Nghiên cứu pháp luật về tố tụng hành chính: Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:109

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Tìm hiểu pháp luật về tố tụng hành chính" phần 1 trình bày các nội dung chính sau: Tố tụng hành chính là gì; Những khiếu kiện thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân; Các nguyên tắc chủ yếu trong tố tụng hành chính; Các quyền và nghĩa vụ trong tố tụng hành chính đương sự;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu pháp luật về tố tụng hành chính: Phần 1

TÌM HIỂU PHÁP LUẬT VỀ TỐ TỤNG HÀNH CHÍNH
Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång: TS. NguyÔn ThÕ Kû Phã Chñ tÞch Héi ®ång: TS. NguyÔn Duy Hïng Thµnh viªn: TS. NguyÔn TiÕn Hoµng TS. NguyÔn An Tiªm TS. Vò Träng L©m
ths. ®InH V¡N minh T×M HIÓU PH¸P LUËT vÒ tè tông hµnh chÝnh nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - sù thËt hµ néi - 2011
lêi nhµ xuÊt b¶n Ngµy 24-11-2010, t¹i kú häp thø 8, Quèc héi n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam khãa XII ®· th«ng qua LuËt tè tông hµnh chÝnh. LuËt nµy cã hiÖu lùc thi hµnh tõ ngµy 01 th¸ng 7 n¨m 2011. LuËt tè tông hµnh chÝnh quy ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n trong tè tông hµnh chÝnh; nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan tiÕn hµnh tè tông, ng−êi tiÕn hµnh tè tông; quyÒn vµ nghÜa vô cña ng−êi tham gia tè tông, c¸ nh©n, c¬ quan, tæ chøc cã liªn quan; tr×nh tù, thñ tôc khëi kiÖn, gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh, thi hµnh ¸n hµnh chÝnh vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o trong tè tông hµnh chÝnh. Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh ngµy 21 th¸ng 5 n¨m 1996, Ph¸p lÖnh söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh sè 10/1998/PL-UBTVQH10 vµ sè 29/2006/PL-UBTVQH11 hÕt hiÖu lùc kÓ tõ ngµy LuËt nµy cã hiÖu lùc. §Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc t×m hiÓu nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña LuËt tè tông hµnh chÝnh, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt xuÊt b¶n cuèn s¸ch T×m hiÓu ph¸p luËt vÒ tè tông hµnh chÝnh. Cuèn s¸ch bao gåm nh÷ng néi dung phong phó 5
®−îc cËp nhËt trªn c¬ së c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt míi ®−îc ban hµnh, b¶o ®¶m tr×nh tù vµ thñ tôc tè tông hµnh chÝnh d©n chñ, c«ng khai, ®¬n gi¶n, c«ng b»ng, thuËn lîi cho ng−êi tham gia tè tông thùc hiÖn c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh, ®Ò cao vai trß, tr¸ch nhiÖm cña c¸ nh©n, c¬ quan, tæ chøc trong ho¹t ®éng tè tông hµnh chÝnh. Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch víi b¹n ®äc. Th¸ng 7 n¨m 2011 Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - sù thËt 6
C©u hái 1: Tè tông hµnh chÝnh lµ g×? Tr¶ lêi: Tè tông hµnh chÝnh lµ toµn bé ho¹t ®éng cña c¸c bªn cã liªn quan ®Õn mét tranh chÊp hµnh chÝnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt trong qu¸ tr×nh khëi kiÖn vµ gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n vÒ c¸c quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh, hµnh vi hµnh chÝnh, quyÕt ®Þnh kû luËt buéc th«i viÖc vµ c¸c quyÕt ®Þnh, hµnh vi hµnh chÝnh kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Nh− vËy tè tông hµnh chÝnh cã hai ®Æc ®iÓm c¬ b¶n: Mét lµ, tè tông hµnh chÝnh cã môc ®Ých lµ gi¶i quyÕt mét lo¹i tranh chÊp ®Æc biÖt trong ®ã mét bªn lµ c¬ quan nhµ n−íc, chñ yÕu lµ c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc (bªn bÞ kiÖn) vµ mét bªn lµ c«ng d©n hoÆc c¸n bé c«ng chøc ®· bÞ kû luËt buéc th«i viÖc (bªn khëi kiÖn). ChÝnh v× ®Æc ®iÓm nµy mµ nÕu nh− c¸c tranh chÊp kh¸c (d©n sù, kinh tÕ, lao ®éng, h«n nh©n vµ gia ®×nh) ®−îc ®iÒu chØnh trong mét v¨n b¶n ph¸p luËt lµ Bé luËt tè tông d©n sù, th× tè tông hµnh chÝnh ®−îc ®iÒu chØnh riªng trong mét ®¹o luËt lµ LuËt tè tông hµnh chÝnh. 7
Hai lµ, ho¹t ®éng tè tông hµnh chÝnh ®−îc tiÕn hµnh t¹i c¬ quan xÐt xö, tøc lµ t¹i c¸c Tßa ¸n nh©n d©n. §©y lµ ®Æc ®iÓm hÕt søc quan träng ®Ó ph©n biÖt víi viÖc gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i hµnh chÝnh. Tè tông hµnh chÝnh vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i hµnh chÝnh ®Òu cã chung môc ®Ých lµ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp hµnh chÝnh vµ ®èi t−îng chñ yÕu lµ c¸c quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh, hµnh vi hµnh chÝnh cña c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc. §iÓm kh¸c nhau gi÷a hai ho¹t ®éng nµy lµ nÕu khiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i hµnh chÝnh ®−îc tiÕn hµnh t¹i c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc vµ theo c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®−îc quy ®Þnh t¹i LuËt khiÕu n¹i, tè c¸o vµ c¸c v¨n b¶n cã liªn quan th× tè tông hµnh chÝnh ®−îc tiÕn hµnh t¹i c¬ quan xÐt xö vµ theo c¸c thñ tôc tè tông ®−îc quy ®Þnh t¹i LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010, cã hiÖu lùc tõ ngµy 01-7-2011. C©u hái 2: C¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh tõ tr−íc khi LuËt tè tông hµnh chÝnh ban hµnh ®−îc gi¶i quyÕt nh− thÕ nµo? V× sao Nhµ n−íc ta l¹i quyÕt ®Þnh ban hµnh LuËt tè tông hµnh chÝnh? Tr¶ lêi: Tr−íc ®©y ë n−íc ta ch−a cã LuËt tè tông hµnh chÝnh mµ míi chØ cã Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh. Ph¸p lÖnh nµy ®−îc Uû ban th−êng vô Quèc héi khãa IX th«ng qua 8
ngµy 21-5-1996, cã hiÖu lùc thi hµnh kÓ tõ ngµy 01-7-1996; ®−îc söa ®æi, bæ sung lÇn thø nhÊt ngµy 25-12-1998 vµ söa ®æi, bæ sung lÇn thø hai ngµy 05-4-2006. ViÖc ban hµnh Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh vµ c¸c ph¸p lÖnh söa ®æi, bæ sung ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh, gãp phÇn b¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ n−íc, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n; t¨ng c−êng ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa. Tuy nhiªn, qua thùc tiÔn gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy, c¸c quy ®Þnh cña Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh ®· béc lé nh÷ng h¹n chÕ vµ bÊt cËp; cã nh÷ng quy ®Þnh m©u thuÉn víi quy ®Þnh cña c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt kh¸c (nh− quy ®Þnh cña LuËt khiÕu n¹i, tè c¸o, LuËt ®Êt ®ai...); cã nh÷ng quy ®Þnh ch−a phï hîp (hoÆc kh«ng cßn phï hîp), ch−a ®Çy ®ñ, thiÕu râ rµng vµ cßn cã nh÷ng c¸ch hiÓu kh¸c nhau, ®Æc biÖt lµ c¸c quy ®Þnh vÒ thÈm quyÒn gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh cña Tßa ¸n nh©n d©n, ®iÒu kiÖn khëi kiÖn, thêi hiÖu khëi kiÖn, nghÜa vô chøng minh vµ cung cÊp chøng cø... Bªn c¹nh ®ã, Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh ch−a cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ thi hµnh b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cña Tßa ¸n vµ cho ®Õn nay còng ch−a cã v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 9
nµo quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò nµy dÉn ®Õn thùc tr¹ng lµ b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cña Tßa ¸n kh«ng ®−îc thi hµnh hoÆc kh«ng ®−îc thi hµnh ®Çy ®ñ. Nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp cña Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh nªu trªn ®· lµm gi¶m hiÖu qu¶ gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh cña Tßa ¸n nh©n d©n, g©y trë ng¹i cho ng−êi d©n khëi kiÖn vô ¸n hµnh chÝnh ®Ó b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña m×nh. Ngµy 02-6-2005, Bé ChÝnh trÞ ®· ban hµnh NghÞ quyÕt sè 49-NQ/TW vÒ ChiÕn l−îc c¶i c¸ch t− ph¸p ®Õn n¨m 2020, mét trong c¸c nhiÖm vô ®−îc x¸c ®Þnh ®ã lµ: "... më réng thÈm quyÒn xÐt xö cña Tßa ¸n ®èi víi c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh; ®æi míi m¹nh mÏ thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh t¹i Tßa ¸n; t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng−êi d©n tham gia tè tông, b¶o ®¶m sù b×nh ®¼ng gi÷a c«ng d©n vµ c¬ quan c«ng quyÒn tr−íc Tßa ¸n... ". NghÞ quyÕt sè 49-NQ/TW còng ®Æt ra yªu cÇu: "X©y dùng c¬ chÕ b¶o ®¶m cho mäi b¶n ¸n cña Tßa ¸n cã hiÖu lùc ph¸p luËt ph¶i ®−îc thi hµnh, c¸c c¬ quan hµnh chÝnh vi ph¹m bÞ xö lý theo ph¸n quyÕt cña Tßa ¸n ph¶i nghiªm chØnh chÊp hµnh". Bªn c¹nh ®ã, víi chÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, cïng víi viÖc ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn cña nhiÒu ®iÒu −íc quèc tÕ vµ ®· gia nhËp Tæ chøc Th−¬ng m¹i thÕ giíi (WTO), 10
th× viÖc ph¸p ®iÓn hãa c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông ®Ó gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh, cô thÓ hãa c¸c cam kÕt cña ViÖt Nam lµ rÊt cÇn thiÕt. V× vËy, víi tÝnh chÊt phøc t¹p cña c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh, mét bªn lµ c¸ nh©n, tæ chøc, cßn bªn kia lµ c¬ quan nhµ n−íc, viÖc x©y dùng vµ ban hµnh LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 lµ v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cã hiÖu lùc cao h¬n thay thÕ Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh, nh»m b¶o ®¶m tÝnh ®ång bé vµ thèng nhÊt cña hÖ thèng ph¸p luËt, gãp phÇn b¶o vÖ tèt nhÊt c¸c quyÒn vµ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña ng−êi d©n lµ hÕt søc cÇn thiÕt. C©u hái 3: Ph¹m vi ®iÒu chØnh vµ hiÖu lùc ¸p dông cña LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nµo? Tr¶ lêi: LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 chÝnh lµ ®¹o luËt nh»m ®iÒu chØnh c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tè tông hµnh chÝnh. VÒ ph¹m vi ®iÒu chØnh, §iÒu 1 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 ®· quy ®Þnh: LuËt nµy quy ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n trong tè tông hµnh chÝnh; nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan tiÕn hµnh tè tông, ng−êi tiÕn hµnh tè tông; quyÒn vµ nghÜa vô cña ng−êi tham gia tè tông, c¸ nh©n, c¬ quan, 11
tæ chøc cã liªn quan; tr×nh tù, thñ tôc khëi kiÖn, gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh, thi hµnh ¸n hµnh chÝnh vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o trong tè tông hµnh chÝnh. Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 2 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 th× hiÖu lùc ¸p dông cña LuËt tè tông hµnh chÝnh bao gåm: - LuËt tè tông hµnh chÝnh ®−îc ¸p dông ®èi víi mäi ho¹t ®éng tè tông hµnh chÝnh trªn toµn l·nh thæ n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. - LuËt tè tông hµnh chÝnh ®−îc ¸p dông ®èi víi ho¹t ®éng tè tông hµnh chÝnh do c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao cña n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam tiÕn hµnh ë n−íc ngoµi. - LuËt tè tông hµnh chÝnh ®−îc ¸p dông ®èi víi viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh cã yÕu tè n−íc ngoµi; tr−êng hîp ®iÒu −íc quèc tÕ mµ Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam lµ thµnh viªn cã quy ®Þnh kh¸c th× ¸p dông quy ®Þnh cña ®iÒu −íc quèc tÕ ®ã. - C¸ nh©n, c¬ quan, tæ chøc n−íc ngoµi, tæ chøc quèc tÕ thuéc ®èi t−îng ®−îc h−ëng c¸c quyÒn −u ®·i, miÔn trõ ngo¹i giao hoÆc c¸c quyÒn −u ®·i, miÔn trõ l·nh sù theo ph¸p luËt ViÖt Nam hoÆc ®iÒu −íc quèc tÕ mµ Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam lµ thµnh viªn th× néi dung vô ¸n hµnh chÝnh cã liªn quan ®Õn c¸ nh©n, c¬ quan, tæ chøc ®ã ®−îc gi¶i quyÕt b»ng con ®−êng ngo¹i giao. 12
C©u hái 4: Nh÷ng khiÕu kiÖn nµo thuéc thÈm quyÒn cña Tßa ¸n nh©n d©n? Tr¶ lêi: Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010, nh÷ng khiÕu kiÖn thuéc thÈm quyÒn gi¶i quyÕt cña Tßa ¸n bao gåm: 1. KhiÕu kiÖn quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh, hµnh vi hµnh chÝnh, trõ c¸c quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh, hµnh vi hµnh chÝnh thuéc ph¹m vi bÝ mËt nhµ n−íc trong c¸c lÜnh vùc quèc phßng, an ninh, ngo¹i giao theo danh môc do ChÝnh phñ quy ®Þnh vµ c¸c quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh, hµnh vi hµnh chÝnh mang tÝnh néi bé cña c¬ quan, tæ chøc. 2. KhiÕu kiÖn vÒ danh s¸ch cö tri bÇu cö ®¹i biÓu Quèc héi, danh s¸ch cö tri bÇu cö ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n. 3. KhiÕu kiÖn quyÕt ®Þnh kû luËt buéc th«i viÖc c«ng chøc gi÷ chøc vô tõ Tæng Côc tr−ëng vµ t−¬ng ®−¬ng trë xuèng. 4. KhiÕu kiÖn quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt khiÕu n¹i vÒ quyÕt ®Þnh xö lý vô viÖc c¹nh tranh. §©y lµ ®iÓm míi cña LuËt tè tông hµnh chÝnh so víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. NÕu nh− tr−íc ®©y thÈm quyÒn cña Tßa ¸n ®−îc quy ®Þnh theo ph−¬ng ph¸p liÖt kª tøc lµ Tßa ¸n chØ cã thÈm quyÒn ®èi víi nh÷ng vô viÖc ®−îc quy ®Þnh (22 lo¹i viÖc) th× hiÖn nay vÒ nguyªn t¾c, Tßa ¸n cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt ®èi víi mäi khiÕu kiÖn 13
hµnh chÝnh, trõ mét sè tr−êng hîp luËt ®Þnh. ViÖc quy ®Þnh thÈm quyÒn cña Tßa ¸n gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh theo ph−¬ng ¸n lo¹i trõ lµ phï hîp víi tinh thÇn cña NghÞ quyÕt sè 49-NQ/TW ngµy 02-6-2005 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ ChiÕn l−îc c¶i c¸ch t− ph¸p ®Õn n¨m 2020, ®ã lµ "Më réng thÈm quyÒn xÐt xö cña Tßa ¸n ®èi víi c¸c khiÕu kiÖn hµnh chÝnh"; ®ång thêi, còng phï hîp víi quy ®Þnh cña LuËt khiÕu n¹i, tè c¸o hiÖn hµnh; b¶o ®¶m quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c¸ nh©n, c¬ quan, tæ chøc; ®¸p øng yªu cÇu c¶i c¸ch t− ph¸p vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. §©y lµ ®iÓm ®æi míi quan träng cña LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 so víi Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh. C©u hái 5: ThÕ nµo lµ mét quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh thuéc thÈm quyÒn xÐt xö cña Tßa ¸n? Tr¶ lêi: "QuyÕt ®Þnh hµnh chÝnh lµ v¨n b¶n do c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc, c¬ quan, tæ chøc kh¸c hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn trong c¸c c¬ quan, tæ chøc ®ã ban hµnh, quyÕt ®Þnh vÒ mét vÊn ®Ò cô thÓ trong ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh ®−îc ¸p dông mét lÇn ®èi víi mét hoÆc mét sè ®èi t−îng cô thÓ" (kho¶n 1 §iÒu 3 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010). Nh− vËy, mét quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cã thÓ bÞ khiÕu n¹i khi cã ®ñ ba yÕu tè sau ®©y: 14
- Lµ quyÕt ®Þnh ®−îc thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc v¨n b¶n hµnh chÝnh. - Lµ quyÕt ®Þnh cña c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc, c¬ quan, tæ chøc kh¸c hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn trong c¬ quan, tæ chøc ®ã ban hµnh: quyÕt ®Þnh cña c¬ quan qu¶n lý nh− cña c¸c Bé, c¸c c¬ quan ngang Bé, c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp, c¸c c¬ quan chuyªn m«n thuéc Uû ban nh©n d©n hoÆc c¸c chøc danh thuéc hÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc nh− Bé tr−ëng, Gi¸m ®èc së, Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp... QuyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cña c¸c c¬ quan tæ chøc kh¸c nh− V¨n phßng Quèc héi, V¨n phßng Chñ tÞch n−íc, V¨n phßng ChÝnh phñ, c¸c quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cña Tßa ¸n nh©n d©n, ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n, c¸c tæ chøc sù nghiÖp... - Lµ quyÕt ®Þnh ®−îc ¸p dông mét lÇn ®èi víi mét hoÆc mét sè ®èi t−îng cô thÓ trong ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh, ch¼ng h¹n, c¬ quan h¶i quan quyÕt ®Þnh xö ph¹t mét ng−êi nµo ®ã ®· cã hµnh vi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh khi xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸; Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n quyÕt ®Þnh ph¸ dì hµng qu¸n lÊn chiÕm vØa hÌ cña mét sè hé gia ®×nh lµm ¶nh h−ëng ®Õn trËt tù an toµn giao th«ng... Nh− vËy, c¸c v¨n b¶n cã tÝnh chÊt ph¸p quy hoÆc chøa ®ùng nh÷ng quy ph¹m ph¸p luËt cã 15
ph¹m vi ¸p dông réng, ®èi t−îng ¸p dông kh«ng x¸c ®Þnh th× Tßa ¸n kh«ng cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt. Trong tr−êng hîp nhËn thÊy mét v¨n b¶n quy ph¹m cã dÊu hiÖu vi ph¹m ph¸p luËt th× c¸ nh©n, tæ chøc cã thÓ kiÕn nghÞ c¬ quan nhµ n−íc xem xÐt l¹i v¨n b¶n ®ã theo c¸c quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 40/2010/N§-CP ngµy 12 th¸ng 4 n¨m 2010 vÒ kiÓm tra vµ xö lý v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vµ NghÞ ®Þnh sè 20/2008/N§-CP ngµy 14 th¸ng 02 n¨m 2008 quy ®Þnh vÒ viÖc tiÕp nhËn, xö lý ph¶n ¸nh, kiÕn nghÞ cña c¸ nh©n, tæ chøc vÒ quy ®Þnh hµnh chÝnh. Cã mét ®iÓm míi cÇn l−u ý cña LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 so víi quy ®Þnh ph¸p luËt tr−íc ®ã. Theo quy ®Þnh cña Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh th× "quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh" lµ quyÕt ®Þnh b»ng v¨n b¶n cña c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc hoÆc cña ng−êi cã thÈm quyÒn trong c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc ®−îc ¸p dông mét lÇn ®èi víi mét hoÆc mét sè ®èi t−îng cô thÓ vÒ mét vÊn ®Ò cô thÓ trong ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh. Do quy ®Þnh vÒ viÖc gi¶i thÝch thuËt ng÷ "quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh" nh− trªn cña Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n hµnh chÝnh, nªn dÉn ®Õn thùc tÕ cã nhiÒu c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ "quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh". Cã ý kiÕn cho r»ng quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh ph¶i lµ v¨n b¶n thÓ hiÖn 16
d−íi h×nh thøc quyÕt ®Þnh do c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn trong c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc ban hµnh ®−îc ¸p dông mét lÇn ®èi víi mét hoÆc mét sè ®èi t−îng cô thÓ vÒ mét vÊn ®Ò cô thÓ trong ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n−íc; c¸c lo¹i v¨n b¶n thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc kh¸c nh− kÕt luËn, th«ng b¸o, c«ng v¨n... th× kh«ng ®−îc coi lµ quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh vµ kh«ng thuéc ®èi t−îng khëi kiÖn vô ¸n hµnh chÝnh. ý kiÕn kh¸c l¹i cho r»ng, quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh bao gåm c¶ v¨n b¶n thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc quyÕt ®Þnh vµ v¨n b¶n thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc kh¸c do c¬ quan nhµ n−íc ban hµnh, ®−îc ¸p dông mét lÇn ®èi víi mét hoÆc mét sè ®èi t−îng vÒ mét vÊn ®Ò cô thÓ trong ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh. Còng cã ý kiÕn cho r»ng ®èi víi v¨n b¶n cña c¬ quan nhµ n−íc kh«ng ®−îc thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc quyÕt ®Þnh nh−ng cã chøa ®ùng néi dung qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n−íc th× kh«ng coi lµ quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh mµ coi ®ã lµ hµnh vi hµnh chÝnh. Tõ c¸c c¸ch hiÓu kh¸c nhau nµy, nªn viÖc thi hµnh trªn thùc tÕ lµ ch−a ®−îc thèng nhÊt. §Ó kh¾c phôc tån t¹i nªu trªn, LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 ®· quy ®Þnh rÊt cô thÓ thÕ nµo lµ quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh lµ ®èi t−îng khëi kiÖn vô ¸n hµnh chÝnh t¹i Tßa ¸n t¹i kho¶n 1 §iÒu 3 nªu trªn. 17
C©u hái 6: ThÕ nµo lµ mét hµnh vi hµnh chÝnh thuéc thÈm quyÒn xÐt xö cña Tßa ¸n nh©n d©n? Tr¶ lêi: Hµnh vi hµnh chÝnh lµ hµnh vi cña c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc, c¬ quan, tæ chøc kh¸c hoÆc cña ng−êi cã thÈm quyÒn trong c¬ quan, tæ chøc ®ã thùc hiÖn hoÆc kh«ng thùc hiÖn nhiÖm vô, c«ng vô theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt (kho¶n 2 §iÒu 3 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010). Kh¸c víi quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh, hµnh vi hµnh chÝnh kh«ng thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc v¨n b¶n, ®ã cã thÓ lµ viÖc c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc, c«ng chøc trong c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc ®· lµm kh«ng ®óng hoÆc lµm tr¸i c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, còng cã thÓ lµ viÖc kh«ng thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm c«ng vô mµ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt th× hä ph¶i thùc hiÖn. Ch¼ng h¹n, ph¸p luËt quy ®Þnh trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh, c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ph¶i cÊp giÊy phÐp x©y dùng khi c«ng d©n cã ®ñ ®iÒu kiÖn vµ ®· lµm ®Çy ®ñ thñ tôc xin cÊp mét lo¹i giÊy tê, chøng nhËn nµo ®ã nh−ng qu¸ thêi h¹n ®ã mµ c¬ quan nµy ®· kh«ng cÊp th× ng−êi xin cÊp giÊy cã quyÒn khiÕu n¹i vÒ sù chËm trÔ ®ã. Hai d¹ng hµnh vi hµnh chÝnh ®· ®−îc C«ng v¨n sè 39/KHXX ngµy 6 th¸ng 7 n¨m 1996 cña 18