zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Tự Nhiên

Mức độ đa dạng và chất lượng bộ mẫu chim lưu giữ tại bảo tàng sinh vật trường ĐHSP Hà Nội

Chia sẻ: Y Y | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

20
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

In the showroom of our museum, are displayed 257 bird-specimens, of 138 species, 48 families and 16 orders, of which some 13 are rare and scientifically valuable ones, as Pelecanus philippensis, Leptoptilos javanicus, Threskiornis melanocephalus, Pavo muticus, Buceros bicornis, Rhyticeros undulatus... 69,82% of the bird specimens are in a good state.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Mức độ đa dạng và chất lượng bộ mẫu chim lưu giữ tại bảo tàng sinh vật trường ĐHSP Hà Nội

Journal of Science of Hanoi National University of Education Natural sciences, Volume 52, Number 4, 2007, pp. 139- 145 MÙC Ë A DNG V CHT L×ÑNG BË MU CHIM L×U GIÚ TI BO TNG SINH VT TR×ÍNG HSP H NËI Nguy¹n L¥n Hòng Sìn, °ng Thà Thu Ho i Khoa Sinh håc - KTNN, Tr÷íng HSP H Nëi 1 Mð ¦u B£o t ng Sinh vªt l h¼nh £nh thu nhä v· th¸ giîi ëng, thüc vªt hoang d¢. T¤i ¥y, ng÷íi xem câ thº th§y ÷ñc h¼nh d¤ng cõa nhi·u lo i ëng, thüc vªt m ngo i tü nhi¶n khâ câ thº bt g°p chóng, kº c£ nhúng lo i quþ hi¸m, thªm ch½ c¡c lo i ¢ bà tuy»t di»t ngo i thi¶n nhi¶n. V¼ vªy, B£o t ng Sinh vªt câ þ ngh¾a r§t quan trång trong qu¡ tr¼nh o t¤o, nghi¶n cùu sü sèng, gi¡o döc b£o v» mæi tr÷íng v a d¤ng sinh håc v l mët bë phªn khæng thº thi¸u trong tr÷íng HSP H Nëi, nìi o t¤o nhi·u chuy¶n ng nh v· khoa håc sü sèng, °c bi»t vîi Khoa Sinh håc - KTNN. B£o t ng Sinh vªt, Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi ÷ñc th nh lªp theo Quy¸t ành sè 2092/Q-BGD & T-TCCB ng y 2/05/2001 cõa Bë tr÷ðng Bë Gi¡o döc v o t¤o. B£o t ng ÷ñc ph¡t triºn tø pháng m¨u ëng vªt cõa Khoa Sinh håc - KTNN. º t¤o i·u ki»n cho b£o t ng duy tr¼ ho¤t ëng v ph¡t triºn, ng y 6/4/2007, Hi»u tr÷ðng tr÷íng HSP H Nëi ¢ kþ quy¸t ành sè 82/Q-HSPHN-TCCB v· vi»c chuyºn B£o t ng sinh vªt håc th nh ìn và pháng th½ nghi»m trüc thuëc Khoa Sinh håc - KTNN º phöc vö o t¤o. Hi»n nay b£o t ng ¢ triºn khai ÷ñc mët sè pháng tr÷ng b y c¡c bë s÷u tªp chuy¶n · nh÷ chim, thó, c¡, l÷ïng c÷, bá s¡t, ëng vªt khæng x÷ìng sèng. Do i·u ki»n àa h¼nh, kh½ hªu, Vi»t Nam câ khu h» chim phong phó, a d¤ng, chi¸m tr¶n 9,0 % th nh ph¦n lo i chim th¸ giîi. C¡c m¨u chim ang l÷u giú t¤i B£o t ng Sinh vªt hi»n nay ÷ñc t½ch lôy tø nhi·u nguçn. Mët ph¦n ÷ñc k¸ thøa chia s´ tø bë m¨u ð pháng ti¶u b£n ëng vªt do Ph¡p º l¤i ð Tr÷íng Cao ¯ng Næng L¥m, ¤i håc æng D÷ìng (Universit² de l'Indochine) tø n«m 1954. Mët ph¦n ÷ñc s÷u t¦m qua nhi·u ñt thüc àa nghi¶n cùu ð nhi·u vòng tr¶n c£ n÷îc cõa c¡n bë, sinh vi¶n, håc vi¶n sau ¤i håc Khoa Sinh håc-KTNN. Nhi·u m¨u chim nuæi giú ð V÷ín thó H Nëi khi bà ch¸t công ÷ñc chuyºn v· B£o t ng xû lþ, düng m¨u v b£o tçn. Nh¬m x¥y düng cì sð dú li»u cho vi»c qu£n lþ m¨u chim ð b£o t ng v gióp nhúng ng÷íi nghi¶n cùu bi¸t ÷ñc hi»n tr¤ng mùc ë a d¤ng v ch§t l÷ñng bë m¨u chim l÷u giú t¤i B£o t ng Sinh vªt tr÷íng HSP H Nëi, chóng tæi ¢ ti¸n h nh thüc hi»n · t i nghi¶n cùu n y. 139
NGUYN LN HÒNG SÌN, NG THÀ THU HOI 2 Ph÷ìng ph¡p nghi¶n cùu º ¡nh gi¡ óng mùc ë a d¤ng v ch§t l÷ñng bë m¨u tr÷ng b y chóng tæi ¡p döng c¡c ph÷ìng ph¡p sau ¥y: - Ph÷ìng ph¡p ph¥n lo¤i theo h¼nh th¡i ngo i, th©m ành t¶n lo i v c¡c m¨u vªt, so s¡nh v èi chi¸u vîi nhúng t i li»u, ph¥n t½ch v thèng k¶ c¡c t÷ li»u thu ÷ñc. - L m l¤i c¡c nh¢n m¨u vªt theo óng m¨u nh¢n cõa m¨u ëng vªt b£o t ng. - X¡c ành ch§t l÷ñng m¨u theo 3 mùc ë: • Tèt: m¨u vªt khæng bà h÷ häng g¼, câ õ nh¢n. • Trung b¼nh: m¨u vªt bà h÷ häng chót ½t nh÷ röng læng, xi¶u vµo, thæng tin tr¶n nh¢n bà mí ho°c khæng ¦y õ, c¦n ÷ñc bê sung tu ch¿nh. • K²m: m¨u vªt häng nhi·u nh÷ g¢y cê, chi, röng nhi·u læng khæng câ gi¡ trà tr÷ng b y v ph¥n lo¤i. Trong vi»c mæ t£ h¼nh th¡i chi ti¸t cõa c¡c lo i º ành lo¤i chóng tæi sû döng c¡c t i li»u cõa Vã Quþ [6,7], Robson C.[9], Rasmussen P.C. and John C. Anderton [10]. º ¡nh m¢ sè b£o t ng cho c¡c m¨u chim chóng tæi sû döng h» thèng ph¥n lo¤i håc, thù bªc taxa v tr¼nh tü danh ph¡p ÷ñc · xu§t bði Sibley-Ahlquist-Monroe [3]. T¶n phê thæng cõa c¡c lo i chóng tæi l§y theo t i li»u cõa Vã Quþ, Nguy¹n Cû, 1995 [8]. Chóng tæi công cªp nhªt th¶m mët sè k¸t qu£ mîi ph¥n t½ch ADN v· sü thay êi gièng v t¶n gåi cõa mët sè lo i [4,9,10]. º ¡nh gi¡ c¡c lo i chim quþ hi¸m câ gi¡ trà b£o tçn nguçn gien chóng tæi düa theo Danh löc ä IUCN, 2006 [5], S¡ch ä cõa Bird Life International v· c¡c lo i chim bà e dåa ð ch¥u , 2003 [2] v S¡ch ä Vi»t Nam, 2000 [1]. 3 K¸t qu£ nghi¶n cùu 3.1 Mùc ë a d¤ng v· th nh ph¦n lo i cõa bë m¨u chim tr÷ng b y Mùc ë a d¤ng v· th nh ph¦n lo i cõa bë m¨u chim tr÷ng b y t¤i b£o t ng ÷ñc thº hi»n bði sü a d¤ng v· sè l÷ñng bë, hå, lo i v t l» ph¦n tr«m so vîi c¡c bë, hå, lo i chim hi»n bi¸t ð Vi»t Nam. Trong pháng tr÷ng b y hi»n nay bë s÷u tªp chim gçm 275 m¨u thuëc 138 lo i cõa 48 hå v 16 bë. X²t t½nh a d¤ng v· hå th¼ bë S´ Paseriformes a d¤ng nh§t vîi 22 hå, ti¸p ¸n l bë S£ Coraciiformes (5 hå), bë H¤c Ciconiiformes (3 hå). Câ 8 bë ch¿ câ mët hå. X²t t½nh a d¤ng v· lo i, bë S´ a d¤ng nh§t vîi 79 lo i, trong â câ 3 hå nhi·u lo i nh§t l hå Kh÷îu Timaliidae (15 lo i), hå Ch o m o Pycnonotidae (9 lo i) v hå îp ruçi Muscicapidae (9 lo i). Ti¸p theo l bë S£ (8 lo i), bë H¤c (7 lo i), bë Gã ki¸n Piciformes (7 lo i). Câ 5 bë ch¿ câ duy nh§t mët lo i. So s¡nh vîi sè l÷ñng chim ð Vi»t Nam theo Danh löc Chim Vi»t Nam cõa Vã Quþ, Nguy¹n Cû, 1995 th¼ bë s÷u tªp chim ð b£o t ng Sinh vªt chi¸m 16,67% têng sè lo i, 59,26% têng sè hå v 84,21% têng sè bë. B£o t ng thi¸u m¨u vªt cõa 3 bë l bë H£i ¥u Procellariiformes, bë Có muéi Caprimulgiformes, bë Y¸n Apodiformes. 140
Mùc ë a d¤ng v ch§t l÷ñng bë m¨u chim STT BË SÈ HÅ SÈ LOI 1. Chim l°n - Podicipediformes 1 1 2. Chim l°n- Podicipediformes 1 1 3. H¤c - Ciconiiformes 3 7 4. Ngéng - Anseriformes 1 1 5. Ct - Falconiformes 2 5 6. G - Galliformes 1 4 7. S¸u - Gruiformes 2 6 8. R³ - Charadriiformes 2 4 9. Bç c¥u - Columbiformes 1 4 10. Vµt - Psittaciformes 1 1 11. Cu cu - Cuculiformes 1 6 12. Có - Strigiformes 2 3 13. Nuèc - Trogoniformes 1 1 14. S£ - Coraciiformes 5 8 15. Gã ki¸n - Piciformes 2 7 16. S´ - Passeriformes 22 79 TÊNG 48 138 B£ng 1: Mùc ë a d¤ng v· th nh ph¦n lo i cõa bë m¨u chim tr÷ng b y t¤i B£o t ng Sinh vªt 3.2 Mùc ë gi¡ trà khoa håc cõa bë m¨u chim tr÷ng b y Tø cuèi thªp ni¶n 90 cho ¸n nay, c¡c nh khoa håc ¢ t¼m th§y tr¶n l¢nh thê Vi»t Nam 6 lo i chim mîi cho khoa håc bao gçm: kh÷îu v¬n ¦u en Garrulax sodangorum, kh÷îu ngåc linh Garrulax ngoclinhensis, kh÷îu kon ka kinh Garrulax konkakinhensis, ch½ch ¡ væi Phylloscopus calciatilis, kh÷îu ngüc hung Garrulax annamensis, g læi lam h t¾nh Lophura hatinhensis. Tuy nhi¶n, ch¿ câ 1 m¨u chu©n cõa lo i g læi h t¾nh ÷ñc l÷u giú t¤i B£o t ng Sinh vªt, Tr÷íng ¤i håc Khoa håc Tü nhi¶n, HQGHN, cán c¡c m¨u chu©n cõa 5 lo i mîi cán l¤i ·u l÷u giú t¤i B£o t ng Làch sû Tü nhi¶n t¤i Tring, Anh. i·u n y cho th§y, cæng t¡c b£o tçn l÷u giú c¡c m¨u chu©n t¤i c¡c b£o t ng ëng vªt ð Vi»t Nam v¨n ch÷a ÷ñc ¦u t÷ v coi trång óng mùc. Mùc ë gi¡ trà khoa håc cõa bë m¨u chim tr÷ng b y ÷ñc thº hi»n bði vi»c l÷u giú nhi·u lo i chim quþ hi¸m câ gi¡ trà b£o tçn ÷ñc ghi trong S¡ch ä cõa th¸ giîi, ch¥u v Vi»t Nam. Trong têng sè 138 lo i chim câ m¨u t¤i b£o t ng th¼ câ 13 lo i chim quþ hi¸m bao gçm: - 8 lo i trong S¡ch ä Vi»t Nam, 2000, gçm: 4 lo i bªc R (rare) hi¸m, câ thº s³ nguy c§p v 4 lo i bªc T (threatened) bà e dåa. - 6 lo i trong S¡ch ä cõa BirdLife International v· c¡c lo i chim bà e dåa ð ch¥u , 141
NGUYN LN HÒNG SÌN, NG THÀ THU HOI H¼nh 1: B£ng 2. C¡c lo i chim quþ hi¸m câ gi¡ trà b£o tçn gien tr÷ng b y t¤i B£o t ng Sinh vªt gçm: 3 lo i bªc Vu (Vulnerable) s³ nguy c§p, câ thº bà e dåa tuy»t chõng v 3 lo i bªc Nt (Near threatened) g¦n bà e dåa. - 8 lo i trong Danh löc ä th¸ giîi cõa IUCN, 2006, gçm: 2 lo i bªc VU s³ nguy c§p, 2 lo i bªc NT g¦n bà e dåa v 4 lo i bªc LC (least concern) e dåa ð mùc ë ½t quan t¥m. Mët sè lo i tr¶n câ nhi·u m¨u l÷u ð b£o t ng nh÷ yºng (6 m¨u), ni»c mä v¬n (4 m¨u), hçng ho ng (2 m¨u). Thi¶n nhi¶n røng nói n÷îc ta cán chùa üng nhi·u i·u b½ ©n c¦n ái häi nhi·u cæng sùc cõa c¡c nh khoa håc v kinh ph½ ¦u t÷. Cõng cè, b£o qu£n c¡c m¨u vªt hi»n câ v n¸u câ i·u ki»n bê sung c¡c m¨u vªt c¡c lo i cán thi¸u, kº c£ nhúng lo i mîi cho b£o t ng sinh vªt s³ l m t«ng gi¡ trà khoa håc cõa b£o t ng, phöc vö nghi¶n cùu v håc tªp v· ëng vªt v a d¤ng sinh håc cõa §t n÷îc. 142
Mùc ë a d¤ng v ch§t l÷ñng bë m¨u chim 3.3 Ch§t l÷ñng cõa c¡c m¨u chim tr÷ng b y a) C¡c d¤ng m¨u vªt: Trong mët b£o t ng sinh vªt, ph¦n chõ y¸u nh§t l h» thèng c¡c hi»n vªt. Khæng gièng c¡c b£o t ng v· làch sû, x¢ hëi, c¡c hi»n vªt cõa b£o t ng tü nhi¶n nâi chung v b£o t ng ëng vªt nâi ri¶ng ph£i l nguy¶n gèc, khæng thº tr÷ng b y mët b£n sao. Bë s÷u tªp chim ð b£o t ng bao gçm nhi·u d¤ng m¨u vªt nh÷ da, læng, x÷ìng, trùng, ph¥n, tê chim. Mët sè m¨u da læng câ thº ng¥m trong cçn, song h¦u h¸t c¡c m¨u tr÷ng b y l m¨u nhçi ð t÷ th¸ ùng ho°c n¬m. Trong i·u ki»n kh½ hªu nâng ©m nhi»t îi, mæi tr÷íng câ nhi·u n§m mèc, kþ sinh tròng ph¡ hõy, vi»c b£o qu£n c¡c m¨u vªt da læng h¸t sùc khâ kh«n. Tr£i qua thíi gian l¥u d i, ch§t l÷ñng c¡c m¨u vªt s³ bà gi£m. V¼ vªy, c¡c m¨u chim ð b£o t ng luæn ÷ñc xû lþ kÿ b¬ng hâa ch§t ngay tø ban ¦u èi vîi c¡c m¨u mîi v phun thuèc b£o qu£n ành ký c¡c m¨u v l÷u giú trong pháng câ m¡y i·u háa v hót ©m. V· m¨u chim tr÷ng b y trong b£o t ng, hi»n nay câ 22 m¨u ùng v 253 m¨u n¬m. Ngo i ra cán r§t nhi·u di vªt cõa nhi·u lo i chim ÷ñc l÷u giú trong c¡c hëp m¨u phöc vö sinh vi¶n ¸n håc tªp v· ph¥n lo¤i. b) Thíi gian s÷u t¦m: Ngo i mët sè m¨u chim cõa c¡c nh khoa håc Ph¡p thu v º l¤i, h¦u h¸t c¡c m¨u vªt tr÷ng b y ð b£o t ng ÷ñc s÷u t¦m v o cuèi nhúng n«m 80. Nhúng n«m sau â, do khâ kh«n v· t i ch½nh v vi»c h¤n ch¸ thu m¨u n¶n ch¿ câ mët sè r§t ½t c¡c m¨u ÷ñc s÷u t¦m bê sung. Tø n«m 2003 cho ¸n nay, do ÷ñc Tr÷íng HSP H Nëi ¦u t÷ n¶n mët sè m¨u chim ¢ ÷ñc s÷u t¦m qua c¡c ñt nghi¶n cùu thüc àa cõa c¡n bë b£o t ng v bê sung th¶m mët sè lo i mîi l m t«ng t½nh a d¤ng cõa bë m¨u chim t¤i ¥y. çng thíi, b£o t ng công ÷ñc V÷ín thó H Nëi t°ng cho mët sè m¨u chim quþ. c) Ch§t l÷ñng m¨u Trong sè 275 m¨u chim tr÷ng b y th¼ m¨u tèt chi¸m 69,82%, m¨u trung b¼nh chi¸m (17,82%) v câ tîi 12,36% l c¡c m¨u k²m. Nhúng m¨u k²m h¦u nh÷ ¢ bà h÷ häng nh÷ g¨y cê, c¡nh, ch¥n bà röng læng nhi·u... ½t cán gi¡ trà khoa håc v tr÷ng b y. Nh¢n thæng tin s÷u t¦m cô cõa nhi·u m¨u vªt häng khæng cán nhªn bi¸t, åc ÷ñc. Nhúng m¨u k²m c¦n ÷ñc sûa chúa, trong thíi gian tîi c¦n câ k¸ ho¤ch s÷u t¦m thay th¸. C¡c m¨u tèt v trung b¼nh công c¦n ÷ñc ch¿nh sûa, b£o qu£n tèt hìn mîi câ thº £m b£o ch§t l÷ñng m¨u vªt l¥u d i. 4 K¸t luªn - Bë m¨u chim tr÷ng b y cõa B£o t ng Sinh vªt câ gi¡ trà khoa håc v làch sû, thº hi»n mùc ë a d¤ng sinh håc cao cõa th¸ giîi chim hoang d¢ Vi»t Nam. - Câ 13 lo i chim quþ hi¸m. - Ch§t l÷ñng m¨u vªt ¢ câ ph¦n suy gi£m, c¦n câ sü ¦u t÷ khoa håc v t i ch½nh º 143
NGUYN LN HÒNG SÌN, NG THÀ THU HOI cõng cè, ph¡t triºn b£o t ng. Trong thíi gian tîi, b£o t ng c¦n t«ng c÷íng s÷u t¦m th¶m c¡c m¨u da læng, trùng v tê chim. çng thíi, mð rëng h÷îng ph¡t triºn, t¤o düng mët ng¥n h ng gien v ¥m thanh ti¸ng k¶u, ti¸ng hât cõa c¡c lo i chim nh¬m phöc vö cæng t¡c o t¤o v nghi¶n cùu ÷ñc tèt hìn. TI LIU THAM KHO [1 ] Bë Khoa håc Cæng ngh» v Mæi tr÷íng (2000). S¡ch ä Vi»t Nam, ph¦n ëng vªt, Nxb. Khoa håc v Kÿ thuªt, H Nëi. [2 ] Collar N.J, A.V.Andreev, S.Chan, M.J.Crosby, S. Subramanya and J.A.Tobias, eds., 2003. Threatened Birds of Asia, BirdLife International, UK. [3 ] Dickinson E.C., ed. (2003). The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World, third edition, Princeton University Press. [4 ] Inskipp T., Lindsey N. and Duckworth W. (1996). Annotated checklist of the birds of the Oriental Region, Sandy, Bedfordshire, U.K: Oriental Bird Club. [5 ] IUCN (2006). 2006 IUCN red list of threatened species, IUCN-SSC, source: www.redlist.org. [6 ] Vã Quþ (1975). Chim Vi»t Nam, h¼nh th¡i v ph¥n lo¤i, tªp I, Nxb. Khoa håc v Kÿ thuªt, H Nëi. [7 ] Vã Quþ (1981). Chim Vi»t Nam, h¼nh th¡i v ph¥n lo¤i, tªp II, Nxb. Khoa håc v Kÿ thuªt, H Nëi. [8 ] Vã Quþ, Nguy¹n Cû (1995). Danh löc chim Vi»t Nam, Nxb. Næng nghi»p, H Nëi. [9 ] Robson C. (2000). A Field Guide to the birds of South-East Asia (Thailand, Penin- sular Malaysia, Singapore, Myanmar, Laos, Vietnam, Campodia), New Holland Pub- lishers (UK) Ltd. [10 ] Rasmussen P.C. and John C. Anderton (2005). Bird of South Asia: The Ripley Guide, vol. 2: Morphology, distribution, vocalizations and taxonomy, Lynx Edicions, Barcelona. 144
Mùc ë a d¤ng v ch§t l÷ñng bë m¨u chim SUMMARY The diversity and quality of the Birds Collection at the Biology Museum of Hanoi National University of Education Nguyen Lan Hung Son, Dang Thi Thu Hoai Faculty of Agro-Biology, Hanoi National University of Education One of the most important functions of biological museums in universities is to pro- vide assistance in teaching, learning and researching of students, lecturers and researchers and searchers as well as to enhance the quality of training of future biological teachers, in particular of postgraduate training. In the showroom of our museum, are displayed 257 bird-specimens, of 138 species, 48 fam- ilies and 16 orders, of which some 13 are rare and scientifically valuable ones, as Pelecanus philippensis, Leptoptilos javanicus, Threskiornis melanocephalus, Pavo muticus, Buceros bicornis, Rhyticeros undulatus... 69,82% of the bird specimens are in a good state. In the future, more bird species must be added to the collection, as well as recordings of bird sounds-and-songs and bird genomes. 145

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.