Phát triển website báo tiền phong điện tử trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát đối tượng bạn đọc (Phần 1)

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

267
lượt xem 78
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo Tiền phong từ lâu đã trở thành người bạn thân thiết của hàng triệu thanh niên Việt Nam. Trên con đường phát triển và hội nhập, Báo Tiền Phong điện tử ra đời là sự phát triển tất yếu phù hợp với xu hướng hiện đại của báo chí trong và ngoài nước. Ngày 16 tháng 1 năm 2005 đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trên chặng đường lịch sử 55 năm của báo Tiền Phong: Báo tiền phong điện tử chính thức ra mắt bạn đọc trên toàn thế giới ở địa chỉ website:www.Tienphongonline.com.vn ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phát triển website báo tiền phong điện tử trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát đối tượng bạn đọc (Phần 1)

Phát tri n website báo ti n phong i n t trên cơ s nghiên c u, kh o sát i tư ng b n c (Ph n 1) A. Ph n m u 1. Lý do ch n tài Báo Ti n phong t lâu ã tr thành ngư i b n thân thi t c a hàng tri u thanh niên Vi t Nam. Trên con ư ng phát tri n và h i nh p, Báo Ti n Phong i n t ra i là s phát tri n t t y u phù h p v i xu hư ng hi n i c a báo chí trong và ngoài nư c. Ngày 16 tháng 1 năm 2005 ã ánh d u m t bư c ngo t quan tr ng trên ch ng ư ng l ch s 55 năm c a báo Ti n Phong: Báo ti n phong i n t chính th c ra m t b n c trên toàn th gi i a ch website:www.Tienphongonline.com.vn S dĩ tôi ch n tài “Phát tri n website báo ti n phong i n t trên cơ s nghiên c u, kh o sát i tư ng b n c”. Vì m t s lý do sau ây: 1.1.Nghiên c u vì s yêu thích t báo T khi là sinh viên năm th 3 khoa báo chí, tôi ã vi t bài c ng tác v i báo Ti n Phong. Khi báo Ti n phong i n t ra i, tôi ã có cơ h i làm vi c như m t phóng viên th c th c a Ban i n t n nay ã ư c 5 tháng.
Môi trư ng làm vi c và kho ng th i gian ó cho tôi cơ h i tìm hi u ban u v cơ c u ho t ng và nh ng c i m c a Ban i n t báo Ti n phong cũng như c gi c a báo Ti n Phong i n t . B ng nh ng quan sát, nh p cu c vào các ho t ng c a toà so n, khi th c hi n tài này, tôi có ư c nh ng thu n l i nh t nh. Cùng v i quá trình c ng tác vi t bài cho báo gi y, quá trình th c t p và làm vi c Ti n Phong i n t ã cho tôi ni m am mê làm báo, tôi th t s th y yêu thích trang báo i n t Tienphongonline. Tôi làm tài nghiên c u này chính là xu t phát t tình c m c bi t yêu thích t báo i n t nơi mình ang làm vi c. 1.2. Làm khoá lu n là m t cách th hi n ý tư ng và óng góp vào s phát tri n chung c a t báo. V i ki n th c cơ b n v lý lu n báo chí ư c trang b trong nhà trư ng, khi i vào th c t công tác, tôi có nh ng nh n xét, ánh giá và nh ng ý tư ng mang tính ch t cá nhân. Tôi mu n th hi n nh ng ý tư ng, nh n xét, ánh giá ó qua Khoá lu n t t nghi p này v i mong mu n góp m t ti ng nói vào s hoàn thi n trang báo i n t Tienphongonline.com.vn 2. M c nghiên c u: Tìm hi u ư c khá sâu s c v i tư ng Khi th c hi n tài này, tôi ã qua quá trình làm vi c và tìm hi u v cơ ch ho t ng cũng như m i công tác trong Ban i n t báo Ti n Phong. Chính vì v y, nh ng tài li u, con s th ng kê (s lư ng ngư i truy c p, bài ư c c nhi u nh t) tôi u có th ư c truy xu t t ph n m m qu n lý thông tin cá nhân. Thêm vào ó, tôi ã có ư c nh ng ý ki n nh n xét, ánh giá cũng như nh ng gi i thích v th c m c, nh ng lý do khách quan, ch quan t ngư i i u hành ho t ng toà so n, ó là Phó t ng biên t p ph trách Ti n Phong i n t
Nguy n Ng c Nam và thư ký toà so n Nguy n Vi t Hùng cũng như nh ng phóng viên trong vào ngòai Ban i n t báo Ti n Phong. 3. Phương pháp nghiên c u: Kh o sát, tìm hi u, phân tích, ánh giá, so sánh, i u tra xã h i h c th c hi n tài nghiên c u “Phát tri n website báo ti n phong i n t trên cơ s nghiên c u, kh o sát i tư ng b n c”, tôi ã dành khá nhi u th i gian quan sát, nh p cu c và tìm hi u cơ ch t ho t ng cũng như i tư ng c gi c a báo qua ph n h i, qua i u tra, phát b ng h i… S li u th ng kê, ph ng v n, phát phi u thăm dò, b ng h i ư c th c hi n nhi u a phương: Hoà Bình, B c Ninh, Hà N i v i nhi u t ng l p: Nông thôn, Thành th , th tr n, th xã, mi n núi… và nhi u thành ph n: Trí th c, nông dân, công nhân, h c sinh, sinh viên… Sau khi t ng h p k t qu kh o sát, b ng phương pháp quan sát, úc rút kinh nghi m t chính nh ng ho t ng c a mình t i toà so n, so sánh báo Ti n phong i n t v i các t báo khác, tham kh o các phương th c nghiên c u c a các trung tâm nghiên c u, công trình nghiên c u c gi trong và ngòai nư c, tôi t ng h p và rút ra k t lu n, nh n xét, ánh giá, xu t… 4.M c ích nghiên c u, ý nghĩa và nhi m v c a lu n văn: Góp ph n c i ti n, hoàn thi n website www.Tienphongonline.com.vn 4.1. M c ích nghiên c u Xu t phát t lý do ch n tài, m c tiêu c a lu n văn mà tôi th c hi n v i tên g i “Phát tri n website báo Ti n Phong i n t trên cơ s nghiên c u, kh o sát i tư ng b n c” ch y u hư ng t i m c ích phân tích cho ư c i tư ng c gi c a báo Ti n Phong: i tư ng ch y u là ai? Ch ra c i m v l a tu i, gi i
tính, thành ph n xã h i, quy lu t tăng gi m s lư ng ngư i truy c p qua th i gian, qua ti n trình s ki n l n… ph n nào cho th y c gi c a trang báo có c i m tâm lý gì, c n thay i gì có ư c ông ob n c nh t và ng th i th c hi n t t ch c năng nh hư ng tư tư ng. Cu i cùng, t nh ng nh n xét ánh giá, tôi ưa ra k t lu n và xu t Ban biên t p xem xét hoàn thi n n i dung và hình th c c a trang báo. 4.2. ý nghĩa lý lu n c a lu n văn Góp ph n vào vi c nghiên c u i tư ng c gi nói chung và nghiên c u i tư ng c gi c a m t trang báo i n t dành cho tu i tr nói riêng. V n nghiên c u i tư ng c gi là v n m u ch t trong vi c phát tri n báo chí theo xu hư ng t h ch toán kinh doanh. N u lư ng báo bán ra th p s d n n doanh thu gi m và c bi t là qu ng cáo sa sút. N u gi i quy t t t v n n th hi u công chúng s là cơ s cho m i c i ti n, thay i sao cho h p lý h n 4.2.ý nghĩa th c ti n c a lu n văn Báo Ti n Phong i n t m i ra i ch c ch n còn nhi u c i t , thay ic v n i dung và hình th c. Trong hoàn c nh ó, nh ng óng góp c a tài s là nh ng g i ý có giá tr góp ph n vào vi c hoàn thi n website:www tienphongonline.com.vn. 5. i tư ng và ph m vi nghiên c u: Báo in và báo Ti n Phong i n t i tư ng ch y u tác gi ti n hành nghiên c u trong khoá lu n này là báo gi y Ti n Phong trong n a u năm 2005 và báo Ti n Phong i n t t khi ra i n nay.
Thêm vào ó, m t s tran báo i n t khác như Lao ng, Thanh Niên, Tu i Tr … 6. K t c u c a Lu n văn: Lu n văn chia làm ba chương Ngoài ph n m u và k t thúc, lu n văn chia làm ba chương vói c u trúc i t cái chung n cái riêng, m i chương gi i quy t m t v n c th . M i v n ư c chia thành các m c nh . Chương 1 Báo i n t và c gi c a báo i n t I.Báo chí- ch c năng, nhi m v c a báo chí trong i s ng xã h i 1.Ch c năng c a báo chí Theo cu n Cơ s lý lu n báo chí truy n thông c a tác gi Dương Xuân Sơn- inh Văn Hư ng- Tr n Quang thì báo chí có nh ng ch c năng chính sau ây 1.1. Ch c năng giáo d c tư tư ng. Báo chí là m t trong nh ng phương ti n quan tr ng c a ng th c hi n ch c năng giáo d c chính tr - tư tư ng cho qu n chúng. Ho t ng giáo d c tư tư ng c a báo chí d a trên s tác ng có tính thuy t ph c b ng vi c thông tin nh ng s ki n, hi n tư ng, quá trình c a i s ng xã h i m t cách trung th c và khách quan. S ph n ánh k p th i, phong phú các s ki n, k t h p v i minh ch ng ch t ch và khoa h c là cơ s t o nên ch t lư ng m i trong nh n th c c a công chúng- s nh n th c có lý trí, t giác nh ng quan i m v cu c s ng, nh ng lý tư ng xã h i, nh ng giá tr c a hi n th c.
Trong hoàn c nh t nư c ang phát tri n và h i nh p m nh m , ch c năng giáo d c tư tư ng càng ư c cao và báo chí là l c lư ng xung kích th c hi n ch c năng này. Như C.Mác t ng nói: “ i u áng chú ý nh t c a các t báo là ch nó c n d hàng ngày vào phong trào và có kh năng là ngư i phát ngôn tr c ti p c a phng trào. Nó ph n ánh y toàn b nh ng s ki n ang di n ra h ng ngày, là m i tác ng qua lai sinh ng không nh ng gi a nhân dân v i báo chí cách hàng ngày c a nhân dân” N n kinh t th trư ng như m t làn gió tác ng vào h u kh p các làng b n, t thôn quê n thành th , t nông thôn n mi n núi, và trong ông o qu n chúng nhân dân, không ph i ai cũng có ư c nh n th c tư tư ng v ng vàng, không ph i không có nh ng ph n t cơ h i xúi gi c nhân dân ch ng l i ng và Nhà nư c. Hơn b t c phương ti n nào, b ng s c th hoá nh ng chính sách, pháp lu t, ưa chính sách, pháp lu t vào i s ng…báo chí ã tr thành ngư i tuyên truy n cho hàng tri u qu n chúng nhân dân hi u và tin theo ư ng l i chính sách c a ng. Như trong th i kỳ t nư c v a m i giành c l p, Bác H ã nh n m nh: “Các báo và các ban tuyên truy n nên hư ng d n lòng yêu nư c và chí cương quy t c giành c l p hòan toàn c a ng bào m t cách ôn hòa, bình tĩnh, có l i cho ngo i giao. Hơn n a c n ph i gi i thích cho tòan dân hi u rõ con ư ng i c a Chính ph khi ký v i Pháp Hi p nh sơ b ”1 Sau khi chi n th ng th c dân Pháp, Mi n B c trong công cu c xây d ng ch nghĩa xã h i, m t l n n a, Bác nh n m nh: “T báo ng là như nh ng l p hu n luy n gi n ơn, thi t th c và r ng kh p. Nó d y b o chúng ta nh ng i u c n bi n v tuyên truy n, t ch c, lãnh o và công tác. Hàng ngày nó giúp nâgn cao trình chính tr và năng su t công tác c a chúng ta. N u c c m u làm vi c mà không xem, không nghiên c u báo ng, thì khác nào nh m m t i êm; nh t nh s lúng túng, v p váp, h ng vi c”2.
Ngày nay, báo chí càng có vai trò quan tr ng trong i s ng xã h i. Th i gian v a qua, hàng lo t nh ng chính sách v y t , giáo d c, t ai - là nh ng v n liên quan tr c ti p n i s ng nhân dân ã ư c báo chí ưa tin nhi u chi u, v i nh ng phân tích lý gi i h t s c c n k nhân dân hi u và ng h chính sách c a nhà nư c. Ví d như v i tài v khám ch a b nh mi n phí cho tr em dư i 6 tu i, báo Ti n Phong ã ăng m t lo t bài như: Không lo thi u kinh phí khám ch a b nh cho tr em dư i 6 tu i (báo Ti n Phong ngày 5.4.2005), bài Th khám ch a b nh mi n phí cho tr dư i 6 tu i: ít nh t ph i m t quý n a (báo Ti n Phong ngày 14.4) nói v nh ng ti n ích cũng như v n khó khăn t ra cho ngành y t , cho ngư i dân khi ưa ch trương này vào cu c s ng. V i nh ng tác ph m báo chí i vào nh ng v n c p thi t c a i s ng, báo chí ã góp ph n c th hoá ư ng l i, chính sách c a ng và Nhà nư c vào i s ng nhân dân, nhân dân th y pháp lu t hay chính sách c a nhà nư c th t s g n gũi và vì nhân dân. Trong cu n Cơ s lý lu n báo chí truy n thông c a nhóm tác gi Dương Xuân Sơn, inh Văn Hư ng, Tr n Quang cũng ã c p tr c ti p nv n này: “Báo chí là m t trong nh ng phương ti n quan tr ng c a ng th c hi n ch c năng giáo d c chính tr - tư tư ng cho qu n chúng. Ho t ng giáo d c tư tư ng c a báo chí d a trên s tác ng có s c thuy t ph c b ng vi c thông tin nh ng s ki n, hi n tư ng, quá trình c a i s ng xã h i m t cách trung th c và khách quan. S ph n ánh k p th i phong phú các s ki n, k t h p v i minh ch ng ch t ch và khoa h c là cơ s t o nên ch t lư ng m i trong nh n th c c a công chúng- s nh n th c có lý trí, t giác nh ng quan i m v cu c s ng, nh ng lý tư ng xã h i, nh ng giá tr c a hi n th c”. (trang 77, sdd)
Báo chí ã óng vai trò quan tr ng trong vi c th c hi n giáo d c tư tư ng các vùng “ i m nóng” như Tây Nguyên, Tây B c… 1.2. Ch c năng qu n lý và giám sát xã h i Báo chí th c hi n quá trình qu n lý xã h i b ng các n i dung ch y u sau: ăng t i ph bi n ư ng l i chính sách c a ng, Nhà nư c và các c p, các ngành cho các t ch c và các thành viên xã h i bi t, hi u, nh n th c và hành ng trong th c ti n. ng ta trong nhi u văn ki n ã ch rõ: Các phương ti n thông tin i chúng có nhi m v truy n bá, ư ng l i chính sách c a ng, Nhà nư c i sát th c th c t . Báo chí tham gia tích c c vào vi c xây d ng và hoàn thi n ư ng l i ch trương chính sách c a ng, Nhà nư c các c p các ngành trong xã h i. ây là nhi m v quan tr ng c a bá chí. i u này cho th y, báo chí không ch tuyên truy n, ng viên và t ch c qu n chúng th c hi n mà còn tham gia tr c ti p vào vi c xây d ng m i, s i, b sung và hoàn thi n ư ng l i, chính sách, pháp lu t. Ví d : Trong kỳ h p th 7 qu c h i khóa XI, Báo tu i tr c p m t lo t v n qua các tít báo như: Có th làm lu t nhanh mà t t, Lu t ph i kh thi…hay như v v n giáo d c: C n m t b sách giáo khoa và chính sách c tuy n, H kh u tr thành c n tr trong th c hi n quy n bình ng h c t p…hay Sài Gòn gi i phóng có bài: Ki m toán nhà nư c ph i có vai trò c bi t, d th o lu t Thương m i thi u chính sách c th … Báo chí ph n ánh, phân tích k p th i tình hình th c t , hi n tr ng công vi c c a các a phương, cơ s s n xu t ho c m t v n nào ó trong s nghi p xây d ng và b o v t qu c.
Báo chí cùng v i nhân dân xu t sáng ki n, ưa ra ki n ngh , gi i pháp cho ho t ng qu n lý hi u qu hơn trên cơ s phân tích sâu s c, toàn di n và khoa h c các s li u, d li u c n thi t. 1.3. Ch c năng phát tri n văn hoá gi i trí Phát tri n văn hoá và gi i trí là m t trong nh ng ch c năng khách quan c a báo chí. Bên c nh ch c năng giáo d c tư tư ng và giám sát xã h i. V i l i th c a mình, trên t ng s báo, chương trình phát thanh, truy n hình…h ng ngày h ng gi truy n bá nh ng giá tr văn hoá truy n th ng c a dân t c, tinh hoa văn hoá nhân lo i góp ph n kh ng nh b n s c văn hoá dân t c trong th i i giao lưu qu c t như hi n này. Bên c nh vi c truy n bá, ph bi n các tác ph m văn hoá- văn ngh nói trên thì thông tin qu ng cáo trên báo chí cũng có ý nghĩa xã h i to l n, áp ng nhu c u a d ng, phong phú c a nhân dân. ó là qu ng cáo, ch d n, d báo th i ti t, giá c th trư ng…. Trong th i kỳ h i nh p kinh t , v n h i nh p văn hóa qu c t và s h i nh p văn hóa cũng t ra nhi u v n thách th c. Nh ng v n như s quay tr l i c a dòng nh c ph n ng t h i ngo i, m t b n s c dân t c cũng tr thành nh ng tài nóng h i trên báo chí. V Paris by night g n ây là m t ví d : Bài báo này vi t v i m c ích phê phán n ph m này, nhưng l i nêu quá nhi u thông tin v nó. Trên m t tr n u tranh chính tr , u tranh ch ng tư tư ng ph n ng và các bi u hi n c a suy thóai văn hóa ã di n ra h t s c sôi n i trên m t báo. Và trong cu c chi n này, vai trò nh hư ng dư lu n c a báo chí ã ư c kh ng nh m t cách rõ nét.
2.Báo chí Vi t Nam trong s nghi p xây d ng và b o v t qu c, th c hi n công cu c công nghi p hoá, hi n i hoá t nư c. Trong hai cu c chi n tranh c u nư c vĩ i c a dân t c, báo chí ã góp ph n không nh ng viên qu n chúng nhân dân, huy ng s c ngư i, s c c a cho ti n tuy n. Báo chí cũng góp ph n không nh khi p tan m i âm mưu tuyên truy n m dân c a ch, góp ph n ưa t nư c i n th ng l i cu i cùng. c bi t, trong nh ng th i kh c quy t nh, nh ng i thay to l n c a t nư c như th i kỳ i m i, v i nhi u chính sách m i, còn xa l v i i s ng nhân dân, báo chí ã làm t t nhi m v tuyên truy n, gi i thích cho nhân dân hi u ư ng l i chính sách m i c a ng. Không ch có v y, báo chí còn góp ph n to l n vào vi c i u ch nh các d lu t, ban hành chính sách khi ch ra nh ng b t c p, nh ng h n ch t n t i giúp cơ quan ch c năng s a i áp d ng lu t pháp phù h p hơn v i tình hình th c t . Khi Liên Xô tan rã, m t b ph n ngư i dân hoang mang thì báo chí là ng n cò tiên phong nêu cao tinh th n i m i khi n cho ngư i dân tin tư ng vào s lãnh oc a ng, Nhà nư c và con ư ng ã ch n. Hi n nay, trong quá trình ra nh p WTO (t ch c thương m i th gi i), Báo chí cũng á góp ti ng nói quan tr ng vào vi c nêu lên nh ng cơ h i và thách th c khi VN ra nh p t ch c này. G n ây, v ch này có th k n: WTO ích ã g n, Th y s n vi t nam mu n ra bi n l n c n thương hi u m nh, WTO th ng nh t thu quan cho nông ph m…trên Ti n Phong hay M tăng cư ng àm phán v vi c gia nh p WTO v i Vi t Nam, S a lu t h i nh p…trên Tu i tr … hàng trăm bài báo v tác ng c a vi c gia nh p WTO n m i t ng l p, m i ngành ngh ã góp vào ti ng nói chung n n kinh t Vi t Nam chu n b cho h i nh p toàn c u, vươn ra bi n l n.
Như v y, xã h i càng phát tri n thì vai trò c a báo chí càng ư c kh ng nh, i s ng báo chí ã có nh ng bư c phát tri n m nh m v i s phát tri n m nh c v s lư ng và ch t lư ng. II.Báo i n t và v trí c báo i n t trong h th ng các phương ti n truy n thông i chúng 1.Ti n b c a khoa h c k thu t và s ra i c a báo i n t 1.1. Khái ni m báo i n t Theo cu n bài gi ng lý thuy t và th c hành báo chí tr c tuy n c a tác gi Bùi Ti n Dũng, Nguy n Sơn Minh, Anh c: Hi n nay, vi c s d ng thu t ng nh danh lo i hình báo chí mà thông tin ư c chuy n t i và ti p nh n qua m ng Internet v n chưa th ng nh t và ang là v n gây nhi u tranh cãi. Trên th gi i, lo i hình báo chí này có nhi u tên g i khác nhau như “onine Newspaper” (báo chí trên m ng, tr c tuy n), e- journal (electronic journal- báo chi i n t ), “e- zine” (electronic magazine- t p chí i n t )… Vi t Nam, thu t ng “Báo i n t ” ư c s d ng ph bi n, như Nhân Dân i n t , Lao ng i n t , ngoài ra, nhi u ngư i còn g i chúng b ng các tên khác như “Báo m ng”, “báo chí Internet”, “Báo tr c tuy n”… i u 3 lu t báo chí quy nh: báo i n t là lo i hình báo chí ư c th c hi n trên m ng thông tin máy tính. Bên c nh ó, nhi u nhà nghiên c u ã tìm n m t thu t ng khác v n ã ư c s d ng khá ph bi n trong các tài li u báo chí nư c ngoài ó là “online”.
T i n tin h c nh nghĩa online dùng theo nghĩa thông d ng ch tr ng thái ho t ng c a m t máy tính khi ã k t n i v i m ng internet và s n sàng ho t ng. Online d ch sang ti ng Vi t là “trên m ng” ho c “tr c tuy n”. Thu t ng này phù h p v i vi c ti p nh n thông tin trên m ng, vì mu n c ư c báo ngư i c ph i có m t máy tính có kh năng k t n i vào m ng tình tr ng tr c tuy n. Trong khóa lu n này, m c dù khái ni m báo i n t còn nhi u i u ph i tranh cãi nhưng tôi gi úng tên g i c a Báo Ti n Phong “ t tên” cho a con m i ra i c a mình là Ti n phong i n t . L ch s hình thành và phát tri n báo chí internet ư c t trên n n t ng là s ti n b khoa h c k thu t nói chung và s ra i, phát tri n c a máy tính nói riêng. 1.2. ôi nét v quá trình phát tri n c a máy tính và m ng internet T năm 1936, nhà phát minh Konrad Zuse phát minh ra máy tính Z1. Máy tính u tiên có th l p chương trình và cài t cho nó ho t ng, n năm 1985 Microsoft b t tay v i Apple cho ra i các model Microsoft Windows cho n hi n nay v i công ngh nano (siêu siêu nh ) chi c máy tính ã có nh ng bư c ti n dài trên l ch s công ngh . Khi s phát tri n c a khoa h c công ngh ã t n m t trình nh t nh, nhu c u truy n các d li u thông tin khoa h c ó cũng ngày càng tăng lên. Các ho t ng x lý, th ng kê, phân tích tính toán c a h th ng máytính ã giúp r t nhi u cho các nhà khoa h c trong công vi c c a h . Nhưng có m t th c t là các máy tính này l i là các th c th c l p, không th có s chuy n giao, giao lưu v i các máy tính khác.
ý tư ng v m t m ng c a các nhà nghiên c u xu t hi n, qu c gia i u trong ho t ng liên k t máy tính là Hoa Kỳ. Dư i s b o tr c a Cơ quan D án Nghiên c u ti n b thu c B Qu c phòng M , các nhà nghiên c u ã ti n hành tìm ra công ngh nh m liên k t các máy tính có c u trúc ph n c ng khác nhau, s d ng h i u hành khác nhau. Nh ng ngày u c a Internet, máy tính và ư ng liên l c có t c x lý ch m, ch t t i a 50 kilobits/giây. S lư ng máy tính n i vào m ng cũng r t ít, ch có 213 máy. Theo Google, t gi a năm 2003 trên th gi i ã có kho ng 600 tri u ngư i s d ng Internet. Theo th t , nhi u nh t là M , kho ng 176 tri u ngư i, chi m 60,4% dân s . Sau M là Trung Qu c, chi m kho ng 59,1 tri u ngư i, chi m 4,6%. Vi t Nam tuy n i k t vào Internet có mu n hơn nhưng vào cu i năm 2002 ã t o ư c m t s bùng n thuê bao do hi n tư ng Internet cà phê, m t máy ch chia ra nhi u máy nh làm gi m giá thành, áp ng mong i c a ngư i tiêu dùng. Báo chí tr c tuy n ngày nay là m t trong nh ng ti n ích quan tr ng nh t và là b ph n không th tách r i c a Internet. ây là giai o n phát tri n cao c a lo i hình báo chí mà thông tin ư c truy n i và thu nh n thông qua các thi t b thu phát ư c d t trong tình tr ng “tr c tuy n”, k t n i. Khái ni m tr c tuy n l n u tiên ư c nh c t i trong nh ng năm 70 c a th k XX, ch các d ch v cung c p thông tin qua ư ng i n tho i ho c tín hi u vô tuy n i n là teletex và videotext. Videotext ra i sau và là m t bư c phát tri n c a công ngh teletext. Nó cho phép xem văn b n, hình nh trên màn hình tivi ho c máy vi tính Thông tin ư c chuy n t i và thu nh n qua ư ng iên tho i, cáp ho c m ng máy tính. Videotext là ti n thân c a công ngh world wide web (www) là linh h n c a báo chí tr c tuy n sau này.
Năm 1995, nhà cung c p d ch v m ng M là Prodigy ã th c hi n bư c t phá vào lĩnh v c báo chí tr c tuy n khi tung ra th trư ng d ch v www. L p t c, m t lo t các t báo l n c a M ã xây d ng website c a mình trên m ng prodigy như: Los Angeles Times, USA Today, New york Newsday…cùng trong năm 1995, 11 t báo khác châu á cũng xu t hi n trên m ng internet như China Daily, Utusan (Malayxia), Kompas (Indonesia) Asahi Simbun (Nh t B n)… Tính d n ngày 23 tháng 10 năm 2001 ã có kho ng 12.594 a ch trang web truy n thông trên m ng internet, trong ó có 4.028 t p chí, 4.918 a ch báo, 2158 ài truy n thanh và 1428 ài truy n hình. Ngư i ta ư c tính m i năm m ng toàn c u này có thêm 1,5 tri u thành viên m i. 2. S hình thành và phát tri n c a báo i n t Vi t Nam T i Vi t Nam, năm 1997 nư c ta hoà nh p siêu l cao t c thông tin m ng internet t năm 1997, g n m t năm sau, tháng 2 năm 1998 t p chí Quê Hương cơ quan c a u ban v ngư i nư c ngoài ư c ưa lên m ng internet và tr thành t báo tr c tuy n u tiên c a Vi t Nam. S ki n có ý nghĩa m ư ng này ư c ghi nh n như m t d u n quan tr ng trong l ch s báo chí nư c ta. T ây, h th ng các phương ti n truy n thông i chúng Vi t Nam có thêm m t thành viên m i, m t lo i hình báo chí m i, hi n i và c bi t h u ích trong kh năng tuyên truy n i ngo i. Nh n th y th m nh có m t không hai c a báo trưc tuy n, ngay sau khi t p chí Quê hương tr c tuy n xu t hi n, m t lo t các cơ quan báo chí ti n hành ho t ng th nghi m và l n lư t xu t b n n ph m báo chí c a mình trên m ng Internet.
Ngày 19/12/97, m ng thông tin tr c tuy n VNN, ti n thân c a VASC ORIENT ra i. ây là bư c chu n b quan tr ng cho ngày 2/9/2001, trang ch : www.vnn.vn l n u ti n ra m t công chúng mang tên VASC ORIENT Trên n n m ng VNN. Sau ó không lâu, Lao ng cũng ã r t nhanh nh y khi cho ra m t t báo i n t c a mình v i a ch : www.laodong.com.vn. Ngày 26/2/2002, FPT ã chính th c ưa lên m ng t Tin nhanh Vi t Nam (Vnexpress.net). Ngày 25 tháng 11/2002, t báo này ã chính th c ư c c p phép ho t ng báo chí, tr thành t báo tr c tuy n cl p u ti n c a Vi t Nam. n nay, h u h t các t báo l n c a Vi t Nam như Ti n Phong, Thanh Niên, Lao ng u ã có website báo i n t . Có ngư i nói r ng th i c a báo i nt VN ã b t u. i u ó không ph i không có căn c khi phân tích s li u thuê bao Internet, m t trong nh ng ánh giá có cơ s nh t v tri n v ng c a báo tr c tuy n. Không ch v s lư ng, ch t lư ng các t báo i n t cũng ư c tăng lên áng k v i s chuyên nghi p hóa m c cao. Thông tin ư c c p nh t thư ng xuyên, liên t c và s k t h p truy n thông a phương ti n cũng ư c áp d ng tri t . Vào Vietnamnet TV, Tienphongonline hòan toàn có th xem ư c nh ng o n video ch t lư ng t t. M c tăng trư ng Internet c a Vi t Nam cao g p g n 7 l n khu v c. Các nhà cung c p liên t c ưa ra các d ch v khuy n mãi m i phát tri n thuê bao. ư c bi t các nhà cung c p r t l c quan v ti m năng phát tri n thuê bao trong th i gian t i t i Vi t Nam. a s cho r ng, th i gian v a qua ch m i là
"bư c d o u", v i các chính sách m i, t c tăng trư ng thuê bao trong năm nay s r t kh quan. V i s tăng trư ng như hi n nay, và ó m i ch là “bư c d o u”, trong tương lai ch c ch n s ngư i s d ng internet s tăng lên r t nhanh. S ngư i truy c p internet là i u ki n c n báo chí i n t phát tri n i tư ng c gi . V i xu hư ng như hi n nay, th trư ng báo chí i n t ch c ch n s vô cùng sôi ng trong tương lai g n. 3. L i th so sánh c a báo i n t 3.1 C p nh t t ng giây V i báo in, kỳ phát hành t i a cũng ch d ng l i ba kỳ m t ngày, phát thanh truy n hình ti n xa hơn m t bư c, có th truy n, phát thông tin tr c ti p song song v i s ki n nhưng l i òi h i s chu n b chu áo, công phu v nhân l c và nhi u trang thi t b c ng k nh, t n kém. Báo tr c tuy n ã vư t qua nh ng rào c n này và t rõ tính năng ng, linh ho t có m t không hai. Báo tr c tuy n không m t th i gian chu n b , không b ch m tr trong khâu in n, t ch c phát hành… N i dung thông tin c a báo tr c tuy n không b gi i h n trong khuôn kh c nh, h n h p trên m t gi y, cũng không b ch ư c b i nguyên t c b t di b t d ch v th i gian và th i lư ng phát sóng. Thông tin c a báo tr c tuy n ư c lưu gi dư i d ng t p d li u trên ĩa t nên có th ư c b sung b t kỳ lúc nào, b t k dung lư ng bao nhiêu. Kh năng này kh ng nh thông tin c a báo tr c tuy n là th thông tin nóng nh t, tươi m i nh t, y nh t.
Thông tin báo chí tr c tuy n phá v tính nh kỳ thư ng xuyên c a các lo i hình báo chí truy n th ng khác. ó là th thông tin không ch ư c c p nh t t ng giây. Khi m t s ki n x y ra, thông tin u tiên s ư c thông báo và s nv i công chúng và ti p theo ó s là s b sung nh ng tình ti t m i. Ví d : Qua theo dõi c a chúng tôi, trung bình, m t chuyên m c c a Vietnamnet thư ng xu t hi n bài m i sau 1-2 gi , Ti n Phong là 4 gi và vnexpress.net là 1 gi , tu i tr 2 gi /l n. 2.Kh năng a phương ti n Kh năng a phương ti n c a báo tr c tuy n th hi n s k t h p ch t ch hài hoà các y u t ch vi t, âm thanh, hình nh, màu s c, ho , hình kh i… trong m t s n ph m báo chí. Khi ti p c n m t t báo tr c tuy n, công chúng b t g p ng th i s có m t c a báo in, phát thanh, truy n hình. Không ch c ư c n i dung c a thông tin, h còn có th nghe m t khúc nh c, xem m t o n phim ng n hay ng m m t seri nh sinh ng… Báo tr c tuy n tích h p s c m nh c a các phương ti n truy n thông i chúng truy n th ng, ng th i vư t qua ư c nh ng hàng rào ngăn c n thông tin n v i ngư i c. Hi n nay, vi c xem video trên báo tr c tuy n không còn là i u l l m. Ngày 12 tháng 5, báo Ti n Phong i n t ã th c hi n cu c tư ng thu t tr c tuy n t i hi n trư ng v b t cóc con tin th xã Hà ông, Hà Tây và ngay sau ó, c gi ã có th xem o n phim dài 8 phút v quang c nh nơi s y ra s vi c v i ch t lư ng hình nh t t. Vi c làm này tư ng ph c t p nhưng v m t k thu t, vi c chèn băng video vào tác ph m báo chí không khác gì nhi u so v i vi c chèn m t… b c nh.
3.Tính tương tác c a báo tr c tuy n Hơn b t kỳ m t lo i hình báo chí nào khác, báo tr c tuy n có tính tương tác cao th hi n rõ tính i chúng và tho mãn ư c nhu c u thông tin a chi u c a ngư i c. Theo lý thuy t truy n thông, tương tác qua l i gi a công chúng và toà so n qua kênh thông tin ph n h i là m t y u t quan tr ng th hi n hi u qu truy n thông ng th i t o ra cơ s toà so n i u ch nh n i dung, hình th c thông tin theo hư ng tăng cư ng ch t lư ng. Ngoài ra, báo tr c tuy n tr i hơn phương ti n truy n thông i chúng (PTTTT C) truy n th ng kh năng g n k t lưu gi c gi b ng hình nh phân ph i báo theo yêu c u. Khi ngư i c b ng vài thao tác ơn gi n như ti n hành ăng ký và cung c p a ch thư i n t c a mình cho toà so n, toà so n s g i b n tóm t n s báo m i dư i d ng thư i n t có ch a siêu liên k t v i toàn văn n i dung. G n ây, tính tương tác c a báo chí tr c tuy n ư c nâng lên m c cao nh t: Tương tác tr c tuy n. Công chúng kh p m i nơi trên trái t có th tham gia vào quá trình giao lưu tr c tuy n, ư c các nhân v t khách m i ho c phóng viên tr c ti p cung c p thông tin và gi i áp th c m c. Hình th c này Vi t Nam ang ư c nhi u toà so n báo chú ý khai thác. V i báo Ti n Phong, dù m i ra i nhưng ã th c hi n ư c t i trên 10 cu c bàn tròn tr c tuy n v các v n “nóng” như Hoa h u Vi t Nam, HLV trư ng A. Ried, S ng th , Doanh nhân 8X, ôn thi i h c. M i cu c giao lưu tr c tuy n thu hút ư c hàng ch c ngàn ngư i theo dõi.
Theo Thư ký tòa so n (TKTS) Tienphongonline (TPO), m i ngày TPO nh n ư c trên 200 ph n h i c a c gi v các v n báo nêu. Nói như v y th y r ng tính tương tác c a báo tr c tuy n là vô cùng quan tr ng, nó thu hút ư c c gi vì “tính vô danh”, ch c n vài thao tác vô cùng ơn gian, b n ã có th bày t quan i m, ý ki n cá nhân c a mình mà không s b ai phát hi n ra mình. 4.Kh năng truy n t i thông tin không h n ch Báo tr c tuy n không có s trang h n nh, báo tr c tuy n cũng không quan tâm n thơi gian, th i lư ng phát sóng nên n i dung thông tin c a báo tr c tuy n có th phát tri n không gi i h n nh vi thi t l p các siêu liên k t. Chính nh nh ng siêu liên k t này mà ôi khi, ch c n m t dòng tít hi n lên trên trang bao nhưng ng sau nó là c m t kho tư li u kh ng l . Tóm l i: V i nh ng ưu th rõ nét c a báo tr c tuy n so v i các lo i hình TT C truy n th ng, báo i n t trên th gi i ang có bư c phát tri n nh y v t và ã có ngư i nói r ng, báo i n t ã “c u” báo in. Vi t Nam, v i xu hư ng như hi n nay, ch c ch n báo i n t s tr thành m t “th l c” m i c a n n báo chí nói riêng và trong xã h i nói chung. III.B n c và b n c báo i n t 1. Tình hình c gi báo chí Vi t Nam hi n nay Trong khi trên th gi i, c gi báo in ang gi m i rõ r t, VD M , tính n tháng 3 năm 2005, lư ng phát hành báo gi y gi m 1,9 % trong 6 tháng, s ngư i t báo dài h n c a ba t báo hàng u gi m t i 6% (s li u công b trên yahoo ngày 2/5) và báo chí Pháp ph i “ i tìm ngư i c” thì Vi t Nam, theo ánh giá c a m t s lãnh o cơ quan báo chí thông tin t b văn hóa thông tin, s
lư ng ngư i c báo gi y v n ti p t c tăng lên. i u này bi u hi n vi c tăng lư ng phát hành và nhi u t báo m i ra i. i u này có th gi i thích b ng vi c trình dân trí ngày càng tăng, s ngư i c báo h ng ngày cũng tăng lên, cu c s ng sôi ng v i nhi u s ki n là m nh t màu m nuôi báo chí phát tri n. Báo chí hi n nay không còn bó h p nơi thành th mà ã xu t hi n làng quên, mi n núi. Nh ng th tr n nh như Lương Sơn (Hòa Bình), Yên Phong (B c Ninh)… trư c kia mu n tìm mua m t t báo cũng khó thì nay ã có ngư i i rao báo chi u chi u. M c dù b canh tranh gay g t c a truy n hình và internet nhưng báo gi y v n phát tri n khá m nh b i thói quen và nhu c u c a ngư i dân v n ang tăng lên không ng ng. Và i u này t o ra môi trư ng c nh tranh h t s c thu n l i cho t t c các lo i hình báo chí phát tri n. V i báo i n t thì tình hình ã th t s sáng s a và không ít ngư i g i th i c a báo i n t ã t i. 1.1.Trư c h t, nghiên c u lư ng c gi báo i n t ph i tìm hi u lư ng ngư i s d ng Internet. Vi t Nam: T l ngư i dân s d ng Internet Vi t Nam ã t trên 5,5% Theo TTXVN ngày 6/7/04, Vi t Nam ã có hơn 4,5 tri u ngư i s d ng Internet, t 5,5 % t ng s dân. u năm 2005, th ng kê m i nh t c a trung tâm Internet Vi t Nam, s lư ng ngư i s d ng internet là 5,6 tri u ngư i, có 1,6 tri u thuê bao internet.. T ng Công ty Bưu chính Vi n thông Vi t Nam ti p t c d n u th trư ng Internet v i g n 700.000 thuê bao, tăng hơn 300.000 thuê bao so v i cùng kỳ năm