CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng Sáng kiến Ngành Giáo dục thị xã Bình Long.
Tôi ghi tên dưới đây:
Họ và tên Số TT Chức danh Ngày tháng năm sinh Nơi công tác (hoặc nơi thường trú) Trình độ chuyên môn
Tỷ lệ (%) đóng góp vào việc tạo ra sáng kiến (ghi rõ đối với từng đồng tác giả, nếu có)
1 LÊ THỊ THU 21/7/1974 100%
Phó Hiệu trưởng ĐHSP Tiểu học
Trường TH Thanh Phú A, thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước
1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Giải pháp nâng cao chất
lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trường Tiểu học Thanh Phú A
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Tác giả đồng thời là chủ đầu tư tạo ra
sáng kiến.
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Quản lý Giáo dục
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: 04/5/2020
5. Mô tả bản chất của sáng kiến:
5.1. Tính mới của sáng kiến:
Quản lý chuyên môn là quá trình giáo dục đặt ra cho trường tiểu học, sao
cho bốn nhân tố then chốt: mục tiêu giáo dục, nội dung giáo dục, phương pháp
giáo dục và kết quả giáo dục tương tác thống nhất với nhau. Muốn đạt được
những yêu cầu trên thì việc sinh hoạt tổ chuyên môn đóng vai trò rất quan trọng
vì: Tổ chuyên môn là tổ chức cơ sở của bộ máy chính quyền nhà trường trực tiếp
2
quản lý giáo viên về mặt tư tưởng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kế hoạch
giáo dục và giảng dạy, kết quả đào tạo học sinh; là nơi tổ chức thực hiện chương
trình theo nội dung, phương pháp đã quy định; nơi triển khai toàn bộ các hoạt
động giáo dục tới học sinh. Đây cũng chính là nơi chịu trách nhiệm trực tiếp về
chất lượng hiệu quả dạy và học của nhà trường. Đồng thời tổ chuyên môn là nơi
kịp thời hỗ trợ tay nghề giáo viên, giúp cán bộ quản lý phân loại giáo viên theo
nghiệp vụ sư phạm. Vì thế sinh hoạt tổ chuyên môn là hoạt động nhằm bồi
dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực sư phạm cho giáo viên, góp phần tháo
gỡ những khó khăn trong quá trình giảng dạy và thực hiện nhiệm vụ năm học; là
hoạt động trong đó giáo viên học tập lẫn nhau, là nơi thử nghiệm và trải nghiệm
những cái mới, là nơi kết nối giữa lý thuyết với thực hành, giữa ý định và thực
tế.
Thật vậy, hoạt động của tổ chuyên môn chiếm vị trí rất quan trọng trong việc
nâng cao chất lượng dạy học, là nền tảng vững chắc cho hoạt động giáo dục nhà
trường. Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ giúp giáo viên hứng
thú với hoạt động sinh hoạt chuyên môn ở tổ khối. Từ đó giáo viên phát huy hết
khả năng sáng tạo của bản thân, góp phần tích cực vào công tác nâng cao chất
lượng dạy và học của nhà trường. Hoạt động tổ chuyên môn có đủ mạnh thì hoạt
động giáo dục nhà trường mới đủ mạnh và bền vững.
Thực hiện tốt sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới, với các mục tiêu
hướng đến:
+ Bồi dưỡng giúp giáo viên nắm vững quan điểm, phương pháp, kĩ thuật
dạy học, hướng dẫn hoạt động giáo dục phù hợp với đối tượng học sinh và quá
trình tổ chức hoạt động học tập.
+ Xây dựng và phát triển quan hệ đồng nghiệp thân thiện, tôn trọng theo
hướng hợp tác, hỗ trợ và dân chủ; đảm bảo cơ hội phát triển chuyên môn cho
mọi giáo viên.
Chính vì vậy, vai trò người cán bộ quản lý phải có sự đầu tư, quan tâm, hỗ
trợ kịp thời cho hoạt động của tổ chuyên môn. Người cán bộ quản lý ngoài trách
nhiệm hàng ngày, cần phải đề ra những biện pháp chuyên môn phù hợp với điều
3
kiện thực tế của nhà trường, cần có giải pháp tích cực để nâng cao hiệu quả một
buổi họp tổ chuyên môn, thúc đẩy hoạt động tổ chuyên môn đi lên, đem lại hiệu
quả cao nhất nhằm đáp ứng mục tiêu giáo dục của ta hiện nay là “Nâng cao dân
trí , đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”.
5.2. Nội dung sáng kiến:
Để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trong trường tiểu học cần
thực hiện giải pháp như sau:
5.2.1. Chọn lọc giáo viên có năng lực giữ chức vụ tổ trưởng
Xác định được vai trò tổ trưởng chuyên môn rất quan trọng: là người chịu
sự quản lý của ban giám hiệu nhà trường, có nhiệm vụ truyền lại những chỉ đạo
về các hoạt động trong nhà trường.Vì vậy, muốn chỉ đạo tốt hoạt động của tổ, tôi
đã cân nhắc và chọn tổ trưởng phải là giáo viên có năng lực quản lý và phải là:
- Người giáo viên tiêu biểu trong tổ khối cả về năng lực chuyên môn và phẩm
chất đạo đức, có uy tín trong đội ngũ và uy tín với học sinh, cha mẹ học sinh,
đồng thời phải là người có khả năng thuyết phục, vận động quần chúng, có khí
chất mạnh mẽ, không ngại va chạm, dám đấu tranh tự phê bình và phê bình; phải
là người tích cực đi đầu, xung phong gương mẫu trong mọi hoạt động, có kiến
thức vững vàng, nhất là hoạt động phải có kế hoạch.
- Người nhiệt tình, kiên quyết, giám quyết định, chịu trách nhiệm với công
việc, am hiểu công việc, đồng thời có nhiều đóng góp tích cực trong việc xây
dựng tập thể vững mạnh.
- Người sẵn sàng giúp đỡ đồng nghiệp về mọi mặt. Điều cốt lỏi là biết động
viên tinh thần, khích lệ sự cố gắng phấn đấu của mọi thành viên trong tổ.
- Biết lắng nghe, phân tích dư luận quần chúng, giải quyết kịp thời những
mâu thuẫn, thắc mắc, tạo sự hòa hợp thống nhất và gắn bó các thành viên trong
tổ với nhau.
Để việc chọn tổ trưởng chuyên môn được chính xác, đầu mỗi năm học, dựa
trên cơ sở kết quả công tác và uy tín của từng giáo viên trong các năm học trước
gần nhất, tôi tham mưu với hiệu trưởng thống nhất quan điểm chọn tổ trưởng. Vì
tổ trưởng chuyên môn là người quản lý trực tiếp các thành viên trong tổ. Chất
4
lượng tổ chuyên môn nâng lên hay không, chất lượng đội ngũ giáo viên trong tổ
được nâng lên hay không là do việc đầu tư xây dựng, quản lý tổ chuyên môn
một cách hiệu quả.
5.2.2. Xây dựng mối quan hệ tình bạn, tình đồng nghiệp chân thành
giữa các thành viên trong tổ
Để tạo được một tập thể tốt về mọi mặt và cùng tiến trong công tác, tôi đã tập
trung vào một số việc sau:
- Tăng cường việc xây dựng mọi quan hệ giữa các thành viên trong tập thể từ
tính cách của mỗi người như lòng yêu mến, tôn trọng đồng nghiệp, quan tâm
hợp tác giáo dục, lo lắng công việc chung của tổ, của nhà trường, biết trách
nhiệm của mình với công việc, với tập thể, có ý thức tổ chức kỉ luật, tôn trọng
lãnh đạo.
- Dân chủ hóa hoạt động của tổ, tạo mọi điều kiện cho từng thành viên cùng
tham gia vào những công việc chung, tích cực đóng góp xây dựng tập thể vững
mạnh.
- Tổ trưởng và giáo viên phải thực sự đoàn kết, mạnh dạn tự phê bình và phê
bình, thực hiện công bằng trong xử sự, tạo sự tin yêu của tập thể.
5.2.3. Giúp các thành viên trong tổ nhận thức được tầm quan trọng của
việc sinh hoạt tổ chuyên môn
Để nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường thì người quản lý phải
làm cho giáo viên nhận thức rõ: sinh hoạt tổ chuyên môn là hoạt động nhằm bồi
dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực sư phạm cho giáo viên, góp phần tháo
gỡ những khó khăn trong quá trình giảng dạy, là hoạt động học tập lẫn nhau, là
nơi thử nghiệm và trải nghiệm những cái mới, là nơi kết nối giữa lý thuyết với
thực hành.
Qua sinh hoạt tổ chuyên môn giáo viên học được nhiều điều để phát triển
năng lực chuyên môn của mình, nâng cao chất lượng các bài học của học sinh.
Cùng nhau xây dựng và tạo nên văn hoá nhà trường, cộng tác giải quyết các vấn
đề đặt ra (ví dụ: các thắc mắc về chương trình – sách giáo khoa, việc đổi mới
phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra, đánh giá, việc học tập của học sinh, ...)
5
5.2.4. Phát huy vai trò của tổ trưởng chuyên môn
- Căn cứ vào kế hoạch của nhà trường, tổ trưởng chuyên môn cần chủ
động xây dựng kế hoạch chuyên môn của tổ. Kế hoạch cần chi tiết, cụ thể, rõ
ràng và phải cụ thể được kế hoạch tháng, tuần, ngày; nội dung, biện pháp thực
hiện, người thực hiện, thời gian thực hiện, thời gian hoàn thành, kết quả,…
Người quản lý cần hỗ trợ cho tổ trưởng chuyên môn trong việc sắp xếp
phân công công việc trong tổ, vì đây là khâu hết sức quan trọng. Người tổ trưởng
chuyên môn phải nắm được mặt mạnh, mặt yếu của mỗi giáo viên từ đó phân công
công việc hợp lý với từng thành viên trong tổ. Phân công hợp lý sẽ tạo điều kiện
cho mọi người phát huy được tài năng, nâng cao hiệu quả chất lượng giáo dục. Khi
phân công cần đảm bảo đến lợi ích của học sinh (bố trí giáo viên cũ xen giáo viên
mới, giáo viên giỏi kèm giáo viên còn hạn chế để hỗ trợ khi soạn giảng và trao đổi
kinh nghiệm.); đảm bảo khối lượng công việc đối với mỗi giáo viên; quan tâm đúng
mức tới nguyện vọng, sức khỏe của mỗi thành viên. Tổ trưởng dự kiến phân công
phải có sự trao đổi, tham khảo ý kiến của ban giám hiệu.
- Tổ trưởng chuyên môn cần chủ động lựa chọn và lên kế hoạch thực hiện
chuyên đề theo tình hình thực tế của tổ khối.
- Chủ động tham mưu với lãnh đạo nhà trường các vấn đề về chuyên môn.
Các kế hoạch của tổ chuyên môn phải được sự kiểm duyệt của ban giám hiệu
trước khi triển khai trong tổ. Tổ trưởng phải chuẩn bị kĩ nội dung các lần họp tổ,
có thể thông báo trước nội dung cần thiết để các thành viên trong tổ chuẩn bị.
- Sau khi các thành viên trong tổ thảo luận, bàn bạc những vấn đề chưa
thống nhất thì tổ trưởng là người đưa ra quyết định cuối cùng. Nếu gặp khó
khăn mà tổ trưởng không tự giải quyết được thì có thể xin ý kiến của lãnh đạo
nhà trường.
- Cùng với lãnh đạo nhà trường dự giờ thăm lớp các giáo viên trong tổ để
có nhận xét chính xác về tay nghề của giáo viên, từ đó có biện pháp nâng cao tay
nghề giáo viên trong tổ một cách hiệu quả nhất.
5.2.5. Thực hiện tốt vai trò của Phó Hiệu trưởng trong công tác chỉ đạo
sinh hoạt chuyên môn của tổ khối
6
- Tôi sắp xếp công việc và thường xuyên dự họp tổ khối để kịp thời nắm
bắt thông tin, nắm bắt nhu cầu của giáo viên, các vướng mắc về chuyên môn để
có biện pháp kịp thời, nắm bắt được các vấn đề này, tôi yêu cầu tổ khối chủ
động đưa vấn đề ra bàn bạc, thảo luận. Có thể tổ chức thành chuyên đề nhằm
giúp giáo viên định hướng được vấn đề.
- Tôi thường xuyên khơi gợi cho giáo viên mạnh dạn bày tỏ ý kiến của
mình. Đặt vấn đề giúp giáo viên động não tìm ra cách giải quyết. Mỗi giáo viên
đều đưa ra một cách giải quyết, nhiều giáo viên sẽ có nhiều cách giải quyết khác
nhau. Từ đó chọn lựa ra những cách thực hiện phù hợp nhất trong tổ.
- Hướng dẫn tổ trưởng xây dựng kế hoạch họp phù hợp, hiệu quả trong tổ.
Nội dung họp cần xoáy sâu vào chuyên môn, tìm cách giải quyết, cách thực hiện
nội dung các bài khó dạy, các phương pháp, hình thức dạy học cũng như công
tác chủ nhiệm lớp phù hợp, hiệu quả. Trao đổi kinh nghiệm về việc bồi dưỡng
học sinh năng khiếu, hỗ trợ, giúp đỡ học sinh chưa hoàn thành môn học, chưa
đạt năng lực, phẩm chất.
- Tôi luôn tìm tòi, học hỏi để nắm vững chuyên môn, chương trình cũng
như các phương pháp, quy trình giảng dạy để hỗ trợ thêm cho các tổ khối trưởng
những khó khăn trong tổ, cùng đồng hành với họ trong việc nâng cao chất lượng
giáo dục trong nhà trường.
- Mỗi tháng tôi đều có buổi họp với các tổ trưởng chuyên môn nhằm đánh
giá rút kinh nghiệm những kết quả, những mặt làm được và chưa làm được của
các tổ trưởng một cách thẳng thắn, chân tình nhằm giúp họ thực hiện tốt hơn vai
trò, nhiệm vụ của mình.
5.2.6. Tăng cường biện pháp quản lý chương trình, kế hoạch giảng dạy
Mục tiêu giáo dục của trường Tiểu học được thể hiện trong chương trình
giảng dạy các môn học theo quy định của Bộ GD&ĐT. Việc thực hiện đầy đủ,
nghiêm túc chương trình là yêu cầu bắt buộc đối với tất cả giáo viên.
Để quản lý việc thực hiện chương trình giảng dạy, thông thường Phó hiệu
trưởng nhà trường phải thực hiện các công việc sau:
7
- Triển khai đầy đủ, kịp thời sự chỉ đạo của Bộ GD&ĐT về giảng dạy các
môn học của từng năm học, đặc biệt là những nội dung mới bổ sung hoặc điều
chỉnh trong chương trình giảng dạy. Trên cơ sở chương trình các môn học và
hướng dẫn của cấp trên hàng năm, từng giáo viên lập kế hoạch giảng dạy của
mình một cách chi tiết cho năm học, kế hoạch giảng dạy của giáo viên phải được
thông qua tổ chuyên môn để bàn bạc và kiểm tra.
- Chỉ đạo lập thời khoá biểu hợp lý, khoa học, đảm bảo quyền lợi của giáo
viên và quyền lợi học tập của học sinh, dùng thời khoá biểu để quản lý giảng
dạy hàng ngày, qua đó nắm bắt được việc thực hiện chương trình giảng dạy của
giáo viên.
- Tổ chức hoạt động thăm lớp dự giờ của các tổ chuyên môn, bản thân
Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng cũng thường xuyên dự giờ của giáo viên để
kiểm tra việc thực hiện chương trình, kế hoạch giảng dạy và trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ của giáo viên.
- Hàng tháng, quy định các tổ khối báo cáo việc thực hiện chương trình
của các thành viên trong tổ, các giáo viên chủ nhiệm báo cáo tình hình học tập
của lớp. Nếu phát hiện được các trường hợp thực hiện chưa đúng hoặc có những
kiến nghị xác đáng của giáo viên chủ nhiệm và học sinh, nhà trường thông báo
đến giáo viên bộ môn và yêu cầu giáo viên có biện pháp khắc phục.
- Đối với giáo viên được phân công dạy bồi dưỡng học sinh năng khiếu và
hỗ trợ học sinh chưa hoàn thành nội dung học tập môn học thì yêu cầu các tổ
khối xây dựng kế hoạch, tổ chức dạy chuyên đề, phân công người phụ trách các
chuyên đề và tổ chức thực hiện.
5.2.7. Đổi mới phương pháp dạy học thông qua sinh hoạt tổ chuyên
môn
Hiện nay, việc đổi mới cách dạy, cách học đang được toàn ngành đặc biệt
quan tâm. Việc đổi mới phương pháp dạy học tập trung theo hướng nâng cao
tính tích cực, chủ động của học sinh trong hoạt động nhận thức.
Quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học tức là đòi hỏi giáo viên phải
nắm vững các phương pháp dạy học, áp dụng thành thạo các phương pháp dạy
8
học truyền thống và phối hợp chúng với các phương pháp dạy học hiện đại theo
một hệ thống phương pháp dạy học phù hợp với nội dung từng bài dạy, với
phương tiện dạy học hiện có của nhà trường.
Muốn vậy, với vai trò Phó hiệu trưởng nhà trường tôi thực hiện các công
việc sau:
- Cung cấp cho tổ trưởng những quan điểm cơ bản của BGD&ĐT, nâng
cao hiểu biết về phương pháp dạy học mới theo sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục
và Sở GD&ĐT.
- Yêu cầu các tổ chuyên môn có kế hoạch tổ chức sinh hoạt chuyên đề về
đổi mới phương pháp dạy học, tổ chức thao giảng, rút kinh nghiệm để hoàn
thiện dần phương pháp dạy học.
- Yêu cầu giáo viên tự học, tự bồi dưỡng qua các lần sinh hoạt tổ chuyên
môn để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Việc tổ chức cho giáo viên dự đầy đủ các lớp tập huấn, lớp chuyên đề sẽ
giúp họ nắm được quy trình giảng dạy của các khối, nắm được đặc trưng các bộ
môn, phân môn, hình dung được các đơn vị kiến thức của các khối để dạy đúng
yêu cầu của khối mình được phân công; có thể giảng dạy được ở các khối khác
theo yêu cầu của ban giám hiệu.
5.2.8. Nâng cao năng lực tự học, tự bồi dưỡngcủa giáo viên thông qua
sinh hoạt tổ chuyên môn
Ban giám hiệu tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên có thời gian tự học, tự
bồi dưỡng. Coi trọng những buổi sinh hoạt tổ chuyên môn. Hàng tháng tổ
chuyên môn phải tổ chức trao đổi giảng dạy theo chuyên đề, mỗi giáo viên dự
giờ của đồng nghiệp ít nhất 2 tiết/tháng để rút kinh nghiệm giờ dạy. Thảo luận
trao đổi ý kiến với những bài dạy khó, bài giảng mẫu, bài soạn mẫu, những vấn
đề khó và thống nhất chung những kiến thức cơ bản để kiểm tra, đánh giá học
sinh theo khối. Tổ chức các hoạt động theo chủ đề trong các buổi sinh hoạt
chuyên môn tập trung vào một số điểm mới của năm học. Trong khi tổ chức sinh
hoạt chuyên môn, phải tạo ra sự đa dạng hóa các loại hình sinh hoạt, tạo mọi cơ
hội để mọi người được trình bày ý kiến, phản ánh kinh nghiệm của mình hoặc
9
tiếp nhận những vấn đề mới mẽ, những nguồn thông tin bổ ích, tránh thuyết giáo
một chiều đơn điệu, nhàm chán. Người tổ trưởng chủ trì các buổi sinh hoạt
không chỉ có tài diễn thuyết mà còn phải có tài điều khiển làm chủ được quá
trình tham gia đóng góp ý kiến của các thành viên trong tổ. Có khả năng phân
tích, tổng hợp, giải quyết vấn đề, rút ra những kết luận cần thiết, hoặc nêu ra
những vấn đề để mọi người tiếp tục, bàn bạc suy nghĩ.
- Chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn, lấy đơn vị
tổ nhóm chuyên môn nhà trường là nơi chỉ đạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức,
chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, đổi mới phương pháp dạy học. Phát
huy tinh thần tự học, tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên.
Khuyến khích giáo viên tham gia học tập để nâng chuẩn đào tạo, tạo mọi
điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học để nâng cao nghiệp vụ chuyên
môn.
- Bồi dưỡng chuyên môn qua việc tổ chức chuyên đề, thao giảng:
Trong công tác quản lý chỉ đạo chuyên môn tôi đặc biệt chú ý đến hoạt
động tổ chức chuyên đề, thao giảng, có thể nói đây là một việc làm rất cần thiết
bởi vì với các nội dung cụ thể sẽ là những ví dụ sinh động giúp cho giáo viên
mắt thấy, tai nghe những gì mình được học ở lý thuyết và được chứng kiến trên
thực tế. Nhận thức vấn đề này tôi thường xuyên chỉ đạo tổ chuyên môn tổ chức
chuyên đề cho giáo viên được dự giờ và rút kinh nghiệm. Khuyến khích giáo
viên tham gia học tập để nâng chuẩn đào tạo, tạo mọi điều kiện cho giáo viên
tham gia các lớp học để nâng cao nghiệp vụ chuyên môn. Với những giáo viên
yếu về chuyên môn nghiệp vụ sư phạm, người quản lý cần kết hợp với khối
trưởng có biện pháp giúp đỡ thường xuyên bằng cách tổ chức các tiết chuyên đề
về phương pháp dạy học mới ở tổ khối để họ có điều kiện bồi dưỡng tại chỗ, dần
hoà nhập với phương pháp giảng dạy học mới. Với những giáo viên tuổi nghề
chưa nhiều, thiếu kinh nghiệm giảng dạy, cần động viên họ tích cực dự giờ đồng
nghiệp để nâng trình độ trên chuẩn.
10
Thông qua tiết dạy minh họa chuyên đề để so sánh, kiểm định việc vận dụng
lý thuyết vào thực hành. Qua mỗi tiết, chúng tôi cùng ngồi lại nhận xét, đánh giá
và rút kinh nghiệm một cách thẳng thắn với tinh thần giúp mhau cùng tiến bộ.
Nội dung hoạt động của tổ chuyên môn rất phong phú. Trong đó hoạt động
chuyên đề là một hoạt động cơ bản được qui định trong các hoạt động của tổ
chuyên môn. Hoạt động chuyên đề gắn liền với vị trí, chức năng của tổ chuyên
môn ở trường tiểu học và thực tiễn dạy học sinh động hiện nay ở nhà trường. Do
đó, sau khi thực dạy ba tuần, tôi họp các tổ khối trưởng bàn bạc đưa ra kế hoạch
mở các chuyên đề, phân công người dạy cụ thể, rồi tiến hành xây dựng các
chuyên đề.
Nội dung chuyên đề được đưa xuống tổ chuyên môn thảo luận. Ban giám
hiệu định hướng cho giáo viên thảo luận xoay quanh những khó khăn, vướng
mắc khi thực hiện những vấn đề mà chuyên đề đặt ra, đồng thời tự bản thân họ
phải tìm ra được biện pháp khắc phục những khó khăn đó, để sau khi tổ chức
chuyên đề xong bản thân giáo viên sẽ tự đối chiếu với cách thức họ đưa ra và từ
đó tự điều chỉnh những phương pháp dạy học cho phù hợp.
* Ví dụ : Dạy luyện nói cho HS lớp Một
Khó khăn khi dạy cho học sinh lớp Một luyện nói là: HS rất ít chịu nói. Khi nói
thì không thành câu hoặc dùng từ ngữ thiếu chính xác. Để HS nói được, giáo viên
thường đưa ra những gợi ý nhỏ để học sinh trả lời.
Vậy thì làm thế nào để học sinh tự tin khi nói và có thể nói tốt chủ đề yêu cầu
của bài. Nhiệm vụ của chuyên đề là phải giúp họ giải quyết được những gút mắc
này.
Để chuyên đề đạt hiệu quả thì giáo viên cần hiểu được rằng:
+ Hoạt động luyện nói của HS là hết sức quan trọng không thể bỏ qua
(mặc dù nó chỉ chiếm khoảng 10- 15 phút trong một tiết). Tuy nhiên nếu dạy tốt
hoạt động này sẽ giúp các em tự tin trong giao tiếp hằng ngày, mạnh dạn bày tỏ
ý kiến trước đám đông và điều quan trọng là sẽ giúp các em học tốt phân môn
Tập làm văn sau này.
11
+ Giờ luyện nói: học sinh phải vận dụng tất cả những vốn sống của mình
để nói. Chính vì vậy việc đưa ra từng câu hỏi nhỏ để gợi ý cho học sinh trả lời là
không phù hợp. Chỉ nên đưa từng gợi ý nhỏ đối với những em không biết cách
diễn đạt.
+ Đối với những chủ đề quen thuộc giáo viên cần khai thác triệt để vốn
sống của các em, phải chịu khó lắng nghe và kịp thời chỉnh sửa những từ ngữ
mà học sinh dùng chưa chính xác trong từng ngữ cảnh.
Sau từng chuyên đề đều chia tổ thảo luận đóng góp ý kiến theo các gợi ý:
+ Phương pháp và hình thức tổ chức phù hợp chưa? (nếu chưa thì đề xuất
phương pháp và hình thức tổ chức khác phù hợp hơn).
+ Nếu ta áp dụng như thế có khó khăn, vướng mắc gì không? (nếu có thì
nêu những khó khăn, vướng mắc)…
Trước đây mỗi khi thao giảng trường, tôi thường chỉ định một giáo viên có
nhiều kinh nghiệm dạy cho cả trường cùng dự. Sau khi dự giờ mức độ tiếp thu
của mỗi giáo viên chưa rõ, một số giáo viên đi dự giờ chưa có ý thức nghiêm túc
ghi chép không đầy đủ nên kết quả qua buổi thao giảng không cao. Hiện nay tôi
đã cải tiến lại cách tổ chức như sau: Mỗi khi thao giảng trường hoặc tổ khối thì
từng giáo viên ai cũng lần lượt được thực hiện. Giáo viên nào chưa mạnh dạn thì
được góp ý giúp đỡ để lần sau dạy tiếp cho đến khi có hoạt động đạt yêu cầu cao
hơn. Với biện pháp này giúp giáo viên học tập lẫn nhau rất nhiều. Khi dự giờ,
giáo viên đã có ý thức tốt hơn, chuẩn bị chu đáo, theo dõi ghi chép đầy đủ để
tham gia ý kiến cùng rút kinh nghiệm.
Từ những hình thức này sẽ tạo cơ hội cho giáo viên trao đổi kinh nghiệm về
việc thực hiện, đối chiếu với việc thực hiện của đồng nghiệp để rút ra những tồn
tại cần khắc phục, học hỏi những cái hay, cái tốt. Chúng tôi thực sự thấy hiệu
quả với những buổi thao giảng và các buổi chuyên đề. Sau mỗi tiết dạy là những
bài học không chỉ cho chính người giảng dạy mà còn cho tất cả thành viên trong
Hội đồng sư phạm, những lời góp ý sâu sắc, chính xác, chân thành và đầy tinh
thần xây dựng, luôn được tôn trọng, xem xét hưởng ứng. Qua việc thể hiện
thành công các chuyên đề trong tổ khối sẽ giúp giáo viên trưởng thành rất nhiều
12
về trình độ tay nghề, năng lực sư phạm, chất lượng người thầy được nâng lên,
phát huy được năng lực tiềm tàng, sáng kiến, kinh nghiệm của từng tổ viên trong
tổ khối, nhân rộng những kinh nghiệm tốt trong toàn trường, từ đó không ngừng
nâng cao chất lượng học tập của học sinh.
5.2.9. Nâng cao hiệu quả các buổi sinh hoạt chuyên môn
- Sinh hoạt chuyên môn tốt là điều kiện thuận lợi cho giáo viên bồi dưỡng
tay nghề, nâng cao chất lượng dạy học.
+ Ngay từ đầu năm học tôi chỉ đạo tổ chuyên môn họp định kỳ 2 lần/ tháng
theo quy định của ngành và công văn số 1315/BGDĐT-GDTH ngày 16/4/2020. Nội
dung họp phải phong phú, bàn sâu vào chuyên môn, cụ thể về việc thực hiện quy
chế chuyên môn; bàn bạc, thống nhất các tiết dạy khó, các bài dạy khó và hướng
giải quyết để giúp đỡ giáo viên có tay nghề còn non; thảo luận các nội dung
trong Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT về Quy định đánh giá học sinh tiểu học;
Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định
đánh giá học sinh tiểu học; Thông tư số 27/2020/TT-BGDĐT ngày 04/9/2020, Thông
tư Ban hành Quy định đánh giá HS tiểu học (năm học: 2020-2021 đối với lớp 1. Có
hiệu lực từ 20/10/2020), công văn 896 về về nội dung điều chỉnh theo vùng miền;
xây dựng các tiết lên lớp chuyên đề trong khối, toàn trường.... Tổ chức thao
giảng với những bài khó, tiết khó để thống nhất chung trong khối. Thông qua
các tiết thao giảng này giáo viên tìm ra các biện pháp giảng dạy tốt nhất và học
hỏi kinh nghiệm lẫn nhau của các đồng nghiệp.
+ Sinh hoạt chuyên môn toàn trường là những buổi sinh hoạt có trong kế
hoạch, theo từng chuyên đề để thống nhất phương pháp giảng dạy cho từng
môn, hoặc tổ chức lên lớp bằng giáo án điện tử để giáo viên được dự, rút kinh
nghiệm đi đến thống nhất phương pháp dạy học mới.
+ Sinh hoạt chuyên môn ở từng cụm trường theo chỉ đạo chuyên môn của
phòng GD&ĐT như việc tổ chức các chuyên đề, đổi mới phương pháp dạy học,
hội thảo quy chế chuyên môn,… sẽ giúp giáo viên có điều kiện học tập đồng
nghiệp, nâng cao nghiệp vụ của mình.
13
- Thông qua các hình thức sinh hoạt chuyên môn ở tổ khối, trường và cụm
trường, giáo viên tự đánh giá được trình độ chuyên môn của mình đang ở mức
nào từ khâu xây dựng kế hoạch bài dạy đến kiến thức, kĩ năng sư phạm, kĩ năng
sử dụng giáo án điện tử, … Đây thực sự là dịp giáo viên được hoà mình trong
không khí sinh hoạt chuyên môn, được nghe, thấy và thể hiện mình trong môi
trường học tập bổ ích và lý thú. Cũng qua các buổi sinh hoạt chuyên môn tôi
đánh giá được khả năng của từng giáo viên khi họ thể hiện quan điểm của mình
với các hướng giải quyết phần bài khó, tiết dạy khó, góp ý với đồng nghiệp
trong khối, trong trường về kết quả giờ dự, cùng tranh luận giải quyết những
thắc mắc, băn khoăn khi giảng dạy để có ý kiến thống nhất.
- Ngoài việc dự giờ, tôi tham dự họp khối thường xuyên để lắng nghe giáo
viên trao đổi chuyên môn cũng như những khó khăn, vướng mắc trong giảng
dạy và từ đó có hướng điều chỉnh, khắc phục kịp thời cho phù hợp.
5.3. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
- Sáng kiến “Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn” được áp dụng
tại trường Tiểu học Thanh Phú A, thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước và đã
mang lại kết quả tốt.
- Sáng kiến có thể áp dụng rộng rãi cho tất cả các trường tiểu học trong và
ngoài tỉnh.
6. Những thông tin cần được bảo mật: không có
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Muốn áp dụng giải pháp đã trình bày trong sáng kiến đòi hỏi người thực
hiện phải có các điều kiện sau:
- Người quản lý phải vừa có tâm, vừa có tầm, am hiểu công việc, nhiệt
tình, kiên quyết, dám quyết định, có trách nhiệm với công việc.
- Người quản lý phải tích cực đi đầu, gương mẫu trong mọi hoạt động, có
kiến thức vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý, làm việc
luôn có kế hoạch.
14
- Ban giám hiệu cần quản lý chặt chẽ nội dung các buổi sinh hoạt chuyên
môn của tổ khối, phải chủ động vào cuộc cùng với các tổ trưởng chuyên môn
xây dựng kế hoạch chuyên môn chi tiết theo từng tháng.
- Cở sở vật chất của nhà trường phải tương đối đầy đủ.
8. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tác giả
a. Kết quả:
Nhờ sự nỗ lực của bản thân trong công tác nâng cao chất lượng sinh hoạt
tổ chuyên môn trong nhà trường đã mang lại kết quả rất khả quan như sau:
- Chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn được nâng lên rõ rệt. Nội dung buổi
họp có chiều sâu, phong phú và hiệu quả hơn. Người tổ trưởng cũng bản lĩnh
hơn, điều hành công việc một cách khoa học, triển khai và thực hiện tốt các chỉ
đạo của ngành cũng như của nhà trường. Tham mưu tốt với lãnh đạo nhà trường
trong các vấn đề về chuyên môn, mạnh dạn xử lý, điều hành các hoạt động của
tổ trong phạm vi quyền hạn của mình.
- Bên cạnh đó chất lượng tay nghề của giáo viên cũng được nâng cao. 100%
giáo viên có khả năng vận dụng hiệu quả các hoạt động theo chương trình đổi
mới và ứng dựng tốt công nghệ thông tin trong giảng dạy, không còn giáo viên
tay nghề yếu kém. Hiệu quả giảng dạy cũng được nâng lên rõ rệt. Giáo viên có
lòng tự tin khi lên lớp. Kịp thời giúp đỡ lẫn nhau về chuyên môn, nghiệp vụ, về
phương pháp soạn giảng …, tạo được niềm tin trong phụ huynh, đồng nghiệp và
chính quyền địa phương.
- Các giáo viên trường tôi đã biết lựa chọn các phương pháp giảng dạy phù
hợp với đặc trưng môn học. Hình thức giảng dạy phong phú nhằm tích cực hoá
các hình thức học tập của học sinh.
- Các thành viên trong tổ có tinh thần trách nhiệm trong mọi hoạt động, có
tinh thần tự học để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
- Xây dựng tốt nền nếp sinh hoạt, nội dung phong phú, có chất lượng.
- Thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp: xây dựng nền nếp lớp tự quản, duy
trì sĩ số 100%, gắn bó chặt chẽ với gia đình học sinh.
15
- Nền nếp kỉ cương trong tổ khối, trong nhà trường luôn được giữ vững,
luôn có ý thức phấn đấu vươn lên trong công việc.
- Bản thân cũng được mở rộng thêm vốn hiểu biết cũng như nghiệp vụ quản
lý.
b. Bài học kinh nghiệm:
Từ giải pháp đã thực hiện trên, tôi rút ra những kinh nghiệm sau:
- Người làm công tác quản lý cần biết khai thác, phát huy mặt mạnh của
từng nhân tố trong nhà trường, tạo ra sức mạnh tổng hợp nhằm nâng cao chất
lượng dạy và học trong trường tiểu học.
- Nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò, nhiệm vụ, chức năng của tổ trưởng
chuyên môn. Từ đó có quyết định đúng đắn trong việc cơ cấu và chọn tổ trưởng
chuyên môn.
- Phải biết khẳng định tổ chuyên môn có vai trò hết sức quan trọng trong
hoạt động chung của nhà trường. Kết quả hoạt động tổ chuyên môn là một trong
những yếu tố quyết định sự thành công của hoạt động trong nhà trường. Vì thế
việc nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn là nhiệm vụ hết sức quan
trọng của lãnh đạo nhà trường trong giai đoạn hiện nay. Nó là một trong những
yếu tố quyết định chất lượng, hiệu quả đào tạo của nhà trường.
- Nâng cao hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn không thể có kết quả trong
một thời gian ngắn, muốn thành công còn đòi hỏi có sự hợp tác của các thành
viên trong tổ, cùng sự quyết tâm tự học tự rèn của từng thành viên.
- Người làm công tác quản lý phải am hiểu, say mê với công tác chuyên
môn; tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tổ chuyên môn hoạt động có hiệu quả; phải
biết nắm bắt và sử dụng những thông tin từ tổ chuyên môn để quyết định chính
xác, hữu hiệu trong mọi công việc; phải tạo điều kiện giúp đỡ tổ chuyên môn
hoạt động đúng mục tiêu đã định; hướng dẫn tổ chuyên môn lập kế hoạch hoạt
động một cách đầy đủ về nội dung, phương pháp và chỉ tiêu phấn đấu cụ thể.
Ngoài ra, cũng cần theo dõi, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch, cập nhật các chỉ
tiêu đã đạt được để kịp thời uốn nắn, thúc đẩy các hoạt động.
16
- Thường xuyên tham gia sinh hoạt với tổ để giải quyết những thắc mắc của
tổ cũng như chỉ đạo kịp thời .
- Tổ chức các chuyên đề dạy học để tổ chuyên môn nghiên cứu, trao đổi,
giao lưu với đồng nghiệp nhằm tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tinh thần
tập thể và góp phần xây dựng nhà trường ngày càng vững mạnh và tiến lên theo
sự phát triển không ngừng của xã hội hiện nay.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong quá trình
nghiên cứu và thực hiện tại đơn vị.
Thông qua đề tài này, tôi rất mong được sự đóng góp chân tình của các thầy
cô để nội dung đề tài được hoàn thiện hơn và có hiệu quả cao hơn trong quá
trình thực hiện ở thời gian tới .
Đánh giá của Hội đồng Sáng kiến trường Tiểu học Thanh Phú A
Thanh Phú, ngày … tháng...... năm 2021
CHỦ TỊCH HĐSK
Phạm Văn Hưng
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Thanh Phú , ngày 28 tháng 02 năm 2021
Người nộp đơn
Lê Thị Thu
17