ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ
TRƯỜNG TIỂU HỌC VĨNH QUỲNH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY TỪ VỰNG TIẾNG ANH
HIỆU QUẢ CHO HỌC SINH LỚP 3
Lĩnh vực/ Môn
Cấp học
Tên tác giả
Đơn vị công tác
Chức vụ
:
:
:
:
:
Tiếng Anh
Tiểu học
Đỗ Thị Hòa
Trường Tiểu học Vĩnh Quỳnh
Giáo viên
NĂM HỌC: 2022 - 2023
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Năm học 2022-2023 là năm học đầu tiên chương trình giáo dục phổ thông 2018
được triển khai với học sinh lớp 3 trên cả nước. Điểm mới đáng chú ý là môn tiếng Anh
trở thành môn học bắt buộc, thay vì là môn học tự chọn như chương trình cũ. Nội dung
của Chương trình giáo dục phổ thông môn Tiếng Anh thể hiện những định
hướng cơ bản cụ thể là: “Ở cấp tiểu học (lớp 3-5), việc dạy học Tiếng Anh
giúp học sinh bước đầu hình thành và phát triển năng lực giao tiếp thông
qua bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, chú trọng nhiều hơn đến hai kỹ năng
nghe và nói. Ở cấp này giúp các em tiếp xúc và làm quen với tiếng anh,
trong đó kỹ năng nghe và nói được trú trọng hơn vì sẽ tạo cho các em khả
năng nhạy bén với tiếng anh, từ đó dần dần học cách viết và đọc dễ hơn.”
Môn Tiếng Anh được xây dựng theo quan điểm lấy năng lực giao tiếp là
mục tiêu của quá trình dạy học, kiến thức ngôn ngữ là phương tiện để hình
thành và phát triển các kỹ năng giao tiếp thông qua nghe, nói, đọc, viết.
Như chúng ta đã biết từ vựng sử dụng cho hoạt động giao tiếp mà để
giao tiếp được một ngôn ngữ thì chúng ta phải có vốn từ vựng. Vì vậy việc
nắm vững từ để vận dụng giao tiếp là rất quan trọng. Chúng ta cần dựa vào
từ để phát triển 4 kĩ năng nghe, nói, đọc và viết cho học sinh. Nếu không có
vốn từ vựng cần thiết, các em sẽ không nghe được đồng nghĩa với việc
không nói, đọc và viết được, cho dù các em có nắm vững mẫu câu. Việc
giúp học sinh nắm vững vốn từ vựng tiếng Anh là rất quan trọng trong quá
trình dạy học do đó đòi hỏi người giáo viên phải tìm ra những phương pháp
dạy học phù hợp. Làm thế nào để có thể dạy từ một cách nhanh nhất và hiệu
quả nhất? Làm thế nào để các em học sinh có được một vốn từ cần thiết và
có thể sử dụng được cấu trúc một cách hiệu quả? Đó là những gì tôi luôn
trăn trở. Tôi đã tìm hiểu thêm các thủ thuật để giúp học sinh dễ hiểu, ứng
dụng nhanh và tạo sự hấp dẫn của việc học ngôn ngữ mới. Tôi xin mạnh
dạn đưa ra: “Một số biện pháp dạy từ vựng tiếng Anh hiệu quả cho học
sinh lớp 3” mà bản thân tích lũy được trong quá trình học tập và giảng dạy
để các bạn đồng nghiệp cùng tham khảo và góp ý để việc dạy và học từ
được hiệu quả hơn.
2. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề tài
- Đề ra một số biện pháp giúp học sinh học, nhớ từ nhanh và có thể sử
dụng vào giao tiếp tốt hơn.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
+ Khách thể: Học sinh khối lớp 3 Trường Tiểu học Vĩnh Quỳnh.
+ Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp dạy từ vựng môn tiếng Anh
hiệu quả cho học sinh lớp 3.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí luận
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp quan sát- đàm thoại
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, dự giờ đồng nghiệp, kiểm tra, đối
chiếu, so sánh kết quả học sinh……
5. Phạm vi nghiên cứu
Sáng kiến này, tôi tìm hiểu " Một số biện pháp dạy từ vựng tiếng Anh
hiệu quả cho học sinh lớp 3 ở trường tiểu học Vĩnh Quỳnh – Huyện Thanh
Trì - Thành phố Hà Nội”
6. Thời gian nghiên cứu
Từ tháng 09/2022 đến tháng 03/2023
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận
1.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về dạy học tiếng anh trong
hệ thống giáo dục.
Theo quan điểm của Đảng và Nhà nước ta đã xác định mục tiêu của
giáo dục là đào tạo ra những con người đáp ứng đầy đủ yêu cầu của đất
nước, bắt kịp xu thế hội nhập toàn cầu. Tiếng Anh là công cụ đắc lực của
quá trình hội nhập. Vì vậy việc nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và
nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh nói riêng là một trong những
mối quan tâm hàng đầu của nền giáo dục hiện nay.
Theo thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 về chương
trình giáo dục phổ thông. Trong đó, điểm mới đáng chú ý là môn tiếng
Anh trở thành môn học bắt buộc, thay vì là môn học tự chọn như
chương trình cũ. Sách giáo khoa Tiếng Anh mới được biên soạn theo
đường hướng giao tiếp, giúp học sinh bước đầu hình thành và phát triển
năng lực giao tiếp thông qua bốn kĩ năng nghe, nói, đọc và viết. Trong đó
ưu tiên phát triển nghe và nói. Học sinh là chủ thể của quá trình dạy học
trong môi trường văn hóa và điều kiện học tập phù hợp với tâm sinh lý lứa
tuổi.
1.2. Vai trò của từ vựng trong dạy học Tiếng Anh theo đường
hướng giao tiếp.
Từ vựng trong tiếng Anh chính là xương sống của việc giao tiếp
ngoại ngữ. Trong tiếng Anh giao tiếp, người nghe sẽ thường chú trọng tới
nội dung mà các em nói ra hơn là ngữ pháp. Vì thế, nếu học sinh nắm chắc
được ngữ pháp nhưng vốn từ còn ít thì chắc chắn sẽ khó có thể hiểu
được những điều người khác nói với mình. Chỉ khi có phương pháp dạy từ
vựng tiếng anh tiểu học đúng đắn, các bạn nhỏ sẽ có rất nhiều lợi ích cho
riêng mình như:
Nghe, hiểu đúng: Khi học sinh được tiếp cận và lĩnh hội kiến thức
mới bằng những phương pháp dạy từ vựng tiểu học đúng đắn, các em sẽ tự
động hình thành được phản xạ giao tiếp một cách nhanh chóng, cụ thể
nhưng rất tự nhiên. Lúc này, các em sẽ nói chuyện với những người xung
quanh một cách thoải mái, tự tin.
Nâng cao kỹ năng đọc, viết: Khi đã có cho bản thân mình một lượng
từ vựng lớn, não bộ của các em sẽ không phải đắn đo về việc sử dụng đúng
bối cảnh, không viết sai chính tả nữa. Lúc này, thời gian cần thiết giáo viên
cho học sinh luyện thêm các kỹ năng viết, đọc.
Để đáp ứng được với những mục tiêu, yêu cầu của chương trình giáo
dục phổ thông mới nói chung và bộ môn tiếng anh nói riêng. Giáo viên cần
có phương pháp dạy học phù hợp và cần vận dụng linh hoạt các biện pháp
dạy học để học sinh có thể lĩnh hội kiến thức một cách hiệu quả nhất.
2. Cơ sở thực tiễn:
2.1. Thực trạng việc dạy từ vựng tiếng Anh cho học sinh lớp 3 ở
trường tiểu học Vĩnh Quỳnh.
2.1.1. Thuận lợi:
* Về cơ sở vật chất:
- Nhà trường được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, chính quyền địa
phương và các bậc phụ huynh nên trong mỗi phòng học đều đã trang bị một
ti vi thông minh hoặc máy chiếu tạo điều kiện thuận lợi cho việc dạy và học.
Nhà trường đã lắp đặt hệ thống Internet tạo điều kiện thuận lợi cho giáo
viên và học sinh khai thác thông tin trên mạng, các nguồn học liệu phục vụ
cho việc dạy và học.
* Giáo viên.
- Đa số các trường chú trọng hơn đến môn tiếng Anh, đầu tư cơ sở
vật chất phục vụ dạy và học. Đặc biệt là triển khai các hoạt động chuyên
môn gắn với giáo viên dạy tiếng Anh đạt hiệu quả dạy học rất lớn. Đã có
nhiều các buổi chuyên đề triển khai về phương pháp giảng dạy và sinh hoạt
chuyên môn nhóm, cụm nên các giáo viên đã dần tiếp cận với các phương
pháp giảng dạy mới phù hợp với yêu cầu của phân môn.
* Học sinh:
- Đối với học sinh tiểu học, tiếng Anh còn là một kiến thức mới nhẹ
nhàng, các em lần đầu được làm quen nên nhiều em rất hào hứng. Từ trước
đến nay, ý thức và quan điểm về tầm quan trọng của tiếng Anh của các bậc
phụ huynh rất tiên tiến. Sự đầu tư về thời gian cũng như kinh tế cho việc
học này là những thay đổi tích cực nên việc dạy tiếng Anh bớt tẻ nhạt hơn.
2.1.2. Khó khăn:
* Về cơ sở vật chất:
- Nhà trường đang trong thời gian xây dựng, nên còn thiếu phòng
học. Học sinh còn phải học luân phiên. Môn tiếng anh chưa có phòng chức
năng riêng, nên giáo viên phải dành thời gian để chuyển lớp, di chuyển từ
cơ sở 1 sang cơ sở 2 và ngược lại. Tuy mỗi phòng đều có phương tiện nghe
nhìn như ti vi, máy chiếu nhưng có 1 số ti vi cũ âm thanh rất kém ảnh
hưởng đến kĩ năng nghe của các em học sinh, bởi các em nghe sai sẽ dẫn
đến phát âm sai.
