Nhân ba trường hợp huyết khối động mạch ở bệnh nhân hội chứng thận hư

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> NHÂN BA TRƯỜNG HỢP HUYẾT KHỐI ĐỘNG MẠCH<br /> Ở BỆNH NHÂN HỘI CHỨNG THẬN HƯ<br /> Nguyễn Thành Tâm*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Huyết khối ñộng mạch là một biến chứng ít gặp của hội chứng thận hư nhưng có thể<br /> ñể lại hậu quả nặng nề, chẳng hạn như hoại tử dẫn ñến ñoạn chi. Mục tiêu nghiên cứu nhằm mô tả<br /> chẩn ñoán, diễn tiến và kết quả ñiều trị của ba trường hợp huyết khối ñộng mạch ở bệnh nhân hội<br /> chứng thận hư.<br /> Phương pháp: Báo cáo trường hợp.<br /> Kết quả: ba trường hợp huyết khối ñộng mạch ở bệnh nhân hội chứng thận hư. Một trường hợp<br /> huyết khối ñộng mạch ñùi và kheo, 1 trường hợp huyết khối ñộng mạch chậu và ñùi, và 1 thuyên tắc<br /> ñộng mạch phổi. Triệu chứng gợi ý ở các bệnh nhân này là ñột ngột xuất hiện tê ñau, sờ lạnh, giảm<br /> vận ñộng và cảm giác, tím, ñộng mạch bắt yếu hoặc mất ở phần chi liên quan (huyết khối ở chi), ñau<br /> ngực và ho ra máu (huyết khối ñộng mạch phổi). Khảo sát tăng ñông ở hai bệnh nhân ghi nhận nồng<br /> ñộ fibrinogen tăng và yếu tố V Leiden giảm. Hai trường hợp huyết khối ñộng mạch ở chi ñều ñược xử<br /> trí thành công bằng mở ñộng mạch lấy huyết khối và dùng kháng ñông. Trường hợp thuyên tắc phổi<br /> ñáp ứng tốt với ñiều trị kháng ñông.<br /> Kết luận: Huyết khối ñộng mạch trong hội chứng thận hư ñược phát hiện và xử trí sớm cải thiện<br /> ñược tiên lượng của cơ quan bị tổn thương.<br /> Từ khóa: hội chứng thận hư, huyết khối ñộng mạch.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> ARTERIAL THROMBOSIS IN NEPHROTIC SYNDROME: REPORT OF THREE CASES<br /> Nguyen Thanh Tam* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 14 - Supplement of No 2 - 2010: 627 - 631<br /> Background and Objectives: Arterial thrombosis is a rare complication of the nephrotic<br /> syndrome, but can lead to severe consequences such as amputation. We aim to describe the diagnosis,<br /> course and therapeutic results of three cases of arterial thrombosis in nephrotic patients.<br /> Method: Case report.<br /> Result: The first case involved iliac and femoral arteries, the second femoral and popliteal<br /> arteries, and the third pulmonary artery. The symptoms in these patients included sudden development<br /> of pain, paresthesia, loss of movement and sensation, cyanosis, and reduced or absent pulse of the<br /> involved limb (peripheral arterial thrombosis), or chest pain and hemoptysis (pulmonary artery<br /> thrombosis). Two cases had elevated level of fibrinogen and low level of factor V Leiden. Two cases of<br /> peripheral artery thrombosis were managed successfully with thrombectomy and anticoagulation. The<br /> pulmonary embolism responded well to antocoagulation.<br /> Conclusion: The early diagnosis and management of arterial thrombosis in nephrotic syndrome<br /> help improve the prognosis of the involved organ.<br /> Keyword: Nephrotic syndrome, arterial thrombosis.<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> Hội chứng thận hư là một biểu hiện thường gặp của bệnh lý cầu thận, với các ñặc trưng là tiểu<br /> ñạm > 3,5 g/24 giờ/1,73 m2 da, giảm protid máu, giảm albumin máu, tăng lipid máu và phù toàn<br /> thân(8). Huyết khối mạch máu là một biến chứng kinh ñiển của hội chứng thận hư. Tuy huyết khối<br /> ñộng mạch ít gặp hơn huyết khối tĩnh mạch, hậu quả ñể lại thường rất nặng nề, chẳng hạn ñoạn chi<br /> trong trường hợp huyết khối ñộng mạch ngoại biên. Trong tổng quan kinh ñiển của Khatri và cộng sự<br /> * Khoa Thận, Bệnh viện Chợ Rẫy, BM Nội ĐHYD, TP Hồ Chí Minh.<br /> Tác giả liên hệ: BS. CKI Nguyễn Thành Tâm, ĐT: 0983531981. Email: drthanhtam@gmail.com.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 627<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> năm 1993, có ñến 3 trong 6 trường hợp huyết khối ñộng mạch chi dưới ñã dẫn ñến ñoạn chi(3). Do ñó,<br /> việc chẩn ñoán và xử trí kịp thời huyết khối ñộng mạch ở bệnh nhân hội chứng thận hư có vai trò quan<br /> trọng trong cải thiện tiên lượng giữ chi cho bệnh nhân. Chúng tôi báo cáo ba trường hợp huyết khối<br /> ñộng mạch ở ba bệnh nhân hội chứng thận hư ñược chẩn ñoán và ñiều trị thành công tại Bbệnh viện<br /> Chợ Rẫy.<br /> <br /> Bệnh nhân 1<br /> Bệnh nhân Nguyễn Tiến H., sinh năm 1984, nửa tháng nay bệnh nhân ñột ngột phù toàn thân, phù<br /> trắng mềm, ấn lõm, có ñiều trị tại ñịa phương không rõ thuốc nhưng không giảm phù. Bệnh nhân nhập<br /> khoa Thận ngày 28/3/2008, xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị hội chứng thận hư (bảng 2). Bệnh nhân<br /> bắt ñầu dùng corticoid với liều 1 mg/kg/ngày, gemfibrozil 300 mg/ngày, lasix 120 mg/ngày và<br /> thiazide 50 mg/ngày. Đột ngột vào chiều ngày 6/4, bệnh nhân thấy chân phải tê nhiều, ñi lại khó khăn.<br /> Khám lâm sàng ghi nhận chân phải sờ lạnh hơn chân trái, ñộng mạch mu chân, ñộng mạch kheo và<br /> ñộng mạch ñùi chân phải ñều không bắt ñược. Siêu âm Dopper ñộng mạch khẩn ghi nhận tắc không<br /> hoàn toàn ñộng mạch chậu, ñùi chung, ñùi nông, và ñùi sâu chân phải do tổn thương dạng huyết khối<br /> gây giảm tưới máu chân phải. Chẩn ñoán lúc này là tắc ñộng mạch chậu, ñùi, kheo chân phải cấp do<br /> huyết khối. Bệnh nhân ñược hội chẩn với khoa Ngoại Mạch máu và chuyển phẫu thuật cấp cứu. Phẫu<br /> thuật gồm mở vào ñộng mạch ñùi chung, luồn Forgety 4F lấy ñược ít huyết khối ở ñộng mạch chậu và<br /> ñộng mạch ñùi phải. Sau phẫu thuật, bệnh nhân ñược dùng heparin chuẩn truyền tĩnh mạch trong hai<br /> ngày ñể duy trì INR trong khoảng 2-3, tiếp theo bằng là enoxaparin tiêm dưới da và xuất viện với<br /> thuốc kháng ñông warfarin, hẹn tái khám chuyên khoa Thận.<br /> <br /> Bệnh nhân 2<br /> Bệnh nhân Nguyễn Thị Bích N., sinh năm 1971, bị hội chứng thận hư hai năm nay, ñang ñiều trị<br /> ngoại chẩn Thận Bệnh viện Chợ Rẫy, nhập khoa Thận ngày 11/4/2008 do ñau hông lưng phải, và<br /> ñược chẩn ñoán là cơn ñau quặn thận phải do sỏi thận. Điều trị chủ yếu gồm thuốc chống co thắt,<br /> ngoài ra còn dùng hydrocortisone 200 mg/ngày ñể ñiều trị bệnh lý thận. Các xét nghiệm trình bày ở<br /> bảng 1 (ở bảng 2, ñạm niệu 24 giờ chỉ bằng 1,32 gam do bệnh nhân ñang trong quá trình ñiều trị hội<br /> chứng thận hư). Khoảng 11 ngày 14/4, bệnh nhân ñột ngột thấy tê nhức cẳng chân phải, ñến 14 giờ thì<br /> các ngón chân phải ñã tím. Tuy nhiên, bệnh nhân chỉ ñược cho các loại thuốc giảm ñau. Đến sáng<br /> ngày 15/4, bệnh nhân ñược làm siêu âm Doppler khẩn, phát hiện tắc 1/3 dưới ñộng mạch ñùi nông và<br /> ñộng mạch kheo chân phải do huyết khối. Hội chẩn với các chuyên khoa Ngoại Mạch máu và Ngoại<br /> Chỉnh hình ghi nhận cẳng bàn chân phải lạnh và tím, mất vận ñộng và cảm giác, mạch kheo và mạch<br /> mu chân phải không bắt ñược, mạch bẹn phải còn rõ. Chẩn ñoán lúc này theo dõi hoại tử cẳng và bàn<br /> chân phải do tắc mạch ñùi kheo chân phải cấp do huyết khối ngày thứ hai. Điều trị dự kiến của chuyên<br /> khoa Chỉnh hình là cắt cụt 1/3 chi dưới ñùi phải hoặc tháo khớp gối. Tuy nhiên, bệnh nhân ñược hội<br /> chẩn với khoa Tim mạch can thiệp với hy vọng có thể giữ lại chi. Tại khoa Tim mạch can thiệp, chụp<br /> ñộng mạch ghi nhận tắc ñộng mạch ñùi sâu bên phải ñoạn giữa, có rất nhiều huyết khối. Tiến hành lấy<br /> huyết khối ñộng mạch ñùi nông phải ñoạn giữa bằng dụng cụ MP 7F, rút ñược 5 cm huyết khối d=2x5<br /> mm, dùng bóng Elect 40x16 nong dọc ñộng mạch ñùi nông ñoạn xa từ gối lên 1/3 dưới và tiếp tục hút<br /> huyết khối tại 1/3 dưới ñùi phải. Chụp kiểm tra thấy dòng chảy ñộng mạch ñùi có cải thiện ñến gối<br /> phải nhưng còn rất nhiều huyết khối. Sau ñó, bệnh nhân ñược hội chẩn lại với khoa Ngoại mạch máu,<br /> quyết ñịnh phẫu thuật cấp cứu, gồm mở ñộng mạch ñùi chung trên chỗ chia ñôi 1 cm, dùng Forgety<br /> 3F lấy rất nhiều huyết khối ñộng mạch cũ ñã tổ chức hóa. Sau lấy huyết khối, máu phụt ngược có,<br /> nhưng yếu. Động mạch ñùi sâu không có huyết khối. Bơm giữ dung dịch heparin vào ñộng mạch. Sau<br /> phẫu thuật, ñộng mạch mu chân phải bắt ñược, vận ñộng và cảm giác xuất hiện trở lại. Kháng ñông<br /> hậu phẫu cũng gồm heparin chuẩn truyền tĩnh mạch trong hai ngày, tiếp theo là enoxaparin tiêm dưới<br /> da và cuối cùng với thuốc kháng ñông warfarin, mục tiêu duy trì INR trong khoảng 2-3. Bệnh nhân<br /> xuất viện với warfarin, methylprednisolone 16 mg/ngày và atorvastatin 20 mg/ngày, hẹn tái khám<br /> chuyên khoa Thận.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 628<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bệnh nhân 3<br /> Bệnh nhân Nguyễn Văn D., sinh năm 1968, cách nhập viện hai tuần ñột ngột ñau ngực trái và<br /> khạc ít máu ñỏ nhưng vẫn sinh hoạt bình thường cho tới ngày nhập viện ñau ran ngực và lại khạc ra ít<br /> máu ñỏ tươi nên ñược nhập cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy ngày 10/2/2009 và chuyển lên khoa Hô Hấp.<br /> Khám lâm sàng chỉ ghi nhận phù mềm hai cẳng chân, ngoài ra sinh hiệu vẫn bình thường. Do lâm<br /> sàng gợi ý và xét nghiệm D-dimer dương tính (bảng 3), bệnh nhân ñược làm siêu âm Dopper mạch<br /> máu chi dưới, ghi nhận tắc không hoàn toàn hệ tĩnh mạch sâu chân trái do huyết khối. Chụp CT ngực<br /> vào ngày 13/2 ghi nhận huyết khối ñộng mạch phổi phải và nhánh dưới của ñộng mạch phổi trái, nhồi<br /> máu một phần thùy dưới của phổi phải, xơ xẹp ñáy phổi trái, có tràn dịch màng phổi hai bên lượng ít.<br /> Bệnh nhân ñược ñiều trị kháng ñông chuẩn cho thuyên tắc phổi. Xét nghiệm lúc này gợi ý hội chứng<br /> thận hư (bảng 2) nên bệnh nhân ñược hội chẩn và sau ñó nhận về khoa Thận. Tại ñây, bệnh nhân bắt<br /> ñầu dùng methylprednisolone 1 mg/kg/ngày, lisinopril 10 mg/kg/ngày, cùng với warfarin nhằm giữ<br /> INR 2-3. Bệnh nhân ñược phát hiện nhiễm giun móc và ñiều trị xổ giun với albendazol 400 mg/ngày<br /> trong ba ngày. Sau ñó bệnh nhân xuất viện cùng với chế ñộ thuốc như trên, hẹn tái khám chuyên khoa<br /> Thận.<br /> Bảng 1: Xét nghiệm cơ bản của ba bệnh nhân.<br /> BN 1<br /> BN 2<br /> Công thức máu<br /> Hồng cầu (T/L)<br /> 5,16<br /> 3,24<br /> Hb (g/L)<br /> 158<br /> 93<br /> Hct (%)<br /> 46,3<br /> 28,5<br /> Bạch cầu (G/L)<br /> 7,8<br /> 6,4<br /> N (%)<br /> 55,8<br /> 73<br /> L (%)<br /> 35,4<br /> 13,4<br /> Tiểu cầu (G/L)<br /> 360<br /> 396<br /> Đường huyết (mg/dl)<br /> 96<br /> 97<br /> BUN (mg/dl)<br /> 21<br /> 6<br /> Creatinin (mg/dl)<br /> 1,5<br /> 0,6<br /> AST (U/L)<br /> 25<br /> 35<br /> ALT (U/L)<br /> 18<br /> 10<br /> Na (mEq/L)<br /> 134<br /> 130<br /> K (mEq/L)<br /> 3,7<br /> 3,9<br /> Tổng phân tích nước tiểu<br /> Protein (mg/dl)<br /> 1150<br /> 480<br /> Hồng cầu (/µL)<br /> (-)<br /> (-)<br /> Bạch cầu (/µL)<br /> (-)<br /> (-)<br /> Cặn Addis<br /> Hồng cầu (phút)<br /> 1500<br /> Bạch cầu (phút)<br /> 3500<br /> HbsAg<br /> (-)<br /> (-)<br /> antiHCV<br /> (+)<br /> (-)<br /> <br /> BN 3<br /> 4,66<br /> 124<br /> 38,3<br /> 8,8<br /> 65,7<br /> 21<br /> 169<br /> 78<br /> 9<br /> 1,1<br /> 28<br /> 23<br /> 140<br /> 3,8<br /> 520<br /> 80<br /> (-)<br /> 3330<br /> 2770<br /> (-)<br /> (-)<br /> <br /> Bảng 2: Xét nghiệm của hội chứng thận hư.<br /> Đạm niệu 24 giờ (g)<br /> Protid máu toàn phần<br /> (g/dl)<br /> <br /> BN 1<br /> 4,9<br /> -<br /> <br /> BN 2<br /> 1,32<br /> 4,2<br /> <br /> BN 3<br /> 10,3<br /> 5,3<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 629<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> Albumin máu (g/dl)<br /> <br /> Điện di ñạm máu<br /> Alb (%)<br /> 35,7<br /> α1 (%)<br /> 4,4<br /> α2 (%)<br /> 38,7<br /> β (%)<br /> 12,4<br /> γ (%)<br /> 8,8<br /> Lipid toàn phần (mg/dl)<br /> Cholesterol (mg/dl)<br /> 665<br /> Triglyceride (mg/dl)<br /> 725<br /> HDL – C (mg/dl)<br /> LDL – C (mg/dl)<br /> ANA<br /> (-)<br /> <br /> 1,4<br /> <br /> 2,7<br /> <br /> 31,4<br /> 6,9<br /> 25,4<br /> 23,2<br /> 23,1<br /> 1295<br /> 328<br /> 467<br /> 24<br /> (-)<br /> <br /> 37<br /> 5,3<br /> 21,1<br /> 21,4<br /> 15,2<br /> 1397<br /> 333<br /> 564<br /> 30<br /> (-)<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bảng 3: Xét nghiệm ñông cầm máu (lúc chưa dùng kháng ñông).<br /> Bệnh nhân Bệnh nhân Bệnh nhân Bình<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> thường<br /> PT (giây)<br /> 12<br /> 13,1<br /> 13<br /> 10-12<br /> aPTT (giây)<br /> 30<br /> 36,3<br /> 35<br /> 25-36<br /> Co cục máu<br /> Hoàn toàn Hoàn toàn Hoàn toàn Hoàn toàn<br /> Fibrinogen<br /> 4,26<br /> 4,45<br /> 2-4<br /> Protein S<br /> 91,3<br /> 66<br /> 62-145<br /> Protein C<br /> 143,8<br /> 110<br /> 70-135<br /> Antithrombin III<br /> 110<br /> 82<br /> 80-130<br /> Yếu tố V Leiden<br /> 1,5<br /> 1,3<br /> 2-3<br /> D-dimer<br /> 1453<br /> 0-255<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Hội chứng thận hư ñược Bright mô tả lần ñầu năm 1827, biến chứng huyết khối tĩnh mạch ñược<br /> Rayer mô tả lần ñầu năm 1837, và huyết khối ñộng mạch ñược Ray ñề cập lần ñầu năm 1911(9). Kể từ<br /> ñó, nghiên cứu về biến chứng huyết khối mạch máu trong hội chứng thận hư ñược tiến hành ngày<br /> càng nhiều. Biến chứng huyết khối tĩnh mạch, ñặc biệt huyết khối tĩnh mạch thận, gặp nhiều hơn<br /> huyết khối ñộng mạch. Từ năm 1953 ñến 1993, một tổng quan về y văn tiếng Anh chỉ ghi nhận có 21<br /> trường hợp huyết khối ñộng mạch ở người lớn(4). Các vị trí huyết khối ñược báo cáo trong tổng quan<br /> này là ñộng mạch thận (6 trường hợp), ñùi (5), chủ (4), não (3), mạc treo (3), vành (2), chậu (2), dưới<br /> ñòn (2), ñộng mạch ngoại biên (6). Trong số này, có ñến 6 trường hợp bị huyết khối ñồng thời nhiều<br /> vị trí(4). Từ 1994 ñến nay, một số trường hợp lẻ tẻ cũng ñã ñược báo cáo(3,4,5,6,7,10).<br /> Do huyết khối ñộng mạch có thể ñưa ñến hoại tử trong vòng vài giờ khu vực mà ñộng mạch ñó<br /> cung cấp máu, việc chẩn ñoán sớm có vai trò quan trọng trong tiên lượng. Trong ba bệnh nhân của<br /> chúng tôi, một bệnh nhân ñã biết có hội chứng thận hư, một vừa mới chẩn ñoán ñang nằm viện và một<br /> bị huyết khối ngoại viện. Việc không quên rằng hội chứng thận hư có biến chứng huyết khối ñộng<br /> mạch có ý nghĩa quan trọng ñể ñịnh hướng chẩn ñoán. Nếu bệnh hai bệnh nhân bị huyết khối ñộng<br /> mạch chi dưới ñều có cùng triệu chứng kinh ñiển của tắc ñộng mạch như tê ñau chi, chi lạnh, ñộng<br /> mạch chi không bắt ñược, bệnh nhân thứ nhất ñược chẩn ñoán và mổ cấp cứu thành công, thì bệnh<br /> nhân thứ hai ñược chẩn ñoán và xử trí khá trễ và suýt nữa ñã bị ñoạn chi. Điều này ñã ñược y văn<br /> trước ñây ghi nhận rất rõ: có ñến 3 trong 6 trường hợp huyết khối ñộng mạch chi dưới ñã dẫn ñến<br /> ñoạn chi(3), tuy nhiên các báo cáo gần ñây ñều cho thấy việc chẩn ñoán kịp thời ñã giúp giữ ñược chi<br /> hoặc cơ quan cho bệnh nhân(1,2,6,10).<br /> Cho ñến nay, người ta vẫn chưa rõ cơ chế tạo thuận lợi cho huyết khối ñộng mạch ở bệnh<br /> nhân thận hư. Các cơ chế ñược ñề nghị bao gồm:<br /> - Thay ñổi nồng ñộ các yếu tố ñông máu: giảm nồng ñộ các yếu tố phân tử lượng nhỏ như XI và<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 630<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> XII mất qua nước tiểu, tăng nồng ñộ các yếu tố phân tử lượng lớn như V, VIII, X, XIII(8).<br /> - Khiếm khuyết hoạt ñộng của hệ ly giải fibrin: nồng ñộ fibrinogen thường luôn tăng cao làm tăng<br /> ñộ nhớt máu(3,8,10), mất antithrombin III qua nước tiểu (ñặc biệt khi albumin máu < 2 g/dl)(7,8). Vai trò<br /> của protein S và C vẫn còn ñang ñược nghiên cứu.<br /> - Tăng hoạt chức năng tiểu cầu(1,3).<br /> - Tăng ñộ nhớt máu: nặng thêm nếu bệnh nhân mất nước do dùng nhiều thuốc lợi tiểu(1,3).<br /> Như vậy, trong 2 bệnh nhân ñược khảo sát bilan tăng ñông, cả hai ñều có nồng ñộ fibrinogen tăng<br /> cao. Tuy nhiên, nồng ñộ protein S và C, antithrombin III ñều bình thường. Nồng ñộ yếu tố V Leiden<br /> ñều giảm ở hai bệnh nhân ñược khảo sát, tuy nhiên vai trò của hiện tượng này ñối với nguy cơ tăng<br /> huyết khối ñộng mạch trong hội chứng thận hư vẫn chưa sáng tỏ. Mới ñây, có một báo cáo về một<br /> trường hợp huyết khối ñộng mạch ñùi ở một trẻ 14 tuổi bị hội chứng thận hư mà sau ñó ñược phát<br /> hiện có ñột biến gen mã hóa yếu tố V Leiden, qua ñó tác giả ñề nghị khảo sát thêm về ñặc ñiểm này<br /> của yếu tố V Leiden ở những bệnh nhân hội chứng thận hư bị huyết khối ñộng mạch mà khảo sát<br /> ñông máu chưa phát hiện ñược bất thường(1).<br /> Các sang thương mô học thận của những bệnh nhân hội chứng thận hư bị huyết khối ñộng mạch<br /> bao gồm sang thương tối thiểu, sang thương màng, viêm cầu thận tăng sinh khu trú hoặc lan tỏa, xơ<br /> chai cầu thận khu trú từng vùng, bệnh thận IgA hoặc IgM(2,3,4,5,6,7). Nhìn chung vẫn không có mối<br /> tương quan rõ rệt giữa sang thương mô học thận và việc tăng nguy cơ huyết khối ñộng mạch. Ba bệnh<br /> nhân của chúng tôi chưa ñược sinh thiết thận. Tuy nhiên, trong những lần tái khám ngoại chẩn Thận,<br /> tùy theo diễn tiến lâm sàng và ñáp ứng ñiều trị của hội chứng thận hư, bệnh nhân có thể ñược khuyên<br /> nhập viện và làm sinh thiết thận ñể có hướng ñiều trị thích hợp.<br /> Nhìn chung, ngày nay việc chẩn ñoán huyết khối ñộng mạch không quá khó khăn. Các phương<br /> tiện hình ảnh học như siêu âm Doppler, chụp ñộng mạch cộng hưởng từ hoặc chụp ñộng mạch bằng<br /> thuốc cản quang có thể cho chẩn ñoán chính xác(8). Các bệnh nhân của chúng tôi một khi ñược nghi<br /> ngờ và gửi ñi làm cận lâm sàng thì ñều ñược nhanh chóng chẩn ñoán xác ñịnh. Như vậy, vai trò của<br /> người bác sĩ lúc tiếp nhận bệnh nhân ban ñầu có nghĩ ñến biến chứng này hay không mới là cần thiết.<br /> Cuộc phẫu thuật mở ñộng mạch lấy huyết khối ở hai bệnh nhân của chúng tôi ñều thành công, an toàn,<br /> giữ lại ñược chi. Các báo cáo cũng cho thấy sự thành công tương tự(1,2,6,10), cho thấy biến chứng này có<br /> thể ñược xử trí hiệu quả một khi kịp thời chẩn ñoán. Bệnh nhân thuyên tắc phổi cũng nhanh chóng<br /> ñáp ứng ñiều trị kháng ñông, các triệu chứng hô hấp nhanh chóng thuyên giảm trong vòng một tuần.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> 9.<br /> 10.<br /> <br /> Büyükçelik M, Karakök M, Başpinar O 2008, Balat A. Arterial thrombosis associated with factor V Leiden and<br /> methylenetetrahydrofolate reductase C677T mutation in childhood membranous glomerulonephritis. Pediatr Nephrol ;23(3):491-4.<br /> Fahal IH, McClelland P, Hay CR, Bell GM. Arterial 1994thrombosis in the nephrotic syndrome. Postgrad Med J;70(830):905-9.<br /> Khatri VP, Fisher JB, Granson MA 1995. Spontaneous arterial thrombosis associated with nephrotic syndrome: case report and review<br /> of the literature. Nephron. ;71(1):95-7.<br /> Kim HJ, Park CH, Kang CM, Park HC, Kim CY, Cho YS. Arterial 1993 thrombosis associated with nephrotic syndrome-a case report<br /> and review (adult cases in the English literature). J Korean Med Sci;8(3):230-4.<br /> Koh KH, Tan C, Tan S, Ngu L. Arterial 2009 thrombosis and critical limb ischaemia in a case of nephrotic syndrome. Nephrology<br /> (Carlton);14(6):622.<br /> Lee CH, Chen KS, Tsai FC, Chien YY, Lee N.2000 Concurrent thrombosis of cerebral and femoral arteries in a patient with nephrotic<br /> syndrome. Am J Nephrol;20(6):483-6.<br /> Nishimura M, Shimada J, Ito K, Kawachi H, Nishiyama K 2000. Acute arterial thrombosis with antithrombin III deficiency in nephrotic<br /> syndrome: report of a case. Surg Today. ;30(7):663-6.<br /> Singhal R, Brimble KS 2006. Thromboembolic complications in the nephrotic syndrome: pathophysiology and clinical management.<br /> Thromb Res;118(3):397-407.<br /> Sullivan MJ, Hough DR, Agodoa LC. Peripheral 1983 arterial thrombosis due to the nephrotic syndrome: the clinical spectrum. South<br /> Med J ;76(8):1011-6.<br /> Wiroteurairueng T, Poungvarin N. Orbital 2007 infarction syndrome in nephrotic syndrome patient with extensive carotid arteries<br /> occlusion. J Med Assoc Thai;90(11):2499-505.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 631<br /> <br />