A. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
I. LÍ DO CH N SÁNG KI N KINH NGHI MỌ Ế Ệ
Vui ch i là m t ho t đng không th thi u đc c a con ng i ơ ộ ạ ộ ể ế ượ ủ ườ ở
m i l a tu i, đc bi t là l a tu i ti u h c. B i l , nó phù h p v i đcọ ứ ổ ặ ệ ở ứ ổ ể ọ ở ẽ ợ ớ ặ
đi m tâm sinh lí c a l a tu i này. Vui ch i không nh ng giúp cho các emể ủ ứ ổ ơ ữ
đc rèn luy n th l c, rèn luy n các giác quan mà nó còn t o c h i choượ ệ ể ự ệ ạ ơ ộ
các em đc giao l u v i nhau, đc h p tác v i b n bè, đng đi trongượ ư ớ ượ ợ ớ ạ ồ ộ
nhóm, trong t ….thông qua đó, các em s d n đc hoàn thi n nh ng kĩổ ẽ ầ ượ ệ ữ
năng giao ti p. Đó là kĩ năng đc đt ra hàng đu trong m c tiêu c a mônế ượ ặ ầ ụ ủ
Ti ng Vi t b c Ti u h c nói chung và c a môn Ti ng Vi t l p 5 nóiế ệ ậ ể ọ ủ ế ệ ở ớ
riêng. Đi u đó ch ng t : ho t đng vui ch i là ho t đng h tr cho vi cề ứ ỏ ạ ộ ơ ạ ộ ỗ ợ ệ
h c. ọ
Là m t Phó hi u tr ng tr c ti p ch đo v chuyên môn tôi nh nộ ệ ưở ự ế ỉ ạ ề ậ
th y n u k t h p s d ng hình th c trò ch i trong h c t p môn Ti ngấ ế ế ợ ử ụ ứ ơ ọ ậ ế
Vi t s mang l i hi u qu cao . B i vì :ệ ẽ ạ ệ ả ở
Nó là m t hình th c ho t đng h c t p, t o ra b u không khí trongộ ứ ạ ộ ọ ậ ạ ầ
l p h c d ch u, tho i mái làm cho h c sinh ti p thu ki n th c t giác, tíchớ ọ ễ ị ả ọ ế ế ứ ự
c c trong tâm tr ng h h i, vui t i.ự ạ ồ ở ươ
Giúp h c sinh rèn luy n, c ng c , ti p thu ki n th c đng th i, phátọ ệ ủ ố ế ế ứ ồ ờ
tri n v n kinh nghi m mà các em đã đc tích lũy trong cu c s ng thôngể ố ệ ượ ộ ố
qua ho t đng ch i.ạ ộ ơ
Phát tri n t duy nhanh nh y, óc sáng t o, x lí nhanh các tình hu ngể ư ạ ạ ử ố
khi tham gia trò ch i.ơ
Phát huy năng l c cá nhân, rèn tính hòa nh p c ng đng, nâng caoự ậ ộ ồ
năng l c h p tác đng th i giáo d c ý th c t ch c k lu t, có tính đngự ợ ồ ờ ụ ứ ổ ứ ỉ ậ ồ
đi khi tham gia trò ch i h c t p.ộ ơ ọ ậ
Tóm l i, trò ch i không ch là ph ng ti n mà còn là ph ng phápạ ơ ỉ ươ ệ ươ
giáo d c. V y làm th nào đ t ch c đc các trò ch i h c t p th t sụ ậ ế ể ổ ứ ượ ơ ọ ậ ậ ự
hi u qu trong nh ng gi Ti ng Vi t. Đó là đi u tôi luôn suy nghĩ, tìm tòiệ ả ữ ờ ế ệ ề
1
nên tôi đã m nh d n ch n đ tài ạ ạ ọ ề “Làm th nào đ v n d ng và thi t kế ể ậ ụ ế ế
trò ch i h c t p Ti ng Vi t l p 5 đt hi u qu ”.ơ ọ ậ ế ệ ớ ạ ệ ả
II- M C ĐÍCH VI T SÁNG KI N KINH NGHI MỤ Ế Ế Ệ :
Tôi vi t sáng ki n kinh nghi m này v i mong mu n :ế ế ệ ớ ố
1. Ghi l i nh ng bi n pháp mình đã làm đ suy ng m, đ ch n l c và đúcạ ữ ệ ể ẫ ể ọ ọ
k t thành kinh nghi m c a b n thân.ế ệ ủ ả
2. Đc chia s v i đng nghi p nh ng vi c đã làm và đã thành công trongượ ẻ ớ ồ ệ ữ ệ
ch đo chuyên môn.ỉ ạ
3.Nh n đc nh ng l i góp ý, nh n xét t nh ng đng nghi p, Hi uậ ượ ữ ờ ậ ừ ữ ồ ệ ệ
tr ng nhà tr ng, t Phòng Giáo d c và t các b n đng nghi p c a tr ngưở ườ ừ ụ ừ ạ ồ ệ ủ ườ
khác, đ tôi phát huy nh ng m t m nh, đi u ch nh, kh c ph c nh ng thi u sótể ữ ặ ạ ề ỉ ắ ụ ữ ế
cho hoàn thi n h n.ệ ơ
4. Rèn luy n tinh th n năng đng; gi l a lòng say mê, sáng t o; c g ngệ ầ ộ ữ ử ạ ố ắ
h c t p, t c i t o mình đ theo k p s ti n b c a th i đi.ọ ậ ự ả ạ ể ị ự ế ộ ủ ờ ạ
III- GI I H N C A SÁNG KI N KINH NGHI M:Ớ Ạ Ủ Ế Ệ
Đ tài sáng ki n kinh nghi m c a tôi ch h ng vào phân môn Ti ngề ế ệ ủ ỉ ướ ế
Vi t l p 5 ch y u th c hi n tr ng ti u h c Tân Chánh A-ph ng 2.ệ ớ ủ ế ự ệ ở ườ ể ọ ườ
.
2
B- PH N N I DUNGẦ Ộ
I. C S LÝ LU N :Ơ Ở Ậ
Bài t p Ti ng Vi t trong sách giáo khoa l p 5 bao gi cũng nh mậ ế ệ ớ ờ ằ
hình thành cho h c sinh m t đn v ki n th c hay rèn luy n cho h c sinhọ ộ ơ ị ế ứ ệ ọ
m t kĩ năng s d ng ki n th c ti ng Vi t đã h c vào m t tình hu ng cộ ử ụ ế ứ ế ệ ọ ộ ố ụ
th . M i bài t p th ng ch đ c p đn m t khía c nh c a n i dung bàiể ỗ ậ ườ ỉ ề ậ ế ộ ạ ủ ộ
h c t m c đ th p đn m c đ cao nh m rèn luy n các thao tác t duyọ ừ ứ ộ ấ ế ứ ộ ằ ệ ư
cho h c sinh.ọ
Ví d : Ti t Luy n t và câu bài ‘’ Luy n t p thay th t ng đ liênụ ế ệ ừ ệ ậ ế ừ ữ ể
k t câu’’Sách Ti ng Vi t 5, t p 2, trang 86.ế ế ệ ậ
Bài 1 : Trong đo n văn sau, ng i vi t đã dùng nh ng t ng nào đạ ườ ế ữ ừ ữ ể
ch nhân v t Phù Đng Thiên V ng ( Thánh Gióng ) ? Vi c dùng nhi u tỉ ậ ổ ươ ệ ề ừ
ng thay th cho nhau nh v y có tác d ng gì ?ữ ế ư ậ ụ
B c đu bài t p ch yêu c u h c sinh nh n bi t nh ng t ng chướ ầ ậ ỉ ầ ọ ậ ế ữ ừ ữ ỉ
nhân v t Phù Đng Thiên V ng có trong đo n văn ( m c đ bi t ). Sauậ ổ ươ ạ ứ ộ ế
đó ph i nêu đc tác d ng c a vi c thay th t ng ( m c đ hi u ).ả ượ ụ ủ ệ ế ừ ữ ứ ộ ể
Nh v y thông qua bài t p 1, h c sinh đc rèn nh ng kĩ năng t duy ư ậ ậ ọ ượ ữ ư ở
m c đ th p đó là : bi t- hi u.ứ ộ ấ ế ể
Bài 2 : Hãy thay th nh ng t ng l p l i trong hai đo n văn sauế ữ ừ ữ ặ ạ ạ
b ng đi t ho c t ng đng nghĩaằ ạ ừ ặ ừ ữ ồ
Sang bài t p 2, h c sinh ph i xác đnh đc t ng đc l p l iậ ọ ả ị ượ ừ ữ ượ ặ ạ
trong hai đo n văn và dùng t ng khác đ thay th . Nh v y m c đ yêuạ ừ ữ ể ế ư ậ ứ ộ
c u c a bài t p cao h n, h c sinh ph i bi t cách v n d ng t ng đ thayầ ủ ậ ơ ọ ả ế ậ ụ ừ ữ ể
th ( m c đ v n d ng ) và thay th cho phù h p, làm cho đo n văn hayế ứ ộ ậ ụ ế ợ ạ
h n( m c đ phân tích ). Mu n đt đc đi u đó thì ngoài vi c bi t cáchơ ứ ộ ố ạ ượ ề ệ ế
3
v n d ng h c sinh còn ph i bi t phân tích xem vi c dùng t ng nào là phùậ ụ ọ ả ế ệ ừ ữ
h p nh t đ đo n văn tr nên hay h n. Thông qua bài t p 2, h c sinh đcợ ấ ể ạ ở ơ ậ ọ ượ
rèn kĩ năng t duy m c đ cao h n đó là : v n d ng- phân tích.ư ở ứ ộ ơ ậ ụ
Bài t p 3: Vi t m t đo n văn ng n k v m t t m g ng hi u h c,ậ ế ộ ạ ắ ể ề ộ ấ ươ ế ọ
trong đó có s d ng phép thay th t ng đ liên k t các câu.ử ụ ế ừ ữ ể ế
Yêu c u c a bài t p là h c sinh ph i t o ra đc m t đo n văn m iầ ủ ậ ọ ả ạ ượ ộ ạ ớ
có s d ng phép thay th t ng đ liên k t các câu ( m c đ t ngử ụ ế ừ ữ ể ế ứ ộ ổ
h p).Ngoài ra, h c sinh còn ph i bi t cách đánh giá s n ph m c a mình vàợ ọ ả ế ả ẩ ủ
c a b n xem có đúng yêu c u đ bài hay không ( m c đ đánh giá). Thôngủ ạ ầ ề ứ ộ
qua bài t p 3, h c sinh s đc rèn luy n kĩ năng t ng h p- đánh giá. Đó làậ ọ ẽ ượ ệ ổ ợ
nh ng kĩ năng t duy m c đ cao.ữ ư ở ứ ộ
H u nh các bài t p ti ng Vi t nào l p 5 cũng là m t s luy n t pầ ư ậ ế ệ ở ớ ộ ự ệ ậ
đ n m v ng m t ki n th c ti ng Vi t ho c rèn luy n m t kĩ năng sể ắ ữ ộ ế ứ ế ệ ặ ệ ộ ử
d ng ti ng vi t, rèn luy n các thao tác t duy. Vì v y, trò ch i h c t pụ ế ệ ệ ư ậ ơ ọ ậ
ph i th hi n đc yêu c u rèn luy n c a bài t p. Có nghĩa là trò ch i h cả ể ệ ượ ầ ệ ủ ậ ơ ọ
t p ph i mang đc n i dung c a bài t p, ph i rèn đc kĩ năng s d ngậ ả ượ ộ ủ ậ ả ượ ử ụ
ti ng Vi t, ph i rèn luy n các thao tác t duy t m c đ th p đn m c đế ệ ả ệ ư ừ ứ ộ ấ ế ứ ộ
cao theo yêu c u c a bài t p. ầ ủ ậ
II. TH C TR NG Ự Ạ
Trong nhi u năm qua, m c dù đã đi m i ph ng pháp d y h cề ặ ổ ớ ươ ạ ọ
Ti ng Vi t nh ng m t s giáo viên v n còn n ng tâm lý đây là môn h cế ệ ư ộ ố ẫ ặ ọ
chính nên trong quá trình gi ng d y h r t chú tr ng vi c truy n th ki nả ạ ọ ấ ọ ệ ề ụ ế
th c v i m c đích giúp h c sinh h c t t môn này. Vi c s d ng trò ch iứ ớ ụ ọ ọ ố ệ ử ụ ơ
h c t p đi v i m t s giáo viên còn là hình th c ho c có s d ng trò ch iọ ậ ố ớ ộ ố ứ ặ ử ụ ơ
thì cũng m c g ng ép, mi n c ng. M t khác, còn m t s giáo viên khiở ứ ượ ễ ưỡ ặ ộ ố
s d ng các trò ch i h c t p thì ch a ch n l c k , không có tác d ng thi tử ụ ơ ọ ậ ư ọ ọ ỹ ụ ế
th c ph c v m c tiêu c a bài h c nên vi c t ch c trò ch i ch a đt hi uự ụ ụ ụ ủ ọ ệ ổ ứ ơ ư ạ ệ
qu . Th c t cho th y, v n còn m t s đi t ng h c sinh th đng, t ti,ả ự ế ấ ẫ ộ ố ố ượ ọ ụ ộ ự
ch a m nh d n tham gia vào các ho t đng h c t p.ư ạ ạ ạ ộ ọ ậ
Tr c th c tr ng đó, tôi thi t nghĩ, mình c n ph i thay đi m t cáchướ ự ạ ế ầ ả ổ ộ
th c d y h c m i sao cho h c sinh h ng thú, say mê và tích c c ch đngứ ạ ọ ớ ọ ứ ự ủ ộ
h n khi h c Ti ng Vi t. Qua đó, nh ng kĩ năng giao ti p các em sơ ọ ế ệ ữ ế ở ẽ
4
ngày càng hoàn thi n và phát tri n. Và vi c v n d ng trò ch i h c t pệ ể ệ ậ ụ ơ ọ ậ
trong môn Ti ng Vi t là h t s c c n thi t.ế ệ ế ứ ầ ế
H c sinh ti u h c luôn thích thú nh ng đi u m i l . Vì v y, đ m iọ ể ọ ữ ề ớ ạ ậ ể ỗ
gi h c Ti ng Vi t h p d n, thu hút h c sinh, đòi h i ng i giáo viênờ ọ ế ệ ấ ẫ ọ ỏ ườ
ph i luôn luôn sáng t o trong vi c v n d ng nh ng trò ch i h c t p cũngả ạ ệ ậ ụ ữ ơ ọ ậ
đng th i tìm tòi, nghiên c u đ thi t k nh ng trò ch i h c t p m i.ồ ờ ứ ể ế ế ữ ơ ọ ậ ớ
III. V N D NG TRÒ CH I H C T P VÀO GI NG D Y TI NGẬ Ụ Ơ Ọ Ậ Ả Ạ Ế
VI T Ệ
Qua nhi u năm ch đo chuyên môn ti u h c đc bi t là l p 5, tôiề ỉ ạ ở ể ọ ặ ệ ớ
đã ch đo s d ng r t nhi u trò ch i h c t p trong d y Ti ng Vi t nh :ỉ ạ ử ụ ấ ề ơ ọ ậ ạ ế ệ ư
trò ch i ô ch , bingô, đôminô….Ngoài ra, trong năm h c này l p 5 đcơ ữ ọ ớ ượ
ti p c n v i l p t p hu n ph ng pháp tích c c c a b môn Ti ng Vi t,ế ậ ớ ớ ậ ấ ươ ự ủ ộ ế ệ
đã cung c p cho tôi thêm nhi u ý t ng v n d ng các trò ch i h c t p vàoấ ề ưở ậ ụ ơ ọ ậ
gi ng d y nh m phát tri n các kĩ năng s d ng ti ng Vi t trong giao ti pả ạ ằ ể ử ụ ế ệ ế
c a h c sinh. Khi v n d ng c n l u ý m t s đi m sau :ủ ọ ậ ụ ầ ư ộ ố ể
1. Các yêu c u khi v n d ng:ầ ậ ụ
- Giáo viên c n ph i nghiên c u kĩ m c tiêu c a bài t p vì nó quy tầ ả ứ ụ ủ ậ ế
đnh vi c ch n trò ch i cho phù h p. ị ệ ọ ơ ợ
Ví d : Ti t luy n t và câu :‘’T đng nghĩa “ , Sách HDH Ti ngụ ế ệ ừ ừ ồ ế
Vi t 5, t p I, trang 8.ệ ậ
Bài t p 2 : Tìm nh ng t đng nghĩa v i m i t sau đây : đp, to l n,ậ ữ ừ ồ ớ ỗ ừ ẹ ớ
h c t p.ọ ậ
Bài t p không yêu c u h c sinh nh n di n các t đng nghĩa cho s nậ ầ ọ ậ ệ ừ ồ ẵ
( m c đ hi u –bi t ) mà m c đ yêu c u c a bài t p cao h n, h c sinhứ ộ ể ế ứ ộ ầ ủ ậ ơ ọ
ph i t nghĩ ra nh ng t đng nghĩa phù h p v i t đã cho( m c đ v nả ự ữ ừ ồ ợ ớ ừ ứ ộ ậ
d ng – phân tích ). Vì v y, đi v i bài t p này ch phù h p v i nh ng tròụ ậ ố ớ ậ ỉ ợ ớ ữ
ch i nh : Ong đi tìm t ho c t ch c ch i d i hình th c thi đua gi a 3ơ ư ổ ặ ổ ứ ơ ướ ứ ữ
dãy đ tìm t ch không phù h p v i trò ch i ‘’ Tìm b n “’. N u ta v nể ừ ứ ợ ớ ơ ạ ế ậ
d ng trò ch i ‘’ Tìm b n ‘’ đi v i bài t p này là vô tình ta làm gi m m cụ ơ ạ ố ớ ậ ả ụ
tiêu c a bài t p. Vì trò ch i ‘’ Tìm b n’’ ch t ch c đc khi t ta choủ ậ ơ ạ ỉ ổ ứ ượ ừ
5
