PHIM TÀI LIU TRUYN HÌNH
Phn 2
4, im khác nhau gia phim tài liu truyn hình và phim tài liu in nh
Nh phn trên chúng tôi ã phân tích, phim tài liu truyn hình c tha
hng rt nhiu c im ca phim i liu in nh. chính mt th phim tài
liu in nh c ci bin i cho phù hp vi nhng c tính k thut c
im tip nhn ca truyn hình  s dng trên loi hình báo chí này. Nhng thay
i ó to nên s khác bit cn bn gia phim tài liu ca hai loi hình truyn
thông - in nh và truyn hình.
4.1 V công chúng
Trng thái tip nhn ca in nh truyn hình rt khác nhau. Công chúng
tip nhn c phm in nh mt iu kin tng cho vic tip thu ni dung
tác phm. Còn truyn hình phi i mt vi rt nhiu tr ngi ca cuc sng hàng
ngày, c nguyên nhân khách quan ln nguyên nhân ch quan, n quá trình tip
nhn ca ngi xem.
Công chúng tip nhn c phm in nh trong không gian rp chiu. ó
mt khong không gian riêng bit ngi xem ng i trong bóng ti gn nh hoàn
toàn, trong nhng hàng gh i din vi mt màn nh ln. Trên ó chiu nhng
hình nh ngoi c!, không th thy trong cuc sng thng nht. Cùng vi
nhng chu"i âm thanh vi âm lng ln.
Ngi xem ca in nh mt thành viên trong mt lng công chúng
nh#, ch$ khong vài trm ngi. ó mt môi trng lý tng cho tip nhn mt
tác phm ngh thut. nh tng ngh thut in nh i th%ng vào trc giác ngi
xem, d& em li nhng cm xúc mnh m', k c ting khóc ting ci t khi.
Chính kh nng y cm xúc mnh m' ca in nh cùng vi môi trng tip
nhn nh# h(p, ch$ khong vài trm ngi, nên nhng hình nh trên phim y c
"phn ng y chuyn" trong cm xúc ca khán gi. Nhng cm xúc do in nh
gây ra lan nhanh trong không gian rp chiu, to nên s cng hng v mt tình
cm. vy, ngi xem càng b) tác ng mnh bi hình nh, li thoi ting ng
âm nhc ca b phim hơn, kh nng tip nhn ca khán gi tr nên cao hơn.
tác phm in nh do ó c tip nhn y hơn.
Hơn na, khi xem mt tác phm in nh, ngi xem b) tách ri ra kh#i bi
cnh sng hàng ngày, không b) chi phi bi bt c tác ng nào ca ngoài
cnh,hoàn toàn chú ý tip thu tác phm. Ni dung tác phm in nh c ngi
xem tip thu khá tr+n v(n. Xut phát t c im tip nhn y nên tác phm in
nh th c d n nén n cao  các chi tit không s ngi xem khó hiu.
Tuy nhiên,kh nng tp trung cao ca ngi xem không th duy trì lâu. ng
thi, khi ang xem d mt bui chiu,khán gi không th ngng xem nu mun
tip thu tr+n v(n tác phm. hai do nêu trên, m"i tác phm in nh không
nên kéo dài hơn 90 phút, ti a 100 phút  khán gi th hiu c toàn b
tác phm. Vi nhng tác phm s, òi h#i thi lng ln thì nên ch ra thành
nhiu phn, m"i phn khong 90 n 100 phút. M"i êm chiu mt phn cho ti
khi ht b phim.
Mt c im na tác ng khá ln n quá trình tip nhn tác phm
in nh vic ngi xem c phép la ch+n tác phm nh thích. Công chúng
thng thc in nh là công chúng có ch+n l+c. Ch+n l+c ây có ngh,a là h+ ch$
xem nhng tác phm mình thích,không ai th ép buc ngi khác xem mt tác
phm in nh h+ không thích không mong mun c thng thc. iu
này khin cho ngi xem có mt m tip nhn rt n )nh trc trong sut
quá trình xem phim.
Khác vi in nh, truyn hình, vi t cách mt phơng tin truyn
thông i chúng, n vi m+i nhà, sc vào m+i ngõ ngách, m+i vùng xa xôi h-o
lánh trên trái t. Truyn hình tr thành ca ngõ  m"i ngi, không cn phi ra
kh#i nhà mình vn bit tt c nhng s kin xy ra trên th gii, t nhng s
kin )a phơng, s kin trong nc, cho ti nhng s kin xy ra nơi cách xa
hàn vn km. Không ch$ mang n cho ngi xem tin tc, truyn hình còn
phơng tin chuyn ti nhiu loi hình ngh thut, nhiu chơng trình gii trí. Do
ó, truyn hình tr thành mt nhà hát tng hp, mt phơng tin gii trí toàn nng.
Ngi xem truyn hình ng i ti nhà mình, trong không gian quen thuc.
Vi chic iu khin t xa trong tay, h+ th t do la ch+n chơng trình hp
dn nht, phù hp nht vi mình. iu này khin cho các tác phm truyn hình
phi luôn tìm cách th hin sinh ng nht, kh nng hp dn nht  gi khá
gi bên máy thu hình. Do ó, truyn hình phi không ngng hoàn thin cách thc
xây dng chơng trình ca mình  thu hút c ngi xem .
ng thi các tác phm truyn hình còn phi i phó vi tt c nhng tác
ng ca ngoi cnh n tâm tip nhn ca ngi xem. H+ luôn b) quy nhi&u
bi nhng tác ng ca cuc sng hàng ny, to ra nhng chu"i t on trong
quá trình tip thu thông tin. Chính vy tác phm truyn hình òi h#i phi rt
d& hiu, c th trong tng khuôn hình, ng thi phi mt  d thông tin
nht )nh  ngi xem có th hiu c nhng on h+ không tp trung nh
logic phát trin ca s kin. S d& hiu ca tác phm truyn hình còn do vic
truyn hình kh nng ph sóng mt khong không gian ln, cùng mt lúc phc
v hàng triu khán gi vi nhiu trình  vn hoá khác nhau, thuc nhiu tng lp
khác nhau, nhiu dân tc khác nhau. ngh,a công chúng ca truyn hình
qung i qun chúng.  thu c hiu qu truyn thông ln nht, tác phm
truyn hình, mt tác phm truyn thông i chúng phi c y dng cho công
chúng trình  vn hoá nh th nào c.ng tip nhn c thông ip ca tác
phm.
Nh vy, trng thái tip nhn mt tác phm in nh rt khác trng thái tip
nhn mt tác phm truyn hình. Công chúng tip nhn tác phm in nh trong rp
chiu, vi lng công chúng nh#. H+ luôn s/n sàng tp trung cao  cho vic
tip thu ni dung tác phm không h b) chi phi bi bt c tác ng nào ca
môi trng bên ngoài. Trong khi ó tác phm truyn hình n vi công chúng
trong môi trng quen thuc ca h+, luôn phi i phó nhng tác ng bên ngoài
n công chúng,cn tr quá trình tip nhn c phm. ng thi mt tác phm
truyn hình c th luôn b) c trong tình trng phi cnh tranh vi các tác phm
khác, các chơng trình truyn hình khác  gia khán gi li vi mình. Nhng
khác bit v trng thái tip nhn ca công chúng nguyên nhân dn n mt s
im khác bit gia tác phm in nh và tác phm truyn hình.
4.2, V thit b th hin
Thit b) th hin ca in nh truyn hình rt khác nhau. Các tác phm
in nh c chiu trên nhng màn hình ln vi din ch hàng chc mét vuông,
t0 l gia chiu ngang vi chiu cao 7:4 (1:0,57) còn màn hình y thu
truyn hình truyn thng kích thc rt nh# (din tích mt màn nh 21inch ch$
vào khong 0,137m
2
thôi), t0 l 4:3 (1:0,75), Nh vy khuôn hình ca
in nh s' bao quát c mt không gian chiu ngang rng hơn nhiu so vi hình
nh truyn hình. Do ó, lng thông tin trong mt khuôn hình in nh c.ng ln
hơn nhiu so vi mt khuôn hình truyn hình.
Toàn b hình nh trên phim c th hin ht trên màn nh. Thông tin
c th hin y , b cc khuôn hình không b) phá v!. Nhng vi màn hình
ca máy thu hình thì vic th hin y  khuôn hình là mt khó khn. ây là iu
kin khách quan ngi làm truyn hình không th kh1c phc. Mt y thu
hình còn mi kh d, th hin ht hình nh gc ca tín hiu truyn hình nhng vi
mt y thu c. ch%ng hn, nh nh gc trong tác phm truyn nh s' không
c th hin y . Hình nh b) thiu ht s' làm gim lng thông tin ti ngi
xem, ng thi phá v! b cc ca khuôn hình. B cc b) phá v! rt có th làm sai
lch ni dung thông ip tác gi mun chuyn n ngi xem. Mt ngi m
truyn hình kinh nghim phi lng trc c tình trng này  cách th
hin hình nh phc v tt nht cho ý ca tác phm.
4.3, V c trưng phưng tin truyn ti
Hình nh âm thanh ca tác phm truyn hình c a n vi ngi
xem thông qua sóng in t. Trc ht,tín hiu hình nhâm thanh c mã hoá
thành dng tín hiu in t, sau ó c a vào y phát, gi lên không trung
b2ng làn sóng tuyn in. Trong in nh, tín hiu hình nh âm thanh c
ghi ng b trên phim. Sau ó c tái to li b2ng y chiu, màn nh h
thng hoá.
Hình nh video s dng trong truyn hình c ghi li b2ng nhng tín hiu
in t trên bng t tính. Máy ghi hình video (Máy VHS, Umatic, Betacam
hayDigital) thu n hiu ánh sáng qua h thng ng kính quang h+c ca mình. Sau
ó tín hiu ánh sáng này c bin i thành tín hiu in t c ghi li trên
bng t tính. Nh vy, ch$ trong khâu ghi hình, tín hiu ánh sáng n t vt th ã
phi ch)u hai ln mã hoá. Mt ln  bin i tín hiu ánh sáng thành tín hiu in
t, và ln th hai là khi ghi tín hiu in t ó lên b2ng t. Cho dù máy có hin i
n âu thì tín hiu hình nh c.ng b) suy gim cht lng ít nhiu. Khi n máy
thu, hình nh c tái to b2ng cách tín hiu video c ng phóng ra tia âm cc
bin thành nhng chùm in t, r i phóng nhng chùm in t ti b1n phá các
nguyên t phosphor trên b mt ca èn hình. iu y mt ln na làm suy gim
cht lng hình nh thu c trên y thu. Trong khi ó, hình nh ca phim nha
thu c b2ng cách cho ánh sáng tác ng trc tip lên các phân t nhy sáng trên
phim nh. sau ó, nhng hình nh trên phim c chiu lên màn nh b2ng hai
chùm sáng t ngu n ng ca máy chiu. Nh vy hình nh ca in nh không b)
hoá ln nào nên cht lng hình nh không b) suy gim, hình nh thu c s'
trung thc hơn so vi hình nh video.
Khác bit áng k th hai gia phim nha video  tơng phn. Nu
nh  tơng phn gia khu vc sáng nht ti nht ca phim nha th t t0
l100:1 thì trên hình nh video, t0 l ó ch$ t 20:1 nhng iu kin tng,
thông thng ch$ t khong 15:1. Nh vy phim nha kh nng chuyn ti
mt di s1c  ln hơn rt nhiu so vi hình nh video.  tơng phn cao ca
hình nh cho phép phim nha to ra nhng khuôn hình chiu sâu bi cnh ln.
Do ó, phim nha c nhng cnh toàn vi&n cùng hoành tráng hình
nh video không th to ra. S vt tri v kh nng to cm giác không gian ca
in nh là hơn tuyt i so vi truyn hình.