> <br /> doanh, ý thức thượng tôn pháp luật, đạo hóa doanh nghiệp nên họ áp dụng không<br /> đức kinh doanh… Ở thành phố Hồ Chí đúng nguyên tắc, dẫn đến doanh nghiệp<br /> Minh, cùng với sự hòa nhập nhanh chóng làm sai ngay từ đầu.<br /> với nền kinh tế thế giới, rất nhiều các  Có khi doanh nghiệp đã chọn đúng<br /> doanh nghiệp nơi đây đã hiểu rằng xây mô hình văn hoá doanh nghiệp phù hợp với<br /> dựng văn hóa doanh nghiệp là xây dựng kế hoạch chiến lược nhưng doanh nghiệp<br /> một nền tảng bền vững, giúp doanh nghiệp triển khai không hiệu quả, chưa đúng mức<br /> xây dựng được uy tín, thương hiệu, thông cần phải có. Hoặc doanh nghiệp đã đi đúng<br /> qua đó vững bước hơn trong tiến trình hội hướng ngay từ ban đầu nhưng sau khi đạt<br /> nhập. Chưa bao giờ, tinh thần khởi nghiệp được một số thành công nhất định thì không<br /> tại thành phố Hồ Chí Minh phát triển mạnh duy trì được đường lối xây dựng văn hóa<br /> mẽ như giai đoạn hiện nay, số lượng doanh doanh nghiệp như lúc ban đầu đã đề ra và<br /> nghiệp thành lập mới tăng lên rất nhanh không có tính kế thừa trong sự chuyển giao<br /> chóng, hiện mỗi tháng tại TP.HCM bình giữa các thế hệ lãnh đạo của doanh nghiệp.<br /> quân có khoảng 3.000 doanh nghiệp mới Tình hình gian lận thương mại, vi<br /> thành lập. Về tỷ trọng các loại hình doanh phạm vệ sinh an toàn thực phẩm tại thành<br /> nghiệp, hiện nay các doanh nghiệp kinh phố Hồ Chí Minh đang diễn biến rất phức<br /> doanh dịch vụ chiếm khoảng 81%, trong tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát<br /> khi đó doanh nghiệp sản xuất là lĩnh vực triển của các doanh nghiệp chân chính<br /> quan trọng tạo ra nhiều giá trị vật chất, tạo thông qua đó gián tiếp cản trở việc xây<br /> công ăn việc làm nhiều, lại chiếm tỷ trọng dựng văn hóa doanh nghiệp. Theo số liệu<br /> nhỏ trong tổng số các doanh nghiệp tại thống kê, từ đầu năm 2017 đến 15/5/2017,<br /> Thành phố. Doanh nghiệp mới hoạt động các cơ quan chức năng đã bắt giữ và lập<br /> kinh doanh bất động sản chiếm tỷ trọng biên bản khoảng 605 vụ vi phạm gian lận<br /> cao nhất (42,6%), tiếp theo là buôn bán, thương mại, tổng cộng tiền phạt và tịch thu<br /> bán lẻ, sửa chữa ô tô, xe máy (chiếm khoảng 18,1 tỷ đồng. Trong đó có 8 vụ<br /> 20,7%) (1). Tại thành phố Hồ Chí Minh buôn lậu vận chuyển trái phép, 82 vụ gian<br /> hiện nay, cụm từ “văn hóa doanh nghiệp” lận thương mại, 1 vụ ma tuý - chất gây<br /> được đề cập rất nhiều trong các buổi tọa nghiện, 3 vụ vũ khí và phụ kiện, 481 vụ vi<br /> đàm hoặc hội thảo, hội nghị về chủ đề phát phạm thủ tục Hải quan, 30 vụ vi phạm<br /> triển kinh tế. Nhưng có một thực trạng là khác, trị giá hàng vi phạm ước tính khoảng<br /> không phải doanh nghiệp nào tại thành phố 56,8 tỷ đồng. Cơ quan chức ra quyết định<br /> Hồ Chí Minh xây dựng văn hóa doanh khởi tố 9 vụ, chuyển cơ quan khác đề nghị<br /> nghiệp cũng thành công, có rất nhiều khởi tố 5 vụ (2). Trước tình hình đó tại<br /> doanh nghiệp đã thất bại trong việc xây cuộc họp về tình hình kinh tế - xã hội 5<br /> dựng văn hóa doanh nghiệp, đặc biệt là tháng đầu năm 2017 của thành phố Hồ Chí<br /> những doanh nghiệp có quy mô vừa và Minh diễn ra ngày 29/5/2017, Chủ tịch Ủy<br /> nhỏ, nguyên nhân thất bại thì đa dạng ban nhân dân Thành phố Nguyễn Thành<br /> nhưng xét về tổng thể thì có những nguyên Phong nhấn mạnh: “Thành phố Hồ Chí<br /> nhân chính như: Minh kiên quyết không để doanh nghiệp<br />  Doanh nghiệp không hiểu thấu đáo gian lận thương mại, buôn bán hàng giả,<br /> ý nghĩa thực sự của những mô hình văn hàng kém chất lượng tồn tại” (5). Đây là<br /> <br /> 167<br /> M T VÀI NÉT VỀ TÌNH HÌNH XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHI P Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH…<br /> <br /> <br /> tín hiệu vui cho các doanh nghiệp làm ăn - Khuyến khích nghiên cứu, ứng dụng<br /> chân chính trên bước đường xây dựng văn khoa học kỹ thuật vào sản xuất, kinh<br /> hóa cho doanh nghiệp mình. doanh, hỗ trợ các doanh nghiệp triển khai<br /> Thực tế, Văn hóa doanh nghiệp tồn tại các dự án khoa học và công nghệ.<br /> khách quan trong mọi doanh nghiệp, hầu  Đối với doanh nghiệp.<br /> như doanh nghiệp nào cũng có văn hoá của Văn hóa doanh nghiệp không phải tự<br /> riêng mình bao gồm cả những giá trị và nhiên mà có được, mà có được do cả một<br /> hạn chế đan xen lẫn nhau. Vấn đề còn lại quá trình doanh nghiệp cố gắng tích lũy và<br /> của doanh nghiệp là phải biết phát huy xây dựng nên vì thế việc xây dựng văn hóa<br /> thêm những giá trị và giảm thiểu tối đa doanh nghiệp phải cần có những bước đi<br /> những mặt còn hạn chế để xây dựng văn cụ thể. Một số giải pháp chủ yếu cho việc<br /> hóa doanh nghiệp thành công. Xây dựng xây dựng văn hóa doanh nghiệp cần phải<br /> văn hóa doanh nghiệp phải bắt đầu từ thực hiện, như sau:<br /> những điều cụ thể nhất chứ không phải từ + Lập kế hoạch chiến lược kinh doanh:<br /> những điều chung chung mơ hồ và nó phải - Bất kỳ một doanh nghiệp nào trước<br /> là nhiệm vụ của tất cả thành viên trong khi đi vào hoạt động cũng cần phải lập được<br /> doanh nghiệp chứ không phải của riêng bất bảng kế hoạch chiến lược kinh doanh cho<br /> cứ bộ phận nào. mình, vì khi thiếu kế hoạch chiến lược<br /> 4. Một số định hướng giải pháp doanh nghiệp sẽ hoạt động kém hiệu quả,<br /> nhằm xây dựng văn hóa doanh nghiệp ở thậm chí dẫn đến phá sản. Các yếu tố cơ bản<br /> Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay trong cần thiết của một kế hoạch chiến lược là:<br /> bối cảnh toàn cầu hóa - Xác lập mục tiêu của chiến lược kinh<br />  Đối với cơ quan quản lý nhà nước. doanh, trong đó phải xác định việc xây<br /> - Tăng cường xúc tiến đầu tư, tăng dựng văn hóa doanh nghiệp là ưu tiên hàng<br /> cường hiệu lực bộ máy quản lý Nhà nước. đầu, từ đó lựa chọn mô hình văn hóa doanh<br /> Phát triển hạ tầng, nâng cao chất lượng nghiệp phù hợp với doanh nghiệp mình để<br /> phục vụ khu vực hành chính công theo xây dựng.<br /> hướng dân chủ, trong sạch, vững mạnh, - Một kế hoạch chiến lược phải mang<br /> chuyên nghiệp và hiện đại. tính chất tổng thể và dài hạn, trong đó phải<br /> - Xây dựng các chính sách hỗ trợ, vạch rõ lộ trình cụ thể từng hạn mục phải<br /> khuyến khích phát triển, xây dựng thương đạt được. Phải cụ thể hóa được tầm nhìn<br /> hiệu cho các sản phẩm chủ lực của thành cho doanh nghiệp, xây dựng được viễn<br /> phố Hồ Chí Minh, đẩy mạnh các chương cảnh tương lai cụ thể cho doanh nghiệp.<br /> trình khởi nghiệp. Tạo dựng mối quan hệ - Xác định các yếu tố tác động đến<br /> chặt chẽ hơn nữa với các hiệp hội doanh việc xây dựng văn hóa cho doanh nghiệp,<br /> nghiệp trong và ngoài tỉnh. thường bao gồm các yếu tố thuộc môi<br /> - Nâng cao năng lực về hội nhập cho trường bên ngoài và các yếu tố thuộc môi<br /> các doanh nghiệp. Kiểm soát chặt chẽ, trường bên trong doanh nghiệp, từ đó<br /> không cho hàng giả, hàng kém chất lượng doanh nghiệp phải đề ra những giải pháp<br /> lưu thông trên thị trường, tạo cơ sở pháp lý phù hợp nhằm ứng phó kịp thời.<br /> bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các doanh + Xây dựng văn hóa lãnh đạo cho<br /> nghiệp. doanh nghiệp<br /> <br /> 168<br />  MAI TRỌNG AN VINH<br /> <br /> <br /> Phải xây dựng cụ thể những tiêu chí cơ bằng và rõ ràng với tất cả mọi thành viên.<br /> bản mà người lãnh đạo trong doanh nghiệp + Thiết lập và đẩy mạnh các hoạt<br /> cần phải có như: Phẩm chất đạo đức, kỹ động marketing<br /> năng nghể nghiệp, kỹ năng mềm… vì lãnh Thực tế đã chứng minh rằng rất nhiều<br /> đạo của doanh nghiệp là người đứng đầu yếu tố đã giúp các doanh nghiệp ở thành<br /> trong việc đề ra chiến lược phát triển cho phố Hồ Chí Minh làm nên thành công<br /> doanh nghiệp, tạo ra những giá trị, niềm tin trong quá khứ thì hiện tại đã không còn<br /> cho doanh nghiệp mà tất cả mọi thành viên phù hợp để giúp các doanh nghiệp tiếp tục<br /> trong doanh nghiệp đều đồng thuận, từ đó phát triển thành công trong điều kiện thị<br /> tạo thành động lực cho họ nhằm cùng nhau trường mới. Vì thế các doanh nghiệp cần<br /> cố gắng đạt được sứ mệnh của doanh phải thiết lập và đẩy mạnh các hoạt động<br /> nghiệp đã đề ra trước đó. Văn hóa của marketing vì đây là hoạt động thiết yếu<br /> người lãnh đạo tác động sâu sắc đến mọi nhất nhằm xây dựng văn hóa cho doanh<br /> hoạt động của doanh nghiệp. Trong một nghiệp, nó là triết lý xuyên suốt dẫn dắt<br /> môi trường kinh doanh thay đổi nhanh mọi hoạt động của doanh nghiệp trong việc<br /> chóng bởi tác động của công nghệ như hiện xây dựng văn hóa cho doanh nghiệp. Sức<br /> nay, người lãnh đạo phải biết song hành mạnh cạnh tranh của doanh nghiệp có được<br /> cùng nhịp đập với thời đại. từ các hoạt động marketing là từ năng lực<br /> + Xây dựng văn hóa kinh doanh cho marketing. Thực tế tại một số doanh nghiệp<br /> doanh nghiệp ở thành phố Hồ Chí Minh việc thực hiện<br /> Xây dựng những tiêu chí cụ thể mang hoạt động marketing chỉ mang tính chất là<br /> tính chuẩn mực về mọi hành vi liên quan giải pháp tình thế trước mắt có tính thời vụ<br /> đến các hoạt động của doanh nghiệp mà tất chứ không phải là một giải pháp căn cơ dài<br /> cả mọi thành viên phải tuân thủ theo. Lồng hạn vì doanh nghiệp chưa nhận thức được<br /> ghép xuyên suốt bên trong mọi hoạt động vai trò quan trọng mang tính sống còn của<br /> nêu trên của doanh nghiệp phải là trách hoạt động marketing trong sự phát triển<br /> nhiệm với lao động, xã hội, cộng đồng… của doanh nghiệp.<br /> + Xây dựng chính sách nhân sự cho Ngoài ra doanh nghiệp phải phấn đấu<br /> doanh nghiệp để đạt được những danh hiệu, những chứng<br /> Thực tế đã chứng minh, những doanh chỉ cần thiết trong lĩnh vực mà mình đang<br /> nghiệp thành công đều bắt đầu từ những hoạt động, được công nhận bởi những tổ<br /> người nhân viên giỏi. Thông qua chính sách chức uy tín trong và ngoài nước. Ví dụ<br /> giúp mọi thành viên trong doanh nghiệp như: Chứng nhận ISO 14001 (tiêu chuẩn<br /> hiểu rõ cấp lãnh đạo muốn họ làm gì? về quản lý môi trường được thừa nhận trên<br /> Trách nhiệm, quyền lợi và quyền hạn của toàn thế giới), ISO 9000 (bộ tiêu chuẩn về<br /> họ trong công việc như thế nào? Chính sách hệ thống quản lý chất lượng do Tổ chức<br /> phải cụ thể mọi thứ từ chế độ lương, Tiêu chuẩn hoá quốc tế (ISO) ban hành),<br /> thưởng cho đến chính sách đào tạo bồi HACCP (hệ thống kiểm soát các mối nguy<br /> dưỡng kỹ năng nghiệp vụ cho người lao hiểm và rủi ro cho an toàn thực phẩm trong<br /> động… Vì đó cũng là một trong những yếu suốt quá trình chế biến), SA8000 (hệ thống<br /> tố then chốt tạo nền tảng cho việc xây dựng các tiêu chuẩn trách nhiệm giải trình xã hội<br /> văn hóa doanh nghiệp khi mọi thứ đều công để hoàn thiện các điều kiện làm việc cho<br /> <br /> 169<br /> M T VÀI NÉT VỀ TÌNH HÌNH XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHI P Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH…<br /> <br /> <br /> người lao động tại các doanh nghiệp, trang 2. Hà Duy (2017), Công tác chống buôn lậu,<br /> trại hay văn phòng)... gian lận thương mại và hàng giả là nhiệm vụ<br /> chính trị quan trọng của Cục Hải quan<br /> 5. Kết luận<br /> TP.HCM, Cổng thông tin điện tử Cục Hải<br /> Trong bối cảnh hội nhập hiện nay đã quan TP.HCM.<br /> đặt các doanh nghiệp ở thành phố Hồ Chí 3. Edgar H. Schein (Nguyễn Phúc Hoàng dịch,<br /> Minh đứng trước những cơ hội kèm theo 2012), Văn Hóa Doanh Nghiệp Và Sự Lãnh<br /> những thách thức. Xây dựng văn hóa Đạo, Nxb Thời Đại.<br /> doanh nghiệp là điều tiên quyết nếu doanh 4. Dương Thị Liễu (2009), Văn hoá kinh doanh,<br /> nghiệp muốn tồn tại và phát triển vì văn Nxb Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội.<br /> hóa doanh nghiệp là vũ khí sắc bén giúp 5. Mỹ Phương (2017), Doanh nghiệp kỳ vọng<br /> doanh nghiệp có thể đi đến thành công. Thành phố Hồ Chí Minh có bước đột phá về<br /> cải cách hành chính, Báo ảnh Dân tộc và<br /> Nhưng thực tế ở thành phố Hồ Chí Minh Miền núi – Thông tấn xã Việt Nam.<br /> không phải doanh nghiệp nào xây dựng 6. Mỹ Phương (2016), Thành phố Hồ Chí Minh<br /> văn hóa doanh nghiệp cũng thành công. sẽ có 500.000 doanh nghiệp vào năm<br /> Trong phát triển doanh nghiệp, văn hóa và 2020,Thông tấn xã Việt Nam.<br /> kinh tế là hai yếu tố không thể tách rời 7. Nguyễn Mạnh Quân (2007), Đạo đức kinh<br /> nhau mà chúng luôn hòa quyện tương hỗ doanh và văn hóa công ty. Nxb Đại học Kinh<br /> với nhau. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp tế quốc dân, Hà Nội.<br /> là cả một quá trình cam go, đòi hỏi sự cố 8. Mạng thông tin tích hợp trên internet của<br /> TP. Hồ Chí Minh.<br /> gắng không chỉ từ phía doanh nghiệp mà<br /> còn cần có sự chung tay góp sức từ phía 9. Nghị quyết 16-NQ/TW của Bộ Chính trị về<br /> Phương hướng nhiệm vụ phát triển TP. Hồ<br /> các cơ quan quản lý nhà nước các cấp. Chí Minh đến năm 2020. Cổng thông tin điện<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO tử Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh.<br /> 1. Vân Anh (2017), TP.HCM tạo điều kiện thúc 10. Công Thắng (8/11/2016), Văn hóa của doanh<br /> đẩy doanh nghiệp phát triển, Báo Sài Gòn nghiệp cũng chính là niềm tin của khách<br /> Giải Phóng. hàng, Báo điện tử Lao Động.<br /> <br /> <br /> Ngày nhận bài: 08/9/2017 Biên tập xong: 15/10/2017 Duyệt đăng: 20/10/2017<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 170<br />