Nghiên cứu khả năng sinh trưởng, phát triển và năng suất của một số giống Ngô lai có triển vọng tại Thái Nguyên

Phan Thị Vân và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 65(03): 139 - 142<br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN VÀ NĂNG SUẤT<br /> CỦA MỘT SỐ GIỐNG NGÔ LAI CÓ TRIỂN VỌNG TẠI THÁI NGUYÊN<br /> Phan Thị Vân1*, Hà Thị Hồng Nhung1, Châu Ngọc Lý2<br /> 1<br /> <br /> Trường Đại học Nông Lâm– ĐH Thái Nguyên, 2Viện nghiên cứu ngô<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Thí nghiệm đƣợc tiến hành với 10 giống ngô lai mới KK09-3, KK09-7, KK09-15, KK09-14,<br /> KK09-6, KK09-2, KK09-9, KK09-1, KK08-4, KK09-13 và hai giống đối chứng là C919 và<br /> LVN99. Kết quả thí nghiệm trong vụ xuân năm 2009 cho thấy, các giống ngô thí nghiệm có thời<br /> gian sinh trƣởng biến động từ 114-119 ngày, đều thuộc nhóm chín trung bình phù hợp với cơ cấu<br /> cây trồng vụ xuân. Khả năng chống chịu của các giống đạt khá, giống KK09-15, KK09-14, KK091, KK08-4 có khả năng chống chịu tốt hơn so với 2 giống đối chứng. Năng suất thực thu của các<br /> giống thí nghiệm biến động từ 26,46 - 89,56 tạ/ha. Các giống ngô mới đều có năng suất thực thu<br /> cao hơn so với LVN99 (đối chứng 1). Giống KK09-1 có năng suất cao nhất (đạt 89,56 tạ/ha), cao<br /> hơn so với cả hai giống đối chứng LVN99 và C919 ở mức tin cậy 95%<br /> Từ khoá: Sinh trưởng, phát triển, năng suất, ngô lai, khả năng chống chịu.<br />  ĐẶT<br /> <br /> VẤN ĐỀ<br /> Hiện nay nhu cầu về lƣơng thực nói chung và<br /> ngô nói riêng đang tăng nhanh trên toàn cầu.<br /> Thị trƣờng ngô thế giới và trong nƣớc đòi hỏi<br /> số lƣợng ngô lƣu thông ngày càng lớn, vì vậy<br /> để đáp ứng nhu cầu của xã hội cần tăng sản<br /> lƣợng ngô bằng các giải pháp nhƣ mở rộng<br /> diện tích và tăng năng suất. Biện pháp kỹ<br /> thuật cải thiện năng suất có hiệu quả nhất là<br /> sử dụng ngô lai một cách hợp lý, đồng thời<br /> tăng cƣờng đầu tƣ thâm canh. Ngày nay, khi<br /> các điều kiện canh tác đƣợc đáp ứng khá đầy<br /> đủ thì giống là yếu tố hàng đầu quyết định<br /> đến năng suất. Mỗi giống phù hợp với điều<br /> kiện sinh thái khác nhau vậy cần có quá trình<br /> đánh giá khả năng sinh trƣởng, phát triển, năng<br /> suất và khả năng chống chịu của giống trƣớc<br /> khi đƣa vào sản xuất. Trong bài báo này chúng<br /> tôi trình bày kết quả đánh giá khả năng sinh<br /> trƣởng, phát triển và năng suất của một số<br /> giống ngô lai nhằm xác định đƣợc giống ngô<br /> lai có tiềm năng năng suất cao, chống chịu tốt<br /> giới thiệu cho sản xuất tại Thái Nguyên.<br /> VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> Vật liệu nghiên cứu<br /> Vật liệu nghiên cứu gồm 10 giống ngô mới do<br /> Viện nghiên cứu ngô lai tạo, hai giống đối<br /> chứng là giống LVN99 của Việt Nam đƣợc<br /> công nhận là giống quốc gia năm 2004 và<br /> <br /> <br /> giống ngô C919 do công ty Monsanto của<br /> Thái Lan sản xuất [2].<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Phƣơng pháp nghiên cứu đƣợc tiến hành theo<br /> Quy phạm khảo nghiệm giống ngô quốc gia số<br /> 10TCN 341- 2006 của Bộ Nông nghiệp và<br /> Phát triển nông thôn [1].Thí nghiệm đƣợc bố<br /> trí theo kiểu khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh gồm<br /> 12 công thức với 3 lần nhắc lại. Diện tích ô thí<br /> nghiệm là 14 m2, khoảng cách trồng là 70cm x<br /> 25cm, mật độ trồng 5,7 vạn cây/ha. Thí<br /> nghiệm đƣợc thực hiện trong vụ xuân năm<br /> 2009, tại Trƣờng ĐH Nông lâm Thái Nguyên.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Thời gian sinh trưởng và đặc điểm hình<br /> thái của các giống thí nghiệm<br /> Kết quả bảng 1 cho thấy:<br /> Thời gian sinh trƣởng của các giống biến<br /> động từ 114 - 119 ngày. Các giống ngô tham<br /> gia thí nghiệm đều thuộc nhóm chín trung<br /> bình, tƣơng đƣơng với hai giống đối chứng<br /> LVN99 và C919.<br /> Chiều cao cây của các giống thí nghiệm dao<br /> động từ 208,7 - 250,2 cm. Giống KK09-3 có<br /> chiều cao cây đạt 250,2 cm, cao hơn so với 2<br /> giống đối chứng ở mức tin cậy 95%. Giống<br /> KK09-13 đạt chiều cao cây 238,4 cm, cao<br /> hơn giống đối chứng 1 và tƣơng đƣơng với<br /> giống đối chứng 2, giống KK09-9 đạt chiều<br /> cao cây 226,5 cm cao hơn đối chứng 1 và<br /> thấp hơn đối chứng 2. Các giống còn lại có<br /> chiều cao cây đạt 208,7 - 219,3 cm, tƣơng<br /> <br /> Tel: 0912735126, Email: Thaihoangvan_07@yahoo.com<br /> 139<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Phan Thị Vân và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> đƣơng với giống đối chứng 1 và thấp hơn đối<br /> chứng 2 ở mức tin cậy 95%.<br /> Chiều cao đóng bắp của các giống thí nghiệm<br /> biến động từ 105,8 - 141,3 cm. Hai giống<br /> KK09-3 và KK09-13 đạt chiều cao đóng bắp<br /> là 141,3 và 138,0 cm, cao hơn so với 2 giống<br /> đối chứng. Giống KK09-7, KK09-14 và<br /> KK08-4 có chiều cao đóng bắp thấp hơn so<br /> với 2 giống đối chứng ở mức tin cậy 95%.<br /> Số lá trên cây ở ngô là đặc điểm tƣơng đối ổn<br /> định có quan hệ chặt chẽ với số đốt và thời<br /> gian sinh trƣởng (Trần Văn Minh, 2004)[4].<br /> Số lá trên cây của các giống thí nghiệm biến<br /> động từ 18,9 - 20,9 lá. Giống KK09-13 có số<br /> lá/cây đạt 20,9 lá cao hơn so với 2 đối chứng<br /> ở mức tin cậy 95%. Các giống còn lại đều có<br /> số lá ít hơn so với giống C919 (đối chứng 2).<br /> Khả năng chống chịu của các giống ngô lai<br /> thí nghiệm vụ xuân năm 2009<br /> <br /> 65(03): 139 - 142<br /> <br /> Chọn giống có khả năng chống chịu tốt là<br /> mục tiêu quan trọng trong quá trình chọn tạo<br /> giống mới. Sâu bệnh không những làm giảm<br /> năng suất ngô ngoài đồng mà còn làm giảm<br /> khối lƣợng lớn ngô hạt trong quá trình bảo<br /> quản. Ở nƣớc ta có gần 100 loài sâu hại và<br /> 100 loại bệnh hại ngô (Đƣờng Hồng Dật,<br /> 2006) [3]. Vụ xuân 2009 hầu hết các giống<br /> ngô thí nghiệm đều bị nhiễm sâu đục thân,<br /> sâu cắn râu và bệnh khô vằn.<br /> Giống KK09-3 có khả năng chống đổ kém<br /> nhất, tỷ lệ gãy thân là 8,6%, đổ rễ là 71,3%.<br /> Các giống KK09-15, KK09-2, KK09-1,<br /> KK08-4 có khả năng chống đổ tốt hơn so với<br /> 2 giống đối chứng.<br /> Các giống thí nghiệm bị sâu đục thân và sâu<br /> cắn râu hại ở mức độ thấp. Giống có khả<br /> năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn so với 2<br /> giống đối chứng là KK09-15, KK09-14,<br /> KK09-1,KK08-4.<br /> <br /> Bảng 1: Thời gian sinh trƣởng và đặc điểm hình thái của các giống thí nghiệm vụ xuân năm 2009<br /> Giống<br /> <br /> TGST (ngày)<br /> <br /> Chiều cao cây (cm)<br /> <br /> Chiều cao đóng bắp (cm)<br /> <br /> Số lá/cây (lá)<br /> <br /> KK09 - 3<br /> <br /> 115<br /> <br /> 250,2<br /> <br /> 141,3<br /> <br /> 19,4<br /> <br /> KK09 - 7<br /> <br /> 118<br /> <br /> 209,9<br /> <br /> 110,8<br /> <br /> 20,5<br /> <br /> KK09 - 15<br /> <br /> 116<br /> <br /> 215,9<br /> <br /> 114,8<br /> <br /> 19,4<br /> <br /> KK09 - 14<br /> <br /> 116<br /> <br /> 214,0<br /> <br /> 109,3<br /> <br /> 20,2<br /> <br /> KK09 - 6<br /> <br /> 119<br /> <br /> 208,7<br /> <br /> 118,3<br /> <br /> 19,3<br /> <br /> KK09 - 2<br /> <br /> 119<br /> <br /> 216,5<br /> <br /> 123,4<br /> <br /> 18,9<br /> <br /> KK09 - 9<br /> <br /> 116<br /> <br /> 226,5<br /> <br /> 123,0<br /> <br /> 20,0<br /> <br /> KK09 - 1<br /> <br /> 114<br /> <br /> 219,3<br /> <br /> 116,0<br /> <br /> 19,7<br /> <br /> KK08 - 4<br /> <br /> 114<br /> <br /> 209,6<br /> <br /> 105,8<br /> <br /> 19,5<br /> <br /> KK09 - 13<br /> <br /> 115<br /> <br /> 238,4<br /> <br /> 138,0<br /> <br /> 19,9<br /> <br /> LVN 99 (đ/c 1)<br /> <br /> 117<br /> <br /> 215,1<br /> <br /> 118,7<br /> <br /> 19,0<br /> <br /> C919 (đ/c 2)<br /> <br /> 115<br /> <br /> 233,6<br /> <br /> 122,0<br /> <br /> 20,9<br /> <br /> P<br /> <br />