NGHIEÂN CÖÙU ÖÙNG DUÏNG MOÄT SOÁ KYÕ THUAÄT MÔÙI<br />
TRONG GAÂY MEÂ HOÀI SÖÙC BEÄNH NHAÂN LÔÙN TUOÅI<br />
Tröông Thanh Hoaøng*, Nguyeãn Vaên Chöøng*, Buøi Ngoïc Uyeân Chi*, Phan Thò Hoà Haûi**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Nghieân cöùu vôùi 48 tröôøng hôïp phaãu thuaät, tuoåi trung bình 71,58±7,08, ASA III chieám 1/3 toång soá.<br />
Haàu heát beänh nhaân maéc nhöõng beänh noäi khoa keøm theo beänh caàn phaûi phaãu thuaät nhö: cao huyeát aùp,<br />
thieáu maùu cô tim, beänh phoåi taéc ngheõn maõn tính, tieåu ñöôøng...Baèng vieäc chuaån bò beänh nhaân tröôùc moå<br />
chu ñaùo, aùp duïng phoái hôïp linh hoaït caùc kyõ thuaät teâ tuûy soáng, teâ khoang xöông cuøng, gaây teâ ngoaøi maøng<br />
cöùng vaø gaây meâ toaøn dieän vôùi Sevofluran, Isofluran, taát caû caùc beänh nhaân ñaõ vöôït qua caùc cuoäc moå moät<br />
caùch an toaøn. Hon nöõa, khi keát hôïp gaây teâ ngoaøi maøng cöùng vôùi gaây meâ toaøn dieän, chuùng toâi ñaõ giaûm moät<br />
caùch ñaùng keå löôïng thuoác meâ söû duïng trong luùc phaãu thuaät ñoàng thôøi giuùp beänh nhaân giaûm ñau sau moå<br />
moät caùch hieäu quaû.<br />
<br />
SUMMARY<br />
STUDYING TO APPLY SOME NEW TECHNIQUES IN ANESTHESIA<br />
FOR ELDERLY PATIENTS<br />
Truong Thanh Hoang, Nguyen Van Chung, Bui Ngoc Uyen Chi, Phan Thi Ho Hai<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 34 – 39<br />
<br />
In this study, 48 elderly patients were treated surgically, mean age was 71,58±7,08 years old, onethird ASA III. Almost the patients were coexisting medical illesness, such as: arterial hypertension,<br />
ischemic myocardial diseases, COPD, diabetes... Through carefully preanesthetic preperation and<br />
appropriate using in combined techniques: spinal, caudal, epidural blocks and general anesthesia with<br />
Sevofluran, Isofluran, all the patients were safely passed the operations. Futher more, with the combined<br />
epidural and general anesthesia, we decreased dramatically inhalational anesthetics requirement and got<br />
better results in the post-operation pain relief.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Döï ñoaùn ñeán naêm 2040, ngöôøi lôùn tuoåi ≥ 65 tuoåi<br />
chieám tæ leä khoaûng 24% daân soá theá giôùi, phaûi chi traû #<br />
50% toång chi phí y teá treân toaøn theá giôùi. Trong ñoù,<br />
moät nửa maéc nhöõng beänh caàn phaûi ñöôïc ñieàu trò<br />
baèng phaãu thuaät (PT).<br />
Hieän nay tình hình kinh teá xaõ hoäi Vieät Nam ñang<br />
phaùt trieån, ñôøi soáng nhaân daân vaø tình hình chaêm soùc<br />
söùc khoûe cho ngöôøi daân ngaøy caøng toát hôn, tuoåi thoï<br />
ngöôøi VN ngaøy caøng taêng. Beänh nhaân (BN) lôùn tuoåi<br />
caàn ñöôc ñieàu trò baèng PT, do ñoù cuõng taêng.<br />
Taïi beänh vieän Ñaïi Hoïc Y Döôïc thaønh phoá Hoà Chí<br />
* ÑH Y Döôïc TPHCM<br />
** BV ÑH Y Döôïc TPHCM<br />
<br />
34<br />
<br />
Minh naêm 2002:1225 tröôøng hôïp beänh nhaân ≥ 60<br />
tuoåi ñöôïc ñieàu trò baèng PT chieám tyû leä 25,07% trong<br />
toång soá beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät. Trong ñoù PT<br />
chöông trình: 1205 tröôøng hôïp, chieám tyû leä khoaûng<br />
91%.<br />
-Vaán ñeà caàn phaûi ñaët ra khi gaây meâ hoài söùc<br />
(GMHS) cho BN lôùn tuoåi:<br />
* Tình traïng suy giaûm chöùc naêng caùc cô quan.<br />
* Beänh lyù keøm theo: beänh maïch vaønh, cao huyeát<br />
aùp, suy tim, beänh lyù hoâ haáp maõn tính, tieåu ñöôøng, suy<br />
gan, suy thaän.<br />
Ñaây laø nhoùm beänh nhaân coù nguy cô cao veà<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
nhöõng tai bieán, bieán chöùng xaûy ra trong vaø sau PT.<br />
-Tieán boä cuûa y hoïc noùi chung & GMHS noùi rieâng<br />
trong moät vaøi thaäp nieân gaàn ñaây ñaõ giuùp ñôõ nhöõng<br />
ngöôøi laøm coâng taùc GMHS phoøng ngöøa, xöû lyù nhöõng<br />
vaán ñeà khoù khaên trong tieân löôïng vaø ñieàu trò tai bieán,<br />
bieán chöùng trong GM-PT cho beänh nhaân lôùn tuoåi.<br />
Muïc tieâu toång quaùt.<br />
Ñeà taøi naøy ñöôïc thöïc hieän nhaèm muïc ñích<br />
nghieân cöùu öùng duïng nhöõng kyõ thuaät, duïng cuï, thuoác<br />
men môùi vaøo lónh vöïc GMHS cho beänh nhaân lôùn tuoåi<br />
coù hoaëc khoâng coù beänh lyù keøm theo beänh caàn ñöôïc<br />
PT. Qua ñoù cung caáp taøi lieäu phuïc vuï coâng taùc giaûng<br />
daïy vaø ñieàu trò beänh nhaân.<br />
Muïc tieâu chuyeân bieät:<br />
2.1.ÖÙng duïng nhöõng kyõ thuaät thaêm doø chöùc<br />
naêng caùc cô quan hoâ haáp vaø tuaàn hoaøn ñeå ñaùnh giaù<br />
tình traïng beänh nhaân lôùn tuoåi tröôùc PT. Töø ñoù xaùc<br />
ñònh nhöõng tieâu chuaån chuaån bò beänh nhaân lôùn tuoåi<br />
tröôùc PT.<br />
2.2.Theo doõi ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa nhöõng kyõ<br />
thuaät gaây meâ phoái hôïp gaây teâ hoaëc gaây meâ ñôn thuaàn<br />
vôùi Sevofluran, Isofluran treân BN lôùn tuoåi coù beänh lyù<br />
tim maïch keøm theo beänh caàn ñöôïc PT.<br />
2.3.Theo doõi, ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa kyõ thuaät gaây<br />
teâ ngoaøi maøng cöùng, gaây teâ tuyû soáng, gaây teâ khoang<br />
xöông cuøng treân beänh nhaân lôùn tuoåi coù beänh lyù hoâ<br />
haáp keøm theo beänh caàn ñöôïc phaãu thuaät.<br />
<br />
PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
Thieát keá nghieân cöùu<br />
Tieàn cöùu, can thieäp laâm saøng.<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Beänh nhaân ≥ 60 tuoåi ñieàu trò PT Ngoaïi toång quaùt<br />
– Nieäu – Phuï khoa taïi khoa PT beänh vieän ÑHYD, coù<br />
hoaëc khoâng coù beänh lyù keøm theo.<br />
<br />
Tieâu chuaån choïn beänh<br />
-Khoâng phaân bieät phaùi tính<br />
-Beänh nhaân ≥ 60 tuoåi ñöôïc ñieàu trò baèng PT<br />
chöông trình hoaëc caáp cöùu<br />
-Phaân loaïi ASA II, III, IV.<br />
Phöông tieän trang thieát bò.<br />
-Maùy gaây meâ keøm maùy thôû coù theå söû duïng<br />
Sevofluran, Isofluran<br />
-Monitor ño SpO2, ETCO2, M, HA, nhòp thôû, ECG.<br />
-Ñeøn soi thanh quaûn, boùng ambu, maët naï vaø caùc<br />
duïng cuï gaây meâ caáp cöùu thoâng thôøng khaùc.<br />
-Boä duïng cuï gaây teâ ngoaøi maøng cöùng (NMC), gaây<br />
teâ tuyû soáng, gaây teâ khoang xöông cuøng.<br />
-Maùy kích thích thaàn kinh cô<br />
-Thuoác meâ hôi Isofluran, Sevofluran<br />
-Thuoác tieàn meâ, thuoác daãn ñaàu gaây meâ, thuoác<br />
daõn cô, thuoác teâ caùc loaïi söû duïng thöôøng xuyeân taïi<br />
phoøng moå.<br />
Caùc böôùc tieán haønh<br />
Chuaån bò beänh nhaân tröôùc moå<br />
<br />
-Hoâ haáp: ñaùnh giaù chöùc naêng hoâ haáp tröôùc moå<br />
qua khaùm laâm saøng, X quang ngöïc, ño chöùc naêng hoâ<br />
haáp.<br />
-Tuaàn hoaøn: ñaùnh giaù tình traïng tim maïch beänh<br />
nhaân tröôùc moå qua khaùm laâm saøng, ECG, sieâu aâm<br />
tim. Neáu caàn phaûi ñöôïc ñieàu trò oån ñònh tình traïng<br />
tim maïch tröôùc PT.<br />
-Khaùm tieàn meâ ñaùnh giaù tình traïng toång quaùt<br />
beänh nhaân tröôùc moå<br />
-Beänh nhaân ñöôïc chuaån bò tröôùc moå thích hôïp<br />
vôùi töøng loaïi PT.<br />
-Ñeán khoa PT, BN ñöôïc ñaët catheter truyeàn dòch<br />
vaø caùc phöông tieän theo doõi khoâng xaâm laán.<br />
<br />
Thôøi gian – ñòa ñieåm nghieân cöùu<br />
<br />
Beänh nhaân taïi phoøng moå<br />
<br />
Töø thaùng 03/2003 ñeán thaùng 11/2004 taïi boä moân<br />
GMHS ÑHYD TPHCM vaø khoa PT- GMHS beänh vieän<br />
ÑHYD TPHCM.<br />
<br />
-Beänh nhaân phaãu thuaät vuøng buïng, haäu moân –<br />
tröïc traøng coù keøm suy giaûm chöùc naêng hoâ haáp: aùp<br />
duïng kyõ thuaät teâ tuyû soáng, teâ ngoaøi maøng cöùng lieân<br />
tuïc hoaëc teâ khoang xöông cuøng. Thuoác teâ söû duïng<br />
<br />
35<br />
<br />
Lidocain, Marcain coù phoái hôïp vôùi Fentanyl.<br />
<br />
Tuoåi<br />
<br />
-Beänh nhaân PT vuøng buïng khoâng coù beänh lyù<br />
maïch vaønh keøm theo: aùp duïng kyõ thuaät GM toaøn dieän<br />
duy trì isofluran.<br />
<br />
Töø 60 ñeán 87 tuoåi. Tuoåi trung bình: 71 ± 7,04<br />
tuoåi.<br />
<br />
-Beänh nhaân PT vuøng buïng, döï kieán thôøi gian PT<br />
> 1 h coù beänh lyù maïch vaønh keøm theo: aùp duïng kyõ<br />
thuaät GM toaøn dieän duy trì sevofluran keát hôïp gaây teâ<br />
NMC<br />
-Ñaët catheter ño CVP, HA ñoäng maïch xaâm laán<br />
neáu coù chæ ñònh.<br />
-Theo doõi ñaùnh giaù dieãn tieán trong luùc PT: M, HA,<br />
SpO2, ECG, CVP, phaân tích khí maùu ñoäng maïch (neáu<br />
coù chæ ñònh).<br />
-Sau khi phaãu thuaät hoaøn thaønh, ñaùnh giaù laïi caùc<br />
daáu hieäu sinh toàn vaø taùc duïng thuoác daõn cô. Ñieàu<br />
chænh laïi lieàu löôïng thuoác giaûm ñau cho vaøo khoang<br />
NMC<br />
Chuyeån beänh nhaân veà phoøng hoài söùc:<br />
<br />
- Theo doõi ñaùnh giaù tình traïng beänh nhaân trong<br />
nhöõng giôø ñaàu tieân ôû haäu phaãu<br />
-Thôû O2, thôû maùy hoaëc ruùt oáng NKQ khi coù chæ<br />
ñònh.<br />
-Ñieàu chænh lieàu löôïng thuoác giaûm ñau theo tình<br />
traïng beänh nhaân.<br />
-Boå sung caùc kyõ thuaät hoài söùc caáp cöùu, thuoác<br />
men hoài söùc neáu caàn thieát.<br />
-Theo doõi ñaùnh giaù tình traïng beänh nhaân trong<br />
ngaøy ñaàu haäu phaãu.<br />
Thu thaäp xöû lyù soá lieäu<br />
Döõ lieäu thu nhaän ñöôïc xöû lyù baèng caùc pheùp toaùn<br />
thoáng keâ.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Töø thaùng 3 naêm 2003 ñeán thaùng 11 naêm 2004<br />
chuùng toâi ñaõ choïn löïa vaø thöïc hieän gaây meâ – phaãu<br />
thuaätâ ñöôïc 48 tröôøng hôïp vôùi nhöõng ñaëc ñieåm sau:<br />
Phaùi tính<br />
Nam: 18/48 tröôøng hôïp - 37,50%. Nöõ: 30/40<br />
tröôøng hôïp – 62,50%.<br />
<br />
36<br />
<br />
TUOÅI<br />
Soá Tröôøng Hôïp<br />
<br />
60 - 70<br />
21/48<br />
<br />
71 - 80<br />
21/48<br />
<br />
>81<br />
6/48<br />
<br />
Ñaùnh giaù ASA<br />
ASA II: 32/48 tröôøng hôïp – 66,66%. ASA III: 16<br />
tröôøng hôïp – 33,34%<br />
Beänh phaãu thuaät<br />
Beänh phaãu thuaät<br />
K daï daøy<br />
K gan, K ñaàu tuy<br />
K ñaïi traøng – tröïc traøng<br />
Beänh lyù haäu moân tröïc traøng (tuùi<br />
thöøa, loàng tröïc traøng- oáng haäu<br />
moân, tró...)<br />
Nhieãm truøng ñöôøng maät, soûi maät<br />
(c/c)<br />
Böôùu tieàn lieät tuyeán<br />
Phuï khoa<br />
Khaùc (böôùu giaùp, thoaùt vò beïn,<br />
traøn dòch tinh maïc)<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp-tyû leä %<br />
12/48<br />
– 25%<br />
4/48<br />
– 8,33%<br />
4/48<br />
– 8,33%<br />
6/48<br />
<br />
– 12,50%<br />
<br />
1/48<br />
<br />
- 2,08%<br />
<br />
5/48<br />
10/48<br />
<br />
– 10,41%<br />
– 20,85%<br />
<br />
6/48<br />
<br />
– 12,50%<br />
<br />
Phöông phaùp voâ caûm<br />
Phöông phaùp voâ caûm<br />
NKQ SEVOFLURAN + TEÂ NMC<br />
NKQ ISOFLURAN + TEÂ NMC<br />
NKQ ISOFLURAN<br />
TE ÂNMC, TTS, CAUDAL<br />
MASK THANH QUAÛN<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp - tyû leä%<br />
6/48 – 12,52%<br />
14/48 – 29,16%<br />
7/48 – 14,58%<br />
20/48 – 41,66%<br />
1/48 – 2,08%<br />
<br />
Beänh keøm theo<br />
Beänh keøm theo<br />
Soá tröôøng hôïp - tyû leä%<br />
Thieáu maùu cô tim, NMCT cuõ<br />
15/48 – 31,25%<br />
Cao huyeát aùp<br />
15/48 – 31,25%<br />
Suy tim, hôû van tim<br />
4/48 – 8,33%<br />
Roái loaïn chöùc naêng caùc buoàng tim<br />
20/48 – 41,66%<br />
Roái loaïn nhòp tim<br />
2/48 – 4,16%<br />
Beänh maõn tính ñöôøng hoâ haáp<br />
11/48 – 22,91%<br />
Suy thaän<br />
2/48 – 4,16%<br />
Tieåu ñöôøng<br />
2/48 – 4,16%<br />
Vieâm gan<br />
1/48 – 2,08%<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp maéc 2 beänh keøm theo<br />
trôû leân<br />
SOÁ LÖÔÏNG BEÄNH KEØM THEO<br />
Soá Tröôøng Hôïp - Tyû Leä%<br />
<br />
2<br />
15/48 –<br />
31,25%<br />
<br />
3<br />
7/48 – 14,58%<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
Thôøi gian phaãu thuaät<br />
<br />
Thôøi gian phaãu thuaät ngaén nhaát: 20 phuùt.<br />
Thôøi gian phaãu thuaät daøi nhaát: 320 phuùt.<br />
Thôøi gian phaãu thuaät trung bình: 115±70,66 phuùt<br />
Thôøi gian phaãu thuaät (phuùt)<br />
181<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp - tyû leä%<br />
8/48 – 16,66%<br />
19/48 – 39,59%<br />
3/48 – 6,25%<br />
5/48 – 10,42%<br />
4/48 – 8,33%<br />
9/48 – 18,75%<br />
<br />
Nhöõng bieán chöùng xaõy ra trong phaãu<br />
thuaät<br />
BIEÁN CHÖÙNG<br />
SOÁ TRÖÔØNG HÔÏP - TYÛ LEÄ %<br />
Maïch, huyeát aùp dao ñoäng > 30%<br />
19/48 – 39,58%<br />
Roái loaïn nhòp tim<br />
2/48 – 4,16%<br />
Laïnh run<br />
1 – 2,08%<br />
<br />
Dieãn tieán sau phaãu thuaät<br />
Thôøi gian ruùt oáng NKQ: ngaén nhaát 10 phuùt, daøi<br />
nhaát: 60 phuùt, trung bình 20 - 30 phuùt<br />
Moå laïi: 1 tröôøng hôïp – 2,08%.<br />
Ñau sau moå: 14 tröôøng hôïp – 29,16%.<br />
Noân, buoàn noân: 12 tröôøng hôïp – 25%.<br />
Thôû maùy sau moå: khoâng.<br />
Töû vong: khoâng.<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Trong 48 tröôøng hôïp phaãu thuaät cho beänh nhaân<br />
cao tuoåi, ña soá laø phaùi nöõ, tuoåi trung bình 71, tuoåi cao<br />
nhaát 87, vôùi 1/3 xeáp loaïi ASA III cho thaáy<br />
<br />
phaûi chòu ñöïng stress lôùn nhö laø nhöõng cuoäc ñaïi<br />
phaãu, gaây meâ keùo daøi. Ñaây laø moät baøi toaùn khoâng deã,<br />
ñaët cho nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc gaây meâ hoài söùc vôùi<br />
yeâu caàu phaûi giaûi quyeát thoâng minh, kheùo leùo vaø hieäu<br />
quaû. Thaät vaäy, vôùi tình traïng beänh naëng, suy giaûm<br />
chöùc naêng ña cô quan keùo daøi, nay phaûi chòu ñöïng<br />
cuoäc ñaïi phaãu vôùi thôøi gian keùo daøi, ñoøi hoûi phaûi:<br />
Chuaån bò beänh nhaân tröôùc moå toát: phoái hôïp vôùi<br />
baùc só noäi khoa chaån ñoaùn vaø ñieàu trò nhöõng beänh lyù<br />
keøm theo sao cho tình traïng beänh nhaân taïm oån ñònh<br />
coù theå chòu ñöïng ñöôïc cuoäc phaãu thuaät. Baèng vieäc keát<br />
hôïp khaùm laâm saøng, ño ECG vaø sieâu aâm tim doppler<br />
maøu, chuùng toâi coù theå phaùt hieän sôùm nhöõng beänh lyù<br />
maïch vaønh, khaûo saùt chuyeån ñoäng caùc vuøng treân tim,<br />
ñaùnh giaù chöùc naêng caùc buoàng tim. Qua ño chöùc<br />
naêng hoâ haáp, chuùng toâi coù theå ñaùnh giaù ñöôïc möùc ñoä<br />
cuûa tình traïng chöùc naêng phoåi treân nhöõng beänh phoåi<br />
taéc ngheõn maõn tính (COPD), suy giaûm chöùc naêng hoâ<br />
haáp. Töø ñoù chuùng toâi coù theå phoái hôïp vôùi phaãu thuaät<br />
vieân quyeát ñònh tính chaát thôøi ñieåm cuûa cuoäc phaãu<br />
thuaät vaø quan troïng hôn laø quyeát ñònh phöông phaùp<br />
voâ caûm cho beänh nhaân.<br />
• Choïn löïa moät phöông phaùp voâ caûm ñuùng ñaén,<br />
phuø hôïp vôùi tình traïng beänh nhaân, tính chaát cuûa cuoäc<br />
phaãu thuaät vaø cô sôû vaät chaát trang thieát bò gaây meâ hoài<br />
söùc, tình traïng tay ngheà ngöôøi laøm coâng taùc gaây meâ<br />
hoài söùc laø moät vieäc voâ cuøng quan troïng. Trong nghieân<br />
cöùu cuûa chuùng toâi:<br />
Sevofluran laø thuoác meâ ñöôïc löïa choïn cho nhöõng<br />
beänh nhaân lôùn tuoåi coù maéc beänh lyù maïch vaønh keøm<br />
theo beänh caàn phaûi phaãu thuaät. Ñaây laø moät thuoác meâ<br />
môùi coù ñaëc ñieåm:<br />
<br />
Phaùi nöõ coù tuoåi thoï cao hôn nam giôùi neân khaû<br />
naêng maéc beänh caàn phaûi ñieàu trò baèng phaãu thuaät<br />
nhieàu hôn. Ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi y vaên trong vaø<br />
ngoaøi nöôùc.<br />
<br />
-<br />
<br />
Treân beänh nhaân lôùn tuoåi, phaàn lôùn maéc nhöõng<br />
beänh naëng nhö ung thö ñöôøng tieâu hoùa, gan maät, caàn<br />
phaûi thöïc hieän phaãu thuaät lôùn, thôøi gian keùo daøi.<br />
<br />
Khoâng coù tình traïng “aên caép maùu” maïch vaønh,<br />
CSS (Coronary Steal Syndrom).<br />
<br />
Ngoaøi ra, vôùi thôøi gian ngaøy caøng choàng chaâtù leân<br />
tuoåi ñôøi, ngöôøi beänh coøn maéc theâm nhöõng beänh noäi<br />
khoa maõn tính laøm aûnh höôûng khoâng nhoû leân chaát<br />
löôïng cuoäc soáng, cuõng nhö khaû naêng soáng coøn khi<br />
<br />
Giaûm co boùp cô tim nheï<br />
<br />
Ít giaûm khaùng löïc mao maïch vaø huyeát aùp ñoäng<br />
maïch<br />
<br />
Tuy nhieân do tính chaát taïo compound A trong heä<br />
thoáng gaây meâ ñöôøng voøng coù söû duïng Sodalime, neân<br />
chuùng toâi khoâng theå aùp duïng kyõ thuaät gaây meâ vôùi löu<br />
löôïng thaáp (Low flow anesthesia). Ñieàu naøy laø moät trôû<br />
ngaïi khaù lôùn vì thuoác meâ raát ñaét tieàn vaø seõ gaây oâ<br />
<br />
37<br />
<br />
nhieãm moâi tröôøng khi söû duïng löu löôïng oxy cao. Ñeå<br />
giaûi quyeát vaán ñeà naøy, trong nhöõng phaãu thuaät lôùn<br />
vuøng buïng, chuùng toâi phoái hôïp theâm gaây teâ ngoaøi<br />
maøng cöùng lieân tuïc vôùi Marcaine vaø Fentanyl nhaèm<br />
muïc ñích giaûm noàng ñoä söû duïng Sevofluran trong<br />
duy trì gaây meâ, qua ñoù, chuùng toâi keát hôïp giaûm ñau<br />
sau moå cho beänh nhaân. Keát quaû laø chuùng toâi ñaõ giaûm<br />
ñöôïc moät caùch ñaùng keå noàng ñoä Sevofluran khi duy<br />
trì meâ. Thaät vaäy, neáu gaây meâ toaøn dieän vôùi Sevofluran<br />
coù phoái hôïp theâm gaây teâ ngoaøi maøng cöùng, chuùng toâi<br />
chæ phaûi duy trì noàng ñoä Sevofluran töø 0,8-1% vôùi löu<br />
löôïng O2 2 l/ph, giaûm ½ - ²/3 löôïng thuoác söû duïng so<br />
vôùi lieàu löôïng thoâng thöôøng. Ñoàng thôøi chuùng toâi coù<br />
theå duy trì giaûm ñau sau moå raát toát qua catheter ngoaøi<br />
maøng cöùng.<br />
Chuùng toâi cuõng ñaït keát quaû töông töï khi duøng<br />
Isofluran cho nhöõng tröôøng hôïp beänh nhaân khoâng coù<br />
beänh lyù maïch vaønh keøm theo. Nhöõng tröôøng hôïp<br />
khoâng theå phoái hôïp gaây teâ ngoaøi maøng cöùng, chuùng<br />
toâi duy trì gaây meâ ñôn thuaàn vôùi Isofluran baèng kyõ<br />
thuaät gaây meâ löu löôïng thaáp vaø cuõng ñaït ñöôïc yeâu<br />
caàu<br />
ø an toaøn trong gaây meâ – phaãu thuaät.<br />
Vôùi nhöõng beänh nhaân coù hoäi chöùng taéc ngheõn,<br />
hoäi chöùng haïn cheá naëng ôû phoåi caàn phaûi phaãu thuaät<br />
vuøng buïng, chuùng toâi aùp duïng kyõ thuaät gaây teâ tuûy<br />
soáng hoaëc gaây teâ ngoaøi maøng cöùng lieân tuïc vôùi<br />
Marcaine phoái hôïp theâm Fentanyl vaø chuùng toâi ñaõ<br />
giuùp beänh nhaân vöôït qua nhöõng cuoäc phaãu thuaät moät<br />
caùch an toaøn.<br />
Trong nhöõng tröôøng hôïp phaãu thuaät vuøng haäu<br />
moân- tröïc traøng, ñaëc bieät trong phaãu thuaät Delorme<br />
beänh nhaân ñöôïc moå trong tö theá naèm saáp hoaøn toaøn,<br />
chuùng toâi gaây teâ khoang xöông cuøng vôùi Lidocaine coù<br />
pha theâm Fentanyl khoaûng 5μg/ml vaø ghi nhaän ñöôïc:<br />
Trong luùc phaãu thuaät: giaûm ñau vaø daõn cô voøng<br />
haäu moân raát toát, sinh hieäu raát oån ñònh<br />
Sau phaãu thuaät: giaûm ñau toát trong ngaøy ñaàu<br />
tieân ôû haäu phaãu.<br />
Tuy nhieân trong nghieân cöùu naøy chuùng toâi cuõng<br />
ghi nhaän moät soá tröôøng hôïp tuït huyeát aùp ñaùng keå xaûy<br />
ra trong nhöõng tröôøng hôïp sau:<br />
-<br />
<br />
38<br />
<br />
Cuoäc phaãu thuaät lôùn, keùo daøi quaù laâu (4,5 giôø<br />
<br />
trôû leân)<br />
-<br />
<br />
Gaây teâ tuûy soáng vôùi möùc teâ cao vöôït quaù T10<br />
<br />
-<br />
<br />
Gaây teâ ngoaøi maøng cöùng lieân tuïc:<br />
•<br />
<br />
Khi pha noàng ñoä Fentanyl > 3 μg/ml nguy<br />
cô tuït huyeát aùp taêng leân tæ leä thuaän vôùi lieàu<br />
Fentanyl.<br />
<br />
•<br />
<br />
Khi bôm lieàu ñaàu tieân: trong nhöõng tröôøng<br />
hôïp giaø yeáu suy kieät hoaëc maéc nhieàu beänh<br />
keøm theo, chæ caàn lieàu ñaàu tieân vôùi<br />
Lidocaine 2% 10ml cuõng ñuû gaây tuït huyeát<br />
aùp khi keát hôïp daãn ñaàu gaây meâ. Tuy nhieân<br />
chuùng toâi hoaøn toaøn coù theå kieåm soaùt ñöôïc<br />
huyeát aùp baèng caùc thuoác vaän maïch thoâng<br />
thöôøng nhö Ephedrin, Dopamine.<br />
<br />
Ruùt kinh nghieäm, trong nhöõng tröôøng hôïp sau,<br />
chuùng toâi giaûm toái ña trong lieàu bolus ñaàu tieân khi<br />
gaây teâ ngoaøi maøng cöùng vaø lieàu thuoác daãn ñaàu gaây<br />
meâ. Ñieàu naøy ñaõ giuùp chuùng toâi haïn cheá ñöôïc bieán<br />
chöùng naøy.<br />
Trong nghieân cöùu coù moät tröôøng hôïp roø taù traøng<br />
taùi phaùt phaûi moå laïi ngay trong giai ñoan haäu phaãu.<br />
Trong laàn phaãu thuaät sau, chuùng toâi khoâng ñaët laïi<br />
catheter ngoaøi maøng cöùng do vöøa ruùt ra tröôùc ñoù vaøi<br />
ngaøy. Sau moå, beänh nhaân than phieàn laø phaãu thuaät<br />
laàn sau gaây ñau, meät nhieàu vaø hoài phuïc söùc khoûe<br />
chaäm hôn laàn tröôùc. Ñieàu naøy cho thaáy lôïi ñieåm cuûa<br />
phöông phaùp gaây teâ ngoaøi maøng cöùng phoái hôïp gaây<br />
meâ toaøn dieän treân ngöôøi beänh lôùn tuoåi.<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
Töø nhöõng kieán thöùc ñöôïc thaày coâ truyeàn ñaït coäng<br />
vôùi moät ít saùng taïo nho nhoû khi ñem aùp duïng linh<br />
hoaït vaøo thöïc teá laâm saøng, chuùng toâi ñaõ ñaït ñöôïc keát<br />
quaû: mang laïi söï an toaøn cho ngöôøi beänh cao tuoåi vaø<br />
nieàm vui cho gia ñình beänh nhaân. Ñaây laø nieàm haïnh<br />
phuùc voâ bieân cho ngöôøi thaày thuoác noùi chung vaø<br />
nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc gaây meâ hoài söùc noùi rieâng.<br />
Chuùng toâi vieát nghieân cöùu naøy nhö moät lôøi tri aân göûi<br />
ñeán thaày coâ, nay ñaõ ñöôïc goïi laø ngöôøi cao tuoåi, nhöõng<br />
ngöôøi ñaõ dìu daét, daïy baûo chuùng toâi ñöôïc nhö hoâm<br />
nay; ñoàng thôøi cuõng ñeå chia sẻ nieàm vui vaø kinh<br />
nghieäm vôùi baïn beø, ñoàng nghieäp.<br />
<br />