Ụ
Ụ
M C L C
Ặ Ấ Ề A. Đ T V N Đ
Ề Ấ Ọ Ủ
ể ọ ề ả
ủ ậ ấ ệ ữ
ườ ộ ệ ố ố
ể ụ ọ ầ ọ
ổ ằ ắ ể ể ữ ệ
ầ ặ ề ả ụ ơ ở ể ấ ườ ơ ả ệ ầ
ụ ể ề ọ
i Vi ầ ộ ị ể ế ệ ặ ặ i và phát tri n, trong đó môn Ti ng Vi t có m t v trí đ c bi
ả
ể ư ẻ ế ẻ ọ Ơ Ở I. C S KHOA H C C A V N Đ ơ ở 1. C s lí lu n ệ ọ ặ ơ ở Ti u h c là c p h c n n t ng đ t c s ban đ u cho vi c hình thành ắ i, đ t n n t ng v ng ch c và phát tri n toàn di n nhân cách c a con ng cho giáo d c ph thông và cho toàn b h th ng giáo d c qu c dân. Giáo ự ụ d c ti u h c nh m giúp h c sinh hình thành nh ng c s ban đ u cho s ẩ ề ạ ứ phát tri n đúng đ n và lâu dài v đ o đ c, trí tu , th ch t, th m mĩ và các ộ kĩ năng c b n góp ph n hình thành nhân cách con ng t Nam xã h i ủ ch nghĩa. M t khác, giáo d c ti u h c là n n móng đ u tiên giúp con ệ ườ ồ ạ i t n t ng t ể ọ quan tr ng vì nó hình thành và phát tri n cho h c sinh kh năng giao ti p, là ơ ở ể c s đ phát tri n t ế ọ duy cho tr , giúp tr ti p thu các môn h c khác.
ọ ệ ể ệ ượ Trong vi c d y ti ng Vi t cho h c sinh đ c và hi u đ
ọ ế ọ ạ ậ
ọ ố ạ ế
ộ ọ ả ả
ể ữ ươ c nh ng cái hay, cái đ p c a ngh thu t văn ch
ọ ậ t, đ c thông, vi ễ ọ c n i dung văn b n. Đ c di n c m giúp các em c m th ệ ậ ớ ẹ ụ ủ ấ ụ ệ ậ
ả ứ ể ặ ọ
ọ ủ ứ ư ổ ể ể ả ặ ả ậ
ạ ố ả ố ơ ỏ
ọ
ậ ữ ủ ậ ọ ả ễ ả ề ầ ượ ấ ọ ộ c n i dung ọ ậ bài thì phân môn T p đ c có vai trò th t quan tr ng. Phân môn T p đ c t th o, đ c đúng còn giúp giúp các em có kĩ năng nghe t ụ ả ượ các em hi u đ ượ đ ng. Ngoài ra phân môn T p đ c còn có tác d ng r t to l n trong vi c giáo d c tình c m cho ổ ọ h c sinh c a l a tu i ti u h c. Tuy nhiên do đ c đi m tâm sinh lí l a tu i ể ủ ế c a các em ch a th c m nh n h t ho c có c m nh n cũng không th ư ễ i và ch a t vì v n ngôn ng c a các em còn quá đ n gi n, ít di n đ t t ể ể phong phú. Quá trình d y T p đ c, đ các em đ c đúng đã là khó, đ các em đ c di n c m đ ạ c văn b n còn khó khăn g p nhi u l n.
ứ ầ Nh v y, đ đ t đ
ư ậ ề
ấ ượ ạ ạ ỗ ớ c các yêu c u trên và đáp ng nhu c u ngày ỏ ệ ng giáo d c toàn di n cho h c sinh đòi h i ẹ ổ ọ ọ ng pháp d y h c sao cho “nh
ấ ượ ả ầ ể ạ ượ ụ càng cao v nâng cao ch t l ầ ươ ẩ m i giáo viên c n đ y m nh đ i m i ph ệ ng, hi u qu ”. nhàng, ch t l
ơ ở ự ễ 2. C s th c ti n
ổ ậ ươ ọ ớ
ộ ớ ạ Theo ch ậ ệ
ậ ọ
ể ừ ơ ầ ượ ơ ọ
ậ ế ụ ủ c hình thành, phát tri n t ả ễ ộ ọ
ớ ự ệ ả ộ ợ
ướ ồ ể ệ ả ủ ậ ng trình đ i m i sách giáo khoa, phân môn T p đ c l p 4 ả ọ ồ g m 62 bài t p đ c thu c các lo i hình văn b n ngh thu t, trong đó có 45 ố ở ị bài văn xuôi, 1 v k ch, 17 bài th . Phân môn T p đ c ti p t c c ng c , ọ các nâng cao kĩ năng đ c tr n, đ c th m đã đ ọ ớ ờ ớ i đ ng th i rèn m t kĩ năng m i là đ c di n c m (nghĩa là đ c l p d ả ọ ọ ph i th hi n tình c m, thái đ qua gi ng đ c phù h p v i s vi c, hình ả nh, c m xúc, tính cách c a nhân v t trong bài).
ọ ọ ộ
ệ ả ả ườ
ư ậ ơ ụ ể ể ấ ượ ả ệ ớ ệ ễ Nh v y, vi c rèn kĩ năng đ c di n c m cho h c sinh là m t vi c ữ ỏ i giáo viên ph i có nh ng ả ạ ng, hi u qu d y
ệ ậ ọ ễ làm không đ n gi n và d dàng, đòi h i ng ụ bi n pháp c th đ áp d ng thì m i nâng cao ch t l T p đ c.
ạ ầ ớ
ề ự ế ả ư Khi vào th c t ầ ơ ị
ể ả
ầ ọ
ụ
ệ ễ ả ạ ắ ở ặ ọ gi ng d y thì ph n l n h c sinh còn lúng túng, g p ứ ỉ ọ nhi u khó khăn. H u nh các em ch đ c đúng, t c là dùng c quan th giác ữ ế ể t trong văn b n thành dòng âm thanh ngôn đ chuy n các kí hi u ch vi ạ ầ ạ ọ ữ ố ễ ế ng . S em đ c di n c m đ t yêu c u còn có ph n h n ch . Mà đ c di n ề ọ ủ ự ả ế ế ứ ạ ả c m h n ch t c là h n ch năng l c c m th văn h c c a các em. Đi u này làm tôi trăn tr , lo l ng.
ớ ế ế ợ ừ ự
ả ở ọ ố ấ
ậ ế ấ Xu t phát t ễ ọ em đ c di n c m đ ọ môn T p đ c (cũng nh các phân môn khác c a môn Ti ng Vi
ế ị ọ ề ọ ọ môn h c khác”, tôi đã quy t đ nh ch n đ tài “
ớ ứ
ạ ủ ả ể ả
ứ ấ ượ ố ầ ả ạ ậ ọ ể ễ th c ti n và k t h p v i suy nghĩ “làm th nào đ các ượ ố t phân t, giúp các em say mê, ph n kh i h c t c t ệ ủ ư t) và các ễ ả Rèn kĩ năng đ c di n c m ớ ề ọ làm đ tài nghiên c u v i mong các bài văn xuôi cho h c sinh l p 4” ọ ệ mu n dùng tri th c đã h c và kinh nghi m gi ng d y c a b n thân đ góp ng gi ng d y phân môn T p đ c. ph n nâng cao ch t l
Ụ Ủ Ế Ứ II. M C ĐÍCH NGHIÊN C U C A SÁNG KI N KINH
NGHI MỆ
ứ ề ớ ọ
ạ ằ ả ệ ọ
ả ậ ộ ọ ộ
ị ủ ọ ố ơ ở ậ ơ ở ể ể ặ ơ t h n
ớ ự ế ộ ố ạ ậ ợ ể ể ậ ụ ề ễ ả ọ Nghiên c u đ tài nh m giúp h c sinh l p 4 có kĩ năng đ c di n c m ậ ố ớ đ i v i các lo i hình văn b n ngh thu t, các bài văn xuôi giúp h c sinh có ả kh năng hi u c m nh n n i dung và giá tr c a bài T p đ c m t cách ạ các l p trên và t o sâu h n. M t khác, t o c s đ các em h c t ệ đi u ki n thu n l cu c s ng. i đ các em có th v n d ng vào th c t
2
Ố ƯỢ Ứ Ứ III. Đ I T Ạ NG NGHIÊN C U, PH M VI NGHIÊN C U VÀ
ÁP D NGỤ
ố ượ ứ 1. Đ i t ng nghiên c u
ễ ả ọ ọ ớ “Rèn kĩ năng đ c di n c m các bài văn xuôi cho h c sinh l p 4”
ứ ạ 2. Ph m vi nghiên c u
ọ ớ ườ ọ H c sinh l p 4 Tr ể ng Ti u h c
ờ ề ệ ự 3. Th i gian th c hi n đ tài
ọ Năm h c 2019 2020
3/15
Ự Ệ Ề B. QUÁ TRÌNH TH C HI N Đ TÀI
Ả
ằ ấ ậ
ọ ọ ư ữ
ộ ụ ọ ẩ ặ Ự Ế ạ ả ế ẫ
ầ ọ ọ ế ọ
ọ ề ấ ọ ữ ụ
ầ ặ ứ
ắ ọ ỉ ơ ế ả ọ
ặ
ế ọ ừ ọ ự t ngh h i sau d u câu, h c sinh còn đ c theo b n năng, đ c t ỉ ỉ ữ ọ ấ ỉ ừ ọ ọ ườ ẽ ắ ậ . Vì v y, khi đ c lên s làm cho ng
ữ ọ
ế ọ ư ư ứ ể ệ t thì các em ch a có kĩ năng th hi n ễ ả t đ c di n c m c m xúc khi đ c bài, t c là ch a bi
ọ ọ I. KH O SÁT TH C T ễ Trong quá trình gi ng d y, tôi nh n th y r ng: Kĩ năng đ c di n ả ể ủ c m c a h c sinh còn y u. Có nh ng em đ c đúng còn ch a chu n, bi u ầ ệ hi n: Phát âm ng ng, l n l n các ph âm (r/d/gi, s/x, ch/tr) ho c v n ể ả ọ ươ ư u/iêu); đ c sai d u thanh (~/’/?/.). H u h t h c sinh (k c h c ( u/iu, ữ ớ ỏ i) đ u đ c ng ng nh ng ti ng có ph âm đ u l/n. V i nh ng sinh khá, gi ọ ế ti ng khó đ c, các em đ c còn nhát g ng, ng c ng . M t khác h c sinh ư do, ch a bi ế t thích ngh lúc nào thì ngh . Ho c là khi đ c các câu dài, các em không bi ụ ể ng t ngh gi a các c m t i nghe hi u ể ơ ủ ầ l m, hi u sai nghĩa c a câu văn, ý th . ố ọ ớ V i nh ng h c sinh đ c đúng t ọ ể ộ ả ệ gi ng đi u và bi u l (đ c hay).
ố ệ ề ướ ệ S li u đi u tra tr ự c khi th c hi n:
ọ ọ ườ ầ Giáo viên yêu c u h c sinh đ c bài (t p I)ậ Ng i ăn xin
ế ả ượ K t qu thu đ ư c nh sau:
ổ ễ ả ọ ọ ọ ố ọ T ng s h c Đ c di n c m Đ c đúng ư ư Đ c ch a l u loát
sinh 42 em 9 em = 21,4% 23 em = 54,8% 10 em = 23,8%
ạ ướ ả ỏ Tr c th c tr ng nh v y đòi h i ng
ườ ọ ự ự ễ ệ ả ọ ố ữ i giáo viên ph i có nh ng ứ t, có h ng thú
ậ ọ ọ ư ậ ọ bi n pháp tích c c giúp h c sinh đ c đúng, đ c di n c m t khi đ c phân môn T p đ c.
ả
ể ạ ễ ả ế ọ ượ c ế ủ ọ ng đ c di n c m c a h c sinh còn h n ch ,
II. NGUYÊN NHÂN ả ế Khi có k t qu kh o sát, tôi đi sâu vào phân tích và tìm hi u đ ấ ượ ẫ nguyên nhân d n đ n ch t l đó là:
ư ể ể ủ ượ ườ ữ ệ ộ ữ ệ ị c ng đi u, nghĩa là ch a có kĩ năng ng đ , ng đi u đ bi u th ý nghĩa,
ố ợ ạ ể ả ữ ả ư ọ H c sinh ch a làm ch đ ế ố âm thanh, c ph i h p các y u t ư ắ ph m trù ng pháp cũng nh s c thái c m xúc bi u c m.
4
ể ế ư ừ ữ ng còn h n ch , các em ch a hi u rõ các t
ữ ắ ể
ấ ố ừ Do v n t ẫ ế ả ữ ả ứ ạ
ạ ng trong ỉ ơ văn b n d n đ n ng t ngh h i không đúng văn b n và hi u sai ý câu văn, ữ ấ nh t là nh ng câu văn có c u trúc ng pháp ph c t p. ả ệ ớ
ạ Trong quá trình gi ng d y, giáo viên còn ít chú ý t ọ ủ ế ả ặ
ệ ế
ớ ừ ọ ệ ư ế ọ ư ệ ả ọ ọ ọ i khâu luy n đ c ữ cho h c sinh mà ch y u đi sâu vào bài gi ng. Ho c cũng có nh ng giáo ạ ở ứ ọ viên đã chú ý đ n khâu luy n đ c cho h c sinh nh ng m i d ng l m c i ễ ả ộ đ luy n đ c trôi ch y, đ c đúng mà ch a chú ý đ n luy n đ c di n c m.
Ả Ữ Ọ Ế
ẫ ọ
ớ ọ ệ
ể ữ ả ạ ố ớ ọ ng l n đ i v i h c sinh, s ộ ế
ậ ữ ọ ệ ẫ
ọ ọ
ọ ọ
ễ ế ướ ữ ọ ị
ứ ẫ ọ
ấ ẫ ầ ượ ố ọ
ấ ể ọ
c hay, gi ng đ c truy n c m, giáo viên ph i chu n b bài chu đáo tr ợ ọ ọ ọ ậ ả ử ắ ề ả ả ự ệ ớ ọ
III. NH NG GI I PHÁP KHOA H C TI N HÀNH 1. Đ c m u ẽ ẫ ủ ưở Vi c đ c m u c a giáo viên có nh h ả ơ ọ , nh ng thái đ , tình c m giúp h c sinh hi u rõ h n nh ng khía c nh tinh t ả ố ớ ẩ ủ đ i v i các nhân v t trong tác ph m. Đ c m u là bi n pháp c a tác gi ể ế ả ễ ể không th thi u đ hình thành cách đ c di n c m cho h c sinh. Theo tôi, ế ứ ả ọ ủ ọ gi ng đ c c a giáo viên là h t s c quan tr ng. Giáo viên đ c di n c m ượ ọ ng đ toàn bài giúp h c sinh đ nh h c cách đ c. Không nh ng th còn lôi ọ ậ ố ấ cu n, h p d n, gây h ng thú h c t p cho h c sinh. Tôi th y, khi giáo viên ắ ư ọ ọ ủ đ c m u, các em r t chăm chú l ng nghe, coi gi ng đ c c a cô lúc dó nh ẫ ướ ng” đ các em b t ch c theo, h c t p theo. Mu n đ c m u là “th n t ướ ị ẩ ọ ượ c đ ớ luy n đ c và s a gi ng sao cho phù h p v i khi lên l p. Giáo viên ph i t bài đ c.ọ
ọ ọ 2. Rèn cho h c sinh kĩ năng đ c đúng
ủ ự ệ ặ ọ ộ
ừ ả ỗ ọ ọ
Đ c đúng là s tái hi n m t âm thanh c a bài đ c m t cách chính ể ệ i; không đ c th a, không đ c sót. Đ c đúng ph i th hi n ữ ệ ố ọ ẩ ọ ọ xác, không có l đúng h th ng ng âm chu n, nghĩa là đ c đúng chính âm.
ọ ọ ậ ệ
ế ể ề ừ ầ ộ Ngay t ọ ố
ả
ử ọ ậ ớ ậ ng v y. Nên b t đ u t ọ khi nh n l p, tôi đã d n các em v
ế
ọ ủ
ổ ưở tr
ệ ng, t ọ ụ ể ặ ướ ữ ng d n h c sinh đ c t
ư ố ế ắ ọ ấ ằ đ u năm h c, tôi nh n th y r ng vi c rèn kĩ năng đ c đúng ư ể ự ề cho h c sinh là m t đi u không th thi u. Đi u đó cũng gi ng nh đ th c ộ ệ hi n đúng phép tính nhân (x), chia (:) trong toán h c thì h c sinh ph i thu c ề ắ ầ ừ ặ ươ ả b ng c u ch ữ ệ ơ ướ ọ t 4 (vì qua 3 nhà đ c tr c nh ng bài văn, bài th trong sách Ti ng Vi ờ ế ạ ệ ỉ tháng ngh hè, vi c luy n đ c c a các em nhìn chung còn h n ch ). Gi ạ ệ ưở ng có nhi m v ki m tra các b n trong bàn truy bài, các bàn tr ọ ọ ố ơ ỡ ẫ mình. Tôi h t h n kèm c p, giúp đ nh ng h c ứ ọ ọ ọ ế ọ sinh đ c y u. N u h c sinh nào đ c ch a t t (đ c ng c ng , đ c sai) thì
5/15
ủ ệ ạ ớ ể
ổ ưở tr ng ghi tên các b n đó và báo cáo v i giáo viên ch nhi m đ ờ ị ệ các t ỡ giáo k p th i có bi n pháp giúp đ .
ờ ậ ệ ọ
ụ ể ầ ở Trong gi ọ sinh kĩ năng đ c đúng ọ ườ ọ ng xuyên chú tr ng rèn luy n cho h c T p đ c, tôi th ọ ệ ph n luy n đ c, c th là:
ẫ ọ ầ ấ
ướ ọ ọ 2.1 H ng d n h c sinh đ c đúng âm, v n, d u thanh. ễ ẫ 2.1.1 Đ c đúng các âm d l n
ữ ẩ
ọ ả ọ ủ ị ươ
ệ
ẩ ể ệ ế ọ ị
ệ ả
ọ ệ ể ừ t đ t
ế ệ ố Đ c đúng là phát âm đúng h th ng ng âm chu n. Nói cách khác là ọ ng, mà ph i đ c đúng chính âm (không đ c theo cách phát âm c a đ a ph ệ ự ế ớ t là cách phát âm có s sai l ch so v i âm chu n). Phát âm đúng ti ng Vi ỏ ể ọ ầ ầ yêu c u c n thi t. Đ c đúng đòi h i th hi n chính xác âm v . Đ h c sinh ạ ọ đ c đúng, trong quá trình gi ng d y tôi đã cho các em phát hi n, so sánh, ọ đó các em phát âm đúng hay đ c đúng hay đ c đúng các âm phân bi ọ ầ đ u trong các bài đ c và trong giao ti p.
ọ ậ ọ ọ
ti ng nào? T nào? Sau đó giáo viên ghi các t
ề ầ ọ ạ ọ ớ
ỉ ơ ế
ọ ủ ế ưở ề ả ị ọ Khi h c sinh đ c bài, giáo viên nghe th t tinh xem h c sinh đó đ c có ừ ừ ở ế chính xác không? Còn sai ễ ọ ữ ả i nhi u l n. V i nh ng các em d đ c sai lên b ng cho h c sinh đ c l ầ ầ ỉ ệ ụ ặ ti ng có c p ph âm l/n thì vi c rèn cho h c sinh c n t m h n vì đa ph n ươ các em đ u phát âm sai do nh h ng c a ti ng đ a ph ng.
ế ệ Tr
ủ ừ ườ ủ ế
ệ c h t, tôi cho các em th y tác h i c a vi c phát âm sai. Vi c ẫ trong ế ạ ủ i nghe hi u l ch ý nghĩa c a ti ng, c a t ủ ấ ể ệ ả ẫ ướ ế phát âm sai d n đ n ng ể câu và d n đ n hi u sai ý c a văn b n.
ụ ạ ế + Ví d : Khi d y bài ậ ự ẻ ế (t p I) có câu: D Mèn bênh v c k y u
ướ ả ờ ươ “Năm tr c, g p khi tr i làm đói kém, m em ph i vay l
ệ ươ ọ ặ ả ọ ẹ ứ ọ b n Nh n” thì ph i đ c là vay “l ng” ăn ch không đ c là vay “n
ươ ở ươ ươ ươ ăn vì “l đây là “l ự ng th c”, “l ng tháng”... khác “n ủ ng ăn c a ươ ng” ẫ ng r y”
ng” ươ ng” hay “làm n
ư ậ ầ ọ ỉ Nh v y, chúng ta c n ch rõ cho h c sinh khi nào phát âm là “l”, khi
ơ ở ọ ủ ừ ể ọ nào phát âm đ c là “n” trên c s h c sinh hi u nghĩa c a t .
ụ ầ ọ
ổ ọ ế ọ ấ ả ứ ệ Ngoài ra, tôi chú tr ng rèn phát âm đúng hai ph âm đ u l/n trong các ọ t h c, môn h c ủ c a bu i h c th hai, trong t t c các ti t ế Luy n phát âm ti
khác.
ọ ầ 2.1.2 Đ c đúng các v n
ụ ư ữ ầ ầ ọ
ọ Không nh ng yêu c u h c sinh đ c đúng ph âm đ u (l/n) nh trên ầ ữ ế ầ ầ ọ ả mà c n rèn cho các em đ c đúng c nh ng v n khó, ti ng khó, v n có
6
ướ ụ ể ẫ nguyên âm đôi mà các em hay phát âm sai, tôi đã h ng d n c th nh ư
sau:
ọ ế ọ ọ
ươ ử ả ọ
ề ư ầ ọ ọ Khi các em đ c bài, giáo viên cùng h c sinh theo dõi. N u h c sinh ầ u” (v n ề u”) không đ c là con “hiêu” (v n iêu), “v h u” không đ c là “v hiu”, ọ đ c sai, giáo viên ghi lên b ng và s a cho h c sinh: “con h ươ “
ượ ệ ệ ặ ọ ọ ố ố “u ng r
ư ế ế ế ỷ
ừ ế ọ ọ u” không đ c là “u ng ri u” ho c cho h c sinh phát hi n các ằ ầ ti ng có v n khó nh “tuy t, khuy t, khúc khu u, đêm khuya, ngo n ồ ầ ọ ạ , ti ng có v n khó r i ngoèo...” Giáo viên g i h c sinh đ c l ữ i nh ng t
ắ ử ố ọ giáo viên u n n n s a luôn cho h c sinh.
ọ ấ 2.1.3 Đ c đúng d u thanh
ướ ọ ẫ ư ầ ọ
ạ Bên c nh h ọ ng d n h c sinh đ c đúng âm, v n nh trên tôi còn ọ ấ ệ luy n cho h c sinh đ c đúng d u thanh.
ọ ọ ẫ ể ư ọ
ở ấ ư
ư ế ủ ớ ỡ
ế ầ ư ấ ậ ọ ọ ấ H c sinh ti u h c v n còn có em ch a phát âm đúng, đ c đúng d u d u thanh nh : thanh ngã (~) phát thành thanh . Các em còn phát âm sai thanh s c (ắ ') nh ti ng “m ” thành “m ”... là sai nghĩa c a câu. Chính vì th c n rèn cho các em đ c đúng d u thanh trong các bài t p đ c nh sau:
ư ế ấ ẫ
ộ ố ọ ạ ấ ậ ọ ọ ọ
ư ế ẫ ẫ ọ ọ ọ ọ Giáo viên đ a ra các ti ng mà có d u thanh hay l n. Giáo viên g i m t s h c sinh đ c. H c sinh khác nh n xét b n đ c đúng d u thanh ư ch a. N u v n còn h c sinh đ c ch a đúng thì giáo viên đ c m u và phân
ọ tích cho h c sinh.
ụ ạ ị + Ví d : Khi d y bài (t p I)ậ Ch em tôi
ộ ố ừ ặ ưỡ ọ ạ ẳ ư Trong bài các m t s t i” không đ c là
, ch ng h n nh : “t c l ọ ứ ặ ướ ữ ậ ả ọ “t c l ậ i”, “gi n d ” không đ c là “gi n d ”, “dũng c m” không đ c là
ả “dúng c m” ....
ố ộ ọ 2.2 Rèn t c đ đ c
ầ
ả ớ ờ
c yêu c u phát âm đúng, giáo viên s ộ ộ ứ ượ ộ ị
ả ạ ượ ọ ẫ ọ ợ
ớ ố ọ ễ ố ủ ể ả ầ ộ
ẫ ơ ở ọ ẽ ượ Trên c s h c sinh đã làm đ ố ầ ể ọ chuy n sang yêu c u đ c đúng t c đ , t c là v i m t kho ng th i gian ầ ầ ấ ị ng theo quy đ nh. Giáo viên c n c m t dung l nh t đ nh c n ph i đ t đ ớ ộ ả ộ ừ ướ ng d n h c sinh đ c v i t c đ v a ph i, d nghe và phù h p v i n i h ọ dung c a văn b n. Đ giúp h c sinh đ c đúng t c đ , giáo viên c n chú ý ướ h ọ ng d n h c sinh:
7/15
ế ớ ư ế ư ế ữ ả Bi t ng i đ c v i t th tho i mái cũng nh bi t gi
ồ ọ ữ ắ ị
ế c khi đ c đ
ấ ả ọ ầ ả kho ng cách ệ ọ ủ trung bình gi a m t và sách theo đúng quy đ nh chung c a vi c đ c ọ ầ ọ ả (kho ng 25 30 cm). Tr c thành ti ng, h c sinh c n đ c ữ ầ th m t ượ ướ ọ t c các câu ch trong bài c n đ c.
ỉ ớ ế ữ
ầ ẫ ộ ọ ọ ố Vi c đi u ch nh t c đ đ c là c n thi ể ọ ể ướ ượ c l
ộ ọ ườ ố
ố ớ ộ ọ ộ ng, giáo viên cũng có th
ể ế ọ ớ ố ỉ
ỉ ộ ọ ữ ẫ ọ
ự ề ố ệ ề t. V i nh ng em đ c quá t c ộ ng và ng, giáo viên nên đ c m u đ các em có th đ bình th ố ế ọ ề đi u ch nh t c đ đ c. Cũng có th cho các em đ c n i ti p nhau: em có ố ẽ ượ ố c đ c ti p n i v i các em có t c đ trung bình. t c đ đ c nhanh s đ ể ườ ậ ớ V i nh ng em đ c ch m so v i t c đ bình th ọ ố ể ọ ộ ự ề đ c m u đ các em t đi u ch nh tăng t c đ lên ho c cho các em đ c ộ ọ ừ ố ữ ố ớ ế ậ ch m đ c ti p n i v i nh ng em có t c đ đ c v a ph i. Cách ti n hành ượ ố ộ ọ ủ ỉ ể ư ậ nh v y có th giúp các em t đi u ch nh đ ặ ế ả c t c đ đ c c a mình.
ả ừ ộ ọ ố
ầ ị
ầ ọ ư ế ẽ ễ ỏ ọ ặ ẽ ấ ừ ọ ợ Tùy t ng văn b n, tùy t ng bài mà c n có t c đ đ c cho phù h p. ế ng cách đ c chung, đó là không đ c li n ọ ho c s v p (đ c
ư ắ ắ ứ ữ ặ ầ ọ ừ ướ Nh ng giáo viên c n đ nh h ọ tho ng, đ c nhanh quá. Vì đ c nh th s d b sót t ế ng c ng ) khi g p nh ng ti ng có v n khó đ c.
ễ ả ọ 2.3 Rèn kĩ năng đ c di n c m
ệ
ạ ượ ọ Kĩ năng đ c di n c m ọ ậ ượ ề ọ ể c nh ng yêu c u t
ạ ả ễ ả ở các văn b n ngh thu t đ ầ ố ữ ể ắ ộ
ả ố
ọ ữ ệ ạ ủ ệ ọ ọ ợ ễ ớ ộ ố ả
ể ả
ộ ặ ậ ả ộ ệ ậ c luy n t p sau ọ i thi u v đ c đúng, đ c rõ khi h c sinh đã đ t đ ượ c n i dung, ý ràng, m ch l c; sau khi h c sinh đã tìm hi u và n m đ ượ ọ ả ự ả c nghĩa c a bài đ c. Mu n đ c di n c m m t văn b n, ph i l a ch n đ ượ ể ệ ọ c tình , th hi n đ gi ng đi u, ng đi u phù h p v i tình hu ng miêu t ả ố ộ ủ ậ ủ ả c m, thái đ , đ c đi m c a nhân v t hay tình c m, thái đ c a tác gi đ i ớ v i nhân v t và n i dung miêu t .
ể ọ ướ ẫ ệ ng d n các em luy n
Đ có kĩ năng đ c di n c m, giáo viên c n h ể ạ ượ ễ ả ầ ụ ể ế ầ ứ ộ ừ ấ c các yêu c u trên theo m c đ t ậ t p đ đ t đ th p đ n cao; c th là:
ọ ấ ừ ữ 2.3.1 Nh n gi ng các t ọ ng quan tr ng trong câu
ừ ầ ừ Các t ọ c n nh n gi ng đó là các t
ữ ợ ả ợ ả , g i c m, t ừ ượ t láy, t
ượ ử ụ ừ ừ ạ lo i nh : t ặ ườ ệ ấ ổ ậ “chìa khóa” làm n i b t ý chính. Các t ề ượ t ng đ ng thanh th ng g i t ư ừ t là trong văn miêu t c s d ng nhi u, đ c bi ữ ng ng hình, ả .
ệ
ự ấ ọ
ọ ừ ữ ạ ậ ổ ạ Sau khi phát hi n ra gi ng đ c c a t ng đo n, toàn bài, giáo viên yêu ọ ầ tìm các t c u h c sinh t ng mà các em c n đ c nh n gi ng và giáo viên ọ nh n xét, b sung, h c sinh g ch chân các t ọ ủ ừ ầ ọ ừ ữ ng đó.
8
ạ ụ + Ví d : Bài ả ề (t p I)ậ Ông Tr ng th di u
ủ ọ ị
ễ Khi đ c đo n văn ca ng i tính ham h c và ch u khó c a Nguy n ầ ạ ọ ề ọ ấ Hi n, c n nh n gi ng các t ợ ừ ữ ng :
ả
ư ạ ỏ ứ ư ủ ỡ, còn đèn là v tr ng l ngư thả
ọ “Đã h c thì cũng ph i đèn sách nh ai nh ng sách c a chú là ả ề , bút và ngón tay hay m nh g ch v trâu, n n cát đom đóm vào trong”.
ự ộ
ể ệ ộ ể
ộ ổ ề ố ữ ệ thay đ i v t c đ , cao đ , t th hi n ng đi u (s ỏ ạ ợ ớ ừ ng đ ) phù h p v i t ng lo i câu (câu h i, câu k , câu ế ế 2.3.2 Bi ộ ườ ườ c ng đ , tr ầ ả c m, câu c u khi n…).
ẩ ộ
ậ ề
ạ ộ ả ử ụ ữ ệ ả ượ i ph i đ
ề ấ ố
ể ệ ế ậ ọ
ả ượ ể ể ệ ộ c sinh đ ng, hình nh Trong m t tác ph m, đ th hi n n i dung đ ấ ỗ ể ạ ả ẫ ph i s d ng linh ho t nhi u ki u câu. M i h p d n, chân th t thì tác gi ế ộ ể ệ ể ki u câu l c th hi n ng đi u theo m t cách khác nhau. N u ề ứ ọ c đ c đ u đ u, câu nào cũng gi ng nhau thì bài văn m t đi cái hay và nét ữ ặ ắ ủ đ c s c c a nó. Vì th giáo viên giúp h c sinh nh n ra cách th hi n ng đi u.ệ
ườ ậ ụ ọ + Ví d : đ c bài ( t p I) có câu: Ng i ăn xin
ạ ả ỉ ơ i th m h i…” ả ơ t thì đ c ngh h i dài
“Đôi môi tái nh t, qu n áo t ỗ ợ ử ấ ấ ươ ầ ể ệ ự ậ sau ch có d u ch m l ng th hi n s ng m ngùi, xót th ọ ng.
ả ườ ổ i đau kh kia thành
ườ ặ g m nát ư ộ ờ ế ọ “Chao ôi! C nh nghèo đói đã ng nào!” bi t nh ấ x u xí thì đ c nh m t l con ng i than.
ư ậ ồ i, ơ c m n đã cho lão r i.” đ c nhọ ư
ả ơ cháu! Nh v y là cháu ộ “Cháu ộ ờ ả ơ i c m n chân thành, xúc đ ng. m t l
ượ ệ ả ườ ng
Đ th c hi n đ ả ể ự ố ớ ể ỏ ệ c bi n pháp này đòi h i giáo viên ph i làm th ư ể ệ xuyên đ i v i văn b n th hi n các ki u câu nh trên.
ế ọ ệ ờ ể ủ ả ớ ờ ủ ậ 2.3.3 Bi t đ c phân bi i k c a tác gi t l v i l i c a nhân v t:
ọ Bi n pháp này nh m giúp h c sinh đ c th hi n s phân bi
ể ệ ự ọ ẩ ọ
ậ ủ ừ ậ chính là gi ng đ c chung c a bài. Còn tùy t ng nhân v t mà thái đ ữ ệ t gi a ờ ể ủ i k c a ộ
ọ ệ ằ ọ ờ ể ủ ả ớ ờ l i k c a tác gi v i l i nhân v t trong tác ph m. Đ c gi ng l ọ ả ọ tác gi ọ ạ ể ệ th hi n qua gi ng đ c l i khác nhau.
ữ ạ ụ + Ví d : Bài ố . Nh ng h t thóc gi ng
9/15
ầ ị ướ ễ ả ọ ớ ọ Giáo viên c n đ nh h ọ ng cho h c sinh: đ c di n c m v i gi ng
ậ ch m rãi.
ờ ậ ắ ơ ệ ạ “Tâu B h ! \ Còn l i c u bé Chôm tâu vua thì ngây th , lo l ng:
ả ầ ượ Con không làm sao cho thóc n y m m đ c”
ờ \ L i nhà vua:
ố ộ
* Khi thì ôn t n: “ồ ọ ướ ượ ữ ả ồ c khi phát thóc gi ng, ta đã cho lu c kĩ r i. ầ ắ c? Nh ng xe thóc đ y p kia đâu ph i thu
ủ ố Tr ấ ẽ L nào thóc y còn m c đ ượ ừ thóc gi ng c a ta!”. c t đ
ự ứ ạ ợ
* Khi thì dõng d c (khen ng i Chôm): ẽ ườ ề ấ ủ “Trung th c là đ c tính quý ả ự i. Ta s truy n ngôi cho chú bé trung th c và dũng c m
nh t c a con ng này.”.
ữ ả Ngoài ra, có nh ng tác ph m c n ph i th hi n s phân bi
ể ệ ự ổ ứ ợ
ườ ệ ờ ủ ầ i c a t l ủ ừ ậ các nhân v t sao cho phù h p v i đ c đi m l a tu i và tính cách c a t ng ậ nhân v t (ng ể ẻ ấ t, k x u…) ẩ ớ ặ ườ ố i t ẻ i già, tr em, ng
ữ ề ầ ọ ọ
ố ớ ọ ể ệ ọ ệ ọ ố ể Đ i v i nh ng bài c n th hi n nhi u gi ng đ c theo các ki u câu, ẫ ả ướ ng d n
ể ể ệ ọ ể đ tránh h c sinh đ c lên xu ng gi ng tùy ti n, giáo viên ph i h ậ ố t khái ni m các ki u câu và cách đ c các ki u câu: th t t
ể ở ố ấ ấ ọ ườ ả ọ ố ng ph i xu ng gi ng ở ố cu i
Câu k ( cu i câu có d u ch m): khi đ c th câu.
ỏ ở ố ọ ở ố ấ ấ ả ọ Câu h i ( ỏ cu i câu có d u ch m h i): khi đ c ph i lên gi ng cu i câu.
ế ở ố ả ấ ọ ọ ở
ố ấ ả Câu c m, câu khi n ( cu i câu có d u ch m than) khi đ c ph i lên gi ng cu i câu.
ấ ử ể ấ ả ọ ọ Câu k có d u ch m l ng khi đ c ph i kéo dài gi ng.
ự ủ ễ ả ụ
ệ ọ ệ ự ọ ư t gi ng (nh đã trình bày
ộ ấ ở ự ầ ố ề iạ : S thành công c a vi c đ c di n c m ph thu c r t nhi u ọ trên). t bi n pháp này là đã góp ph n quan tr ng vào s thành
ễ ả ệ ệ ệ ọ ọ Tóm l ọ ự ể ệ vào s th hi n gi ng đ c, s phân bi ọ Giáo viên làm t ủ công c a vi c rèn luy n kĩ năng đ c di n c m cho h c sinh.
ỉ ơ ắ 2.3.4 Phân tích cách ng t ngh h i
ớ ệ ệ ọ
ế ọ
ỉ ỉ ơ ầ ắ ắ ề ỗ ệ ị ọ Cùng v i vi c rèn luy n kĩ năng đ c đúng, xác đ nh gi ng đi u phù ỉ ơ ợ ộ h p n i dung bài thì h c sinh c n bi t cách ng t ngh h i đúng (ngh nhanh, ả ự nhiên). M i câu văn, dù ng n hay dài thì đ u ph i có cách ngh h i phù t
10
ể
ế ể ầ ỉ ơ
ớ ả ủ
ỗ
ệ
ớ ữ
ữ ấ
ư
ữ
ườ ữ ủ
ọ ứ ạ ặ ữ ấ ặ ợ ố ư ơ ồ ề h p đ không gây hi u l m ho c gây m h v nghĩa. Cũng gi ng nh ể ế ẫ ể ệ ườ phát âm sai, n u ngh h i sai d n đ n ng i nghe hi u sai, hi u l ch ý ố ử ắ ườ ọ nghĩa c a câu văn, ý văn mà tác gi i ng i đ c. Theo tôi, mu n g i g m t ạ ữ ớ ủ ớ ả ỉ ơ ố ớ i c a ng đo n. đ i v i bài văn xuôi, ch ngh h i ph i trùng v i ranh gi ệ ắ ờ ể ữ ớ ắ Đây là khái ni m g n v i nghĩa, g n v i quan h ng pháp. Nh hi u ườ ớ ọ ượ ể ệ c đúng, giúp ng i nghe hi u nghĩa và các quan h ng pháp m i đ c đ ọ ọ ờ ạ ậ ườ ượ ộ d y T p đ c, tôi th y: H c sinh th ng c n i dung bài. Qua nh ng gi đ ụ ể ữ ứ ế ế ỉ ơ ừ ngh h i sai vì các em ch a chú ý đ n ki n th c ng pháp. C th là các t ọ ị ữ ồ ấ ủ ừ ơ ghép hay c u trúc câu g m ch ng v ng . Khi đ c, các em đ n, t ỉ ơ ự ộ ừ ỉ ơ ặ ườ tách ra làm 2 ho c không ngh h i do, có khi m t t th ắ ữ ị ữ ớ ng m c i gi a ch ng và v ng . M t khác, h c sinh th đúng ị ở ữ ỗ l nh ng câu dài, có c u trúc ng pháp ph c t p. ng ngh h i t ở ranh gi ắ i ng t nh p
ụ ườ + Ví d : trong bài ự (t p I)ậ có câu: ộ M t ng i chính tr c
ị ạ ề ệ ầ ậ “Còn gián ngh đ i phu Tr n Trung Tá do b n nhi u công vi c nên
ớ ế ượ ấ không m y khi t i thăm Tô Hi n Thành đ c.”
ẫ ỉ ơ ọ ự
Giáo viên h ụ ữ ng d n cho h c sinh cách ngh h i đúng (nhanh, t ừ ư ướ nhiên) gi a các c m t trong câu trên nh sau:
ề ậ ệ “ Còn gián ngh đ i phu Tr n Trung Tá/ do b n nhi u công vi c/
ầ ế ượ ấ ớ ị ạ i thăm Tô Hi n Thành đ c.” nên không m y khi t
ư ể ệ ắ ọ ị Đ giúp h c sinh ng t nh p đúng, tôi đ a ra bi n pháp sau:
ừ ắ * Giúp h c sinh n m ch c khái ni m “t
ệ ừ đ n”, “t ề ờ ghép” trong phân ệ ậ luy n t p
ọ ắ và câu. Các em đ ậ ệ ừ ơ ừ ơ c th c hành nhi u trong gi ạ ừ môn luy n t ữ ớ v i nh ng bài t p phân bi ượ đ n, t ệ ự ghép trong câu văn, đo n văn. t t
ủ ữ ữ ị ị * Giúp h c sinh có kĩ năng xác đ nh ch ng v ng trong câu đ ể
ắ ắ ị ọ ầ không m c sai l m ng t nh p.
ướ ọ ể ẫ ọ 2.3.5 H ng d n h c sinh đ c hi u
ễ ệ ế
ọ ứ ỉ ượ ọ Vi c rèn kĩ năng đ c di n c m ch đ ọ ấ ể
ắ ộ ừ
ọ ễ ả ượ ủ ờ
i nói c a t ng nhân v t đ di n t ố ề ườ ọ ể hi u th u đáo bài đ c, t c là làm t ả ắ ọ h c sinh ph i n m ch c n i dung t ng đo n, t ng bài; n m đ ủ ừ và l ạ đo n văn, bài văn. ả ậ t p đ c và ph i truy n đ t t ả c ti n hành khi h c sinh đã ỏ ọ ố t khâu đ c hi u. Đ c di n c m đòi h i ạ ắ ừ c tâm tình ầ cho đúng tinh th n c a câu văn, ủ ộ ố t ph i hi u kĩ n i dung c a bài ớ i nghe. ậ ể ễ ả ả ễ ọ Mu n đ c di n c m t ạ ố ự ể t s hi u bi ể ả ế ủ t c a mình t i ng
11/15
ọ ọ ỹ ỹ
ế ể ể ệ ằ ọ ễ ả Chính vì th đ rèn k năng đ c di n c m cho h c sinh, tôi đã chú ý rèn k năng đ c hi u b ng các bi n pháp sau:
ừ ệ ả * Gi ng t ậ và khai thác ngh thu t
ọ ậ
ườ ừ ề ừ ầ ể ừ
ừ Hán Vi ữ ừ ả ầ riêng...đ i nghĩa
ạ ở c gi trung tâm (đây là nh ng t
ừ ả i nghĩa. Theo tôi, có c n gi ng có nhi u t ệ ươ ừ ị t, ng, t khó (có th là t đ a ph ừ ủ ề ả làm ch đ (nh ng t ph n chú gi i), t ầ ứ ặ ữ ừ có “s c n ng”, giáo viên c n ự ế ọ khó ề , nhi u khi t
ừ ủ ề ặ ừ Trong bài t p đ c th ể th chia ra làm 3 lo i sau: t danh t toát lên ch đ ), t ộ khai thác đ làm toát lên n i dung bài đ c). Trong th c t trung tâm. cũng là t ượ ủ ề ừ ể ch đ ho c t
ể ể
ử ụ ủ ừ , tôi đã s d ng các ph ọ ọ ể ệ ặ ọ
ự ệ ự ả ộ ươ Đ giúp h c sinh hi u nghĩa c a t ng pháp ằ ắ ọ tr c quan (th hi n b ng gi ng nói, gi ng đ c, nét m t, ánh m t, dáng ậ ẫ đi u, đ ng tác, hình m u, tranh nh, v t th c...)
ụ ả ằ ừ nhìn ch m ch m , khi gi ng t “
+ Ví d : Trong bài ể ườ Ng ắ i ăn xin ộ ằ ”, ớ chăm chú, lâu không ch p và
giáo viên có th dùng ánh m t nhìn m t cách có ý dò h i.ỏ
ặ ươ ự ng thì khó dùng ph ng pháp tr c quan
Khi g p nh ng t ả ữ ươ ả ừ ừ ượ tr u t ị ng pháp đ nh nghĩa, gi mà ph i dùng ph i thích.
+ Ví d : ụ
ộ ứ ẽ ạ ế ố có nghĩa là có m t s c lôi cu n m nh m làm cho quy n
ố ờ ế ế \ Quy n rũ luy n không mu n r i xa.
ạ ẳ \ Mãnh li ẽ tệ : ý nói thôi thúc, day d t, dai d ng và m nh m . ứ
ạ ạ
ề ừ l nh tê tái, ố ạ ể ọ ấ
đ h c sinh th y đ ừ ọ
ạ ặ ể ọ ả ệ ộ Khi gi ng v t giáo viên nêu lên m t lo t các khái ni m ẽ ạ ở ứ ộ ạ ượ l nh tê tái l nh l o, l nh bu t, l nh giá m c đ c ớ ừ l nh tê tái ơ ạ là nóng trái nghĩa v i t cao h n. M t khác, cho h c sinh tìm t ủ ừ ề ơ ể ậ đ h c sinh càng hi u rõ h n v ý nghĩa c a t ầ h m h p này.
ặ ộ ữ ấ ộ
ậ ể ệ ậ
ể ố Theo tôi, bài T p đ c là m t th th ng nh t gi a hai m t n i dung ệ ệ và ngh thu t. Do v y ph i thông qua vi c khai thác ngh thu t đ làm ộ toát lên n i dung t ậ ậ ư ưở t ọ ả ng.
ọ ẻ ẹ ủ (t p IIậ
ượ ự ờ ỏ Lúc đ u màu hoa ph
ư ầ
), giáo viên khai thác v đ p c a hoa ượ ầ ng là màu đ còn ầ ố ậ i d u. D n d n s hoa tăng, màu hoa cũng đ m ượ ọ + Trong bài Hoa h c trò th i gian: ng theo trình t ph ươ ị non, có m a hoa càng t ặ ờ ớ ầ ồ d n r i hoà v i m t tr i chói l ự ng r c lên. i, màu ph
12
ệ ẽ ậ ẫ Khi khai thác ngh thu t v n ph i k t h p xen k các hình th c ngh
ư ứ ệ
ệ ả ế ợ ậ ệ ự
ậ ớ ầ ầ ặ
ậ ế t câu văn, khai thác ngh thu t xây d ng b c c bài văn… có nh th ủ ầ ề ừ ả
. Qua th c t ọ
ừ ở ế ừ ố
ệ ướ ụ ề ừ thu t khác nhau nh : Khai thác ngh thu t dùng t ố ụ vi ộ ph n khai thác n i dung bài m i đ y đ . Giáo viên c n đ c bi ự ế ệ thác bi n pháp tu t ầ ậ ể pháp tu t hoá…. N u giáo viên khai thác t ẫ ấ r t nhi u trong vi c h ệ ậ , khai thác ngh thu t ư ế ệ t chú ý khai ệ ấ ạ nhi u năm gi ng d y, tôi th y các bi n ệ ừ , nhân Ti u h c c n t p trung khai thác là: so sánh, đi p t ẽ ệ t các bi n pháp tu t này thì nó s giúp ích ả ọ ng d n h c sinh c m th bài văn.
ủ ể ạ ộ * Tìm hi u n i dung c a đo n, bài.
ể ệ ạ ộ ỹ
ọ Rèn luy n k năng tìm hi u n i dung c a bài, đo n. Tôi đã cho h c ự ủ ể ể ỏ ư sinh d a vào các câu h i trong sách giáo khoa đ tìm hi u nh :
ạ ậ ọ ộ ậ (t p I), giáo viên giúp h c Trung thu đ c l p
+ Ví d 1: Khi d y bài ả ụ ậ ượ sinh c m nh n đ c:
ộ ậ ẹ ạ ả ầ \ Đo n 1: C nh đ p trong đêm trung thu đ c l p đ u tiên
ủ ế (... Trăng ngàn và gió núi bao la khi n lòng anh... c a các em)
ơ ướ ạ ề ơ ủ ế ươ ẹ \ Đo n 2: M c c a anh chi n sĩ v t ng lai t ấ ủ i đ p c a đ t
n cướ
ướ ả ố c ch y xu ng
( Anh nhìn trăng và nghĩ t ạ ớ ươ ệ làm ch y máy phát đi n....vui t i ngày mai... dòng thác n i)
ủ ế ế ạ ờ ớ \ Đo n 3: L i chúc c a anh chi n sĩ v i thi u nhi.
ẽ ế ớ (Trăng đêm nay sáng quá... s đ n v i các em.)
ọ ữ ấ ọ Nh v y, thông qua đ c h c sinh không nh ng th y đ
ậ ượ ộ ả ư ậ c, c m nh n đ
ậ ủ ừ ả ủ ể ư ọ ả ể ướ ễ ả ữ ẫ ố ọ ể c, hi u ả ượ c giá đ ệ ị tr ngh thu t c a t ng văn b n, có th đ a ra nh n xét, đánh giá v chúng. Đây là nh ng gi ượ ấ ượ c n i dung, ý nghĩa c a văn b n mà còn th y đ ậ ề ớ ng d n h c sinh l p 4 đ c di n c m t i pháp đ h t.
ứ ọ ậ ử ụ ạ 2.4 S d ng linh ho t các hình th c h c t p
ứ ử ụ ọ
ọ ặ ườ
ườ ứ ổ ứ ạ ộ ệ ọ ậ ủ ọ ạ ơ ộ ự
ượ ọ ặ ng s d ng đó là: đ c cá nhân, đ c theo c p, Các hình th c tôi th ọ ng có đ c theo nhóm. Hình th c t ch c làm vi c theo c p, theo nhóm th ừ ụ tác d ng tích c c hóa ho t đ ng h c t p c a h c sinh, t o c h i cho t ng ọ h c sinh đ ệ c luy n đ c.
13/15
ọ ệ ụ
ặ ụ ụ ể ủ ệ ọ
ị ặ ạ ẻ ể ọ
ự ệ
ự ọ ớ
ệ ưở ế
ệ ề ặ
ế Giáo viên xác đ nh rõ m c đích, nhi m v c th c a h c sinh khi ệ ệ làm vi c theo c p ho c theo nhóm đó là: các em luy n đ c cá nhân, luy n ệ ễ ả ọ ạ đ c di n c m cho b n nghe và nghe b n đ c đ cùng chia s kinh nghi m ọ ọ giác làm vi c và đ c. Qua đó giáo viên hình thành cho h c sinh thói quen t ứ ộ ừ ứ ỷ ậ ả ế ọ ý th c k lu t (luy n đ c tích c c, đ c thành ti ng v i m c đ v a ph i, ọ ờ ả ng đ n các nhóm khác). Và cũng trong th i gian h c không làm nh h ệ ể ộ ọ sinh luy n đ c theo c p, theo nhóm, giáo viên có đi u ki n đ đ ng viên, ỡ ọ giúp đ h c sinh y u.
ọ ấ ể ấ ọ
ờ ậ ữ
ự ế Th c t ặ ặ ổ ứ ọ ậ ổ ệ cho th y: H c sinh ti u h c nói chung r t thích làm vi c t p đ c. Nh ng lúc đó, các em hăng hái, ộ ch c các hình th c h c t p m t
ẽ ệ ạ ạ ả ọ theo c p ho c theo nhóm trong gi ế ổ ứ ậ ọ sôi n i trao đ i và đ c bài. Vì v y, n u t ạ cách linh ho t và sáng t o thì s mang l i hi u qu cao.
ơ ọ ậ ổ ứ 2.5 T ch c trò ch i h c t p
ọ ệ ể ự ệ
ọ ộ ố
ọ ơ
ụ ổ
ườ t tình, sôi n i. Các trò ch i tôi th ề ệ
ọ ả ừ ạ
ổ ặ ệ ạ ọ ỏ ứ Đ kích thích h ng thú luy n đ c và tránh s m t m i, nhàm chán ơ ọ ậ Ở ư ọ ờ ậ T p đ c, tôi đã đ a vào m t s trò ch i h c t p. cho h c sinh, trong gi ọ ổ ơ ứ l a tu i “h c mà ch i ch i mà h c”, các em vô cùng thích thú tham gia ơ ọ ệ ơ ấ ch i r t nhi ng áp d ng đó là: Thi đ c ọ ọ ạ ố ế ừ n i ti p t ng đo n (theo nhóm, t ), đ c “truy n đi n”, thi tìm nhanh – đ c ọ ộ ọ ả đúng, nhìn 1 t đ c c câu (ho c nhìn m t câu – đ c c đo n), nghe đ c đo n – đoán tên bài, thi đ c truy n theo vai.
ụ ạ ỗ ằ ặ ủ ậ (t p I), tôi t ổ N i d n v t c a An – đrây – ca
ọ ướ ứ ọ ờ ơ C m cắ + Ví d : Khi d y bài ch c cho h c sinh thi đ c d ứ i hình th c trò ch i
ỗ ắ ẩ ờ ơ ờ ị ộ Chu n b : Lá c cho các đ i ch i, ch c m c thi đua.
ớ ữ
ờ ộ
. M i đ i có m t lá c . T ng đ i s l n l ấ ộ ộ ẽ ầ ượ ờ ỗ ộ ạ
ể ạ ủ ọ ế ế ế ế ọ ế Ti n hành: Giáo viên chia l p làm hai đ i: nam n và thi đua đ c ti p ạ ờ ừ ứ ấ ứ t thi. B n th nh t s c tính gi ộ ạ ề ộ ẽ ọ đ c xong câu (đo n) c a bài s truy n lá c cho b t kì m t b n trong đ i ọ ứ ế ủ c a mình đ b n này đ c ti p theo. C th cho đ n h t bài đ c.
ẽ ấ ồ ơ ộ ọ . Đ i nào đ c nhanh h n, t ố t
ắ ộ ồ Giáo viên s b m đ ng h tính gi ờ ẽ ượ ế ơ h n là đ i chi n th ng và s đ ờ ắ c “C m c ”.
ứ ộ ế ộ ộ
ề ờ ơ ươ ưở ầ ẽ ượ nhi u c h n thì s đ C m t tu n ho c m t tháng, giáo viên t ng k t xem đ i nào có ng, khen th ặ c tuyên d ổ ng.
14
ữ ế ạ ộ ể ậ ờ t ho t đ ng t p th , tôi cũng dành th i gian
ơ ọ ậ ủ ề * Ngoài ra, trong nh ng ti ể ổ ứ đ t ch c trò ch i h c t p theo ch đ , ch đi m. ủ ể
ạ ọ + Ví d :ụ Trò ch iơ Nghe đ c đo n đoán tên bài
ễ ả ộ M c đích : Rèn kĩ năng đ c di n c m m t đo n văn trong SGK đã
ụ ệ ạ ọ ể ậ ọ ớ ọ ọ h c, luy n kĩ năng nghe, hi u và nh tên các bài t p đ c đã h c .
ộ ố ẩ ặ ỏ ị Chu n b : M t s bông hoa có hai m t (đ , xanh)
ớ ế ơ
ọ ở ộ ọ
ơ ặ ạ ủ ấ ứ ở ượ ậ ả ậ
Ti n hành: Giáo viên chia l p làm 4 nhóm : 2 nhóm ch i, 2 nhóm làm ọ tr ng tài. 2 nhóm tham gia ch i giáo viên đ t tên nhóm A và nhóm B. Nhóm ử ộ ọ ượ c m sách đ c m t đo n c a b t c bài t p đ c nào đã h c (c m t A đ ọ ườ ọ c m sách mà ph i đoán tên bài t p đ c và i đ c.) Nhóm B không đ ng ượ ạ c l ng i.
+ Ví d :ụ
ạ ọ (Đ c) Đo n văn (Đoán) Tên bài
* Nhóm A: * Nhóm B:
ệ ớ ư ừ ỉ ọ Th a chuy n v i m ẹ.
ươ ố ộ ọ ng...Con mu n h c m t ngh đ
ế ớ ả T ngày ph i ngh h c, C ng đâm ra nh cái ạ ề ể ườ lò rèn c nh tr ố . ki m s ng
* Nhóm B: * Nhóm A: ầ ệ ề ướ ủ c c a vua ề ướ Đi u Mi – đát. ầ ộ ướ ố Có l n th n Đi – ô – ni – d t hi n ra, cho vua ưở ng không có ai trên c...T Mi – đát m t đi u ế ữ . ơ ờ ng h n th n a đ i sung s
ượ ả ờ ự ệ ầ ầ ọ ỗ M i nhóm đ c th c hi n 3 l n đ c và 3 l n tr l i.
ượ ẻ Hai nhóm giám kh o đ
ặ ậ ẻ ả
ỏ c phát th bông hoa có hai m t xanh và đ . ư i hai nhóm giám kh o đ a th nh n xét (Đúng thì ặ ặ ỏ ả ả ờ ỗ ầ M i l n các nhóm tr l ư ư đ a m t đ , sai thì đ a m t xanh ).
ẽ ợ
ắ Giáo viên theo dõi, khi k t thúc giáo viên s khen ng i nhóm th ng ơ ế ằ ắ ộ ế ễ ả (n u b ng nhau, nhóm nào di n c m h n là nhóm th ng cu c).
15/15
ế ệ ộ
ể ọ ế ậ ớ ọ ậ Ngoài các bi n pháp trên, đ giúp các em mau ti n b trong h c t p nói chung và v i phân môn T p đ c nói riêng, tôi còn khuy n khích các em:
ự ế ạ ạ ỡ ọ ỏ
ặ ớ
ạ * Xây d ng đôi b n cùng ti n: b n h c gi i – khá giúp đ các b n ế ể ọ ọ ể ọ h c y u h n. Các em có th cùng h c bài, ôn bài trên l p ho c có th h c ở nhóm ơ nhà.
ế ợ ụ ữ ườ * Giáo viên k t h p giáo d c gi a gia đình và nhà tr ng.
ọ
ườ ọ ậ Giáo viên th ổ ớ ế ắ
ụ ể ế ợ ụ ớ
ừ ạ ọ ế ờ ữ ế ọ ỡ ặ ụ ạ ng xuyên liên l c v i ph huynh h c sinh, g p g , ắ ị ả ể trao đ i tình hình h c t p và thông báo k t qu đ ph huynh n m b t k p ỡ th i. T đó giáo viên cùng k t h p v i ph huynh đ bàn cách giúp đ ộ nh ng b n h c sinh h c y u, giúp các em mau ti n b .
Ậ Ế Ế Ị IV. K T LU N VÀ KHUY N NGH
ứ ố ế ả ầ 1. So sánh đ i ch ng k t qu ban đ u
ữ ề ế ấ ọ
ệ Khi th c hi n đ tài này, tôi th y h c sinh có nh ng ti n b rõ r t, ế ự ệ ọ ủ ề ướ ộ ự ể ấ ượ ng đ c c a các em đã chuy n bi n theo chi u h ng tích c c. ch t l
ố ệ ự ệ ề S li u đi u tra sau khi th c hi n
ọ ọ ắ ầ Giáo viên yêu c u h c sinh đ c bài ậ ể (t p II) Th ng bi n
ế ả ượ K t qu thu đ ư c nh sau:
ổ ễ ả ọ ọ ọ ố ọ T ng s h c Đ c di n c m Đ c đúng ư ư Đ c ch a l u loát
sinh
17 em = 40,4% 22 em = 52,5% 3 em = 7,1% 42 em
ả ả ả ớ ế So v i k t qu Tăng 20 % Gi m 2,3% Gi m 16.7%
ban đ uầ
ố ể ệ ở ả ể ệ
ễ ả
ọ ả ấ c k t qu r t kh quan. Nó giúp các em t
ệ ạ ượ ễ ả ọ ả ả ơ ở ế ộ ọ ấ ố ệ b ng th ng kê trên cho th y: Vi c tôi tìm hi u, nghiên S li u th hi n ứ c u và áp d ng các bi n pháp giúp h c sinh đ c di n c m là hoàn toàn ừ đúng và b ọ đ c đúng ti n t ụ ầ ướ c đ u đã đ t đ ế ớ ọ i đ c di n c m m t cách bài b n, có c s khoa h c.
ế ọ ậ 2. K t lu n khoa h c
ễ ả ọ ọ ớ
ọ ậ ứ ự ậ ơ ớ “Rèn kĩ năng đ c di n c m các bài văn xuôi cho h c sinh l p 4” ọ giúp h c sinh t sẽ ọ tin h n trong h c t p, có h ng thú v i phân môn T p đ c.
16
ườ ụ
ự ự ả ố ạ ụ ể ượ ế c năng l c sáng t o, v n hi u bi
ế ơ ả ườ ệ ữ ậ i giáo viên ph i có nh ng bi n pháp tích c c, áp d ng th ng Vì v y, ng ọ ồ ưỡ ụ ụ ẽ ng năng l c c m th văn cho h c xuyên, liên t c s có tác d ng b i d ự sinh, giúp các em phát huy đ t và năng khi u th văn.
ỉ ộ ệ ừ ủ
ộ
ả
ữ ế ề ả ầ
ạ ự ế ọ ả ố ẹ t đ p mà h c sinh mang l ồ ơ ả ạ ể ệ ả
ề ọ ậ ạ ế ả ả ệ kinh nghi m c a b n Trên đây ch là m t vài bi n pháp đúc rút t ạ ả i s ti n b cho thân trong quá trình gi ng d y. Tuy nhiên, nó cũng đem l ạ ế ấ ấ ọ h c sinh. Tôi c m th y r t vui vì k t qu t i. Đi u đó càng thôi thúc tôi, khi n tôi c n ph i trau d i h n n a b n thân ọ mình đ có nhi u kinh nghi m quý báu trong gi ng d y, giúp các em h c sinh say mê h c t p, đ t k t qu cao.
ị ế 3. Khuy n ngh
ề ễ ọ ượ đ
ệ Đ tài ự
ậ ạ ỡ ủ ữ ọ ồ ề ề ớ ệ ệ ứ ế
ề ấ ả ề ữ ữ đ tài r t mong nh n đ
ấ ị ầ ọ
ể ậ ượ ự ể ề ớ ạ ế ụ ậ ằ ả ọ
ư ố ự ả c th c “Rèn kĩ năng đ c di n c m cho h c sinh l p 4” ệ hi n có s giúp đ c a Ban giám hi u và các đ ng nghi p cùng công tác. ấ ị Tuy v y, vì còn nh ng h n ch nh t đ nh v đi u ki n nghiên c u và ỏ nh ng nguyên nhân khách quan khác nên đ tài cũng không th tránh kh i ế nh ng thi u sót nh t đ nh. Tác gi c s đóng góp, ộ ồ ổ ế ủ b khuy t c a các th y cô trong H i đ ng khoa h c đ đ tài có ý nghĩa ả ạ ự ế t th c, nh m v n d ng vào gi ng d y cho h c sinh l p 4 đ t k t qu thi ấ ượ và ch t l ng nh mong mu n.
ả ơ Tôi xin chân thành c m n!
17/15
Ả
Ệ
TÀI LI U THAM KH O
ế ệ ậ ậ 1. Sách giáo khoa Ti ng Vi ụ t 4 ( t p I, t p II) – NXB Giáo d c
ế ệ ậ ậ 2. Sách giáo viên Ti ng Vi ụ t 4 ( t p I, t p II) – NXB Giáo d c
ươ ế ệ ở ể ọ 3. Ph ạ ọ ng pháp d y h c Ti ng Vi ụ Ti u h c – NXB Giáo d c t
ả ỏ ề ả ế ạ ệ ở ể ọ 4. Gi i đáp 88 câu h i v gi ng d y Ti ng Vi Ti u h c – NXB t
Giáo d cụ
ạ ọ ậ ọ ở ể ọ 5. D y h c T p đ c ụ Ti u h c – NXB Giáo d c
18
