DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
Viết tắt
Đọc là
BGDĐT - GDTrH
Bộ Giáo Dục Đào Tạo – Giáo dục trung học
SKKN
Sáng kiến kinh nghiệm
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 3
---------------------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
“TỐ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO CHO
HỌC SINH QUA DẠY HỌC CHỦ ĐỀ: QUANG HỢP Ở THỰC VẬT,
SINH HỌC LỚP 11 - THPT”
Lĩnh vực: Sinh học
Họ và tên: Nguyễn Thị Thu
Tổ: Tự nhiên
Đơn vị: Trường THPT Quỳnh Lưu 3
Điện thoại: 0966151917
Email: nguyenthithu.ql3@gmail.com
Năm học: 2020 – 2021
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
Viết tắt
Đọc là
BGDĐT - GDTrH
Bộ Giáo Dục Đào Tạo – Giáo dục trung học
SKKN
Sáng kiến kinh nghiệm
THPT
Trung học Phổ thông
GV
Giáo viên
HS
Học sinh
CNTT
Công nghệ thông tin
PPDH
Phương pháp dạy học
GDPT
Giáo dục phổ thông
HĐTNST
Hoạt động trải nghiệm sáng tạo
NL
Năng lực
NCKH
Nghiên cứu khoa học
TNSP
Thực nghiệm sư phạm
KHGD
Kế hoạch giáo dục
TN
Thực nghiệm
THPT
Trung học phổ thông
NXB
Nhà xuất bản
SGK
Sách giáo khoa
MC
Người dẫn chương trình
(Master of Ceremonies)
PL
Phụ lục
MỤC LỤC
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ.......................................................................................... 1
1.1. Lí do chọn đề tài ............................................................................................... 1
1.2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................ 2
1.3. Nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................................... 2
1.4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 3
1.5. Kế hoạch nghiên cứu ........................................................................................ 3
1.6. Đóng góp của đề tài .......................................................................................... 4
PHẦN 2 : NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................. 5
2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN .............................................................................................. 5
2.1.1. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo .............................................................. 5
2.1.2. Đặc điểm của hoạt động trải nghiệm sáng tạo ........................................ 5
2.1.3. Vai trò ưu thế của hoạt động trải nghiệm sáng tạo ................................. 7
2.1.4. Kết quả của hoạt động trải nghiệm sáng tạo ........................................... 7
2.1.5. Các nguyên tắc thiết kế hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học . 7
2.1.6. Các bước thiết kế tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo ..................... 8
2.1.7. Các hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học chủ
đề môn Sinh học .............................................................................................. 10
2.1.8.Vai trò của học sinh và giáo viên trong dạy học TNST ......................... 12
2.1.8.1.Vai trò của học sinh: ........................................................................... 12
2.1.8.2.Vai trò của giáo viên: .......................................................................... 13
2.1.9. Quan điểm vận dụng dạy học trải nghiệm sáng tạo trong dạy học môn
Sinh học ở trường THPT qua những xu hướng đổi mới và phát triển phương
pháp dạy học .................................................................................................... 13
2.2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ .............................................................................. 14
2.2.1.Thực trạng vận dụng DHTNST vào dạy học chủ đề môn Sinh học ở
trường THPT ................................................................................................... 14
2.2.2. Thuận lợi và khó khăn trong việc áp dụng đề tài .................................. 15
2.3. THIẾT KẾ CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO
TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT, SINH HỌC
LỚP 11. ................................................................................................................... 17
2.3.1. Phân tích nội dung và cấu trúc của chủ đề: Quang hợp ở thực vật ....... 17
(5 tiết) .............................................................................................................. 17
2.3.2. Kế hoạch tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo .......................... 19
2.3.3. Triển khai thực hiện các HĐTNST khi dạy chủ đề: Quang hợp ở thực
vật .................................................................................................................... 22
2.3.4. Công cụ đánh giá: .................................................................................. 46
2.4: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ........................................................................ 46
2.4.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm ............................................................ 46
2.4.2. Bố trí TN ............................................................................................... 46
PHẦN 3: KẾT LUẬN .......................................................................................... 48
3.1.Kết luận ............................................................................................................ 48
3.2. Kiến nghị ......................................................................................................... 49
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 51
“Tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học chủ đề: Quang hợp ở
thực vật, Sinh học 11 – THPT”
1
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Lí do chọn đề tài
Trong giai đoạn giáo dục hiện nay, đổi mới phương pháp nhằm nâng cao chất lượng
dạy học là vấn đề được quan tâm hàng đầu. Một trong những quan điểm đổi mới giáo
dục và đào tạo ở nước ta là: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo
hướng hiện đại, phát huy tính tích cực, chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu trang
bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với
hành, lý luận gắn bó với thực tiễn. Khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ
máy móc. Chuyến từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức các hình thức học tập đa dạng,
chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học…đặc biệt nhấn mạnh
hình thức học tập trải nghiệm”.
Các hoạt động trải nghiệm giúp học sinh tăng cường khả năng quan sát, học hỏi và cọ
xát với thực tế, thu lượm và xử lí thông tin từ môi trường xung quanh từ đó đi đến hành
động sáng tạo và biến đổi thực tế mà các em quan sát được. Hoạt động trải nghiệm
cũng làm cho nội dung giáo dục không bị bó hẹp trong chương trình sách giáo khoa mà
gắn liền với thực tiễn đời sống xã hội. Việc dạy học gắn lý thuyết với thực tiễn giúp học
sinh trong quá trình trải nghiệm thể hiện được giái trị bản thân, thiết lập được mối quan
hệ cá nhân với cá nhân khác và với tập thể, mối quan hệ giữa môi trường học tập và
môi trường sống.
Trong đó Sinh học là môn học kết hợp chặt chẽ giữa lí thuyết và thực nghiệm, là
cầu nối với các ngành khoa học tự nhiên khác, các môn học khác như vật lí, hóa
học. Sinh học đóng vai trò rất quan trọng đối với đời sống, sản xuất, góp phần vào
sự phát triển kinh tế - xã hội.
Trong chương trình giáo dục phổ thông mới, Sinh học là môn học được lựa chọn
theo nguyện vọng và định hướng nghề nghiệp của học sinh. Theo Ban phát triển
các chương trình môn học thì chương trình môn Sinh học cấp THPT giúp HS phát
triển các năng lực thành phần của năng lực tìm hiểu tự nhiên, gắn với chuyên môn
về sinh học như: năng lực nhận thức kiến thức sinh học; năng lực tìm tòi, khám
phá kiến thức sinh học; năng lực vận dụng kiến thức sinh học vào thực tiễn cuộc
sống. Từ đó, HS biết ứng xử với tự nhiên một cách đúng đắn, khoa học và có khả
năng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích của mình cũng như
điều kiện và hoàn cảnh của bản thân, gia đình. Vì vậy, các phương pháp giáo dục
chủ yếu được lựa chọn theo các định hướng như định hướng hoạt động và định
hướng dạy học tích cực.
Tuy nhiên, trong thực tế giảng dạy ở các trường phổ thông hiện nay, hầu hết các
GV chỉ chú trọng việc cung cấp kiến thức lí thuyết cho HS, rèn luyện kĩ năng làm
