THƯƠNG AI THƯƠNG CẢ ĐƯỜNG ĐI...<br />
<br />
T<br />
<br />
rạng thái tinh thần luôn chi phối cách<br />
ứng xử và cảm nhận của chúng ta đối<br />
với môi trường chung quanh. Khi ta vui, mọi thứ<br />
quanh ta cũng đều vui theo. Khi ta buồn, dù là<br />
cảnh vật vô tri cũng nhuốm theo với nỗi buồn<br />
trong lòng ta. Mặt khác, khi ta có thiện cảm với<br />
ai, mọi hành vi, thái độ của họ đều được ta cho<br />
là tốt đẹp, ngay cả những lỗi lầm của họ cũng dễ<br />
dàng được ta tha thứ. Ngược lại, khi ta giận ghét<br />
ai, ta luôn thấy mọi hành vi, cử chỉ của họ đều<br />
là đáng ghét, thậm chí còn làm cho ta bực mình,<br />
khó chịu. Bởi vậy, tục ngữ ta có câu:<br />
Khi thương củ ấu cũng tròn,<br />
Khi ghét bồ hòn cũng méo.<br />
Ai cũng biết, củ ấu chẳng có củ nào là không<br />
có góc cạnh, méo mó, nhưng khi thương thì vẫn<br />
thấy là tròn. Ngược lại, trái bồ hòn tròn trịa là<br />
72<br />
<br />
San sẻ yêu thương<br />
<br />
thế, mà khi ghét thì cũng thấy là méo mó. Những<br />
khuynh hướng chủ quan như thế này hầu như<br />
rất ít người thoát khỏi. Chẳng thế mà ca dao ta<br />
cũng đã ghi nhận rằng:<br />
Thương ai thương cả đường đi,<br />
Ghét ai ghét cả tông chi họ hàng.<br />
Sự thương, ghét là điều bình thường trong<br />
cuộc sống của tất cả chúng ta. Chính những tình<br />
cảm thương, ghét đan xen lẫn nhau đã dệt nên<br />
bức tranh đời sống. Bởi vì mỗi con người luôn là<br />
một chủ thể tiếp xúc và nhận thức đời sống bằng<br />
chính cảm quan của mình. Hiện thực đời sống<br />
không chỉ phản ánh trong tâm thức chúng ta như<br />
một tấm gương soi, mà luôn chịu sự khúc xạ nhất<br />
định theo những hướng khác nhau tùy thuộc vào<br />
tâm trạng của ta trong mỗi lúc.<br />
Khi hiểu được điều này, chúng ta sẽ chú tâm<br />
nhiều hơn đến sự chi phối tình cảm của mình đối<br />
với mọi nhận thức trong cuộc sống. Nhận thức<br />
chủ quan là một khuynh hướng có thật, nhưng<br />
chính khuynh hướng đó thường khiến cho chúng<br />
ta nhận thức sai lệch về sự kiện, về những người<br />
Thương ai thương cả đường đi...<br />
<br />
73<br />
<br />
quanh ta. Nếu chúng ta cứ thường xuyên nhìn<br />
thấy những củ ấu tròn với những trái bồ hòn méo<br />
mó, thì chắc chắn chúng ta sẽ không thể có được<br />
những quyết định và hành vi đúng đắn trong đời<br />
sống.<br />
Mặt khác, khuynh hướng chủ quan lại là một<br />
yếu tố quan trọng mà chúng ta có thể vận dụng để<br />
cải thiện môi trường tình cảm quanh ta. Những<br />
phán đoán về người khác như tốt, xấu, hay, dở...<br />
đều không phải là những giá trị bất biến, và thực<br />
ra chúng luôn phụ thuộc vào cách nhìn của chúng<br />
ta về sự việc, về con người. Vì thế, nếu chúng ta<br />
luôn giữ được một tâm trạng lạc quan, tích cực,<br />
thì cuộc sống quanh ta sẽ giảm nhẹ đi rất nhiều<br />
những căng thẳng, bực dọc không cần thiết.<br />
Sự thật là chúng ta không thể tránh được<br />
những sự việc không may hoặc trái ý vẫn thường<br />
xuyên xảy ra trong cuộc sống. Tuy nhiên, sự bực<br />
tức hay căng thẳng khi gặp phải những chuyện<br />
như thế thường chẳng giúp ích được gì. Ngược lại,<br />
sự bình thản với một tâm lý sẵn sàng chấp nhận<br />
và vượt qua bao giờ cũng sẽ giúp ta đối phó với sự<br />
việc một cách tốt hơn.<br />
74<br />
<br />
San sẻ yêu thương<br />
<br />
Nhưng nếu muốn tránh khuynh hướng bực<br />
tức hay căng thẳng, thì điều trước tiên là ta phải<br />
biết thay đổi, cải thiện tình cảm đối với những<br />
người quanh ta. Khi chúng ta có thể mở lòng<br />
thương yêu mọi người thay vì là ghét giận, thì tự<br />
nhiên tất cả mọi việc đều sẽ trở nên dễ chịu hơn,<br />
ít căng thẳng hơn và cũng chẳng còn có ai đáng<br />
cho ta phải để tâm hờn giận.<br />
Vì thế, lòng yêu thương luôn có khuynh hướng<br />
mang lại cho chúng ta tâm trạng lạc quan và<br />
bình thản, sẵn sàng chấp nhận và vượt qua mọi<br />
khó khăn, thay vì là khuynh hướng trách móc và<br />
đổ lỗi cho người khác. Chính tâm trạng lạc quan<br />
này sẽ giúp chúng ta luôn nhìn cuộc sống theo<br />
hướng tích cực và xây dựng hơn, nhờ đó mà ta có<br />
thể nhận biết được những khía cạnh tốt đẹp luôn<br />
sẵn có ở mọi người quanh ta.<br />
<br />
Thương ai thương cả đường đi...<br />
<br />
75<br />
<br />
LÁ RÁCH LÁ LÀNH<br />
<br />
B<br />
<br />
iểu hiện cụ thể nhất của lòng yêu<br />
thương là sự chia sẻ và giúp đỡ cho<br />
người ta yêu thương vào những lúc khó khăn. Khi<br />
chúng ta yêu thương một người nào, tình thương<br />
đó sẽ thôi thúc ta mang đến niềm vui và làm<br />
giảm nhẹ những khó khăn hay khổ đau mà người<br />
ấy đang phải chịu đựng. Vì thế, tình thương luôn<br />
mang chúng ta đến gần nhau hơn trong những<br />
khi khốn khó, có thể giúp chúng ta cùng nhau<br />
vượt qua những giai đoạn khó khăn trong cuộc<br />
sống.<br />
Tục ngữ có câu: “Lá lành đùm lá rách” để nói<br />
lên tình thương yêu đùm bọc lẫn nhau. Khi có ai<br />
76<br />
<br />
San sẻ yêu thương<br />
<br />