M t s ph ng pháp giúp h c sinh h c t t môn Âm nh c l p 4 ộ ố ươ ọ ọ ố ạ ớ
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lí do ch n đ tàiọ ề
Âm nh c là m t môn h c mang tính ngh thu t cao, là m t nhu c u trongạ ộ ọ ệ ậ ộ ầ
đi s ng tinh th n c a h c sinh, các em tham gia ca hát là t hòa đng đ nh nờ ố ầ ủ ọ ự ồ ể ậ
th c th gi i khách quan, nh ng hình t ng âm thanh c a bài hát, b n nh c tácứ ế ớ ữ ượ ủ ả ạ
đng vào c m xúc c a các em góp ph n phát tri n t th ch t đn tinh th n độ ả ủ ầ ể ừ ể ấ ế ầ ể
t o nên m t con ng i năng đng, l c quan yêu đi sáng t o, giúp cho vi c phátạ ộ ườ ộ ạ ờ ạ ệ
tri n trí tu , óc t ng t ng thêm phong phú nh m giáo d c tình c m, đo đcể ệ ưở ượ ằ ụ ả ạ ứ
r t t t. Nh m góp ph n th c hi n m c tiêu giáo d c toàn di n, môn Âm nh cấ ố ằ ầ ự ệ ụ ụ ệ ạ
đc đa vào gi ng d y chính th c tr ng Ti u h c. B môn Âm nh c b cượ ư ả ạ ứ ở ườ ể ọ ộ ạ ướ
đu hình thành cho các em nh ng ki n th c c b n v âm nh c, giúp các emầ ữ ế ứ ơ ả ề ạ
hình thành và phát tri n năng l c c m th âm nh c, có m t th gi i tinh th nể ự ả ụ ạ ộ ế ớ ầ
tho i mái sau nh ng gi h c căng th ng. Trang b cho h c sinh m t s ph ngả ữ ờ ọ ẳ ị ọ ộ ố ươ
pháp v kĩ năng ca hát, các bài T p đc nh c, v lí thuy t âm nh c m c đề ậ ọ ạ ề ế ạ ở ứ ộ
đn gi n đ m t ch ng m c nào đó các em có th tham gia ho t đng âm nh cơ ả ể ộ ừ ự ể ạ ộ ạ
c a c ng đng. Hình thành cho h c sinh nh ng hi u bi t s đng v cái hay, cáiủ ộ ồ ọ ữ ể ế ơ ẳ ề
đp trong ngh thu t âm nh c, v ý nghĩa tác d ng c a âm nh c v i đi s ng,ẹ ệ ậ ạ ề ụ ủ ạ ớ ờ ố
đng th i m mang v n hi u bi t v truy n th ng âm nh c dân t c Vi t Nam,ồ ờ ở ố ể ế ề ề ố ạ ộ ệ
làm phong phú th gi i tinh th n nh m phát tri n hài hòa, toàn di n nhân cáchế ớ ầ ằ ể ệ
h c sinh, đ góp ph n hoàn thi n giáo d c th m m trong cu c s ng, nh Các-ọ ể ầ ệ ụ ẩ ỹ ộ ố ư
Mác đã nói" Con ng i ph i bi t xây d ng cu c s ng theo quy lu t c a cáiườ ả ế ự ộ ố ậ ủ
đp". Đây chính là lí do tôi ch n đ tài ẹ ọ ề “ M t s ph ng pháp giúp h c sinhộ ố ươ ọ
h c t t môn Âm nh c l p 4”.ọ ố ạ ớ
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài.ụ ệ ụ ủ ề
H c Âm nh c các em r t thích b môn ngh thu t này đc bi t đi v iọ ạ ấ ộ ệ ậ ặ ệ ố ớ
h c sinh c a tôi g n 100% h c sinh đng bào dân t c thi u s các em r t thíchọ ủ ầ ọ ồ ộ ể ố ấ
ca hát và có năng khi u, bi t c m th và c m nh n đc cái hay, cái đp c aế ế ả ụ ả ậ ượ ẹ ủ
âm thanh qua các bài hát, làm cho các em thêm yêu quý và trân tr ng các s nọ ả
ph m văn hóa tinh th n c a cha ông đ l i nh các bài dân ca …Âm nh c trongẩ ầ ủ ể ạ ư ạ
tr ng ti u h c v i t cách là m t môn h c có m c đích giáo d c văn hóa âmườ ể ọ ớ ư ộ ọ ụ ụ
nh c cho h c sinh nh m trang b cho các em nh ng ki n th c c b n, b c đuạ ọ ằ ị ữ ế ứ ơ ả ướ ầ
hình thành kh năng c m th , hi u và th hi n ngh thu t âm nh c, kh i d yả ả ụ ể ể ệ ệ ậ ạ ơ ậ
cho các em nh ng kh năng sáng t o trong ho t đng, c ng c thêm v tìnhữ ả ạ ạ ộ ủ ố ề
c m đo đc, v ni m tin th hi u ngh thu t và nhu c u âm nh c. các mônả ạ ứ ề ề ị ế ệ ậ ầ ạ Ở
Tr ng TH Võ Th Sáu - Giáo viên: H’ ĐôCa Byăườ ị 1
M t s ph ng pháp giúp h c sinh h c t t môn Âm nh c l p 4 ộ ố ươ ọ ọ ố ạ ớ
h c khác đc xây d ng và l y tác đng hình thành nhân cách h c sinh theoọ ượ ự ấ ộ ọ
h ng ch y u: t trí tu đn tình c m, thì ng c l i môn h c âm nh c l iướ ủ ế ừ ệ ế ả ượ ạ ọ ạ ạ
đc xây d ng, l y tác đng hình thành nhân cách h c sinh theo h ng chượ ự ấ ộ ọ ướ ủ
y u: tr c ti p t tình c m đn trí tu , t o ra m t s k t h p hài hòa, do đó nó làế ự ế ừ ả ế ệ ạ ộ ự ế ợ
môn h c không th thi u đc.ọ ể ế ượ
B n thân là giáo viên đc đào t o và phân công tr c ti p gi ng d y bả ượ ạ ự ế ả ạ ộ
môn Âm nh c qua th i gian gi ng d y v i lòng yêu ngh và s n l c h c h iạ ờ ả ạ ớ ề ự ổ ự ọ ỏ
t các đng nghi p, đ các em th c hi n t t yêu c u c a bài h c ng i giáoừ ồ ệ ể ự ệ ố ầ ủ ọ ườ
viên c n có nh ng ph ng pháp truy n đt khoa h c, h ng d n th t t t vàầ ữ ươ ề ạ ọ ướ ẫ ậ ố
hi u qu giúp các em n m đc m c tiêu bài h c. Th c t cho bi t vi c đa raệ ả ắ ượ ụ ọ ự ế ế ệ ư
m t ph ng pháp gi ng d y thích h p cho b môn Âm nh c ti u h c có r tộ ươ ả ạ ợ ộ ạ ở ể ọ ấ
nhi u ý ki n khác nhau. M c dù tôi là m t giáo viên m i ra tr ng, kinh nghi mề ế ặ ộ ớ ườ ệ
ch a nhi u nh ng v i s yêu ngh , m n tr và lòng nhi t huy t, tôi xin chânư ề ư ớ ự ề ế ẻ ệ ế
thành trao đi nh ng kinh nghi m v ph ng pháp gi ng d y h ng d n h cổ ữ ệ ề ươ ả ạ ướ ẫ ọ
sinh th c hi n t t các bài hát, các bài t p đc nh c trong ch ng trình Âm nh cự ệ ố ậ ọ ạ ươ ạ
4. Đ cùng v i đng nghi p chung s c trong s nghi p tr ng ng i.ể ớ ồ ệ ứ ự ệ ồ ườ
Nhi m v c a đ tài đó là ph c v t t h n cho công tác gi ng d y bệ ụ ủ ề ụ ụ ố ơ ả ạ ộ
môn Âm nh c. T o s thoái mái cho h c sinh sau nh ng gi h c căng th ng,ạ ạ ự ọ ữ ờ ọ ẳ
phát hi n nh ng em có năng khi u v âm nh c đ đng viên và giúp các emệ ữ ế ề ạ ể ộ
phát tri n năng khi u c a mình, bi t t t p luy n m t s kĩ năng đc nh c, mể ế ủ ế ự ậ ệ ộ ố ọ ạ ở
mang cho các em v n ki n th c mang tính văn hóa âm nh c.ố ế ứ ạ
3. Gi i h n c a đ tàiớ ạ ủ ề
M t s ph ng pháp giúp h c sinh h c t t môn Âm nh c l p 4.ộ ố ươ ọ ọ ố ạ ớ
4. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
H c sinh kh i l p 4, tr ng ti u h c Võ Th Sáu, năm h c 2014- 2015.ọ ố ớ ườ ể ọ ị ọ
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
Ph ng pháp gi ng d y tr c ti pươ ả ạ ự ế
Ph ng pháp trình bày tác ph mươ ẩ
Ph ng pháp nghiên c u tài li u giáo trìnhươ ứ ệ
Ph ng pháp ki m tra đánh giáươ ể
Ph ng pháp phân tích t ng h pươ ổ ợ
II. N I DUNG Đ TÀIỘ Ề
Tr ng TH Võ Th Sáu - Giáo viên: H’ ĐôCa Byăườ ị 2
M t s ph ng pháp giúp h c sinh h c t t môn Âm nh c l p 4 ộ ố ươ ọ ọ ố ạ ớ
1. C s lý lu nơ ở ậ
Âm nh c là môn h c có đc thù riêng, nó không đòi h i s chính xác m tạ ọ ặ ỏ ự ộ
cách tuy t đi nh ng đòi h i ng i h c ph i có s yêu thích, đam mê và năngệ ố ư ỏ ườ ọ ả ự
khi u mà đi u này không ph i h c sinh nào cũng có đc. Xu t phát t th cế ề ả ọ ượ ấ ừ ự
tr ng gi ng d y môn Âm nh c cho h c sinh l a tu i ti u h c đ các em cóạ ả ạ ạ ọ ở ứ ổ ể ọ ể
th h c t t và đt k t qu t t là đi u r t quan tr ng, không ch ph thu c vàoể ọ ố ạ ế ả ố ề ấ ọ ỉ ụ ộ
ch ng trình gi ng d y mà còn ph thu c vào ý th c h c t p và rèn luy n c aươ ả ạ ụ ộ ứ ọ ậ ệ ủ
các em cùng v i s quan tâm chăm sóc t o đi u ki n c a nhà tr ng, gia đình vàớ ự ạ ề ệ ủ ườ
xã h i.ộ
Chính vì v y vi c gi ng d y Âm nh c cho h c sinh ti u h c nói chung vàậ ệ ả ạ ạ ọ ể ọ
h c sinh l p 4 nói riêng nh m giáo d c th m mĩ Âm nh c cho các em, cung c pọ ớ ằ ụ ẩ ạ ấ
cho các em nh ng hi u bi t s gi n v ngh thu t âm nh c thông qua bài hát.ữ ể ế ơ ả ề ệ ậ ạ
H c hát là m t quá trình h c t p và rèn luy n lâu dài, đ h c sinh bi t cách hátọ ộ ọ ậ ệ ể ọ ế
t nhiên, đúng giai đi u l i ca, bi t cách l y h i, hát rõ l i và b c đu hát di nự ệ ờ ế ấ ơ ờ ướ ầ ễ
c m, các em có kh năng trình bày bài hát theo hình th c đn ca, t p ca…thôngả ả ứ ơ ố
qua nh ng bài hát các em bi u di n đó giáo d c tình c m t t đp nh m nâng caoữ ễ ễ ụ ả ố ẹ ằ
c m th âm nh c, t o cho các em s t tin, yêu đi kh năng tham gia ca hátả ụ ạ ạ ự ự ờ ả
trong và ngoài tr ng h c. M c dù môn h c này không đt m c tiêu giúp các emườ ọ ặ ọ ạ ụ
tr thành ng i bi u di n ho c sáng tác Âm nh c chuyên nghi p, mà m c tiêuở ườ ễ ễ ặ ạ ệ ụ
tr ng tâm nh m cung c p cho h c sinh nh ng ki n th c, kĩ năng, thái đ phùọ ằ ấ ọ ữ ế ứ ộ
h p v i l a tu i và năng l c c a các em, giúp h c sinh phát tri n m t cách toànợ ớ ứ ổ ự ủ ọ ể ộ
di n, b i d ng tình c m trong sáng lành m nh, h ng t i cái t t đp, gópệ ồ ưỡ ả ạ ướ ớ ố ẹ
ph n làm th gi n đu óc các em, cân b ng các n i dung h c t p khác ti uầ ư ả ầ ằ ộ ọ ậ ở ể
h c.ọ
Là m t giáo viên tr c ti p bám sát, gi ng d y b môn, b n thân ít nhi u đãộ ự ế ả ạ ộ ả ề
rút ra đc nh ng kinh nghi m trong công tác. Đng tr c nh ng h n ch th cượ ữ ệ ứ ướ ữ ạ ế ự
t tôi đa ra m t s kinh nghi m h ng d n các em v ph ng pháp giúp h cế ư ộ ố ệ ướ ẫ ề ươ ọ
sinh h c t t môn Âm nh c l p 4, b i vì l p 4 ngoài ph n h c ọ ố ạ ớ ở ở ớ ầ ọ Hát các em còn
h c ph n T p đc nh c, cách ghi nh c, kí hi u âm nh c, v trí n t nh c, đ t oọ ầ ậ ọ ạ ạ ệ ạ ị ố ạ ể ạ
n n t ng cho các em h c t t ch ng trình Âm nh c l p 5 và các c p h c ti pề ả ọ ố ở ươ ạ ớ ấ ọ ế
theo.
2. Th c tr ng c a v n đự ạ ủ ấ ề
a. Thu n l i – khó khănậ ợ
Tr ng TH Võ Th Sáu - Giáo viên: H’ ĐôCa Byăườ ị 3
M t s ph ng pháp giúp h c sinh h c t t môn Âm nh c l p 4 ộ ố ươ ọ ọ ố ạ ớ
* Thu n l i: Sau 10 năm tri n khai Ngh quy t 40 c a Qu c h i v điậ ợ ể ị ế ủ ố ộ ề ổ
m i ch ng trình GDPT, toàn nghành đã tham gia vào công cu c c i cách giáoớ ươ ộ ả
d c toàn di n t ch ng trình, n i dung, đánh giá và s d ng thi t b d y h c.ụ ệ ừ ươ ộ ử ụ ế ị ạ ọ
Cùng v i các môn h c khác, môn Âm nh c c p Ti u h c cũng đã th c hi nớ ọ ạ ở ấ ể ọ ự ệ
đi m i m t cách c b n và toàn di n, đáp ng đc m c tiêu c a c p h c nóiổ ớ ộ ơ ả ệ ứ ượ ụ ủ ấ ọ
chung và m c tiêu c a môn Âm nh c nói riêng.ụ ủ ạ
Đc s quan tâm c a Ban lãnh đo nhà tr ng luôn t o đi u ki n thu nượ ự ủ ạ ườ ạ ề ệ ậ
l i trong vi c d y h c.ợ ệ ạ ọ
Giáo viên luôn bám sát vào n i dung d y h c th c hi n theo công vănộ ạ ọ ự ệ
5842/BGDDT-VP ngày 1/9/2011 v vi c h ng d n đi u ch nh n i dung d yề ệ ướ ẫ ề ỉ ộ ạ
h c, đi u ch nh ch ng trình cho phù h p t ng đi t ng h c sinh các l p ápọ ề ỉ ươ ợ ừ ố ượ ọ ớ
d ng ph ng pháp d y h c tích c c gây đc h ng thú cho h c sinh.ụ ươ ạ ọ ự ượ ứ ọ
* Khó khăn: Tr ng h c còn g p nhi u khó khăn v c s v t ch t, đa sườ ọ ặ ề ề ơ ở ậ ấ ố
h c sinh đu là đng bào dân t c thi u s , ngoài gi h c các em còn ph i phọ ề ồ ộ ể ố ờ ọ ả ụ
giúp b m làm n ng r y... nên ch a chú tr ng đu t đn vi c h c, m t số ẹ ươ ẫ ư ọ ầ ư ế ệ ọ ộ ố
ph huynh có trình đ dân trí th p, hoàn c nh gia đình kinh t khó khăn ít quanụ ộ ấ ả ế
tâm đn vi c h c c a con em mình, còn m t s ph huynh ch quan tâm đnế ệ ọ ủ ộ ố ụ ỉ ế
môn h c Toán, Ti ng vi t... ch a th t s quan tâm đn b môn âm nh c. H nọ ế ệ ư ậ ự ế ộ ạ ơ
n a ho t đng Âm nh c ch a có đi u ki n có phòng h c Âm nh c riêng.ữ ạ ộ ạ ư ề ệ ọ ạ
b. Các nguyên nhân, các y u t tác đng ế ố ộ
môn h c này h c sinh c n ph i có tính năng khi u, nên trong khi ca hátỞ ọ ọ ầ ả ế
m t s em hát b l c gi ng, hay còn g i hát b phô, hát không chu n v giai đi uộ ố ị ạ ọ ọ ị ẩ ề ệ
ti t t u, h c sinh ch y u là đng bào dân t c thi u s , đi h c s d ng nhi uế ấ ọ ủ ế ồ ộ ể ố ọ ử ụ ề
ti ng m đ nên nhi u em còn r t rè khi tham gia các ho t đng âm nh c trongế ẹ ẻ ề ụ ạ ộ ạ
l p và nhà tr ng t ch c.ớ ườ ổ ứ
H c sinh ch a bi t cách c m nh n v bài hát, ch a có ki n th c s gi nọ ư ế ả ậ ề ư ế ứ ơ ả
v âm nh c, th c t khi quan sát các em bi u di n bài hát, ngoài nh ng em cóề ạ ự ế ễ ễ ữ
phong cách trình bày t nhiên, sinh đng v n còn m t s em không ham thíchự ộ ẫ ộ ố
h c hát và ch a th t s t tin bi u di n tr c các b n, th y cô, các em th hi nọ ư ậ ự ự ễ ễ ướ ạ ầ ể ệ
tính ch t bài hát còn r t h n ch , vì v y đ ph c v cho đ tài “giúp h c sinhấ ấ ạ ế ậ ể ụ ụ ề ọ
h c t t môn âm nh c l p 4” tôi luôn kh o sát ch t l ng h c sinh, n m v ngọ ố ạ ớ ả ấ ượ ọ ắ ữ
các ph ng pháp d y h c và luôn đi m i, tìm tòi, sáng t o các b c ti n hànhươ ạ ọ ổ ớ ạ ướ ế
đ truy n th l i cho các em nh ng ki n th c c a bài h c m t cách d hi uể ề ụ ạ ữ ế ứ ủ ọ ộ ễ ể
nh t, đng th i luôn xây d ng n n p h c t p ngay t ban đu. C th nh xácấ ồ ờ ự ề ế ọ ậ ừ ầ ụ ể ư
Tr ng TH Võ Th Sáu - Giáo viên: H’ ĐôCa Byăườ ị 4
M t s ph ng pháp giúp h c sinh h c t t môn Âm nh c l p 4 ộ ố ươ ọ ọ ố ạ ớ
đnh m c tiêu tr ng tâm, các kĩ năng, thái đ, ý th c h c t p và các kĩ thu t cị ụ ọ ộ ứ ọ ậ ậ ơ
b n nh t th ng i hát, kĩ năng phát âm, hát tròn ch ....ả ư ư ế ồ ữ
c. Phân tích, đánh giá các v n đ v th c tr ng mà đ tài đã đt raấ ề ề ự ạ ề ặ
Đa s h c sinh h n 98 % là đng bào dân t c thi u s , các em quen số ọ ơ ồ ộ ể ố ử
d ng ti ng m đ khi giao ti p v i các b n trong tr ng, l p... nên v n t c aụ ế ẹ ẻ ế ớ ạ ườ ớ ố ừ ủ
các em r t h n ch , c th các em hát hay b m t d u thanh, ch a m nh d n khiấ ạ ế ụ ể ị ấ ấ ư ạ ạ
tham gia ca hát. M t ph n do kĩ năng đc c a các em còn ch m nên không hi uộ ầ ọ ủ ậ ể
nghĩa c a t , n i dung bài hát, bài t p đc nh c và c m th nghe nh c, d n đnủ ừ ộ ậ ọ ạ ả ụ ạ ẫ ế
tình tr ng hát không rõ l i ca, không hi u giai đi u, ti t t u, tính ch t bài hát.ạ ờ ể ệ ế ấ ấ
M t khác m t s em không có t giác trong h c t p, và s ti p thu ki n th cặ ộ ố ự ọ ậ ự ế ế ứ
Âm nh c còn nhi u h n ch . B ng vi c quan sát th c t các gi h c tôi nh nạ ề ạ ế ằ ệ ự ế ờ ọ ậ
th y s yêu thích h c t p b môn ch r i vào m t s em g i là có năng khi u.ấ ự ọ ậ ộ ỉ ơ ộ ố ọ ế
Còn l i các em khác ch h c theo b n năng ph i h c nên ít có s sáng t o trongạ ỉ ọ ả ả ọ ự ạ
v n d ng ki n th c. ậ ụ ế ứ
Xu t phát t th c tr ng tr c ti p gi ng d y môn Âm nh c, v n đ h c vàấ ừ ự ạ ự ế ả ạ ạ ấ ề ọ
k t qu h c t p c a h c sinh r t là quan tr ng, đ các em nh ng phút giây thế ả ọ ậ ủ ọ ấ ọ ể ữ ư
giãn, và tho i mái, h c mà ch i, ch i mà h c giúp các em nh n th c nh ng hìnhả ọ ơ ơ ọ ậ ứ ữ
t ng c m th nh ng giai đi u qua t ng bài hát, t ng câu nh c. Làm th nàoượ ả ụ ữ ệ ừ ừ ạ ế
giúp các em hát đúng giai đi u, đúng tính ch t các bài hát, đúng cao đ, tr ngệ ấ ộ ườ
đ và đc bi t là làm th nào đ các em mau thu c l i, hát rõ l i ca và khôngộ ặ ệ ế ể ộ ờ ờ
gây nhàm chán. Tôi đã đi m i ph ng pháp d y h c b ng cách xác đnh đúngổ ớ ươ ạ ọ ằ ị
t m c gi ng phù h p l a tu i c a các em, giúp các em phân bi t đc âmầ ữ ọ ợ ứ ổ ủ ệ ượ
thanh v i l c đ khác nhau, t c đ th hi n khác nhau đ phát tri n năng l cớ ự ộ ố ộ ể ệ ể ể ự
nghe nh c và c m th âm nh c. T o cho các em có m t tâm th tho i mái trànạ ả ụ ạ ạ ộ ế ả
đy khi h c âm nh c.ầ ọ ạ Đ làm đc vi c đó, m t trong nhi u y u t quan tr ngể ượ ệ ộ ề ế ố ọ
là tôi truy n t i chính xác giai đi u các bài hát, ch n gi ng phù h p v i h cề ả ệ ọ ọ ợ ớ ọ
sinh, ch n ph ng pháp d y h c h p lí, không th đng khi h c, mà các emọ ươ ạ ọ ợ ụ ộ ọ
ph i bi t c m nh n đc nh ng tình c m t i vui, đm th m, nhí nh nh hayả ế ả ậ ượ ữ ả ươ ằ ắ ả
tr m l ng trong giai đi u t ng bài hát, t ng ho t đng h c. Đi u đó ch ngầ ắ ệ ừ ừ ạ ộ ọ ề ươ
trình gi ng d y mà còn ph thu c vào ý chí h c t p và s ti n b c a các emả ạ ụ ộ ọ ậ ự ế ộ ủ
cùng v i s quan tâm t o đi u ki n c a gia đình, nhà tr ng, xã h i.ớ ự ạ ề ệ ủ ườ ộ
3. N i dung và hình th c c a gi i phápộ ứ ủ ả
a. M c tiêu c a gi i phápụ ủ ả
Tr ng TH Võ Th Sáu - Giáo viên: H’ ĐôCa Byăườ ị 5
