Nghiên cứu điện não của điện thoại viên trong quá trình lao động

Gia Khải(2000), “Kỹ thuật chụp động mạch vành chọn<br /> lọc: Một số kinh nghiệm qua 152 bệnh nhân tim mạch<br /> được chụp động mạch vành tại Viện Tim Mạch Việt<br /> Nam”, Tạp chí tim mạch học, 21(phụ san đặc biệt 2-Kỷ<br /> yếu toàn văn các đề tài khoa học), tr632 - 642.<br /> 6. Phạm Tử Dương (2000), “Nhồi máu cơ tim” Bài<br /> giảng lớp tập huấn cục quân y, tr41 - 49.<br /> 7. Vũ Đình Hải - Hà Bá Miễn (1999), “Đau thắt ngực<br /> và NMCT”, Nhà xuất bản y học, tr 56 - 67.<br /> 8. Phạm Mạnh Hùng-Nguyễn Lân Hiếu-Nguyễn<br /> Ngọc Quang (2001), “Nghiên cứu giá trị của phân độ<br /> Killip trong tiên lượng bệnh nhân NMCT cấp theo dõi<br /> <br /> dọc theo thời gian 30 ngày”, Tạp chí Tim Mạch học Việt<br /> Nam.<br /> 9. Ahmad Sajadieh “Prevalence and prognostic<br /> significance of daily – life silent myocardial ischaemia in<br /> middle – aged and elderly subjects with no apparent”<br /> heart disease.<br /> 10. Antman,<br /> E.M;Braunwalde<br /> E.(1997),“Acute<br /> Myocardial Infarction”, Heart Disease, vol 2, 1184 1266.<br /> 11. American Diabetes Association (2005). “Total<br /> prevalence of Diabetes and Pre-Diabetes”.<br /> <br /> NGHIÊN CỨU ĐIỆN NÃO CỦA ĐIỆN THOẠI VIÊN TRONG QUÁ TRÌNH<br /> LAO ĐỘNG<br /> TRỊNH HOÀNG HÀ, NGUYỄN THỊ LỆ QUYÊN<br /> Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> TÓM TẮT<br /> Nghiên cứu cắt ngang có so sánh được tiến hành<br /> trên 57 điện thoại viên và 35 đối tượng đối chứng<br /> trong ngành Bưu điện. Kết quả nghiên cứu cho thấy,<br /> có sự giảm sút có ý nghĩa thống kê một số chỉ tiêu<br /> trên điện não đồ của điện thoại viên tại thời điểm<br /> trước ca so với sau ca làm việc: biên độ sóng Alpha<br /> từ 45,78  14,10 V giảm còn 39,07  14,93 V; chỉ<br /> số sóng Alpha từ 47,54  12,06% giảm còn 41,83 <br /> 9,48%. Tại thời điểm sau ca lao động, mức suy giảm<br /> biên độ và chỉ số sóng Alpha của điện thoại viên làm<br /> việc tại Hà Nội lớn so với các tỉnh có ý nghĩa thống<br /> kê. Kết quả nghiên cứu trên thể hiện sự mệt mỏi rõ<br /> ràng của điện thoại viên trong quá trình lao động.<br /> Từ khóa: Điện não đồ, điện thoại viên.<br /> SUMMARY<br /> Comparative cross-sectional study among 57<br /> telephonist and 35 clerical staffs was conducted from<br /> 2008 to 2009. There was a statistically significant<br /> decrease in some EEG indicators before and after<br /> their work shifts such as: Alpha wave amplitude from<br /> 45,78  14,10 V to 39,07  14,93 V; Alpha wave<br /> index from 47,54  12,06% to 41,83  9,48%. The<br /> decrease of telephonist in Hanoi were statistically<br /> significant much more than in other provinces. Our<br /> findings showed a highly fatigue of telephonists<br /> during the working time.<br /> Keywords: Telephonist, clerical staffs<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Điên thoại viên là nghề khá phổ biến trên thế giới,<br /> theo thống kê năm 2007 của Cục Lao động Hoa Kỳ,<br /> trên toàn lãnh thổ có 209.000 điện thoại viên (khoảng<br /> 0,7 điện thoại viên/1000dân), trong đó có 27.000 điện<br /> thoại viên làm ở các trung tâm Bưu điện lớn 10.<br /> Theo Roxanne Cabral (1998), đặc trưng cơ bản của<br /> điện thoại viên là lao động trong phòng kín, cách ly<br /> độc lập nên dễ bị căng thẳng thần kinh tâm lý, mệt<br /> mỏi, cần phải tuyển chọn, chăm sóc sức khoẻ phù<br /> hợp, đặc biệt chú ý đến thiết kế ecgônômi vị trí lao<br /> động và tổ chức nghỉ ngơi tích cực giữa ca lao động<br /> <br /> 19<br /> <br /> 8. Theo Guianze E.R. (1988), những người làm việc<br /> tại các tổng đài điện thoại đường dài đều có gánh<br /> nặng cảm xúc, trí tuệ lớn, bị cách ly độc lập trong làm<br /> việc, thường than phiền các triệu chứng như đau<br /> đầu, chóng mặt [7]. Nhìn chung, các nhà khoa học<br /> đều thừa nhận, căng thẳng thần kinh tâm lý (stress),<br /> thường gây suy nhược cơ thể, nếu kéo dài sẽ dẫn<br /> đến tình trạng suy nhược mất bù và cuối cùng là<br /> bệnh lý do nghề nghiệp. Theo Kawakami và cs<br /> (1999), cho biết từ năm 1980 tại Nhật có đến 50%<br /> người lao động lo lắng quá mức về công việc, âu sầu<br /> và các stress khác, tỷ lệ này cứ tăng dần từ 51%<br /> (năm 1982), đến 57% (1992) và 60% (1997) [6]. Tuy<br /> nhiên, ở nước ta lao động căng thẳng thân kinh tâm<br /> lý chỉ mới hình thành trong những năm gần đây nên<br /> chưa được nghiên cứu nhiều.<br /> Trong ngành Bưu điện, điện thoại viên chiếm<br /> khoảng 20% lao động của ngành, trong đó nữ chiếm<br /> trên 90% (khoảng 0,24 Điện thoại viên/1000dân).<br /> Điện thoại viên làm việc theo ca kíp 24/24, tiếp nhận<br /> nhu cầu thông tin từ khách hàng, xử lí thông tin và trả<br /> lời ngay, hoặc tra cứu nhanh trên máy tính, hoặc phải<br /> tìm kiếm thông tin từ các chuyên gia, các thư<br /> viện.v.v.. để đưa ra câu trả lời sớm nhất. Thời gian<br /> tập trung quan sát chiếm gần 90% ca lao động. Định<br /> mức khoán 325 phút đường thông/ca làm việc 360<br /> phút. Tuy nhiên, vào lúc cao điểm lên đến 700 cuộc<br /> trao đổi/ca. Vì vậy, điện thoại viên được Bộ Y tế xếp<br /> vào lao động loại IV thuộc nhóm lao động nặng nhọc<br /> độc hại nguy hiểm. Trong quá trình quản lí sức khoẻ<br /> điện thoại viên ngành Bưu điện, chúng tôi thấy có<br /> nhiều trường hợp người mắc bệnh có liên quan đến<br /> nghề nghiệp, thậm chí mắc bệnh chống chỉ định với<br /> nghề nghiệp. Không ít điện thoại viên, chủ yếu tại<br /> trung tâm khai thác điện thoại lớn, đặc biệt là ở Hà<br /> Nội và TP Hồ Chí Minh phải chuyển nghề, khoảng<br /> 30% mỗi năm.<br /> Xuất phát từ yêu cầu cấp bách trên, chúng tôi tiến<br /> hành nghiên cứu đề tài này nhằm mục tiêu: Đánh giá<br /> sự biến đổi chức năng thần kinh của điện thoại viên<br /> <br /> Y HỌC THỰC HÀNH (905) – SỐ 2/2014<br /> <br /> trong quá trình lao động. Trên cơ sở đó đề xuất biện<br /> pháp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe điện thoại viên.<br /> ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu là nữ công nhân viên làm<br /> việc tại các đơn vị viễn thông được chọn trong ngành<br /> Bưu điện, đối tượng được chia làm 2 nhóm:<br /> - Nhóm chủ cứu: là điện thoại viên được chia làm<br /> hai nhóm nhỏ như sau:<br /> + Điện thoại viên làm việc tại Viễn thông Hà Nội,<br /> nơi có cường độ làm việc lớn hơn so với các Viễn<br /> thông các tỉnh.<br /> + Điện thoại viên tại các Viễn thông các tỉnh: nơi<br /> có cường độ làm việc thấp hơn so với Viễn thông Hà<br /> Nội.<br /> - Nhóm đối chứng: là công nhân viên làm công tác<br /> hành chính tại các đơn vị nghiên cứu được chọn,<br /> tương ứng mọi điều kiện, nhưng không tiếp xúc với<br /> các yếu tố tác hại nghề nghiệp của điện thoại viên.<br /> 2. Phương pháp nghiên cứu<br /> 2.1. Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu cắt ngang<br /> có so sánh<br /> 2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu: áp dụng công thức tính<br /> cỡ mẫu cho việc so sánh khác biệt giữa hai trị số<br /> trung bình như sau [1]:<br /> 2 2<br /> n1  n 2  Z 2  ,   2<br /> <br /> <br /> <br /> Trong đó:  là độ lệch chuẩn;  là sự khác biệt<br /> giữa hai số trung bình trước và sau ca lao động.<br /> 2(, ) là mức ý nghĩa thống kê, tra bảng 10,5.<br /> Tham khảo các nghiên cứu trước, chọn độ lệch<br /> chuẩn của biên độ sóng  là 6V và sai khác nhau<br /> giữa hai trị số trung bình của biên độ sóng  là 5V.<br /> Thay vào công thức tính được số đối tượng nghiên<br /> cứu tối thiểu là 31 đối tượng cho mỗi nhóm nghiên<br /> cứu.<br /> 2.3. Kỹ thuật thu thập thông tin:<br /> - Ghi điện não đồ bằng máy kỹ thuật số<br /> NEUROFAX- Nhật, theo phương pháp lưỡng cực tại<br /> 4 vùng trán, đỉnh, chẩm, thái dương (hai bên phải và<br /> trái), tại thời điểm trước và sau ca làm việc.<br /> - Khi phân tích điện não, đã tiến hành phân loại<br /> điện não và tính toán các thông số tần số, biên độ và<br /> chỉ số của sóng Alpha.<br /> 2.4. Phương pháp thống kê xử lý số liệu: trên<br /> Epi-Info 6.4 và SPSS.<br /> 2.5. Đạo đức nghiên cứu: nghiên cứu tuân thủ<br /> theo quy định và được Hội đồng đạo đức của Bệnh<br /> viện Bưu điện thông qua trước khi tiến hành.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 1. Tần số sóng Alpha trên điện não đồ<br /> Bảng 1: Tần số sóng Alpha trên điện não đồ của<br /> điện thoại viên và đối chứng<br /> Nhóm<br /> nghiên cứu<br /> Chủ cứu<br /> (n=57)<br /> Đối chứng<br /> <br /> 20<br /> <br /> ĐV<br /> tính<br /> CK/s<br /> CK/s<br /> <br /> Trước ca<br /> <br /> <br /> 9,24<br /> 0,53<br /> <br /> Sau ca<br /> <br /> <br /> 9,11<br /> 0,51<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> 9,36<br /> <br /> 9,19<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> 0,55<br /> <br /> 0,64<br /> <br /> p<br /> <br /> (n=35)<br /> P<br /> <br /> 0,05<br /> <br /> 0,05<br /> <br /> Nhận xét: Tần số nhịp Alpha của điện thoại viên ở<br /> thời điểm trước và sau ca lao động đều thấp hơn so<br /> với nhóm đối chứng. Tuy nhiên, sự khác nhau này<br /> chưa có ý nghĩa thống kê.<br /> 2. Biên độ sóng Alph trên điện não đồ<br /> Bảng 2: Biên độ sóng Alpha trên điện não đồ của<br /> điện thoại viên và đối chứng<br /> Nhóm<br /> nghiên cứu<br /> Chủ cứu<br /> (n=57)<br /> Đối chứng<br /> (n=35)<br /> p<br /> <br /> ĐV<br /> tính<br /> V<br /> V<br /> <br /> Trước ca<br /> Sau ca<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 45,78 14,10 39,07 14,93<br /> <br /> 0,05<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> p<br /> <br /> 0,05<br /> <br /> Nhận xét: - Biên độ sóng Alpha của điện thoại<br /> viên ở thời điểm trước ca thấp hơn so với nhóm đối<br /> chứng. Tuy nhiên, sự khác nhau này chưa có ý nghĩa<br /> thống kê.<br /> - Tại thời điểm sau ca lao động, biên độ sóng<br /> Alpha của điện thoại viên giảm thấp hơn so với trước<br /> ca, đặc biệt là giảm thấp nhiều hơn so với nhóm đối<br /> chứng có ý nghĩa thống kê.<br /> - Tại thời điểm sau ca lao động, biên độ sóng<br /> Alpha của nhóm đối chứng cũng giảm thấp hơn so<br /> với đầu ca. Tuy nhiên, sự khác nhau này chưa có ý<br /> nghĩa thống kê.<br /> 3. Chỉ số sóng Alpha trên điện não đồ<br /> Bảng 3: Chỉ số sóng Alpha trên điện não đồ của<br /> điện thoại viên và đối chứng<br /> Nhóm<br /> nghiên cứu<br /> Chủ cứu<br /> (n=57)<br /> Đối chứng<br /> (n=35)<br /> p<br /> <br /> ĐV<br /> tính<br /> <br /> Trước ca<br /> <br /> <br /> <br /> Sau ca<br /> <br /> <br /> <br /> p<br /> <br /> %<br /> <br /> 47,54 12,06 41,83<br /> <br /> 9,48<br /> <br /> 0,05<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> Nhận xét: - Tại thời điểm trước ca lao động, chỉ số<br /> sóng Alpha của điện thoại viên thấp hơn so với nhóm<br /> đối chứng, tuy nhiên sự khác nhau này chưa có ý<br /> nghĩa thống kê.<br /> - Tại thời điểm sau ca lao động, chỉ số sóng Alpha<br /> của điện thoại viên giảm thấp hơn so với trước ca có<br /> ý nghĩa thống kê. Trong khi đó, chỉ số sóng Alpha của<br /> nhóm đối chứng cũng giảm so với trước ca nhưng<br /> chưa có ý nghĩa thống kê.<br /> 4. Kết quả các chỉ số điện não theo cường độ<br /> làm việc<br /> Bảng 4: So sánh mức biến đổi biên độ và chỉ số<br /> sóng Alpha trên điện não trước và sau ca lao động<br /> theo đơn vị nghiên cứu<br /> Nhóm<br /> nghiên cứu<br /> Biên độ<br /> sóng Alpha<br /> Chỉ số sóng<br /> Alpha<br /> <br /> ĐV<br /> tính<br /> <br /> BĐ Hà Nội<br /> (n=30)<br /> <br /> <br /> <br /> BĐ Tỉnh<br /> (n=27)<br /> <br /> <br /> <br /> V<br /> <br /> 7,85<br /> <br /> 2,24<br /> <br /> 5,45<br /> <br /> 1,98<br /> <br /> 0,001<br /> <br /> %<br /> <br /> 7,03<br /> <br /> 2,57<br /> <br /> 4,24<br /> <br /> 1,36<br /> <br /> 0,001<br /> <br /> p<br /> <br /> Nhận xét: - Mức độ giảm biên độ sóng Alpha ở<br /> <br /> Y HỌC THỰC HÀNH (905) – SỐ 2/2014<br /> <br /> thời điểm sau ca lao động so với trước ca của điện<br /> thoại viên Viễn thông Hà Nội lớn hơn so với Viễn<br /> thông tỉnh có ý nghĩa thống kê.<br /> - Mức độ giảm chỉ số sóng Alpha ở thời điểm sau<br /> ca lao động so với trước ca của điện thoại viên Viễn<br /> thông Hà Nội lớn hơn so với Viễn thông tỉnh có ý<br /> nghĩa thống kê.<br /> BÀN LUẬN<br /> Theo các nhà khoa học, có nhiều kỹ thuật nghiên<br /> cứu căng thẳng thần kinh tâm lý nghề nghiệp và mệt<br /> mỏi trong quá trình lao động như điều tra tâm sinh lý<br /> bằng bảng câu hỏi soạn sẵn, Sipelberger test; các<br /> trắc nghiệm tâm lý, bao gồm trí nhớ, chú ý, phản xạ<br /> thính thị - vận động, tốc độ xử lý thông tin, tư duy<br /> logic,…Nhìn chung, các nghiệm pháp này đều dễ<br /> triển khai thực hiện tại hiện trường và ít tốn kém<br /> nhưng cùng mắc nhược điểm là bị ảnh hưởng bởi<br /> nhiều yếu tố chủ quan từ cả hai phía người lao động<br /> và nghiên cứu viên. Để khắc phục nhược điểm này<br /> và điều kiện ngay nay cũng cho phép nên gần đây<br /> các nhà khoa học thường sử dụng thêm các thiết bị,<br /> máy móc chuyên dụng để thu thập thông tin chính<br /> xác và khách quan hơn như máy điện tim trong thống<br /> kê toán học nhịp tim, máy ghi điện não đồ. Ngoài ra,<br /> trong những trường hợp khó, các biến đổi kín đáo,<br /> người ta còn sử dụng thêm một số nghiệm pháp kích<br /> hoạt để phát hiện được những dấu hiệu bất thường<br /> tiềm ẩn như nghiệm pháp gắng sức trong ghi điện<br /> tâm đồ, nghiệm pháp hít thở sâu, nghiệm pháp ánh<br /> sáng,...<br /> Điện não đồ có vai trò quan trọng trong nghiên<br /> cứu y học, vì nó cho phép chúng ta đánh giá trực tiếp<br /> trạng thái chức năng của não có liên quan đến các<br /> quá trình hoạt động tâm sinh lý trong quá trình lao<br /> động. Theo Malkin V.B. (1978) điện não đồ là chỉ tiêu<br /> vững chắc biểu hiện các nét cá nhân của chân dung<br /> tâm sinh lý, cho phép đánh giá chức năng, đánh giá<br /> căng thẳng thần kinh tâm lý và mệt mỏi trong lao<br /> động và có độ nhạy cao trong đánh giá hiệu quả các<br /> biện pháp nghỉ ngơi tích cực, luyện tập phục hồi sức<br /> khoẻ [9].<br /> Theo các nhà khoa học, điện não nền được ghi<br /> trong trạng thái tương đối yên tĩnh, không có sự căng<br /> thẳng thần kinh tâm lý. Như vậy, bản điện não ghi<br /> trước ca trong nghiên cứu của chúng tôi được coi<br /> như là một bản điện não nền, nó cho phép ta xác<br /> định các chỉ số cơ bản như tần số, biên độ trung<br /> bình, chỉ số Alpha, Beta, và các nghiệm pháp chức<br /> năng sau khi ghi điện não nền với kích thích bằng<br /> ánh sáng, các nghiệm pháp này cho phép xác định<br /> tính phản ứng, độ năng động và tính hưng phấn của<br /> hệ thần kinh. Trong phạm vi nghiên cứu này, chúng<br /> tôi lựa chọn các chỉ tiêu cơ bản để đánh giá trạng thái<br /> thần kinh chức năng và mệt mỏi trong quá trình lao<br /> động của điện thoại viên như chu kỳ, biên độ, chỉ số<br /> sóng Alpha.<br /> Tần số, biên độ và chỉ số sóng Alpha phản ánh<br /> khách quan khả năng hoạt động đồng bộ, bình<br /> thường của não người. Trong tình trạng mệt mỏi<br /> <br /> 21<br /> <br /> hoặc quá căng thẳng thì cả tần số, biên độ và chỉ số<br /> Alpha đều giảm sút, trong đó biên độ và chỉ số Alpha<br /> có độ nhạy và đặc hiệu cao hơn [3,10]. Kết quả<br /> nghiên cứu (bảng 1) cho thấy, tại thời điểm sau ca<br /> lao động, tần số Alpha giảm thấp hơn trước ca<br /> nhưng chưa có ý nghĩa thống kê. Tuy nhiên, biên độ<br /> và chỉ số Alpha của điện thoại viên ở thời điểm sau<br /> ca lại giảm thấp hơn so với trước ca có ý nghĩa thống<br /> kê. Đặc biệt là tại thời điểm sau ca lao động, biên độ<br /> và chỉ số Alpha của điện thoại viên giảm thấp nhiều<br /> hơn so với nhóm đối chứng có ý nghĩa thống kê xem<br /> chi tiết kết quả bảng 2&3. Trong khi đó, ta chưa thấy<br /> có sự khác biệt rõ ràng ở nhóm đối chứng tại thời<br /> điểm sau ca so với trước ca. Kết quả nghiên cứu của<br /> chúng tôi cũng phù hợp với Vũ Khắc Khoan [3]<br /> nghiên cứu sức khoẻ phi công và công nhân công tác<br /> trên không cho biết, không có sự khác biệt về tần số<br /> sóng điện não của nhóm nghiên cứu (phi công và<br /> điện báo viên) với nhóm chiến sĩ đối chứng, nhưng<br /> có sự khác nhau về biên độ và đặc biệt là chỉ số nhịp<br /> Alpha. Biên độ và chỉ số Alpha của nhóm nghiên cứu<br /> thấp hơn, thể hiện căng thẳng thần kinh tâm lý của<br /> nhóm nghiên cứu (phi công và điện báo viên) với<br /> nhóm đối chứng. Trong nghiên cứu này của chúng<br /> tôi, biên độ và chỉ số Alpha cao hơn kết quả của<br /> Nguyễn Văn Oai và cs (2002) khi nghiên cứu xây<br /> dựng tiêu chuẩn sức khỏe tuyển chọn sức khỏe nghề<br /> nghiệp trong ngành Bưu Điện [2]. Theo chúng tôi, có<br /> lẽ các máy ghi điện não kỹ thuật số ngày nay có độ<br /> nhạy cao hơn so với trước.<br /> Kết quả nghiên cứu bảng 4 cho thấy, mức độ<br /> giảm biên độ và chỉ số sóng Alpha ở thời điểm sau ca<br /> lao động so với trước ca của điện thoại viên Viễn<br /> thông Hà Nội lớn hơn so với Viễn thông tỉnh có ý<br /> nghĩa thống kê, thể hiện sự suy giảm về biên độ và<br /> chỉ số song Alpha theo cường độ lao động. Kết quả<br /> này cũng phù hợp với kết quả của Vũ Khắc Khoan<br /> trong nghiên cứu nêu trên cho biết, biên độ và chỉ số<br /> Alpha của phi công và điện báo viên quân sự kém<br /> hơn phi công và điện báo viên dân sự, đặc biệt biên<br /> độ và chỉ số sóng Alpha giảm có ý nghĩa ở những lần<br /> bay sau so với lần bay trước [3,4].<br /> Tóm lại, qua kết qủa nghiên cứu điện não đồ của<br /> điện thoại viên trong quá trình lao động cho thấy, tại<br /> thời điểm sau ca lao động biên độ và chỉ số Alpha<br /> giảm sút nhiều so với trước ca, điện thoại viên làm<br /> việc tại các trung tâm lớn như Hà Nội có mức giảm<br /> sút nhiều hơn các tỉnh. Điều này thể hiện rõ tính chất<br /> lao động căng thẳng thần kinh tâm lý, đã gây mệt mỏi<br /> và giảm sức lao động của điện thoại viên ở thời điểm<br /> cuối ca làm việc. Tuy nhiên, các chỉ số điện não cơ<br /> bản của điện thoại viên ở thời điểm đầu ca đều đạt ở<br /> mức trung bình trở lên. Thể hiện sự mệt mỏi thần<br /> kinh tâm lý trong ca lao động, có khả năng hồi phục<br /> sau khi được nghỉ ngơi, nhưng nếu kéo dài tính chất<br /> căng thẳng này liệu có thể dẫn đến tình trạng bệnh lý.<br /> Theo Võ Quang Đức và cs (2004), nghiên cứu về môi<br /> trường làm việc và sức khỏe của điện thoại viên cho<br /> biết, 82% điện thoại viên bị đau đầu, 45% số người<br /> <br /> Y HỌC THỰC HÀNH (905) – SỐ 2/2014<br /> <br /> có biểu hiện uể oải, buồn ngủ, giấc ngủ nặng nề;<br /> ngoài ra còn bị đau âm ỉ cơ mắt, xung quanh hố mắt,<br /> cơ đầu ngón tay, cẳng tay, bả vai, bắp đùi, quanh<br /> sườn; rối loạn chức năng thị giác, một số điện thoại<br /> viên giảm thị lực nhanh chóng trong những năm đầu;<br /> lão thị sớm ở người trên 40 tuổi kèm theo thoái hóa<br /> võng mạc; nhãn áp tăng nhanh theo tuổi nghề và tuổi<br /> đời, nữ cao gấp hai lần nam. Vì vậy, cần có những<br /> biện pháp dự phòng tích cực để giảm nhẹ căng thẳng<br /> nghề nghiệp cho các điện thoại viên nhẹ căng thẳng<br /> nghề nghiệp phục hồi sức khỏe như: tuyển chọn<br /> nghề nghiệp, đào tạo kỹ năng nghề nghiệp, giáo dục<br /> sức khỏe nghề nghiệp, tổ chức lao động hợp lý, rèn<br /> luyện tâm thể và điều trị dự phòng bằng thuốc [5].<br /> KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ<br /> Tại thời điểm sau ca lao động, biên độ và chỉ số<br /> sóng Alpha của điện thoại viên biến đổi theo chiều<br /> hướng giảm sút so với trước ca và giảm sút nhiều<br /> hơn ở điện thoại viên có cường độ làm việc lớn hơn,<br /> thể hiện sự căng thẳng thần kinh tâm lý và mệt mỏi<br /> quá mức trong quá trình lao động. Trên cơ sở kết<br /> quả nghiên cứu, chúng tôi khuyến nghị: cần tăng<br /> cường các biện pháp chăm sóc sức khoẻ điện thoại<br /> viên như áp dụng các biện pháp nghỉ ngơi tích cực,<br /> khám sức khỏe định kỳ phát hiện sớm các bệnh lý có<br /> tính chất nghề nghiệp để điều trị kịp thời. Nhưng về<br /> lâu dài, cần nghiên cứu biên soạn tiêu chuẩn sức<br /> khoẻ tuyển chọn phù hợp để hạn chế đến mức tối<br /> thiểu ảnh hưởng của các yếu tố tác hại nghề nghiệp,<br /> đảm bảo sức khỏe lâu dài cho điện thoại viên trong<br /> quá trình lao động.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. Đào Văn Dũng (2008), Thiết kế nghiên cứu hệ<br /> <br /> thống y tế. NXB Y học, Hà Nội, tr 59-65.<br /> 2. Nguyễn Văn Oai, Nguyễn Văn Lịch (2002),<br /> Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn sức khỏe tuyển chọn<br /> công nhân khai thác điện thoại, Báo cáo tổng kết đề tài<br /> nghiên cứu khoa học cấp Tổng công ty Bưu chính Viễn<br /> thông Việt Nam, Hà Nội.<br /> 3. Vũ Khắc Khoan (1995), Nghiên cứu các biện<br /> pháp bảo vệ sức khoẻ Phi công và nhân viên công tác<br /> trên không, nhằm góp phần bảo đảm an toàn và kéo dài<br /> tuổi bay, Báo cáo kết quả nghiên cứu khoa học cấp Bộ<br /> Quốc phòng, Hà Nội.<br /> 4. Trịnh Hoàng Hà, Nguyễn Tùng Linh (2009),<br /> Nghiên cứu tác dụng cải thiện khả năng lao động trí tuệ<br /> của chế phẩm “Quy tỳ thang” ở Điện thoại viên, Tạp chí<br /> sinh lý học, Tập 12 N 0-1: 4/2008, Hà Nội. tr 40-45.<br /> 5. Tô Như Khuê (1995), Nghiên cứu ché độ lao<br /> động nghề nghiệp và các biện pháp phục hồi sau lao<br /> động. Báo cáo tổng kết đề tà KX -07 -15, thuộc chươg<br /> trình 07. Đề tài khoa học cấp nhà nước, Hànội 1995.<br /> 6. Kawakami N., Haratani T. (1999), Epideminology<br /> of job stress and health in Japan: Review of current<br /> evidence and future direction. Industrial health, Vol.37<br /> N02, pp.174-186.<br /> 7. Guianze E.R. (1988), Swithboard operators,<br /> rd<br /> Encyclopaedia of occupational health and safety, 3<br /> Edition, Vol.2, ILO, Geneva.<br /> 8. Roxanne Cabral (1998), Postal service.<br /> th<br /> Encyclopaedia of occupational health and safety, 4<br /> Edition, Vol.3, ILO, Geneva.<br /> 9. Stykan O.A. (1998), Điện não đồ trong lâm sàng,<br /> tài liệu dịch, Học viện Quân Y, Hà Nội.<br /> 10. Wright R.D. & Ward L.M. (2008), Orienting of<br /> Attention, Oxford University Press.<br /> <br /> NGHI£N CøU GI¸ TRÞ ¸P LùC NéI Sä ë BÖNH NH¢N CHÊN TH¦¥NG Sä N·O NÆNG<br /> NguyÔn ViÕt Quang, NguyÔn ViÕt Quang HiÓn<br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Chấn thương sọ não gây nên những<br /> thương tổn nguyên phát và thứ phát, chính những<br /> thương tổn này dẫn đến phù não và hậu quả cuối cùng<br /> gây tăng áp lực nội sọ. Áp lực nội sọ càng càng cao thì<br /> tiên lượng càng nặng. Mục tiêu: Xác định giá trị áp lực<br /> nội sọ ở bệnh nhân chấn thương sọ não nặng và tìm<br /> mối tương quan giữa áp lực nội sọ với thang điểm<br /> Glasgow ở bệnh nhân chấn thương sọ não nặng. Đối<br /> tượng và phương pháp nghiên cứu: 120 bệnh nhân<br /> chấn thương sọ não nặng điều trị tại Bệnh viện Trung<br /> ương Huế, tuổi ≥18. Kết quả: 120 bệnh nhân, nam<br /> 104, nữ 16, 18-39 tuổi có 82 bệnh nhân, 40-60 tuổi có<br /> 31 bệnh nhân, trên 60 tuổi có 7 bệnh nhân. Nhóm<br /> Glasgow 3-6 điểm có 35 bệnh nhân, nhóm bệnh nhân<br /> Glasgow 7-8 điểm có 85 bệnh nhân. Áp lực nội sọ ở<br /> nhóm bệnh nhân Glasgow 3-6 điểm là<br /> 32,78±9,63mmHg và nhóm Glasgow 6-7 điểm là<br /> 30,06±9,25mmHg. Kết luận: Ở bệnh nhân chấn<br /> <br /> 22<br /> <br /> thương sọ não nặng, áp lực nội sọ tăng cao, khi áp lực<br /> nội sọ càng cao, thang điểm Glasgow càng thấp.<br /> Từ khóa: Chấn thương sọ não, Glasgow.<br /> SUMMARY<br /> RESEARCH OF INTRCRANIAL PRESSURE VALUE<br /> IN PATIENTS WITH SEVERE TRAUMATIC BRAIN<br /> INJURY<br /> <br /> Background: Traumatic brain injury causes<br /> lesions of primary and secondary, primary lesions<br /> leads to cerebral edema and consequently ultimately<br /> causing increased intracranial pressure. High value of<br /> intracranial pressure is the worse prognosis.<br /> Objectives: Valuation of intracranial pressure in<br /> patients with severe traumatic brain injury and find<br /> the correlation between intracranial pressure with<br /> Glasgow coma scale in patients with severe traumatic<br /> brain injury. Subjects and methods: 120 patients<br /> with severe traumatic brain injury treated at Hue<br /> Central Hospital, age ≥ 18. Results: 120 patients,<br /> <br /> Y HỌC THỰC HÀNH (905) – SỐ 2/2014<br /> <br />