Nghiên cứu giá thành và hiệu quả kinh tế trong sản xuất rau an toàn

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

102
lượt xem 31
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sản xuất rau an toàn là vô cùng mối quan tâm của xã hội về sự an toàn cho cả sản xuất và người tiêu dùng. Mặc dù chính phủ Việt Nam đã trả sự quan tâm và nỗ lực để phát triển hệ thống rau an toàn sản xuất, thành công của nó và mở rộng đã được theo mong muốn. các nguyên nhân ngăn cản sự tiến bộ này có thể khác nhau nhưng thấp lợi ích kinh tế của nhà sản xuất và nhà kinh doanh, thiếu ý thức tự tin và thấp của người tiêu dùng, đang được coi là...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu giá thành và hiệu quả kinh tế trong sản xuất rau an toàn

NGHIÊN C U GIÁ THÀNH VÀ HI U QU KINH T TRONG S N XU T RAU AN TOÀN Nguy n H ng Sơn SUMMARY Cost and economic efficiency of safety vegetable production Safe vegetable production is extremely concern of social about safety for both producer and consumer. Although the government of Vietnam has paid great attentions and efforts to develop safe vegetable production system, its success and expanding has been under desirable. The causes preventing this progress may be various but low economic benefit of producer and trader, lack of confident and low awareness of consumer, are being considered as majorities. It was indicated from research findings of Institute for Agriculture Environment during 2006 - 2010 that though the production expense of safe vegetable is lower than normal production system thank to saving of materials such as Nitro, Pesticides, its total cost is significantly increased by 82,36 - 88,40 mill. VND/ ha (equavelent with 40 - 50% of total production cost) due to raising of commercialization cost including construction, equipment, quality control, packing product, transportation and shop hiring. Where as the yield of almost 27 studied crops belong to 3 vegetable gorups: leafy, fruit and tuber is appropriately reduced by 16,8%; 30,6% and 25,5% compared to normal production. Hence the economic benefit and efficiency of safe vegetable is sharply down even its price increased by 1.20; 1.35 and 1.25 times. In order to improve benefit to encourage farmer’s participation in production and commercialization, the price of 3 safty vegetable groups including leafy, fruit and tuber must be improved to get at least 2.70; 1,94 and 1,11 time higher than that of normal product. To achieve that figure, it is necessary to enhance cooperation between producer and trader in quality control to get more confident of consumer. However, it is real need to raise awareness of consumer, thus they can understand and accept the higher price as well as change of shopping habitate. Keywords: Cost, Econonic efficiency, Safe vegetable tiêu dùng cho r ng n u có s n phNm rau an I. §Æt vÊn ®Ò toàn th c s thì h có th mua v i b t kỳ M c dù, cho n nay Nhà nư c và toàn giá nào, song th c t giá rau an toàn hi n xã h i ã có nhi u n l c trong vi c Ny v n ư c r t ít ngư i tiêu dùng ch p nh n. m nh nghiên c u, phát tri n và t ch c s n Do còn thi u k t qu nghiên c u v góc xu t, tiêu th rau an toàn nhưng nh ng kinh t i v i s n xu t rau an toàn nên thành t u t ư c v n còn r t h n ch . ngư i tiêu dùng không bi t âu là giá tr N guyên nhân ch y u là do các s n phNm th t c a rau an toàn so v i các lo i rau s n xu t ra chưa ư c giám sát, c p ch ng không ư c s n xu t theo quy trình s n ch t o ni m tin cho ngư i tiêu dùng, t xu t rau an toàn. Trong khi ó, các nghiên ó chưa có ư c ch ng trên th trư ng. c u u ch ra r ng năng su t rau an toàn Bên c nh ó, giá bán c a s n phNm th p, cao hơn, chi phí th p do ti t ki m phân chưa c i thi n ư c l i ích nên chưa bón, thu c BVTV v.v., như v y giá thành khuy n khích ư c nông dân s n xu t cũng c a rau an toàn s gi m và l i nhu n s n ư c coi là nguyên nhân quan tr ng c n tr xu t rau an toàn s cao hơn. tr l i câu th trư ng tiêu th rau an toàn. N hi u ngư i h i hi n ang ư c nhi u ngư i quan tâm ‘‘ âu là giá thành th c s c a rau an
toàn“, và ‘‘v i giá nào thì ngư i s n xu t - Phương pháp i u tra nông dân b ng th c s có lãi“, t ó giúp ngư i s n xu t b ng câu h i chuNn (SQ) ã ư c ng d ng và ngư i tiêu dùng có th ti p c n v i thu th p s li u t các h nông dân nhau. Trong giai o n 2006 - 2010, Vi n tính toán giá thành, hi u qu s n xu t và Môi trư ng N ông nghi p ã ti n tiêu th rau an toàn. hành‘‘ ghiên c u giá thành và hi u qu - Phương pháp phân tích l i nhu n chi kinh t trong s n xu t rau an toàn“. K t phí (CBA) ã ư c áp d ng phân tích qu nghiên c u này ư c t ng h p trên cơ chi phí l i nhu n trong s n xu t và tiêu th s k t qu ánh giá hi u qu kinh t và giá rau an toàn. thành rau an toàn t các tài và d án s n xu t th nghi m v s n xu t rau an toàn do III. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn Vi n ti n hành. 1. So sánh giá thành s n xu t rau an toàn và rau thư ng II. VËt liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Giá thành s n xu t và lưu thông rau 1. V t li u nghiên c u ư c xác nh i v i 27 lo i rau c a 3 G m 27 lo i rau thu c 3 nhóm rau ch nhóm rau (ăn lá, ăn qu , ăn c ) t i Vân N i, y u ang ư c s n xu t và tiêu th trên th ông Anh, Hà N i; Vân H i, Tam Dương, trư ng. Vĩnh Phúc và Ng c Kỳ, T Kỳ, H i Dương. Các lo i rau ư c s n xu t theo mô hình 2. Phương pháp nghiên c u s n xu t rau an toàn trên di n tích 62,26 ha. - Phương pháp ánh giá nhanh nông thôn có cơ s so sánh, 19 lo i rau i trà (RRA) ã ư c s d ng ánh giá nhanh ư c l a ch n làm i ch ng so sánh hi n tr ng s n xu t, tiêu th rau an toàn t i hi u qu kinh t v i các lo i rau an toàn. vùng s n xu t rau và các th trư ng tiêu th . Cơ c u giá thành ư c tính theo các - Phương pháp ánh giá nhanh (RA) ã công o n khác nhau t s n xu t, lưu thông ư c ng d ng trong nghiên c u xác nh n ngư i tiêu dùng. Giá thành t i m i công giá thành, hi u qu s n xu t và tiêu th rau o n ư c so sánh gi a rau an toàn và rau an toàn. i trà tính hi u qu kinh t . B ng 1. So sánh chi phí s n xu t rau an toàn và rau thư ng (tri u ng/ha) Nhóm rau ăn lá Nhóm rau ăn qu Nhóm rau ăn c TT Cây tr ng Rau an Rau Rau an Rau Rau an Rau (+/ -) (+/ -) (+/ -) toàn thư ng toàn thư ng toàn thư ng 1 Phân bón 13,19 21,22 -8,03 19,43 30,74 -11,31 15,10 20,80 -5,70 2 Thu c BVTV 1,00 1,39 -0,39 3,10 3,02 0,08 2,06 1,78 0,28 3 Gi ng 2,14 3,83 -1,68 4,00 7,70 -3,70 2,36 3,00 -0,64 4 C c rào 0,00 0,00 0,00 5,19 8,10 -2,91 0,00 0,00 0,00 5 Chi phí giám sát 2,28 0,00 2,28 2,28 0,00 2,28 2,28 0,00 2,28 6 Kh u hao thi t b và 4,09 0,00 4,09 4,09 0,00 4,09 4,09 0,00 4,09 xây d ng cơ b n 7 Công lao đ ng 22,75 26,10 -3,35 35,60 61,20 -25,60 23,22 26,78 -3,56 Chi phí s n xu t 45,45 52,53 -7,08 73,68 110,76 -37,07 49,11 52,36 -3,25
K t qu B ng 1 cho th y chi phí s n khi giá bán cao hơn và năng su t rau ư c xu t rau an toàn th p hơn so v i rau thư ng m b o ch c ch n nông dân s n xu t rau an t t c các nhóm rau. C th , chi phi s n toàn có lãi hơn so v i s n xu t rau thư ng. xu t rau an toàn nhóm rau ăn lá th p hơn 13,5% so v i s n xu t thư ng, nhóm rau ăn 2. So sánh chi phí lưu thông gi a s n qu th p hơn 33,47%, nhóm rau ăn c th p rau an toàn và rau thư ng hơn 6,21%. K t qu này cho th y, ngo i tr Chi phí tiêu th là chi phí quan tr ng, y u t năng su t, nông dân s n xu t rau an c bi t trong s n xu t rau an toàn do ph i toàn u tư th p hơn so v i s n xu t rau i hình thành h th ng tiêu th s n phNm, trà. M c dù s n xu t rau an toàn ph i chi tr ánh giá ch t lư ng s n phNm. Chi phí lưu cho các ho t ng giám sát, kh u hao xây thông c a 27 lo i rau s n xu t theo quy d ng cơ b n (nhà lư i, giàn phun), chi phí trình an toàn và 19 lo i rau s n xu t theo s n xu t rau an toàn gi m ch y u do gi m quy trình thư ng ư c t p h p trong B ng chi phí phân bón gi m 8,03 tri u ng/ha i 2. K t qu cho th y nhóm rau ăn lá an toàn v i rau ăn lá, - 11,31 tri u ng/ha i v i có chi phí trong tiêu th cao hơn 95,49 tri u rau ăn qu và - 5,7 tri u ng/ha i v i ng/ha, nhóm rau ăn qu cao hơn 123,29 nhóm rau ăn c . Chi phí v công lao ng tri u ng/ha so v i i trà ch y u là chi trong quá trình s n xu t rau an toàn gi m rõ cho óng gói (chi m 97,9%), Chi phí tiêu r t so v i s n xu t i trà (gi m 3,35 tri u th nhóm rau ăn c ch 32,41 tri u ng/ha ông/ha i v i nhóm rau ăn lá; - 25,6 tri u ch cao hơn có 2,41 tri u ng/ha so v i i ng/ha i v i rau ăn qu và - 3,56 tri u trà và có chi phí lưu thông th p nh t trong ng/ha i v i nhóm rau ăn c ). Như v y, các nhóm rau. B ng 2. So sánh chi phí tiêu th rau an toàn và rau thư ng (tri u ng/ha) Nhóm rau ăn lá Nhóm rau ăn qu Nhóm rau ăn c Cây tr ng Rau an Rau Rau an Rau Rau an Rau (+/ - ) (+/ - ) (+/ - ) toàn thư ng toàn thư ng toàn thư ng Bao bì và v n chuy n, 115,49 22,417 93,08 160,49 39,61 120,88 30,00 30,00 0,00 bán hàng, c a hàng Chi phí phân tích s n ph m 1,93 0 1,93 1,93 0,00 1,93 1,93 0,00 1,93 Chi khác 0,48 0 0,48 0,48 0,00 0,48 0,48 0,00 0,48 Chi phí lưu thông 117,90 22,42 95,49 162,90 39,61 123,29 32,41 30,00 2,41 Ngư c v i chi phí s n xu t, chi phí tiêu khích ngư i tiêu dùng tiêu th các s n th rau an toàn cao hơn nhi u so v i chi phí phNm rau an toàn. Trong s n xu t rau an s n xu t thông thư ng, c bi t là nhóm rau toàn, c n cơ c u l i các lo i rau, có th t p ăn lá (2,59 l n, chi m 72,2% giá thành), rau trung vào nhóm rau ăn c v i chi phí tiêu ăn qu (2,23 l n, chi m 68,9 giá thành). th th p hơn do d b o qu n, v n chuy n Nguyên nhân là do lưu thông ư c rau an nh m hình thành m ng lư i tiêu th , thay toàn, ngư i s n xu t và lưu thông ph i chi các i d n thói quen tiêu dùng. Khi thói quen chi phí phát sinh như giám sát ch t lư ng, tiêu dùng thay i, m ng lư i tiêu th m óng gói, v n chuy n, thuê c a hàng v.v. r ng, phát tri n s n xu t rau an toàn v i các Mu n m r ng s n xu t rau ăn toàn c n nhóm rau d dàng có th t ư c nh m a ph i có các gi i pháp gi m chi phí trong d ng hóa s n phNm rau an toàn, b o v s c tiêu th rau nh m gi m giá bán khuy n kh e ngư i tiêu dùng.
3. Cơ c u giá thành m t s lo i rau ch (5,16 ngàn trên 7,88 ngàn ng/kg) i y u v i rau ăn lá, 67,4% (5,08 ngàn ng so K t qu b ng 3 cho th y chi phí tiêu v i 7,54 ngàn ng/kg) i v i rau ăn qu th rau an toàn chi m t tr ng cao trong và 39,7% (1,22 ngàn ng so v i 3,07 giá thành s n xu t và tiêu th rau an toàn. ngàn ng/kg). Do v y, gi m giá thành Trung bình chi phí tiêu th chi m 65.5% rau an toàn ch y u là c n ph i gi m chi phí tiêu th . B ng 3. Giá thành s n xu t và giá bán m t s lo i rau an toàn (1000 /kg) Chi phí công Chi phí lưu Chi phí chưa g m công Giá thành Giá bán TT Các lo i rau lao đ ng thông lao đ ng (1000đ/kg) (1000đ/kg) (1000 đ/kg) (1000đ/kg) (1000đ/kg) I Rau ăn lá 1,38 1,34 5,16 7,88 9,47 1 C i mơ 1,57 1,54 5,19 8,29 10,30 2 C i ng t 1,58 1,45 5,19 8,21 9,60 3 C i bao 0,96 0,88 5,08 6,91 9,20 4 C i làn 1,16 1,00 5,14 7,30 7,50 5 C i ng ng 1,34 1,21 5,16 7,71 9,10 6 C i chíp 1,26 1,14 5,15 7,56 7,80 7 C i bó xôi 2,86 2,39 5,29 10,54 12,60 8 C i cúc 1,17 1,27 5,17 7,60 8,30 9 Rau bí 1,09 1,26 5,11 7,45 11,20 10 Mùng tơi 2,26 2,12 5,24 9,62 8,40 11 Rau d n 1,67 1,75 5,22 8,64 8,80 12 Rau đay 2,36 2,67 5,35 10,38 9,00 13 Rau mu ng 0,34 0,37 5,03 5,73 10,30 14 Rau c n 0,43 0,63 5,05 6,11 7,90 15 Rau c i xoong 0,75 1,06 5,09 6,89 8,00 16 Xà lách 2,18 1,62 5,31 9,11 15,70 17 B pc i 0,85 0,80 5,07 6,72 7,80 18 Súp lơ xanh 1,17 1,07 5,09 7,33 9,40 19 Súp lơ tr ng 1,26 1,16 5,11 7,53 9,10 II Rau ăn qu 1,27 1,18 5,08 7,54 11,07 20 Đ u đũa 1,50 1,41 5,10 8,01 12,20 21 Đ u tr ch 1,56 1,49 5,10 8,16 13,40 22 Cà chua 1,16 0,98 5,06 7,20 11,70 23 Cà chua bi 1,88 1,57 5,10 8,55 24 Dưa chu t 1,18 1,09 5,07 7,33 8,50 25 Bí xanh 0,66 0,69 5,05 6,41 8,00 26 Bí ngô 0,95 1,06 5,08 7,10 12,60 III Rau ăn c 0,97 0,87 1,22 3,07 8,80 27 Su hào 0,97 0,87 1,22 3,07 8,80
4. Hi u qu kinh t rau an toàn các ch s kinh t khác như t l doanh thu K t qu b ng 4 cho th y, không ch trên chi phí (BCR), % lãi trên chi phí (ICR) tăng chi phí s n xu t do chi phí lưu thông và % lãi trên doanh thu (IBR) trong s n trong s n xu t rau an toàn cao hơn h n s n xu t rau ăn lá an toàn u th p hơn rõ r t so xu t thông thư ng, năng su t c a h u h t v i s n xu t i trà. Trong khi ó m c dù các nhóm rau an toàn u th p hơn h n so doanh thu trong s n xu t rau ăn qu và ăn v i rau thông thư ng. Do v y, m c dù giá c cao hơn s n xu t rau thông thư ng là bán c a 3 nhóm rau an toàn (ăn lá, ăn qu 30,55 và 23,99 tri u ng/ha nhưng do chi và ăn c ) u cao hơn so v i giá rau thông phí quá cao nên lãi trong s n xu t rau ăn thư ng tương ng là 1,2; 1,35 và 1,25 l n qu v n gi m 55,66 tri u ng/ha. Trong c nhưng hi u qu kinh t t ư c r t th p do 3 nhóm rau ch có rau ăn c là th c s có thu nh p gi m ho c tăng r t ít trong khi chi lãi và mang l i hi u qu kinh t cao hơn so phí tăng cao hơn nhi u. v i s n xu t thông thư ng. Do năng su t quá th p, doanh thu trên rau ăn lá b gi m so v i s n xu t thông thư ng 5,1 tri u ng/ha, do ó m c lãi và B ng 4. Hi u qu kinh t s n xu t rau an toàn (tri u ng/ha) Nhóm rau ăn lá Nhóm rau ăn qu Nhóm rau ăn c Cây tr ng Rau an Rau Rau an Rau Rau an Rau (+/ - ) (+/ - ) (+/ - ) toàn thư ng toàn thư ng toàn thư ng Doanh thu 171,41 176,51 -5,10 355,35 324,80 30,55 233,99 210,00 23,99 Năng su t 18,10 22,40 -4,30 32,10 39,61 -7,50 26,59 30,00 -3,40 Giá bán (*) 9,47 7,88 1,60 11,07 8,20 2,90 8,80 7,00 1,80 Chi phí 163,35 74,95 88,40 236,58 150,37 86,21 81,52 82,36 -0,84 Chi phí s n xu t 45,45 52,53 -7,08 73,68 110,76 -37,07 49,11 52,36 -3,25 Chi phí lưu thông 117,90 22,42 95,49 162,90 39,61 123,29 32,41 30,00 2,41 Lãi 8,06 101,56 -93,51 118,77 174,43 -55,66 152,47 127,64 24,83 Doanh thu/chi phí 1,05 2,36 -1,31 1,50 2,16 -0,66 2,87 2,55 0,32 Lãi/Chi phí (%) 4,93 135,51 -130,57 50,20 116,00 -65,80 187,04 154,98 32,06 Lãi/Doanh thu (%) 4,70 57,54 - 52,84 33,42 53,70 -20,28 65,16 60,78 4,38 Ghi chú: (*) Giá bán ư c xác nh là giá trung bình gi a rau chính v và trái v vi c tăng giá bán cho rau an toàn là r t c n 5. Xác đ nh giá bán h p lý cho rau an toàn thi t m b o l i ích th c s cho ngư i s n xu t và lưu thông, c bi t trong v rau Qua xác nh hi u qu kinh t trên cho trái v . V y giá bán nào là phù h p cho rau th y, bên c nh vi c gi m chi phí lưu thông, an toàn?.
K t qu b ng 5 cho th y trong khi chưa lãi/ chi phí tương ương s n xu t rau thông có kh năng gi m ư c chi phí lưu thông thư ng, giá bán rau an toàn ph i t cao thì t ư c các ch tiêu hi u qu như hơn là 2,70; 1,94 và 1,11 l n so v i rau i v i rau thông thư ng, giá bán ( ã bao thông thư ng. Như v y, có th th y v i giá g m bao bì, nhãn mác và ti n thuê c a bán m i ch cao g p 1,20; 1,35 và 1,25 l n hàng) i v i nhóm rau ăn lá ph i cao g p so v i rau thông thư ng hi n nay thì ch 1,86 l n so v i giá rau thông thư ng; giá h p d n nông dân s n xu t rau ăn c , i rau ăn qu tăng 1,56 l n và rau ăn c tăng v i các rau khác c bi t là rau ăn lá thì 1,24 l n m i t lãi tương ương v i s n hi u qu kinh t th c s không th mb o xu t rau thông thư ng. t ư c t l cho nông dân s n xu t. B ng 5. Giá bán h p lý i v i các nhóm rau an toàn m b o ngư i s n xu t t hi u qu kinh t tương ương v i s n xu t rau thông thư ng Rau ăn lá Rau ăn qu Rau ăn c Ch tiêu Thông Thông An Thông An toàn An toàn thư ng thư ng toàn thư ng CÁC CH TIÊU KINH T HI N NAY Giá bán (tri u đ/t n) 9,47 7,88 11,07 8,20 8,80 7,00 Giá bán rau an toàn/ giá rau thư ng (l n) 1,20 1,25 1,35 Năng su t (t n/ ha) 18,10 22,40 32,10 39,61 26,59 30,00 Doanh thu (tri u đ ng/ ha) 171,41 176,51 355,35 324,80 233,99 210,00 Chi phí (tri u đ ng/ ha) 163,35 74,95 236,58 150,37 81,52 82,36 Lãi (tri u đ ng/ ha) 8,06 101,56 118,77 174,43 152,47 127,64 Lãi/Chi phí (%) 4,93 135,51 50,20 116,00 187,04 154,98 CÁC CH TIÊU KINH T C N Đ T Đ I V I S N XU T RAU AN TOÀN Doanh thu kỳ v ng đ đ t lãi tương đương rau thông thư ng 264.91 411.01 209.16 Giá bán rau t i thi u đ đ t lãi tương đương rau thông thư ng (tri u/ t n) 14,64 7,88 12,80 8,20 7,87 7,00 Giá bán rau an toàn/ giá rau thư ng (l n) đ đ t lãi tương đương 1,86 1,56 1,24 Giá bán rau t i thi u đ đ t lãi/ chi phí tương đương rau thông thư ng (tri u/ t n) 21,25 7,88 15,91 8,2 7,81 7,00 Giá bán rau an toàn/ giá rau thư ng (l n) đ đ t lãi/ chi phí tương đương 2,70 1,94 1,11
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam IV. KÕt luËn 1. Chi phí s n xu t rau an toàn tuy có th p hơn so v i rau thư ng t t c các nhóm rau nhưng do chí phí lưu thông cao, do ó t ng chi phí s n xu t c a rau an toàn v n tăng so v i rau thư ng t 82,36 - 88,40 tri u ng/ ha. Các chi phí lưu thông phát sinh bao g m chi phí kh u hao tài s n c nh và cơ s h t ng, chi phí giám sát ch t lư ng, thuê c a hàng, óng gói và v n chuy n s n phNm. 2. Trong khi tăng chi phí s n xu t, năng su t c a c ba nhóm rau ăn lá, ăn qu và ăn c u gi m tương ng là 16,8%; 30,6% và 25,5% so v i rau thông thư ng, vì v y v i giá bán trung bình hi n nay, ch có nhóm rau ăn c an toàn là mang l i hi u qu kinh t cao hơn rau thông thư ng. Các nhóm rau ăn lá và ăn qu u cho l i nhu n và các ch tiêu kinh t khác như t l doanh thu trên chi phí (BCR), % lãi trên chi phí (ICR) và % lãi trên doanh thu (IBR) u th p hơn rõ r t so v i rau thông thư ng. Các ch s này càng b gi m nghiêm tr ng khi giá rau gi m m nh trong v rau chính v vì doanh s và lãi s gi m, trong khi chi phí lưu thông trong s n xu t rau an toàn là s c nh. i u này ã không khuy n khích ư c nông dân tham gia s n xu t rau an toàn. 3. V i giá bán ch cao g p 1,20; 1,35 và 1,25 l n ( i v i 3 nhóm rau ăn lá, ăn qu và ăn c ) so v i rau thông thư ng như hi n nay không th mang l i hi u qu th c s cho ngư i s n xu t c bi t là i v i s n xu t rau ăn lá. Trong khi vi c gi m chi phí lưu thông là th c s khó khăn, giá bán i v i 3 nhóm rau an toàn trên ph i m b o t i thi u cao g p 1,86; 1,56 và 1,24 l n so v i rau thông thư ng m i t lãi tương ương v i s n xu t rau thông thư ng. t ư ct l lãi/ chi phí tương ương s n xu t rau thông thư ng, giá bán rau an toàn ph i t cao hơn là 2,70; 1,94 và 1,11 l n so v i rau thông thư ng. 4. Khó khăn l n nh t trong s n xu t và tiêu th rau an toàn ó là giá thành cao, giá bán th p, không mang l i l i ích th c s cho ngư i s n xu t. Bên c nh ó, h th ng tiêu th kém phát tri n, chưa áp ng ư c kỳ v ng c a nông dân; chưa có h th ng giám sát ch t lư ng và liên k t gi a s n xu t v i lưu thông có ư c ni m tin th c s v ch t lư ng c a ngư i tiêu dùng; h n ch trong nh n th c và thói quen mua s m c a ngư i tiêu dùng cũng là nh ng nguyên nhân quan tr ng kìm hãm s phát tri n và thương m i rau an toàn. TÀI LI U THAM KH O 1. Hartwick, J., 1997, The economics of natural resources use. Second Edition. Longman Inc., Addison - Wesley. 2. PEARCE, D.W., 1993, Economic value and the atural World. Cambridge: The Massachusetts Institute of Technology Press. USA. 3. Nguy n H ng Sơn và CTV, 2009, ng d ng các s n ph m công ngh sinh h c b o v th c v t xây d ng vùng s n xu t rau an toàn, Báo cáo t ng k t d án s n xu t th nghi m c p Nhà nư c, Vi n Môi trư ng Nông nghi p 2/2009. 4. Nguy n H ng Sơn và CTV, 2010, ghiên c u xây d ng hư ng d n th c hành nông nghi p t t và mô hình ng d ng s n xu t và giám sát ch t lư ng nông s n an toàn Vi t am, Báo cáo t ng tài c p cơ s , Vi n Môi trư ng Nông nghi p 1/ 2010. 7
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam 5. Nguy n H ng Sơn và CTV, 2011, ghiên c u l a ch n các mô hình liên k t t ch c giám sát s n xu t và c p ch ng ch ch t lư ng GAP nh m thúc y th trư ng rau an toàn, Báo cáo t ng tài c p B , Vi n Môi trư ng Nông nghi p 3/2011. Ngư i ph n bi n PGS. TS. Nguy n Văn Tu t 8