phương Đông lướt ngoài cửa sổ: phần 2

Chương 16.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tàu thư vận Howrah<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tôi thấy anh ta ở nhà ga Trung tâm Madras, gần tàu thư vận Howrah và với cái dáng<br /> đứng lưỡng lự, dường như anh ta đang lấy can đảm để lên tàu. Trong cái nóng, mái tóc dài<br /> của anh ta rủ xuống như mớ giẻ, quần áo của anh ta đã bị giặt đi giặt lại quá nhiều lần trở<br /> nên bạc phếch. Cái va li bằng vải bạt, cũng giống như quần áo của anh ta, mép khâu đã<br /> sờn. Có lẽ anh ta là người Anh, khoảng ngoài ba mươi tuổi; mà tôi đoán là với những<br /> người như thế này, thì việc du ngoạn trở thành một thông lệ mệt mỏi; việc du ngoạn có thể<br /> trở thành một thói nghiện ngập và thay đổi thể chất con người ta, giống như ma túy, khiến<br /> người ta trở nên gầy còm xác xơ. Một người ăn mày cúi gập ho hắng bên cạnh anh ta.<br /> Chàng trai trẻ không để tâm đến bàn tay đang chìa ra, tiếp tục chăm chú nhìn đoàn tàu. Tôi<br /> tránh xa anh ta. Chuyến đi đến Calcutta còn rất dài, không cần phải làm quen quá sớm.<br /> Tôi để ý thấy khi nhấc chiếc túi để lên tàu, anh ta đưa một đồng xu cho người ăn mày. Anh<br /> ta làm vậy dù không nhìn người ăn xin đang ho, với một sự tuân thủ đầy ngượng ngùng,<br /> giống như thể anh đang phải trả một khoản tiền qua cửa nho nhỏ.<br /> <br /> <br /> Bác tài xế taxi giúp đỡ tôi nhiệt tình. Bác xách hộ cái túi, tìm bộ chăn gối cho tôi,<br /> xác định giường nằm cho tôi và bố trí để tôi có được một cái thìa kèm vào các suất ăn trên<br /> tàu. Bác chuẩn bị đi. Tôi đưa bác năm ru pi - thế là quá nhiều. Bác quyết định ở lại, giống<br /> như một cửu vạn nhiệt tình nhưng lại không phải khuân vác cái gì.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> “Ngài có tiền chứ ạ?”<br /> Tôi nói với bác là tôi có.<br /> “Xin ngài cẩn thận,” bác nói. “Người Ấn Độ không tốt đâu. Họ sẽ móc ví của ngài<br /> <br /> đấy.”<br /> <br /> <br /> Bác chỉ cho tôi làm thế nào để khóa khoang lại. Bác nhìn quanh, quắc mắt với<br /> những người Ấn Độ đi ngang qua hành lang.<br /> <br /> <br /> Bác cứ nhắc đi nhắc lại với tôi rằng phải cẩn thận, và tiếp tục cảnh báo kiểu đó<br /> nhiều tới mức đến tôi cũng bắt đầu tin rằng chuyến đi lên tới nút thắt cổ chai ở bang<br /> Andhra Parades, qua Orissa tới Bengal chất chứa bao nguy hiểm. Có lẽ những người dân<br /> Madras này, những người có đôi chân vòng kiềng đang nhổ nước trầu qua cửa sổ, đang chỉ<br /> chực chờ bác tài xế đi mất là nhảy bổ vào tôi. Và khi bác tài xế thực sự đi, tôi cảm thấy<br /> <br /> mình trơ trọi khác thường và dễ bị tấn công. Thường thì lúc nào tôi cũng cảm thấy hạnh<br /> phúc khi ngồi một mình trong góc, nhưng chỉ vào những khoảnh khắc như thế này, khi<br /> một người tình cờ gặp tôi, giúp đỡ tôi rồi đi mất, tôi mới cảm thấy thiếu thốn sự quan tâm<br /> của họ. Người đàn ông xa lạ nhiệt tâm ở Ấn Độ chỉ làm tôi mất chủ động: sự hiện diện của<br /> ông khiến tôi trở thành một quý ngài châu Âu trên đất Ấn, sự hiện diện của ông biến tôi<br /> thành một đứa trẻ.<br /> <br /> <br /> Nhưng tôi vui vẻ lên đường. Đó là cảm giác tôi từng có trên tàu tốc hành Phương<br /> Đông trực tuyến, trên tàu thư vận Frontier, tàu tốc hành Grand Trunk: kích cỡ, chiều dài tít<br /> tắp của con tàu mang lại một sự thoải mái. Tàu càng to chuyến đi càng dài, thì tôi càng<br /> thấy vui sướng - bất chấp niềm vui đó có bị tạm thời gián đoạn bởi cảm giác khó chịu mỗi<br /> khoảng thời gian tạm dừng của các tàu địa phương. Trên những chuyến đi dài, tôi hiếm<br /> khi nhìn xem mình đi qua những ga nào - tôi không quan tâm lắm đến tiến độ hành trình<br /> của tàu. Tôi đã học để trở thành một cư dân trên tàu tốc hành, tôi thích đi từ hai đến ba<br /> ngày, đọc sách, ăn uống trong toa ăn, ngủ sau bữa trưa, cập nhật nhật ký vào đầu giờ tối<br /> trước khi uống lượt rượu đầu tiên, rồi xem xem chúng tôi đang ở đâu trên bản đồ. Việc đi<br /> tàu đã kích thích trí tưởng tượng của tôi và thường mang lại cho tôi sự tĩnh mịch để sắp<br /> xếp và viết ra những suy nghĩ của mình: tôi có thể dễ dàng di chuyển trên hai hướng, dọc<br /> theo những đường ray đồng mức khi những hình ảnh của châu Á liên tục lóe lên và<br /> chuyển động trên ô cửa sổ, và bên trong thế giới trí nhớ và ngôn ngữ riêng của tôi. Tôi<br /> không thể tưởng tượng ra một sự kết hợp chuyển động nào tuyệt vời hơn.<br /> <br /> <br /> Trong lúc đi ra toa ăn, tôi thấy chàng trai trẻ khom người bên cửa sổ, cạnh lối đi<br /> ngoài khoang của anh ta, hít thở thứ không khí tối tăm nóng bỏng. “Ông sẽ không tìm<br /> được gì nhiều ở đằng đó đâu,” anh ta nói khi tôi chen qua. Tôi gật đầu và chúng tôi trao<br /> cho nhau cái nhìn cảm thông, vốn là một điểm chung giữa những người đi một mình trên<br /> những chuyến tàu dài. Tôi ăn tối - một thực đơn chay đặc biệt mà tôi đã bắt mình phải<br /> quen - và khi quay lại tôi thấy gã trai lại vẫn đứng ở chỗ cũ. Lần này, dường như anh ta<br /> đang đợi tôi. Anh ta không cố gắng có bất cứ cử động nào, dù là nhỏ nhất. Anh ta nói “Nó<br /> thế nào?”<br /> <br /> <br /> “Bình thường. Tôi chẳng để ý - tôi ăn chay mà.”<br /> <br /> <br /> <br /> “Không phải chuyện đó. Cái cách họ ăn cơ. Thúc ăn đầy cánh tay họ. Làm tôi chẳng<br /> muốn ăn nữa. Ông đã thấy họ chuẩn bị thức ăn chưa? Họ đá vào thực phẩm khắp mọi chỗ,<br /> giẫm lên và ho vào thực phẩm. Nhưng tất nhiên, có thể ông vẫn còn may mắn.”<br /> <br /> <br /> Chúng tôi nói chuyện về đồ ăn; anh ta có mang theo đồ ăn riêng. Rồi anh ta nói:<br /> “Tôi thấy ông ở Madras, cùng với người phu khuân vác đó. Thật là một nơi tồi tàn. Mà<br /> Calcutta còn tệ hơn. Ông đã tới đó bao giờ chưa?”<br /> <br /> <br /> <br /> Tôi đáp rằng chưa.<br /> <br /> “Có thể ông thích thứ như thế. Còn tôi nghĩ đó là một nơi kinh tởm.”<br /> <br /> <br /> Anh ta rít nốt hơi cuối rồi vứt điếu thuốc ra ngoài cửa sổ, tàn lửa bắn tung tóe trong<br /> bóng tối. “Bất cứ nơi đâu ông nhìn. Thật kinh khủng.”<br /> <br /> <br /> Một cô gái Ấn Độ đi về phía chúng tôi. Lẽ ra tôi có thể tranh thủ việc cô ấy bước tới<br /> để đi tiếp, nhưng tôi đợi, cả hai chúng tôi dạt sang một bên để cô đi qua. Cô cụp mắt<br /> xuống và lướt qua. Cô có đôi bờ vai thanh tú, đôi má khô phấn và mái tóc óng mượt,<br /> người cô tỏa ra một mùi hương ngọt nhẹ như một cánh hoa sắp tàn.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> “Cô ấy xinh đấy.”<br /> “Họ làm tôi chết mất,” anh ta nói. “Anh không tin tôi đâu.”<br /> “Nếu anh cho là thế.”<br /> <br /> <br /> <br /> “Tôi có một cô bạn gái người Ấn Độ - xinh hơn cô này. Đó là lý do vì sao tôi phải đi<br /> Calcutta.”<br /> <br /> <br /> “Cô ấy ở đó à?”<br /> <br /> <br /> <br /> “Cô ấy ở Bangalore. Ông đã bao giờ tới đó chưa? Cũng không quá tệ đâu, nhưng tôi<br /> vui sướng vì được xa nó - ý tôi là xa cô ta. Mà tôi có giữ chân ông quá lâu không nhỉ?”<br /> <br /> <br /> “Vẫn còn sớm mà.” Thì ra là anh ta đang chạy trốn khỏi cô gái đó. Tôi băn khoăn<br /> không biết tại sao, nhưng tôi muốn có một câu trả lời đơn giản. Anh ta mời tôi vào khoang<br /> để kể tiếp cho tôi nghe. Trong khoang chủ yếu là đàn ông, cô đơn, thức khuya và than vãn<br /> về việc không có đàn bà. Anh đưa tôi một ly rượu gin Ấn Độ. Ly rượu làm bỏng môi tôi<br /> nhưng vị thì không ra làm sao.<br /> <br /> <br /> Anh ta kể: “Cô ấy là con gái của một người mà tôi phải tới thăm. Tôi không biết ông<br /> thế nào, chứ lần đầu tiên tôi đến Ấn Độ, ít nhiều tôi cũng phớt lờ gái Ấn. Vâng, tôi thấy họ<br /> xinh đẹp đấy, nhưng điều trớ trêu về vẻ đẹp phụ nữ là nếu ta hoàn toàn chắc chắn rằng ta<br /> không lên giường với nàng thì ta sẽ bắt đầu cân đo vẻ đẹp của nàng. Ý tôi là, vẻ đẹp của<br /> nàng sẽ trở nên vô tác dụng. Nàng sẽ kém ưa nhìn hơn và trở nên nhàm chán cho tới khi ta<br /> thấy nàng vô hình. Nếu nàng có thân hình đẹp, ta sẽ thấy nàng như một thứ xấu xa, chứ<br /> không chỉ là kém ưa nhìn, nàng đợi ta có hành động là sẽ đưa ta vào nhà giam ngay. Ta có<br /> thể dần dần thực sự căm ghét những cô gái Ấn với ngoại hình đẹp và thứ đức hạnh chẳng<br /> để làm gì của họ. Đó là lý do tại sao tôi thích các nước Hồi giáo hơn. Họ che đậy phụ nữ<br /> của mình và chẳng bao giờ tranh cãi về điều đó. Chẳng ai ngu ngốc đến mức dây dưa với<br /> một phụ nữ đeo những cái mạng đó. Không thể tưởng tượng được điều đó nữa là. Ý tôi là,<br /> họ thậm chí trông còn chẳng giống phụ nữ - họ trông giống đồ đạc trong nhà được che bạt<br /> <br /> lên để tránh bụi phủ. Người ta cho mạng che là quyến rũ. Mạng che chẳng quyến rũ tí nào<br /> - quyến rũ gì cái thứ cao mét tư và có phủ bạt lên trên cơ chứ?”<br /> <br /> <br /> “Tôi cảm thấy như vậy về con gái Ấn đấy. Chẳng tiếp cận được họ, lẽ ra họ cũng<br /> nên trùm bạt lên đầu. Họ càng xinh đẹp thì tôi càng cố gắng tránh xa. Tôi không quan tâm<br /> vì tôi biết họ cũng chẳng quan tâm. Anh hiểu ý tôi chứ? Tôi không để ý đến họ nữa. Tôi<br /> chỉ để ý đến cô con gái của người đàn ông tôi phải tới thăm. Cô ấy nhẹ nhàng bước tới và<br /> lui, tiếp thức ăn, tiếp trà, mang album ảnh gia đình ra, làm những việc đặc trưng của dân<br /> Ấn. Gia đình này có họ Bapna và khi ông già rời khỏi phòng thì cô gái mới mở miệng lần<br /> đầu tiên, hỏi rằng tôi ở đâu. Tôi kể cho cô ấy.”<br /> <br /> <br /> “Lúc ấy là vào khoảng ba rưỡi chiều. Ông già quay lại. Ông ấy có vẻ hơi bồn chồn,<br /> nhưng rồi cũng nói được ý chính. Ông nói rằng nếu tôi định quay lại khách sạn thì tôi có<br /> vui lòng cho Primila và bạn của cô ấy đi nhờ không? Họ đang định đi xem phim, nhưng xe<br /> buýt lại mất thời gian và có thể họ không đến kịp.”<br /> <br /> <br /> “Tôi nói là tôi rất sẵn lòng. Thằng nhỏ giúp việc trong nhà chạy đi gọi được một cái<br /> taxi. Khi chúng tôi đang đi vào thành phố, Primila và bạn cô ấy nói chuyện với bác tài, chỉ<br /> đường cho bác ấy và đại loại là tranh cãi với bác về đường nào đi tốt nhất. Tôi hỏi: ‘Các<br /> em là bạn chung phòng ở trường à?’ Câu hỏi làm các cô cười khúc khích kéo tấm áo xa ri<br /> lên che miệng. Các cô đều đã hai mươi hai tuổi và cảm thấy xấu hổ khi bị nhầm là nữ<br /> sinh.”<br /> <br /> <br /> “Rồi xe taxi dừng lại. Cô bạn xuống xe còn Primila và tôi tiếp tục đi. Tôi hỏi ‘Phim<br /> của em chiếu ở đâu?’ Cô ấy trả lời là gần khách sạn của tôi. Tôi hỏi mấy giờ thì bắt đầu<br /> chiếu. Cô ấy trả lời ‘Phim chiếu cả ngày’.”<br /> <br /> <br /> “Tôi cứ nói chuyện mải miết và sau vài phút tôi nhận ra mình đang nói về một bức<br /> tranh mua của một nhà buôn ngày hôm trước, một bức khá đẹp, nữ thần Lakshmi và nam<br /> thần Vishnu quyện vào nhau trên một bông sen đang nở. Primila cứ im lặng còn tôi cứ ba<br /> hoa. Điều này vẫn xảy ra - sự dè dặt của một ai đó lại khiến tôi nói nhiều khủng khiếp, cứ<br /> như thể nói bù cho người ta.”<br /> <br /> <br /> “Tới khách sạn tôi bảo ‘Tôi hy vọng em không phải đi bộ quá xa.’ Cô ấy nói rằng<br /> rạp chiếu phim ở ngay góc phố đó thôi. Tôi hỏi cô ấy đã bao giờ vào khách sạn chưa và<br /> khi cô ấy nói chưa thì tôi thấy tiếc cho cô ấy, như thể cô bị cấm cửa khỏi một nơi chỉ vì cô<br /> ấy không có tiền. Tôi hỏi ‘Em có muốn xem qua không?’ Cô ấy nói có. Chúng tôi đi vào<br /> trong. Tôi chỉ cho cô ấy xem nhà hàng và các quán bar, quầy bán báo, cửa hàng đồ cổ nơi<br /> tôi mua bức tranh. Cô ấy rất hứng thú, đi bên cạnh tôi, ghi nhận mọi thứ cứ như một người<br /> thăm bảo tàng.”<br /> <br /> <br /> “Có một điều tôi nghĩ phải nói với ông trước tiên là cách đây sáu tháng tôi ở<br /> Madras. Một buổi chiều có chút thời gian rảnh, tôi tới gặp một người xem tướng tay,<br /> <br /> Swadi Sundram. Đó là một ông già sống dai, căn nhà của ông ở Mylapore không treo bản<br /> đồ cũng như các tranh ảnh tôn giáo, thậm chí cũng chẳng có nhiều đệm. Ông ta ngồi trên<br /> cái bàn có nắp cuộn, cầm chiếc bút chì và mẩu giấy, trong một cái gọi là thư phòng đầy<br /> những cuốn sách mốc meo. Ông ta nhìn kỹ lòng bàn tay tôi, xem từng đường chỉ tay, rồi<br /> vẽ ra một biểu đồ trên giấy, viết ghi chú, đánh dấu khuyên và gạch chân chúng trong khi<br /> xem. Ông ta không nói câu nào trong khoảng mười phút gì đó, dù đôi lúc ông ta dừng lại<br /> khi đang viết rồi bóp trán, giống như một người đang cố gắng nhớ ra một thứ gì đó.”<br /> <br /> <br /> “Cuối cùng ông ta nói, ‘Cậu từng bị ốm nặng, đau ở bụng, đau cơ và bị khó cử<br /> động.’ Tôi gần như bật cười - ý tôi là người ta không cần phải là một nhà xem tướng tay<br /> để có thể nói với ai đó ở Ấn Độ rằng anh ta bị đau bụng. Ông ta nói với tôi một hai điều<br /> nữa, nhưng tôi nói, ‘Ông nghe này, tôi biết điều gì đẫ xảy ra với mình - điều tôi muốn biết<br /> là cái gì sẽ xảy ra’.”<br /> <br /> <br /> “Ông ta nói, ‘Tôi thấy một cô gái người Ấn. Gương mặt cổ điển, có thể là một vũ<br /> nữ. Cậu ở một mình với cô ta’.”<br /> <br /> <br /> <br /> “ ‘Thế thôi sao.’ tôi nói.”<br /> “ ‘Không chỉ có vậy,’ ông ta trả lời, ‘Tôi thấy cậu khiêu vũ với cô ta’.”<br /> <br /> <br /> <br /> “Vâng, tất nhiên, khi ở trong khách sạn với Primila, tôi nghĩ về những điều mà<br /> Swadi Sundram nói. Tôi hỏi rằng cô ấy có phải một vũ nữ không và cô ấy nói rằng không<br /> phải. Và khi chúng tôi ra hiên thì cô ấy nói, ‘Em từng nhảy những điệu vũ truyền thống<br /> khi em còn bé, nếu đấy là điều anh muốn hỏi. Nhưng tất cả con gái Ấn đều làm thế mà.’<br /> Tôi đề nghị uống trà. Cô ấy đồng ý. Tôi nói lẽ ra chúng tôi có thể uống một tí rượu cũng<br /> được. Cô ấy đáp ‘Tùy anh thôi.’ Tôi gọi rượu gin và tonic. Cô ấy nói là muốn rượu rum.<br /> Tôi không thể tin được. Tôi hỏi ‘Rượu rum thật à?’ Cô lại cười khúc khích, giống như trên<br /> taxi, nhưng không thay đổi ý định. Khi đồ uống được mang tới, chúng tôi cầm lấy cốc và<br /> cô ấy lại trở nên im lặng.”<br /> <br /> <br /> “Tôi cũng không có ý rõ ràng việc nói về bức tranh của mình, nhưng chẳng có điều<br /> gì nhiều để trò chuyện và tôi thấy mình có vấn đề trong việc miêu tả đồ vật. Vài lần tôi nói<br /> ‘Em nên xem nó.’ Cô ấy đáp ‘Vâng, em muốn xem,’ điều đó làm tôi thấy bực, vì thế có<br /> nghĩa là tôi phải lên trên lầu, tìm lôi nó ra và mang xuống. Bức tranh được bọc trong một<br /> gói dán kín để chống bụi. Tôi cảm thấy tiếc vì đã đề cập đến bức tranh - tôi chỉ định làm<br /> thế để tiếp tục câu chuyên. Lẽ ra tôi đã có thể uống một cách ngon lành một mình - để thư<br /> giãn. Tôi cần ở một mình sau khi gặp gỡ người khác, kiểu như là để cho tôi tự trở lại với<br /> bản thân mình. Ăn trưa với ông Bapna già đã làm cho tôi mệt lử. Tôi không nói gì thêm<br /> nữa.”<br /> <br /> <br /> “Cô ấy lại hỏi ‘Anh có bức tranh ở đây không?’ Tôi nói với cô ấy rằng nó ở trên lầu<br /> và tôi cảm thấy như thể bị dồn vào góc tường vì tôi sẽ không thể từ chối cho cô ấy xem.<br /> <br />