21<br />
<br />
<br />
<br />
Tôi về đến nhà lúc 22 giờ đêm. Cảm giác buồn bã, chán nản. Tôi lục lọi tủ lạnh xem<br />
còn chút gì ăn không. Chỉ còn chút mì ống nguội và một chút đậu thừa. Tôi cố nuốt trôi<br />
bằng chút rượu vốt ca.<br />
Vừa ăn tôi vừa tự hỏi mình sẽ làm gì nếu Julie không quay về nữa. Nếu không còn vợ,<br />
liệu tôi có lại bắt đầu hẹn hò với những phụ nữ khác không? Tôi sẽ gặp họ ở đâu? Tôi chợt<br />
tưởng tượng ra mình đang đứng ở quầy bar trong quán Bearington Holiday cố tỏ ra lơi lả<br />
với những phụ nữ lạ.<br />
Đấy là số phận của tôi ư? Chúa ơi.<br />
Tôi phải biết có thể hẹn hò ai đây.<br />
Tôi ngồi thần một lúc, nghĩ về những người phụ nữ mà tôi biết. Ai sẽ chấp nhận đi với<br />
tôi? Ai tôi muốn đi cùng? Chẳng lâu la gì khi duyệt qua hết cái danh sách ấy. Rồi có một<br />
phụ nữ chợt đến trong đầu tôi. Tôi đứng dậy khỏi ghế, đi đến máy điện thoại và cứ thế<br />
trừng trừng nhìn nó đến năm phút.<br />
Tôi có nên gọi không?<br />
Tôi cảm thấy hồi hộp khi quay số. Tôi lại gác máy trước khi chuông kêu. Tôi lại nhìn<br />
chằm chằm nó một lúc nữa. Ôi, khỉ thật! Cô ta quá lắm thì cũng chỉ nói không là cùng chứ<br />
gì? Tôi lại quay số. Tiếng chuông phải kêu đến mười lần mới có người nhấc máy.<br />
“A lô.” Tiếng ông bố.<br />
“Tôi có thể nói chuyện với Julie được không ạ?”<br />
Một chút im lặng rồi mới có tiếng nói, “Anh đợi một chút.”<br />
Lại một lúc trôi qua.<br />
“A lô?” Julie nói.<br />
“Xin chào, anh đây.”<br />
“Al à?”<br />
“Phải, em nghe này, anh biết lúc này đã muộn rồi, nhưng anh chỉ muốn đề nghị em một<br />
việc.”<br />
“Có phải là phải lựa chọn giữa li dị và quay về nhà…”<br />
“Không, không, không. Anh chỉ muốn biết trong khi em đang suy nghĩ quyết định, thì<br />
liệu chúng ta gặp nhau một chút có gì hại không?”<br />
“Ơ… tôi nghĩ là không.”<br />
“Tốt. Em có bận gì tối thứ Bảy này?”<br />
Một lúc im lặng làm tôi tưởng tượng Julie đang cười.<br />
Với giọng thích thú cô ấy hỏi, “Anh muốn hẹn hò với tôi phải không?”<br />
<br />
“Phải, đúng thế.”<br />
Im lặng một lúc lâu.<br />
Tôi nói, “Thế em có đồng ý không?”<br />
“Vâng, tôi rất thích,” cuối cùng cô ấy nói.<br />
“Tuyệt. Anh sẽ gặp em lúc 7 giờ 30 nhé?”<br />
“Đồng ý.”<br />
Sáng hôm sau chúng tôi mời cả hai người giám sát phụ trách các cổ-chai lên phòng<br />
họp. Chúng tôi đã có mặt gồm Stacey, Bob, Ralph và tôi. Ted Spencer là giám sát của bộ<br />
phận nhiệt luyện. Ông ta trông khá già với mái tóc như một búi dây kim loại và cơ thể như<br />
một cái giũa bằng thép. Còn Mario DeMonte giám sát của trung tâm gia công với cái máy<br />
NCX10, trông cũng già như Ted, nhưng đẫy đà hơn.<br />
Cả Stacey và Ralph mắt đều đỏ hoe. Trước khi chúng tôi ngồi xuống ghế, họ cho tôi<br />
biết về công việc sẽ xem xét trong buổi họp sáng nay.<br />
Để hoàn thành cái danh sách các đơn hàng đã quá hạn cũng khá dễ dàng. Máy tính<br />
không khó khăn gì sắp xếp danh sách theo thứ tự thời gian. Quá đơn giản, chẳng phải cần<br />
đến một giờ đồng hồ. Nhưng họ phải duyệt qua tất cả các phiếu vật tư của từng đơn hàng<br />
để tìm ra những chi tiết cần gia công ở các cổ-chai. Và họ phải xác minh xem liệu có hàng<br />
dở dang cho chế tạo các chi tiết đó không. Cái công việc đó mất gần hết cả đêm.<br />
Stacey bảo tôi lúc sáng nay rằng, đây là lần đầu tiên chị ta thực sự đánh giá cao sự tồn<br />
tại của máy tính.<br />
Tất cả chúng tôi đều có trong tay bản sao cái danh sách viết tay, mà Ralph đã chuẩn bị.<br />
Trong đó liệt kê sáu mươi bảy mục các đơn hàng bị quá hạn, theo thứ tự thời gian bị chậm.<br />
Đứng đầu danh sách là một đơn hàng đã quá 58 ngày so với ngày giao hàng theo yêu cầu<br />
của bộ phận thị trường. Còn cuối danh sách là ba đơn hàng đã quá 1 ngày.<br />
Chúng tôi đã kiểm tra,” Ralph nói. “Chừng 90% các đơn hàng bị chậm hiện nay đều có<br />
chi tiết phải qua gia công ở một hoặc hai cổ-chai. Trong số đó, có khoảng 85% đang bị tắc<br />
ở chỗ lắp ráp do phải chờ những chi tiết này, để có thể hoàn chỉnh và giao hàng.”<br />
“Như thế, rõ ràng là những chi tiết này cần được ưu tiên số một,” tôi giải thích cho hai<br />
giám sát viên.<br />
Sau đó Ralph nói, “Chúng tôi đã chuẩn bị trước một danh sách cho cả chỗ nhiệt luyện<br />
và máy NCX10 về những chi tiết cần gia công ở từng vị trí và thứ tự thời gian bị chậm.<br />
Trong chừng một tuần nữa, chúng ta có thể đưa ra danh sách đó bằng máy tính và sẽ<br />
không phải thức khuya nữa.”<br />
“Tốt lắm, Ralph. Tôi nghĩ Stacey và anh đã làm được một việc rất tuyệt,” tôi nói. Sau<br />
đó tôi quay lại Ted và Mario. “Bây giờ, việc hai anh phải làm là yêu cầu đốc công bắt đầu<br />
thực hiện theo danh sách từ trên xuống dưới.”<br />
“Nghe có vẻ không khó,” Ted nói. “Tôi nghĩ chúng tôi có thể giải quyết được.”<br />
“Các vị biết đấy, có thể chúng tôi phải đi tìm một vài mục trong số đó,” Mario nói.<br />
“Như thế các anh có thể sẽ phải bới tìm ở trong đống hàng dở dang,” Stacey nói. “Có<br />
<br />
sao không?”<br />
Mario cau mày và nói, “Không vấn đề gì. Các vị chỉ muốn chúng tôi làm những cái<br />
trong danh mục, đúng không?”<br />
“Đúng, đơn giản thế thôi,” tôi nói. “Tôi không muốn thấy các anh làm những thứ ngoài<br />
cái danh mục đấy. Nếu các điều độ viên gây rắc rối cho các anh, thì cứ bảo họ đến gặp tôi.<br />
Các anh phải đảm bảo theo đúng thứ tự thực hiện trong danh mục nữa.”<br />
Cả Ted và Mario đều gật đầu.<br />
Tôi quay lại Stacey và nói, “Chị đã hiểu làm sao cho các tay điều độ không can thiệp<br />
vào thứ tự của danh mục quan trọng như thế nào rồi chứ?”<br />
Stacey nói, “Vâng, nhưng anh phải đoan chắc với tôi rằng anh sẽ không thay đổi nó<br />
trong trường hợp có áp lực của bộ phận thị trường.”<br />
“Tôi hứa danh dự,” tôi nói. Sau đó tôi nói với Ted và Mario, “Nói một cách rất nghiêm<br />
túc, tôi hy vọng hai anh biết rằng nhiệt luyện và gia công trên máy NCX10 là các nguyên<br />
công quan trọng nhất trong toàn bộ nhà máy. Việc các anh có điều hành tốt hay không sẽ<br />
quyết định tương lai của cái nhà máy này đấy.”<br />
“Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức,” Ted nói.<br />
“Tôi có thể đảm bảo với anh rằng họ sẽ làm được,” Bob Donovan nói.<br />
Sau cuộc họp này, tôi đến ngay bộ phận nhân sự để gặp Mike O’Donnell, chủ tịch công<br />
đoàn bộ phận. Khi tôi bước vào phòng họp, Scott Donil, phụ trách nhân sự đang nắm chặt<br />
tay ghế đến trắng bệch các đốt ngón tay, trong khi O’Donnell thì đang nói rất to tiếng.<br />
“Có chuyện gì ở đây vậy?” tôi hỏi.<br />
“Anh quá biết vấn đề là gì rồi: đó là quy định mới của anh về thời gian ăn trưa của bộ<br />
phận nhiệt luyện và máy NC,” O’Donnell nói. “Như thế là vi phạm thoả thuận. Tôi muốn<br />
lưu ý anh về Phần Bảy, Đoạn Bốn…”<br />
Tôi nói, “Thôi nào, hượm đã, Mike. Bây giờ là lúc tôi nên thông báo với anh về tình<br />
hình của nhà máy.”<br />
Tôi đã dành cả thời gian còn lại của buổi sáng để nói cho anh ta biết về nhà máy đang<br />
như thế nào. Sau đó tôi cũng kể về một số điều chúng tôi đã phát hiện ra và giải thích tại<br />
sao cần thiết phải thay đổi.<br />
Cuối cùng tôi nói, “Anh có hiểu rằng việc đó chỉ có thể ảnh hưởng tối đa chừng hai<br />
mươi người thôi không?”<br />
Anh ta lắc đầu. “Này, tôi đánh giá cao việc anh đã cố gắng giải thích tất cả,” anh ta nói.<br />
“Nhưng chúng ta đã có một thoả ước. Bây giờ nếu chúng ta lờ đi một điểm nào đó, thì liệu<br />
sau này các anh có thay đổi những cái các anh không thích khác không?”<br />
Tôi nói, “Mike, thực tình mà nói, tôi không thể nói với anh về tương lai liệu chúng ta<br />
có cần thay đổi những cái khác nữa không. Nhưng xét cho cùng thì chúng ta đang nói về<br />
công ăn việc làm. Tôi không đề nghị cắt giảm lương hoặc các quyền lợi khác. Nhưng tôi<br />
đề nghị có một sự linh hoạt. Chúng ta phải có một khoảng dao động cần thiết cho những<br />
thay đổi để làm cho nhà máy chúng ta có hiệu quả. Hoặc nói một cách ngắn gọn thế này,<br />
<br />
trong một vài tháng nữa nhà máy của chúng ta có thể sẽ không còn tồn tại.”<br />
“Nghe như anh muốn doạ tôi,” cuối cùng anh ta nói.<br />
“Mike, tôi chỉ có thể nói thế này, nếu anh muốn đợi chừng đôi tháng để xem có phải tôi<br />
doạ mọi người không, thì sẽ quá muộn đấy.”<br />
O’Donnell im lặng một lúc.<br />
Cuối cùng anh ta nói, “Tôi phải suy nghĩ và trao đổi đã. Tôi sẽ nói lại với anh sau.”<br />
Đầu giờ buổi chiều, tôi đã không thể chịu đựng thêm được nữa. Tôi sốt ruột tìm hiểu<br />
xem liệu cái hệ thống ưu tiên mới được triển khai như thế nào. Tôi thử gọi Bob Donovan,<br />
nhưng anh ta không có ở trong nhà máy. Vì vậy, tôi quyết định tự đi xem xét.<br />
Chỗ đầu tiên tôi kiểm tra là máy NCX10. Nhưng khi tôi tới nơi thì không tìm thấy ai để<br />
hỏi. Vì nó là máy tự động, nên có nhiều lúc chẳng cần người trông nom. Nhưng vấn đề là<br />
chẳng có chết tiệt gì trên máy cả. Nó không chạy và cũng chẳng có ai điều chỉnh gì sất.<br />
Tôi như phát điên lên.<br />
Tôi chạy đi tìm Mario.<br />
“Thế quái nào mà máy lại đứng chơi hả?” tôi hỏi anh ta.<br />
Anh ta trao đổi với tay đốc công rồi quay lại chỗ tôi.<br />
“Chúng tôi không có vật tư,” anh ta nói.<br />
“Anh nói gì vậy, các anh không có vật tư,” tôi hét lên. “Thế các anh gọi những đống sắt<br />
thép ở khắp mọi nơi là cái gì vậy?”<br />
“Nhưng anh đã bảo chúng tôi là làm theo danh mục mà,” Mario nói.<br />
“Anh muốn nói rằng các anh đã làm xong tất cả số hàng chậm rồi chăng?”<br />
“Không, họ đã làm xong hai lô chi tiết đầu tiên,” Mario nói. “Nhưng khi làm đến chi<br />
tiết thứ ba trong danh mục, thì họ tìm chẳng thấy vật tư của nó. Vì vậy mà chúng tôi phải<br />
dừng máy cho đến khi tìm ra.”<br />
Tôi tưởng như muốn siết cổ anh ta.<br />
“Như thế có phải đúng là điều anh muốn chúng tôi làm không?” Mario nói. “Anh muốn<br />
chúng tôi chỉ làm những cái trong danh mục và theo thứ tự được liệt kê có đúng không?<br />
Chẳng lẽ không phải anh đã nói thế sao?”<br />
Cuối cùng tôi nói, “Phải, đúng là tôi nói như vậy. Nhưng anh không thấy là nếu không<br />
làm được một mục nào đó thì phải làm cái tiếp theo hay sao?”<br />
Mario trông có vẻ hoang mang.<br />
“Thôi, thế cái vật tư anh cần đang ở cái xó xỉnh nào hả?” tôi hỏi.<br />
“Tôi không biết,” anh ta nói. “Chúng có thể ở một trong nửa tá những chỗ có thể.<br />
Nhưng tôi nghĩ Bob Donovan có thể đã cử người đi tìm rồi.”<br />
“Thôi được, anh nghe này” tôi bảo anh ta. “Anh phải làm sao cho máy luôn được hiệu<br />
chỉnh sẵn sàng để làm những chi tiết tiếp theo đã có đủ vật tư. Cái con ngựa này không thể<br />
cho nghỉ được.”<br />
<br />
“Vâng,” Mario nói.<br />
Đang cơn điên, tôi lại quay về văn phòng. Tôi sẽ cho gọi Donovan, để tìm hiểu xem<br />
đang có gì không ổn. Nhưng đi được nửa đường, khi ngang qua mấy cái máy tiện, tôi thấy<br />
anh ta ở gần đó, đang nói chuyện với một tay đốc công tên là Otto. Tôi không biết cái<br />
giọng lịch sự là như thế nào nữa. Otto có vẻ mất hết tinh thần khi có mặt Bob. Tôi dừng<br />
lại, đợi Bob nói xong và nhận ra tôi. Ngay lập tức, Otto bước đi và kêu mấy người thợ cơ<br />
khí của anh ta lại. Bob tiến đến chỗ tôi.<br />
Tôi nói, “Anh biết điều gì đã xảy ra chứ…”<br />
“Vâng, tôi biết,” anh ta nói. “Vì thế mà tôi có mặt ở đây.”<br />
“Vấn đề là thế nào?”<br />
“Không có gì, không vấn đề gì cả. Chỉ là cái quy trình vận hành tiêu chuẩn.”<br />
Vấn đề trở nên rõ ra khi Bob giải thích với tôi rằng, những chi tiết mà máy NCX10<br />
đang cần, đã có sẵn ở đó cả tuần rồi. Otto lại đang gia công những lô hàng khác. Anh ta<br />
không thấy được cái tầm quan trọng của những chi tiết sẽ qua gia công ở máy NCX10.<br />
Đối với anh ta thì chúng cũng giống những chi tiết khác thôi - và thậm chí còn kém quan<br />
trọng hơn, nếu đánh giá theo số lượng của loạt sản xuất. Khi Bob tới nơi, thì cái lô chi tiết<br />
ấy đang gia công dở dang. Otto đã không chịu dừng lại cho tới khi nghe Bob giải thích.<br />
“Khỉ thật, Al, công việc vẫn theo kiểu như trước đây vậy,” Bob nói. “Họ hiệu chỉnh<br />
máy rồi bắt đầu gia công một thứ gì đó, rồi phải bỏ dở giữa chừng để chúng ta có thể làm<br />
một thứ khác. Như vậy vẫn chẳng có quái gì thay đổi cả!”<br />
“Thôi, thôi,” tôi nói. “Chúng ta hãy suy nghĩ về điều đó một chút.”<br />
Bob lắc đầu. “Có cái gì phải nghĩ đâu?”<br />
“Chúng ta hãy cố gắng tìm nguyên nhân của nó. Vấn đề nó là cái gì?”<br />
“Chi tiết không đến máy NCX10, điều đó có nghĩa là những người vận hành không thể<br />
gia công lô hàng đã được dự định phải làm,” Bob nói với cái giọng như đang hát.<br />
“Và nguyên nhân là những chi tiết cổ-chai đã bị tắc lại, do cái máy không cổ-chai này<br />
phải gia công những chi tiết không cổ-chai,” tôi nói. “Bây giờ chúng ta hãy tự hỏi, tại sao<br />
lại xảy ra như vậy.”<br />
“Cái tay có nhiệm vụ ở đây chỉ cố gắng sao cho luôn bận rộn, thế thôi,” Bob nói.<br />
“Đúng. Bởi vì nếu anh ta mà rỗi, thì sẽ có người như anh chẳng hạn sẽ đến và nhảy<br />
dựng lên,” tôi nói.<br />
“Vâng, còn nếu tôi không làm thế, thì anh sẽ lại mang tôi ra tế,” Bob nói.<br />
“Thôi được, cứ cho là như vậy. Nhưng dù cho cái gã này có bận rộn chăng nữa, hắn ta<br />
cũng chẳng giúp gì để đạt mục tiêu,” tôi nói.<br />
“Ơ…”<br />
“Đúng như thế đấy, Bob! Anh xem này,” tôi nói. Tôi chỉ tay vào số chi tiết sẽ cấp cho<br />
máy NCX10. “Chúng ta cần những chi tiết này ngay bây giờ, không phải ngày mai.<br />
Những chi tiết không cổ-chai có thể hàng tuần nữa vẫn chưa cần, có khi hàng tháng, hoặc<br />
có thể chẳng bao giờ dùng đến. Như vậy, nếu cứ tiếp tục gia công những chi tiết không cổ-<br />
<br />