I. PH N M ĐU
1. LÝ DO CH N SÁNG KI N
H c, h c n a, h c mãi!
Danh ngôn n i ti ng c a Lê - Nin là hành trang theo tôi su t c cu c đi. ế
Th t v y! Là giáo viên đng trên b c gi ng, b n thân không ng ng ph n
đu h c h i. H c b c th y cô, h c tr ng l p, h c đng chí, đng ườ
nghi p, h c sách báo, m i ph ng ti n và luôn luôn t hoàn thi n mình đ ươ
góp m t ph n nho nh cho ngành giáo d c huy n nhà.
Trong giai đo n đi m i c a đt n c, Đng ta ch tr ng đy m nh ướ ươ
h n n a công tác giáo d c, coi đây là m t trong nh ng y u t đu tiên, y u tơ ế ế
quan tr ng góp ph n phát tr n kinh t - xã h i. M c tiêu c a giáo d c là: ế
“Nâng cao dân trí, đào t o nhân l c và b i d ng nhân tài”. ưỡ
B i d ng nhân tài cho đt n c là m t trong nh ng nhi m v c a ngành ưỡ ướ
giáo d c, xem tr ng “hi n tài là nguyên khí c a qu c gia”. B i d ng h c sinh ưỡ
gi i cũng là công tác c c kì quan tr ng giúp cho ngành giáo d c phát hi n nhân
tài, l a ch n nh ng m m gi ng t ng lai cho đt n c trong s nghi p tr ng ươ ướ
ng i. Đng th i giúp cho h c sinh th c hi n đc c m là con ngoan, tròườ ượ ướ ơ
gi i và có đnh h ng đúng v ngh nghi p c a mình trong t ng lai. ướ ươ
Trong nh ng năm g n đây, công tác b i d ng h c sinh gi i môn L ch s ưỡ
8 đt đc thành tích đáng k . Tuy nhiên ch t l ng c a h c sinh gi i ch a n ượ ượ ư
đnh ch a đáp ng kì v ng c a nhà tr ng đ ra. Đi u đó, xu t phát t nhi u ư ườ
nguyên nhân khác nhau như xã h i có nh ng nh n th c ch a đy đ v v trí ư
ch c năng c a b môn L ch s , nhi u ph huynh cho đây là môn h c ph
không mang l i t ng lai cho con em mình, không mu n cho con em tham gia. ươ
Vì th ,ế tình tr ng h c sinh ch a n m đc nh ng s ki n l ch s c b n hay ư ượ ơ
nh sai ho c nh m l n ki n th c l ch s là hi n t ng khá ph bi n. ế ượ ế
Đ đt đc k t qu cao trong vi c b i d ng h c sinh gi i, b n thân tôi ượ ế ưỡ
luôn trăn tr , tìm tòi, kh o nghi m cách th c, bi n pháp, ph ng pháp phù h p ươ
nh t, làm th nào đ phát hi n và b i d ng h c sinh gi i môn L ch s , đ các ế ưỡ
em n m v ng ki n th c b c vào k thi h c sinh gi i cũng nh các k thi ế ướ ư
khác. T kinh nghi m v n có c a mình , tôi m o mu i ch n đ tài: “M t s
1
bi n pháp nâng cao ch t l ng b i d ng h c sinh gi i môn L ch s 8” ượ ưỡ . Hy
v ng nh ng kinh nghi m này s đóng góp m t ph n nh bé vào thành tích giáo
d c c a nhà tr ng nói riêng và c a huy ườ n nhà nói chung.
2. ĐI M M I C A SÁNG KI N KINH NGHI M
Đ tài đã đa ra đc nh ng gi i pháp c th trong công tác b i d ng ư ượ ưỡ
h c sinh gi i môn L ch s 8, đã xác đnh đc t t ng cho h c sinh làm cho ượ ư ưở
h c sinh yên tâm và h ng thú trong h c t p.
Cách ki m soát ki n th c c a h c sinh thông qua t ng chuyên đ và qua ế
các bài ki m tra.
H c sinh có k năng phân tích v n đ thông qua các ho t đng bàn b c,
th o lu n trong quá trình h c t p.
Cách h ng d n h c sinh nh n d ng đ ra, cách làm bài c a h c sinh.ướ
* Ph m vi áp d ng sáng ki n kinh nghi m: ế
V i sáng ki n kinh nghi m ế “M t s bi n pháp nâng cao ch t l ng b i ượ
d ng h c sinh gi i môn L ch s 8”ưỡ áp d ng cho đi t ng h c sinh kh i 8 n i ượ ơ
tôi đang công tác và giáo viên gi ng d y môn L ch s 8 các tr ng THCS. ườ
2
II. PH N N I DUNG
1. TH C TR NG N I DUNG C N NGHIÊN C U
1.1. V phía giáo viên
Ph n l n giáo viên đu nh n th c đc t m quan tr ng c a công tác b i ượ
d ng h c sinh gi i môn L ch s . Nh ng ng i đc phân công gi ng d yưỡ ườ ượ
tâm huy t v i công tác b i d ng, có năng l c chuyên môn v ng vàng, bi t ápế ưỡ ế
d ng các ph ng pháp đc tr ng b môn và ng d ng công ngh thông tin vào ươ ư
quá trình d y h c góp ph n nâng cao ch t l ng đôi tuyên. ượ & '
Song ph ng pháp ôn t p b i d ng còn đn đi u ch y u d y ki n th cươ ưỡ ơ ế ế
sách giáo khoa k t h p v i sach giao viên, các tài li u t s u t m đc và ế ư ượ
kinh nghi m c a b n thân. Tuy nhiên kh năng k t h p đa d ng các ph ế ngươ
pháp trong ôn t p b i d ng ch a linh ho t, tính sáng t o ch ưỡ ư a cao.ư
Bên c nh công tác b i d ng h c sinh gi i, giáo viên còn ph i b o đm ưỡ
ch t l ng đi trà, th m chí còn làm công tác kiêm nhi m khác, kh i l ng ượ ượ
công vi c nhi u do đó vi c đu t cho công tác b i d ng h c sinh gi i cũng ư ưỡ
có ph n b h n ch . ế
1.2. V phía h c sinh
Tr c đây h c sinh quan ni m môn L ch s ch là môn h c thu c lòng,ướ
không c n ph i t duy, không có bài t p, không c n đc thêm tài li u tham ư
kh o. Vì v y h c sinh ch h c m t cách h i h t theo n i dung v ghi, ít và
thi u ph n m r ng, liên h . K t qu là khi ki m tra, h c sinh không n mế ế
đc các ki n th c, s ki n, th i gian, câu h i m r ng, nâng cao không gi iượ ế
quy t đc.ế ượ
Th i gian h c môn b i d ng c a h c sinh ch a nhi u do các em còn ưỡ ư
ph i h c các môn chính khóa và dành th i gian nhi u cho các môn h c khác.
3
H c sinh ch ưa th c s yêu thích môn h c, ph n l n các em đu cho r ng
h c L ch s r t khó, khô khan, quá nhi u s ki n c n ghi nh H n n a ơ
ch ng trình L ch s 8 quá tr u t ng, ph n ki n th c l ch s th gi i quá dai,ươ ượ ế ế
đ nh c a các em không đc lâu. Do đó, h c sinh c m th y nhàm chán khi ượ
h c l ch s , nh n bi t s ki n không sâu s c nh m l n gi a s ki n này v i s ế
ki n kia. Chính vì v y ch t l ng đi tuy n ch a n đnh. ượ ư
* K t qu c th s h c sinh b i d ng h c sinh gi i L ch s 8 qua cácế ưỡ
năm tr c khi áp d ng đ tài nh sau:ướ ư
Th i gian
S l ng ượ
h c sinh
tham gia
Gi i cá nhânX p v th đngế
đi
Năm h c 2015 - 2016 02 01 15
Năm h c 2016 - 2017 02 01 11
1.3 Nguyên nhân c a th c tr ng
Qua trao đi v i các đng nghi p và th c t gi ng d y, chúng tôi nh n ế
th y m t s nguyên nhân sau:
M t là ch ng trình chính khóa quá nhi u môn, thêm vào đó các em l i ươ
tham gia b i d ng h c sinh gi i nên r t h n ch v th i gian t h c, t ưỡ ế
nghiên c u.
Hai là tài li u B i d ng h c sinh gi i có khá nhi u, tuy nhiên các tài li u ưỡ
đó đn thu n ch ch a đng n i dung ki n th c thu n tuý, ch a có tài li u đơ ế ư
c p đn kinh nghi m, cách th c, ph ng pháp, các kĩ năng làm bài l ch s m t ế ươ
cách c th đ giúp giáo viên d dàng ti p c n. Do đó công tác b i d ng h c ế ưỡ
sinh gi i th ng g p khó khăn, k t qu ch a n đnh. ườ ế ư
Ba là th c t hi n nay, môn L ch s ít đc h c sinh, ph huynh chú tr ng ế ượ
đu t và cho r ng đây là môn h c ph khó xác đnh ngh nghi p trong t ng ư ươ
lai. Do đó vi c hình thành đi tuy n h c sinh có năng khi u h c t p b môn r t ế
khó khăn. Đa s h c sinh l a ch n, tham gia b i d ng các môn h c khác, đi ưỡ
tuy n S ph i ch n sau đi u đó nh h ng không nh công tác b i d ng và ư ưỡ
ch t l ng c a đi tuy n. ượ
4
M t khác, h c sinh ch a b t k p v i s đi m i ph ng pháp d y h c ư ươ
theo h ng phát tri n năng l c, ch a ch đng và linh ho t trong b i d ng.ướ ư ưỡ
2. GI I PHÁP
Ôn luy n h c sinh gi i không gi ng nh ti t d y l p h c bình th ng. ư ế ườ
Vì l p ta d y cho h c sinh phù h p v i ba đi t ng (khá gi i, trung bình và ượ
y u kém). Song d y cho h c sinh đi thi có nghĩa là ta đa các em ế ư “mang chuông
đi đánh đt ng i ườ ”. Đi t ng d thi đu ngang t m nhau v m t h c l c, ượ
nh n th c. Vì v y ngoài ki n th c sách giáo khoa giáo viên c n có thêm tài li u ế
nâng cao, đ giúp các em trong đi tuy n b i d ng h c sâu, hi u r ng. ưỡ
Ng i d y ph i có ni m tin và tâm huy t v i ngh . Ph i bi t băn khoăn,ườ ế ế
trăn tr khi h c sinh không hi u bài, bi t vui m ng ph n kh i khi h c sinh ế
thành đt. Hay nói cách khác là ng i d y ph i l y k t qu c a h c sinh làm ườ ế
th c đo tay ngh c a nhà giáo.ướ
Y u t c b n nh t là ng i d y luôn luôn bi t t hoàn thi n mình. Cóế ơ ườ ế
tâm huy t v i ngh ch a đ, h n th n a ph i có năng l c chuyên môn v ngế ư ơ ế
vàng, bi t xác đnh đc ki n th c tr ng tâm, bi t làm ch đi u mình d y vàế ượ ế ế
ph i bi t d y h c sinh cách h c đ h c sinh bình tĩnh, t tin lĩnh h i ki n th c ế ế
và t duy sáng t o. Nâng quan đi m t bi t đ hi u đ v n d ng vào làm bài. ư ế
Sau đây tôi xin trình bày m t s gi i pháp c th nh m nâng cao ch t
l ng công tác b i d ng h c sinh gi i môn L ch s 8 nh sau:ượ ưỡ ư
1. Phát hi n và tuy n ch n h c sinh gi i
Phát hi n và l a ch n h c sinh là y u t quan tr ng đu tiên c a ng i ế ườ
th y, b i n u l a ch n nh ng h c sinh không đúng yêu c u thì k t qu mang ế ế
l i s b h n ch r t nhi u, có khi l i u ng công vô ích. ế Công tác tuy n ch n
h c sinh gi i xin phép đc nói r ng ra hai kh i t nhiên và xã h i: ượ
Đi v i kh i t nhiên: H c sinh gi i toán, ch c ch n s h c khá các môn
lí, hoá, sinh.
Đi v i kh i xã h i: H c sinh h c gi i môn ng văn, t s h c khá môn
l ch s .
T th c t đó giúp ta d dàng trong khâu tuy n ch n, song h c sinh c xem ế
th ng môn L ch s cho đó là môn h c ph . M t khác giáo viên d y môn L chườ
5