
D y h c tin h c 11 theo h ng phát huy tính tích c c c a h c sinh thông qua các ví dạ ọ ọ ướ ự ủ ọ ụ
c thụ ể
PH N I. M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lí do ch n đ tài:ọ ề
Trong ch ng trình tin h c l p 10 h c sinh đã làm quen v i b môn tinươ ọ ớ ọ ớ ộ
h c, đc bi t là ph n “Bài toán và thu t toán”, song do tính tr u t ng c a bọ ặ ệ ầ ậ ừ ượ ủ ộ
môn nên khi ti p xúc v i ph n l p trình c a ch ng trình tin h c l p 11 thì ph nế ớ ầ ậ ủ ươ ọ ớ ầ
l n h c sinh không kh i b ng .ớ ọ ỏ ỡ ỡ
Bên c nh đó, vi c h c l p trình còn ph thu c r t nhi u vào t duy toánạ ệ ọ ậ ụ ộ ấ ề ư
h c c a h c sinh. Trong khi đó không ph i h c sinh nào cũng có t duy gi ngọ ủ ọ ả ọ ư ố
nhau. Vì v y khi d y ch ng trình tin h c 11 n u ng i giáo viên gi i quy tậ ạ ươ ọ ế ườ ả ế
v n đ mình nêu ra m t cách áp đt thì ph n l n h c sinh s khó b t k p yêu c uấ ề ộ ặ ấ ớ ọ ẽ ắ ị ầ
c a ch ng trình vì các em ch a hi u h t b n ch t c a v n đ. Và vì v y khiủ ươ ư ể ế ả ấ ủ ấ ề ậ
tham ra th c hành h c sinh không th áp d ng lý thuy t đ th c hi n các bài t pự ọ ể ụ ế ể ự ệ ậ
c th .ụ ể
Đ gi i quy t v n đ nêu trên, trong quá trình gi ng d y ch ng trình tinể ả ế ấ ề ả ạ ươ
h c 11 tôi đã th nghi m và đa ra m t s bi n pháp c th đ nâng cao tínhọ ử ệ ư ộ ố ệ ụ ể ể
ch đng và sáng t o c a h c sinh trong quá trình h c ch ng II và ch ng IIIủ ộ ạ ủ ọ ọ ươ ươ
t i tr ng THPT H ng Bàng nh sau:ạ ườ ồ ư
-Nêu v n đ đ h c sinh tìm cách g i quy t thông qua m t s ví dấ ề ể ọ ả ế ộ ố ụ
-S d ng m t s ví d trong và ngoài sách giáo khoa đ minh hoử ụ ộ ố ụ ể ạ
-Phân nhóm h c trong gi th c hành đ h c sinh khá, gi i giúp đ h c sinhọ ờ ự ể ọ ỏ ỡ ọ
trung bình, y u đ gi i quy t các bài t p.ế ể ả ế ậ
3. M c tiêu th c hi n chuyên đ:ụ ự ệ ề
1

Giúp h c sinh hi u rõ:ọ ể
- B n ch t c a câu l nh gán và các l i khi th c hi n câu l nh gán.ả ấ ủ ệ ỗ ự ệ ệ
- Bi t cách in nhi u lo i d li u ra màn hình.ế ề ạ ữ ệ
- B n ch t c a câu l nh If......then...... và If.......then........else.......ả ấ ủ ệ
- B n ch t c a câu l nh For.......to.......do......và While.......do.......ả ấ ủ ệ
- Rèn luy n cho h c sinh có tính ch đng, sáng t o, say mê môn h c.ệ ọ ủ ộ ạ ọ
2

PH N II. N I D NGẦ Ộ Ụ
1. Quá trình th c hi n ch ng II:ự ệ ươ
Trong ch ng này khi day tôi th ng l u ý h c sinh hai v n đ:ươ ườ ư ọ ấ ề
-M t s ki u d li u chu n và ph m vi giá tr c a chúng trong bài 4ộ ố ể ữ ệ ẩ ạ ị ủ
-Câu lênh gán trong bài 6
Các ki u d c li u chu n:ể ư ệ ẩ
Trong n i dung này giáo viên c n làm rõ t ng lo i ki u d li u và ph m viộ ầ ừ ạ ể ữ ệ ạ
bi u di n c a chúng. T đó đ h c sinh phát hi n và đa ra nh ng k t lu nể ễ ủ ừ ể ọ ệ ư ữ ế ậ
c a mình:ủ
-Khi nào thì dùng ki u thì dùng ki u d li u nào?ể ể ữ ệ
-Ki u Integer, word có ph m vigiá tr bao g m c ki u Byteể ạ ị ồ ả ể
-Ki u th c có giá tr bao g m c ki u nguyên. Trong đó ki u extended cóể ự ị ồ ả ể ể
giá tr bao g m c ki u real.ị ồ ả ể
Trong ch ng này, tôi th ng s d ng m t s bài t p tr c nghi m đ l uươ ườ ử ụ ộ ố ậ ắ ệ ể ư
ý h c sinh khi s d ng bi n sao cho hi u qu , ti t ki m, h p lý, sau đó giaoọ ử ụ ế ệ ả ế ệ ợ
các bài t p v cho các nhóm đ các nhóm t th o lu n và đa ra k t lu n:ậ ề ể ự ả ậ ư ế ậ
Bai 1: Khi mu n khai báo các bi n đ ch a các giá tr nguyên trong ph mố ế ể ứ ị ạ
vi t 1 đn 100 thì khai báo nào sau đây là đúng nh t:ừ ế ấ
A. Var a,b,c:byte;
B. Var a,b,c:word;
C. Var a,b,c:integer;
D. Var a,b,c:real
3

Bai 2: Khi mu n khai báo các bi n đ ch a các giá tr nguyên trong ph mố ế ể ứ ị ạ
vi t -100 đn 1000 thì khai báo nào sau đây là đúng nh t:ừ ế ấ
A. Var x,y:byte;
B. Var x,y:word;
C. Var x,y:integer;
D. Var x,y:real
Bai 3: Khi mu n khai báo các bi n x,y đ ch a các giá tr nguyên trongố ế ể ứ ị
ph m vi t -100 đn 1000 và bi n z ch a th ng c a x và thì khai báo nàoạ ừ ế ế ứ ươ ủ
sau đây là đúng nh t:ấ
A. Var x,y:byte;z:real
B. Var x,y:word; z:extended
C. Var x,y:integer; z:real;
D. Var x,y:real; z:real;
Sau khi h c sinh th o lu n đa ra đáp án thì đng th i ph i gi i thíchọ ả ậ ư ồ ờ ả ả
đc lý do mà mình chon đáp án đó là:ượ
-Trong bài 1 chon đáp án A là đúng nh t vì ph m vi giá tr c a a, b, c ch làấ ạ ị ủ ỉ
100 nên chon ki u byte là đúng và ti t ki m b nh nh t.ể ế ệ ộ ớ ấ
-Trong bài 2 chon đáp án C vì ph m vi bi u di n c a x, y có c s nguyênạ ể ễ ủ ả ố
âm.
-Trong bài 3 ch n đáp án C vì ph m vi bi u di n c a x, y có c s nguyênọ ạ ể ễ ủ ả ố
âm và z là tích c a hai s nguyên nên nó ph i là s th c.ủ ố ả ố ự
4

Sau khi đa ra k t qu đúng c a các bài toán trên, tôi yêu c u h c gi iư ế ả ủ ầ ọ ả
thích t i sao không ch n các đáp án khác đ khác sâu ý nghĩa và ph m vi sạ ọ ể ạ ử
d ng c a các ki u d li u chu n.ụ ủ ể ữ ệ ẩ
Cu i cùng các nhóm t nh n xét câu tr l i c a nhóm b n đ đa ra k tố ự ậ ả ờ ủ ạ ể ư ế
lu n cu i cùng và t đó giáo viên có hình th c đng viên k p th i.ậ ổ ừ ứ ộ ị ờ
Câu l nh gán:ệ
Trong bài 6, tôi đc bi t quan tâm đn câu l nh gán vì câu l nh này có vặ ệ ế ệ ệ ị
trí đc bi t trong l p trình, đng th i th c hi n nó đúng hay sai còn ph thu cặ ệ ậ ồ ờ ự ệ ụ ộ
vào vi c ng i l p trình khai báo bi n trên. Vì v y, trong quá trình lên l pệ ườ ậ ế ở ậ ớ
bài này tôi đa ra c u trúc câu l nh gán (<ư ấ ệ tên bi n>:=<giá trế ị>) sau đó cho
h c sinh th o lu n đ g i thích câu l nh và đa ra nh ng phát hi n c a mình.ọ ả ậ ể ả ệ ư ữ ệ ủ
Nh ng phát hi n c a h c sinh sau đó đc b sung và t ng k t nh sau:ữ ệ ủ ọ ượ ổ ổ ế ư
-<tên bi nế> là tên bi n đn.ế ơ
-<giá trị> là h ng, bi n ho c bi u th c.ằ ế ặ ể ứ
-Gi a <ữtên bi nế> và <giá trị> ph i t ng thích nhau v ki u d li uả ươ ề ể ữ ệ
Đ kh c sâu nh ng ki n th c trên tôi th ng s d ng ví d nh n bi t sau:ể ắ ữ ế ứ ườ ử ụ ụ ậ ế
Ví d 1:ụ
Var a,b,c:byte;
d:word;
e,f:integer;
z:real;
ch:char;
Begin
5