Sáng kiến môn Tin Học lớp 11
Giúp học sinh tránh một số lỗi thường gặp trong chương trình Tin học lớp 11 - 1 -
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NINH BÌNH
TRƯỜNG THPT NINH BÌNH – BẠC LIÊU
SÁNG KIẾN
GIÚP HỌC SINH TRÁNH MỘT SỐ LỖI THƯỜNG GẶP
TRONG CHƯƠNG TRÌNH TIN HỌC LỚP 11
Lĩnh vực/Môn: Tin học.
Tác giả:
Trịnh Thị Kim Phương
Nguyễn Thị Chinh
Giáo viên môn: Tin học.
Năm học 2017 - 2018
Sáng kiến môn Tin Học lớp 11
Giúp học sinh tránh một số lỗi thường gặp trong chương trình Tin học lớp 11 - 2 -
Sáng kiến môn Tin Học lớp 11
Giúp học sinh tránh một số lỗi thường gặp trong chương trình Tin học lớp 11 - 3 -
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Sở Giáo dục và Đào tạo Ninh Bình.
Chúng tôi là:
ST
T Họ và tên Ngày sinh Nơi công tác Chức
danh
Trình
độ
chuyên
môn
Tỷ lệ
đóng
góp
vào
sáng
kiến
1 Trịnh Thị Kim Phương 21/11/1984
Trường THPT
Ninh Bình – Bạc
Liêu
Giáo
viên
Cử
nhân
Tin học
50%
2 Nguyễn Thị Chinh 05/06/1981
Trường THPT
Ninh Bình – Bạc
Liêu
Giáo
viên
Cử
nhân
Tin học
50%
1. Tên sáng kiến, lĩnh vực áp dụng
Tên sáng kiến:
“Giúp học sinh tránh một số lỗi thường gặp trong chương trình Tin học lớp 11”.
Lĩnh vực áp dụng: Tin học lớp 11
2. Nội dung
Như chúng ta đã biết, công nghệ thông tin ngày này có một tầm quan trọng rất lớn trong
công việc, trong cuộc sống của chúng ta. Bất cứ ngành nghề nào, lĩnh vực nào cũng cần có
sự hỗ trợ của công nghệ thông tin. Ngay cả những em học sinh tiểu học đã cần sự hỗ trợ của
công nghệ thông tin trong việc học tập và giải trí. Biết được tầm quan trọng của nó nên Bộ
Giáo Dục đã phổ cập tin học trong các trường THPT trên toàn quốc bắt đầu từ năm học
2006 - 2007.
Định hướng đổi mới phương pháp dạy học đã được thống nhất theo xu hướng tích cực
hóa hoạt động của học sinh dưới sự hướng dẫn của giáo viên: Học sinh tự giác chủ động tìm
tòi, phát hiện, giải quyết nhiệm vụ, nhận thức và có ý thức vận dụng linh hoạt, sáng tạo các
kiến thức, kỹ năng đã thu nhận được. Trong quá trình dạy học, giáo viên có thể vận dụng
nhiều cách đánh giá khác nhau để giúp học sinh định hướng tốt trong học tập, tạo ra những
sản phẩm chất lượng và hình thành, phát triển năng lực. Vai trò của giáo viên chỉ là hướng
dẫn, tư vấn chứ không phải là chỉ đạo, quản lí công việc của học sinh.
Sáng kiến môn Tin Học lớp 11
Giúp học sinh tránh một số lỗi thường gặp trong chương trình Tin học lớp 11 - 4 -
Tuy nhiên, tin học vẫn là một môn học mới so với các môn khác ở các trường phổ
thông nên học sinh còn nhiều bỡ ngỡ khi tiếp cận với môn học này. Nội dung tin học lập
trình lớp 11 là một nội dung mới lạ đối với đa số học sinh với nhiều khái niệm, thuật ngữ,
cấu trúc dữ liệu mà học sinh mới được tiếp xúc lần đầu. Chính vì vậy mà học sinh dễ mắc
sai lỗi khi lập trình giải quyết các bài toán. Ngoài các lỗi mà khi dịch chương trình máy báo
ra (các lỗi về cú pháp) thì còn rất nhiều các lỗi mà học sinh khi mắc phải không biết tại sao
và không biết sửa chỗ nào. Có nhiều học sinh khi chạy một chương trình pascal mặc dù
không dịch ra lỗi nào nhưng kết quả thu được vẫn không đúng và các em không biết sửa
như thế nào. Hơn nữa trong sách bài tập tin học, sách giáo, sách tham khảo hiện vẫn chưa có
sách nào hướng dẫn học sinh phát hiện và sửa các lỗi đó.
Tin học lớp 11 là một môn học trìu tượng đòi hỏi giáo viên và học sinh phải hoạt động
tích cực, giáo viên cần đổi mới phương pháp dạy để học sinh có thể:
+ Nghe giáo viên giảng bài, nhận xét, nghe bạn bè trả lời
+ Nhìn giáo viên viết, bài giảng chiếu trên màn hình
+ Đọc vở ghi, đọc sách giáo khoa, sách tham khảo
+ Phát biểu ý kiến trong lớp, nhận xét ý kiến của bạn,..
+ Viết kết quả công việc của mình, của nhóm
+ Làm bài tập thực hành, áp dụng kiến thức vào cuộc sống
Trong các yêu cầu trên tin học lớp 11 kĩ năng thực hành là một kĩ năng cực kì quan trọng
đòi hỏi học sinh phải nắm vững kiến thức về cú pháp và ngữ nghĩa của ngôn ngữ lập trình,
Vì vậy chúng tôi đã đưa ra sáng kiến “Giúp học sinh tránh một số lỗi thường gặp
trong chương trình Tin học lớp 11” để giúp học sinh có thể hoàn thiện được kĩ năng thực
hành trong chương trình Tin học lớp 11.
a. Giải pháp cũ thường làm:
- Trường THPT Ninh Bình – Bạc Liêu đến nay chưa áp dụng một sáng kiến nào về việc
“lỗi” và “sửa lỗi” trong chương trình tin học 11. Một phần do các em chưa nắm vững về cú
pháp của ngôn ngữ lập trình Pascal, nhiều học sinh khó khăn trong việc tổ chức dữ liệu và
viết chương trình. Hậu quả là có không ít học sinh còn tìm cách học thuộc lòng các chương
trình mẫu của giáo viên và trong sách mà chưa có khả năng tự mình viết được chương trình
hoàn chỉnh để chạy được chương trình. Đến khi gặp lỗi thì không có khả năng tự sửa lỗi mà
Sáng kiến môn Tin Học lớp 11
Giúp học sinh tránh một số lỗi thường gặp trong chương trình Tin học lớp 11 - 5 -
trong tiết thực hành giáo viên chỉ hướng dẫn học sinh sửa trực tiếp lỗi trong các bài thực
hành, mà chưa tổng quát và đưa ra một số lỗi thường gặp cho học sinh.
- Ưu điểm: Học sinh nhìn thấy ngay lỗi trong một số bài toán nhất định.
- Nhược điểm: Đối với những bài thực hành khác khi không có sự hướng dẫn của giáo viên
thì học sinh không thể nhìn ra lỗi trong chương trình. Vì vậy giáo viên cần phải đưa ra một
giải pháp để học sinh khi gặp một số lỗi bất kì, đơn giản thì có thể tự sửa lỗi được.
b. Giải pháp mới cải tiến:
- Giải pháp mới:
Dựa trên cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn, sáng kiến trên đề xuất các giải pháp phát
hiện và sửa lỗi, một số lỗi học sinh thường gặp và hướng giải quyết để giúp học sinh có
thêm kinh nghiệm để tránh các lỗi thường gặp trong quá trình viết chương trình Pascal.
Đồng thời, sáng kiến còn giúp học sinh thêm yêu thích môn Tin học và phát triển các năng
lực chung cũng như năng lực riêng biệt của môn học. Từ đó phát huy được khả năng chủ
động, sáng tạo ở học sinh. Đồng thời khắc phục được những vấn đề mà giải pháp cũ chưa
làm được.
- Tính mới, tính sáng tạo của giải pháp: Sáng kiến đã đáp ứng được nhu cầu đổi mới dạy –
học theo hướng phát triển năng lực của người học cũng như năng lực tự học, tự giải quyết
vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực công nghệ thông tin nâng cao, năng lực khoa học máy
tính…
3. Hiệu quả kinh tế, xã hội dự kiến đạt được:
* Hiệu quả kinh tế:
- Charles Handy: nhà triết lý kinh doanh nổi tiếng người Anh, đã nói: “Để làm cho
tương lai trở thành hiện thực, chúng ta cần phải tự tin và tin tưởng vào giá trị của chính
mình. Đó là điều mà các trường học phải dạy cho mọi người”. Và muốn người học có được
sự tự tin và tin tưởng vào giá trị của chính mình, họ cần được học theo phương pháp chủ
động. Chỉ khi người học được tự khám phá kiến thức, tự học, tự làm và tự bổ sung cho nhau
thì kiến thức mới trở thành tri thức của người học, chuyển thành hành động, thành thói quen
hàng ngày của họ.
- Với cách thức tổ chức dạy học linh hoạt và phương pháp hướng dẫn học sinh phát
hiện ra lỗi một cách nhanh nhất, phương pháp tìm thuật toán tối ưu, và hướng dẫn học sinh
cách ứng dụng công nghệ thông tin liên quan đến kiến thức môn học trên lớp một cách hiệu