intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Quản lý chất lượng xét nghiệm: Xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tuân thủ ISO 15189:2007

Chia sẻ: Bút Cam | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

274
lượt xem
35
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu này nhằm cung cấp thông tin cơ bản cho một tổ chức hoặc phòng xét nghiệm trong lĩnh vực y tế mong muốn xây dựng, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng phù hợp theo tiêu chuẩn ISO 15189 và tiến tới được công nhận bởi cơ quan thẩm quyền. Tài liệu chia sẻ một số trải nghiệm tôi đã găp, những thuận lợi, khó khăn từ phòng xét nghiệm đã được công nhận phù hợp ISO 15189 từ năm 2010 trong quá trình xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tại Khoa...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Quản lý chất lượng xét nghiệm: Xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tuân thủ ISO 15189:2007

  1. | TRAO ÑOÅI - CHIA SEÛ KINH NGHIEÄM | Quaûn lyù chaát löôïng xeùt nghieäm: Xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng tuaân thuû ISO 15189:2007 Nguyeãn Ñöùc Anh Traùc (*); Cao Höõu Nghóa (**) Taøi lieäu naøy nhaèm cung caáp thoâng tin cô baûn cho moät toå chöùc hoaëc phoøng xeùt nghieäm trong lónh vöïc y teá mong muoán xaây döïng, aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng phuø hôïp theo tieâu chuaån ISO 15189 vaø tieán tôùi ñöôïc coâng nhaän bôûi cô quan thaåm quyeàn. Taøi lieäu chia seû moät soá traûi nghieäm toâi ñaõ gaëp, nhöõng thuaän lôïi, khoù khaên töø phoøng xeùt nghieäm ñaõ ñöôïc coâng nhaän phuø hôïp ISO 15189 töø naêm 2010 trong quaù trình xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng taïi Khoa Xeùt nghieäm Sinh hoïc Laâm saøng thuoäc Vieän Pasteur Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Töø khoùa: quaûn lyù chaát löôïng, soå tay chaát löôïng, xeùt nghieäm, ISO 15189. Medical laboratory quality management: Setting up and applying a quality management system in compliance with ISO 15189:2007 Nguyen Duc Anh Trac(*); Cao Huu Nghia(**) This article provides basic information for an organization(s) or a medical lab(s) that is/are in need to set up and apply a quality management system that complies with ISO 15189 and that will be accredited by an authorized agency. Working in a laboratory that was accredited in compliance with ISO 15189 in 2010, I would like to share my experiences, advantages and drawbacks I have been through during the process of building and applying the quality management system in Medical Analysis and Services Department of Pasteur Institute of Ho Chi Minh City. Key words: quality management, quality manual, examination, ISO 15189. Taùc giaû: (*) Ths. Nguyeãn Ñöùc Anh Traùc: Vieän Pasteur TP.Hoà Chí Minh. E.mail: tracnafi4@yahoo.com (**) TS. Cao Höõu Nghóa: Tröôûng khoa xeùt nghieäm sinh hoïc laâm saøng, Vieän Pasteur TP.Hoà Chí Minh. E.mail: drcao2003@yahoo.com Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23) 53
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 1. Ñaët vaán ñeà saép xeáp boá trí traùch nhieäm, quyeàn haïn vaø moái quan Hieän nay, nhu caàu moät keát quaû xeùt nghieäm töø heä (ôû baøi naøy, toå chöùc cuõng bao haøm phoøng xeùt moät phoøng xeùt nghieäm ñöôïc chaáp nhaän bôûi caùc nghieäm). phoøng xeùt nghieäm khaùc laø moái quan taâm cuûa moãi 2.6. Taøi lieäu: thoâng tin hay döõ lieäu coù yù nghóa vaø ngöôøi daân cuõng nhö cô quan thaåm quyeàn Vieät Nam. phöông tieän hoã trôï. Ñöùng tröôùc thöïc traïng naøy, caùc phoøng xeùt nghieäm y 2.7. Hoà sô: taøi lieäu coâng boá caùc keát quaû ñaït ñöôïc teá Vieät Nam ñaõ vaø ñang töøng böôùc xaây döïng, aùp hay cung caáp baèng chöùng veà caùc hoaït ñoäng ñöôïc duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng theo ISO thöïc hieän. 15189:2007 "phoøng xeùt nghieäm y teá - yeâu caàu cuï theå 2.8. Xaùc nhaän giaù trò söû duïng: söï khaúng ñònh, veà chaát löôïng vaø naêng löïc (medical laboratories - thoâng qua vieäc cung caáp baèng chöùng khaùch quan particular requirements for quality and raèng caùc yeâu caàu ñoái vôùi vieäc söû duïng ñaõ ñònh ñöôïc competence)" [5] nhaèm chöùng toû naêng löïc xeùt thöïc hieän. nghieäm, naâng cao uy tín vaø töøng böôùc chuaån thöùc 2.9. Xeùt nghieäm: taäp hôïp caùc thao taùc coù chuû theo xu höôùng quoác teá hoùa. ñích nhaèm xaùc ñònh giaù trò hoaëc ñaëc ñieåm cuûa moät Tuy nhieân, vieäc xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng thuoäc tính. quaûn lyù chaát löôïng phuø hôïp ISO 15189 ñoøi hoûi nguoàn löïc taøi chính, nhaân söï, söï laõnh ñaïo vaø quaûn lyù, .... vaø 3. Xaây döïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng thöïc teá raát khoù khaên cho toå chöùc noùi chung vaø phoøng xeùt nghieäm noùi rieâng khi baét tay xaây döïng vaø aùp Nguyeân taéc cô baûn ñeå moät toå chöùc hay moät duïng. Vì vaäy, trong baøi naøy, toâi seõ trình baøy, thaûo luaän phoøng xeùt nghieäm xaây döïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng thaønh coâng laø: "hoaïch ñònh - haønh ñoäng - ñaùnh caùc böôùc cô baûn cuûa quaù trình xaây döïng vaø aùp duïng giaù". Maëc duø nguyeân taéc naøy ñaõ toàn taïi töø laâu vaø toâi heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng, ñoàng thôøi cuõng chia seû nghó raèng moãi ñoäâc giaû ñeàu ñaõ töøng aùp duïng thaønh kinh nghieäm baûn thaân cuûa phoøng xeùt nghieäm ñaõ ñöôïc coâng, song vieäc aùp duïng xuyeân suoát taát caû quaù trình coâng nhaän phuø hôïp ISO 15189:2007 tôùi ñoâc giaû. Hy vaø coâng vieäc cuûa toå chöùc khi xaây döïng heä thoáng voïng raèng, caùc phoøng xeùt nghieäm seõ vaø ñang xaây quaûn lyù chaát löôïng laø vieäc khoâng deã tuaân thuû. döïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng coù theå tham khaûo aùp duïng vaøo thöïc traïng vaø lónh vöïc cuûa phoøng mình. Hoaïch ñònh laø böôùc ñaàu tieân quan troïng nhaát quyeát ñònh söï thaønh baïi cuûa quaù trình. Hoaïch ñònh 2. Thuaät ngöõ vaø ñònh nghóa toát seõ tieát kieäm nhieàu thôøi gian, chi phí vaø ñoâi khi cuõng laø böôùc toán nhieàu coâng söùc vaø thôøi gian nhaát. Trong baøi naøy, toâi chæ trích moät soá ñònh nghóa vaø thuaät ngöõ töø ISO 9000:2005[2] vaø ISO 15189:2007. Haønh ñoäng laø böôùc thöù hai vaø ñieàu quan troïng ôû Ñoäc giaû tham khaûo chi tieát trong TCVN ISO giai ñoaïn naøy laø söï baét tay vaøo haønh ñoäng phaûi tuaân 9000:2007 (ISO 9000:2005). thuû hoaïch ñònh ñaõ thieát laäp. Thöïc teá khi haønh ñoäng, ta coù theå gaëp moät soá phaùt sinh naèm ngoaøi hoaïch 2.1.Chaát löôïng: möùc ñoä cuûa moät taäp hôïp caùc ñònh. Vì vaäy, phoøng xeùt nghieäm caàn ghi nhaän taát caû ñaëc tính voán coù ñaùp öùng caùc yeâu caàu. coâng vieäc ñaõ thöïc hieän laøm cô sôû ñeà xuaát trong böôùc 2.2. Quaûn lyù chaát löôïng: caùc hoaït ñoäng coù phoái ñaùnh giaù sau naøy vaø cuõng laøm cô sôû cho vieäc xem hôïp ñeå ñònh höôùng vaø kieåm soaùt moät toå chöùc veà xeùt caûi tieán. chaát löôïng. ÔÛ baøi naøy, toâi chæ thaûo luaän söï ñaùnh giaù vôùi yù 2.3. Heä thoáng quaûn lyù (HTQL): taäp hôïp caùc nghóa xem xeùt haønh ñoäng ñaõ ñaït ñöôïc theo hoaïch yeáu toá coù lieân quan laãn nhau hay töông taùc ñeå thieát ñònh hay chöa. Ñoäc giaû coù theå tham khaûo chi tieát laäp chính saùch vaø muïc tieâu vaø ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc vieäc ñaùnh giaù heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng trong tieâu ñoù. AS/NZS ISO 19011:2003 [3] hoaëc "Quaûn lyù chaát 2.4. Heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng (HTQLCL): löôïng xeùt nghieäm: chuaån bò vaø ñaùnh giaù coâng nhaän" heä thoáng quaûn lyù ñeå ñònh höôùng vaø kieåm soaùt moät cuûa cuøng taùc giaû (ñang vieát). toå chöùc veà chaát löôïng.2.5. Soå tay chaát löôïng (STCL): taøi lieäu qui ñònh heä thoáng quaûn lyù chaát 3.1. Söï quyeát taâm vaø cam keát cuûa laõnh ñaïo löôïng cuûa moät toå chöùc. cao nhaát 2.5. Toå chöùc: nhoùm ngöôøi vaø phöông tieän coù söï Laõnh ñaïo cao nhaát caàn coâng boá vieäc quyeát taâm 54 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23)
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng daønh thôøi gian ñoïc vaø thaáu hieåu tieâu chuaån. Söï thaáu thoâng qua vieäc thaønh laäp ban quaûn lyù chaát löôïng hieåu tieâu chuaån ISO 15189:2007 neân tham khaûo hoaëc döôùi teân goïi ban ISO, ñoàng thôøi caàn coâng boá theâm moät soá tieâu chuaån lieân quan nhö boä ISO 9000, tôùi toaøn boä nhaân vieân cuûa toå chöùc. Söï coâng boá cuûa ISO/IEC Guide 99[4] nhaèm ñaûm baûo hieåu caùc thuaät laõnh ñaïo cao nhaát seõ ñaûm baûo taát caû nhaân söï töø quaûn ngöõ ñöôïc söû duïng trong tieâu chuaån ISO 15189. lyù ñeán phuï trôï nhaän bieát thöïc hieän vaø thay ñoåi tö 3.4.2.Taäp hôïp taøi lieäu, hoà sô saün coù töôûng phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñoùng goùp xaây döïng vaø Nhö ñaõ ñeà caäp ôû muïc 3.3, ban ISO caàn taäp hôïp aùp duïng moät caùch heä thoáng. Kinh nghieäm cho thaáy, caùc vaên baûn saün coù: caùc quyeát ñònh thaønh laäp toå söï thay ñoåi tö töôûng taát caû nhaân söï trong toå chöùc cho chöùc vaø khoa phoøng, quyeát ñònh boå nhieäm caùc vò trí phuø hôïp vôùi caùc yeâu caàu cuûa tieâu chuaån ISO laø moät nhaân söï trong toå chöùc (ví duï: quaûn lyù chaát löôïng, quaù trình gian khoå, caàn phaûi ñaøo taïo vaø phoå bieán cuï quaûn lyù kyõ thuaät, toå tröôûng, toå phoù,…), vaên baûn phaùp theå tôùi töøng nhaân söï. quy, caùc quy trình laøm vieäc, höôùng daãn söû duïng thieát 3.2. Thaønh laäp ban ISO bò, hoà sô nhaân söï, thieát bò, ... Hôn nöõa, khi thöïc hieän toát vieäc taäp hôïp taøi lieäu vaø hoà sô saün coù, toå chöùc seõ Vieäc thaønh laäp ban ISO quyeát ñònh vaø ñònh tieát kieäm thôøi gian, kinh phí vaø thuaän tieän khi aùp höôùng vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng duïng heä thoáng vaøo thöïc teá. thaønh coâng. Thoâng thöôøng, trong ban ISO caàn coù söï tham gia cuûa laõnh ñaïo cao nhaát hoaëc ngöôøi ñöôïc uûy 3.4.3. Heä thoáng taøi lieäu[5] quyeàn cuûa laõnh ñaïo cao nhaát nhaèm coù ñuû thaåm Heä thoáng taøi lieäu veà chaát löôïng trong moät toå quyeàn giaûi quyeát vaø quyeát ñònh caùc vaán ñeà phaùt sinh chöùc thöôøng ñöôïc bao quaùt theo moâ hình daïng tam (tröôøng hôïp laõnh ñaïo cao nhaát uûy quyeàn, laõnh ñaïo giaùc nhö hình 3.1. Soå tay chaát löôïng (STCL) laø taàng caàn ra quyeát ñònh baèng vaên baûn). Ngoaøi ra, trong taøi lieäu cao nhaát trong heä thoáng taøi lieäu chaát löôïng ban ISO cuõng neân coù söï tham gia cuûa phuï traùch caùc cuûa moät toå chöùc (hình 3.1). STCL moâ taû heä thoáng phoøng ban lieân quan (ví duï: phoøng toå chöùc caùn boä, quaûn lyù chaát löôïng vaø caáu truùc taøi lieäu ñöôïc söû duïng phoøng taøi chính-keá toaùn, ...) neáu phuø hôïp vôùi cô caáu trong heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng. STCL phaûi bao cuûa toå chöùc. goàm vaø vieän daãn tôùi caùc qui trình hoã trôï keå caû caùc quy trình kyõ thuaät. 3.3.Hoaïch ñònh Taàng taøi lieäu chaát löôïng thöù hai laø caùc quy trình Sau khi thaønh laäp ban ISO, coâng vieäc ñaàu tieân hay soå tay quy trình. Quy trình trong taøi lieäu naøy ban ISO phaûi thöïc hieän laø giaønh moät löôïng thôøi gian haøm yù goàm: quy trình quaûn lyù, quy trình xeùt nghieäm, ñaûm baûo ñuû ñeå ñoïc vaø thaáu hieåu tieâu chuaån ISO quy trình kyõ thuaät (löu yù: moät soá taøi lieäu khaùc coù theå 15189:2007. Töø kinh nghieäm cuûa toâi, vieäc ñoïc vaø söû duïng thuaät ngöõ "thuû tuïc", thuaät ngöõ naøy ñöôïc thaáu hieåu tieâu chuaån caàn coù thôøi gian, ñi keøm söï töï hieåu laø "quy trình" baét nguoàn töø tieáng Anh ñaøo taïo nhaân söï hoaëc thueâ tö vaán ñaøo taïo nhaân söï. "procedure"). Moãi quy trình thöôøng seõ phaùt sinh Sau ñoù, caên cöù vaøo tình hình thöïc teá cuûa toå chöùc ñeå bieåu maãu ñính keøm cuï theå vaø vieäc soaïn thaûo quy hoaïch ñònh xaây döïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng. trình phaûi phaûn aùnh ñuùng thöïc teá cuûa toå chöùc, phaûi Vieäc hoaïch ñònh cuï theå caàn löu yù: (1) thöïc traïng ñöôïc pheâ duyeät aùp duïng chính thöùc, phaûi ñöôïc phoå taøi lieäu, hoà sô saün coù cuûa toå chöùc bôûi vì haàu heát caùc phoøng xeùt nghieäm ôû Vieät Nam ñaõ coù caùc vaên baûn phaùp quy, quy trình laøm vieäc hoaëc moät soá tröôøng hôïp vieäc thöïc hieän coâng vieäc trong phoøng xeùt nghieäm thoâng qua söï truyeàn mieäng; (2) cô sôû haï taàng: caàn taäp trung ñeán thieát bò, nhaø xöôûng; (3) an toaøn: thöïc hieän an toaøn sinh hoïc, hoùa hoïc vaø (4) ñaøo taïo nhaân söï. 3.4. Haønh ñoäng 3.4.1. Ñoïc vaø thaáu hieåu tieâu chuaån Nhö ñaõ ñeà caäp trong muïc 3.3, ban ISO phaûi Hình 3.1. Moâ hình phaân caáp heä thoáng taøi lieäu chaát löôïng Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23) 55
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | bieán vaø saün coù cho nhaân söï tuaân thuû. caùc quy trình phaûi ñöôïc xem xeùt bôûi ngöôøi coù thaåm 3.4.3.1. Quy trình kieåm soaùt taøi lieäu (KSTL) quyeàn, göûi tôùi caùc boä phaän lieân quan laáy yù kieán roài taäp hôïp laïi cho quaûn lyù chaát löôïng ñònh daïng, trình Quy trình KSTL laø quy trình quaûn lyù thuoäc taàng thöù hai trong heä thoáng taøi lieäu chaát löôïng vaø thöôøng laõnh ñaïo pheâ duyeät vaø phaân phoái tôùi töøng boä phaân ñöôïc bieân soaïn bôûi quaûn lyù chaát löôïng. Quy trình lieân quan. Thöïc teá, quy trình quaûn lyù vaø kyõ thuaät laø KSTL thöôøng ñöôïc bieân soaïn tröôùc tieân bôûi vì noäi cô sôû cho toå chöùc aùp duïng thaønh coâng heä thoáng chaát dung cuûa quy trình naøy bao haøm vieäc ñònh daïng, löôïng. Vì vaäy, nhaân söï ñöôïc phaân coâng bieân soaïn kieåm soaùt toaøn boä heä thoáng taøi lieäu chaát löôïng (goàm caùc quy trình naøy neân daønh thôøi gian, kinh nghieäm daïng baûn cöùng vaø caùc taäp tin, phaàn meàm löu trong cuûa mình ñeå bieân soaïn quy trình thaät cuï theå, roõ raøng, maùy tính). phaûn aùnh thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa toå chöùc. Thöïc teá cho thaáy, vieäc bieân soaïn quy trình 3.4.4. Ñaùnh giaù KSTL gaëp nhieàu khoù khaên khi moät toå chöùc baét ñaàu Nhö ñeà caäp trong muïc 3, vieäc ñaùnh giaù ôû baøi naøy xaây döïng, cuï theå: (1) ngöôøi bieân soaïn chöa löôøng chæ döøng laïi laø toå chöùc ñaõ xaây döïng heä thoáng quaûn heát ñöôïc caùc tình huoáng seõ phaùt sinh trong thöïc teá; lyù chaát löôïng theo hoaïch ñònh ñaõ thieát laäp ôû muïc 3.3 (2) gaây tranh caõi vaø ñoâi khi maùy moùc vieäc quy ñònh kieåm soaùt taøi lieäu (thöôøng thoâng qua vieäc söû duïng 4. AÙp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng con daáu kieåm soaùt). Moät heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng (HTQLCL) 3.4..3.2.Soå tay chaát löôïng hieäu quaû khoâng chæ döøng laïi ôû vieäc xaây döïng heä Taïi sao phaûi coù soå tay chaát löôïng? (1) laø yeâu caàu thoáng hoaøn haûo nhö ñaõ thöïc hieän trong phaàn 3. baét buoäc theo muïc 4.2 cuûa ISO 15189; (2) laø moät Neáu HTQLCL khoâng ñöôïc aùp duïng vaøo thöïc teá coâng cuï quaûn lyù raát toát ñeå duy trì söï nhaän thöùc traùch cuûa toå chöùc thì cho duø heä thoáng coù toát ñeán maáy, nhieäm cuûa nhaân vieân veà maët chaát löôïng, do ñoù coù ñaây chæ laø moät "heä thoáng cheát". Quaù trình aùp duïng theå laø moät taøi lieäu ñaøo taïo phuø hôïp cho nhaân vieân; HTQLCL vaøo thöïc teá ñoøi hoûi söï thaáu hieåu, tuaân thuû (3) neáu bieân soaïn toát, STCL coù theå trôû thaønh moät cuûa taát caû nhaân söï trong toå chöùc. Trong phaàn naøy, coâng cuï quaûng baù uy tín cuûa toå chöùc tôùi khaùch haøng. toâi seõ trình baøy töøng böôùc aùp duïng HTQLCL vaø chia seû kinh nghieäm baûn thaân quaù trình aùp duïng Vieäc xaây döïng soå tay chaát löôïng phaûi theo saùt thöïc teá vôùi ñoäc giaû. tieâu chuaån, phaûi tham chieáu tôùi caùc muïc trong tieâu chuaån, bao quaùt toaøn boä chính saùch vaø hoaït ñoäng 4.1. Phoå bieán vaø ñaøo taïo cuûa toå chöùc. STCL cuõng phaûi ñöôïc ñònh daïng ñuùng Böôùc ñaàu tieân trong quaù trình aùp duïng HTQLCL nhö quy ñònh cuûa quy trình KSTL vaø pheâ duyeät bôûi ñaõ xaây döïng vaøo toå chöùc laø phoå bieán vaø ñaøo taïo cho laõnh ñaïo cao nhaát cuûa toå chöùc. nhaân söï trong toå chöùc thaáu hieåu ñeå aùp duïng. Ít nhaát 3.4.3.3.Quy trình quaûn lyù vaø kyõ thuaät chuùng ta coù caùc caâu hoûi ñaët ra ôû giai ñoaïn naøy: "Ai Phoøng xeùt nghieäm neân laäp moät danh muïc caùc ñöôïc phoå bieán? Ai ñöôïc ñaøo taïo? Taïi sao phaûi phoå quy trình phaûi bieân soaïn theo yeâu caàu cuûa tieâu bieán, ñaøo taïo? Hình thöùc phoå bieán vaø ñaïo taïo? Ñaøo chuaån, danh muïc naøy phaûi phaân coâng cuï theå traùch taïo phaàn naøo trong heä thoáng chaát löôïng?". nhieäm thöïc hieän töøng nhaân söï hoaëc boä phaän, thôøi Taát caû nhaân söï lieân quan ñeán HTQLCL phaûi haïn döï kieán hoaøn thaønh (neáu coù theå) nhaèm ñaûm baûo ñöôïc phoå bieán vaø ñaøo taïo. Vieäc phoå bieán vaø ñaøo taïo phuø hôïp tieâu chuaån vaø ñuùng thôøi gian ñaõ ñònh. nhaèm giuùp nhaân söï trong toå chöùc bieát vai troø vaø Taát caû quy trình quaûn lyù vaø kyõ thuaät phaûi ñöôïc traùch nhieäm cuûa töøng caù nhaân trong töøng quy trình, bieân soaïn roõ raøng, deã hieåu, phaûn aùnh ñuùng thöïc bieát caùch aùp duïng ñuùng caùc quy trình. Hình thöùc traïng ñang aùp duïng taïi phoøng xeùt nghieäm, ñöôïc ñaøo taïo coù theå töøng phaàn hoaëc goàm nhieàu giai ñoaïn nhaän dieän ñôn nhaát vaø ñònh daïng theo ñuùng quy song phaûi ñaûm baûo cung caáp baèng chöùng nhaân söï ñaõ ñònh trong quy trình KSTL. ñöôïc ñaøo taïo ñaày ñuû toaøn boä HTQLCL lieân quan Thoâng thöôøng, quaûn lyù chaát löôïng coù traùch ñeán coâng vieäc ñang thöïc hieän. nhieäm bieân soaïn caùc quy trình quaûn lyù, quy trình kyõ Löu yù: tröôøng hôïp toå chöùc coù nhaân söï môùi, laõnh thuaät neân ñöôïc bieân soaïn bôûi chính ngöôøi ñang thöïc ñaïo hoaëc nhaân söï coù thaåm quyeàn phaûi ñaûm baûo hieän kyõ thuaät. Sau khi hoaøn thaønh baûn thaûo, toaøn boä nhaân söï môùi ñöôïc ñaøo taïo veà HTQLCL cuûa toå chöùc, 56 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23)
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | caùc baèng chöùng ñaøo taïo (ví duï: chöông trình hoïc, duïng caùch thöùc kieåm soaùt taøi lieäu sao cho ñaùp öùng giaûng vieân, chöùng chæ, ñaùnh giaù keát quaû ñaøo taïo, ...) vôùi nhu caàu thöïc teá trong toå chöùc. phaûi ñöôïc löu giöõ ñaày ñuû vaø theo ñuùng quy trình Quaûn lyù hoà sô laø baét buoäc ñeå cung caáp baèng quaûn lyù hoà sô. chöùng khaùch quan raèng toå chöùc ñaõ aùp duïng vaø duy trì Theo kinh nghieäm cuûa toâi, löu hoà sô ñaøo taïo HTQLCL. Thöïc traïng gaëp phaûi laø toå chöùc coù nhieàu trong quaù trình môùi aùp duïng HTQLCL thöôøng bò hoà sô, thôøi gian löu bao laâu? caùch thöùc löu? Hieän nay, laõng queân hoaëc khoâng ñaày ñuû neân seõ khoù khaên trong toå chöùc coù theå tham khaûo "yeâu caàu boå sung ñeå coâng quaù trình ñaùnh giaù coâng nhaän sau naøy. Ngoaøi ra, nhaän" neáu muoán ñöôïc ñaùnh giaù coâng nhaän bôûi Vaên ñaùnh giaù hieäu quaû ñaøo taïo cuõng gaëp trôû ngaïi khi môùi phoøng Coâng nhaän Chaát löôïng Vieät Nam (BoA) hoaëc aùp duïng HTQLCL. Thoâng thöôøng, ñeå ñaûm baûo nhaân taøi lieäu phaùp ñònh lieân quan song phaûi phuø hôïp thöïc söï thaáu hieåu vaø aùp duïng ñuùng HTQLCL, toå chöùc caàn teá (ví duï: hoà sô nhaân söï caàn löu ñeán heát coâng taùc taïi coù chieán löôïc ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi, taäp trung giaùm phoøng ban, hoà sô thieát bò löu ñeán khi thanh lyù thieát bò, saùt ñeå phaùt hieän nhu caàu caàn ñaøo taïo laïi veà ...). Hoà sô coù theå löu ôû daïng baûn cöùng hoaëc baûn meàm HTQLCL cho nhaân söï. Ngoaøi ra, toå chöùc caàn ñaûm (ví duï: keát quaû xeùt nghieäm, baûn tính ñaõ taïo trong phaàn baûo taát caû nhaân söï phaân bieät giöõa taøi lieäu vaø hoà sô meàm excel, ...) song phaûi ñaûm baûo deã daøng truy xuaát, (vôùi toâi, giaûi quyeát vaán ñeà naøy baèng ñaøo taïo laïi vaø khoâng sai leäch, maát maùt vaø baûo maät. giaùm saùt nhaéc nhôû lieân tuïc). Moät trong nhöõng hoà sô quan troïng nhaát ñeå chöùng toû naêng löïc cuûa moät toå chöùc laø hoà sô quaù trình 4.2. Quaûn lyù taøi lieäu vaø hoà sô xeùt nghieäm hay hoà sô quan traéc goác. Hoà sô xeùt Vieäc quaûn lyù taøi lieäu thöôøng gaëp khoù khaên khi nghieäm phaûi roõ raøng, traùnh boâi xoùa khoù nhaän bieát vaø toå chöùc môùi aùp duïng HTQLCL cuõng nhö duy trì cho caàn goàm ít nhaát caùc thoâng tin: nhaän daïng maãu, coâng nhaän sau naøy theo ñuùng quy trình KSTL. Taát phöông phaùp xeùt nghieäm, thôøi gian xeùt nghieäm, caû taøi lieäu goàm taøi lieäu noäi boä (STCL, caùc quy trình chuaån bò chuaån vaø maãu kieåm soaùt chaát löôïng, thieát quaûn lyù, quy trình kyõ thuaät, quy trình xeùt nghieäm, bò xeùt nghieäm, nhaân söï thöïc hieän xeùt nghieäm, caùc caùc bieåu maãu, ...) vaø taøi lieäu beân ngoaøi (ví duï: caùc ñieàu kieän xeùt nghieäm aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán keát tieâu chuaån, saùch, ...) phaûi ñöôïc kieåm soaùt bôûi toå quaû nhö nhieät ñoä vaø aåm ñoä, baèng chöùng veà kieåm tra chöùc, saün coù cho nhaân söï aùp duïng. Toå chöùc phaûi vaø xaùc nhaän vieäc tính toaùn, truyeàn döõ lieäu, ... Ngoaøi thieát laäp danh muïc taøi lieäu kieåm soaùt goàm taát caû taøi ra, phoøng xeùt nghieäm cuõng caàn löu yù ghi nhaän caùc lieäu ñang söû duïng cho HTQLCL cuûa toå chöùc. Taøi thoâng tin cuï theå quy ñònh trong phöông phaùp xeùt lieäu ñang söû duïng trong toå chöùc phaûi ñöôïc pheâ duyeät nghieäm, caùc vaên baûn hôïp ñoàng hoaëc caùc quy ñònh chính thöùc vaø laø phieân baûn môùi nhaát, phaûi nhaän bieát do phaùp ñònh yeâu caàu. caùc taøi lieäu loãi thôøi vaø baûo quaûn ñaûm baûo traùnh söû duïng nhaàm bôûi nhaân söï. Taøi lieäu lieân quan tôùi boä 4.3. Kieåm soaùt coâng vieäc khoâng phuø hôïp vaø phaän naøo phaûi ñöôïc quaûn lyù chaát löôïng hoaëc döôùi haønh ñoäng khaéc phuïc/phoøng ngöøa chöùc danh khaùc phaân phoái tôùi boä phaän ñoù, taát caû Coâng vieäc khoâng phuø hôïp goàm taát caû caùc hoaït baèng chöùng phaân phoái vaø kieåm soaùt taøi lieäu phaûi ñoäng khoâng tuaân thuû HTQLCL hoaëc yeâu caàu phaùp ñöôïc löu döôùi daïng vaên baûn hoaëc phaàn meàm ñeå ñònh. Coâng vieäc khoâng phuø hôïp chuû yeáu xuaát phaùt phuïc vuï cho vieäc ñaùnh giaù coâng nhaän. Löu yù: phaân töø hoaït ñoäng xeùt nghieäm thöôøng ngaøy taïi phoøng xeùt phoái taøi lieäu coù theå ôû daïng baûn cöùng hoaëc baûn meàm nghieäm (ví duï: thieát bò chöa ñöôïc kieåm tra/baûo vi tính mieãn sao ñöôïc kieåm soaùt vaø phuø hôïp theo trì/hieäu chuaån thích hôïp theo quy trình; keát quaû xeùt quy trình KSTL. nghieäm traû chöa ñuùng heïn, caùc maãu kieåm soaùt chaát Vieäc KSTL phaûi caân nhaéc sao cho thöïc teá, ví duï löôïng chöa tuaân thuû giôùi haïn quy ñònh; nhaân söï chöa kieåm soaùt baèng caùch ñoùng daáu maøu "ñaõ kieåm soaùt" tuaân thuû ñuùng quy trình xeùt nghieäm, ...). Phoøng xeùt hoaëc "taøi lieäu kieåm soaùt" leân taøi lieäu thöôøng bò laïm nghieäm phaûi ghi nhaän taát caû coâng vieäc khoâng phuø duïng vaø aùp duïng cöùng nhaéc. Thöïc teá toâi ñaõ traûi qua hôïp, phaân tích nguyeân nhaân ñieàu khoâng phuø hôïp vaø tröôøng hôïp: taøi lieäu ñöôïc kyù duyeät bôûi nhaân söï coù thöïc hieän haønh ñoäng khaéc phuïc hieäu quaû (neáu coù thaåm quyeàn neân khoâng ñoùng daáu "ñaõ kieåm soaùt" theå) nhaèm loaïi boû hoaøn toaøn traùnh laäp laïi ñieàu song ñaõ gaây tranh caõi gay gaét giöõa caùc nhaân söï trong khoâng phuø hôïp xaûy ra trong töông lai. Ngoaøi ra, toå chöùc. Vì vaäy, toå chöùc neân suy xeùt caån thaän khi aùp phoøng xeùt nghieäm caàn theo doõi lieân tuïc ñieàu khoâng Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23) 57
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | phuø hôïp, söû duïng coâng cuï thoáng keâ nhaèm chuû ñoäng thieát bò theo yeâu caàu cuûa phöông phaùp xeùt nghieäm, ñaùnh giaù ñeà xuaát haønh ñoäng phoøng ngöøa vaø caûi tieán phaûi goàm caû thieát bò laáy maãu ban ñaàu, chuaån bò, löu thích hôïp. giöõ, xöû lyù maãu vaø tính toaùn truyeàn döõ lieäu. Thieát bò Haønh ñoäng khaéc phuïc phaûi ñöôïc giaûi quyeát bôûi phaûi chöùng toû phuø hôïp vôùi muïc ñích söû duïng, phaûi ngöôøi coù thaåm quyeàn, phaûi hieäu quaû töông öùng vôùi ñöôïc kieåm tra baûo döôõng bôûi nhaân söï thích hôïp vaø ñieàu khoâng phuø hôïp. Böôùc thieát yeáu ñeå thöïc hieän ñaëc bieät phaûi ñöôïc hieäu chuaån ban ñaàu hoaëc ñònh kyø haønh ñoäng khaéc phuïc hieäu quaû laø phaân tích ñöôïc theo yeâu caàu cuûa phöông phaùp xeùt nghieäm hoaëc quy nguyeân nhaân gaây ra ñieàu khoâng phuø hôïp. ñònh cuï theå bôûi nhaân söï coù thaåm quyeàn (coù theå noäi Haønh ñoäng phoøng ngöøa laø moät quaù trình chuû boä hoaëc beân ngoaøi toå chöùc). Phoøng xeùt nghieäm phaûi ñoäng ñeå xaùc ñònh cô hoäi caûi tieán chöù khoâng phaûi xem xeùt ñaùnh giaù phuø hôïp vôùi muïc ñích söû duïng caùc thöïc hieän söûa chöõa, khaéc phuïc caùc vaán ñeà ñaõ phaùt keát quaû kieåm tra/baûo trì/hieäu chuaån (goàm noäi boä vaø sinh hoaëc phaøn naøn. Phoøng xeùt nghieäm phaûi haøng beân ngoaøi). Ví duï phoøng xeùt nghieäm ñaõ hieäu chuaån naêm xem xeùt taát caû hoaït ñoäng ñeå ñeà xuaát haønh ñoäng tuû aám bôûi cô quan thaåm quyeàn beân ngoaøi, khi nhaän phoøng ngöøa thoâng qua caùc coâng cuï quaûn lyù chaát keát quaû hieäu chuaån, phoøng xeùt nghieäm phaûi kieåm tra löôïng toaøn dieän nhö: thaûo luaän nhoùm, sô ñoà hoaëc caùc thoâng soá treân chöùng chæ hieäu chuaån (sai soá, ñoä bieåu ñoà kieåm soaùt chaát löôïng ... oån ñònh nhieät, ñoä ñoàng nhaát nhieät taïi caùc vò trí vaø ñoä khoâng ñaûm baûo ño) xem coù phuø hôïp vôùi muïc ñích 4.4. Ñaùnh giaù noäi boä söû duïng khoâng. Tröôøng hôïp kieåm tra cho thaáy thieát Ñaùnh giaù noäi boä laø hoaït ñoäng nhaèm tìm ñieàu phuø bò khoâng ñaùp öùng yeâu caàu cuï theå theo phöông phaùp hôïp vaø chöa phuø hôïp cuûa HTQLCL ñang ñöôïc aùp xeùt nghieäm A, phoøng xeùt nghieäm khoâng ñöôïc söû duïng thoâng qua vieäc ñöa ra caùc baèng chöùng khaùch duïng thieát bò naøy phuïc vuï cho xeùt nghieäm A nöõa. quan. Quaù trình ñaùnh giaù noäi boä phaûi ñöôïc thöïc hieän Löu yù: keát quaû kieåm tra/hieäu chuaån cuûa moät thieát bò bôûi nhaân söï ñaõ qua ñaøo taïo, coù naêng löïc thöïc hieän cuï theå coù theå khoâng phuø hôïp cho xeùt nghieäm naøy ñaùnh giaù vaø am hieåu HTQLCL cuûa toå chöùc. Toå chöùc song laïi phuø hôïp cho xeùt nghieäm khaùc. phaûi thöïc hieän ñaùnh giaù noäi boä ít nhaát moät laàn moät Hieän phoøng xeùt nghieäm söû duïng nhieàu loaïi naêm, phaûi bao goàm taát caû caùc muïc theo yeâu caàu cuûa pipeùt töï ñoäng, thieát bò nhieät ñoä (nhieät keá, tuû aám, beå tieâu chuaån ISO 15189 vaø taát caû caùc hoaït ñoäng cuûa ñieàu nhieät), maùy quang phoå haáp thu phaân töû,... caùc toå chöùc. Nhaân söï ñöôïc phaân coâng ñaùnh giaù phaûi ñaûm thieát bò naøy phaûi ñöôïc kieåm tra/hieäu chuaån phuø hôïp. baûo ñaõ ñaùnh giaù taát caû caùc haïng muïc ñöôïc phaân Vieäc kieåm tra/hieäu chuaån pipeùt töï ñoäng heát söùc caàn coâng thoâng qua baèng chöùng ghi nhaän ñaùnh giaù. Löu thieát vì aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán ñoä chính xaùc cuûa keát yù: ñaùnh giaù noäi boä nhaèm ñaûm baûo HTQLCL ñang quaû xeùt nghieäm. Vì vaäy, phoøng xeùt nghieäm neân caân ñöôïc aùp duïng vaø tuaân thuû tieâu chuaån chöù khoâng phaûi nhaéc coù chính saùch laâu daøi veà vieäc kieåm tra/hieäu laø quaù trình thanh tra. Ñoäc giaû coù theå tham khaûo chuaån thieát bò (ví duï ñaàu tö thöïc hieän kieåm tra hieäu AS/NZS ISO 19011:2003 hoaëc "Quaûn lyù chaát löôïng chuaån pipeùt bôûi noäi boä) khi ñaàu tö thieát bò ban ñaàu. xeùt nghieäm: chuaån bò vaø ñaùnh giaù coâng nhaän" cuûa cuøng taùc giaû. 4.7. Ñoä khoâng ñaûm baûo ño 4.5. Xem xeùt cuûa laõnh ñaïo Moät trong nhöõng khoù khaên ban ñaàu khi aùp duïng HTQLCL tuaân thuû ISO 15189 laø öôùc löôïng ñoä Toå chöùc phaûi ñònh kyø thöïc hieän cuoäc xem xeùt khoâng ñaûm baûo ño. Ñaây laø moät thuaät ngöõ töông ñoái cuûa laõnh ñaïo ít nhaát moät laàn moät naêm. Xem xeùt laõnh môùi trong khoa hoïc vaø baûn thaân thuaät ngöõ naøy cuõng ñaïo phaûi coù söï hieän dieän cuûa laõnh ñaïo cao nhaát thöôøng gaây tranh caõi vaø nhaàm laãn trong giôùi chuyeân (ngöôøi pheâ duyeät STCL) hoaëc nhaân söï ñöôïc uûy moân, vì vaäy ñoäc giaû coù theå tham khaûo trong "Guide quyeàn. Noäi dung xem xeùt cuûa laõnh ñaïo phaûi goàm taát to the Expression of Uncertainty in Measurement, caû caùc yeâu caàu quy ñònh trong muïc 4.15 cuûa ISO (1995), 1st edition, ISBN 92-67-10188-9"[6] hoaëc 15189. Phoøng xeùt nghieäm phaûi thöïc hieän haønh ñoäng "EURACHEM/CITAC Guide, Quantifying khaéc phuïc/phoøng ngöøa (neáu coù) phaùt sinh töø xem Uncertainty in Analytical Measurement. (2000), xeùt cuûa laõnh ñaïo. 2nd edition, QUAM"[7]. 4.6. Thieát bò Hieän BoA yeâu caàu phoøng xeùt nghieäm phaûi coù Phoøng xeùt nghieäm phaûi trang bò ñaày ñuû taát caû quy trình öôùc löôïng ñoä khoâng ñaûm baûo ño ñeå saün coù 58 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23)
  7. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | aùp duïng tính toaùn khi khaùch haøng yeâu caàu. 4.10. An toaøn phoøng xeùt nghieäm Phoøng xeùt nghieäm phaûi tuaân thuû yeâu caàu veà an 4.8. Khoaûng chuaån sinh hoïc toaøn quy ñònh trong "yeâu caàu boå sung ñeå coâng nhaän Phoøng xeùt nghieäm caàn coâng boá khoaûng chuaån phoøng xeùt nghieäm y hoïc, muïc 2.9, maõ soá: AGM 01, sinh hoïc cho xeùt nghieäm ñaõ thöïc hieän phuø hôïp vôùi ngaøy ban haønh: 07/2010" hoaëc theo quy ñònh phaùp ngöôøi Vieät Nam vaø phaûi coù yù kieán xaùc nhaän cuûa baùc ñònh hieän haønh neáu muoán ñaùnh giaù coâng nhaän bôûi só laâm saøng. Toâi ñaõ gaëp khoù khaên khi aùp duïng cho BoA. phoøng xeùt nghieäm sinh hoùa vì hieän chöa coù döõ lieäu nghieân cöùu coâng boá chính thöùc cho ngöôøi Vieät Nam. Keát luaän Do vaäy, toâi ñaõ tham khaûo döõ lieäu töø ngöôøi nöôùc ngoaøi, sau ñoù laäp thaønh vaên baûn laáy yù kieán töø caùc baùc Xaây döïng vaø aùp duïng thaønh coâng HTQLCL só laâm saøng ñeå coù döõ lieäu aùp duïng chính thöùc taïi toå nhaèm tieán tôùi ñöôïc coâng nhaän theo ISO 15189 ñoøi chöùc. Tuy nhieân, toâi cuõng muoán chia seû ôû ñaây raèng: hoûi söï hôïp taùc, thöïc hieän vaø thay ñoåi nhaän thöùc bôûi toâi ñaõ may maén tö vaán yù kieán chuyeân gia moät phoøng taát caû nhaân söï trong toå chöùc. xeùt nghieäm sinh hoùa lôùn taïi UÙc ñaõ ñöôïc coâng nhaän Laõnh ñaïo toå chöùc phaûi cung caáp nguoàn löïc caàn bôûi Hieäp hoäi Thöû nghieäm Thaåm quyeàn Quoác gia UÙc thieát cho nhaân söï thöïc hieän, khoâng chæ döøng laïi sau (NATA), döõ lieäu khoaûng chuaån sinh hoïc ñöôïc thoáng ñaùnh giaù coâng nhaän thaønh coâng maø phaûi lieân tuïc ñeå keâ ñònh kyø töø keát quaû xeùt nghieäm vaø söû duïng phaàn duy trì vaø töøng böôùc caûi tieán. meàm thoáng keâ ñeå tính ra khoaûng chuaån sinh hoïc. Toâi muoán chia seû raèng, HTQLCL aùp duïng vaøo Chuyeân gia ñaõ cung caáp theâm thoâng tin raèng, hieän ôû toå chöùc hieäu quaû phaûi ñöôïc thaáu hieåu vaø cam keát aùp Vieät Nam coù moät nhoùm chuyeân gia UÙc ñang hôïp taùc duïng ñuùng bôûi taát caû nhaân söï. Maëc duø HTQLCL khi vôùi Vieät Nam trieán khai giaûi quyeát vaán ñeà naøy. môùi aùp duïng vaøo toå chöùc coù theå gaëp khoù khaên nhö: caùc quy trình xeùt nghieäm hoaëc quaûn lyù vaø bieåu maãu 4.9. Ñaûm baûo chaát löôïng quy trình chöa thaät söï phuø hôïp thöïc teá, sai soùt trong quaù trình xeùt nghieäm quaûn lyù taøi lieäu vaø hoà sô, tham gia ngoaïi kieåm chöa Phoøng xeùt nghieäm phaûi tham gia caùc chöông phuø hôïp, ... song caùc khoù khaên naøy laø chuyeän bình trình so saùnh lieân phoøng ñöôïc toå chöùc bôûi caùc thöôøng. Phoøng xeùt nghieäm haõy xem khoù khaên laø cô chöông trình ñaùnh giaù chaát löôïng beân ngoaøi hay hoäi ñeå caûi tieán. Vôùi tö caùch laø chuyeân gia kyõ thuaät ngoaïi kieåm khi thích hôïp vaø phaûi phuø hôïp ISO/IEC lónh vöïc hoùa hoïc cuûa BoA, toâi muoán göûi lôøi ñoäng 17043:2010[8]. Quaûn lyù phoøng xeùt nghieäm phaûi vieân caùc toå chöùc ñang vaø seõ aùp duïng HTQLCL theo theo doõi keát quaû tham gia ngoaïi kieåm vaø coù haønh ISO 15189 vaø 17025 raèng: chuyeân gia ñaùnh giaù ñoäng khaéc phuïc hieäu quaû kòp thôøi khi keát quaû ngoaïi cuõng laø ngöôøi cuøng lónh vöïc, cuõng gaëp nhöõng khoù kieåm coù soá laïc. Chuùng toâi ñaõ tham gia ngoaïi kieåm khaên khi xaây döïng vaø aùp duïng HTQLCL. Vì vaäy, ñeå tieán tôùi ñöôïc coâng nhaän song gaëp ba khoù khaên chaéc chaén chuyeân gia ñaùnh giaù seõ thaáu hieåu mong chính: toå chöùc cung caáp ngoaïi kieåm coù naêng löïc muoán chuaån hoùa chöùng toû naêng löïc xeùt nghieäm cuûa thích hôïp theo ISO/IEC 17043:2010 hoaëc ILAC- toå chöùc. G13:2007[4]; thuû tuïc nhaän maãu ngoaïi kieåm vaø kinh phí tham gia. Lôøi caûm ôn Tröôøng hôïp phoøng xeùt nghieäm chöa coù ñieàu kieän tham gia ngoaïi kieåm nhaèm ñaûm baûo chaát löôïng Toâi chaân thaønh caûm ôn laõnh ñaïo Vieän Pasteur quy trình xeùt nghieäm, phoøng xeùt nghieäm coù theå xem Thaønh Phoá Hoà Chí Minh, laõnh ñaïo Khoa ñaõ tin xeùt söû duïng caùc hình thöùc khaùc nhö: söû duïng maãu töôûng phaân coâng, hoã trôï nguoàn löïc trong quaù trình chuaån, chaát chuaån; kieåm tra keát quaû xeùt nghieäm vôùi Khoa xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát quy trình xeùt nghieäm chuaån; thieát laäp giôùi haïn chaáp löôïng theo ISO 15189 vaø ISO/IEC 17025. Toâi ñaëc nhaän keát quaû baèng xeùt nghieäm laäp laïi vaø taùi laäp; bieät caûm ôn BS Cao Höõu Nghóa ñaõ luoân ñoäng vieân, chuaån bò vaø xeùt nghieäm caùc maãu kieåm soaùt chaát goùp yù vaø chænh söûa giuùp toâi hoaøn thaønh taøi lieäu naøy löôïng töï taïo, ... cuõng nhö trong quaù trình coâng taùc taïi Khoa. Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23) 59
  8. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Taøi lieäu tham khaûo for the competence of providers of proficiency testing schemes, pg 1-35. 5. ISO 15189: 2007, Medical laboratories - Particular Tieáng Vieät requirements for quality and competence, pg 1-37. 1. Tieâu chuaån quoác gia TCVN ISO 9000: 2007 (ISO 9000:2005), Heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng - Cô sôû vaø töø vöïng, 6. ISO/IEC Guide 99:2007 (E/F), International vocabulary xuaát baûn laàn 3, 2007, 1-67. of metrology - Basic and general concepts and associated terms, 1st edition, pg 1-92. Tieáng Anh 7. ISO/TR 10013:2001, Guidelines for quality management 2. EURACHEM/CITAC Guide, Quantifying Uncertainty in system documentation, 1st edition, 2001, pg 1-14. Analytical Measurement. (2000), 2nd edition, QUAM. 8. ISO/IEC 17043:2010, Conformity assessment - General 3. Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement, requirements for proficiency testing, pg 1-39. (1995), 1st edition, ISBN 92-67-10188-9. 9. AS/NZS ISO 19011:2003, Guidelines for quality and/or 4. ILAC-G13:2007, ILAC guidelines for the requirements environmental management systems auditing, pg 1-30. 60 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2012, Soá 23 (23)
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2