Đề bài: Phân tích hình tượng vua Quang Trung trong bài Chiếu cầu hiền của Ngô <br />
Thì Nhậm<br />
Dàn ý chi tiết<br />
1/ Mở bài<br />
Giới thiệu bài Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm, hình tượng vua Quang Trung: Qua bài <br />
chiếu, ta thấy được tấm lòng vì dân vì nước và tài nhìn xa trông rộng của đức minh quân <br />
Quang Trung.<br />
2/ Thân bài<br />
Vua Quang Trung nhận thức được tầm quan trọng của người hiền tài: người hiền tất <br />
phải do thiên tử sử dụng<br />
Ông nhìn nhận được những khó khăn trong việc thu phục người tài: những kẻ lúc đất <br />
nước có nhiều biến cố vẫn giữ vững khí tiết<br />
Lòng mong mỏi và tha thiết chiêu mộ người tài: mong đợi người hiền tài, chăm chú lắng <br />
nghe những lời của người hiền<br />
Cách nhìn xa trông rộng của vua Quang Trung: xây dựng nền thái bình không chỉ mưu <br />
lược của một kẻ sĩ<br />
Tấm lòng vì dân vì nước của nhà vua: dân dân thì đang “khốn khổ còn chưa hồi sức<br />
Sự công bằng nghiêm minh trong chính sách chiêu mộ người tài: Ai có tài năng học <br />
thuật, mưu hay giúp ích cho đời đều cho phép được dâng thư tỏ bày công việc<br />
3/ Kết bài: ý nghĩa hình tượng vua Quang Trung: một tư tưởng tiến bộ, đúng đắn và <br />
trung thực, tâm huyết, sự chân thành và nhân cách cao đẹp của vua Quang Trung.<br />
Bài tham khảo<br />
“Chiếu cầu hiền” của vua Quang Trung được viết bởi Ngô Thì Nhậm không chỉ mang giá <br />
trị của một bài chiếu mà đó còn là tác phẩm có giá trị văn học. Tác phẩm được viết ra <br />
nhằm kêu gọi, thuyết phục người hiền, sĩ phu Bắc Hà ra phụ giúp vua cùng xây dựng đất <br />
nước ấm no giàu mạnh. Qua bài chiếu, ta thấy được tấm lòng vì dân vì nước và tài nhìn <br />
xa trông rộng của đức minh quân Quang Trung.<br />
Chiếu cầu hiền ra đời là một lời kêu gọi tha thiết người hiền tài ra giúp nước, ngay phần <br />
mở đầu, ta đã thấy được quan điểm về người hiền – kẻ sĩ đời xưa của vua Quang Trung: <br />
“người hiền ở trên đời như sao sáng ở trên trời. Sao tất phải chầu về Bắc thần, người <br />
hiền tất phải do thiên tử sử dụng”, nhà vua nhận thức được và khẳng định tầm quan <br />
trọng của người hiền đối với vận mệnh đất nước. Nhưng cũng thấy được thực trạng <br />
những khó khăn khi thu phục người hiền, những kẻ lúc đất nước có nhiều biến cố vẫn <br />
giữ vững khí tiết, như “ngựa đứng trong hàng nghi lễ”, hay như “bậc cao ẩn giấu kín <br />
danh tiếng không xuất hiện suốt đời”.<br />
Tuy không phê phán cũng không ngợi ca nhưng đã khẳng định rằng “nếu giấu mình ẩn <br />
tiếng, có tài mà không để cho đời dùng thì không đúng với ý trời sinh ra người hiền”. Đối <br />
với nhà vua, người có hiền tài là phải đem tài đó ra giúp đời, giúp người, phục vụ tổ quốc. <br />
Vua Quang Trung sớm hôm mong mỏi người hiền tài “trẫm hiện đương ngồi bên mép <br />
chiếu, chăm chú lắng nghe, sớm hôm mong mỏi”, nhà vua không ngồi ở chính giữa mà chỉ <br />
ngồi ở “mép chiếu” để mong đợi người hiền tài, chăm chú lắng nghe những lời của <br />
người hiền. Đoạn văn đã cho thấy sự mong mỏi tha thiết cháy lòng của vua Quang Trung <br />
đối với những kẻ sĩ. Nhà vua coi trọng người hiền tài như vậy bởi vì ông biết đất nước <br />
có thịnh được hay không là nhờ vào họ, nhà vua biết nhìn xa trông rộng, mang một tấm <br />
lòng của bậc minh quân đêm ngày một nỗi lo vì nước vì dân. Câu hỏi của vua Quang <br />
Trung: “Hay trẫm là người ít đức, không xứng để những người ấy phò tá hay chăng?”, <br />
mang một nỗi tha thiết, khiến cho người đọc xúc động mà thiêng liêng, nhà vua đã tự phán <br />
xét mình, suy ngẫm về chính mình, câu hỏi ấy như rút ruột giãi bày một cách chân thành <br />
đáng để người đời ngợi ca.<br />
Lo cho đất nước khi còn đang trẻ tuổi “mọi sự đang bắt đầu”, “kỉ cương triều đình còn <br />
nhiều điều thiếu sót, công việc biên ải chính lúc lo toan” và dân dân thì đang “khốn khổ <br />
còn chưa hồi sức, việc giáo hóa đạo đức chưa thấm nhuần”. Bài chiếu đi sâu vào tấm <br />
lòng con người bởi chính tấm lòng chân thành của nhà vua, khiến cho người nghe xúc <br />
động, tự chất vấn lại mình và khơi dậy lòng quyết tâm đem tài mình ra góp sức chung xây <br />
dựng non sông đất nước. Những câu hỏi ấy của vua Quang Trung còn thể hiện niềm tin <br />
vào dân “Làm nên ngôi nhà lớn không phải chỉ một cành cây, xây dựng nền thái bình <br />
không chỉ mưu lược của một kẻ sĩ”. Nhà vua coi trọng sự đoàn kết của toàn dân tộc, tinh <br />
thần chung sức đồng lòng của nhân dân, cũng như khẳng định có những người tài kiệt <br />
xuất hơn ông “trong một ấp mười nhà cũng có người trung tín, huống chi một đất nước <br />
rộng lớn có truyền thống văn chương như thế”. Điều đáng ngợi ca trong bài chiếu đó là <br />
sự công bằng trong việc trổ tài của mọi người: “Ai có tài năng học thuật, mưu hay giúp <br />
ích cho đời đều cho phép được dâng thư tỏ bày công việc”. Ông cho rằng, nhân tài là ở <br />
khắp nơi, phải biết lắng nghe và khuyến khích họ, bài chiếu cũng là lời trấn an để những <br />
người sĩ phu đang đứng giữa ngã ba đường kia có thể đặt niềm tin vào vị vua mới. <br />
“Người có lời lẽ có thể dùng được thì đặc cách bổ dụng, người có lời lẽ không dùng <br />
được thì để đây, chứ không bắt tội nói viễn vông, không thiết thực”. Ông còn cho phép <br />
các quan được tiến cử người tài “tùy tài mà bổ dụng”. Tất cả đã cho thấy tình cảm của <br />
Quang Trung không chỉ tha thiết kêu gọi người tài mà còn làm ấm lòng dân bởi những <br />
chính sách công bằng nghiêm minh.<br />
Bài “Chiếu cầu hiền” là một tác phẩm chứa đựng tấm lòng cao cả đáng khâm phục và <br />
ngợi ca của vua Quang Trung, một tư tưởng tiến bộ, đúng đắn và trung thực, tâm huyết, <br />
sự chân thành và nhân cách cao đẹp của vua Quang Trung trong việc kêu gọi người hiền <br />
tài ra giúp nước.<br />
<br />