Nghiên cứu sử dụng tinh dầu cam, bưởi xử lý rác thải xốp

Trần Thị Phả và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 128(14): 71 - 76<br /> <br /> NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG TINH DẦU CAM, BƯỞI XỬ LÝ RÁC THẢI XỐP<br /> Trần Thị Phả*, Vũ Văn Biển,<br /> Nguyễn Thị Hảo, Hứa Văn Đáo, Vương Văn Ánh<br /> Trường Đại học Nông Lâm - ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Trung bình khi chưng cất 10kg nguyên liệu vỏ cam, bưởi thì thể tích tinh dầu thu được lần lượt là:<br /> 249,7ml và 220ml. Thể tích tinh dầu tối ưu là 10ml để xử lý 5g xốp, thời gian trung bình để xử lý<br /> của tinh dầu cam là 4,18 phút và tinh dầu bưởi là 4,79 phút. Tinh dầu sau khi xử lý xốp có thể thu<br /> hồi tới 95% đến 96% và có thể tái sử dung. Vì vậy, sử dụng tinh dầu để xử lý xốp phế thải thay thế<br /> cho acetone đã mở ra một một hướng đi mới đầy triển vọng trong lĩnh vực môi trường bởi hiệu<br /> quả xử lý xốp cao, tiết kiệm, có thể tái thu hồi, đặc biệt là không ảnh hưởng tới môi trường và sức<br /> khỏe con người.<br /> Từ khóa: Chưng cất, tinh dầu cam bưởi, xử lý xốp<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> Từ xa xưa, người ta đã biết đến công dụng<br /> làm đẹp và chăm sóc sức khoẻ của tinh dầu<br /> bưởi, cam nhưng ít ai biết rằng tinh dầu còn<br /> có khả năng xử lý xốp – một loại chất thải<br /> khó bị phân huỷ trong điều kiện bình<br /> thường. Nghiên cứu tiến hành nhằm mục<br /> đích nghiên cứu khả năng xử lý xốp bằng<br /> tinh dầu cam, bưởi.<br /> NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> - Hệ thống thiết bị chưng cất tinh dầu cam, bưởi.<br /> - Tinh dầu từ vỏ bưởi<br /> Nội dung nghiên cứu và các chỉ tiêu theo dõi<br /> - Theo dõi và đánh giá quá trình xử lý xốp<br /> của tinh dầu bưởi, cam và acetone.<br /> - So sánh giữa khả năng xử lý xốp của tinh<br /> dầu với acetone.<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu thứ cấp<br /> Thu thập các tài liệu, số liệu có liên quan đến<br /> các vấn đề nghiên cứu.<br /> Phương pháp kế thừa:<br /> Kế thừa và tham khảo các kết quả đã đạt<br /> được của các báo cáo, đề tài có liên quan đến<br /> vấn đề nghiên cứu.<br /> Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp<br /> *<br /> <br /> Tel:<br /> <br /> Phương pháp chiết xuất tinh dầu từ vỏ bưởi,<br /> cam: Sử dụng phương pháp chưng cất lôi<br /> cuốn hơi nước không có nồi hơi riêng.<br /> Phương pháp bố trí thí nghiệm: Thực hiện thí<br /> nhiệm xử lý xốp bằng tinh dầu cam, bưởi và<br /> so sánh với acetone.<br /> Phương pháp xử lý số liệu<br /> Số liệu được tổng hợp, phân tích và xử lý<br /> bằng phần mềm MS Excel và SAS 9.0<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> Quy trình chưng cất tinh dầu<br /> Công đoạn cơ bản của quá trình chưng cất<br /> tinh dầu cam, bưởi.<br /> B1: Chuẩn bị nguyên liệu: Nguyên liệu dùng<br /> để chưng cất là vỏ cam, bưởi. Mỗi mẻ chưng<br /> cất cần khoảng 10kg nguyên liệu và nghiền<br /> nhỏ nhằm mục đích giải phóng tinh dầu ra<br /> khỏi mô để khi chưng cất tinh dầu dễ thoát ra,<br /> từ đó rút ngắn thời gian chưng cất và đạt hiệu<br /> quả cao.<br /> B2: Ngâm nguyên liệu: Nguyên liệu được<br /> ngâm vào dung dịch NaCl (10%) trong 3 giờ.<br /> Công đoạn này là làm cho tinh dầu thẩm thấu<br /> đi từ túi tiết ra bên ngoài, giúp cho quá trình<br /> chưng cất tinh dầu được triệt để hơn.<br /> B3: Nạp liệu: Nguyên liệu nạp vào thiết bị<br /> được chứa bởi hệ thống vỉ đỡ để ngăn cách<br /> với lớp nước bên dưới đáy nồi. Nguyên liệu<br /> chứa trong thiết bị không vượt quá 85% dung<br /> tích thiết bị. Không được nạp nguyên liệu<br /> 71<br /> <br /> Trần Thị Phả và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> chặt quá làm cho hơi khó phân phối đều trong<br /> toàn bộ khối nguyên liệu và không được quá<br /> lỏng, quá xốp sẽ làm cho hơi dễ dàng theo<br /> những chỗ rỗng đi ra mà không tiếp xúc với<br /> toàn khối nguyên liệu.<br /> <br /> 128(14): 71 - 76<br /> <br /> dịch ngưng nằm trong khoảng 30 - 400C vì nếu<br /> dịch ngưng quá nóng sẽ làm bay hơi tinh dầu.<br /> B5. Tháo bả: Sau khi chưng cất xong cần tắt<br /> lửa, để nguội 15 - 30 phút, mở nắp và tháo bã,<br /> sau đó dùng nước sạch vệ sinh thiết bị.<br /> <br /> B4: Chưng cất: Khi bắt đầu chưng cất cần<br /> cung cấp nhiệt lượng lớn để làm sôi nước<br /> chưng cất. Sau đó hạ nhiệt độ, duy trì nước ở<br /> nhiệt độ sôi vì khi ở nhiệt độ cao tinh dầu dễ<br /> dàng bị phân hủy. Vì vậy, cần theo dõi đồng<br /> hồ đo nhiệt độ nồi hơi và duy trì ở mức 951000C. Khi sôi, hơi nước kéo theo tinh dầu,<br /> hỗn hợp hơi này được dẫn vào hệ thống làm<br /> lạnh, ta sẽ thu được hỗn hợp nước, tinh dầu vào<br /> một bình thủy tinh. Cần điều chỉnh nhiệt độ<br /> <br /> B6. Tách tinh dầu: Do có tỉ trọng nhỏ hơn,<br /> tinh dầu nổi nên trên. Vì vậy có thể hút tinh<br /> dầu một cách dễ dàng. Tinh dầu cam, bưởi<br /> cần bảo quản trong các chai lọ có màu, tránh<br /> tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng, không khi.<br /> Kết quả chưng cất tinh dầu<br /> Kết quả chưng cất tinh dầu cam, bưởi được<br /> thể hiện dưới bảng 1:<br /> <br /> Bảng 1: Kết quả chưng cất tinh dầu cam, bưởi<br /> Chỉ số khảo nghiệm<br /> <br /> TT<br /> <br /> ĐV<br /> tính<br /> <br /> Kết quả các mẻ khảo nghiệm<br /> Lần 1<br /> <br /> Lần 2<br /> <br /> Lần 3<br /> <br /> Trung<br /> bình<br /> <br /> 1<br /> <br /> Khối lượng vỏ bưởi<br /> <br /> kg<br /> <br /> 10<br /> <br /> 10<br /> <br /> 10<br /> <br /> 10<br /> <br /> 2<br /> <br /> Lượng nước cho vào nồi<br /> <br /> lít<br /> <br /> 4<br /> <br /> 4<br /> <br /> 4<br /> <br /> 4<br /> <br /> 3<br /> <br /> Thời gian đạt sôi<br /> <br /> phút<br /> <br /> 35<br /> <br /> 35<br /> <br /> 35<br /> <br /> 35<br /> <br /> 4<br /> <br /> Thời gian cất kiệt<br /> <br /> phút<br /> <br /> 180<br /> <br /> 180<br /> <br /> 180<br /> <br /> 180<br /> <br /> 5<br /> <br /> Nhiệt độ chưng cất<br /> <br /> C<br /> <br /> 95 - 100<br /> <br /> 95 - 100<br /> <br /> 95 - 100<br /> <br /> 95 - 100<br /> <br /> 6<br /> <br /> Lượng than tiêu thụ<br /> <br /> viên<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3<br /> <br /> 7<br /> <br /> o<br /> <br /> VTD bưởi<br /> <br /> ml<br /> VTD cam<br /> <br /> 235<br /> <br /> 210<br /> 250<br /> <br /> 215<br /> 256<br /> <br /> 220<br /> 243<br /> <br /> 249,7<br /> <br /> Qua bảng số liệu trên ta thấy, khi chưng cất 10kg nguyên liệu vỏ cam và 10kg vỏ bưởi trong cùng<br /> một điều kiện thì lượng tinh dầu thu được của vỏ cam nhiều hơn so với vỏ bưởi. Trung bình khi<br /> chưng cất 10kg vỏ cam ta thu được 249,7ml tinh dầu nhiều hơn 29,7ml so với vỏ bưởi.<br /> Kết quả xử lý xốp của tinh dầu<br /> Kết quả xử lý xốp của tinh dầu bưởi<br /> Kết quả xử lý xốp của tinh dầu bưởi được thể hiện ở bảng dưới đây:<br /> Bảng 2: Kết quả xử lý xốp của tinh dầu bưởi<br /> <br /> CT1: 5ml<br /> CT2: 10ml<br /> CT3: 15ml<br /> LSD0.05<br /> <br /> Thời gian xử lý hoàn toàn (phút)<br /> Nhắc lại 1<br /> Nhắc lại 2<br /> Nhắc lại 3<br /> 13,5<br /> 12,75<br /> 13,05<br /> 4,8<br /> 4,93<br /> 4,63<br /> 4,08<br /> 4,2<br /> 4,05<br /> <br /> Thời gian xử lý trung<br /> bình (phút)<br /> 13,10 ± 0,38a<br /> 4,79 ± 0,15b<br /> 4,11 ± 0,08c<br /> 0,48<br /> Ghi chú: Các chỉ số a, b, c (theo cột) không có sự sai khác có ý nghĩa ở độ tin cậy 95%.<br /> <br /> Lượng tinh dầu (ml)<br /> <br /> - Ở CT1: Thời gian cần thiết để xử lý hoàn toàn 5g xốp ở 3 lần nhắc lại lần lượt là 13,3 phút;<br /> 12,75 phút và 13,05 phút. Thời gian xử lý trung bình đạt 13,10 phút. Tốc độ xử lý ở CT1 chậm và<br /> phải tiến hành đảo trộn liên tục.<br /> 72<br /> <br /> Trần Thị Phả và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 128(14): 71 - 76<br /> <br /> - Ở CT2: Khi tăng thể tích tinh dầu bưởi lên 10ml để xử lý 5g xốp thì thời gian cần thiết để xử lý<br /> hoàn toàn lượng xố đó giảm đáng kể so với CT1 ở cả 3 lần nhắc lại và lần lượt là 4,8 phút; 4,93<br /> phút và 4,63 phút. Thời gian xử lý trung bình đạt 4,79 phút.<br /> - Ở CT3: Tiếp tục tăng thể tích tinh dầu lên 15ml để xử lý 5g xốp ta thấy thời gian cần thiết để xử<br /> lý hoàn toàn lượng xốp đó tuy có giảm so với CT2 ở cả 3 lần nhắc lại nhưng không đáng kể và<br /> lần lượt là 4,08 phút; 4,2 phút và 4,05 phút. Thời gian xử lý trung bình đạt 4,11phút.<br /> Kết quả xử lý xốp của tinh dầu cam<br /> Bảng 3: Kết quả xử lý xốp của tinh dầu cam<br /> Lượng tinh dầu<br /> (ml)<br /> CT1: 5ml<br /> CT2: 10ml<br /> CT3: 15ml<br /> LSD0,05<br /> <br /> Thời gian xử lý hoàn toàn (phút)<br /> Nhắc lại 1<br /> Nhắc lại 2<br /> Nhắc lại 3<br /> 8,83<br /> 8,63<br /> 8,75<br /> 4,25<br /> 4,1<br /> 4,2<br /> 3,58<br /> 3,03<br /> 3,75<br /> <br /> Thời gian xử lý<br /> trung bình (phút)<br /> 8,74 ± 0,1a<br /> 4,18 ± 0,08b<br /> 3,45 ± 0,38c<br /> 0,46<br /> Ghi chú: Các chỉ số a, b, c (theo cột) không có sự sai khác có ý nghĩa ở độ tin cậy 95%.<br /> <br /> Qua bảng số liệu trên ta thấy:<br /> - Ở CT1: khi sử dụng 5 ml tinh dầu cam để xử<br /> lý 5g xốp thì thời gian cần thiết để xử lý<br /> hoàn toàn trong điều kiện đảo trộn liên tục<br /> ở 3 lần nhắc lại lần lượt là 8,83 phút; 8,63<br /> phút và 8,75 phút. Thời gian xử lý trung<br /> bình đạt 8,74 phút.<br /> - Ở CT2: khi tăng thể tích tinh dầu cam lên<br /> 10ml để xử lý 5g xốp thì thời gian cần thiết để<br /> xử lý hoàn toàn lượng xốp đó giảm đáng kể<br /> so với CT1ở cả 3 lần nhắc lại và lần lượt là<br /> 4,25 phút; 4,1 phút và 4,2 phút. Thời gian xử<br /> lý trung bình đạt 4,18 phút.<br /> - Ở CT3: Tiếp tục tăng thể tích tinh dầu lên<br /> 15ml để xử lý 5g xốp ta thấy thời gian cần<br /> thiết để xử lý hoàn toàn lượng xốp đó giảm<br /> nhẹ hơn so với CT2 ở cả 3 lần nhắc và lần<br /> lượt là 4,08 phút; 4,2 phút và 4,05 phút. Thời<br /> gian xử lý trung bình đạt 4.11phút.<br /> * Nhận xét:<br /> - Khi cho cùng một thể tích tinh dầu bưởi và<br /> cam để xử lý một khối lượng xốp nhất định<br /> thì thời gian xử lý xốp của tinh dầu bưởi lớn<br /> hơn nhiều so với tinh dầu cam. Điều này đã<br /> chứng minh được rằng khả năng xử lý xốp<br /> của tinh dầu cam tốt hơn bưởi.<br /> <br /> - Trong 3 CT thí nghiệm sử dụng 3 mức tinh<br /> dầu cam, bưởi khác nhau là 5ml, 10ml và 15<br /> ml để xử lý cùng một lượng xốp là 5g thì ở<br /> CT2 (10ml tinh dầu xử lý 5g xốp) sẽ mang lại<br /> hiệu quả tối ưu nhất về thời gian cũng như<br /> lượng tinh dầu cần thiết để xử lý xốp vì:<br /> + Ở CT1: Thời gian cần thiết để xử lý hoàn toàn<br /> xốp lớn hơn rất nhiều so với CT2 và trong quá<br /> trình đó phải tiến hành đảo trộn liên tục.<br /> + Ở CT3: Tuy thời gian xử lý xốp được rút<br /> ngắn nhưng không đáng kể mà lượng tinh dầu<br /> sử dụng lại lớn hơn 33.33% so với CT2. Vì<br /> vậy CT này sẽ gây lãng phí một lượng tinh<br /> dầu đáng kể.<br /> - Kết quả lý xốp của 2 loại tinh dầu cam và<br /> bưởi rất tốt, thời gian xử lý chỉ kéo dài trong<br /> vài phút, hiệu quả xử lý tương đối cao. Điều<br /> quan trọng là tinh dầu là một hợp chất tự nhiên,<br /> không gây độc hại tới sức khỏe con người cũng<br /> như có lợi cho môi trường sinh thái.<br /> So sánh khả năng xử lý xốp giữa tinh dầu<br /> và acetone<br /> Để so sánh giữa khả năng xử lý xốp tại mức<br /> tối ưu của tinh dầu (10ml/5g xốp) so với<br /> acetone, chúng tôi sử dụng 10ml acetone để<br /> xử lý 5g xốp, kết quả xử lý được thể hiện<br /> dưới bảng số liệu sau:<br /> 73<br /> <br /> Trần Thị Phả và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 128(14): 71 - 76<br /> <br /> Bảng 4: Kết quả xử lý xốp của acetone và tinh dầu cam bưởi<br /> Lần nhắc lại<br /> Nhắc lại 1<br /> Nhắc lại 2<br /> Nhắc lại 3<br /> Trung bình<br /> <br /> Thời gian xử lý (phút)<br /> Cam<br /> 4,25<br /> 4,1<br /> 4,2<br /> 4,18<br /> <br /> Acetone<br /> 2,23<br /> 2,25<br /> 2,33<br /> 2,27<br /> <br /> Bưởi<br /> 4,8<br /> 4,93<br /> 4,63<br /> 4,79<br /> <br /> Bảng 5: Kết quả thí nghiệm chưng cất thu hồi tinh dầu sau khi xử lý xốp<br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> <br /> Chỉ số khảo nghiệm<br /> Khối lượng xốp<br /> Thể tích tinh dầu sử dụng<br /> Lượng nước cho vào<br /> Thời gian sôi<br /> Thời gian kết thúc thí nghiệm<br /> Lượng tinh dầu thu được.<br /> <br /> ĐV<br /> tính<br /> g<br /> ml<br /> ml<br /> phút<br /> phút<br /> ml<br /> <br /> * Nhận xét: Qua quá trình nghiên cứu, phân tích<br /> khả năng xử lý xốp của 3 loại nguyên liệu là:<br /> tinh dầu bưởi, tinh dầu cam và acetone ta thấy:<br /> - Thời gian trung bình để xử lý hoàn toàn 5g<br /> xốp của acetone là 2.27 phút, trong khi đó,<br /> tinh dầu cam phải mất tới 4.18 phút và tinh<br /> dầu bưởi là 4.79 phút. Qua đó ta thấy Acetone<br /> có khả năng xử lý xốp tốt hơn so với 2 loại<br /> tinh dầu.<br /> - Hiệu quả xử lý xốp của acetone cao nhưng<br /> nó lại là một hóa chất độc hại, nếu nồng độ<br /> acetone trong không khí quá cao, chỉ cần hít<br /> thở trong thời gian ngắn cũng gây ảnh hưởng<br /> tới sức khỏe như ói mửa, dị ứng da... Với<br /> nồng độ rất nhỏ (500-1000ppm) hơi acetone<br /> cũng gây kích thích niêm mạc của mũi, họng,<br /> có thể thở chậm, khó thở… Nếu bất cẩn vào<br /> mắt sẽ gây tổn thương giác mạc, ngứa, chảy<br /> nước mắt. Vì vậy, việc sử dụng acetone trong<br /> xử lý và tái chế xốp hiện nay vẫn còn hạn chế<br /> do chi phí cao và acetone là hóa chất độc hại<br /> cho con người cũng như sinh vật.<br /> <br /> Kết quả khảo nghiệm<br /> Lần 1<br /> Lần 2<br /> Lần 3<br /> 10<br /> 10<br /> 10<br /> 20<br /> 20<br /> 20<br /> 50<br /> 50<br /> 50<br /> 12<br /> 13<br /> 11<br /> 60<br /> 60<br /> 60<br /> 19<br /> 19.25<br /> 19.1<br /> <br /> Trung<br /> bình<br /> 10<br /> 20<br /> 50<br /> 12<br /> 60<br /> 19.12<br /> <br /> thường, chúng tôi làm thí nghiệm tại phòng<br /> thí nghiệm khoa Môi trường - Trường Đại<br /> học Nông Lâm Thái Nguyên để chứng minh<br /> như sau:<br /> Chuẩn bị nguyên liệu, dụng cụ.<br /> + Dụng cụ: cân, đèn cồn, hệ thống làm lạnh<br /> dịch ngưng, giá đỡ, bình tam giác…<br /> + Nguyên liệu: xốp thải, tinh dầu bưởi, nước.<br /> Các bước tiến hành:<br /> B1: Cân 10g xốp và cho vào bình tam giác và<br /> sử dụng 20ml tinh dầu để xử lý chúng. Cho<br /> thêm vào hỗn hợp 50ml nước.<br /> B2: Lắp đặt hệ thống thí nghiệm thu hồi<br /> lượng tinh dầu<br /> B3: Sử dụng đèn cồn đun hỗn hợp tinh dầu,<br /> xốp và nước. Khi bắt dầu chú ý hơ đều toàn<br /> bộ bình tam giác để trong quá trình đun bình<br /> tam giác không bị rạn, nứt. Đun với nhiệt độ<br /> vừa phải để tránh hỗn hợp trào nên hệ thống<br /> làm lạnh.<br /> <br /> Quá trình xử lý xốp bằng tinh dầu bưởi, cam<br /> - Kết quả phân tích 2 mẫu tinh dầu đã chứng<br /> minh limonene trong tinh dầu là thành phần<br /> chủ yếu để xử lý xốp. Và xốp được xử lý bởi<br /> tinh dầu chỉ bằng sự hòa tan vật lý mà không có<br /> bất kỳ quá trình phản ứng hóa học nào xảy ra.<br /> <br /> B4: Khi hỗn hợp bắt đầu sôi, mở van cho<br /> nước đi qua hệ thống làm lạnh để thu hồi hỗn<br /> hợp tinh dầu, nước. Để kiểm tra đã kết thúc<br /> thí nghiệm chưa có thể nhỏ dịch ngưng vào<br /> một cốc đựng nước, nếu thấy không còn váng<br /> dầu nữa thì thí nghiệm kết thúc.<br /> <br /> - Để khẳng định cơ chế xử lý xốp của tinh dầu<br /> cam, bưởi chỉ là sự hòa tan vật lý thông<br /> <br /> B5: Tách tinh dầu ra khỏi hỗn hợp và đo thể<br /> tích tinh dầu thu được.<br /> <br /> 74<br /> <br /> Trần Thị Phả và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 128(14): 71 - 76<br /> <br /> Bảng 6: Hiệu quả xử lý xốp bằng tinh dầu cam, bưởi<br /> STT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> Tổng<br /> <br /> Khoản chi<br /> Than tổ ong<br /> Điện<br /> Hao hụt máy móc<br /> Nhân công<br /> <br /> Đơn vị<br /> viên<br /> Kw<br /> ─<br /> Kg<br /> <br /> Sồ lượng<br /> 30<br /> 4<br /> ─<br /> 100<br /> <br /> Kết quả thí nghiệm<br /> Thể tích tinh dầu thu được khi tiến hành thí<br /> nghiệm với 3 lần nhắc lại được thể hiện qua<br /> bảng 5:<br /> Từ bảng số liệu trên ta thấy:<br /> - Khi sử dụng 20ml tinh dầu để xử lý 10g<br /> xốp, sau đó làm thí nghiệm thu hồi lượng tinh<br /> dầu đó thì kết quả thu được rất khả quan. Lần<br /> 1 thu được 19ml, lần 2 là 19.25ml và lần 3 là<br /> 19.1 ml trong tổng số 20ml ban đầu sử dụng.<br /> Hiệu suất thu hồi lần lượt đạt 95%; 96,25%<br /> và 95,5%.<br /> - Kết quả thí nghiệm đã chứng minh cơ chế<br /> của quá trình xử lý xốp của tinh dầu chỉ là sự<br /> hòa tan vật lý thông thường mà không có bất<br /> cứ một phản ứng hóa học nào xảy ra. Vì sau<br /> khi cho 20ml tinh dầu bưởi để xử lý 10g xốp<br /> và tiến hành thí nghiệm như trên chúng ta gần<br /> như thu lại hoàn toàn lượng tinh dầu.<br /> - Chúng tôi đã tái sử dụng tinh dầu thu được<br /> để xử lý xốp. Kết quả cho thấy thời gian và<br /> hiệu quả xử lý xốp của tinh dầu thu hồi hoàn<br /> toàn không có sự thay đổi nào. Theo kết quả<br /> trên ta có thể tiết kiệm được tới 95% lượng<br /> tinh dầu khi xử lý xốp, đồng nghĩa với việc<br /> chỉ hao hụt khoảng 5% tinh dầu cho việc hòa<br /> tan hoàn toàn một khối lượng xốp nhất định.<br /> Hiệu quả kinh tế khi sử dụng tinh dầu cam,<br /> bưởi xử lý xốp<br /> Các khoản cần chi để chưng cất 10 mẻ tinh<br /> dầu cam (thể tích tinh dầu thu được là 2,5 lít)<br /> hoặc tinh dầu bưởi(thể tích tinh dầu thu được<br /> là 2,2 lít) được thể hiện dưới bảng 6.<br /> Nhìn vào bảng trên ta thấy:<br /> - Để chưng cất được 2,5 lít tinh dầu cam cần<br /> một khoản chi phí là 280.000vnd tương ứng<br /> với 112.000vnd/ lít.<br /> <br /> Đơn giá (vnđ)<br /> 2.000<br /> 2.500<br /> 10.000<br /> 2.000<br /> <br /> Thành tiền (vnđ)<br /> 60.000<br /> 10.000<br /> 10.000<br /> 200.000<br /> 280.000<br /> <br /> - Để chưng cất được 2,2 lít tinh dầu bưởi cần<br /> một khoản chi phí là 280.000vnd tương ứng<br /> với 127.000vnd/ lít.<br /> * So sánh hiệu quả kinh tế khi sử dụng tinh<br /> dầu để xử lý xốp so với acetone.<br /> - Giá acetone hiện nay rên thị tường là<br /> 120.000vnd/lít. Để xử lý 1kg xốp cần dùng 2<br /> lít acetone tương ứng với sồ tiền cần dùng để<br /> xử lý xốp là 240.000vnd.<br /> - Để xử lý 1kg xốp cần 2lít tinh dầu. Tương<br /> ứng với số tiền cần dùng là 224.000vnd đối<br /> với tinh dầu cam và 254.000vnd đối với tinh<br /> dầu bưởi. Tuy nhiên, lượng tinh dầu sau khi<br /> sử dụng để xử lý xốp thải có thể thu hồi tới<br /> 95%. Đồng nghĩa với việc để xử lý 1kg xốp<br /> chỉ mất 11.200vnđ đối với tinh dầu cam và<br /> 12.700vnđ với tinh dầu bưởi.<br /> Khi sử dụng tinh dầu thì chi phí để xử lý xốp<br /> giảm 94.7% - 95.3% so với acetone. Vì vậy,<br /> sử dụng tinh dầu cam, bưởi để xử lý xốp thay<br /> thế cho acetone là một hướng đi mới thân thiện<br /> với môi trường và tiết kiệm chi phí tái chế.<br /> KẾT LUẬN<br /> Trung bình khi chưng cất 10kg vỏ cam ta thu<br /> được 249,7ml tinh dầu nhiều hơn 29,7ml so<br /> với vỏ bưởi. Kết quả phân tích thành phần<br /> hoá học trong tinh dầu đã chứng minh<br /> Limonene là chất chiếm thành phần phần<br /> trăm lớn nhất và chiếm 94,22% trong tinh dầu<br /> cam và 72,05% trong tình dầu bưởi.<br /> Trong 3 công thức thí nghiệm về khả năng xử<br /> lý xốp của tinh dầu thì ở CT2 (10ml tinh dầu<br /> xử lý 5g xốp) là công thức mang lại hiệu quả<br /> tối ưu nhất về thời gian cũng như lượng tinh<br /> dầu cần sử dụng. Tinh dầu sau khi xử lý xốp<br /> có khả năng thu hồi tới 95%-96% mà có thể<br /> tái sử dụng được.<br /> 75<br /> <br />