1
Đề tài:
“TẠO HỨNG THÚ HỌC TẬP CHO HỌC SINH THÔNG QUA VIỆC TỔ
CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG TRONG GIẢNG DẠY PHẦN
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG - SINH HỌC 11”
(Môn Sinh học)
2
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT HOÀNG MAI 2
---------------------------
Đề tài:
“TẠO HỨNG THÚ HỌC TẬP CHO HỌC SINH THÔNG QUA VIỆC TỔ
CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG TRONG GIẢNG DẠY PHẦN
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG - SINH HỌC 11”
(Môn Sinh học)
Họ và tên: Nguyễn Thị Thủy
Đơn vị: Trường THPT Hoàng Mai 2
Điện thoại: 0388292119
Năm học: 2020 - 2021
1
“Tạo hứng thú học tập cho học sinh thông qua việc tổ chức các hoạt động khởi
động trong giảng dạy phần chuyển hóa vật chất và năng lượng - sinh học 11”
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ĐC : Đối chứng
GV : Giáo viên
HS : Học sinh
HĐKĐ : Hoạt động khởi động
KĐ : Khởi động
NL : Năng lực
PPCT : Phân phối chương trình
SGK : Sách giáo khoa
SH : Sinh học
THPT : Trung học phổ thông
TN : Thí nghiệm
TNSP : Thực nghiệm sư phạm
SKKN : Sáng kiến kinh nghiệm
2
“Tạo hứng thú học tập cho học sinh thông qua việc tổ chức các hoạt động khởi
động trong giảng dạy phần chuyển hóa vật chất và năng lượng - sinh học 11”
MỤC LỤC
PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ …………………………………………………………. 1
1. Lí do chọn đề tài ……………………………………………………………….. 1
2. Mục đích nghiên cứu …………………………………………………………... 2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu …………………………………………………………... 2
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ………………………………………………... 2
5. Phương pháp nghiên cứu ………………………………………………………. 2
6. Những đóng góp mới của đề tài ……………………………………………….. 3
PHẦN 2. NỘI DUNG ……………………………………………………………. 4
1. Cơ sở khoa học của đề tài ……………………………………………………… 4
1.1. Cơ sở lí luận. ………………………………………………………………… 4
1.2. Cơ sở thực tiễn……………………………………………………………….. 6
2. Xây dựng một số biện pháp tích cực để tổ chức HĐKĐ nhằm tạo hứng thú cho
HS………………………………………………………………………………… 10
2.1. Nguyên tắc xây dựng HĐKĐ ……………………………………………….. 10
2.2. Quy trình xây dựng HĐKĐ …………………………………………………. 11
2.3. Những kiến thức có thể thiết kế HĐKĐ của từng bài học trong chương 1:
Chuyển hóa vật chất và năng lượng – Sinh học 11……………………………… 11
2.4. Một số biện pháp tích cực để KĐ bài học ………………………………….. 13
2.5. Gợi ý một số phương pháp KĐ áp dụng vào các bài học trong chương 1:
chuyển hóa vật chất và năng lượng - sinh học 11 ……………………………….. 19
3. Thực nghiệm sư phạm…………………………………………………………. 43
3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm………………………………………… 43
3.2. Phương pháp thực nghiệm ………………………………………………….. 44
3.3. Nội dung và thời gian thực nghiệm sư phạm ……………………………….. 45
3.4. Tiến hành thực nghiệm ……………………………………………………... 45
3.5. Kết quả thực nghiệm ………………………………………………………... 46
3.6. Kết luận về thực nghiệm…………………………………………………….. 48
PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ……………………………………... 49
3.1. Kết luận ……………………………………………………………………... 49
3.2. Kiến nghị ……………………………………………………………………. 50
TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………………………….. 51
1
“Tạo hứng thú học tập cho học sinh thông qua việc tổ chức các hoạt động khởi
động trong giảng dạy phần chuyển hóa vật chất và năng lượng - sinh học 11”
PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Hiện nay, toàn ngành giáo dục đang hướng tới công cuộc đổi mới căn bản,
toàn diện về chất lượng và hiệu quả của giáo dục phổ thông. Định hướng cơ bản
của việc đổi mới giáo dục là chuyển từ nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức
sang nền giáo dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực của mỗi HS.
Mục tiêu đổi mới được Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội quy định: “Đổi
mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông nhằm tạo chuyển biến căn
bản, toàn diện về giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ, dạy người và định hướng
nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục nặng về kiến thức sang nền giáo dục
phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực, hài hòa đức, trí, thể, mĩ và phát
huy tốt nhất tiềm năng của mỗi HS”.
Việc đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực thể
hiện qua nhiều đặc trưng trong đó dạy học thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt
động học tập, giúp HS tự khám phá những điều chưa biết chứ không thụ động tiếp
thu những tri thức được sắp đặt sẵn. GV là người tổ chức và chỉ đạo HS tiến hành
các hoạt động học tập phát hiện kiến thức mới, vận dụng sáng tạo kiến thức đã biết
vào các tình huống học tập hoặc tình huống thực tiễn...là một trong những đặc
trưng vô cùng quan trọng.
Một trong những yêu cầu của tiết học thành công và đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục là phải có HĐKĐ. HĐKĐ có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ tiến trình tiết
dạy, ảnh hưởng lớn đến việc chủ động sẵn sàng tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ
học tập của HS. Vì vậy việc tạo hứng thú cho HS vào đầu tiết học có vai trò hết
sức quan trọng.
Phương pháp dạy học truyền thống lâu nay thường không có HĐKĐ hoặc có
thì đều dựa vào vai trò của GV, đều là lời nói của GV, HS chỉ đóng vai trò thụ
động lắng nghe, cảm thấy chán nản ngay từ những giây phút đầu tiên, hoặc có
nhiều HS không dám phản ứng và tỏ thái độ nhưng tâm trí chúng không còn chú
tâm đến bài học. Và thế là, mặc dù HS có mặt cùng chúng ta trong lớp học nhưng
chúng không hề để ý đến bài học, không biết GV đang nói gì, kiến thức bài học là
gì. Và chẳng nói thì thầy cô cũng hiểu rằng, việc học chỉ là cuộc đối thoại nhàm tẻ
giữa GV và chính mình. Và hiện nay, thực tế dạy học lại cho thấy rất nhiều GV
khó kiếm tìm được một cách khởi động để cho tiết học sinh động, hấp dn hoặc có
tổ chức nhưng hiệu quả không cao do hình thức tổ chức nhàm chán, rời rạc, nặng
về kiến thức...
Thay vì KĐ chỉ dựa vào hoạt động của GV thì GV nên hướng tới những hoạt
động của HS, bằng những phương pháp dạy học tích cực để phát huy năng lực của
HS, khơi gợi những năng lực trong mỗi con người vốn có. Một HĐKĐ tích cực
giúp HS tập trung và chú ý, hiện diện 100% trong không gian lớp học, trong từng
