Sách giáo khoa ngữ văn Hàn Quốc và kinh nghiệm đối với Việt Nam

Sè 12<br /> <br /> (158)-2008<br /> <br /> ng«n ng÷ & ®êi sèng<br /> <br /> 21<br /> <br /> ng«n ng÷ trong nhµ tr−êng<br /> <br /> s¸ch gi¸o khoa ng÷ v¨n cña hµn quèc<br /> vµ kinh nghiÖm ®èi víi viÖt nam<br /> cho jae hyun<br /> (GS.TS, §¹i häc Ngo¹i ng÷ Hµn Quèc)<br /> Bïi M¹nh Hïng<br /> (PGS.TS, §¹i häc S− ph¹m Tp Hå ChÝ Minh)<br /> <br /> Trong bài vi t trư c (Cho Jae Hyun & Bùi<br /> M nh Hùng 2008), chúng tôi ã phân tích chương<br /> trình Ng văn c a Hàn Qu c và nêu m t s<br /> khuy n ngh<br /> i v i vi c i m i chương trình<br /> Ng văn c a Vi t Nam trong tương lai. Bài vi t<br /> này ti p n i hư ng nghiên c u c a bài vi t ó,<br /> nhưng t p trung vào v n sách giáo khoa (SGK)<br /> Ng văn.<br /> 1. Chính sách m<br /> i v i SGK c a Hàn<br /> Qu c<br /> Cùng v i quá trình hi n i hóa n n giáo d c,<br /> Hàn Qu c t ng bư c n i l ng qu n lí trong lĩnh<br /> v c biên so n và xu t b n SGK. T năm 1995,<br /> qu c gia này b t u xóa b chính sách c quy n<br /> v SGK. Theo ó, SGK ch y u g m 2 lo i:<br /> Lo i th nh t là SGK qu c gia do B Giáo d c<br /> và Phát tri n ngu n nhân l c Hàn Qu c<br /> (MOEHRD) t ch c biên so n. Lo i th hai là<br /> SGK do các nhà xu t b n tư nhân t ch c biên<br /> so n, ư c MOEHRD th m nh theo nh ng tiêu<br /> chu n nghiêm ng t c a cơ quan này.<br /> Lo i sách th nh t bao g m t t c SGK cho b c<br /> M m non và Ti u h c (TH) (t l p 1 n l p 6),<br /> sách Qu c ng (Ti ng Hàn), Qu c s (L ch s Hàn<br /> Qu c), o c cho các l p còn l i trong Chương<br /> trình giáo d c cơ b n8, ư c dùng b t bu c i v i<br /> Chương trình giáo d c cơ b n này bao g m các môn h c<br /> b t bu c cho n l p 10. l p 11 và 12, HS có th ch n<br /> các môn h c phù h p v i s thích và nh hư ng ngh<br /> nghi p c a mình sau này, mi n là các môn ư c ch n b o<br /> m m t t l thích h p gi a các nhóm môn theo quy nh<br /> c a Chương trình qu c gia.<br /> 8<br /> <br /> t t c h c sinh (HS). Lo i sách th hai bao g m<br /> SGK dùng cho các môn h c khác b c THCS (t<br /> l p 7 n l p 9) và THPT (t l p 10 n l p 12),<br /> ư c m i trư ng l a ch n trong s nhi u b sách<br /> khác nhau cho m i môn h c (Kim Chae-Chun<br /> 2005).<br /> Nh chính sách m , SGK THCS và THPT c a<br /> Hàn Qu c khá a d ng, ch ng h n THCS có 32<br /> b sách môn Toán, 9 b sách môn Khoa h c và 10<br /> b sách môn Xã h i; THPT có 28 b sách môn<br /> Toán (trong ó có 16 b cho l p 10 và 12 b cho<br /> l p 11 và 12), 8 b sách môn Hóa, 9 b sách môn<br /> V t lí, 6 b sách môn L ch s Hàn Qu c hi n i, 8<br /> b sách môn Sinh h c, 8 b sách môn a lí Hàn<br /> Qu c, 8 b sách môn Xã h i, 11 b sách môn Khoa<br /> h c, v.v..<br /> Theo l trình th c hi n chính sách m hơn n a<br /> i v i SGK, ngày 20 tháng 6 năm 2007,<br /> MOEHRD thông báo t năm 2009, các nhà xu t<br /> b n tư nhân s ư c phép t ch c biên so n và<br /> phát hành SGK THCS và THPT k c các môn<br /> Qu c ng , Qu c s và o c. T t c SGK TH<br /> s do nhà nư c t ch c biên so n, ngo i tr SGK<br /> môn Th d c, Âm nh c, N công gia chánh và<br /> Ti ng Anh dành cho các nhà xu t b n tư nhân, nhà<br /> nư c ch ki m tra và s a i nh ng ch c n thi t.<br /> M t y ban ki m tra c bi t g m các chuyên gia<br /> c a t ng môn h c s ư c thành l p<br /> giám sát<br /> các xu hư ng tư tư ng trong SGK môn Qu c s ,<br /> s nh t quán v m t ng pháp c a SGK môn Qu c<br /> ng và nh hư ng giáo d c v v n th ng nh t<br /> <br /> 22<br /> <br /> ng«n ng÷ & ®êi sèng<br /> <br /> hai mi n Tri u Tiên trong SGK môn<br /> o c<br /> (xem The Korea Times, s ra ngày 22 tháng 6 năm<br /> 2007).<br /> tăng thêm tính ch t linh ho t, m m d o<br /> c a chính sách i v i SGK, MOEHRD cho phép<br /> các trư ng h c có th l a ch n m t s sách không<br /> qua th m nh c a nhà nư c, tr SGK các môn<br /> như Qu c ng , o c, Xã h i, Toán, Khoa h c,<br /> Kĩ thu t, Âm nh c, Th d c. Th m chí MOEHRD<br /> cũng s khuy n khích các trư ng t biên so n SGK<br /> càng ngày càng có thêm nhi u ngư i tham gia<br /> vào vi c biên so n nh ng cu n sách có ch t lư ng<br /> cao cho HS.<br /> ph n ánh k p th i nh ng thay i c a xã<br /> h i, nhà nư c rút ng n chu kì rà soát, ch nh s a<br /> SGK (v n i dung cũng như c u trúc) t 9 năm<br /> xu ng còn 5 năm. MOEHRD s ti p nh n các góp<br /> ý v SGK qua m ng nh m b o m SGK ph n ánh<br /> ư c nhu c u a d ng c a m t xã h i ang bi n<br /> i nhanh chóng. Trư c ây, ch có giáo viên và<br /> các t ch c giáo d c m i có th có ý ki n góp ý v<br /> nh ng v n như v y.<br /> Ngoài SGK, các nhà xu t b n tư nhân cũng có<br /> th biên so n sách bài t p cho HS và tài li u h tr<br /> h c t p. Nhà nư c không có m t quy nh nghiêm<br /> ng t nào i v i vi c xu t b n nh ng tài li u như<br /> v y.<br /> 2. SGK Ng văn c a Hàn Qu c<br /> Khác v i SGK c a nhi u môn h c khác c a<br /> Hàn Qu c, cho n nay, SGK môn Ng văn (Ti ng<br /> Hàn và Văn h c)9 TH, THCS và l p 10 (l p cu i<br /> cùng trong Chương trình giáo d c cơ b n c a Hàn<br /> Qu c) ch có m t b duy nh t.<br /> m i b c h c, SGK Qu c ng ư c biên so n<br /> theo m t c u trúc riêng phù h p v i yêu c u giáo<br /> d c c a t ng b c h c.<br /> b c TH, m i l p có 2 ho c 3 cu n SGK cho<br /> m i h c kì, dùng<br /> gi ng d y 4 kĩ năng s d ng<br /> ngôn ng khác nhau: c, vi t, nói, nghe. T l p 1<br /> n l p 3, m i h c kì có 3 cu n: 1) sách d y h c kĩ<br /> năng c, 2) sách d y h c kĩ năng vi t, 3) sách d y<br /> h c kĩ năng nói và nghe. Còn t l p 4 n l p 6,<br /> m i h c kì ch có 2 cu n: 1) sách d y h c kĩ năng<br /> Th t ra, Hàn Qu c g i môn h c này là Qu c ng . Cách g i ó th<br /> hi n khá rõ quan ni m v v n<br /> d y h c ti ng m<br /> và văn h c<br /> trư ng ph thông c a qu c gia này. D y h c ti ng m<br /> ư c coi<br /> là “xương s ng” c a toàn b chương trình giáo d c môn Ng văn.<br /> Văn h c ch là m t n i dung c a môn Qu c ng (Cho Jae Hyun &<br /> Bùi M nh Hùng 2008). Vì v y, t ây n h t bài vi t, i v i Hàn<br /> Qu c, thay vì g i là môn Ng văn, chúng tôi s g i là môn Qu c<br /> ng .<br /> <br /> 9<br /> <br /> sè<br /> <br /> 12 (158)-2008<br /> <br /> c, 2) sách d y h c kĩ năng vi t, nói và nghe. Như<br /> v y, t l p 1 n l p 3, m i l p có 6 cu n SGK,<br /> trong khi ó t l p 4 n l p 6, m i l p ch có 4<br /> cu n.<br /> M i cu n SGK TH ch có 5 bài h c. Như<br /> v y, s lư ng bài h c cho m i l p r t ít, nhưng<br /> dung lư ng c a m i bài thì r t l n. T t c các bài<br /> h c u có c u trúc như nhau, g m các ph n sau<br /> ây:<br /> 1) Gi i thi u. Bao g m các tranh v , tư li u và<br /> gi i thi u n i dung ư c h c. Thông thư ng, các<br /> tranh v i kèm v i nh ng o n h i tho i ng n như<br /> m t o n truy n tranh. M c ích c a các o n h i<br /> tho i là gi i thi u n i dung bài h c.<br /> 2) Các ơn v c a bài h c. M i ơn v u có<br /> m t m c tiêu riêng, nh ng nguyên t c h c t p<br /> t ư c m c tiêu ó và vi c ng d ng các nguyên<br /> t c. Trong quá trình h c t p, HS có cơ h i trình bày<br /> quan i m c a mình<br /> có thêm kinh nghi m s<br /> d ng ngôn ng m t cách sáng t o.<br /> 3) M t bư c khác (ôn luy n). Có m c ích<br /> ki m tra xem HS ã t ư c m c tiêu c a bài h c<br /> hay chưa. HS có th t mình làm bài t p ho c làm<br /> bài t p theo nhóm bi t ư c nh ng ưu i m và<br /> h n ch trong bài làm c a mình, t ó tìm ra cách<br /> làm bài t p t t hơn.<br /> 4) M t bư c khác (nâng cao). Căn c vào ph n<br /> ôn luy n trên, ph n này cung c p nh ng n i dung<br /> b sung<br /> ào sâu hơn bài h c. Trong ph n này,<br /> các bài t p ư c thi t k theo ki u t ch n. HS có<br /> th l a ch n bài t p tùy theo h ng thú và năng<br /> khi u c a mình.<br /> 5) Gi i trí. ây là ph n tài li u HS t<br /> c và có<br /> th phát hi n ra r ng: À, thì ra là th !. Ngoài ra,<br /> ph n này còn giúp HS nh n th y ư c s quý giá<br /> và v<br /> p c a ngôn ng m<br /> , bi t cách gi gìn và<br /> phát tri n nó.<br /> Cu i m i cu n sách u có ph n ôn t p h c kì,<br /> tóm t t các n i dung cơ b n ã h c trong c h c kì.<br /> i v i SGK t l p 3 n l p 6, cu i m i cu n<br /> sách còn có ph n gi i thích nghĩa c a các t ã<br /> ư c h c trong sách.<br /> Trong t ng l p h c, các cu n sách dành cho<br /> vi c rèn luy n các kĩ năng s d ng ngôn ng khác<br /> nhau ( c, vi t, nói, nghe) có m c l c hoàn toàn<br /> gi ng nhau, nói c th hơn, có s lư ng bài h c<br /> gi ng nhau, có t a<br /> và c u trúc c a các bài h c<br /> cũng gi ng nhau. Dĩ nhiên, tùy thu c vào m c tiêu<br /> <br /> Sè 12<br /> <br /> (158)-2008<br /> <br /> ng«n ng÷ & ®êi sèng<br /> <br /> c n t, kĩ năng s d ng ngôn ng nào c n d y<br /> h c, n i dung chi ti t c a m i cu n sách m t khác.<br /> Dư i ây, chúng tôi phân tích m t d n ch ng<br /> c th<br /> làm rõ cách tri n khai n i dung m t bài<br /> h c.<br /> Ch ng h n, i v i l p 3, như ã nêu trên,<br /> m i h c kì có 3 cu n SGK: 1 cu n d y h c kĩ<br /> năng c, 1 cu n d y h c kĩ năng vi t và 1 cu n<br /> d y h c kĩ năng nói và nghe. Bài u tiên trong 3<br /> cu n SGK h c kì 2 u có t a Tìm hi u và nói<br /> cho ngư i khác bi t và u có các ph n: Gi i thi u,<br /> Phương pháp quan sát, Tôi mu n bi t, M t bư c<br /> n a, Gi i trí. N i dung bài h c tương ng v i m t<br /> n i dung ư c thi t k trong chương trình h c kì 2<br /> l p 3 là s gi ng nhau và khác nhau gi a các s<br /> v t.<br /> Bài u tiên trong sách d y h c kĩ năng vi t b t<br /> u b ng ph n Gi i thi u v i 2 b c tranh 2 trang<br /> khác nhau. B c tranh th nh t v hai ngư i i u<br /> khi n 2 phương ti n giao thông khác nhau, m t<br /> ngư i lái xe máy và m t ngư i lái xe p. Phía<br /> dư i b c tranh là câu h i: Xe máy và xe p có<br /> nh ng i m nào gi ng nhau và khác nhau?. B c<br /> tranh th hai v hai a tr ang s p x p và phân<br /> lo i nhi u<br /> v t khác nhau d a vào nh ng i m<br /> gi ng nhau và khác nhau v ch c năng, hình dáng<br /> và ch t li u. Phía trên b c tranh là l i yêu c u: Hãy<br /> nh n xét nh ng i m gi ng nhau và khác nhau<br /> gi a các v t và vi t ngay phía dư i ây.<br /> Ti p theo là ph n Phương pháp quan sát v i 4<br /> ho t ng h c t p:<br /> Ho t ng 1: Hình hai a tr v i nh ng câu<br /> i tho i, trao i v i nhau v nh ng i m gi ng<br /> nhau và khác nhau gi a xe máy và xe p.<br /> Ho t ng 2: B t u b ng l i yêu c u: Hãy<br /> làm như hai b n HS trên ây tìm ra nh ng i m<br /> gi ng nhau và khác nhau gi a xe máy và xe p,<br /> sau ó i n thông tin vào b ng dư i ây:<br /> Xe máy<br /> Xe p<br /> Ch c<br /> phương ti n i l i<br /> năng<br /> Gi ng<br /> có bánh xe<br /> nhau<br /> Khác<br /> nhau<br /> Ngay dư i b ng này là l i hư ng d n: N u so<br /> sánh d a vào ch c năng, i m gi ng nhau gi a xe<br /> <br /> 23<br /> <br /> máy và xe p là phương ti n i l i. N u mu n so<br /> sánh, trư c h t em ph i xác nh ư c tiêu chí so<br /> sánh.<br /> Ho t ng 3: B t u b ng l i yêu c u: D a<br /> vào n i dung c a ho t ng 2, hãy vi t m t văn<br /> b n ng n trình bày nh ng i m gi ng nhau và<br /> khác nhau gi a xe máy và xe p. Ngay dư i l i<br /> yêu c u có m t khung tr ng HS vi t văn b n10.<br /> Ho t ng 4: Ho t ng nhóm, HS trao i v i<br /> nhau rút ra phương pháp vi t m t văn b n trình<br /> bày nh ng i m gi ng nhau và khác nhau gi a các<br /> s v t.<br /> Ph n Tôi mu n bi t th c hành vi t m t văn b n<br /> trình bày nh ng i m gi ng nhau và khác nhau<br /> gi a các s v t. Ph n này có 5 ho t ng h c t p.<br /> Ho t ng 1: Tìm hi u xe buýt và xe l a.<br /> Ho t ng 2: Vi t ra nh ng i u mà HS thu<br /> nh n ư c.<br /> Ho t ng 3: D a vào n i dung c a ho t ng<br /> 2, i n thông tin vào b ng dư i ây:<br /> Xe buýt<br /> Xe l a<br /> Gi ng<br /> Ch c năng<br /> nhau<br /> Khác nhau<br /> Ho t ng 4: Vi t m t văn b n ng n trình bày<br /> nh ng i m gi ng nhau và khác nhau gi a xe buýt<br /> và xe l a.<br /> Ho t ng 5: Trao i bài vi t v i b n cùng<br /> l p. Tìm ra nh ng ưu i m và h n ch trong bài<br /> vi t c a b n, ưa l i bài vi t cho b n và nh n l i<br /> bài vi t c a mình. Tham kh o nh n xét c a b n<br /> s a ch a, hoàn thi n bài vi t c a mình.<br /> Ph n M t bư c n a (ôn luy n) b t u v i l i<br /> ngh : Em ã vi t bài trình bày nh ng i m<br /> gi ng nhau và khác nhau gi a các s v t. Hãy<br /> ki m tra xem em ã làm t t hay chưa. Sau ó HS<br /> ư c<br /> ngh tìm ra nh ng i m gi ng nhau và<br /> khác nhau gi a qu bóng á và qu bóng chuy n,<br /> i n n i dung vào b ng, vi t văn b n v nh ng<br /> i m gi ng nhau và khác nhau ó và trao i bài<br /> vi t v i b n cùng l p.<br /> Như v y, có l nh ng cu n SGK như th này HS ch dùng m t<br /> l n.<br /> <br /> 10<br /> <br /> 24<br /> <br /> ng«n ng÷ & ®êi sèng<br /> <br /> Ph n M t bư c n a (nâng cao): Xem l i ph n<br /> M t bư c n a trên và ch n m t trong hai bài t p<br /> vi t m t văn b n v nh ng i m gi ng nhau và<br /> khác nhau gi a các s v t.<br /> Ph n Gi i trí có t a Ngôn ng c a chúng ta<br /> r t giàu p. Trong ph n này có m t b c tranh l n<br /> v m t trò chơi dân gian c a tr em. SGK ưa ra<br /> m t s t có liên quan n trò chơi ó và<br /> ngh<br /> HS tìm nh ng t<br /> ng nghĩa. M c ích c a ph n<br /> này là khuy n khích HS chú ý n v<br /> p c a ngôn<br /> ng dân t c.<br /> Qua bài h c trên, có th nh n th y m y i m<br /> n i b t:<br /> – Vi c d y h c kĩ năng s d ng ngôn ng (kĩ<br /> năng vi t) k t h p ch t ch v i rèn luy n năng l c<br /> tư duy logic. Qua bài h c, HS hi u ư c nguyên<br /> t c cơ b n c a so sánh<br /> xác nh nh ng i m<br /> gi ng nhau và khác nhau gi a các s v t là ph i<br /> d a trên m t tiêu chí nh t quán.<br /> – Dùng r t nhi u hình v và b ng ư c chia ô<br /> i n thông tin. Các hình v g n v i các ho t<br /> ng h c t p giúp HS phát tri n kĩ năng quan sát.<br /> Các b ng ư c chia ô giúp HS phát tri n năng l c<br /> khái quát hóa v n và trình bày các ý tư ng m t<br /> cách ng n g n, ch t ch và sáng rõ.<br /> – Chú ý n hình th c làm vi c theo ôi (HS<br /> trao i bài vi t và nh n xét bài vi t c a nhau).<br /> Hình th c h c t p theo ôi này giúp HS bi t chia<br /> s kinh nghi m và ti p thu ý ki n c a ngư i khác,<br /> ó m t kĩ năng s ng quan tr ng.<br /> – Chú tr ng giáo d c tình c m i v i ti ng m<br /> .<br /> Bài u tiêu c a cu n SGK d y h c kĩ năng<br /> nghe và nói cũng bao g m các ph n n i dung và<br /> ho t ng h c t p như nh ng ph n n i dung và<br /> ho t ng h c t p trong SGK d y h c kĩ năng vi t.<br /> Tuy nhiên, bên c nh ó cũng có nhi u n i dung<br /> khác bi t. Th nh t là các bài t p t p trung vào<br /> vi c rèn luy n kĩ năng nghe và nói, ch không ph i<br /> kĩ năng vi t. Th hai là i tư ng so sánh có s<br /> thay i. i u thú v là vi c th c hành rèn luy n kĩ<br /> năng nghe cũng ư c chú ý như vi c th c hành rèn<br /> luy n kĩ năng nói.<br /> Bài tương ng trong cu n SGK rèn luy n kĩ<br /> năng c cũng có c u trúc gi ng như hai cu n<br /> SGK trên ây, nghĩa là cũng có các ph n: Gi i<br /> thi u, Các ơn v nh c a bài h c, M t bư c n a<br /> (ôn luy n), M t bư c n a (nâng cao), Gi i trí. Tuy<br /> nhiên, n i dung không liên quan n s so sánh<br /> <br /> sè<br /> <br /> 12 (158)-2008<br /> <br /> như ki u ã trình bày trên, mà t p trung th o lu n<br /> s khác nhau gi a trư ng h p c m t văn b n có<br /> nh ng n i dung mà ta ã bi t và trư ng h p c<br /> m t văn b n có nh ng n i dung mà ta chưa bi t<br /> bao gi . M c ích c a bài h c là giúp HS bi t<br /> ư c cách áp d ng nh ng tri th c và kinh nghi m<br /> ã có vào vi c c hi u văn b n. Tương ng v i<br /> m t n i dung ư c thi t k trong chương trình là:<br /> giúp HS bi t ư c t m quan tr ng c a tri th c và<br /> kinh nghi m i v i vi c c hi u văn b n.<br /> n THCS, m i l p có 2 cu n SGK cho m i<br /> h c kì, m t cu n Qu c ng và m t cu n Qu c ng<br /> trong sinh ho t.<br /> N i dung cu n SGK Qu c ng g m các ph n:<br /> văn h c và th c hành kĩ năng c. N i dung cu n<br /> SGK Qu c ng trong sinh ho t g m các ph n th c<br /> hành các kĩ năng giao ti p khác (nói, vi t, nghe) và<br /> ki n th c v ti ng Hàn như ng pháp (hình v , t ,<br /> t lo i, câu, thành ph n câu), t v ng (thành ng ).<br /> Trong SGK Qu c ng , ph n văn h c có nh ng<br /> ch<br /> chính như: ni m h ng thú i v i văn h c,<br /> văn h c và ho t ng giao ti p, văn h c và xã h i,<br /> v<br /> p c a văn h c, th gi i thi ca, văn h c và c<br /> gi , v<br /> p c a truy n th ng, văn h c và cu c<br /> s ng, ngư i nói trong tác ph m văn h c, nhà văn<br /> và tác ph m văn h c, c u trúc c a truy n, hình th c<br /> th hi n c a văn h c, ni m h ng thú i v i ho t<br /> ng sáng tác văn h c, hình th c th hi n c a thơ<br /> ca, tìm hi u văn h c hi n i Hàn Qu c, cá tính<br /> c a tác gi , thư ng th c văn h c truy n th ng, văn<br /> h c và các nh ng cách th c th hi n, v.v.. Các tác<br /> ph m thu c nhi u th lo i khác nhau như thơ, ng<br /> dao, truy n ng n, ti u thuy t, t truy n, k ch, v.v.<br /> ư c s d ng trong SGK ph c v cho m i ch<br /> c a bài h c.<br /> Ph n rèn luy n kĩ năng c có nh ng ch<br /> chính như: c và vi t, ghi chép khi c, th gi i<br /> ngôn ng , c tích c c, suy oán trong khi c,<br /> c u trúc c a m t bài lu n, thư ng th c vi c c<br /> sách, c như th nào, ni m vui c sách và tìm<br /> ki m trong t i n, h c SGK như th nào, tìm ra<br /> n i dung chính khi c, c và tranh lu n, c bài<br /> phê bình, v.v.. M i bài h c s t p trung vào m t<br /> ch<br /> nào ó thu c v ho t ng c, ch ng h n,<br /> m t bài h c l p 8 có m c tiêu cơ b n là giúp HS<br /> hi u ư c b n ch t c a ho t ng c và làm th<br /> nào<br /> c m t văn b n có hi u qu , phù h p v i<br /> n i dung và phong cách c a văn b n. Các ho t<br /> ng h c t p trong bài này chú ý n các phương<br /> <br /> Sè 12<br /> <br /> (158)-2008<br /> <br /> ng«n ng÷ & ®êi sèng<br /> <br /> pháp c khác nhau tương ng v i các phong cách<br /> văn b n khác nhau. Cu i bài h c có nhi u t c ng<br /> nói v vi c c sách.<br /> SGK Qu c ng trong sinh ho t có m c tiêu a<br /> d ng hơn. Bài vi t này phân tích n i dung c a bài 5<br /> trong SGK l p 8 làm ví d . Trong bài này, HS h c<br /> cách nghe, nói và vi t v ch<br /> : cho l i khuyên và<br /> t gi i thi u v mình. M c tiêu c a bài h c là giúp<br /> HS:<br /> 1) Hi u ư c nghe, nói và vi t là m t quá trình<br /> gi i quy t v n ;<br /> 2) Quan tâm n quan i m c a ngư i nghe và<br /> có thái thích h p khi nói;<br /> 3) Vi t và nói t gi i thi u phù h p v i m t<br /> m c ích c th .<br /> N i dung c a bài h c g m 2 ph n:<br /> Trong ph n th nh t, HS h c cách ưa ra l i<br /> khuyên và ti p nh n l i khuyên. Ph n này có 4<br /> ho t ng:<br /> Ho t ng 1: Cho m t văn b n do m t HS tên<br /> là Eun Hi vi t. Các em HS ư c yêu c u c văn<br /> b n này và k v nh ng tình hu ng mà các em c n<br /> m t l i khuyên.<br /> Ho t ng 2: Yêu c u HS suy nghĩ v thái<br /> c a các em khi ưa ra l i khuyên và ti p nh n l i<br /> khuyên. Chia vai và th c hành cho l i khuyên.<br /> Ho t ng 3: Yêu c u HS c m t văn b n.<br /> D a vào n i dung câu chuy n<br /> ưa ra m t l i<br /> khuyên thích h p (cho ngư i b n hay b trêu ch c,<br /> cho ngư i b n xem TV quá nhi u, cho ngư i b n<br /> hay soi gương trong gi h c, v.v.)<br /> Ho t ng 4: Yêu c u HS th l ng nghe l i<br /> khuyên c a b n bè v m t v n nào ó c a mình.<br /> L p chu n b m t cái h p. HS vi t v n<br /> c a<br /> mình vào m t m nh gi y ch ng h n mình mu n<br /> làm quen v i m t b n khác gi i, nhưng… và b<br /> vào h p. M t HS lên b c “phi u” và c to v n<br /> ư c ghi trong phi u và cho l i khuyên. Ngư i<br /> nh n l i khuyên ư c yêu c u nói xem nh ng l i<br /> khuyên ó có giúp ích gì cho b n thân ngư i ó<br /> không.<br /> Trong ph n th hai, HS h c cách vi t và nói<br /> gi i thi u v b n thân. Ph n này có 4 ho t ng:<br /> Ho t ng 1: Yêu c u HS cho bi t nh ng i u<br /> c n lưu ý khi vi t gi i thi u v b n thân; nêu lí<br /> do vì sao c n vi t<br /> gi i thi u v b n thân; th o<br /> lu n xem c n ph i làm như th nào vi t t gi i<br /> thi u có hi u qu .<br /> <br /> 25<br /> <br /> Ho t ng 2: ưa ra m t bài vi t c a m t HS<br /> gi i thi u v b n thân. Yêu c u HS tham kh o ví<br /> d này và vi t gi i thi u v l p h c.<br /> Ho t ng 3: Yêu c u HS so sánh 2 bài vi t<br /> gi i thi u c a hai b n HS; tìm nh ng i m khác<br /> nhau gi a hai bài vi t; cho bi t bài vi t nào t t hơn<br /> và vì sao.<br /> Ho t ng 4: Yêu c u HS c m t o n qu ng<br /> cáo vi t v ho t ng tình nguy n và th vi t m t<br /> bài gi i thi u v b n thân g i cho ban t ch c.<br /> Trư c h t, t ng h p các n i dung c n vi t vào m t<br /> b ng như sau:<br /> Các h ng m c s ưa<br /> N i dung c th<br /> vào gi i thi u<br /> <br /> D a vào n i dung ã t ng k t trong b ng trên,<br /> vi t m t b n t gi i thi u.<br /> Sau ó là ph n nâng cao nh m ôn t p và ào<br /> sâu nh ng v n<br /> cơ b n ã h c, g m các ho t<br /> ng như:<br /> – T ki m i m l i k t qu ã h c: ã bi t nghĩ<br /> n quan i m c a ngư i nghe và cho l i khuyên<br /> hay chưa; ã bi t nghe l i khuyên b ng m t thái<br /> nghiêm túc hay chưa; ã bi t t ng h p các n i<br /> dung c n ưa vào bài t gi i thi u hay chưa; ã<br /> bi t t gi i thi u úng v i m c ích s d ng hay<br /> chưa.<br /> – Yêu c u HS: quan sát hình v và ưa ra l i<br /> khuyên phù h p v i tình hu ng; c m t o n văn<br /> gi i thi u v m t ngư i b n và t ng h p các c<br /> i m c a ngư i ư c gi i thi u; c m t bài thơ<br /> nói v m t nhân v t rơi vào hoàn c nh c n có l i<br /> khuyên và cho l i khuyên thích h p; vi t t truy n<br /> úng v i tình hu ng ã cho ( dài 205 t ).<br /> Trong bài h c này, có th nh n th y m y i m<br /> áng chú ý:<br /> – Trong m t bài h c, HS ư c rèn luy n n 3<br /> kĩ năng s d ng ngôn ng , trong ó có c kĩ năng<br /> nghe (k c l ng nghe hi u hoàn c nh c a ngư i<br /> khác).<br /> – Chú ý rèn luy n cho HS m t s kĩ năng giao<br /> ti p cơ b n như ưa ra m t l i khuyên, t gi i<br /> thi u v b n thân, v.v.<br /> – G n các ho t ng giao ti p ngôn ng v i<br /> tình hu ng (các tình hu ng c n l i khuyên, các tình<br /> hu ng c n t gi i thi u, v.v.).<br /> <br />