BÁO CÁO K T QU
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N
Tên sáng ki n: ế“Xây d ng các ho t đng trong d y h c và
b i d ng h c sinh gi i ch đ c u trúc l p tin h c 11 ưỡ
nh m phát tri n năng l c c a h c sinh”
M C L C
N i dung
Trang
N i dung Trang ............... 2
1. L i gi i thi u .................................................................................................... 3
2. Tên sáng ki n ế ................................................................................................... 4
5. Mô t b n ch t c a sáng ki n ế ......................................................................... 4
5.1. Lý thuy t v xây d ng các ho t đng trong d y h c đnh h ng phát ế ướ
tri n năng l c c a h c sinh .............................................................................. 4
5.2. B ng các năng l c c n hình thành cho h c sinh ...................................... 5
5.3. Xây d ng các ho t đng trong d y h c câu l nh for-do ......................... 8
5.4. Xây d ng các ho t đng trong d y h c câu l nh while-do ................... 23
5.5. Xây d ng các ho t đng ki m tra đánh giá ch đ c u trúc l p .......... 30
5.6. K t qu khi ng d ng các ho t đng trong d y h c ch đ c u trúc ế
l p 36
7. Các đi u ki n c n thi t đ áp d ng sáng ki n ế ế ............................................. 38
8. Đánh giá l i ích thu đc ho c d ki n có th thu đc do áp d ng sáng ượ ế ượ
ki n theo ý ki n c a tác giế ế ............................................................................... 38
9. Đánh giá l i ích thu đc ho c d ki n có th thu đc do áp d ng sáng ượ ế ượ
ki n theo ý ki n c a t ch c, cá nhânế ế ............................................................... 38
2
BÁO CÁO K T QU
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N
1. L i gi i thi u
Theo Ngh quy tế H i ngh Trung ngươ 8 khóa XI v đi m i căn b n,
toàn di n giáo d c và đào t o xác đnh Ti p t c đi m i ế m nh m và đng b
các y u ết c ơ b n c a giáo d c, đào t o theo h ng ướ coi tr ng phát tri n ph m
ch t, năng l c c a ng i h c; ườ “T p trung phát tri n trí tu , th ch t, hình
thành ph m ch t, năng l c công dân, phát hi n và b i d ng năng khi u, ưỡ ế
đnh h ng ngh nghi p cho h c sinh. Nâng cao ch t l ng giáo d c toàn ướ ượ
di n, chú tr ng giáo d c lý t ng, truy n th ng, đo đc, l i s ng, ngo i ưở
ng , tin h c, năng l c và k năng th c hành, v n d ng ki n th c vào th c ế
ti n. Phát tri n kh năng sáng t o, t h c, khuy n ế khích h c t p su t đi”.
Trong th i đi công nghi p 4.0 ngày nay, vi c l p đc các ch ng ượ ươ
trình t ho t đng cho máy tính, máy gia d ng là c n thi t. Và đ làm đc ế ượ
vi c đó c n có m t quá trình nghiên c u, h c t p v ngôn ng l p trình lâu
dài, qua đó nhà l p trình có th ch n m t ngôn ng l p trình thích h p. Tuy
nhiên m i th đu có đi m kh i đu c a nó, v i h c sinh vi c h c Pascal là
kh i đu cho vi c ti p c n ngôn ng l p trình b c cao. T đó các em có thêm ế
m t đnh h ng, m t ni m đam mê v tin h c, v ngh nghi p mà các em ướ
ch n sau này. Đng th i Pascal là m t “ngôn ng h c đng”. ườ
B n ch t vi t ch ng trình là m t môn h c khó, tr u t ng, h c sinh ế ươ ượ
khó n m ki n th c. H c sinh mu n n m đc ki n th c ph i n m v ng ế ượ ế
nh ng ki n th c c b n c a các câu l nh, nh t là c u trúc l p là m t c u trúc ế ơ
khó đi nhi u h c sinh.
T th c ti n gi ng d y và b i d ng h c sinh gi i các năm t i tr ng ưỡ ườ
THPT A tôi th y r ng: Đi đa s h c sinh coi môn Tin là môn h c ph nên
các em ch h c cho xong mà h u nh ch a phát huy đc h t năng l c c a ư ư ượ ế
mình. Do đó tôi băn khoăn và suy nghĩ v y làm th nào ế đ qua m i ho t đng
h c c a h c sinh trong gi h c có th phát huy đc năng l c c a các em? ế ượ
Bên c nh đó đu tháng 8 S GD&ĐT Vĩnh Phúc có t p hu n cho giáo viên v
ph ng pháp và kĩ thu t t ch c các ho t đng h c theo nhóm và h ng d n h cươ ướ
sinh t h c và đi m i sinh ho t chuyên môn trong tr ng ph thông. Mà năm h c ườ
2017 tôi đã đt gi i Nhì c p B trong cu c thi d y h c tích h p liên môn v i ch
đ c u trúc l p. Nên ngay t đu năm h c 2018 - 2019 tôi đã ch n và xây d ng
đ tài “Xây d ng các ho t đng trong d y h c và b i d ng h c sinh ưỡ
3
gi i ch đ c u trúc l p tin h c 11 nh m phát tri n năng l c c a h c
sinh”.
2. Tên sáng ki n ế
“Xây d ng các ho t đng trong d y h c và b i d ng h c sinh ưỡ
gi i ch đ c u trúc l p tin h c 11 nh m phát tri n năng l c c a h c
sinh”.
3. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: ế D y h c tin h c 11 đi trà và b i d ng ưỡ
h c sinh gi i Tin THPT.
4. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đuế ượ : tháng 9 năm 2018
5. Mô t b n ch t c a sáng ki n ế
5.1. Lý thuy t v xây d ng các ho t đng trong d y h c đnh h ngế ướ
phát tri n năng l c c a h c sinh
(Theo tài li u b i d ng ưỡ t p hu n ph ng pháp và kĩ thu t t ch c ho t ươ
đng h c theo nhóm và h ng d n h c sinh t h c” môn Tin h c ướ c a B
GD&ĐT do S GD&ĐT Vĩnh Phúc t p hu n).
Theo quan đi m d y h c đnh h ng phát tri n năng l c h c sinh, quá ướ
trình d y - h c bao g m m t h th ng các hành đng có m c đích c a giáo
viên t ch c ho t đng trí óc và tay chân c a h c sinh, đm b o cho h c sinh
chi m lĩnh đc n i dung d y h c, đt đc m c tiêu xác đnh. Trong quáế ượ ượ
trình d y h c, giáo viên t ch c đnh h ng hành đng chi m lĩnh tri th c ướ ế
c a h c sinh ph ng theo ti n trình c a chu trình sáng t o khoa h c. Nh v y, ế ư
chúng ta có th hình dung di n bi n c a ho t đng d y h c nh sau: ế ư
Ho t đng kh i đng: Ho t đng này đc th c hi n khi ti n hành ượ ế
b c th nh t c a quá trình d y h c. T i b c này, GV đa ra tình hu ng cóướ ướ ư
v n đ g i cho HS nhu c u mu n tìm hi u c u trúc câu l nh và khám phá câu
l nh t ng ng đ gi i quy t tình hu ng đã nêu. V n đ đc nêu ra nên ươ ế ượ
g n v i th c t g n gũi xung quanh HS ho c th c t đi s ng xã h i. V n đ ế ế
đc nêu ra n u thu n l i s đc liên h v i n i dung giáo d c đ HS th yượ ế ượ
đc ý nghĩa, tác d ng c a bài h c và yêu thích môn h c h n.ượ ơ
Ho t đng hình thành ki n th c và luy n t p: ế Hai ho t đng này
đc th c hi n khi ti n hành b c th hai và th ba c a quá trình d y h cượ ế ướ
m t câu l nh, đó là Gi i thi u câu l nh và C ng c câu l nh.
Trong b c gi i thi u câu l nh, GV d n d t HS khám phá cú pháp vàướ
ho t đng c a câu l nh. Có hai cách đ th c hi n đi u này. Cách th nh t:
GV gi i thi u cú pháp và ho t đng c a câu l nh, r i l y ví d minh h a.
Ti p theo, GV nêu ví d khác ho c đ ngh HS nêu ví d khác và yêu c u HSế
gi i thích ho t đng c a câu l nh trong ví d đó. Cách th hai: GV l y m t
s ví d ho c tình hu ng c th mà đó câu l nh đc s d ng. Ti p theo ượ ế
4
GV đ ngh HS khái quát thành cú pháp t ng quát và nêu ho t đng c a câu
l nh. Cách th hai phát huy đc tính tích c c h c t p c a HS. ượ
Trong b c c ng c câu l nh, GV t ch c cho HS hai ho t đng chướ
đo đó là nh n d ng và th hi n câu l nh. Ho t đng nh n d ng giúp HS
vi t đúng câu l nh, tránh đc các sai sót mà HS th ng m c ph i khi vi tế ượ ườ ế
câu l nh. Ho t đng th hi n rèn luy n cho HS cách áp d ng tr c ti p câu ế
l nh đ gi i quy t m t yêu c u đn gi n; ho c v n d ng câu l nh đ gi i ế ơ
quy t các yêu c u ph c t p h n, đòi nhi u thao tác t duy h n.ế ơ ư ơ
Ho t đng v n d ng và tìm tòi, m r ng: Ho t đng v n d ng
đc th c hi n khi ti n hành b c th t c a quá trình d y h c m t câuượ ế ướ ư
l nh, đó là ng d ng câu l nh đ gi i quy t bài toán. T i b c này, GV đa ế ướ ư
ra m t s bài toán đn gi n và g n gũi v i HS, r i h ng d n HS s d ng ơ ướ
k t h p câu l nh v a h c v i nh ng câu l nh khác đ cài đt thu t toán gi iế
quy t bài toán.ế
Ho t đng tìm tòi, m r ng dành cho đi t ng HS khá và có th không ượ
th c hi n đi v i l p mà trình đ chung c a HS là th p. Có hai cách đ ti n ế
hành ho t đng này. Cách th nh t là ti n hành nh m t b c đc l p (b c ế ư ướ ướ
th năm - m r ng, đào sâu - c a quá trình d y h c m t câu l nh); Cách th
hai là th c hi n l ng ghép nh m t pha phía sau (phrase of deep learning) ngay ư
trong ho t đng v n d ng. N i dung c a ho t đng tìm tòi, m r ng là nh ng
bài toán đc GV g i ra nh m h ng d n HS v n d ng k t h p các câu l nhượ ướ ế
v i nhau đ gi i quy t các v n đ ph c t p ho c các v n đ c a liên môn. ế
5.2. B ng các năng l c c n hình thành cho h c sinh
Các năng l c
chung Bi u hi n
1. Năng l c
t h c a. Xác đnh đc nhi m v h c t p m t cách t giác, ch ượ
đng; t đt đc m c tiêu h c t p đ đòi h i s n l c ượ
ph n đu th c hi n.
b. L p và th c hi n k ho ch h c t p nghiêm túc, n n ế
n p; th c hi n các cách h c: Hình thành cách ghi nh c aế
b n thân; phân tích nhi m v h c t p đ l a ch n đc ượ
các ngu n tài li u phù h p: các đ m c, các đo n bài
sách giáo khoa, sách tham kh o, Internet; l u gi thông tin ư
có ch n l c b ng ghi tóm t t v i đ c ng chi ti t, b ng ươ ế
b n đ khái ni m, b ng, các t khóa; ghi chú bài gi ng c a
giáo viên theo các ý chính; tra c u tài li u th vi n nhà ư
tr ng theo yêu c u c a nhi m v h c t p.ườ
5