Nghiên cứu pháp luật về tố tụng hành chính: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:135

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp phần 1, phần 2 của tài liệu "Tìm hiểu pháp luật về tố tụng hành chính" tiếp tục trình bày các nội dung chính sau: Phiên tòa là gì và ý nghĩa của phiên tòa xét xử; Phiên tòa sơ thẩm là gì; Nguyên tắc xét xử trực tiếp, bằng lời nói và liên tục là gì; Phiên tòa phải hoãn trong những trường hợp nào; Biên bản phiên tòa gồm những nội dung gì;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu pháp luật về tố tụng hành chính: Phần 2

C©u hái 60: ViÖc gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh ®−îc ®×nh chØ trong nh÷ng tr−êng hîp nµo? HËu qu¶ cña viÖc ®×nh chØ vµ thÈm quyÒn trong viÖc ®×nh chØ gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh? Tr¶ lêi: VÒ viÖc ®×nh chØ gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh, §iÒu 120 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh nh− sau: 1. Tßa ¸n quyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh trong c¸c tr−êng hîp sau ®©y: - Ng−êi khëi kiÖn lµ c¸ nh©n ®· chÕt mµ quyÒn, nghÜa vô cña hä kh«ng ®−îc thõa kÕ; c¬ quan, tæ chøc ®· gi¶i thÓ mµ kh«ng cã c¸ nh©n, c¬ quan, tæ chøc kÕ thõa quyÒn, nghÜa vô tè tông; - Ng−êi khëi kiÖn rót ®¬n khëi kiÖn vµ ®−îc Tßa ¸n chÊp nhËn; - Ng−êi khëi kiÖn ®· ®−îc triÖu tËp hîp lÖ ®Õn lÇn thø hai mµ vÉn v¾ng mÆt; - Ng−êi bÞ kiÖn hñy bá quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh, quyÕt ®Þnh kû luËt buéc th«i viÖc, quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt khiÕu n¹i vÒ quyÕt ®Þnh xö lý vô viÖc c¹nh tranh hoÆc chÊm døt hµnh vi hµnh chÝnh bÞ khëi kiÖn vµ ng−êi khëi kiÖn ®ång ý rót ®¬n khëi kiÖn, ng−êi cã quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan cã yªu cÇu ®éc lËp ®ång ý rót yªu cÇu; - C¸c tr−êng hîp ®−îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 108
§iÒu 109 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 (lµ tr−êng hîp tr¶ l¹i ®¬n kiÖn) mµ Tßa ¸n ®· thô lý. 2. Khi ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n, Tßa ¸n tr¶ l¹i ®¬n khëi kiÖn, tµi liÖu, chøng cø cho ®−¬ng sù nÕu cã yªu cÇu. 3. QuyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh cã thÓ bÞ kh¸ng c¸o, kh¸ng nghÞ theo thñ tôc phóc thÈm. VÒ thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh, ®−îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 122 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 nh− sau: - ThÈm ph¸n ®−îc ph©n c«ng gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh. - Trong thêi h¹n 05 ngµy lµm viÖc, kÓ tõ ngµy ra quyÕt ®Þnh, Tßa ¸n ph¶i göi quyÕt ®Þnh ®ã cho ®−¬ng sù vµ ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp. VÒ hËu qu¶ cña viÖc ®×nh chØ gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh, §iÒu 121 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh nh− sau: 1. Khi cã quyÕt ®Þnh ®×nh chØ gi¶i quyÕt vô ¸n hµnh chÝnh, ®−¬ng sù kh«ng cã quyÒn khëi kiÖn yªu cÇu Tßa ¸n gi¶i quyÕt l¹i vô ¸n hµnh chÝnh ®ã, nÕu viÖc khëi kiÖn nµy kh«ng cã g× kh¸c víi vô ¸n ®· bÞ ®×nh chØ vÒ ng−êi khëi kiÖn, ng−êi bÞ kiÖn vµ quan hÖ ph¸p luËt cã tranh chÊp, trõ c¸c tr−êng hîp bÞ ®×nh chØ theo quy 109
®Þnh t¹i c¸c ®iÓm b, d vµ g kho¶n 1 §iÒu 109 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 vµ ®iÓm b vµ c kho¶n 1 §iÒu 120 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 vµ c¸c tr−êng hîp kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Cô thÓ lµ Tßa ¸n tr¶ l¹i ®¬n khëi kiÖn trong c¸c tr−êng hîp: - Ng−êi khëi kiÖn kh«ng cã ®ñ n¨ng lùc hµnh vi tè tông hµnh chÝnh; - Ch−a cã ®ñ ®iÒu kiÖn khëi kiÖn vô ¸n hµnh chÝnh; - Ng−êi khëi kiÖn lùa chän gi¶i quyÕt vô viÖc theo thñ tôc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i trong tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i §iÒu 31 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010; - Ng−êi khëi kiÖn rót ®¬n khëi kiÖn vµ ®−îc Tßa ¸n chÊp nhËn; - Ng−êi khëi kiÖn ®· ®−îc triÖu tËp hîp lÖ ®Õn lÇn thø hai mµ vÉn v¾ng mÆt. 2. TiÒn t¹m øng ¸n phÝ, lÖ phÝ mµ ®−¬ng sù ®· nép ®−îc xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ¸n phÝ, lÖ phÝ Tßa ¸n. C©u hái 61: QuyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö vµ viÖc göi hå s¬ cho ViÖn kiÓm s¸t nghiªn cøu ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nµo? Tr¶ lêi: QuyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö lµ mét v¨n b¶n tè tông quan träng do ThÈm ph¸n - ng−êi sÏ 110
n¾m quyÒn chñ täa phiªn tßa xÐt xö ban hµnh. Theo ®óng tªn gäi, quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö x¸c ®Þnh viÖc Tßa ¸n quyÕt ®Þnh viÖc chÝnh thøc ®−a vô ¸n ra xÐt xö vµ th«ng b¸o cho c¸c bªn liªn quan ®−îc biÕt. Theo nguyªn t¾c xÐt xö c«ng khai, tÊt c¶ nh÷ng néi dung trong quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö ®Òu ®−îc c«ng khai, kh«ng cã g× lµ bÝ mËt. §iÒu 123 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh nh− sau: 1. QuyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö trong tè tông hµnh chÝnh ph¶i cã c¸c néi dung chÝnh sau ®©y: - Ngµy, th¸ng, n¨m, ®Þa ®iÓm më phiªn tßa; - ViÖc xÐt xö ®−îc tiÕn hµnh c«ng khai hay xÐt xö kÝn; - Tªn, ®Þa chØ cña nh÷ng ng−êi tham gia tè tông; - Néi dung viÖc khëi kiÖn; - Hä, tªn cña ThÈm ph¸n, Héi thÈm nh©n d©n, Th− ký Tßa ¸n, KiÓm s¸t viªn; ThÈm ph¸n, Héi thÈm nh©n d©n, KiÓm s¸t viªn dù khuyÕt (nÕu cã). 2. QuyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö ph¶i ®−îc göi cho c¸c ®−¬ng sù, ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp ngay sau khi ra quyÕt ®Þnh. Th«ng th−êng, cïng víi viÖc göi (tèng ®¹t) quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö, Tßa ¸n còng göi giÊy triÖu tËp tham dù phiªn tßa cho ®−¬ng sù. VÒ viÖc göi hå s¬ cho ViÖn kiÓm s¸t nghiªn cøu, §iÒu 124 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 111
quy ®Þnh: Tßa ¸n ph¶i göi hå s¬ vô ¸n cïng víi viÖc göi quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp nghiªn cøu. Trong thêi h¹n 15 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®−îc hå s¬ vô ¸n, ViÖn kiÓm s¸t ph¶i tr¶ l¹i hå s¬ vô ¸n cho Tßa ¸n. VÒ nguyªn t¾c, ®−¬ng sù cã quyÒn nhËn ®−îc quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö, ®Ó biÕt râ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc xÐt xö vô ¸n cña m×nh (thÓ hiÖn t¹i c¸c néi dung trong quyÕt ®Þnh). Tõ ®ã, cã thÓ cã sù chuÈn bÞ ®Ó tham dù phiªn tßa mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Ch¼ng h¹n nh− biÕt Héi ®ång xÐt xö lµ nh÷ng vÞ nµo? Cã g× bÊt th−êng hay kh«ng? PhÝa bªn "®èi ph−¬ng" cã luËt s− hay kh«ng? Tßa ¸n cã triÖu tËp gi¸m ®Þnh viªn hay kh«ng? v.v.. Theo quy ®Þnh, khi khai m¹c phiªn tßa, Chñ täa phiªn tßa ph¶i ®äc quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö. ChÝnh v× vËy, nÕu ®−¬ng sù v× lý do nµo ®ã ch−a/kh«ng nhËn ®−îc quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö, hoÆc Héi ®ång xÐt xö kh¸c víi Héi ®ång xÐt xö ghi trong quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö, v.v. ®Òu lµ nh÷ng sai ph¹m tè tông thuéc d¹ng "nghiªm träng", dÉn ®Õn viÖc ph¶i ho·n phiªn tßa hoÆc bÞ hñy ¸n. ChÝnh v× vËy, ®−¬ng sù khi tham gia vµo mét vô ¸n (dï bÊt kú lµ t− c¸ch nµo), cÇn biÕt râ m×nh cã quyÒn ®−îc nhËn quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö tr−íc khi phiªn tßa diÔn ra Ýt nhÊt lµ 112
vµi ngµy. NÕu kh«ng nhËn ®−îc, cÇn ph¶i nªu ý kiÕn t¹i phiªn tßa vµ cã quyÒn ®Ò nghÞ ho·n phiªn tßa ®Ó cã thêi gian chuÈn bÞ tèt h¬n, còng nh− tr¸nh cho viÖc xÐt xö bÞ/®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch tr¸i ph¸p luËt. C©u hái 62: Phiªn tßa lµ g× vµ ý nghÜa cña phiªn tßa xÐt xö? Tr¶ lêi: Trong toµn bé qu¸ tr×nh tè tông, xÐt xö ®ãng vai trß trung t©m, thÓ hiÖn ®Çy ®ñ nhÊt b¶n chÊt cña hÖ thèng t− ph¸p cña mçi Nhµ n−íc, lµ giai ®o¹n quyÕt ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n, kh¸ch quan cña viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n, b¶o vÖ lîi Ých Nhµ n−íc, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, c«ng d©n. Trong xÐt xö, phiªn tßa lµ giai ®o¹n cã vai trß ®Æc biÖt quan träng vµ mang tÝnh quyÕt ®Þnh trong gi¶i quyÕt vô ¸n, thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô, môc ®Ých tè tông ®Æt ra. Vai trß quyÕt ®Þnh ®ã cña phiªn tßa thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau ®©y: Thø nhÊt, phiªn tßa lµ n¬i Tßa ¸n b»ng thñ tôc c«ng khai, toµn diÖn thùc hiÖn cuéc ®iÒu tra chÝnh thøc ®Ó x¸c ®Þnh sù thËt kh¸ch quan cña vô ¸n. Tßa ¸n ra b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh trªn c¬ së c¸c chøng cø ®−îc thu thËp vµ kiÓm tra c«ng khai t¹i phiªn tßa. ViÖc chøng minh (bao gåm c¶ qu¸ tr×nh thu thËp, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ chøng cø) ®−îc c¸c chñ thÓ cã quyÒn vµ lîi Ých kh¸c nhau (bªn buéc téi, bªn bµo ch÷a, nguyªn ®¬n, bÞ ®¬n) thùc hiÖn 113
mét c¸ch b×nh ®¼ng, d©n chñ t¹i phiªn tßa khi xÐt hái còng nh− tranh luËn. ViÖc chøng minh vµ tõ ®ã x¸c ®Þnh sù thËt cña vô ¸n ®−îc Tßa ¸n thùc hiÖn trªn c¬ së chøng cø ®−îc thu thËp, thÈm tra t¹i phiªn tßa vµ c©n nh¾c, ®¸nh gi¸ cña c¸c bªn tham gia tè tông kh¸c nhau; Thø hai, phiªn tßa b¶o ®¶m sù tham gia cña nh÷ng ng−êi tham gia tè tông. H¬n ë ®©u hÕt, t¹i phiªn tßa quyÒn vµ nghÜa vô tè tông cña nh÷ng ng−êi tham gia tè tông ®−îc quy ®Þnh vµ ®−îc b¶o ®¶m thùc hiÖn ®Çy ®ñ nhÊt b»ng thñ tôc tè tông trùc tiÕp, c«ng khai. T¹i phiªn tßa khã cã thÓ x¶y ra c¸c tr−êng hîp vi ph¹m ph¸p luËt nghiªm träng; Thø ba, phiªn tßa lµ n¬i cã ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó thùc hiÖn viÖc ¸p dông ®óng ®¾n ph¸p luËt. Qua ph©n tÝch néi dung c¸c ®Ò xuÊt cña c¸c bªn tham gia tè tông vÒ ¸p dông ph¸p luËt, Tßa ¸n lùa chän cho m×nh ph−¬ng ¸n ¸p dông ph¸p luËt chÝnh x¸c nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt ®óng ®¾n vô ¸n; Thø t−, phiªn tßa lµ n¬i tèt nhÊt thùc hiÖn viÖc tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ph¸p luËt. Th«ng qua thñ tôc t¹i phiªn tßa, viÖc ®iÒu tra c«ng khai, viÖc tranh luËn vµ ®Æc biÖt lµ qua viÖc c«ng bè mét b¶n ¸n ®óng ®¾n, hîp lý, hîp t×nh, Tßa ¸n gióp cho nh÷ng ng−êi tham gia tè tông còng nh− nh÷ng ng−êi tham dù phiªn tßa n©ng cao hiÓu biÕt ph¸p luËt, cñng cè lßng tin vµo ph¸p luËt ®Ó tõ ®ã kh«ng chØ tù nguyÖn tu©n thñ ph¸p luËt, mµ 114
cßn tÝch cùc tham gia vµo ®Êu tranh phßng, chèng vi ph¹m ph¸p luËt, v.v.. Nh− vËy, phiªn tßa lµ giai ®o¹n trung t©m thÓ hiÖn ®Çy ®ñ nhÊt b¶n chÊt qu¸ tr×nh tè tông nãi chung vµ xÐt xö nãi riªng. Phiªn tßa cã sù tham gia ®Çy ®ñ cña c¸c c¬ quan tiÕn hµnh tè tông, nh÷ng ng−êi tiÕn hµnh tè tông, nh÷ng ng−êi tham gia tè tông víi ®Þa vÞ ph¸p lý ®−îc x¸c ®Þnh. Th«ng qua phiªn tßa, b»ng thñ tôc trùc tiÕp, c«ng khai, qua nghe ý kiÕn vµ ®Ò xuÊt cña c¸c bªn tham gia tè tông, Tßa ¸n (víi t− c¸ch lµ c¬ quan tiÕn hµnh tè tông quan träng nhÊt) tiÕn hµnh x¸c ®Þnh sù thËt kh¸ch quan cña vô ¸n vµ ra c¸c ph¸n quyÕt gi¶i quyÕt vô ¸n mét c¸ch ®óng ®¾n, ®Çy ®ñ, kh¸ch quan vµ ®óng ph¸p luËt1. C©u hái 63: Phiªn tßa s¬ thÈm lµ g× vµ cã nh÷ng yªu cÇu chung nh− thÕ nµo? Tr¶ lêi: Phiªn tßa s¬ thÈm lµ phiªn tßa xÐt xö ë cÊp ®Çu tiªn ®èi víi mét vô ¸n. XÐt xö t¹i phiªn tßa s¬ thÈm lµ giai ®o¹n tè tông quan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh nhÊt bëi t¹i phiªn tßa s¬ thÈm, Tßa ¸n gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò cña vô ¸n, c¸c ®−¬ng sù c«ng khai b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ___________ 1. Xem TrÇn V¨n §é: B¶n chÊt tranh tông t¹i phiªn toµ, T¹p chÝ Khoa häc ph¸p lý, sè 4/2004. 115
m×nh tr−íc Tßa ¸n. ë phiªn tßa, Héi ®ång xÐt xö kh«ng chØ dùa vµo c¸c tµi liÖu, chøng cø cã trong hå s¬ vô ¸n mµ ph¶i x¸c ®Þnh l¹i chóng ®ång thêi lµm râ thªm nh÷ng t×nh tiÕt b»ng c¸ch nghe ý kiÕn tr×nh bµy cña c¸c ®−¬ng sù, nh÷ng ng−êi tham gia tè tông kh¸c, xem xÐt c¸c tµi liÖu, vËt chøng. ChØ sau khi nghe ý kiÕn cña ng−êi tham gia tè tông vµ kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ c¸c chøng cø t¹i phiªn tßa, Héi ®ång xÐt xö míi nghÞ ¸n ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n. VÒ yªu cÇu chung cña phiªn tßa s¬ thÈm, §iÒu 125 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh: Phiªn tßa s¬ thÈm ph¶i ®−îc tiÕn hµnh ®óng thêi gian, ®Þa ®iÓm ®· ®−îc ghi trong quyÕt ®Þnh ®−a vô ¸n ra xÐt xö hoÆc trong giÊy b¸o më l¹i phiªn tßa trong tr−êng hîp ph¶i ho·n phiªn tßa. C©u hái 64: Nguyªn t¾c xÐt xö trùc tiÕp, b»ng lêi nãi vµ liªn tôc lµ g× vµ ®−îc thùc hiÖn nh− thÕ nµo? Tr¶ lêi: Còng nh− trong c¸c lo¹i tè tông kh¸c, nguyªn t¾c chung cña phiªn tßa lµ: "XÐt xö trùc tiÕp b»ng lêi nãi vµ liªn tôc". Nh− vËy, khi vô ¸n ®· ®−îc ®−a ra phiªn tßa vµ ®· tiÕn hµnh thÈm vÊn th× ph¶i xÐt xö liªn tôc (trõ thêi gian gi¶i lao vµ nghÞ ¸n) vµ ph¶i c«ng bè viÖc xÐt xö hay cßn gäi lµ ph¶i "tuyªn ¸n" kh«ng ®−îc ho·n tuyªn ¸n hoÆc ho·n phiªn tßa tïy tiÖn, nÕu cã lý do chÝnh ®¸ng th× 116
ph¶i tuyªn bè râ lý do vµ khi lý do ho·n ®ã ®· ®−îc kh¾c phôc th× ph¶i ®−a ra xÐt xö tiÕp. NÕu kh«ng cã c¨n cø ®Ó ®−a ra xÐt xö th× ph¶i cã quyÕt ®Þnh ®×nh chØ vô ¸n. Nguyªn t¾c nµy trong tè tông hµnh chÝnh ®−îc §iÒu 126 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh cô thÓ nh− sau: 1. Héi ®ång xÐt xö ph¶i trùc tiÕp x¸c ®Þnh nh÷ng t×nh tiÕt cña vô ¸n b»ng c¸ch hái vµ nghe lêi tr×nh bµy cña ng−êi khëi kiÖn, ng−êi bÞ kiÖn, ng−êi cã quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan ®Õn vô ¸n, ng−êi ®¹i diÖn, ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù vµ nh÷ng ng−êi tham gia tè tông kh¸c; xem xÐt, kiÓm tra tµi liÖu, chøng cø ®· thu thËp ®−îc; nghe KiÓm s¸t viªn ph¸t biÓu ý kiÕn cña ViÖn kiÓm s¸t. B¶n ¸n chØ ®−îc c¨n cø vµo viÖc hái, kÕt qu¶ tranh luËn vµ c¸c chøng cø ®· ®−îc xem xÐt, kiÓm tra t¹i phiªn tßa. 2. ViÖc xÐt xö b»ng lêi nãi vµ ph¶i ®−îc tiÕn hµnh liªn tôc, trõ thêi gian nghØ. C¸c thµnh viªn cña Héi ®ång xÐt xö ph¶i xÐt xö vô ¸n tõ khi b¾t ®Çu cho ®Õn khi kÕt thóc phiªn tßa. Trong tr−êng hîp ®Æc biÖt, viÖc xÐt xö cã thÓ t¹m ngõng nh−ng kh«ng qu¸ 05 ngµy lµm viÖc. HÕt thêi h¹n t¹m ngõng, viÖc xÐt xö vô ¸n ®−îc tiÕp tôc. 3. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao trùc tiÕp h−íng dÉn thi hµnh quy ®Þnh t¹i §iÒu 126 LuËt nµy. Nguyªn t¾c nµy cÇn ®−îc chÊp hµnh nghiªm 117
tóc v× viÖc ho·n phiªn tßa tuú tiÖn lµ vi ph¹m thñ tôc tè tông, g©y khã kh¨n cho c¬ quan h÷u quan, g©y phiÒn hµ vµ lµm mÊt thêi gian cña nh©n d©n vµ g©y sù nghi ngê, thiÕu tin t−ëng cña nh©n d©n ®èi víi c«ng t¸c xÐt xö cña Tßa ¸n. C©u hái 65: Néi quy phiªn tßa ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nµo? Tr¶ lêi: Phiªn tßa lµ mét giai ®o¹n hÕt søc quan träng cña qu¸ tr×nh tè tông. Phiªn tßa ®−îc tiÕn hµnh c«ng khai, thÓ hiÖn tÝnh uy nghiªm cña luËt ph¸p vµ c«ng lý. Phiªn tßa kh«ng nh÷ng ®Ó gi¶i quyÕt vô ¸n cô thÓ mµ cßn qua ®ã cßn cã ý nghÜa tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ph¸p luËt s©u s¾c. ChÝnh v× vËy mµ phiªn tßa ph¶i diÔn ra mét c¸ch trËt tù theo nh÷ng quy ®Þnh gäi lµ néi quy phiªn tßa. Theo quy ®Þnh cña §iÒu 127 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 th×: 1. Ng−êi d−íi 16 tuæi kh«ng ®−îc vµo phßng xö ¸n, trõ tr−êng hîp ®−îc Tßa ¸n triÖu tËp tham gia phiªn tßa. Mäi ng−êi trong phßng xö ¸n ph¶i ®øng dËy khi Héi ®ång xÐt xö vµo phßng xö ¸n, ph¶i t«n träng Héi ®ång xÐt xö, gi÷ g×n trËt tù vµ tu©n theo sù ®iÒu khiÓn cña Chñ täa phiªn tßa. ChØ nh÷ng ng−êi ®−îc Héi ®ång xÐt xö cho phÐp míi ®−îc hái, tr¶ lêi hoÆc ph¸t biÓu. Ng−êi hái, tr¶ lêi hoÆc ph¸t biÓu ph¶i ®øng dËy, trõ 118
tr−êng hîp v× lý do søc kháe ®−îc Chñ täa phiªn tßa cho phÐp ngåi ®Ó hái, tr¶ lêi hoÆc ph¸t biÓu. 2. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao c¨n cø vµo quy ®Þnh nãi trªn (kho¶n 1 §iÒu 127 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010) vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt sÏ ban hµnh néi quy phiªn tßa ®Ó ¸p dông thèng nhÊt ttrong tÊt c¶ c¸c Tßa ¸n. C©u hái 66: Sè l−îng, thµnh phÇn vµ sù cã mÆt cña Héi ®ång xÐt xö s¬ thÈm ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nµo? Tr¶ lêi: Còng nh− trong c¸c vô ¸n kh¸c, trong tè tông hµnh chÝnh vÒ thµnh phÇn cña Héi ®ång xÐt xö, kho¶n 1 §iÒu 128 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh nh− sau: 1. Héi ®ång xÐt xö s¬ thÈm gåm mét ThÈm ph¸n vµ hai Héi thÈm nh©n d©n. Trong tr−êng hîp ®Æc biÖt, Héi ®ång xÐt xö s¬ thÈm cã thÓ gåm hai ThÈm ph¸n vµ ba Héi thÈm nh©n d©n. 2. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao sÏ h−íng dÉn thi hµnh quy ®Þnh nªu trªn. §iÒu 129 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh vÒ sù cã mÆt cña c¸c thµnh viªn Héi ®ång xÐt xö vµ Th− ký Tßa ¸n nh− sau: Phiªn tßa chØ ®−îc tiÕn hµnh khi cã ®ñ thµnh viªn Héi ®ång xÐt xö vµ Th− ký Tßa ¸n. Tr−êng hîp cã ThÈm ph¸n, Héi thÈm nh©n 119
d©n v¾ng mÆt hoÆc kh«ng thÓ tiÕp tôc tham gia xÐt xö vô ¸n nh−ng cã ThÈm ph¸n, Héi thÈm nh©n d©n dù khuyÕt tham gia phiªn tßa tõ ®Çu th× nh÷ng ng−êi nµy ®−îc thay thÕ thµnh viªn Héi ®ång xÐt xö v¾ng mÆt ®Ó tham gia xÐt xö vô ¸n. Tr−êng hîp kh«ng cã ThÈm ph¸n, Héi thÈm nh©n d©n dù khuyÕt ®Ó thay thÕ thµnh viªn Héi ®ång xÐt xö theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 129 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 (nªu trªn) th× ph¶i ho·n phiªn tßa. Tr−êng hîp Th− ký Tßa ¸n v¾ng mÆt hoÆc kh«ng thÓ tiÕp tôc tham gia phiªn tßa mµ kh«ng cã ng−êi thay thÕ th× ph¶i ho·n phiªn tßa. C©u hái 67: Sù cã mÆt cña KiÓm s¸t viªn trong phiªn tßa hµnh chÝnh ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nµo? Tr¶ lêi: Sù cã mÆt cña KiÓm s¸t viªn t¹i c¸c phiªn tßa lµ ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô kiÓm s¸t viÖc tu©n theo ph¸p luËt trong ho¹t ®éng xÐt xö cña Tßa ¸n. Sù tham gia cña ViÖn kiÓm s¸t trong tè tông xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c kiÓm s¸t ho¹t ®éng t− ph¸p lµ nh»m môc ®Ých ®Ó b¶o vÖ ph¸p luËt, b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých cña Nhµ n−íc vµ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n. MÆt kh¸c, sè l−îng 120
luËt s− ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña c«ng t¸c tè tông vµ nhiÒu ng−êi d©n còng ch−a cã ®iÒu kiÖn vÒ mÆt tµi chÝnh mêi luËt s− tham gia ®Ó b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña m×nh tr−íc Tßa. Thùc tiÔn cho thÊy, thiÕu vai trß cña ViÖn kiÓm s¸t, sÏ kh«ng ®¶m b¶o ®−îc quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c bªn. ChÝnh v× vËy, sù cã mÆt cña KiÓm s¸t viªn lµ b¾t buéc trong phiªn tßa. §iÒu 130 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh: 1. KiÓm s¸t viªn ®−îc ViÖn tr−ëng ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp ph©n c«ng cã nhiÖm vô tham gia phiªn tßa, nÕu v¾ng mÆt th× Héi ®ång xÐt xö quyÕt ®Þnh ho·n phiªn tßa vµ th«ng b¸o cho ViÖn tr−ëng ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp, trõ tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 130 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 (®−îc quy ®Þnh d−íi ®©y). 2. Tr−êng hîp KiÓm s¸t viªn v¾ng mÆt hoÆc kh«ng thÓ tiÕp tôc tham gia phiªn tßa, nh−ng cã KiÓm s¸t viªn dù khuyÕt tham gia phiªn tßa tõ ®Çu th× ng−êi nµy ®−îc thay thÕ KiÓm s¸t viªn v¾ng mÆt tham gia phiªn tßa xÐt xö vô ¸n. C©u hái 68: Sù cã mÆt cña ®−¬ng sù, ng−êi ®¹i diÖn, ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nµo? 121
Tr¶ lêi: VÒ vÊn ®Ò nµy, §iÒu 131 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh nh− sau: 1. Tßa ¸n triÖu tËp hîp lÖ lÇn thø nhÊt, ®−¬ng sù hoÆc ng−êi ®¹i diÖn cña hä, ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù ph¶i cã mÆt; tr−êng hîp cã ng−êi v¾ng mÆt th× Héi ®ång xÐt xö ho·n phiªn tßa, trõ tr−êng hîp ng−êi ®ã cã ®¬n ®Ò nghÞ xÐt xö v¾ng mÆt. Tßa ¸n th«ng b¸o cho ®−¬ng sù, ng−êi ®¹i diÖn, ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù biÕt viÖc ho·n phiªn tßa. 2. Tßa ¸n triÖu tËp hîp lÖ lÇn thø hai, ®−¬ng sù hoÆc ng−êi ®¹i diÖn cña hä, ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù ph¶i cã mÆt t¹i phiªn tßa, nÕu v¾ng mÆt kh«ng v× sù kiÖn bÊt kh¶ kh¸ng th× xö lý nh− sau: - §èi víi ng−êi khëi kiÖn, ng−êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt mµ kh«ng cã ng−êi ®¹i diÖn tham gia phiªn tßa th× bÞ coi lµ tõ bá viÖc khëi kiÖn vµ Tßa ¸n ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ gi¶i quyÕt vô ¸n ®èi víi yªu cÇu khëi kiÖn cña ng−êi ®ã, trõ tr−êng hîp ng−êi ®ã cã ®¬n ®Ò nghÞ xÐt xö v¾ng mÆt. Ng−êi khëi kiÖn cã quyÒn khëi kiÖn l¹i, nÕu thêi hiÖu khëi kiÖn vÉn cßn; - §èi víi ng−êi bÞ kiÖn, ng−êi cã quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan kh«ng cã yªu cÇu ®éc lËp mµ 122
kh«ng cã ng−êi ®¹i diÖn tham gia phiªn tßa th× Tßa ¸n tiÕn hµnh xÐt xö v¾ng mÆt hä; - §èi víi ng−êi cã quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan cã yªu cÇu ®éc lËp mµ kh«ng cã ng−êi ®¹i diÖn tham gia phiªn tßa th× bÞ coi lµ tõ bá yªu cÇu ®éc lËp cña m×nh vµ Tßa ¸n ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n ®èi víi yªu cÇu ®éc lËp cña ng−êi ®ã, trõ tr−êng hîp ng−êi ®ã cã ®¬n ®Ò nghÞ xÐt xö v¾ng mÆt. Ng−êi cã quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan cã yªu cÇu ®éc lËp cã quyÒn khëi kiÖn l¹i ®èi víi yªu cÇu ®éc lËp ®ã, nÕu thêi hiÖu khëi kiÖn vÉn cßn; - §èi víi ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù th× Tßa ¸n vÉn tiÕn hµnh xÐt xö v¾ng mÆt hä. C©u hái 69: Trong nh÷ng tr−êng hîp nµo, Tßa ¸n cã thÓ vÉn tiÕn hµnh xÐt xö mÆc dï v¾ng mÆt ®−¬ng sù? Tr¶ lêi: Theo §iÒu 132 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 th×, Tßa ¸n vÉn tiÕn hµnh xÐt xö vô ¸n trong c¸c tr−êng hîp sau ®©y: Ng−êi khëi kiÖn, ng−êi bÞ kiÖn, ng−êi cã quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan vµ ng−êi ®¹i diÖn cña hä v¾ng mÆt t¹i phiªn tßa cã ®¬n ®Ò nghÞ Tßa ¸n xÐt xö v¾ng mÆt; Ng−êi khëi kiÖn, ng−êi bÞ kiÖn hoÆc ng−êi cã 123
quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan v¾ng mÆt t¹i phiªn tßa nh−ng cã ng−êi ®¹i diÖn tham gia phiªn tßa; C¸c tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i ®iÓm b vµ ®iÓm d kho¶n 2 §iÒu 131 cña LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010. Cô thÓ lµ: - §èi víi ng−êi bÞ kiÖn, ng−êi cã quyÒn lîi, nghÜa vô liªn quan kh«ng cã yªu cÇu ®éc lËp mµ kh«ng cã ng−êi ®¹i diÖn tham gia phiªn tßa th× Tßa ¸n tiÕn hµnh xÐt xö v¾ng mÆt hä; - §èi víi ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù th× Tßa ¸n vÉn tiÕn hµnh xÐt xö v¾ng mÆt hä. C©u hái 70: Sù cã mÆt cña ng−êi lµm chøng, ng−êi gi¸m ®Þnh, ng−êi phiªn dÞch cã ph¶i lµ b¾t buéc ®Ó tiÕn hµnh phiªn tßa xÐt xö hay kh«ng? Tr¶ lêi: MÆc dï kh«ng ph¶i lµ c¸c bªn trong tranh chÊp nh−ng sù cã mÆt cña ng−êi lµm chøng, ng−êi gi¸m ®Þnh, ng−êi phiªn dÞch lµ rÊt quan träng vµ trong nhiÒu tr−êng hîp cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc xÐt xö. Khi ®· ®−îc triÖu tËp th× hä cã nghÜa vô tham gia phiªn tßa. Tuú tõng tr−êng hîp cô thÓ mµ Tßa ¸n cã thÓ ho·n phiªn tßa hay vÉn tiÕn hµnh xÐt xö khi hä v¾ng mÆt. VÒ sù cã mÆt cña ng−êi lµm chøng, §iÒu 133 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh: 124
Ng−êi lµm chøng cã nghÜa vô tham gia phiªn tßa theo giÊy triÖu tËp cña Tßa ¸n ®Ó lµm s¸ng tá c¸c t×nh tiÕt cña vô ¸n. Tr−êng hîp ng−êi lµm chøng v¾ng mÆt nh−ng tr−íc ®ã ®· cã lêi khai trùc tiÕp víi Tßa ¸n hoÆc göi lêi khai cho Tßa ¸n th× Chñ täa phiªn tßa c«ng bè lêi khai ®ã. Tr−êng hîp ng−êi lµm chøng v¾ng mÆt th× Héi ®ång xÐt xö quyÕt ®Þnh ho·n phiªn tßa hoÆc vÉn tiÕn hµnh xÐt xö. Tr−êng hîp ng−êi lµm chøng v¾ng mÆt t¹i phiªn tßa kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng vµ viÖc v¾ng mÆt cña hä g©y trë ng¹i cho viÖc xÐt xö th× cã thÓ bÞ dÉn gi¶i ®Õn phiªn tßa theo quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång xÐt xö. VÒ sù cã mÆt cña ng−êi gi¸m ®Þnh, §iÒu 134 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh: Ng−êi gi¸m ®Þnh cã nghÜa vô tham gia phiªn tßa theo giÊy triÖu tËp cña Tßa ¸n ®Ó lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc gi¸m ®Þnh vµ kÕt luËn gi¸m ®Þnh. Tr−êng hîp ng−êi gi¸m ®Þnh v¾ng mÆt th× Héi ®ång xÐt xö quyÕt ®Þnh ho·n phiªn tßa hoÆc vÉn tiÕn hµnh xÐt xö. VÒ sù cã mÆt cña ng−êi phiªn dÞch, §iÒu 135 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh: Ng−êi phiªn dÞch cã nghÜa vô tham gia phiªn tßa theo giÊy triÖu tËp cña Tßa ¸n. Tr−êng hîp ng−êi phiªn dÞch v¾ng mÆt mµ kh«ng cã ng−êi kh¸c thay thÕ th× Héi ®ång xÐt xö quyÕt ®Þnh ho·n phiªn tßa. 125
C©u hái 71: Phiªn tßa ph¶i ho·n trong nh÷ng tr−êng hîp nµo? Tr¶ lêi: Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 136 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010: 1. C¸c tr−êng hîp ph¶i ho·n phiªn tßa: - C¸c tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 3 vµ kho¶n 4 §iÒu 129, kho¶n 1 §iÒu 130, kho¶n 1 §iÒu 131, kho¶n 2 §iÒu 135 cña LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010, cô thÓ lµ: + Tr−êng hîp kh«ng cã ThÈm ph¸n, Héi thÈm nh©n d©n dù khuyÕt ®Ó thay thÕ thµnh viªn Héi ®ång xÐt xö theo quy ®Þnh. + Tr−êng hîp Th− ký Tßa ¸n v¾ng mÆt hoÆc kh«ng thÓ tiÕp tôc tham gia phiªn tßa mµ kh«ng cã ng−êi thay thÕ. + KiÓm s¸t viªn ®−îc ViÖn tr−ëng ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp ph©n c«ng tham gia phiªn tßa nh−ng v¾ng mÆt th× Héi ®ång xÐt xö quyÕt ®Þnh ho·n phiªn tßa vµ th«ng b¸o cho ViÖn tr−ëng ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp, trõ tr−êng hîp cã KiÓm s¸t viªn dù khuyÕt tham gia phiªn tßa tõ ®Çu th× ng−êi nµy ®−îc thay thÕ KiÓm s¸t viªn v¾ng mÆt tham gia phiªn tßa xÐt xö vô ¸n. + Tßa ¸n triÖu tËp hîp lÖ lÇn thø nhÊt, ®−¬ng sù hoÆc ng−êi ®¹i diÖn cña hä, ng−êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ®−¬ng sù ph¶i cã mÆt; 126
tr−êng hîp cã ng−êi v¾ng mÆt th× Héi ®ång xÐt xö ho·n phiªn tßa, trõ tr−êng hîp ng−êi ®ã cã ®¬n ®Ò nghÞ xÐt xö v¾ng mÆt. + Tr−êng hîp ng−êi phiªn dÞch v¾ng mÆt mµ kh«ng cã ng−êi kh¸c thay thÕ th× Héi ®ång xÐt xö quyÕt ®Þnh ho·n phiªn tßa. - Thµnh viªn cña Héi ®ång xÐt xö, KiÓm s¸t viªn, Th− ký Tßa ¸n, ng−êi phiªn dÞch bÞ thay ®æi mµ kh«ng cã ng−êi thay thÕ ngay; - Ng−êi gi¸m ®Þnh bÞ thay ®æi; - CÇn ph¶i x¸c minh, thu thËp tµi liÖu, chøng cø bæ sung mµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc ngay t¹i phiªn tßa. 2. Tr−êng hîp ho·n phiªn tßa ®−îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 133 vµ kho¶n 2 §iÒu 134 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 (tøc lµ tr−êng hîp do ng−êi lµm chøng, ng−êi gi¸m ®Þnh v¾ng mÆt nÕu Tßa ¸n xÐt thÊy sù v¾ng mÆt cña hä ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn phiªn tßa xÐt xö). C©u hái 72: Phiªn tßa cã thÓ ho·n bao l©u? Ai cã thÈm quyÒn ho·n phiªn tßa vµ quyÕt ®Þnh ho·n phiªn tßa ph¶i cã nh÷ng néi dung g×? Tr¶ lêi: VÒ thêi h¹n ho·n phiªn tßa, §iÒu 137 LuËt tè tông hµnh chÝnh n¨m 2010 quy ®Þnh: 1. Thêi h¹n ho·n phiªn tßa s¬ thÈm kh«ng qu¸ 127