Phát huy vai trò của người mẹ trí thức - Một bài toán khó đặt ra với chị em

PHAT HUY VAI TRO CUA NOaÒI ME TRI THIJC<br /> - MOT BÀI TOÀN KHÓ DAT RA VÓI CHj EM<br /> TS.LéThiTuyetHanh<br /> Bg món NN-VH Viet Nam,<br /> TrUdng DHNN, DHQHN<br /> <br /> (Me thqt là co lèi voi con!)<br /> 1. DAT VAN DE<br /> <br /> Càch day ba nàm tói dà co dip trao dói vói chi em ve và'n de con<br /> cài qua bài viet: "Day con hpc nói tue là day con hpc càch tu duy, càm<br /> xùc, là day hpc làm ngUdi". Bài viet dà dUdc su dòng vién, huòng iing<br /> nhiet tình cùa nhieu chi em là bà, là me. Diéu dò dà khuyé'n khich tói<br /> tiep tue bay tò y kien cùa mình xung quanh de tài "cài con", "bép mie"<br /> già dình nhò mpn nhUng là hdn nùa cupe song cùa dóng dào chi em<br /> phu nii chùng ta. Làn này, chiing tòi ciing rà't mong dUde sU quan tàm<br /> chia sé cùa càc bà , càc chi, ngò bau ed thè giài quyé't bài toàn khó dang<br /> dUdc dàt ra vdi tà't cà chùng ta.<br /> <br /> 2. NÓI DUNG<br /> <br /> 2,1. T h ò i g i a n v a t r i t u e c ù a ngvfòi m e t r i t h ù c tvvLtìc t i é n<br /> g i à n h c h o ai? (Me t h a t l à c o l ò i v ó i c o n )<br /> <br /> - Me that là co Idi vói con! - Dò là diéu tói thàm nói biè't bao làn<br /> khi nén long dành thiic con day sdm giiia trdi mùa dóng già rét bay<br /> nhiing ngày miia ha oi ndng vdi nhiet do lén den 37 - 88 C, bòi ha bàt<br /> con àn rdi boi ha dUa con den trUdng Màm non, ciing nhU nén long de<br /> con d nhà vdi co giiip viec ma tu màt den tai - chang mà'y giàc quan là<br /> co dò tinh thòng... Dò ciing là dieu tòi thàm nói vdi con khi cui xuó'ng<br /> hòn lèn nhiing spi toc mai bet vào ben tran cùa con dang trong già'c<br /> ngù, khi dém dà ve khuya, khi con thiep ngù vi khòng chd dUdc me,<br /> <br /> 351<br /> sau khi dà boài còng nài ni me vào vdi con, bòi me làm gì, xin me dpc<br /> cho mot truyen co tich bay bào Hpa Mi... de dUdc nhan nhiing Idi hiia<br /> khòng co trang tu tbòi gian chình xàc: "U, de khi nào me ròi" hoac te<br /> hdn co the bi day: "Trành ra, de me con làm viec".<br /> <br /> Con gài tói lén bay va con trai ba tuoi rUdi. Chùng liic nào cùng<br /> co lòi vdi tói: nghich ngpm, cbòng nhau va làm mà't thì giò cùa me.<br /> Chùng ciing da quen vdi lòi tu chó'i cùa tòi dé'n miic co khi tói tii chó'i<br /> diéu gì, tbàng bé lén ba ngoan ngoàn bòi: "Me khòng co tbòi gian ha<br /> me"! Chùng cùng biéu ràng diéu bue xùc nhà't vói me cùa chùng là<br /> khòng co tbòi gian! Va vi me khòng co thòi gian ma dói khi chùng bi<br /> màng, hi dòn, con hi tu chdi là tbuòng xuyén!<br /> <br /> Chi khi chùng thòi nò dùa, quà'y khóc, me nheo, da ngù say ben<br /> gò'i va tói làng le ngàm nhìn con, rà rdi sau mot ngày lén Idp, sau chdng<br /> bài vd chà't day, sau tùng 6 gach mdi lau, chau ào quàn vùa giat, chdng<br /> bàt dùa bòn bé va tié'ng xich cài còng ngò... tòi mdi co thì giò de nhìn<br /> rò màt con va de chdt nhói lén niém àn han: Chinh chùng mdi là ngUÒi<br /> càn va ed quyén dUde nhan thòi gian cùa tòi hdn ai hé't. Ày vày thòi<br /> gian tòi giành cho càc con chàng dUdc bao nhiéu trong 24 tié'ng ddng<br /> ho ! Tòi khòng phài là loai phu niì khà ài de may man ed dUdc nhùng<br /> mò'i tình làng man sau hòn nhan ma "lao vào", cùng chàng thupc<br /> nhùng ngUdi phu nù du tién bac va thùa thàm mi de ra vào càc shop<br /> càc bar, càng khòng phài chinh khàch bay ngUÒi "ed chùc co quyén"<br /> de ban hpp hành còng viec... Vày ma 24h ddng hd cùa tòi di dàu, ma<br /> dé'n noi già'c md co Tà'm, Thach Sanh, co bé quàng khan dò... ddi vói<br /> con gài tòi trd thành món qua xa xi, thành mot thù "dac àn" ma tòi<br /> tbuòng dùng ed tinh chà\ 2 màt: là phàn thuòng bay hình phat vdi<br /> nhiing dùa con tói!.<br /> <br /> Chi dé'n khi làng le mot mình tòi mdi co the nói lòi thành thàt<br /> cùng con: Me that là co lòi vói con ! Vàng. Chinh tòi là ngUdi co loi. Dù<br /> tòi khòng di chdi, hoang phi. Idi làm, khòng dam me tién bac bay<br /> quyén luc... NhUng... sao tòi vàn chàng dù thdi gian giành cho chình<br /> con mình ?<br /> <br /> <br /> 352<br /> 2.2. Cùng giài bài toàn khó : Diéu tiet gìvCa thòi gian giành<br /> c h o c ò n g v i e c va con cài<br /> <br /> 2.2.1, Bàt dau tu sit giat mình<br /> Tòi dà phài giat mình khi sau budi day ve, thà'y co giùp viec ngù<br /> ngòi, tay vàn càm bàt edm dà nguòi, va hai dùa con tói da tu trèo lén<br /> nòe tu là'y chìa khoà mò còng dàn nhau di chdi tu lue nào... Mòi mot<br /> làn nhU vày, tòi thUdng dUdc nghe co giùp viec thanh minh: "em vùa<br /> mdi chdp màt, gdm con nhà chi nhanh nhanh là !" Rdi tòi giàt mình vdi<br /> sU nhay càm cùa ngUdi day tié'ng, nhan ra là con tói nói ngpng. Sau<br /> mà'y chue làn bàt con hpc còng thùc phàn biet "Me La vdi qua na" va<br /> cà tran dòn thù nhan sU bàt luc cùa mình nùa, tói nhàn ra chàu hoàn<br /> toàn co thè phàt àm binh thUÒng, co khu biet càc phu àm 1 - n. Ra là<br /> chàu thich "nói gió'ng co Lòi ed"!<br /> <br /> Thì ra, tòi dà dàt trpng tràch day con nhùng tié'ng dàu ddi, md<br /> cành cùa dàu nhìn vào thè' gidi va cà sU an toàn cùa càc con tòi vào tay<br /> c6 giùp viec mdi hpc hét Idp ba va ò vay khòng là'y chdng!<br /> <br /> Nhàn danh sU phàn còng lao dóng va "chuyén món boa," tòi dà<br /> chuyén giao mot phàn quan trpng tràch nhiem thupc "thién chùc làm<br /> me" cùa tói cho co giùp viec np, con thòi gian, tàm sue cùa tòi lai giành<br /> cho viec day con ngUdi ma tói giài thich vói con là : "me di làm kié'm<br /> tién nudi con".Tòi là ngUdi lao dòng mdi : tòi may man co dUdc quyén<br /> hpc tap, lao dòng va tham già cóng tàc xà bòi khòng thua kém gì nam<br /> gidi. Tòi khòng cho ràng mình ed cài ngàm ngùi gió'ng chi vù em trong<br /> thd Tò' Hùu: "Nàng gùi con ve nUdng xóm cu. Nghen ngào trd lai day<br /> xe nói". Tòi vàn ò trong càn nhà cùa tòi, ben càc con tói. Song 80% thdi<br /> gian cùa tòi là giành cho viec di day con ngUÒi, cùng vdi 80% tri lue va<br /> tàm huyé't cùa tòi. C6 le chàng càn dé'n hdn 20 nàm tu luyen hpc hành<br /> chinh thùc (hé't phd thòng, Dai hpc rdi sau dai hpc, trén dai hpc , va<br /> gàn chùng à'y nùa thòi gian tU hpc, tU rèn, tran ddi bdi bd kié'n thùc<br /> kim co Dòng - Tay, tòi mdi co the co the trd thành mot kho kié'n thùc,<br /> mot bò " bàch khoa toàn thu" trUdc càc con tòi. Ddi vdi chùng, mot<br /> chiéc là rdi bay gipt mua ben 6 cùa dén co the trd t h à n h diéu ky thù<br /> va; la làm ma chùng luón khao khàt kié'm tìm. Hàng nghìn càu bòi cùa<br /> <br /> <br /> 353<br /> chùng dUdc dàt ra ve the gidi tu nhién, xà bòi xung quanh déu thupc<br /> tàm kié'n thùc phó thòng tbuòng thùc cùa tòi, trong dò ed nhùng diéu<br /> ma ngày xUa chinh tói dà dUdc me, dUde cha chi bay càn ké. Vày ma,<br /> càc con tói chi luón nhan dUdc nhùng càu tra lòi càm chùng, cbòng che'<br /> cùa tòi: "Me dang ban". "ù ù. De ve bòi bò', me chàng biet dàu", "bòi vd<br /> vàn làm gì"... Trong khi dò, tói là co giao luón kién tri bòi hpc sinh ve<br /> tà't cà nhùng gì chùng tbàc màc xung quanh bài giàng bay kié'n thùc.<br /> Mot nù sinh K34 khoa Anh vùa dò thù khoa cùa trUdng vui mùng bào<br /> tin cho tói va kbàng dinh "trong dò ed mot phàn còng lao khòng nhò<br /> cùa co", dù hpc phàn cùa tói là món chung va em chi hpc co mot ky tu<br /> nàm thù nhà't. Tòi cho ràng thòng diep cùa em ed thành phàn biéu càm<br /> Idn hdn thành phàn thòng tin song cùng khòng phài là hoàn toàn<br /> khòng co chùt y nghla khàch quan nào. Rò ràng là trong gàn 20 nàm<br /> cupe ddi nhà giào cùa tòi, tòi cùng dà kbàng dinh dUdc mot chùt gì<br /> trong chuyén món nghé nghiep. Vày ma... Budn bié't bao né'u càc em<br /> biè't dUdc tòi dà là mot ngUdi me - mot co giào tdi nhu thè' nào khi ò<br /> nhà, vdi chinh càc con tòi!<br /> <br /> Mot su giàt mình tié'p theo va dàng budn nùa: tòi nhàn dUdc tin<br /> bà hp cùa tòi - mot nù GS.TS - chù nhiem khoa mot benh vién Quàn Y<br /> Idn nhà't nhì nude ta vùa mà't dùa con trai thù hai - cùng là dùa con<br /> thòng minh lanh Idi nhà't - vi tu thàn ào tràng héroin... Tòi budn ràu,<br /> dau xót. Ong bà tòi déu là càn bp cao cà'p trong quàn dpi, déu là nhùng<br /> ngUdi co nhiéu cdng hié'n cho sU nghiep chung, va nhà't là nhùng ngUÒi<br /> due dò... Chàng le lai co mot nghich ly giùa tài nàng, due dò, sU cò'ng<br /> hié'n va so' phàn bay sao ? "ò bién" ma chàng "gap lành", "dao sàc<br /> khòng gpt dUdc chuòi"... Chàng le ngUÒi phu nù khòng the mot lue làm<br /> tròn hai chùc phàn ngoài xà bòi va trong già dình, khòng the là co giào<br /> giòi vdi hpc trò va vdi cà con minh ? NhUng "gidi viec nude dàm viec<br /> nhà" dà trò thành "truyén thò'ng" cùa phu nù Viet Nam hdn nùa the<br /> ki qua kia ma?!<br /> <br /> 2.2.2. Di tài''giài phdp"<br /> <br /> 2.2.2.1 - Tii lifa chon cùa mot ngifòi ban...<br /> <br /> Dang ngdn ngang tram mò'i mot mình, thì co ban gài thàn cùa tói<br /> tu Phàp trd ve dén chdi. Mac dù dà phài trai qua nhùng ki thi rat khó<br /> <br /> <br /> 354<br /> khan, co ban tòi vàn quyé't dinh chpn chUdng trinh thuc tap sinh mot<br /> nàm ò Lyon thay cho chUdng trinh hpc chinh quy 4 nàm tai Soorbon -<br /> Pari, co nghla là tu chó'i vinh dU dUdc trd thành tién si hành chinh<br /> cùng nhiéu ed bòi tbàng tién kbàc trong sU nghiep. Con trai ban tói<br /> dang hpc Idp 11. Chi mot nàm nùa chàu bude vào ngUdng cùa Idn cùa<br /> cupe ddi cùng nhùng ki thi quyé't dinh. Chàu co nàng khié'u va dam me<br /> bòi hpa. Chàu cùng thich càu long, bóng dà, dam me trò chdi dien tu<br /> va thàm chi dà ed làn trùng giài ve trò chdi Station 2. Nhiéu thù thach,<br /> lUa chpn va ngà dUdng dang mò ra trUdc màt chàu. NgUdi me - già sU<br /> tai già sé là chó dUa tin cay va vùng chàc nhà't cho chàu lue này cùng<br /> nhu bà't cu lue nào ! Tòi là ngUÒi dUdc ban tòi tin cay gùi gàm "màt tròi<br /> bé con" cùa mình trong thdi gian co à'y vàng nhà, nhUng tòi bié't tòi chi<br /> co thè trd thành mot bà bào màu vung ve cùng vdi long nhiet tình cùa<br /> mình. Va tói dà thd phào nhe nhòm nhU trùt dUde gành nàng qua sue<br /> cùa mình khi eò à'y trd ve that dùng lue va "that sàng sudt".<br /> <br /> 2.2.2.2. D e n li/a c h o n cùa ban thàn:<br /> <br /> Con gài tòi vào Idp mot. NgUdi hudng dàn chàu chuàn bi cho ki thi<br /> trac nghiem khòng phài là tòi. Chinh co màu giào lai là ngUòi day chàu<br /> nhàn ra nhùng tié'ng làp lai trong bài thd Cay dùa. Nhùng net kbuy-<br /> é't trong càc chù cài 1, h , b cùa chàu co cài dàu khà nhpn... Tòi nghe<br /> nhùng càu bàt ngày thd cùa chàu ma thà'y long se lai " Tam biet bùp<br /> bé thàn yéu. Tam biet gà'u Misa nhé. Tam biet thò tràng xinh xinh.<br /> Mai tòi vào Idp mot" Con tòi dang càn tòi bié't chùng nào! Nhùng phàt<br /> hien cùa tòi ve nhùng hình tUdng càm xùc trong Nàng cóng chùa va<br /> hai dau, Bà chùa tuyét cùa An-dec-xen, Nhùng tam long cao cà cùa<br /> Ade Mixi, Làng qua thòng, Chiec nhàn bang thép cùa Pautopxki,<br /> Cdnh buom dò tham cùa Grin dà di vào long nhiéu the he hpc sinh,<br /> sinh vién cùa tòi. Tai sao tói lai khòng phài là ngUÒi dàu tién chia sé<br /> nhùng diéu tò't dep à'y vói con mình, ngUdi dinh hUdng giào due càm<br /> xùc va thàm mi cho càc chàu? Tòi chdt thà'y rang con tòi dà phài chiù<br /> nhiéu thiet thòi cùng nhU nhàn ra tòi dà bà't còng va thiéu sót vói càc<br /> con. Dà dé'n lue tòi phài kip thdi bù dàp cho "the gidi ngày mai" cùa<br /> chinh mình khi con chUa qua muòn. Tói "giàc ng&' ra chàn ly bién<br /> nhién nhU Colómbo lai tìm ra "chàu Mi" : Dò là ngUdi me trUdc tién<br /> phài yéu con , phài hi sinh tà't cà vi con va trao tang cho con tà't cà<br /> <br /> 355<br /> nhùng gì mình ed - tri tue va tàm hdn, thòi gian va sue lue. NgUÒi me<br /> tri thùc lai càng phài co tràch nhiem cao hdn trong viec yéu con va vi<br /> con, vi càc chi dà dUdc nhan dUdc tu già dình, xà bòi nhiéu hdn de trò<br /> thành nhùng ngUÒi ed khà nàng bào dàp xà bòi cao hdn, thòng qua san<br /> phàm cùa chình mình dóng góp cho xà bòi. Tói co tàm trang cùa mot<br /> nghe sì phài tu bò nhùng "so" dién thi trUdng de quay trò ve vdi nghe<br /> thuàt chàn chinh khi quyé't dinh tu chó'i nhùng "cua" day luyen thi co<br /> già, tu chdi nhiem vu giàng day ò mot trUdng dàn làp danh tié'ng nhà't<br /> nhì Ha Nói co thu nhap òn dinh va khà cao trUóc sU ngac nhién cùa<br /> nhiéu ngUdi... Tói bié't ràng con làu tòi mói dat tdi mùc song "trung<br /> lUu" cùa xà bòi. Tòi dà co'gang rà't nhiéu de ed the còng tu "ven cà dòi<br /> dUdng". Song sue lUc con ngUÒi that tiém tàng ma cùng là co ban. Ddn<br /> giàn là tói phài tró ve vdi càc con tòi, phài hoàn thành nhiem vu cùa<br /> "co giào d nhà" cùa con, de trành bau qua "con hu tai me"... - vi thién<br /> chùc Idn lao cùa minh.<br /> <br /> 3. THAY LÒI KÉT<br /> Tòi khòng chàc quyét dinh cùa tòi co the là dùng dàn vói càc chi<br /> em kbàc hay khòng, càng khòng the là giài phàp chung vói nhiéu<br /> ngUdi, song nò thUc sU là sU lUa chpn dùng trong hoàn cành cùa tòi.<br /> Phong trào giài phóng phu nù dà dem lai nhiéu quyén Idi cho chi em<br /> phu nù thòng qua sU hình dàng gidi. Tham già cóng tàc xà bòi, boat<br /> dòng nghé nghiep khòng chi là nhu càu cupe sò'ng vat chà't ma con là<br /> càch khàng dinh vi the kinh té, chinh tri, vàn boa cùa ngUòi phu nù<br /> trong già dình va xà bòi. Song co mot diéu khó co the bình dang dUdc<br /> là nhùng thién chùc khòng the thay the dUdc d nhùng ngUÒi vd, ngUÒi<br /> me. Nhùng ngUdi phu nù gành vàc còng viec xà bòi nhU nam gidi, lai<br /> ddng thdi dàm dUdng tràch nhiem già dình rò ràng là nhùng ngUÒi<br /> "làm viec bang hai" mot càch bà't bình dàng. Phài chàng, theo nguyèn<br /> ly "binh thòng nhau" cùng nhU triét ly àm dUdng phUdng Dòng, càn ed<br /> mot su diéu boa lai, bang càch bù trù chuyén boa cho nhau. Diéu dò<br /> khòng ed nghìa là quay ngudc hành xe lich su, siét lai cài vòng kim co<br /> "tam tòng" ràng buòc chi em. Song, nhùng ngUÒi phu nù co khà nàng<br /> xuàt chùng, co su menh dàm dUdng nhùng trpng tràch xà bòi (dù ò<br /> lình vUe nào) cùng càn co su ho trd khòng nhò cùa càc t h à n h vién kbàc<br /> (trUdc hé't là nam gidi) de hoàn thành tò't thién chùc trong già dình.<br /> <br /> 356<br /> Nhùng ngUdi phu nù bình thUdng, de ed thè "ven dói dUdng", nhà't dinh<br /> càn ed sU ho trd cùa cà già dình va xà bòi ma trUdc hé't là nhùng<br /> chinh sàch khuyé'n khich, Uu tién dó'i vdi phu nù. Dò mói chinh là sU<br /> bình dàng.<br /> <br /> NgUdi phu nù tri thùc, nhU trén,dà nói, là nhùng ngUÒi dUdc<br /> thu nhan tu xà bòi nhiéu hdn, nén cùng ed nghìa vu Idn hdn. NgUÒi nù<br /> tri thùc càn phài diéu phdi bài hoà cóng tàc chuyén món va chùc phàn<br /> già dình, dac biet phàt buy vai trò giào due cùa ngUÒi me tri thùc de<br /> trành làng phi ngudn "vó'n khòng tu co" dèi dào trong viec bdi dUdng<br /> thè' he tUdng lai khòng chi cho mòi già dình ma chinh là cho dà't nUdc,<br /> cho xà bòi, cho cà the giói ngày mai.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 357<br />