Nhân 3 trường hợp biến chứng do tiêm chất lạ vào dưới da dương vật (Penile Paraffinoma)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này khảo sát và ghi chép lại các biến chứng sau khi tự tiêm chất lạ vào dương vật tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới. Mục đích bài viết là để chia sẽ kinh nghiệm và quan điểm của của chúng tôi đối với biến chứng này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nhân 3 trường hợp biến chứng do tiêm chất lạ vào dưới da dương vật (Penile Paraffinoma)

JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2021 NHÂN 3 TRƯỜNG HỢP BIẾN CHỨNG DO TIÊM CHẤT LẠ VÀO DƯỚI DA DƯƠNG VẬT (PENILE PARAFFINOMA) Hoàng Văn Công1, Hà Thiện Tân1, Võ Trường Gian1, Hoàng Hữu Nam1, Đoàn Quốc Huy1 TÓM TẮT Mục tiêu: Nghiên cứu này khảo sát và ghi chép lại Vietnam –Cuba Dong Hoi fridenship hospital. It will be các biến chứng sau khi tự tiêm chất lạ vào dương vật tại an aim to share our experiences and views in this paper. Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới. Mục Methods: We investigated data on 3 patients admit- đích bài báo là để chia sẽ kinh nghiệm và quan điểm của ted with penile self – injection during a 2 – year period. của chúng tôi đối với biến chứng này. Data were studied for general patient data, symptoms, Phương pháp tiến hành: Chúng tôi điều tra dữ time of injection, and treatment. liệu 3 bệnh nhân tự tiêm chất lạ vào dương vật trong Results: We report a series of three patients who 2 năm. Dữ liệu nghiên cứu gồm thông tin chung, triệu presented having injected foreign materials into the chứng, thời gian tiêm đến khi biểu hiện triệu chứng, điều subcutaneous tissues of their penises, including an un- trị. determined substance. Time between injection and pres- Kết quả: Chúng tôi báo cáo 3 trường hợp tự tiêm entation was registered with a mean of > 12 months. chất lạ vào dưới da dương vật của họ, gồm những chất Clinical appearance of complications werepenile pain không được biết. Thời gian giữa tiêm và biểu hiện triệu (3/3), swelling (3/3), deformed penis (3/3), hardened chứng trưng bình là trên 12 tháng, Biểu hiện lâm sàng penile skin (3/3), pain in erection (3/3), and ulceration của biến chứng là đau (3/3), sưng (3/3), loét (1/3), biến (1/3). 3 patients underwent surgical treatment, completed dạng dương vật (3/3), da dương vật cứng, cương dương removal of subcutaneous tissue, including paraffinoma. 2 vật đau (3/3). 3 bệnh nhân trải qua phẫu thuật lấy bỏ hoàn patients having small lesion (up to one – third of the pe- toàn mô dưới da, bao gồm paraffinoma. 2 bệnh nhân có nis) were treated with primary closure. One patient with tổn thương nhỏ (đến 1/3 thân dương vật) được điều trị wider defect (the penis shaft, the suprapubic area, and bảo tồn da, che phủ dương vật thì đầu. 1 bệnh nhân có the half of the scorotum) must be experienced dual stage tổn thương rộng hơn (thân dương vật, vùng gò mu, và procedure with bilateral scorotal skin flap. All patients bìu bên trái) phải trải qua phẫu thuật 2 giai đoạn với vạt successfully underwent the surgical procedure. bìu hai bên. Tất cả bệnh nhân đều được phẫu thuật thành Conclusions: In our opinion, a good classification công. system of sclerosing lipogranuloma of the penis will be Kết luận: Theo chúng tôi, một hệ thống phân loại u helpful in treating the disease. Prevention of penile self hạt mỡ xơ cứng tốt sẽ giúp điều trị bệnh. Cần phải ngăn - injection through awareness and education may be re- ngừa hành động tự tiêm chất lạ vào dưới da dương vật quired in communities where the practice is more com- thông qua giáo dục nhận thức trong cộng đồng, nơi mà mon. việc tự tiêm chất lạ vào dưới da 1dương vật diễn ra phổ Keywords: Penile Paraffinoma biến. Từ khóa: Penile Paraffinoma I. ĐẶT VẤN ĐỀ Tự tiêm chất lạ vào dưới da dương vật với mục đích ABSTRACT làm tăng kích thước và chu vi của dương vật, thủ thuật COMPLICATIONS OF PENILE SELF – INJECTION này được thực hiện phổ biến hơn ở Châu Á và Đông Âu OF EXOGENOUS MATERIALS UNDER THE PENILE [1], [4], [6], [7]. Tuy nhiên, việc tiêm chất lạ vào dưới da (PENILE PARAFFINOMA): CLINICAL REPORT OF dương vật thường gây hậu quả biến chứng như biến dạng 3 CASES dương vật, loét, hoại tử da dương vật, đau khi cương Objectives: This study investigated and document- dương vật gọi là u mỡ hoặc u hạt mỡ xơ cứng (paraf- ed the complications after penile self – injection at the finoma) [1], [7]. Điều trị biến chứng này còn gặp nhiều khó khăn [1]. 1. Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới - Dong Hoi Vietnam – Cuba Friendship Hospital Chịu trách nhiệm chính: Hoàng Văn Công 0912132715 bs.hoangvancong@gmail.com 318 Số chuyên đề 2021 Website: tapchiyhcd.vn
Phương pháp điều trị dứt điểm là cắt bỏ hoàn toàn da và Bệnh nhân 36 tuổi (số vào viện: 19037352), đã kết mô dưới da liên quan, đồng thời tạo hình che phủ lại mặt hôn; nghề nghiệp: buôn bán tự do; vào viện với lý do biến ngoài thân dương vật [4], [5], [6]. Tuy vậy, việc tái tạo dạng dương vật, u sùi, loét, rò dịch, cương đau, không khiếm khuyết dương vật vẫn còn là một thách thức [5]. giao hợp được; bệnh nhân khai do nhờ người không phải Trong 2 năm 2019 và năm 2020, có 3 bệnh nhân bị biến là y tế ở nước Lào tiêm dịch (không rõ loại) vào vùng chứng do tiêm chất lạ (chưa rõ bản chất) vào dưới da dưới da dương vật cách 18 tháng. Thăm khám ghi nhận dương vật đến khám và điều trị tại khoa Ngoại Thận – dương vật bên phải bị xơ, nhiễm cứng từ rãnh quy đầu Tiết niệu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng đến gốc dương vật, có lỗ rò dịch, bên trái bị xơ nhiễm Hới, được điều trị bằng phẫu thuật cắt lọc tổ chức viêm cứng từ nửa trong dương vật đến gốc dương vật, vùng gò xơ, tạo hình che phủ dương vật cho kết quả khả quan. mu bị xơ, nhiễm cứng tổ chức dưới ra, bên trái gò mu có Mục đích của chúng tôi là chia sẽ kinh nghiệm và 1 vị trí bị loét rỉ dịch, gốc bùi bên trái có 2 vị trí xơ nhiễm quan điểm của chúng tôi trong bài báo này. cứng diện tích 2.0 x 2.0 cm, bùi bên phải bình thường, da quy đầu ứ dịch do xơ cứng gây cản trở hồi lưu tĩnh mạch. II. MÔ TẢ BỆNH ÁN Bệnh nhân được phẫu thuật lần 1: Cắt lọc toàn bộ -Trường hợp 1 tổ chức xơ nhiễm chất lạ dưới da vùng mu đến tận mạch Bệnh nhân 30 tuổi (số vào viện: 20.004501), vào các mạch máu và thần kinh dương vật. Cắt tổ chức xơ viện với lý do viêm tấy da dương vật, cương đau dương nhiễm chất lạ dưới da vùng thân dương vật để lại lớp da vật; bệnh nhân khai nhờ người không phải là y tế tiêm mỏng, bảo tồn da, đục lỗ trên da. Cắt toàn bộ da và tổ dịch (không rõ loại) vào vùng dưới da dương vật cách 2 chức chất xơ nhiễm chất lạ dưới da và tạo hình vạt da năm. Thăm khám ghi nhận: dương vật có u sần sùi tạo bìu bên trái, khâu tạo hình da vùng mu, tạo hình da mỏng thành vòng chu vi, rộng khoảng 1,5 cm viêm đỏ vị trí 1/3 che phủ thân dương vật, bằng cách đục lỗ trên da, khâu ngoài dương vật, vùng mu, gốc dương vật bên phải có ép lớp da với tổ chức bên dưới bằng các mũi chỉ Dafilon nốt sần dưới da diện tích khoảng 3 x 5 cm, vùng bìu bình 4.0, không tiêu mũi rời. Băng ép bằng gạc có tẩm vaselin thường. ẩm, gạc tẩm vaselin được tháo cẩn thận sau 5 ngày, thay Bệnh nhân được phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tổ chức gạc tẩm vaselin khác hàng ngày đến khi ra viện. chất lạ dưới da, khâu đóng da ngày từ đầu. Điều trị kháng Kết quả tái khám sau 1 tháng: vùng mu sẹo liền tốt, sinh và giảm đau sau mổ, bệnh nhân xuất viện sau mổ 7 tổ chức da và dưới da mềm mại; vùng bìu bên trái liền ngày. sẹo, mềm mại, vùng dương vật còn tổ chức xơ cứng; bao Kết quả tái khám sau 3 tháng: Da và tổ chức dưới da quy đầu bị phù nề ứ dịch do hồi lưu mạch máu kém, bệnh vùng mu và dương vật liền sẹo tốt, mềm mại, không đau nhân đau khi cương nên không giao hợp được. khi cương, không rối loạn cương. Bệnh nhân được phẫu thuật lần 2: Cắt lọc toàn bộ da -Trường hợp 2 vùng dương vật bị nhiễm cứng đến tận vật hang, chuyển Bệnh nhân 37 tuổi (số vào viện: 19.009359), đã kết vạt da bìu hai bên che phủ dương vật, tạo vạt chữ Z giảm hôn; nghề nghiệp: thợ xây; vào viện với lý do biến dạng, căng vạt da bìu. u sùi dương vật, cương đau dương vật. Bệnh nhân khai Cả hai lần bệnh nhân đều sử dụng kháng sinh, nhờ người không phải là y tế tiêm dịch (không rõ loại) kháng viêm giảm đau non – steroid trước và sau mổ vào vùng dưới da dương vật cách 28 tháng. Thăm khám Kết quả tái khám 1 tháng sau phẫu thuật lần 2: Da vùng ghi nhận: dương vật có 3 nốt sần sùi chiều rộng khoảng mu, dương vật, bìu mềm mại liền sẹo tốt, không đau khi 2,0 x 2,0 cm ở các vị trí thân mặt lưng bên dương vật, cương, không rối loạn cương. vùng bìu và vùng mu bình thường.. Bệnh nhân được phẫu thuật bằng cắt bỏ toàn bộ tổ III. BÀN LUẬN chức chất lạ dưới da, để lại lớp da mỏng, bảo tồn da, đục Cấy ghép và tiêm chất lạ vào dương vật đã được lỗ trên da, khâu ép lớp da với tổ chức bên dưới bằng các mô tả trong tài liệu Ấn độ giáo từ hơn 1500 năm. Robert mũi chỉ Dafilon 4.0, không tiêu mũi rời, băng ép bằng gạc Gersuny là người đầu tiên mô tả việc tiêm dầu khoáng có tẩm vaselin ẩm, gạc được tháo cẩn thận sau 5 ngày, như một thủ thuật y tế vào năm 1899, tiêm Vaseline để thay gạc tẩm vaselin khác hàng ngày. Điều trị kháng sinh thay thế tinh hoàn bị mất sau viêm mào tinh hoàn do và giảm đau sau mổ, bệnh nhân được xuất viện sau 7 lao [1], [2], [7], [9]. Kể từ đó, tiêm dầu khoáng đã được ngày. sử dụng cho nhiều mục đích thẩm mỹ như sứt môi, nếp Kết quả tái khám sau 3 tháng: Da và tổ chức dưới nhăn, biến dạng khuôn mặt, hói đầu, nâng cơ, nâng ngực da vùng dương vật liền sẹo tốt, mềm mại, không đau khi và dương vật [7]. cương, không rối loạn cương. Heidingsfeld, đầu tiên trình bày báo cáo về tác dụng -Trường hợp 3: phụ của việc tiêm dầu vào cơ thể người vào năm 1906. Số chuyên đề 2021 Website: tapchiyhcd.vn 319
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2021 Sau một số báo cáo về các tác dụng phụ nghiêm trọng, [8], Johannes (n= 680) trung bình 36,7 tháng, dao động các phương thức điều trị này đã bị loại bỏ trong y học từ vài ngày đến 30 năm, Eandi và cộng sự ghi nhận thời truyền thống [4], [7]. gian tiêm ẩn là gần 40 năm [7]. Johannes lưu ý rằng thời Thuật ngữ paraffinoma được Newcomer và Gra- gian từ khi tiêm đến khi nhập viện khác với thời gian từ hamin đưa ra vào năm 1971 để mô tả các biểu hiện mô khi tiêm đến khi biểu hiện biến chứng, do tâm lý dị nghị bệnh học bất thường sau tiêm chất lạ [8]. Một số thuật làm bệnh nhân chần chừ không đi khám [7]. ngữ khác ít được tìm thấy trong số các bài báo như u Triệu chứng lâm sàng gồm: sưng đau dương vật, hạt mỡ xơ cứng (sclorosing lipogranuloma) u paraffin loét/ lỗ rò, biến dạng xơ cứng, rối loạn chức năng bao (oleoma) hay siliconoma, vaselinoma [8]. quy đầu. Đau và sưng chiếm tỷ lệ cao nhất (80%) [1], [7], Theo Du Goen Moon hai nguyên nhân chính để [9]. Johannes cho rằng loét, hoại tử có thể do tình trạng tiêm là do người quen giới thiệu (49 %) và để cải thiện vệ sinh kém, thời gian xuất hiện hoại tử sau 1- 3 tuần [7]. bản lĩnh đàn ông là 44 % [8]. Boyke Soebhali cho rằng đau khi cương dương vật là do Báo cáo của Johannes và cộng sự cho thấy tỷ lệ tiêm chất da dương vật bị xơ cứng làm hạn chế dương vật cương, lạ này cao nhất ở Thái lan và Malaysia [7]. tác giả gọi là “dương vật gỗ - woody penis” [4]. Cả 3 bệnh nhân của chúng tôi đều do người quen giới Bệnh nhân của chúng tôi: đau gặp 1 bệnh nhân đau thiệu tiêm và đều do người không có chuyên môn về y tế tự nhiên, kèm loét, rò dịch, 3/3 bệnh nhân cương đau thực hiện, chất liệu tiêm là không rõ loại. dương vật. Thống kê các bài báo cho thấy nhiều loại vật liệu Việc phân loại chưa có sự chấp thuận rộng rãi. sử dụng, phổ biến nhất là parafin lỏng (80,2%), Silicone Boyke Soebhali (2020), (n= 356) phân loại chủ yếu dựa được sử dụng trong 4%, dầu Jamaica trong 3,2%, dầu vào sự lành lặn của da bìu và phân loại làm 4 mức độ [4]: khoáng 4,8%, dầu trẻ em 2,4%, dầu cơ học 1,6%, và son Mức độ 1: Thương tổn tối thiểu, ít hơn 1/3 dương môi nóng chảy 0,8% và 3,2% là chất không xác định [1]. vật, chưa liên quan đến bìu, vùng mu. Tuổi của bệnh nhân tại thời điểm tiêm dao động từ Mức độ 2: Thương tổn ở thân dương vật, hơn 1/3 13 tuổi đến 66 tuổi (trung bình 29 tuổi) [7]. Không có sự dương vật, chưa liên quan đến bìu, vùng mu. khác biệt về triệu chứng liên quan đến tuổi [7]. Mức độ 3: Thương tổn ở thận dương vật, liên quan Thời gian từ khi tiêm đến khi xuất hiện triệu chứng đến vùng mu và liên quan đến một nửa hoặc ít hơn bìu. ở bệnh nhân của chúng tôi là 18 tháng, 24 tháng và 28 Mức độ 4: Thương tổn ở thân dương vật, vùng mu tháng. Trong khi đó, Syahril báo cáo thời gian xuất hiện và hơn một nửa bìu. Ở mức độ này vạt bìu sẽ không sử triệu chứng sau khi tiêm sớm nhất là 30 ngày đến 30 năm dụng được. Hình 1: Hình ảnh phân loại mức độ tổn thương theo Boyke Soebhali [4]. So với phân loại của Boyke thì 3 bệnh nhân của [7]. chúng tôi có 1 bệnh nhân độ 1, 1 bệnh nhân độ 2 và 1 Điều trị bằng phẫu thuật: là phương pháp chọn lựa bệnh nhân độ 3. tốt nhất. Phẫu thuật bao gồm loại bỏ hoàn toàn da, tổ Về quan điểm điều trị: Phẫu thuật là phương pháp chức dưới da bị tổn thương và che phủ dương vật [3], điều trị chính cho u hạt mỡ xơ cứng được Murao và cộng [4],[5]. Mục đích chính của điều trị là phục hồi dương sự đưa ra vào năm 1996, cho rằng đây là phương pháp vật cả về chức năng và hình thái thẩm mỹ [4]. Phẫu thuật điều trị duy nhất đạt được hiệu quả thẩm mỹ và chức được xem là tái tạo phức tạp, tốn thời gian và đôi khi phải năng dương vật [1], [3]. Điều trị bảo tồn sẽ không cứu thực hiện theo từng giai đoạn [4], chữa được bệnh và cũng không có việc lui bệnh tự nhiên Boyke cho rằng điều trị triệt để là phải cắt lọc loại mà không điều trị [4], [5]. bỏ hoàn toàn tổ chức chất lạ, nếu không sẽ dẫn đến tái Điều trị bảo tồn: Điều trị bảo tồn bao gồm kháng phát. Boyke cũng khuyên việc cắt lọc nên thực hiện sau 6 sinh, giảm sốt, giảm đau, giảm sưng, theo dõi [1], [4], tháng sau khi tiêm vì khi đó mô lành sẽ dễ xác định hơn, 320 Số chuyên đề 2021 Website: tapchiyhcd.vn
giảm hỏng vạt ghép [4]. thì đầu. Bệnh nhân của chúng tôi có 2 trường hợp chỉ cắt bỏ Mức độ 2: Da bìu vẫn ở tình trạng tốt có thể sử tổ chức chứa chất lạ dưới da, bảo tồn da do tổn thương ở dụng một cách an toàn để che khiếm khuyết thương tổn. mức độ 1 và độ 2. Do chưa có kinh nghiệm, đối với bệnh Chuyển vạt da bìu 1 thì có thể được thực hiện cho kết quả nhân ở mức độ 3 chúng tôi cắt bỏ giữ lại phần da ở thân rất tốt. dương vật bên trái dẫn đến sẹo xấu, ứ trệ vùng da bao Mức độ 3: Chuyển vạt Cecil’s là lựa chọn an toàn. quy đầu phải cắt lọc lần 2. Chuyển vạt rời da dày hoặc mỏng cũng được xem xét. Cho đến gần đây, không có phương pháp tái tạo duy Mức độ 4: Chuyển vạt da rời từ đùi có thể là lựa nhất và được chấp nhận rộng rãi để sửa chữa các khiếm chọn phù hợp cho mức độ thương tổn này. khuyết dương vật sau cắt lọc vì mỗi kỹ thuật đều có ưu và Hyun Cun Lee và cộng sự (2020) cho rằng tùy theo nhược điểm [3].[5]. Năm 2020 Boyke Soebhali (n= 356) độ rộng của khiếm khuyết, các kỹ thuật bao gồm: vạt vùi đã áp dụng phương pháp phẫu thuật theo mức độ (hình dương vật của Cecil – Culp, vạt cơ - da bìu tịnh tiến, vạt 1) [4]: da bìu hai chân, vạt da bìu trước hai chân, vạt bìu hai bên Mức độ 1: Có thể cắt lọc đơn giản và đóng da ngay có hoặc không có đường rạch chữ V hoặc Y [5]. Hình 2: Phương pháp dùng vạt da bìu hai bên che phủ dương vật [8]. Hình 3: Phương pháp vùi dương vật của Cecil – Culp [8]. Da bìu giống với bản chất da dương vật về màu cắt lọc (hình 4). Tác giả cho rằng kỹ thuật bảo tồn da sắc và kết cấu. Do đó, việc tái tạo bằng vạt da bìu có thể dương vật là vật liệu tốt cho u hạt mỡ xơ cứng mức độ mang lại lợi thế hơn so với các phương pháp tái tạo khác không vượt quá ¾ dương vật; tổn thương thâm nhiễm cả chức năng và thẩm mỹ [3], [5], [8]. chiếm phần lớn da là chống chỉ định của phương pháp[6]. Phương pháp Cecil’s có một số ưu điểm: đây là kỹ thuật thực hiện tương đối dễ, lớp cân cơ dartos ở da bìu sẽ làm cho dương vật ‘trượt”, tạo cảm giác “da dương vật thật”, kết quả rất tốt [4]. Bất lợi của phương pháp Cecil’s là phải phẫu thuật làm 2 giai đoạn, do đó có yếu tố tâm lý, ảnh hưởng kinh tế và thời gian chờ đợi (hình 3) và dương vật rậm lông [4]. Năm 2019, Jong Sung Kim (n=23) đưa ra phương pháp bảo tồn da dương vật trong phẫu thuật che phủ sau Số chuyên đề 2021 Website: tapchiyhcd.vn 321
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2021 Hình 4: Phương pháp bảo tồn da của Jong Sung Kim [6]. Năm 2020, Hyun Gun Lee và cộng sự báo cáo 1 flaps -KDPIFs) dựa trên nhánh xuyên của động mạch trường hợp sử dụng vạt hai bên đối diện nhánh xuyên sinh dục ngoài nông để che phủ khiếm khuyết toàn bộ hình đảo kéo lên (keystone – designed perforation island chu vi đầu xa dương vật cho kết quả tốt (hình 5) [5]. Hình 5: Phương pháp sử dụng vạt hai bên đối diện của Huyn Gun Lee [5]. Chúng tôi đã áp dụng phân độ của Boyke Soebhali IV. KẾT LUẬN để điều trị 3 bệnh nhân, áp dụng bảo tồn da theo phương Nhân 3 trường hợp biến chứng do tiếm chất lạ vào pháp của Jong Sung Kim. dưới da dương vật được điều trị bằng phẫu thuật, chúng Riêng trường hợp thứ 3 áp dụng phương pháp của tôi có kết luận: Jong Sung Kim nhưng kết quả để lại sẹo xấu, bao quy 1. Cần phải cắt lọc, lấy bỏ sạch tổ chức thâm nhiễm chất đầu ứ dịch phù nề, bệnh nhân đau khi cương nên không lạ, tùy theo mức độ khiếm khuyết sau cắt lọc để áp dụng thể giao hợp được lý do là chúng tôi không cắt hết tổ phương pháp tạo hình che phủ. chức da thâm nhiễm và đã phẫu thuật lần 2. Chính vì vậy 2. Cần có một hệ thống giúp phân loại và điều trị tốt. chúng tôi cũng đồng ý với khuyến cáo của các tác giả cho 3. Cần có truyền thông về biến chứng này trong cộng rằng các trường hợp thâm nhiễm chất lạ sâu, thì nên cắt đồng để giảm các hành vi tiếp tục tiêm chất lạ một cách lọc sạch và ghép da dày với chất liệu là da bùi. không đúng chuyên môn y tế. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Alison Pauline Downey, Nadir I. Osman, Altaf Mangera, Richard D. Inman, Sheilagh V. Reid, Christopher R. Chapple (2018): Penile paraffinoma, Journal homepage: www.eropeanurology.com/eufocus. 2. Athanasios E.Dellis, KOnstantinos Nastos, Dementrios Mastorakos, Dionysios Dellaportas, Athanasios Papat- soris và Panagiotis T Arkoumanis (2017): Minimal surgical management of penile paraffinoma after subcutane- ous penile paraffin injection, doi:10.1016/j.aju.2017.08.003 3. Azizul H, Umaparan G (2020), Penile Paraffinoma: Surgical management is still the best option, https://doi. org/10.32827/ijphcs.7.2.125. 4. Royke Soebhali (2020): Screrosing lipogranuloma of the penis: a review of management and classification, 55- 61.doi:10.15562/bmj.v911.1623 5. Hyun Gun Lee, MD, Soon Yeon Lim, MD, Chi Sun Yoon, MD, PhD, and Kyu Nam Kim (2020), Circumfer- ential penile defect reconstruction with pul – up double – opposing keystone – Design perforation island flaps, doi:10.1097/MD.0000000000018762. 322 Số chuyên đề 2021 Website: tapchiyhcd.vn
6. Jong Sung Kim, Yuseob Shin (2018): Penile skin preservation technique for reconstruction surgry of penile paraffinoma, https://orcid.org/0000-0002-1126-3321 7. Johanes Nordstein Svensoy, Valentine Travers and Palle Jorn Sloth Osther (2018), Complications of penile self – injection: Investigation of 680 patients with complications following penile self-injection with mineral oil; doi:10.1007/s00345-017-2110-9. 8. Syahril Anuar Salauddin, Hamid Ghazali (2019): Surgical techniques for correction of penile paraffinoma, https://doi.org/10.21315/mjms2019.26.6.14 9. U.Ahmed, A Freeman, A Kirkham, DJ Ralph, S Minhas, A Muneer (2016): Self injection of foreign materials into the penis, Ann R coll Surg Engl 2017; 99:e 78 – e 82. Doi 10.1308/rcsann.2016.0336. Số chuyên đề 2021 Website: tapchiyhcd.vn 323