BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
CAO MỘNG THÚY
PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC
CÔNG ĐOÀN TẠI KHU VỰC KINH TẾ DÂN
DOANH – THỰC TIỄN TẠI CÀ MAU
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
CAO MỘNG THÚY
PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC
CÔNG ĐOÀN TẠI KHU VỰC KINH TẾ DÂN
DOANH – THỰC TIỄN TẠI CÀ MAU
Chuyên ngành: Luật kinh tế
Mã số: 60380107
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. Lê Văn Hưng
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên Cao Mộng Thúy mã số học viên: 7701251002A là học viên lớp
LOP_K25_MBL_CaMau; Khóa K25-2 chuyên ngành Luật kinh tế, Khoa Luật,
Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, là tác giả của Luận văn thạc sĩ luật học
với đề tài “Pháp luật về hoạt động của tổ chức công đoàn tại khu vực kinh tế dân
doanh – Thực tiễn tại Cà Mau” (Sau đây gọi tắt là “Luận văn”).
Tôi xin cam đoan tất cả các nội dung được trình bày trong Luận văn này là
kết quả nghiên cứu độc lập của cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn của người hướng dẫn
khoa học. Trong Luận văn có sử dụng, trích dẫn một số ý kiến, quan điểm khoa học
của một số tác giả. Các thông tin này đều được trích dẫn nguồn cụ thể, chính xác và
có thể kiểm chứng. Các số liệu, thông tin được sử dụng trong Luận văn là hoàn toàn
khách quan và trung thực.
Học viên thực hiện
Cao Mộng Thúy
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
PH N MỞ Đ U ........................................................................................................ 1
Chương 1: Cơ sở pháp lý về hoạt động của tổ chức công đoàn ............................ 5
1.1. Công đoàn Việt Nam trong mối liên hệ với ILO ........................................................ 5
1.2. Cơ sở pháp lý về hoạt động của tổ chức công đoàn ................................................... 7
1.2.1. Khái niệm về Công đoàn ...................................................................................... 7
1.2.2. Vai trò chung của tổ chức công đoàn ................................................................... 9
1.2.2.1. Đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động .. 9
1.2.2.2. Tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội; Tham dự phiên họp,
cuộc họp, kỳ họp, hội nghị; Tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát. ....................... 10
1.2.2.3. Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động ..................................... 11
1.2.2.4. Phát triển đoàn viên công đoàn, công đoàn cơ sở ....................................... 11
1.2.3. Vai trò của Công đoàn trong quan hệ lao động trong khu vực kinh tế dân doanh
...................................................................................................................................... 12
1.2.3.1. Đối thoại, thương lượng tập thể và thỏa ước lao động tập thể ................... 12
1.2.3.2. Tham gia giải quyết tranh chấp lao động .................................................... 13
1.2.3.3. Tổ chức và lãnh đạo đình công ................................................................... 13
1.2.3.4. Tham gia xây dựng thang bảng lương, định mức lao động, phương án sử
dụng lao động, bảo hộ lao động và xử lý kỷ luật lao động; Đại diện cho người lao
động tham gia tố tụng, tại tòa án .............................................................................. 14
1.2.3.5. Vai trò đại diện cho người lao động nơi chưa thành lập công đoàn ........... 14
1.3. Mối quan hệ giữa Nhà nước, người sử dụng lao động và người lao động với tổ chức
công đoàn ......................................................................................................................... 15
1.3.1. Vai trò của quan hệ ba bên ................................................................................. 15
1.3.1.1. Vai trò của Nhà nước (Chính phủ) trong quan hệ ba bên ........................... 15
1.3.1.2. Vai trò của công đoàn (đại diện cho NLĐ) trong quan hệ ba bên .............. 16
1.3.1.3. Vai trò của người sử dụng lao động (đại diện NSDLĐ) trong quan hệ ba
bên ............................................................................................................................ 18
1.3.2. Trách nhiệm, nghĩa vụ của Nhà nước và người sử dụng lao động đối với Công
đoàn .............................................................................................................................. 18
Tiểu kết luận Chương 1 ................................................................................................... 20
Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật về hoạt động của tổ chức công đoàn
trong khu vực kinh tế dân doanh tại Cà Mau ...................................................... 21
2.1. Tình hình về khu vực kinh tế dân doanh và hoạt động tổ chức công đoàn tại Cà Mau
......................................................................................................................................... 21
2.2. Thực trạng pháp luật và áp dụng pháp luật về hoạt động của tổ chức công đoàn
trong khu vực kinh tế dân doanh tại Cà Mau ................................................................... 24
2.2.1. Thực trạng các quy định về vai trò của tổ chức Công đoàn trong khu vực kinh tế
dân doanh ..................................................................................................................... 24
2.2.1.1. Một số bất cập trong việc thực hiện quyền, trách nhiệm công đoàn .......... 25
2.2.1.2. Một số bất cập về vấn đề đối thoại tại nơi làm việc, thương lượng tập thể,
thỏa ước lao động tập thể. ........................................................................................ 27
2.2.2. Thực trạng áp dụng pháp luật về tổ chức và hoạt động Công đoàn trong khu vực
kinh tế dân doanh tại Cà Mau ...................................................................................... 29
2.2.2.1. Việc phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở trong khu vực kinh tế
dân doanh tại Cà Mau .............................................................................................. 30
2.2.2.2. Tổ chức Công đoàn với công tác phối hợp ba bên tại Cà Mau ................... 32
2.3. Nguyên nhân những hạn chế trong hoạt động tổ chức công đoàn trong khu vực kinh
tế dân doanh ..................................................................................................................... 35
2.3.1. Nguyên nhân khách quan ................................................................................... 35
2.3.1.1. Nguyên nhân từ chính sách quản lý nhà nước ............................................ 35
2.3.1.2. Nguyên nhân từ giới chủ sử dụng lao động ................................................ 35
2.3.2. Nguyên nhân chủ quan ....................................................................................... 36
2.3.2.1. Nguyên nhân từ công đoàn cơ sở ................................................................ 36
2.3.2.2. Nguyên nhân từ người lao động ................................................................. 38
Tiểu kết luận Chương 2 ................................................................................................... 38
Chương 3: Giải pháp nâng cao việc thực hiện pháp luật về hoạt động của tổ
chức công đoàn trong khu vực kinh tế dân doanh ............................................... 40
3.1. Nhóm giải pháp về việc bổ sung, sửa đổi các quy định pháp luật ............................ 40
3.1.1. Về Luật Công đoàn và Bộ Luật lao động .......................................................... 40
3.1.2. Về vấn đề đối thoại nơi làm việc, thương lượng tập thể, thỏa ước lao động tập
thể ................................................................................................................................. 41
3.2. Nhóm giải pháp về tổ chức thực hiện pháp luật về Công đoàn ................................ 43
3.2.1. Xây dựng hệ thống cán bộ công đoàn chuyên trách .......................................... 43
3.2.2. Xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở. ....... 44
3.2.3. Tăng cường năng lực cho tổ chức công đoàn tham gia thỏa ước lao động tập thể
...................................................................................................................................... 45