zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Triết học

Quan điểm của Mác - Enghen về vật chất - 1

Chia sẻ: Cao Tt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

113
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần I: Mở đầu Trong lịch sử triết học Mác - Lênin khái niệm vật chất được hiểu là tất cả những gì tồn tại khách quan tức là những sự tồn tại của nó không phụ thuộc vào ý thức của con người, không phụ thuộc vào quan niệm của con người. Theo đó thì vật chất là vô cùng vô tận, là không có giới hạn, nó tồn tại giữa vô lượng các hình thức khác nhau, có thể là những tồn tại mà con người đã biết hoặc là những tồn tại mà con người chưa biết. Đó...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quan điểm của Mác - Enghen về vật chất - 1

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Ph ần I: Mở đầu Trong lịch sử triết học Mác - Lênin khái niệm vật chất được hiểu là tất cả những gì tồn tại khách quan tức là những sự tồn tại của nó không phụ thuộc vào ý thức của con người, không phụ thuộc vào quan niệm của con người. Theo đó thì vật chất là vô cùng vô tận, là không có giới hạn, nó tồn tại giữa vô lượng các hình thức khác nhau, có thể là những tồn tại mà con người đ ã biết hoặc là những tồn tại m à con n gười chư a biết. Đó là những vật chất tự nhiên ho ặc là những tồn tại của vật chất trong đời sống xã hội. Vật chất tồn tại vô cùng lớn ví dụ như thiên hà, ho ặc vô cùng b é là nh ững hạt cơ b ản. Đó có thể là những tồn tại mà người ta trực tiếp giác quan được nhưng cũng có thể là những tồn tại mà không thể trực tiếp giác quan được nhưng nó là tồn tại khách quan. Vật chất với tư cách là tồn tại khách quan thì không tồn tại cảm tính có nghĩa là con người không thể dùng giác quan đ ể nhận biệt nhưng vật chất với tư cách là những biểu hiện tồn tại cụ thể d ưới những hình thức nhất đ ịnh thì nó tồn tại cảm tính. Thông qua đó thì con người mới nhận thức được về nó. Khi nhắc tới vật chất ta không thể nhắc tới vận động, thời gian và không gian là các phạm trù liên quan tới sự tồn tại vật chất. Theo quan đ iểm trước Mác thì vật chất chỉ là sự chuyển dịch vị trí các vật thể trong không gian và thời gian. Đó là một quan n iệm rất hạn chế vì nó không bao quát hết mọi h ình thức của thế giới. Còn trong triết học Mác thì khái niệm vận động được bao quát hơn: vận động là toàn bộ những sự thay đổi nói chung.Thế giới vật chất là vô cùng vô tận, do đ ó sự vận động của vật chất cũng biểu hiện dưới vô lượng các hình thức, phương thức khác nhau. Cho đ ến tận ngày nay trình độ khoa học phát triển thì con người đã khám phá và vận
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com dụng 5 hình thức vận dụng sau: Vận động vật lý, vận động cơ giới, vận đ ộng sinh vật, vận động xã hội, vận động hoá. 5 hình thức vận động trên không tồn tại biệt lập m à nó có mối quan hệ ảnh h ưởng lẫn nhau, chuyển hoá cho nhau do đó vận động đóng vai trò là phương th ức của vật chất, nó là phương thức để vật chất không n gừng phát triển. Còn không gian và thời gian thì lại là hai hình thức tồn tại cơ bản của mỗi tồn tại vật chất. Để viết bài tiểu luận triết học em xin chọn đề tài: "Quan điểm của Mác - Ănghen về vật chất". Do kiến thức và tầm hiểu biết còn hạn chế nên bài viết của em không tránh khỏi sai sót rất mong được cô giáo xem xét và góp ý kiến cho bài tiểu luận của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Ph ần II: Nội dung I. Vật chất và các hình thức tồn tại của nó 1 . Phạm trù vật chất. Vật chất với tư cách là ph ạm trù triết học đ ã có lịch sử khoảng 2500 n ăm. Ngay từ lúc mới ra đời xung quanh phạm trù vật chất đã d iễn ra cuộc đ ấu tranh không khoan nhượng giữa chủ nghĩa duy vật và ch ủ nghĩa duy tâm. Đồng thời, giống như mọi phạm trù khác, phạm trù vật chất có quá trình phát sinh và phát trỉên gắn liền với hoạt động thực tiễn của con người và với sự hiểu biết của con người về thế giới tự nhiên. Theo quan điểm của chủ nghĩa duy tâm thì thực thể của thế giới tự nhiên của thế giới, cơ sở của mọi tồn tại là một bảng nguyên tinh thần n ào đó, có th ể là "ý chí"
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com của thư ợng đé, "ý niệm tuyệt đối" vv chẳng hạn, Platôn nhà triết học duy tâm khách quan lớn nhất thời cổ cho rằng vật chất bắt nguồ từ "ý niệm", sự vật cảm tính là cái bóng của "ý niệm". Mặt khác, ông tỏ ra căm thù căm thù chủ nghĩa duy vật, kết tội các nhà duy vật, nhất là các môn đồ của Đemô out là vị thần - một tội kết án tử hình theo luật của Aten thời bấy giờ, và đ ã đốt hết tác phẩm của Đêmôrit. Hêghen nhà duy tâm khách quan tâm của triết học cổ điển Đức cho rằng "vật chất là do ý niệm tuyệt đối sinh ra". Mặt khác, ông có thái độ thiên lịch đối với chủ nghĩa duy vật, đ ã cố tình xuyên tạc, vu khống triết học duy vật của Heraclit và Êpiquya. Béccli đ ã h ệ thống hoá một số quan điểm của chủ nghĩa duy tâm chủ quan đ ưa ra một số công thức chung:"tồ tại tức là được tri giác". ý nghĩa của công thức là mọi sự tồn tại trong chừng mực con người cảm thấy chúng, cái gì ngoài tri giác là không tồn tại, không có chủ thẻ thì không có khách thể công thức này đã phủ nhận khách quan sự tồn tại của vật chất, kể cả con người, tất yếu dẫn tới chủ nghĩa duy ngã, ngh ĩa là ngoài cái tôi ra thì không có cái gì hết. Vào thời kỳ cổ đ ại các nhà triết học duy vật đẫ đồng nhất vật chất nói chung là những dạng cụ thể của nó, tức là những vật thể hữu hình cảm tính đ ang tồn tại ở thế giới bên ngoài. ở Trung Hoa thời cổ đại, các nhà duy vật coi khí là th ực thể của thế giới ở ấn Độ thời cổ đ ại phái Ngaya - Vaisếika coi nguyên tử là thực thể của thế giới ở Hy Lạp cổ đại, Talet coi th ực thể của thế giới là nws Anaximen coi thự thể ấy là khí Hêraclit coi thực thể ấy là lửa. Phủ nhận quan điểm thực thể của thế giới là một chất cụ thể, Ămpêđoclơ đ ã coi th ực thể và không khí Anaximanctrơ cho rằng thực thể về thế giới là một bản nguyên tử không xác đ ịnh về chất, vô tận về mặt lượng, đó là Apeirôn. Đỉnh cao của tư tưởng duy vật cổ đại về vật là thuyết nguyên
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com tử của Lơxip, và Đêmôgrip… Nguyên tử là các ph ần tử cực nhỏ, cứng không thể xâm nhập được không cảm giác được. Nguyên tử có nhiều loại sự kết hợp hoặc tách rời nguyên tử theo trật tự khác nhau của không gian tạo nên toàn bộ thế giới. Thuyết n guyên tử còn mang tính chất phác nhưng phỏng đoán thiên tài ấy về cấu tạo vật chất đã có ý nghĩa định h ướng đối với sự phảt triển khoa học nói chung đặc biệt là vật lý học khi phát hiện ra sự tồn tại hiện thực của nguyên tử. 2 . Theo quan niệm về vật chất thời cận đại Tây âu. Từ thời kỳ Phục Hưng, đặc biệt là thời kỳ cận đại thế kỷ XVII - XVIII, khoa học tự nhiên thực nghiệm Châu Âu phát triển khá mạnh. Chủ nghĩa duy vật nói chung và phạm trù vật chất nói riêng đ ã có bước phát triển mới chứa đựng nhiều yếu tố biện chứng. Mở đ ầu thời kỳ này lần đầu tiên Copecnich chứng minh mặt trời là trung tâm đ ã làm đảo lộn truyền thuyết của kinh thánh và quan điểm th ần học về thế giới. Phranxi Bêcơn coi thế giới vật chất tồn tại khách quan, vật chất là tổng hợp các hạt, coi tự nhiên là tổng hợp của những vật thể có chất lượng muôn m àu, muôn vẻ coi vận động là một thuộc tính không tách rời khỏi vật chất Pierơ Gat xăng đi phát triển học thuyết nguyên tử cổ đại và cho rằng thế giới gồm những nguyên tử có đặc tính tuyệt đối như tính kiên cố và tính không thể thông qua. Đêcáctơ trong học thuyết vật lý duy vật của m ình đã xuất phát từ vật chất vận động đ ể giải thích thế giới. Xpinôza cho rằng chỉ có tự nhiên là tồn tại, tự nhiên là nguyên nhân tự nó, để tồ tại thì tự nhiên chẳng cần cái gì khác. Ông cho rằng thực thể là thống nhất còn vật hữu h ạn thì nhiều vô kể .Vào thế kỷ XVIII các nhà duy vật Pháp đã phát triển phạm trù vật chất lên một bước mới. Điđrô cho rằng, trong vũ trụ, trong con người, trong mọi sự vật chỉ chỉ có thực thể duy nhất là vật chất vật chất là nguyên nhân duy nhất của
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com m áy móc về vân động, ông nêu lên tư tưởng biện chứng rằng bản tính cố hữu của vật chất là vận động, vận động là năng lực sống động của vật chất vận động có cả ở vật chất đang vận động lẫn đứng yên. Ông coi quá trình vận động và phát triển của vật chất, giới tự nhiên sẽ chọn lọc những gì giúp cho ngày càng hoàn thiện, đồng th ời đào thải những vật không thích nghi Honbach khẳng đ ịnh rằng tự nhiên là n guyên nhân đ ầu tiên của vạn vật. Vật chất theo honbach đó là tất cả những gì tác động bằng cách nào đó vào cảm giác của chúng ta tuy vậy khoahọc thời kỳ này chỉ có cơ học cổ điển phát triển nhất, còn các ngành khoa học khác như vật lý học, hoá học, sin học, đ ịa chất học còn ở trình độ thấp khoa học lúc này chủ yếu dừng lại ở trình độ sưu tập mô tả. Tương ứng với trình độ trên của khoa học thì quan điểm thống nhất trong triết học và khoa học tự nhiên thời bấy giờ đó đã chi phối triết học về vật chất. Người ta giải thích mọi hiện tư ợng tự nhiên b ằng sự tác động qua lại của lực hấp dẫn và lực đẩy củacác phân tử vật tư, theo đó các ph ần tử của các phân tử vật thể, theo đó các phần tử của vật trong quá trình vận động là b ất biến còn cái thay đổi chỉ là trạng thái không gianvà tập hợp của chúng. Mọi phân biệt về chất giữa vật thể đều bị quy giảm về sự phân biệt về lượng, mọi sự vận động đ ều bị quy giảm về sự phân biệt về lượng, sự dịch chuyển vị trí trong không gian, mọi hiện tượng phức tạp đ ều bị quy về cái giản đ ơn mà từ đó chúng được thành thành. Niềm tin vào các chân lý trong cơ học Niutơn đ ã khiến các nhà khoa học đồng nhất vật chất với khối lượng, coi vận động của vật chất chỉ là biểu hiện của vật động cơ học, n guồn gốc vận động nằm ngoài vật chất. Kế thừa quan điểm nguyên tử luận cổ đại, các nhà triết học duy vật cận đại vẫn coi nguyên tử là phần tử nhỏ nhất, không thể phân chia được, tách rời nguyên tử với vận động, không gian với thời gian.v.v...
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Đến cuối thế XIX đầu thế kỷ XX khi xuất hiện những phát minh mới trong khoa học tự nhiên con người mới có những hiểu biết căn bản hơn sâu sắc hơn về nguyên tử. Năm 1895 Ronghen phát hiện ra tia X, một loại máy điện từ có bư ớc sóng từ 0 ,01 đến 100.10-8 cm. Năm 1896 Beccơren đ ã phát hiện ra hiện tượng phóng xạ, đ ã b ác bỏ quan niệm về sự bất biến của nguyên tử. Năm 1897 Jonson phát hiện ra điện tử và ch ứng minh được điện tử là một trong những th ành ph ần cấu tạo nên nguyên tử. Nhờ phát minh này, lần đầu tiên trong khoa h ọc sự tồn tại hiện thực của nguyên tử đ ã được chứng minh bằng thực nghiệm. Năm 1901, Kauyman đã chứng minh được khối lượng của điện tử không phải là khối lượng tĩnh, mà là khối lượng thay đổi theo tốc độ vận động của điện tử. Những phát hiện đó là bước tiến mới của lo ài n gười trong việc nhận thức và làm chủ giới tự nhiên nó bác bó quan niệm siêu hình về vật chất. Những quan niệm đương th ời về thế giới hạn tột cùng của vật chất là n guyên tử hoặc khối lượng đã sụp đổ trước khoa học. Vấn đề là ở chỗ trong nhận thức lúc đó các hạt điện tích và trường điện từ là cái gì đó phi vật chất. Đây chính là m ảnh đất để chủ nghĩa duy tâm lợi dụng những người theo chủ nghĩa duy vật đã b iến mất, nền tảng của chủ nghĩa duy vật đã sụp đổ chính trong hoàn cảnh nh ư vậy Lênin đã khái quát những thành tựu của khoa học tự nhiên và chỉ rõ rằng vật chất không b ị tiêu tan, II. Quan niệm về vật chất trong triết học Mác - lênin cho rằng vật chất không bị tiêu tan. Cái bị tiêu tan bị bác bỏ chính là giới hạn hiểu biết trư ớc đ ấy về vật chất, là quan đ iểm siêu hành máy móc trong nhận thức khoa học cho rằng giới tự nhiên là có tận cùng về cấu trúc, rằng giới hạn cuối cùng bất biến của giới tự nhiên là nguyên tử
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com hoặc khối lượng. Từ đó Lênin kết luận "điện tử cũng vô cùng vô tận như n guyên tử, tự nhiên là vô tận". Đồng thời Lênin chỉ rõ ràng sự thay thế một số khái niệm này b ằng một số khái niệm khác trong nhận thức về thế giới chỉ chứng tỏ khoa học, sự phản ánh hiện thực khách quan cứ hoàn thiện mãi lên, chính tỏ sự hiểu biết của con n gười ngày càng sâu sắc, theo nghĩa ấy m à nói thì vật lý họcn lúc đó đang trải qua bước khủng hoảng trưởng thành và nguyên nhân của sự khủng hoảng đó n ằm ngay trong b ước nhảy vọt của nhận thức con người khi chuyển từ thế giới vĩ mô sang thế giới vi mô. Trên cơ sở phân tích ấy Lênin đưa ra đ ịnh nghĩa về phạm trù vật chất, một đ ịnh nghĩa mà cho tới nay các khoa học hiện đ ại vẫn thừa nhận. 1 . Định nghĩa về vật chất của Lênin. Theo Lênin vật chất là một phạm trù rộng đến cùng cực, rộng nhất m à cho đến nay thực ra nh ận thức luận vẫn chưa vư ợt quá quá được. Khi định nghĩa phạm trù này không th ể quy nó về vật thể hoặc một thuộc tính cụ thể nào đó, cũng không thể quy về phạm trù cụ thể rộng hơn vì đ ến nay chưa có phạm trù nào rộng hơn ph ạm trù vật chất. Do vậy chỉ có th ể đ ịnh nghĩa phạm trù vật chất trong quan hệ với ý thức, phạm trù đối lập với nó và trong quan hệ ấy, vật chất là tính thứ nhất ý thức là tính thứ h ai. Bằng phương pháp như vậy định nghĩa phạm trù vật chất của Lênin được diễn đ ạt như sau: "Vật chất là m ột phạm trù triết học dùng đ ể chỉ thực tại khách quan được đ em lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại chụp lại, phản ánh và tồn tại khong lệ thuộc vào cảm giác". ở định nghĩa trên Lênin phân biệt hai vấn đề quan trọng: Trước h ết cần phân biệt vật chất với tư cách là phạm trù triết học với các quan niệm của khoa học tự nhiên về

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.