CHUYÊN ĐỀ:
ÁP D NG KĨ THU T D Y H C THEO D ÁN VÀO MÔNỤ Ậ Ạ Ọ Ự
GIÁO D C CÔNG DÂN 12 TR NG THPT TR N PHÚỤ ƯỜ Ầ
Ng i th c hi nườ ự ệ : Tr nh Th Thanh Ngaị ị
T : GDCD - L ch S - Đa Lýổ ị ử ị
A. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lí do ch n đọ ề tài.
Năm h c 2020 – 2021 v i ch đọ ớ ủ ề “Tiếp t c đi m i qu n lí, nâng cao ch t l ngụ ổ ớ ả ấ ượ
giáo d c”, cùng v i các phong trào th c hi n Hai không v i b n n i dung,cu c v nụ ớ ự ệ ớ ố ộ ộ ậ
đng h c t p và làm theo t m gộ ọ ậ ấ ương đo đc H Chí Minh, m i th ycô giáo là t mạ ứ ồ ỗ ầ ấ
gương đo đc, t h c và sáng t o, xây d ng tr ng h c thânthi n h c sinh tích c c,ạ ứ ự ọ ạ ự ườ ọ ệ ọ ự
năm h c di n ra trong th i đi m đt n c di n ra nhiọ ễ ờ ể ấ ướ ễ ềus ki n chính tr , kinh tự ệ ị ế văn
hoá xã h i tr ng đi c a đt n c đã đt ra cho th y và trò c a nhà tr ng nói riêngộ ọ ạ ủ ấ ướ ặ ầ ủ ườ
và ngành giáo d c nói chung không ítnh ng th i cụ ữ ờ ơ đ phát tri n cũng nhể ể ư thách th c.ứ
M t trong nh ng nhi m v tr ng tâm đc ch n là khâu đt phá đ gi i quyộ ữ ệ ụ ọ ượ ọ ộ ể ả ết cơ
b n các nhi m v c a nămả ệ ụ ủ
h c là đi m i phọ ổ ớ ương pháp d y và h c, thúc đy tính tích c c c a ng i h ctheoạ ọ ẩ ự ủ ườ ọ
phương châm l y h c sinh làm trung tâm.ấ ọ
Nh n th c sâu s c đc điậ ứ ắ ượ ều đó b n thân tôi trong nh ng năm qua đã c g ng b iả ữ ố ắ ồ
d ng chuyên môn, đc bi t là h c h i đ áp d ng các phưỡ ặ ệ ọ ỏ ể ụ ương pháp, kĩthu t d y h cậ ạ ọ
tích c c bên c nh các phự ạ ương pháp d y h c truyạ ọ ền th ng. Trongđt b i d ngố ợ ồ ưỡ
chuyên môn đu năm h c v a qua chúng tôi đc h c t p nhiầ ọ ừ ượ ọ ậ ều kĩ thu t d yh c m iậ ạ ọ ớ
và đã th ng nh t áp d ng c th vào m t s bài h c trong năm nay đthí đi m, t đóố ấ ụ ụ ể ộ ố ọ ể ể ừ
rút kinh nghi m cho các giai đo n tiệ ạ ếp theo.
M t trong nh ng kĩ thu t m i đó mà b n thân tôi đã áp d ng là kĩ thu t d yh cộ ữ ậ ớ ả ụ ậ ạ ọ
theo d án, đây là m t kĩ thu t d y h c tích c c, đc đánh giá là hi u qu , đã ápự ộ ậ ạ ọ ự ượ ệ ả
d ng ph biụ ổ ến c p THCS nhở ấ ưng l i m i m c p THPT. Chính vì l đó tôi quyạ ớ ẻ ở ấ ẽ ết
đnh ch n đị ọ ề tài “ÁP D NG KĨ THU T D Y H C THEO D ÁNVÀO MÔN GIÁOỤ Ậ Ạ Ọ Ự
D C CÔNG DÂN 12” đ làm đỤ ể ề tài kinh nghi m cho mình,v a là đánh giá l i kệ ừ ạ ết
qu th c tả ự ế, v a mu n qua đây đ trao đi, h c h i kinh nghi m c a đng nghi p.ừ ố ể ổ ọ ỏ ệ ủ ồ ệ
2.Tình hình nghiên c u c a đứ ủ ề tài.
Trong các tài li u nghiên c u hi n nay vệ ứ ệ ề kĩ thu t d y h c theo d án thìch yậ ạ ọ ự ủ ếu
chuy n t i ph n lí thuyể ả ầ ết đi cạ ương nói chung d i d ng các công trình nghiên c u,ướ ạ ứ
đc gi i thi u qua các l p t p hu n ho c trên các trang m ng mà chượ ớ ệ ớ ậ ấ ặ ạ ưa có m t tàiộ
li u chính th ng mang tính pháp quy. ệ ố Có chăng là m t s bài so n nh ng môn tộ ố ạ ở ữ ự
nhiên đc các nhà nghiên c u dùng đ minh ho cho tài li u c a mình mà chượ ứ ể ạ ệ ủ ưa có cụ
th vể ề môn Giáo d c công dân c p THPT.ụ ấ
3. M c đích, nhi m v c a đụ ệ ụ ủ ề tài.
Đề tài nh m tìm hi u m t cách h th ng t các lí thuyằ ể ộ ệ ố ừ ết c a kĩ thu t d yh c theoủ ậ ạ ọ
d án, hình dung cách th c hi n, áp d ng m t cách sáng t , thu n th c.áp d ng vàoự ự ệ ụ ộ ỏ ầ ụ ụ
d y h c c th môn Giáo d c công dân kh i 12, t đó đánh giá rút ra nh ng bài h cạ ọ ụ ể ở ụ ố ừ ữ ọ
kinh nghi m đ tiệ ể ếp t c th c hi n trong các giai đo n tiụ ự ệ ạ ếp theo,cũng như làm tư li uệ
đ trao đi gi a các đng nghi p.ể ổ ữ ồ ệ
4. Đi t ng, phố ượ ương pháp nghiên c u.ứ
Đi t ng nghiên c u là h c sinh l p 12A1, 12A2, 12A3, 12A4, 12A7, 12A9 c aố ượ ứ ọ ớ ủ
tr ng THPT Tr n Phú năm h c 2019 - 2020.ườ ầ ọ
Phương pháp nghiên c u đc áp d ng là: logic l ch s , quy n p, di n d ch...ứ ượ ụ ị ử ạ ễ ị
5. Ý nghĩa th c ti n c a đự ễ ủ ề tài.
Đề tài s góp ph n nh t đnh trong vi c phân tích, đánh giá thu n l i, khókhănẽ ầ ấ ị ệ ậ ợ
cũng như hi u qu v n d ng kĩ thu t d y h c theo d án trong môn Giáod c công dânệ ả ậ ụ ậ ạ ọ ự ụ
l p 12 trong th i gian qua. Đớ ờ ề xu t m t s kinh nghi m v n d ng.ấ ộ ố ệ ậ ụ
Đề tài có th xem nhể ư là m t tộ ư li u tham kh o cho giáo viên trong vi cđi m iệ ả ệ ổ ớ
phương pháp d y h c theo h ng tích c c hoá ho t đng c a h c sinh.ạ ọ ướ ự ạ ộ ủ ọ
B. PH N N I DUNGẦ Ộ
I. C S LÝ LU NƠ Ở Ậ
1. Đnh nghĩa D y h c theo d ánị ạ ọ ự
D y h c theo d án (Project Work) là ho t đng h c t p nh m t o cạ ọ ự ạ ộ ọ ậ ằ ạ ơ h i choh cộ ọ
sinh t ng h p kiổ ợ ến th c t nhiứ ừ ều lĩnh v c h c t p, và áp d ng m t cách sáng t o vàoự ọ ậ ụ ộ ạ
th c tự ế cu c s ng.ộ ố
D y h c theo d án là m t mô hình d y h c l y h c sinh làm trung tâm.Nó giúpạ ọ ự ộ ạ ọ ấ ọ
phát tri n kiể ến th c và các k năng liên quan thông qua nh ng nhi mv mang tính m ,ứ ỹ ữ ệ ụ ở
khuyến khích h c sinh tìm tòi, hi n th c hoá nh ng kiọ ệ ự ữ ến th c đã h c trong quá trìnhứ ọ
th c hi n và t o ra nh ng s n ph m c a chính mình.ự ệ ạ ữ ả ẩ ủ
Chương trình d y h c theo d án đc xây d ng d a trên nh ng câu h iạ ọ ự ượ ự ự ữ ỏ
đnhh ng quan tr ng, l ng ghép các chu n n i dung và tị ướ ọ ồ ẩ ộ ư duy b c cao trongậ
nh ngb i c nh th c tữ ố ả ự ế.
Bài h c thiọ ết kế theo d án ch a đng nhiự ứ ự ều k thu t d y h c khác nhau,có th lôiỹ ậ ạ ọ ể
cu n đc m i đi t ng h c sinh không ph thu c vào cách h c c ah . Thôngố ượ ọ ố ượ ọ ụ ộ ọ ủ ọ
th ng h c sinh s đc làm vi c v i các th y cô giáo và nh ngthành viên trong l p,ườ ọ ẽ ượ ệ ớ ầ ữ ớ
trong c ng đng đ gi i quyộ ồ ể ả ết v n đấ ề, hi u sâu n i dung hể ộ ơn. Các phương ti n kệ ỹ
thu t cũng đc s d ng đ h tr vi c h c. Trong quátrình th c hi n d án có thậ ượ ử ụ ể ỗ ợ ệ ọ ự ệ ự ể
v n d ng nhiậ ụ ều cách đánh giá khác nhau đ giúph c sinh t o ra nh ng s n ph m cóể ọ ạ ữ ả ẩ
ch t l ng.ấ ượ
Nh ng đc đi m c a bài h c đc thiữ ặ ể ủ ọ ượ ết kế theo d án m t cách hi u qu . Có r tự ộ ệ ả ấ
nhiều ki u d án đc tiể ự ượ ến hành trong l p h c. ớ ọ M t d án đc coi làhi u qu khi nóộ ự ượ ệ ả
đt đc s cân b ng gi a kh năng th c hi n c a h c sinh v i ýđ thiạ ượ ự ằ ữ ả ự ệ ủ ọ ớ ồ ết kế c aủ
giáo viên, ch rõ nh ng công vi c h c sinh c n làm. Nh ng đc đi m d i đây s giúpỉ ữ ệ ọ ầ ữ ặ ể ướ ẽ
nh n di n rõ thậ ệ ế nào là bài h c theo d án hi u qu .ọ ự ệ ả
2. H c sinh là trung tâm c a quá trình d y h cọ ủ ạ ọ
Bài h c theo d án đc thiọ ự ượ ết kế c n th n, lôi cu n h c sinh vào nh ng nhi mvẩ ậ ố ọ ữ ệ ụ
m và có tính th c ti n cao. Các nhi m v c a d án kích thích kh năng ra quyở ự ễ ệ ụ ủ ự ả ết
đnh, niị ềm c m h ng, say mê c a h c sinh trong quá trình th c hi n và t o ra s nả ứ ủ ọ ự ệ ạ ả
ph m cu i cùng. H c sinh lĩnh h i kiẩ ố ọ ộ ến th c bài h c thông qua vi c tìm hi u và tứ ọ ệ ể ự
quyết đnh m c đ hoàn thành các nhi m v c a d án. Giáo viên gi vai trò ng iị ứ ộ ệ ụ ủ ự ữ ườ
h tr hay h ng d n. H c sinh h p tác làm vi c v i nhau trong các nhóm, phát huyỗ ợ ướ ẫ ọ ợ ệ ớ
t i đa năng l c cá nhân khi đm nh n nh ng vai trò khác nhau.ố ự ả ậ ữ
3. D án t p trung vào nh ng m c tiêu h c t p quan tr ng g n v i cácchu nự ậ ữ ụ ọ ậ ọ ắ ớ ẩ
kiến th c kĩ năng c a môn h c.ứ ủ ọ
Nh ng d án t t đc phát tri n d a trên nh ng n i dung c t lõi c a chữ ự ố ượ ể ự ữ ộ ố ủ ương trình
đáp ng các chu n qu c gia và đa phứ ẩ ố ị ương. D án có các m c tiêu rõ ràng g n v i cácự ụ ắ ớ
chu n và t p trung vào nh ng hi u biẩ ậ ữ ể ết c a h c sinh sau quá trìnhh c. T vi c đnhủ ọ ọ ừ ệ ị
h ng vào m c tiêu, giáo viên s ch n l a hình th c d y h cphù h p, l p kướ ụ ẽ ọ ự ứ ạ ọ ợ ậ ế ho chạ
đánh giá và t ch c các ho t đng d y và h c. Kổ ứ ạ ộ ạ ọ ết qu c a d án đc th hi n kả ủ ự ượ ể ệ ết
tinh trong s n ph m c a h c sinh và quá trình th chi n nhi m v , ví d ph n thuyả ẩ ủ ọ ự ệ ệ ụ ụ ầ ết
trình đy thuyầ ết ph c hay n ph m thông tin th hi n s lĩnh h i các chu n n i dungụ ấ ẩ ể ệ ự ộ ẩ ộ
và m c tiêu d y h c.ụ ạ ọ
4. D án đc đnh h ng theo b câu h i khung.ự ượ ị ướ ộ ỏ
Câu h i khung chỏ ương trình s giúp các d án t p trung vào nh ng ho t đngd yẽ ự ậ ữ ạ ộ ạ
h c tr ng tâm. H c sinh đc gi i thi u vọ ọ ọ ượ ớ ệ ề d án thông qua các câu h i g i mự ỏ ợ ở
nh ng ý t ng l n, xuyên su t và có tính liên môn. H c sinh s bu c ph i t duy sâuữ ưở ớ ố ọ ẽ ộ ả ư
hơn về các v n đấ ề n i dung c a môn h c theo các chu n và m c tiêu.ộ ủ ọ ẩ ụ
Có ba d ng câu h i khung chạ ỏ ương trình: Câu h i khái quát, Câu h i bài h c vàCâuỏ ỏ ọ
h i n i dung. Câu h i khái quát là các câu h i r ng, có tính m , đỏ ộ ỏ ỏ ộ ở ề c p đậ ến các ý
t ng l n và các khái ni m xuyên su t. Câu h i lo i này th ng mang tính liên môn,ưở ớ ệ ố ỏ ạ ườ
giúp h c sinh hi u đc m i quan h gi a các môn h c. Các câu h ibài h c đc g nọ ể ượ ố ệ ữ ọ ỏ ọ ượ ắ
tr c tiự ếp v i d án, h tr vi c tìm kiớ ự ỗ ợ ệ ếm l i gi i cho câu h i khái quát. Các câu h iờ ả ỏ ỏ
bài h c th hi n m c đ hi u nh ng khái ni m c t lõi vọ ể ệ ứ ộ ể ữ ệ ố ềd án c a h c sinh. Các câuự ủ ọ
h i n i dung th ng mang tính th c ti n cao, bám sát các chu n và m c tiêu đã đỏ ộ ườ ự ễ ẩ ụ ề ra.
5. D án đòi h i các hình th c đánh giá đa d ng và th ng xuyênự ỏ ứ ạ ườ
Ngay t khi tri n khai d án, các kừ ể ự ết qu d kiả ự ến c n ph i đc làm rõ vàầ ả ượ
ph iluôn đc rà soát nhiả ượ ều l n đ ki m ch ng m c đ lĩnh h i b ng cácầ ể ể ứ ứ ộ ộ ằ
phươngpháp đánh giá khác nhau. H c sinh s đc xem m u và h ng d n tr cọ ẽ ượ ẫ ướ ẫ ướ
đth c hi n công vi c có ch t l ng nh t, và ph i biể ự ệ ệ ấ ượ ấ ả ết rõ điều gì đang ch đingayờ ợ
t khi b t đu d án. C n ph i t o cừ ắ ầ ự ầ ả ạ ơ h i đ rà soát, ph n h i hay điộ ể ả ồ ềuch nh trongỉ
su t quá trình th c hi n d án.ố ự ệ ự
6. D án có liên h v i th c tự ệ ớ ự ế
D án ph i g n v i đi s ng th c tự ả ắ ớ ờ ố ự ế c a h c sinh, có th m i các chuyên giangoàiủ ọ ể ờ
cùng tham gia đ t o ra nh ng tình hu ng d y h c. H c sinh có th th hi n vi c h cể ạ ữ ố ạ ọ ọ ể ể ệ ệ ọ
c a mình tr c nh ng đi t ng th c tủ ướ ữ ố ượ ự ế, liên h v i các ngu n l cc ng đng, thamệ ớ ồ ự ộ ồ
kh o các chuyên gia trong lĩnh v c nghiên c u, ho c trao đithông qua công ngh hi nả ự ứ ặ ổ ệ ệ
đi.ạ
H c sinh th hi n s hi u biọ ể ệ ự ể ết c a mình thông qua s n ph m ho c quá trìnhủ ả ẩ ặ
th chi n. Thông th ng các d án đc kự ệ ườ ự ượ ết thúc v i vi c h c sinh th hi n thànhớ ệ ọ ể ệ
qu h c t p c a mình thông qua các bài thuyả ọ ậ ủ ết trình, các văn b n tài li u, các môhìnhả ệ
dàn d ng, các đự ề án ho c th m chí là các s ki n mô ph ng nhặ ậ ự ệ ỏ ư m t h i th o gi .ộ ộ ả ả
Nh ng s n ph m cu i cùng này giúp h c sinh th hi n kh năng di n đt và làm chữ ả ẩ ố ọ ể ệ ả ễ ạ ủ
quá trình h c t p.ọ ậ
7. Công ngh thông tin h tr và thúc đy vi c h c c a h c sinhệ ỗ ợ ẩ ệ ọ ủ ọ
H c sinh đc tiọ ượ ếp c n v i nhiậ ớ ều công ngh khác nhau giúp h tr phát tri n kệ ỗ ợ ể ỹ
năng tư duy, cho ý kiến đánh giá về n i dung và h tr t o ra s n ph m cu i.V i sộ ỗ ợ ạ ả ẩ ố ớ ự
tr giúp c a công ngh , h c sinh t ch hợ ủ ệ ọ ự ủ ơn v i kớ ết qu cu i cùng, có c h i “cá nhânả ố ơ ộ
hoá s n ph m”. H c sinh có th vả ẩ ọ ể ươn ra kh i 4 b c t ng l p h c b ng cách c ngỏ ứ ườ ớ ọ ằ ộ
tác v i các l p h c t xa qua email và các trang web t t o, ho c trình bày vi c h cớ ớ ọ ừ ự ạ ặ ệ ọ
c a mình qua các chủ ương trình đa phương ti n.ệ